장음표시 사용
411쪽
piamini et , quod Pater & Filius sui vituprincipium Spiti iussancti. Hoc declaratu est in Concilio Lugdunens sub Gregorio X. sicut patet EXtra des sumina Trinit. &Fide Cathol. Fideli ac deuota;&est hodie
in 6.lit, Decret. Ratio autem huius veritatis est ista, Quia ut dictum est dist. 1. Pater prius Origine habet actu in foecunditatis intellectus, quam volsit. iis, in illo priori communicatur Filio si exunditas eade,
qus est in Patre, quia in illo signo originis; in quo Filius producitur per Decii iiditatevi intellectus,communicatur sibi a Patre, quidquid ei non repugnat, Sc ita foecunditas vi luntatis ι igitur in alio signon riginis, quando producitur persona per actuin foecunditat s secundς. scilicet volutatis, producitur a linacies Filio omnino, ut ab vito principio, propter unam ecun istutem principii productivi in eis.
muti cum arguitur de nexu, dico, Quod Pater S Filius nectuntur in Spiritus ancto, scut in communi 'pro lucto , & quae sic nectuntur in communi producto, licet sitit distincta alioquin non connecterentvota inen non habent commune productum inquantum distincta , sed inquamsi virilia , unde productuna est ab eis, in qualitum sunt v num producens. Et ita auctoritas illa est in oppositum.
Ad secundum dico. Quod actio est singularis per se existentis, non oportet auis
esse alicuius singularis incommunicabili per se existenti, sicut dictum est dii . . Sicut ho est vera, Deus creat, x et Deus est Pater, & Filius, ct Spiritus salictus, ita potiti ut hic, quod est aliquis spirator singularis,cui primo conuenit, id est adaequa te spirare, qui pr intelligitur aliquo modo in Patie & Filio , quibus conuenit actus spirandi, quia uterque est hic spiratot;& tunc diceretur, quod illius pe se existentis, quod est i pia si commune quoddain te ad Patrem & Filium est una a Stio, licet illud non sit unum suppositum, id est incommunicabile, sicut nec Trinitas est
unum suppositu in , una tamen creatione
creat. Illud non videtur hie probabile. sicut ibi, Deus crear,quia non videtur lite alia' aliquis per se existens commutiis Patri aliquid.& Filio, non Spiritui sancto, quia tunc illud singulare per se millen , licet ni, ii
communicabiliter, realiter tamen resarse
tur ad Spiritum sanctu iii, &esset aliquid realiter relatum ad intra prius aliquo iiii do, quam intelligeretur esse persona, ita 'nod non omuis relatio realis ad intra esset persone, quod non videtur probabile. Aliter dici potest . quod actio non denominat ultima de non inatione, nisi suppostu, vel habens modum suppositi; dico in usus positi, pro anima separata, Sc pro acci- habetem
dentibus separatis per miraculum, quae de iominantur ab actione, ultima deliominatione, quia per se existunt, licet non inco- municabiliter, quia nata sunt communieare se suppositis, dum tauten nihil communicant illis , nihil dei'Omina iur ab actione eorum, nisi ipsa viiiii a denominatione; sed omnis forma existens in alio ut somisa, sicut dat esse illi, ita dat illi aliquo modo denominari a sua actione , & licet so ma in supposito denominetur ab actione
sua. non lanicia ultima denominatione, sed
viter ius denominaretur suppositum ab eadem actione: si tamen aliqua forma per se existens naia est et habete aliquam acti iatiem propriam, si ipsa daret idem esse pluribus, ex quo supposita non denominantur actione formae, nisi quia habent esse per forniam, denominarentur ab eadem actione, sicut haberent idem esse illius forniae acti ut . EXemplum. si una albedo esset in duabus supei liciebus, una immutatione
immutarem, igitur cum voluntas foecunda sit unum principiuna spirandi, quidquid denominatur ab ista actione perhoe. quod habet esse ista forma , denominatur. eadem actione. Quando igitur dicitur, Actio est suppositi, ergo plurium suppositomni plures actiones. Nego consequentiam, nisi quando plurificatur in eis illud , quod est ratio a*endi, per quod
