장음표시 사용
191쪽
B135 κατασκευασάμενος ὁτω δὲ ἄρα θεῶν η δαιμόνων οὐκ
ἔχω τὀ σαφες εἰπεῖν) τοῖς καταφεύγουσιν εἰς τοsτο E τὸ ιερὰν ικέταις του τε μηδεν κακὸν παθεῖν ὁπἐχθρῶν εγγυητης ἐγίνετο της εἰς τὸ θεῖον εὐσεβείας προφάσει καὶ εἰ βούλοιντο παρ' αὐτω μένειν πολι- τείας μετεδίδου και γης μοῖραν, ην κτησαιτο πολεμίους ἀφελόμενος. οι δε συνέρρεον ἐκ παντὸς τόπου ταοἰκεῖα φεύγοντες κακὰ καὶ ουκέτι ἐτέρωσε ἀπανίσταντο ταῖς καθ' ημεραν ὁμιλίαις καὶ χάρισιν αυτοὐ κατεχόμενοι. 10XVI. Tρίτον ην ἔτι Ῥωμύλου πολίτευμα, ο μάλιστα τους Ελληνας ἀσκεῖν ἔδει, κράτιστον απάντων
πολιτευμάτων ὐπάρχον, ως ἐμη δόξα φέρει, ο και της βεβαίου Ῥωμαίοις ἐλευθερίας ηρχε καὶ των ἐπι τηνηγεμονίαν αγόντων οὐκ ἐλαχίστην μοῖραν παρέσχε, Ibi τὸ μητε κατασφάττειν ηβηδὸν τὰς ἀλουσας πολεμωπόλεις μητε ἀνδραποδίζεσθαι μηδὲ γην αυτῶν ἀνιέ- ' ναι μηλόβοτον, αλλὰ κληρούχους εἰς αὐτὰς ἀποστέλλειν επὶ μέρει τινὶ της χώρας καὶ ποιεῖν αποικίας της ' μης τὰς κρατηθείσας, ἐνίαις δε και πολιτείας 20
μεταδιδόναι. ταὐτά τε δη και ἄλλα τουτοις ὁμοια καταστησάμενος πολιτεύματα μεγάλην ἐκ μικρῶς ἐποίησε την αποικίαν, λαυτὰ τὰ εργα ἐδηλωσεν. οι μὲν γὰρ συνοικίσαντες μετ αυτοs την Pώμην ου πλείους ησαν ἀνδρῶν τρισχιλίων πεζοὶ καὶ τριακοσίων 2b ἐλάττους ιππεῖς ' οι δε καταλειφθέντες υπ ἐκείνου,
οτε ἐξ ανθρώπων ηφανίσθη, πεζοὶ μὲν ἐξακισχίλιοι
προς τέτταρσι μυριάσιν, ιππεῖς δ' ου πολῶ ἀπέχοντες χιλίων. ἐκείνου δὲ ἄρξαντος των πολιτευμάτων τούτων οἶ τε βασιλεῖς οι μετ' αυτὸν ηγησάμενοι της 30 πόλεως την αὐτην ἐφυλάξαντο προαίρεσιν κH οι μετ'
ἐκείνους τὰς ἐνιαυσίους λαμβάνοντες ἀρχὰς ἔστιν ἀ
192쪽
καὶ προστιθέντες, ουτως ἄστε μηδενὸς ἔθνους του 27
δοκουντος εἶναι πολυανθρωποτάτου τον Ῥωμαίων
XVII. Tu δε Ἐλλήνων ἔθη παρὰ ταυτα ἐξετάζων
li ουκ ἔχω πῶς επαινεσω τά τε Λακεδαιμονίων καὶ των Θηβαίων και των μέγιστον ἐπὶ σοφία φρονουντων
