Dionysi Halicarnasensis Antiquitatum Romanarum quae supersunt

211쪽

XXXIIII. Tosτον-τον τρόπον ἀλούσης της πό- λεως τὰ ὁπλα παραδοίναι τους ἀλόντας κελεύσας καὶ παῖδας εἰς ὁμηρείαν, οὐς ἐβούλετο, λαβὼν ἐπι τοὐς 'Aντεμνάτας ἐχώρει. γενόμενος δε καὶ τῆς εκείνων δυνάμεως ἐσκεδασμένης ετι κατὰ τὰς προνομὰς τη dπαρ' ελπίδας ἐφόδω καθάπερ και τῆς προτέρας ἐγκρατὴς καὶ τὰ αυτὰ τουε ἀλόντας διαθεις ἀπῆγεν ἐπ' οἴκου την δυναμιν, ἄγων σκῶλά τε απῖ των πεσόντων κατὰ την μάχη v καὶ ἀκροθίνια λαφύρων θεοις, και πολλὰς ἄμα τούτοις θυσίας ἐποιήσατο. τελευταῖος δὲ 10 τῆς πομπῆς αυτὸς ἐπορεύετο ἐσθῆτι μεν ήμφιεσμένος ἀλουργεῖ, δάφνη δε κατεστεμμένος τὰς κόμας καὶ Ἀα07 τὸ βασίλειον αξίωμα σώζη τεθρίππω παρεμβεβηκώς. ἡ δ' ἄλλη δύναμις αυτῶ παρηκολούθει πεζῶν τε καὶ ἱππέων κεκοσμημένη κατὰ τέλη θεούς τε υμνοῶσα λοπατρίοις ωδαῖς καὶ τον ηγεμόνα κυδαίνουσα ποιήμασιν αυτοσχεδίοις. οι δ' ἐκ τῆς πόλεως υπήντων αυ-

τοῖς ἄμα γυναιξί τε καὶ τέκνοις παρ' ἄμφω τὰ μέρη τῆς odos τῆ τε νίκη συνηδόμενοι καὶ την ἄλλην ἄπασαν ἐνδεικνύμενοι φιλοφροσύνην. ως δὲ παρῆλθεν πῆ δυναμις εἰς την πόλιν κρατῆρσί τε ἐπετύγχανεν

68 οἴνω κεκραμένοις και τραπέζαις τροφῆς παντοίας γεμούσαις, αῖ παρὰ τὰς ἐπιφανεστάτας των οἰκιῶνεκειντο, ῖνα ἐμφορεῖσθαι τοῖς βουλομένοις ρ. ἡ μὲν οὐν ἐπινίκιός τε καὶ τροπαιοφόρος πομπὴ καὶ θυσία, 2bῆν καλοsσι Pωμαῖοι θρίαμβον, υπὸ Pωμύλου πρώτου κατασταθεῖσα τοιαύτη τις ἐν ' ἐν δὲ τῶ καθ' ημῶς βίω πολυτελὴς γέγονε καὶ ἀλαζὼν εἰς πλούτου μῆλλον ἐπίδειξιν ὴ δόκησιν αρετῆς ἐπιτραγωδουμένη και καθ' . ἄπασαν ἰδέαν ἐκβέβηκε τὴν ἀρχαίαν ευτέλειαν. μετὰ 30

τὴν πομπήν τε καὶ θυσίαν νεὼν κατασκευάσας ὁ

μύλος ἐπι τῆς κορυφῆς τοs Καπιτωλίου λόφουJ

212쪽

Λιὸς, ον ἐπικαλουσι ' μαῖοι φερετριον, ου μέγαν 'ετι γὰρ αυτου σώζεται το ἀρχαῖον ἰχνος ἐλάττονας η πέντε ποδῶν καὶ δέκα τὰς μείζους πλευρὰς ἔχον ' ἐν