ista dicuntur denominative agere. Et ii ob obiectio. iicias. Ab una ani ira hominis sunt multe operationes distinctae , vi intelligere& velle, & etiam multς operationes .n- silua ruui partium , ut videre, audire dc talia itinita, ot si partes illae essent supposita, essent eorum agentium plures actiones. Dico , Quod non semper si unica re, est, sui . est eius unica rario agendi , imo unicares potest includere in se plures rationes
412쪽
Distin dii o D. Quaestio Articulus
a di, sicut dicetur de anima respectu si iau ruan potentiarum, si de hoc fiat quc lio dicium autem est in prima respotisione iahabita, de una ratione simpliciter aetendi, qualiter una ratio est in Patre'S Filio ad producendum Spiritalia su ictum. lsAd tertiit isto quod pater ge Filius spirant spiritum sanctuin . in luantu sunt omnino unum, & non inquati tu sunt xiiiiiii inesssentia,nee inquantuin unu ni in perstana, sed inquantu sunt urium in vi spirati Aua. Et cum insertur, ergo Pater esses dui,
principia productiva propter duplUε sescunditate ii .ineo, negoco isequemiani; uuia ad hoc, quod dicatur plura 'fodut Elia , requiritur numerario suppositoritim non enim dicitur aliquis plure sesentisi: ucet habeat plures scientias, d opoire et esse plura supposita a Hiosi quod sequerdtur. Quia adiecti uuin est in adradetis sessentiali ad suppostuin, i quod tertii inat eius dependentiam,& idco non potest pilirificari, nisi substantivum, quod sinit eius dependentiam, plurificetur: H;e autem rit proposito suppositu quod stlit depe ide-tiana adiectivi. Dbn potest plurifiears. 5e ideo adiectiva sibi a liacentia non possun plurificari. nisi propositio sit falsa. Et de hoc alias in libr. . ubi quaeritur. Vtrum
si pistres naturae a stu merentur a Verbo,etsset unus vel plures homines.
Ad quartum dico, Quod tres sunt
actus voluntatis respectu oblecti', ilicet actus elicitus i complacentiae, de imperi j, tertius nullo modo in Deo,quia nee est in nobis respectu prime intellectionis, primus nanque est principalior, secundus uniuersalior; est tamen uterque essetitialis in Deo, sed amor procedens est principaliter amor obiecti , non Verbi, nisi litPatris, neutrius forte ex prima productione , sicut nec Verbi, nisi essentie; in nobis omnis amor est procedens, ibi n5, sed tantum amor primus obiecti dili
ficultas alia' clim enim volunata at sta si vivi in duobus su positis, que supposta cciii orditer volunt ista volat.tae, Jc concordia con esis, notet aliqua dis initione sippositorsi: co con eoo cordantiu).tru Pater Si pilius per se ii a- ilium gi spiret hac volutato inqua tu vita, vel in Oi,inio naquantu concors. Hic dicitur sit,uu ;d sup tui in sum polita producetia fiat dillincta, Si propter u M 1 ι illam distinctione nullo modo csic edereritur spi rate inquantia plures, habet enim unam vim spirativa. Sed citeriuη illa una vis spirativa nou oirmino sit, ratio ne vilitatis sue est pro imu principiti ioeculi dia ad spiranda, sed sub ratione cocordi voluntatis, ubi conoratur aliqua distincti 62
dc propter istam di itincti me coninat Rex parte principii 'uo, potest concedi, qu odi sti rarit in qualitum sunt distincti. Illa opinio costinatur per Ricardiim t. de T cit cap. 16. quoniam intelleetus neriecta -- eunditatem habere potest ad productio Dem x erbi, ut existit in sua una persona voluntas autem ad productioneni Spiria tussalicti perlectam foecunditatem liabere
non potest, nisi sit in gemina per na ; re
hoc quia foecuditas intellectus cosi Iliti irpleia cudine persectae sapientis, que poteshelse in unico, licentel kardo. 3. de Trini. cap. 16. Nihil diffinitur contrarium natiirae, si plenitudo sapientie dicatur polle cosistere in singularitate personae, nam qua illum videtur, etiam si una sola persona in deitate esset, nihilominus plenitudinem Lapientie habete posset; Decuta litas autem voluntatis consistit in plenitudine veri amoris, qui non potest esse nisi in duobus ad ininus, dicente eodein Ricardo ibidem capitul. 3. Non potest amor esse iocuniadus , si non sit & mutuus t quare eum in amore essentiali sinculi ditas voluntatiqnon possit esse, nisi sonuite perfectus Riocundus sit alnor, oportet, quod volun tax si sit foecunda, quod sit amot mutuu , t sit secundum eum ibidem chii amorem impendat, & st, qui amorem rependat, quia cui dicit capitui.' . Sum me diligenti non sufficit, si si innie di-