'Ἀθηναίων, οῖ φυλάττοντες το ευγενὲς καὶ μηδενὶ μεταδιδόντες εἰ μη σπανίοις της παρ' ἐαυτοῖς πολιτείας ἐῶ γὰρ λέγειν ὁτι καὶ ξενηλατουντες ἔνιοι 10 προς τω μηδεν ἀπολαυσαι ταυτης τῆς μεγαληγορίας ἀγαθὸν και τα μεγιστα δι' αυτὴν ἐβλάβησαν. Σπαρτιῆται μεν γε πταίσαντες μάχy τῆ περὶ Λευκτρα, ἐνη χιλίους καὶ ἔπτακοσίους ἄνδρας ἀπέβαλον, ουκέτι την πόλιν ήδυνήθησαν ἐκ τῆς συμφορῆς ταυτης ἀνα-I5 λαβεῖν, ἀλλ' απέστησαν τῆς ηγεμονίας σῶν αἰσχυνύ. Θηβαῖοι δὲ καὶ 'Aθηναῖοι εξ ἐνὸς του περὶ ιρώνειαν ἀτυχήματος ἄμα την τε προστασίαν τῆς Ἐλλάδος καιτην ἐλευθερίαν την πάτριον υπὸ Μακεδόνων ἀφηρέθησαν. ἡ δε' μαίων πόλις ἐν 'Tβηρία τε καὶ μαλία 220 πολέμους ἔχουσα μεγάλους Σικελίαν τε ἀφεστῶσανανακτωμενη καὶ Σαρδόνα καὶ των ἐν Μακεδονία καὶ κατὰ την Ἐλλάδα πραγμάτων ἐκπεπολεμωμένων προς αυτὴν καὶ Καρχηδόνος ἐπὶ την ηγεμονίαν πάλιν ἀνισταμενης και τῆς 'Ιταλίας ου μόνον ἀφεστώσqς ολίγου 25 δεῖν πάσης, αλλὰ καὶ συνεπαγουσης τὸν 'Aννιβιακὸν κληθέντα πόλεμον, τοσουτοις περιπετὴς γενομένη κινδυνοις κατὰ τον αυτὸν χρόνον ουχ ὁπως ἐκακώθη διὰ τὰς τότε τυχας, ἀλλα και προσέλαβεν ἰσχυν ἐξαυτῶν ἔτι μείζονα τῆς προτέρας τω πλήθει του στρα- 30 τιωτικου προς ἄπαντα διαρκὴς γενομένη τὰ δεινὰ, ἀλλ' oυχ ῶσπερ υπολαμβάνουσί τινες ευνοία τυχηgχρησαμένη ' ἐπει ταυτης γε χάριν ωχετ ἀν υποβρύχιος
193쪽
B137 ἐξ ἐνὸς του περὶ Κάννας πτώματος, Αε αυτῆ απὸ μενέξακισχιλίων ἱππέων ἐβδομήκοντα καὶ τριακόσιοι περιελείφθησαν, απὸ δὲ μυριάδων οκτὼ των εἰς τοκοινὸν στράτευμα καταγραφεισῶν ὀλίγω πλείους τρισχιλίων ἐσώθησαν. liXVIII. Tαυτά τε δη του ἀνδρὸς ἄγαμαι καὶ ἔτι
2 προς τουτοις ἀ μέλλω λέγειν, ὁτι του καλῶς οἰκεῖσθαι τὰς πόλεις αἰτίας υπολαβὼν, ας θρυλοῶσι μὲν ἄπαντες οἱ πολιτικοὶ, κατασκευάζουσι δ' ολίγοι, πρῶτον μεν την παρὰ τῶν θεῶν ευνοιαν, ἐς παρούσης 10 ἄπαντα τοῖς ἀνθρώποις ἐπὶ τα κρείττω φέρεται, ἔπειτα σωφροσύνην τε καὶ δικαιοσύνην, δι' ἶς ἡττον ἀλλήλους βλάπτοντες μῆλλον ὁμονοοsσι καὶ την ευ- δαιμονίαν ου ταῖς αἰσχίσταις μετρουσιν ηδοναῖς ἀλλατῶ καλῶ, τελευταίαν δ την ἐν τοῖς πολέμοις γεν- 15 ναιότητα την παρασκευάζουσαν εἶναι καὶ τὰς ἄλλας ἀρετὰς τοῖς ἔχουσιν ωφελίμους, ουκ απὸ ταὐτομάτου παραγίνεσθαι τούτων ἔκαστον τῶν ἀγαθῶν ἐνόμισεν,