τούτω καθιέρωσε τα σκυλα τοὐ Καινινιτῶν βασιλέως, d ον αυτοχειρία κατειργάσατο. τον δὲ Βία τον φερέ- 309τρων, ω τὰ οπλα ο μυλος ἀνέθηκεν, εἴτε βουλεταί τις τροπαιοsχον εἴτε σκυλοφόρον καλεῖν ως ἀξιουσί τινες εἴθ', ὁτι πάντων υπερέχει καὶ πάσαν ἐν κύκλωπεριείληφε την των οντων φύσιν τε και κίνησιν,

10 ὐπερφερέτην Ουχ ὁμαρτήσεται της ἀληθείας. XXXV. ἀπέδωκε τοῖς θεοῖς ὁ βασιλευς τὰς lχαριστηρίους θυσίας τε καὶ ἀπαρχὰς, πριν η των ἄλλων τὶ διαπράξασθαι βουλην ἐποιεῖτο περὶ των κρατηθεισῶν πόλεων, ὁντινα χρηστέον αὐταῖς τρόπον,1b αυτὸς ην ὐπελάμβανη κρατίστην εἶναι γνωμην, πρῶτος αποδεαάμενος. ως ἄπασι τοῖς ἐν τῶ συνεδρίω παρουσιν η τε ἀσφάλεια των βουλευμάτων του ηγε

μόνος ηρεσκε καὶ η λαμπρότης τά τε ἄλλα ὁσα ἐξ

αυτῶν γενήσεται τη πόλει χρησιμα οὐκ ἐν τῶ παρα- 20 χρημα μόνον ἀλλα καὶ εἰς ἄπαντα τον ἄλλον χρόνον ἐπηνεῖτο, συνελθεῖν κελεύσας τὰς γυναῖκας ὁσαι του τε Ἀντεμνατῶν καὶ του Καινινιτῶν ἐτυγχανον ουσαι γένους, ἡρπασμέναι δὲ ἄμα ταῖς ἄλλαις, επεὶ δε 3lii συνῆλθον ὀλοφυρόμεναί τε καὶ προκυλιόμεναι καὶ 25 τὰς τῶν πατρίδων ἀνακλαίουσαι τύχας, ἐπισχε, των ὀδυρμῶν και σιωπῆσαι κελεύσας ἔλεξε ' Tοῖς μὲν ἡμετέροις πατράσι καὶ ἀδελφοῖς καὶ ὁλαις ταῖς πόλε - σιν υμῶν πάντα τὰ δεινὰ οφείλεται παθεῖν, ὁτι πόλεμον αντὶ φιλίας ουτε ἀναγκαῖον οἴτε καλὸν ἀνεί- 30 λοντο ' ημεῖς δε πολλῶν ἔνεκα ἐγνώκαμεν μετρία χρησασθαι γνώμη προς αυτοὐς θεῶν τε νέμεσινυφορώμενοι την ἄπασι τοῖς υπερόγκοις ἐνισταμένην

213쪽

καὶ ανθρώπων φθόνον δεδιότες ἔλεόν τε κοινῶν κακῶν ου μικρον ἔρανον εἶναι νομίζοντες, ῶς καὶ αυτοί ποτε του παρ' ετέρων δεηθέντες, υμῖν τε Ου μεμπταῖς ὐπαρχούσαις μέχρι τosδε περὶ τους εαυτῶν ανδρας ου μικρὰν οἰόμενοι ταύτην ἔσεσθαι τιμην καὶ χάριν. dπαρίεμεν ουν αυτοῖς την ἀμαρτάδα ταύτην ἀζήμιον

καὶ ουτε ἐλευθερίαν ουτε κτησιν Οἴτ' αλλο τῶν αγαθῶν οὐδεν τοὐς πολίτας υμῶν ἀφαιρούμεθα. ἐφίεμεν l δε τοῖς τε μένειν γλιχομένοις ἐκεῖ καὶ τοῖς μετενέγκασθαι βουλομένοις τὰς οἰκήσεις ἀκίνδυνόν τε καὶ 10αμεταμέλητον την αῖρεσιν. τοs δὲ μηδεν ἔτι αυτοὐς ἐπεξαμαρτεῖν μηδ' εὐρεθῆναί τι χρῆμα, ο ποιησει τὰς πόλεις διαλύσασθαι την προς ημῆς φιλίαν, φάρμακον