Iedhuc suininam dilectionem non tepet
dri . Et secundum hoe ut supra di tum est ad boc quod communis voluntas P tris de Filii sit foecunda ad spirati Iulii spiritum sanctum , non sufficit, quod si v-na voluntas communis amborum, S amor
413쪽
essentialis in ipsa communis, qua ambo simul amant & volunt, sed oportet, quod
sit voluntas concors, & mutua duorum, qua unus suininum amorem alteri impendat . 5c ille vice versa eundem rependat, quo existente foecunda est voluntas, ut
ex ipsa necesse sit emanare amorem, qubest Spiritu trandius, dicente Ricardo vi, hyrius capitul. II. Quod in amoremutuo inultunaque seruente nihil praeclarius, quam ab eo, quem suinnie diligis. Si a quo summe diligeris, alium eque di ligi velis. Probatio itaque consumatae Charitatis est mutua communio eκhi bitae sibi dilectionis, ita quod in illo sicut mutuo diligitur, utriusque dilectio, ut con luminata sit , praeliabite dilectionis consortiu, non debet sc esse, sed ita debet scribi. ' In illis itaque t dicit se
mutuo dilesiis, utriusque persectio. ut consummata sit, exhibitae dilectionis consortem requiratione requirit, &hoc pedvim spirativam, quae est concors volun tas in mutuo amore producendo Spiritum sanctum,inon solii in ut laut v num in.voluntate illa siue amore, sed ut sunt
plures inter se distincti, quae distinctio
connotatur per hoc , quod voluntas dicitur esso concors, & amor mutuu' qui
non potest esse, nisi si plurium secundum quod plures sunt inseparabiles, nam
haec propolitio cum associatione imporatat, qui non est nisi plurium distincto rum , & propter hoc benedicitur, quod Pater, & Filius, Sc Spiritussanctus simit res coaeternit, cumi tamen illa negetur
Pater , Filius , Cc Spiri itissaucius, sunt tres aeterni; per hoc etiam quod voluntas concors est amor mutuus duorum, licet si unus Sidem, tamen non cst eadem ratio eius, ut est a Patre in Filium impensus, Sc e conuerso, ut est a Filio ad Patrem repensus,quoniam secundum Ricardum libr. capitul. I9. Quando duci
mutuo se diligunt, oc simuni desideri j aia fectus inuicem impendunt, ct istius in illum , S illius in illum asse eius discurrit. Se quasi in diuersa tedit, S per hoc quod quasi tu diuersa tendit, quodammodo ratione diuersus est, sed illa diuersia, est
in amore vci voluntate ei sentiali, qua no ibi ante foecunditas est penitus una &ct eadem, in voluntate illa concordi 5 amore mutuo, in qua is cunditate Pater& Filius sunt penitus unum, & vnisor mitet spirant Spiritumsanctum , qui a duobus concorditer diligit , ct duorumasteseus ter iij amoris inimidio in unum constatur, ut dicit ibidem Ricardus . Et secundum hoc hi spiratione Spiritus Tanacti dupliciter est consideranda Patris dest Filii distinctio, uno modo x t accipiuntur sicut elicientes actum .alio modo ut in- ei ς soncor ἡes in amore mu-Uo, iii vol ntate circa rationem et Ici ensi actum Sc cx distinctione eorum primo 'N Onsidetata, nullo modo ditendi sunt spirare ut plure , licet enim sint plu- RAH Dirau non tamen propter pluraliis missus principaliter est iu illis, sin
Q is, sed solum eκ dii tristione eorum eo oravi, & sic Pater & Filius non spiarant spirituin fauctum, inquantum sunt plurςs in elaciendoi actionem , licet con- uxxa'ti in unam rationem , secutidiatriquam elicitur actio ; sed vi sunt plutei lii I volunt te, lire est ratio eliciendia tu concordando,&ainorem suum in il-
. Contra illam opinionem arguitur se. I p
Si Pater & Filius producant spiritum-
laudiuin voluntate inquantu concorditer 'amantes se ea, igitur est alius Spiritus sanctus Prius productus. Consequens estiaconueniens , probatio consequentiae.