ἀλλ' ἔγνω διότι νόμοι σπουδαῖοι καὶ καλῶν ζηλος ἐπιτηδευμάτων ευσεβῆ καὶ σώφρονα καὶ τὰ δίκαια re ἀσκουσαν καὶ τὰ πολέμια ἀγαθὴν ἐξεργάζονται πόλιν' ἄν πολλὴν ἔσχε πρόνοιαν την αρχὴν ποιησά μενος απὸ τῶν περὶ τὰ θεῖα καὶ δαιμόνια σεβασμῶν. ἱερὰ μεν οὐν καὶ τεμένη καὶ βωμοὐς καὶ ξοάνων ιδρύ-ὶ73 σεις μορφάς τε αυτῶν καὶ σύμβολα καὶ δυνάμεις 25 καὶ δωρεὰς, αὶς τὸ γένος ημῶν εὐηργέτησαν, ἐορτάς τε οποίας τινὰς . ἐκάστω θεῶν ἡ δαιμόνων ἄγεσθαι προςήκει καὶ θυσίας, αἷς χαίρουσι γεραιρόμενοι προς ἀνθρώπων, ἐκεχειρίας τε αδ καὶ πανηγύρεις καὶ πόνων ἀναπαύλας καὶ πάντα τὰ τοιαῶτα ομοίως κατε- m ησατο τοῖς κρατίστοις τῶν παρ Κλλησι νομίμων
τους δὲ παραδεδομένους περὶ αυτῶν μύθους, ἐν οις
194쪽
βλασφημίαι τινὲς ενεισι κατ' αυτῶν ἡ κατηγορία πονηροὐς και ανωφελεῖς καὶ ἀσχήμονας υπολαβὼν εἶναι και οὐχ ὁτι θεῶν ἀλλ' οὐδ' ἀνθρώπων αγαθῶν ἀξίους, ἄπαντας εξέβαλε καὶ παρεσκεύασε τοὐς ἀν-5 θρώπους κράτιστα περὶ θεῶν λέγειν τε καὶ φρονεῖν
μηδὲν αὐτοῖς προσάπτοντας ανάξιον επιτηδευμα της μακα9ίας φύσεως.
XVIIII. Oἴτε γὰρ Ουρανος ἐκτεμνόμενος υπο των εαυτοὐ παίδων παρὰ Ῥωμαίοις λέγεται οἴτε Κρόνος 10 ἀφανίζων τὰς εαυτοs γονας φόβω τῆς ἐξ αυτῶν ἐπιθέσεως οὐτε Ζεῶς καταλύων την Κρόνου δυναστείαν καὶ κατακλείων ἐν τῶ δεσμωτηρίω τos Tαρτάρου τον εαυτos πατέρα ουδέ γε πόλεμοι και τραύματα καιδεσμοὶ καὶ θητεῖαι θεῶν παρ' ἀνθρώποις' εορτή τε Ib ουδεμία παρ' αὐτοῖς μελανείμων ἡ πένθιμος ἄγεται τυπετοὐς ἐχουσα και θρήνους γυναικῶν ἐπὶ θεοῖς ἀφανιζομένοις, ώς παρ' Ελλησιν ἐπιτελεῖται περί τε Περσεφόνης αρπαγὴν και τὰ Λιονύσου πάθη και ὁσα ἄλλα τοιαέτα ' οὐδ' αν ἴδοι τις παρ' αὐτοῖς, καίτοι 20 διεφθαρμένων ἡδη τῶν ἐθῶν, οὐ θεοφορήσεις, ου κορυβαντιασμοὐς, οὐκ ἀγυρμοὐς, οὐ βακχείας καὶ τελετὰς απορρήτους, οὐ διαπαννυχισμοὐς ἐν ἱεροῖς ἀνδρῶν σὴν γυναιξὶν , οὐκ ἄλλο τῶν παραπλησίων τούτοις τερατευμάτων οὐδὲν, ἀλλα εὐλαβῶς ἄπαντα 2725 πραττόμενά τε και λεγόμενα τὰ περι τοὐς θεοὐς, ῶς οἴτε παρ' Ἐλλησιν οἴτε παρὰ βαρβάροις ' και o πάντων μάλιστα ἔγωγε τεθαύμακα, καίπερ μυρίων ὁσων εἰς την πόλιν ἐληλυθότων ἐθνῶν, οἷς πολλὴ ανάγκη σέβειν τοὐς πατρίους θεοὐς τοῖς οἴκοθεν νομίμοις, 30 οὐδενος εἰς ζῆλον ἐλήλυθε τῶν ξενικῶν επιτηδευμά