ἡγουμεθα κράτιστον εἶναι προς ευδοξίαν τε και προς

ἀσφάλειαν τὸ αυτὸ χρήσιμον ἀμφοτέροις, εἰ ποιήσαι - 1bμεν αποικίας τῆς Pώμης τὰς πόλεις και συνοίκους αὐταῖς πέμψαιμεν αὐτόθεν τοὐς ικανούς. ἄπιτε οὐν

ἀγαθὴν ἔχουσαι διάνοιαν καὶ διπλασίως ἡ πρότερον ἀσπάζεσθε και τιμῆτε τοὐς ανδρας, ὐφ' ών γονεις τε υμῶν ἐσώθησαν καὶ ἀδελφοὶ καὶ πατρίδες ἐλευθεραι 20αφίενται. αι μεν δη γυναῖκες ώς ταυτ' ἡκουσαν περιχαρεῖς γενόμεναι και πολλὰ δάκρυα ἡφ' ηδονῆς ἀφεῖσαι μετέστησαν ἐκ τῆς αγορὰς, ὁ Ῥωμυλος τριακοσίους μὲν ανδρας εἰς ἐκατέραν ἀποίκους ἀπέστειλεν, οἱς ἔδοσαν αι πόλεις τρίτην κατακληρου- 252ησαι μοῖραν τῆς εαυτῶν γῆς. Καινινιτῶν δὲ καὶ Αντεμνατῶν τοὐς βουλομένους μεταθέσθαι την οἴκη-

σιν εἰς Ρώμην γυναιξιν ἄμα καὶ τέκνοις μετήγαγον κλήρους τε τοὐς εαυτῶν ἔχοντας καὶ χρήματα φερο μένους οσα ἐκέκτηντο, οἴς εύθῶς εἰς φυλὰς καὶ φρά- 30τρας ὁ βασιλεῶς κατέγραψε, τρισχιλίων οὐκ ἐλάττους 0ντας, ἄστε τοὐς συμπαντας ἐξακισχιλίους πεζοὐς

214쪽

Pωμαίοις τότε πρῶτον ἐκ καταλόγου γενέσθαι. Kαινίνη μεν δη καὶ 'Ἀντεμνα πόλεις Ουκ ἄσημοι γενος. εχουσαι το Ἐλληνικὸν, 'Aβοριγῖνες γὰρ αὐτὰς ἀφελόμενοι τους Σικελους κατέσχον, Οἰνώτρων μοῖρα των 5 εξ υρκαδίας ἀφικομένων, ώς εἴρηταί μοι πρότερον, μετὰ τόνδε τον πόλεμον ἀποικίαι Pωμαίων γεγένηντο. XXXVI. Ο δε μυλος ταῶτα διαπραξάμενος ἐπι Κρουστομερίνους ἐξάγει την στρατιὰν παρεσκευ- 10 ασμένους ἄμεινον των προτέρων ' ούς εκ παρατάξεώς τε καὶ τειχομαχίας παραστησάμενος ἄνδρας ἀγαθους κατὰ τον αγῶνα γενομένους ουδεν ετι διαθεῖναι κα- ' κὸν ηξίωσεν, αλλὰ και ταυτην ἐποίησεν ἄποικον -- μαίων την πόλιν ἄσπερ τὰς προτέρας. ην δε το15 Κρουστομέριον 'Aλβανῶν ἀποίκησις πολλοῖς πρότερον της Pώμης ἀποσταλεῖσα χρόνοις. διαγγελλουσης δἰ δὲ της φημης πολλαῖς πόλεσι την τε κατὰ πολέμους γενναιότητα του ηγεμόνος καὶ προς τοὐς κρατηθέντας ἐπιείκειαν ἄνδρες τε αυτῶ προσετίθεντο πολλοὶ και 20 ἀγαθοι δυνάμεις αξιοχρεους πανοικία μετανισΤαμένας ἐπαγόμενοι, ἄν εφ' ἐνὸς ηγεμόνος ἐκ Tυρρηνίας ἐλθόντος , ω Καίλιος ἔνομα ην, τῶν λόφων τις,