Primo, quia in quocunque signo natur yelo iginis est priucipium productilium perfectum in se, de in supposito conueniele actioni, in illo signo potest esse tali supposito ratio producendi; sed voluntas in-yntia, ut voluntas infinita, intellecta anteum ne velle trabeiis infinitum obiectum sibi prssens, est susscicias principium producti uuin spirati ainoris infiniti, & Paterci Filius sunt persons conuenientes ad ii, ni vel productioni; ergo voluntas ut in Patre dc Filio, non intellecta vi qua sor
maliter . volunt , sed ut voluntas infini-ia habens essentiam diuinan praesentem
sibi per actum intelligentiae , est Patri &Filio principium productivum Spiritu ianuat; de ita si Spiritus sanctus producatur per voluntatem inquantum v lens, siue inquantum ea Pater Sc Filiuς diligunt se actu , sequeretur, quod ante Spiritum
sancium productum voluntate volente,
erit Spiritussanctus productus voluntate vi est actus primus, uod est inconuenies ista ratio de vauiuate, quῆd sit principiuspirandi, ut voluntas est, non autem ut
414쪽
Distinctio tr. Quaestio Artacii ius 2.
procloeliori . est actu volens, confirmatur dupliciter. Primo per formalem rationem voluntatis in principiando, quae est libertas, quae non ita conuenit ipsi velle ; Secundo per simile de intellectu. De primo arguitur sic. Voluntas, ut in nobis est actus primus , libera est ad habendum actum volendi, non autem ipse actus volendi liberest, sue principium liberum producendiat quid, quia actus volendi est quaedam qualitas naturalis, Sc si est principium a-
Iicuius, videtur esse principium naturale eius non liberum, sicut si eκ tali actu teneraretur habitus appetitiuus , naturaliter generaretur, ita quod non est in potestate actus generatio talis habitus, ut videtur ; ergo magiis videtur ,'quod salua tur, Sollitum sanctum produci libere, siprod icatur voluntate , ut est actus primus, quam si producatur voluntate, ut est actus volens, ut scilicet intelligitur sub actu secundo. Eκ secundo arguitur se. Filius non producitur intellectu paterno, ut actu intelligens est, ita quod actualis intellectio sit formalis ratio, qua Pater generat Filiuin, sicut ostensum elisi pra distin. 2.quaest.2. ergo a simili, voluntas ut actu vivens non erit principium producendi Spirituna sanctum, sed voluntas vi a ius primus. Secundo probo consequentiam principalem sic. Accipiendo eadem maiorem sicut prius, scilicetin quocunque signo naturae vel originis Acc. addendo hanc minorem, quod diuina volutas habens obiectuin primum sibi praesens est ratio producendi amorem adequatum illi persectius , quam habens obiectuin secundarium sibi praesens, vel saltem non minus perse te; ergo cum essentia diuina sit primum obiectum voluntatis diuinae, non Pater ut Pater, nec Filius ut Filius, quia tunc Pater esset formaliter beatus in
iluribus obiectis distinctis voluntas ha-ens essentiain diuinam prs sentem sibi, siue ut amabilem, siue ut amatam non curo, in ista probatione secunda magis est principium producendi amorem adequ tum illi, quam ut habet Patrem ut Pater, vel Filium ut Filius pro obiecto, vel salteriori minus: S ita cum voluntas prius habeat essentiam pro obies , qua in Parrem ut Pater est, prius spirabitur Spiritu ganctus voluntate ut est essentiae diuine tan-qunm primi obiecti, quam voluntate, ut
est Patris vel Filii tanquam obiecti secundi. Confirmatur ista ratio, quia essentia diuina est so aliter infinita , paternitas ut paternitas non est formaliter infinita ; e
go Spiritus sanctus qui est inor infinitus, Jc hoc non tantum ratione voluntatis