των ἡ πόλις δημοσία, ο πολλαῖς ἡδη συνέβη παθεῖν, ἀλλὰ και εἴ τινα κατὰ χρησμοὐς ἐπεισηγάγετο ιερὰ,
195쪽
τοῖς μυτῆς αυτὰ τιμῶ νομίμοις ἄπασαν ἐκβαλοῶσα τερθρείαν μυθικην, ῶσπερ τὰ της Ἱδαίας θεὰς ιερά. θυσίας μεν γὰρ αυτη και αγῶνας ἄγουσιν ἀνὰ πανδεος οἱ στρατηγοὶ κατὰ τους Ρωμαίων νόμους, ἱερῆται δε αυτῆς ἀνὴρ Φρὐξ καὶ γυνη Φρυγία καὶ περιάγου- liue σιν ἀνὰ την πόλιν ούτοι μητραγυρτοῶντες, ῶσπερ
αὐτοῖς εθος, τύπους τε περικείμενοι τοῖς στήθεσι καὶ καταυλούμενοι προς των επομενων τὰ μητρῶα μέλη και τύμπανα κροτοὐντες ' ' μαίων δε τῶν αὐθιγενῶν οντε μητραγυρτῶν τις οὐτε καταυλούμενος πορεύεται 10
διὰ τῆς πόλεως ποικίλην ἐνδεδυκὼς στολὴν οἴτε οργιάζει την θεὰν τοῖς Φρυγίοις ὀργιασμοῖς κατὰ νόμον
καὶ φήφισμα βουλῆς. οὐτως εὐλαβῶς ἡ πόλις ἔχει προς
τὰ οὐκ επιχώρια ἔθη περὶ θεῶν καὶ πάντα ὀττεύεται τsφον, ω μὴ πρόςεστι το ευπρεπές. Id
XX. Καὶ μηδεὶς ἡκολάβρ με ἀγνοεῖν ὁτι τῶν
Ελληνικῶν μύθων εἰσί τινες ἀνθρώποις χρήσιμοι, οἱ μὲν ἐπιδεικνύμενοι τὰ τῆς φύσεως ἐργα δι αλληγορίας, οἱ δε παραμυθίας ἔνεκα συγκείμενοι τῶν ἀνθρωπείων συμφορῶν, οἱ δε ταραχὰς εξαιρούμενοι 20 φυχῆς καὶ δείματα καὶ δόξας καθαιροῶντες οὐχ υγιεῖς, οι δ' ἄλλης τινος ἔνεκα συμπλασθέντες ἀφελείας. αλλὰ καρτερ ἐπιστάμενος ταὐτα οὐδενὸς χεῖρον δμως εὐλαβῶς διάκειμαι προς αυτοὐς καὶ την ' μαίων μῆλλον αποδέχομαι θεολογίαν, ενθυμούμενος ὁτι τὰ 26μεν ἐκ τῶν 'Ελληνικῶν μύθων αγαθὰ μικρά τε ἐστὶ και ου πολλοὐς δυνάμενα ἁφελεῖν, αλλὰ μόνους τοὐς ἐξητακότας ἄν ἔνεκα γίνεται, σπάνιοι δ' εἰσιν οἱ μετειληφότες ταύτης τῆς φιλοσοφίας. ὁ δὲ πολὐς καὶαφιλοσόφητος ἴχλος ἐπὶ τὰ χείρω λαμβάνειν φιλεῖ 30
τοὐς περὶ αυτῶν λόγους και δυεῖν πάσχει θάτερον, ηκαταφρονεῖ τῶν θεῶν ως ἐν πολλῆ κακοδαιμονια
196쪽
κυλινδουμένων, ἡ των αἰσχίστων τε καὶ παρανομωτάτων οὐδενὸς ἀπέχεται θεοῖς αυτὰ προσκείμενα ορῶν. XXI. 