εν ω καθιδρυθη, Καίλιος εἰς τόδε χρόνου καλεῖται καὶ πόλεις ολαι παρεδίδοσαν εαυτὰς απὸ της Μεδυλ- 25 λίνων ἀρξάμεναι καὶ ἐγίνοντο ' μαίων ἀποικίαι. Σαβῖνοι δε ταῶτα ὁρῶντες ηχθοντο καὶ δι' αἰτιας

ἀλληλους εἶχον, ὁτι οὐκ ἀρχομένην την Ρωμαίων ἰσχὼν ἐκώλυσαν, ἀλλ' επὶ μέγα προηκούσst συμφέρεσθαι ἔμελλον, ἐδόκει τε αὐτοῖς ἐπανορθώσασθαι την 30 προτέραν ἄγνοιαν ἀξιολόγου δυνάμεως αποστολs. και μετὰ τοsτο αγορὰν ποιησάμενοι σύμπαντες ἐν τs μεγίστὼ τε πόλει και πλεῖστον αξίωμα ἐχούσsi του ἔθνους,

215쪽

i καν ἀποδείξαντες ηγεμόνα τῆς στρατιῆς Πτον, δς ἐπεκαλειτο Τάτιος, βασιλέα Κυριτῶν. Σαβῖνοι μεν δὴ ταυτα βουλευσάμενοι καὶ διαλυθέντες κατὰ τὰς πόλεις τὰ προς τον πόλεμον ηυτρεπίζοντο, ώς εις θνέωτα ἐπι την Pωμην πολλῆ χειρὶ ἐλάσοντες. XXXVII. Ἐν τουτω δὲ και ὁ Ῥωμυλος ἀντιπαρεσκευάζετο τὰ κράτιστα, ώς ἀμυνουμενος ἄνδρας τὰ πολέμια ἀλκίμους, του μεν Παλατίου το τεῖχος ώς

ἀσφαλέστερον εἶναι τοῖς ενδον υψηλοτέροις ἐρυμα- Ioσιν ἐγείρων, τους δε παρακειμένους αυτω λόφους τόν τε Αυεντῖνον και τον Καπετωλῖνον νυν λεγόμενον αποταφρευων καὶ χαρακώμασι καρτεροῖς περιλαμβάνων, εν οἱς τὰ ποίμνια καὶ τους γεωργοὐς αυλίζεσθαι

τὰς νύκτας ἐπέταξεν ἐχεγγυω φρουρὰ καταλαβὼν Iliεκάτερον, καὶ εἴ τι ἄλλο χωρίον ασφάλειαν αυτοῖς

παρέξειν εμελλεν αποταφρευων και περισταυρῶν καὶ

διὰ φυλακῆς ἔχων. ἐκε-αυτω Τυρρηνῶν ἐπικουρίαν ἱκανὴν ἄγων ἐκ Σολωνίου πόλεως ἀνὴρ δρα-b στήριος καὶ τὰ πολέμια διαφανὴς, Λοκόμων ὀνομα, 20 φίλος ου πρὸ πολλου γεγονώς, καὶ παρὰ 'Aλβανῶν ἄνδρες, ους ὁ πάππος ἔπεμψεν αυτω, συχνοὶ στρατιῶταί τε καὶ υπηρέται και τεχνῖται πολεμικῶν ἔργων, σῖτός τε και ὁπλα και ὁσα τουτοις πρόσφορα ἐνικανῶς ἄπαντα επεχορηγεῖτο. ἐπεὶ δ' ἐν ἐτοίμω τὰ 25 προς τὸν αγῶνα ἐν ἐκατέροις, ἔαρος ἀρχομένου μέλλοντες ἐξάγειν οι Σαβῖνοι τὰς δυνάμεις ἔγνωσαναποστειλαι πρεσβείαν πρῶτον ώς τους πολεμίους τάς τε γυναῖκας ἀξιώσουσαν ἀπολαβεῖν καὶ δίκας υπὲρ αυτῶν αἰτήσουσαν τῆς αρπαγῆς, ῖνα δη δι ανάγκην 30

δοκῶσιν ἀνειληφέναι τὰν πόλεμον ου τυγχάνοντες τῶν δικαίων, καὶ τους κήρυκας επεμπον επὶ ταυτα.