infinit , sed etiam ratione ob tedii infiniti, ut dictum est disti iis .io. magis si irabitur voluntate, utest essentie diuine, qui est obiectu in infinitum, quam ut eli Patris ut Patris, vel Fili, ut Filii, vi obiecti. Si diea iur essentiam non esse primum obiectum voluntatis diuinae, sed ratione sormalem in primo obiecto, quod est persona. Hoc falsum est, tum quia via uiri est primunt obiectum voluntatis, tum quia ratio formalis obiecti amati prius amatur, vico cedit propositum, quia tunc erit ratio formalis spirati di eo modo, quo primum Obie huin concurrit adspirare. Et existis duabus probationibus concluditur, quod Pater non spirat Spiritum sensium, inquantudi ligit Filium pri ino, nec Filius inquantum diligit Patrem, sed Pater & Filius inquantum habent esse latiam diuinam presentem, ut obiectum primum voluntatis suae,& hoe per secundam probationem consequenti e principalis, similiter spirant inquantum habent esse utiam praesentein,& non inquantum amatam aetu, sed inia quantum amabilem presentatam ad tu intelligentiae eorum, per primam probationem consequentiae . Et si obiicias contra primam probationem consequentie, Nonne prius Pater & Filius sunt amantes esia sentiam in se, quam spirant Spiritum sanctum Z Responderi potest sicut prius dicta est distinct. 6. de productione Filij quomodo Pater aliquo modo prius origine intelligit, quam Filius sit seneratus , &tamen non sic, quod intellectio actua- Iis Patris sit ratio gignendi Filium, sed memoria in Patre; ita potest dici de dilectione qua Pater & Filius diligunt se conformiter, & formaliter, & de actu spirandi. Secundo sic. Principium aeque Persectaria uno supposito sicut in duobus, que est principi u agendi in uno sicut in duobus,
quia ad actionem non videtur requiri, ni
si principium perfectum quo & quod, scilicet suppositum agens perfectu; sed volutas aeque perfecta est in uno supposito sicut in duobus, & unum suppositum equo perfectum est persectione requisita ad suppositum agens, sicut duo, ergo vo-Z α luat. in
415쪽
luntat eque potest esse principium proflacendi in uno sicut in duobus, ita quod illa inutuitas non sit aliqua ratio producendi ex parte princi iiij productivi. Prima pars minoris probatur, quia principium quo , non accipit persectionem sibi competentem a supposito, sed dat supposito, quia eo suppositum est persectum, , t possit agere ; ergo non eli tale principiupersectius in pluribus quam in uno, quando est idem principium in pluribus & in uno. Et si dicas, Qu3d illud principiti non
est in uno, ut principium prodii et tuum est, sed tantum sic est in duobus, & tamen et derelinquitur in Patre genito Filio. Hoc videtur absurdum, quia omnem realitatem tam absolutam qua in relativant, qua nater habere potest, a se habet in primo signo originis; nullam ergo habet Filio genito , quam non intelligatur habere prius origine, quam Filius generetur, quare & illam inecundit.itein, sue illa ita ι una ditas ponatur relatio, sive aliquod absolum in. Item si in Patre est re secta voluntas prius origine quam in Filio , non tamen
est principium spirandi persectu per te, quiro, Quid intelligitur addi, ut sit priu-cipium spirandi persectum Z No aliud suppositum , quia illud nihil addit principio quo, sed tantum illo habet, quod possit agere; si dilectio mutua per te huius in
illuni, ix e conuerso, ergo relatio duplex rationis erit ultimata actualitas principii spirandi: Hoc est impossibile propter duo, primo quia nulla relatio ratii ianis praeeKigitur produc ioni diu in tprooabitur disti uch. l .contra opinionem ponentem intellectum & voluntatem in Deo distingui tantum ratione secundo, quia tunc essent duo principia sormalia proxima spirandi, ct ita duo supposta nos 'irarent ptaxcise , inquantum via si, quod est contra Augustinum. s. de Trinit. captis tui. i . sicut allegatum est .in oppositi uin