'Aλλ' ὐπὲρ μὲν τουτων τοῖς αυτὸ μόνον ττο θεωρητικὸν τῆς φιλοσοφίας μερος ἀποτετμημένοις 5 ἀφείσθω σκοπειν, τῆς δ' υπὸ Ῥωμυλου κατασταθείσης πολιτείας καὶ τάδε ἡγησάμην ἱστορίας ἄξια. πρῶτον μὲν, ὁτι πολλοῖς σώμασιν θεραπεύειν ἀπέδωκετο δαιμόνιον. ἐν γοῶν ἄλλn πόλει νεοκτίστω τοσουτους ἱερεῖς τε καὶ θεραπευτὰς θεῶν ευθὼς ἀποδειχθέντας 10 οὐδεὶς ἀν εἰπειν ἔχοι. χωρὶς γὰρ των ἐχόντων τὰς συγγενικὰς ἱερωσύνας οι τὰ κοινὰ περὶ τῆς πόλεως ιερὰ συντελοsντες κατὰ φυλάς τε καὶ φράτρας εξήκοντα κατεστάθησαν ἐπὶ τῆς εκείνου αρχῆς ' λεγω δὲ ἁ πι-
ρεντιος Οὐάρρων ἐν ἀρχαιολογίαις γέγραφεν, ἀνὴρ
Ib των κατὰ την αυτὴν ηλικίαν ἀκμασάντων πολυπειρο - τατος. ἔπειτα, ὁτι των ἄλλων φαύλως πως καὶ ἀπερισκέπτως ώς ἐπι πολὐ ποιουμενων τὰς αιρέσεις των ἐπιστησομένων τοῖς ιεροῖς καὶ των μὲν αργυρίου τοτίμιον ἀξιούντων ἀποκηρύττειν, των δε κλήρω διαι-
20 ρούντων, ἐκεῖνος οὐτε ώνητὰς χρημάτων ἐποίησε τὰς ἱερωσύνας οὐτε κλήρω μεριστὰς, ἀλλ' ἐξ ἐκάστης et
φράτρας ἐνομοθέτησεν ἀποδείκνυσθαι δύο τοὐς υπερπεντήκοντα ἔτη γεγονότας τοὐς γένει τε προύχοντας των ἄλλων καὶ αρετῆ διαφόρους καὶ χρημάτων πε- 25 ριουσίαν ἔχοντας ἀρκοῶσαν και μηδεν ήλαττωμένους των περὶ το σῶμα ' τούτους δὲ οὐκ εἰς Αρισμένον τινὰ χρόνον τὰς τιμὰς ἔταξεν ἔχειν, αλλὰ διὰ παντὸς του βίου στρατειῶν μὲν ἀπολελυμένους διὰ την ηλικίαν, των δε κατὰ την πόλιν οχληρῶν διὰ τον νόμον.
30 XXII. Ἐπεὶ δὲ καὶ διὰ γυναικῶν ἔδει τινὰ ιερὰ
συντελεισθαι καὶ διὰ παίδων αμφιθαλῶν ἔτερα, ἶνα καὶ ταῶτα γένηται κατὰ το κράτιστον, τάς τε γυναῖ-
197쪽
κας ἔταξε τῶν ἱερέων τοῖς εαυτῶν ἀνδράσι συνιερα- σθαι, καὶ εἴ τι μη θέμις ην υπ' ἀνδρων ὀργιάζεσθαι
κατὰ νόμον τον επιχώριον, ταύτας ἐπιτελεῖν καὶ παῖδας αυτῶν τα καθηκοντα λειτουργειν ' τοῖς δὲ ἄπαισιν εκ τῶν αλλων οἴκων τοὐς χαριεστάτους κατα- θλεγέντας ἐξ ἐκάστης φράτρας, κόρον καὶ κόρην, τον μεν ως ηβης υπηρετεῖν τοῖς ἱεροῖς, την δε κόρην ὁσον in αν si χρόνον αγνη γάμων ' εκ τῶν 'Ελληνικῶν νόμων καὶ ταυτα μετενεγκάμενος, ως ἐγὼ πείθομαι. ὁσαμεν γὰρ αἱ κανηφόροι και ἀρρηφόροι λεγόμεναι λει- 10τουργουσιν ἐπι τῶν Ἐλληνικῶν ἱερῶν, ταὐτ-ταρὰ Ῥωμαίοις αἱ προσαγορευόμεναι τουτο δὲJ συντελοίσι στεφάναις κοσμουμεναι τὰς κεφαλὰς, οῖαις κοσμεῖται τὰ της 'Eφεσίας 'Αρτέμιδος ἀφιδρύματα παρ' Ελλησιν. ὁσα δὲ παρὰ Τυρρηνοῖς και ἔτι πρότερον παρὰ Ili Πελασγοῖς συνετέλουν ἐπί τε Κουρητων και μεγάλων