216쪽

160 B Pωμύλου δὲ ἀξιούντος τὰς μεν γυναικας, ἐπειδὴ Ουδ' αὐταῖς ἀκούσαις ὁ μετὰ των ἀνδρῶν βίος ἐν , εῆν

παρὰ τοῖς γεγαμηκόσι μένειν, εἰ δε τινος ἄλλου δέονται λαμβάνειν ώς παρὰ φίλων, πολέμου δὲ μη ἄρχειν,5 Οὐδενὶ των ἀξιουμένων ὐπακούσαντες εξῆγον την 3l στρατιὰν πεζοὐς μὲν ἄγοντες πεντακισχιλίους ἐπὶ δυο μυριάσιν, ἱππεῖς δὲ ολίγου δέοντας χιλίων. ην δὲ καὶ η των 'Pωμαίων δύναμις ου πολῶ της Σαβίνων δέουσα δύο μὲν αἱ των πεζῶν μυριάδες, οκτακόσιοι 10 δ' ιππεῖς, καὶ προεκάθητο τῆς πόλεως διχῆ διηρημένη, μία μὲν μοῖρα τὸν 'Κσκυλῖνον κατέχουσα λόφον,

ἐν ' ἐς αυτὸς ὁ μέλος ήν, ἐτέρα δε τον Κυρίνιον

ούπω ταύτην ἔχοντα την προσηγορίαν, ὴς ὁ Tυρρη

νὸς ἐν Λοκόμων ἡγεμών.

15 XXXVIII. Μαθὼν δε την παρασκευὴν αυτῶν Tάτιος ὁ των Σαβίνων βασιλεὐς νυκτὸς ἀναστήσας τον στρατὸν ῆγε διὰ τῆς χώρας οὐδὲν σινόμενος των κατὰ τοὐς αγροὐς και πριν ἀνατεῖλαι τον ῆλιον μεταξὐ τοὐ τε Κυρινίου καὶ τοs Καπιτωλίου τίθησιν 20 ἐν τῶ πεδίω τον χάρακα. ορῶν δὲ ἀσφαλεῖ πάντα φυ- δλακῆ κατεχόμενα προς τῶν πολεμίων, σφίσι δε ουδεν χωρίον ἀπολειπόμενον Οχυρὸν εἰς πολλὴν ἐνέπιπτεν απορίαν οὐκ ἔχων ὁ τι χρήσεται τῆ τριβῆ του χρόνου. ἀμηχανουντι δε αὐτῶ παράδοξος ευτυχία γίνε-

25 ται παραδοθέντος του κρατίστου τῶν Οχυρωμάτων κατὰ τοιάνδε τινὰ συντυχίαν. παρεξιόντας γὰρ τηνήίων τοs Καπιτωλίου τοὐς Σαβίνους εἰς ἐπίσκεψιν, εἴ τι μέρος ευρεθείη τοs λόφου κλοπῆ ληφθῆναι δυνατὸν ἡ βία, παρθένος τις ἀπὸ τοs μεχεώρου κατε- 30 σκοπει θυγάτηρ ἀνδρὸς ἐπιφανοῶς, ω προσέκειτο ητοὐ χωρίου φυλακὴ, Ἀρπεια ὁνομα ' και αυτὴν, ώς μὲν Φάβιός τε και Κίγκιος γράφaυσιν, ερως εἰσέρχεται

217쪽

161 τῶν ψελλίων, ἁ περὶ τοῖς ἀριστεροῖς βραχιοσιν ἐφόρουν,

και των δακτυλίων ' χρυσοφόροι γὰρ ησαν οἱ Σαβῖνοι τότε και Τυρρηνῶν οὐχ ἡττον ἀβροδιαιτοι ' ως δὲ Πίσων Λεύκιος ὁ τιμητικὸς ἱστορεῖ, καλοs πράγμα-318 τος ἐπιθυμία γυμνοὐς των σκεπαστηρίων οπλων πα- θραδοsναι τοῖς πολίταις τοὐς πολεμίους. ὁπότερον δε τούτων ἀληθέστερόν ἐστιν ἐκ των ὐστερον γενομένων ἔξεστιν εἰκαζειν. πέμψασα δ οὐν των θεραπαινίδων τινὰ διὰ πυλίδος, ἐν οὐδεις ἔμαθεν ἀνοιγομένην, ξίου τον βασιλέα των Σαβίνων ἐλθεῖν αυτὴ δίχα 10των ἄλλων εἰς λόγους, ως ἐκεινω διαλεομένη περὶ πράγματος αναγκαίου καὶ μεγάλου. δεξαμένου δὲ τοs Ἀτίου τον λόγον κατ ἐλπίδα προδοσίας καὶ συνελθόντος εἰς τον ἀποδειχθέντα τόπον, προελθοsσα εἰς ἐφικτὸν ἡ παρθενος ἐξεληλυθέναι μεν Id νυκτὸς ἐκ τοὐ φρουρίου τον πατέρα αυτῆς ἔφη χρείας τινος ἔνεκα, τὰς δὲ κλεῖς αυτὴ φυλάττειν των πυλῶν και παραδώσειν αὐτοῖς το ἔρυμα νυκτὸς ἀφικομένοις μισθὸν τῆς προδοσίας λαβοῶσα τα φορήματα των Σαβινων, ἁ περὶ τοῖς εύωνύμοις εἶχον ἄπαντες 20 βραχίοσιν. εὐδοκοῶντος τοὐ Tατίου λαβοsσα τὰς πίστεις δι ὁρκων παρ' αυτοs καὶ αὐτὴ δosσα του μὴ ψεύδεσθαι τὰς ομολογίας τόπον τε ὁρίσασα, ἐφ' 319 ον ἔδει τοὐς Σαβίνους ἐλθεῖν, τον, ἐχυρώτατον καινυκτὸς ἄραν τὴν ἀφυλακτοτάτην ἀπίει καὶ τοὐς ἔν- 2οδον ἔλαθε.

XXXVIIII. Mέχρι μὲν δὴ τούτων συμφέρονται πάντες οἱ νωμαίων συγγραφεῖς, ἐν δὲ τοῖς υστερον λεγομένοις οὐχ ὁμολογοsσι. Πίσων γὰρ ὁ τιμητικὸς, ου καὶ πρότερον ἐμνήσθην, ἄγγελόν φησιν υπὸ τῆς 30 Ἀρπείας ἀποσταλῆναι νύκτωρ ἐκ τοὐ χωρίου δηλώσοντα τω ' μέλω τὰς γενομένας τῆ κόρη προς τοὐς

DION. I.

218쪽

51015 20 2530162 - B - Σαβίνους ομολογίας, ὁτι μέλλοι τα σκεπαστήρια παρ' sαυτῶν αἰτειν οπλα διὰ της κοινότητος των ομολογιῶν