θεῶν ὀργιασμοῖς οι καλούμενοι προς αυτῶν κάδμιλοι, ταυτα κατὰ τον αυτὸν τρόπον υπηρετουν τοῖς ἱερεs- σιν οι λεγόμενοι νυν υπὸ Ῥωμαίων κάμιλοι. ἔτι προς
ii τουτοις ἔταξε μάντιν ἐξ ἐκάστης φυλης ἔνα παρεῖ- 20ναι τοῖς ἱεροῖς, ον ημεῖς μὲν ἱεροσκόπον καλοsμεν, Ῥωμαῖοι δε ολίγον τι της αρχαίας φυλάττοντες ὀνομασίας ἀρούσπικα προσαγορεύουσιν. ἄπαντας τοὐς ἱερεῖς τε και λειτουργοὐς τῶν θεῶν ἐνομοθέτησεν ἀποδείκνυσθαι μὲν υπὸ τῶν φρατοῶν, ἐπικυρουσθαι 2b δε υπὸ τῶν ἐξηγουμένων τὰ θεῖα διὰ μαντικης. XXIII. I αὐτα περὶ τῶν θρησκευόντων τοὐς θεοὐς καταστησάμενος διηρει πάλιν, ώς ἔφην, κατ' ἐπιτηδειότητα ταῖς φράτραις τὰ ἱερὰ, θεοὐς ἀποδεικνῶς ἐκάστοις καὶ δαίμονας, ους ἔμελλον αεὶ σέβειν, καὶ 30
τὰς εἰς τὰ ἱερὰ δαπάνας ἔταξεν, ἶς ἐχρην αὐτοῖς ἐκ
του δημοσίου δίδοσθαι. συνέθυόν τε τοῖς ἱερευσιν
198쪽
οι φρατριεῖς τὰς ἀπομερισθείσας αὐτοῖς θυσίας καὶ συνειστιῶντο κατὰ τὰς ἐορτὰς ἐπὶ της φρατριακῆς
εστίας ' εστιατοριον γὰρ ῆν κατεσκευασμένον ἐκάστη φράτρα καὶ ἐν αυτῶ καθωσίωτό τις, ῶσπερ εν τοῖς 285 Ἐλληνικοῖς πρυτανείοις, εστία κοινη των φρατριῶν. δυομα δὲ καὶ τοις ἔστιατορίοις ην, ὀπερ ταις φράτραις, κουρίαι καὶ μέχρις ημῶν οὐτω καλοῶνται. τομο το πολίτευμα δοκεῖ μοι λαβεῖν εκ της Λακεδαιμονίων αγωγῆς τῆς περὶ τα φιδίτια κατ ἐκεῖνον τον
10 χρόνον ἐπιχωριαζούσης, ἐν Λυκοὐργος εἰσηγήσασθαι δοκεῖ ναρὰ Κρητῶν μαθὼν, καὶ μεγάλα την πόλιν ν ἀφελῆσαι ἐν εἰρήνη μὲν εἰς ευτέλειαν ἄγων τοὐς βίους
και σωφροσύνην τῆς καθ' ημέραν διαίτης, ἐν πολε- μω δ' εἰς αἰδῶ καὶ πρόνοιαν καταστήσας ἔκαστον τοὐ15 μη καταλιπειν τον παραστάτην, ω καὶ συνέσπεισε καὶ
συνέθυσε καὶ κοινῶν ἱερῶν μετέσχεν. καὶ ου μόνον τῆς περὶ ταῶτα σοφίας χάριν ἄξιος ἐπαινεῖσθαι ὁ ἀνὴρ, ἀλλα καὶ τῆς εὐτελείας τῶν θυσιῶν, αἷς γεραίρεσθαι τοὐς θεοὐς ἐνομοθέτησεν, ων αἱ πλεῖσται διέμενον20-τῆς καθ' ημῆς ηλικίας, εἰ μη και πῆσαι κατὰ τον ἀρχαῖον ἐπιτελούμεναι τρόπον. ἐγὼ γοῶν ἐθεασάμην ἐν ἱεραῖς οἰκίαις δειπνα προκείμενα θεοῖς ἐπὶ τραπέζαις ξυλίναις ἀρχαῖκαῖς ἐν κάνησι καὶ πινακίσκοις κεραμέοις, αλφίτων μάζας καὶ πόπανα και ζέας καὶ 2b καρπῶν τινων ἀπαρχὰς καὶ ἄλλα τοιαsτα λιτὰ καὶ εὐδάπανα καὶ πάσης απειροκαλίας ἀπηλλαγμένα ' καὶ σπονδὰς εἶδον ἐγκεκραμένας οὐκ ἐν ἀργυροῖς καὶ 28