παρακρουσαμένη, δύναμίν τε ἀξιώσοντα πέμπειν ἐπὶ το φρούριον ἐτέραν νυκτὸς, ῶς αὐτω στρατηλάτη παραληψόμενον τους πολεμίους γυμνοὐς των οπλων τον δε ἄγγελον αὐτομολήσαντα προς τον ηγεμόνα των Σαβίνων κατηγορον γενέσθαι των της Ἀρπείας βουλευμάτων. οἱ δὲ περὶ τον Φάβιόν τε καὶ Κίγκιον οὐδὲν τοιοsτο γεγονεναι λεγουσιν, αλλὰ φυλάξαι την κόρην διαβεβαιοsνται τὰς περὶ της προδοσίας συνθήκας. τὰ δ' ἐξης ἄπαντες πάλιν ομοίως γράφουσι. φασὶ γὰρ ὁτι παραγενομένου συν τω κρατίστω τῆς στρατιῆς μέρει τοs βασιλέως των Σαβίνων φυλάτ- 320τουσα τὰς υποσχέσεις ἡ Tάρπεια τοῖς μεν πολεμίοις ἀνέωξε τὴν συγκειμένην πυλίδα, τοὐς δ' ἐν τω χωρίωφύλακας ἀναστήσασα διαταχέων σώζειν εαυτοὐς ἡξίου καθ' ἐτέρας ἐξόδους τοῖς πολεμίοις αφανεῖς, ώς κατ εχόντων ξδη των Σαβίνων το φρούριον ' διαφυγόντων τούτων τοὐς μεν Σαβίνους ἀνεωγμενας ευρόντας τὰς πύλας κατασχεῖν το φρούριον ἔρημον των

φυλάκων, την δὲ Tάρπειαν ώς τὰ παρ' ἐαυτῆς ὁσα συνέθετο παρεσχημένην ἀξιοsν τοὐς μισθοὐς τῆς προδοσίας κατὰ τοὐς ὁρκους ἀπολαβειν. XXXX. Ἐπειτα πάλιν ὁ μὲν Πίσων φησὶ των Σαβίνων τον χρυσὸν ετοίμων ἔντων διδόναι τῆ κόρθτον περὶ τοῖς αριστεροῖς βραχίοαι την Tάρπειαν ουτον κόσμον αλλὰ τοὐς θυρεοὐς παρ' αὐτῶν αἰτεῖν.Ἀτίω δε θυμόν τε εἰσελθεῖν ἐπὶ τῆ ἐξαπάτη και λογισμὸν τοὐ μη παραβῆναι τὰς ομολογίας. δόξαι δ'

αὐτω δοὐναι μὲν τὰ ὁπλα, ῶσπερ ἡ παῖς ἡξίωσε,

ποιῆσαι δ' ὁπως αὐτοῖς μηδὲν λαβοῶσα χρήσεται, καιαυτίκα διατεινάμενον ώς μάλιστα ἰσχύος ειχε ρῖψαι

219쪽

του μισθου τὰ σκεπαστήρια κατ' αυτῆς βαλεῖν, ώς ταῶτα oτε ώμνυσαν αυτῆ δώσειν υπεσχημένους. ἔοικε 10 τὰ μετὰ ταῶτα γενόμενα την Πίσωνος ἀληθεστέραν ποιεῖν ἀπόκρισιν. τάφου τε γὰρ ἔνθα ἔπεσεν ἐξίωται τον ιερώτατον τῆς πόλεως κατέχουσα λόφον, καὶ χοὰς αυτῆ Ῥωμαῖοι καθ' εκαστον ἐνιαυτὸν ἐπιτε-

αυτὴν , εἰ προδιδοsσα την πατρίδα τοῖς πολεμίοις ἀπέθανεν, ουτε παρὰ των προδοθέντων οὐτε παρὰτων ἀποκτεινάντων τυχεῖν, αλλὰ καὶ εἴ τι λείψανονι αυτῆς ἐν του σώματος ἀνασκαφὲν ἔξω ῆιφῆναι συνχρόνω φόβου τε καὶ αποτροπῆς ἔνεκα των μελλόν- 20τ- τὰ ομοια δρῶν. ἀλλ' υπὲρ μὲν τούτων κρινέτω τὶς ώς βούλεται. XXXXI. U-Tάτιος καὶ οἱ Σαβῖνοι φρουρίου