χρυσοῖς ἄγγεσιν, ἀλλ' ἐν ὀστρακίναις κέκιξι καὶ πρόχοις, καὶ πάνυ ἡγάσθην τῶν ἀνδρῶν, ὁτι διαμέ-30 νουσιν ἐν τοις πατρίοις ἔθεσιν οὐδὲν ἐξαλλάττοντες τῶν αρχαίων ἱερῶν εἰς την αλαζόνα πολυτέλειαν. ἔστι
μὲν οὐν ἀ καὶ Νομὰς Πομπίλιος ὁ μετὰ Ῥωμύλον
199쪽
B143 ἄρξας τῆς πόλεως κατεστήσατο μνήμης ἄξια καὶ λόγου, περιττος την γνώμην ἀνὴρ καὶ τα θεῖα ἐξηγήσασθαι σοφὁς ἐν ὀλίγοις, υπὲρ ἄν ἴστερον ἐρῶ, καὶ Ἀλλος οστίλιος ὁ τρίτος απὸ Ρωμύλου βασιλεύσας καὶ
πάντες οἱ μετ' ἐκεrνον γενόμενοι βασιλεῖς' ἀλλ' ὁ τα 5 σπέρματα καὶ τας ἀρχὰς αὐτοῖς παρασχὼν καὶ τακυριώτατα καταστησάμενος τῶν περὶ τὰ θεῖα νομίμων
μυλος ἐν. XXIIII. Λοκεῖ δὲ καὶ τῆς αλλης ευκοσμίας, Πχρώμενοι ' μαῖοι διεφύλαξαν ευδαιμονΟὐσαν την 10 πόλιν ἐπὶ πολλὰς γενεὰς, ἐκεῖνος ἄρξαι νόμους κα- λοὐς καὶ συμφέροντας ἀγραφους μεν τοὐς πλείστους, ἔστι δ' Οὐς καὶ ἐν γράμμασι κειμένους καταστησά μενος, ἄν ἐγὼ τους μεν ἄλλους οὐδὲν δέομαι γρά- φειν , οὐς δε πάντων μάλιστα τεθαύμακα καὶ ἐξ ἄν 15ὐπείληφα καταφανῆ καὶ την ἄλλην του ἀνδρὸς γενήσεσθαι νομοθεσίαν, ως αυστηρὰ καὶ μισοπόνηρος ὴν καὶ πολλη ν ἔχουσα προς τους ηρωικοὐς βίους ομοιότητα, δι ολίγης ὐπομνήσεως σημανῶ, τοσοsτον προειπὼν, ὁτι μοι δοκοίσιν ἄπαντες οι διατάξαντες 20 τάς τε βαρβαρικὰς και τὰς Ἐλληνικὰς πολιτείας το μεν κοινὀν ὀρθῶς ἰδεῖν, ὁτι πόλιν ἄπασαν ἐκ πολλῶν οἴκων συνεστῶσαν ορθήν τε πλεῖν εἰκὸς ὁταν οι των ἰδιωτῶν εὐσταθῶσι βίοι, καὶ χειμῶνα πολῶν ἄγεινῆταν κακῶς ἔχη ἐκάστοις τὰ ἴδια, και ὁτι δει τον νουν 2b ἔχοντα πολιτικὸν εάν τε νομοθέτης θ, ἐάν τε βασι- λεῶς, ταυτα νομοθετεῖν, ἀ ποιήσει δικαίους καὶ σώφρονας τοὐς τῶν ἰδιωτῶν βίους. ἐξ ἄν δ' αν ἐπιτηδευμάτων καὶ δι ομν γένοιντο τοιουτοι νόμων, ουκ
μ' oμοίως ἄπαντες δοκοsσί μοι συνιδεῖν, ἀλλ' ἔνιοι 30 γε πολλοs και τοὐ παντὸς , ῶς εἰπεῖν, ἐν τοῖς κυριωτάτοις και πρώτοις μέρεσι τῆς νομοθεσίας ἀμαρτεῖν.
200쪽
144 Bαὐτίκα περὶ γάμων και τῆς προς γυναῖκας ομιλίας, οαφ' ἐς ἄρχεσθαι. δεῖ τον νομοθέτην, ῶσπερ και ἡ φύσις ἀρμόττειν τους βιους ημῶν ἡρξατο, οι μεν απὸ
των θηρίων το παράδειγμα λαβόντες ἀφέτους και 5 κοινὰς τὰς μίξεις ἐποιήσαντο τῶ ἄρρενι προς τὸ θῆλυ,ώς ερωτικῶν τε οἴστρων ἐλευθερώσοντες τους βίους καὶ ζήλων ἀλληλοκτόνων αελούμενοι και πολλῶν ἄλλων ἀπαλλάξοντες κακῶν, ἁ καταλαμβάνει τούς τε ἰδίους οἴκους καὶ τὰς πόλεις ὁλας διὰ γυναῖκας' οι δε 10 ταύτας μεν ἐξήλασαν εκ τῶν πόλεων τὰς αγερωχους καὶ θ θριώδεις συνουσίας ἄνδρα συναρμόσαντες εἰς γυναῖκα μίαν, περὶ δε φυλακῆς γάμων καὶ σωφροσυνης γυναικῶν νομοθετεῖν οἴτε μεῖζον οἴτ. ελαττον
οὐδεν ἐπεχείρησαν, ἀλλ' ώς αδυνάτου πράγματος 15 απέστησαν ' οἱ οἴτε ἀνεγγύους ἐποίησαν ἄσπερ iενιοι τῶν βαρβάρων τὰς αφροδισίους μίξεις οὐτε ἀφῆκαν ἄσπερ Λακεδαιμόνιοι τὰς τῶν γυναικῶν φυ- 'ηλακάς, αλλὰ πολλοὐς ἔθεσαν ἐπ' αὐταῖς νόμους σωφρονιστάς. εἰσὶ δ' οῖ και αρχὴν κατέστησάν τινα ἐπι- 20 μελησομενην εὐκοσμίας γυναικῶν ' οὐ μην ἀποχρῶσά γε ἡ πρόνοια αυτῶν τῆς τηρήσεως, αλλὰ μαλακωτέρα του δέοντος ἐγένετο και οὐχ ἱκανὴ την μη σπουδαία φύσει κεκραμένην εἰς ανάγκην βίου σώφρονος
25 XXV. V δε Ῥωμύλος Οἴτε ἀνδρὶ κατὰ γυναικὸς εγκλήματα δοῖς φθαρείσης ἡ τον οἶκον αδίκως ἀπολιπούσης οὐτε γαμετη κατ ἀνδρὸς αἰτιωμένy κάκωσιν ἡ ἄδικον ἀπόλειψιν οἴτε περὶ προικὸς ἀποδόσεως ἡ κομιδῆς νόμους θεις Οἴτε ἄλλο τῶν παραπλησίων 30 τούτοις διορίσας οὐδ' ὁτιοῶν, ἔνα δὲ νόμον ἡπὲρ απάντων ευ ἔχοντα, ώς αυτὰ τὰ ἔργα ἐδήλωσε, καταστησάμενος εἰς σωφροσύνην και πολλὴν ευκοσμίαν