γενόμενοι καρτερου κύριοι καὶ τὰ πλεῖστα τῆς ' - μαίων αποσκευῆς ἀμοχθεὶ παρειληφότες ἐκ του 2bασφαλους ξδη τον πόλεμον διέφερον. πολλαὶ μὲν οὐναυτῶν ἐγίνοντο και διὰ πολλὰς προφάσεις παρεστρατοπεδευκότων ἀλλήλοις δι' ολίγου πεῖραί τε καὶ συμ- πλοκαὶ οὐτε τὰ κατορθώματα μεγάλα εκατέρω φέρουσαι των στρατευμάτων οἴτε τὰ σφάλματα, μέγισται 30

δ' ἐκ παρατάξεως ὁλαις ταῖς δυνάμεσι προς ἀλλήλας μάχαι διτται καὶ φόνος ἐκατέρων πολύς. έλκομένου

220쪽

γὰρ τοὐ χρολογίας, ὁτι μελμφοτει Mo ':υτὴν ἔσχον

ὁλοσχερειω οπλα διὰ της κυα μάχy έροελθόντες εἰς τὸ ωσαμενη, δύναμίν τιεδων ' ἀγεμόνες τε ἄριστ ιον ε Οαν νυκτὸς, ἄρατιῶ4 Qebos εθάδες d ἀγώνων άξια λόγου ργίου εδε νυντο ἐπιόντες ἀλλήλοις και τους ἐπιόντας δεχόμενοι καὶ ἐξ υποστροφῆς εἰς ἴσον αυθις καθιστάμενοι. οι δ' ἐπὶ των ἐρυ- ημάτων ἐστῶτες ἰσορρόπου θεαται ἀγῶνος καὶ θαμινὰ

ἐκατερωσε μεταπίπτοντος τῶ μεν κατορθουντι των 10 σφετερων επικελευσει τε καὶ παιανισμῶ πολλὴν ἐποίουν την εἰς τὸ εἴψυχον ἐπίδοσιν, τῶ δὲ καμόντι καὶ διωκομενω δεήσεις τε και οἰμωγὰς προωμενοι κωλυταὶ του εἰς τελος ἀνανδρου ἐγίνοντο ' υφ' ων ἀμφοτερων ἡναγκάζοντο και παρὰ δύναμιν υπομενειν ab τὰ δεινά. εκείνην μεν ουν την ημεραν ουτω διενέγκαντες ἀγχωμάλως την μάχην, σκότους ἔντος ήδη ἄσμενοι εἰς τους οικείους ἐκάτεροι χάρακας ἀπηλλάσσοντο. X XXXII. Tαῖς δ' εξῆς ἡμεραις ταφὰς ποιησάμε

νοι των νεκρῶν και τους κεκμηκότας ἡπὸ τραυμάτων 20 ἀνακτησάμενοι δυνάμεις τε παρασκευάσαντες ἄλλας,

ἐπειδὴ εδοξεν αὐτοῖς αυθις δεεραν συνάψαι μάχην, εἰς τὸ αὐτὸ τῶ προτερω χωρίον συνελθόντες ἄχρι νυκτὸς ἐμάχοντο. ἐν ταυτη τη μάχη Ῥωμαίων ἀμφοτεροις ἐπικρατουντων τοῖς κερασιν, ειχε δὲ του δεξιοs 25 την ηγεμονίαν αὐτὸς ὁ Ῥωμυλος, τοs δὲ ἀριστεροs Λοκόμων ὁ Τυρρηνός τοs δε μεσου μηδέπω κρίσιν εχοντος, ὁ κωλύσας την εἰς τελος τῶν Σαβίνων ητταν Mκαὶ εἰς ἀντίπαλα καταστήσας αυθις τὰ λειπόμενα τοῖς νικῶσιν εἱς ἀνὴ εγένετο Μέττιος Κουρτιος ἄνομα, ρώ-30 μην τε σώματος πολὐς ἀνὴρ,J και κατὰ χεῖρα γενναῖος, μάλιστα δ' ἐπὶ τῶ μηδενα ὀκνεῖν φόβον ἐκίνδυνον ευδοκιμῶν. ολος δ' ἐτάχθη μὲν ἡγεῖσθαι