Item si haberent duas voluntates, posisent concordes esse in tali: mutuitate, ergo inquati tum concordes spirare non est, ut unum principium spirare, quia nec vivi uin suppositum, nec tumina quo inquantum concordes. Item . Aut Pater voluntate & volitione vi in ipso, cum ista relatione ad Filium dilectum, est totale principium spirandi, aut non ; Si sic, sequitur. quod Filius non spiret, quia non habet idem quo, inquantum liabet relationem e conuerso, non enim spirat inquantum diligens, quo diligere circunscripto nihil minus spiraretur Spiritussanctus, sed circunscripta relatione e conuerso , nihil minus spiraretur a Patre Spirit Tanctus , ut totali principio per suum velle, ut tendit in Filium; Sidetur in prima diuisone quod non, sequitur, quod
uterque inquantum amans alterum est
diminutum principium, & ambo simi.lunum principium quali per aggregati
nein, ut duo trahentes navim, non autem unum principium per identitatem principia persecti . Hoc confirmatur per Augustinum . . de Trinitate capitul. 2 o. Pater est principiti ibii us deitatis. Et per- Ipsum in auctoritate praeallegata. s. de Trinitate capitul. I . patet . quod sunt unum principium Spiritussancit ointi illo unum . c uniformiter, sicuti .es personae sunt v num principium creaturae. Non autem omnino uniformiter spirarent, si Filius nati in in suo secundo signo orietinis haberet Decundita tein spirandi , & Pater non haberet in primo signo suo omnino omnem Recunditatem, sed haberet solum in secundo signo Filio genito. Et si instetur de pδε- tentia creandi, quod illa non si in Patre ante productioneni Fili j , ct Spiritustati tui. Patebit respousio partim hieeaeponendo intentionem Ri cardi. & amplius in quest. de ordine productionum
intri secarum ad extrinsecas. Praeterea contra illas rationes, 'isas
innuit Ricardus pro se, scilicet quod amor mutuus sit iocundissimus. Eu hoc sequitur , quod Pater esset sormaliter tali amore beatus, quia amor, quo est beatus, est iocundissimus, de tunc Pater non esset formaliter beatus in se, sed in Filio obiective. quJd est ' haereti
cum . Item secundo contra illam rat onem arguo sic . In nobis amor mutuus est iocundior, quia per talem mutuitat ni habetur in dilecta amplior ratio di-lietibilitatis, quicunque enim dilectus potent diligere, si redi ligat, amabilior est, quia non tantiam bonitas quς unque sit in eo, est ratio diligibiliatis ; sed redamatio est aliqua ratio dilietibilitatis. Se propter hoc ipse habens illam bonitatem P quae est prima ratio dilietibilitatis, ch similiter redamationem , est ama.
416쪽
Distinctio ir. Quaestio Articulus a.
bilior ; igitur:oppositum erit in diu ἔ-nis, ubi ista rat; o maioris diligibilitati,
nullo modo poterit dinueniri, nec poni, iton enim Filius ella inibi lior Patri, quia redamans Patrem, quam propter essentiam diuinam , propter quam primo amatur, nec ist i redamatio est alia ratio amabilitatis in Filio. Drete ea. Auior mutuus in nobis non est iocundior nisi sciatur, sicut ilon amatur bonitas nisi eo enita , sic mec amatur reda manv inquant Im redamans, nisi cognoscatur eius redamatici;
sed si hoc modo deberet poni in diuinis
amor mutuuς iocundior, Sc propter hoc tali amore t pirari Spiritumsanc uiri, tune Pater & Filius, non tantum inquantuin redamantes , sed inquantum amantei se,
ct scientes se redamari, spirarent Sp;- ritum sanctum ita quod cognitio red senationis videtur tunc esse formalius & imia mediatias principium spirandi Spirit im-san vim, qua in amor, & it formalius de immediatius erit Spiritussanctus pro-d ictus per intellectam, quam per volun
tatem Praeterea contra opinantem, qu a tenet,
quot Spiritussanctus pollet distingui a
Filio, etsi non procederet ab eo propter eius distinctum modum procedendi a Patre , si autem foecunditas voluntatis adspirandum Spiritum sanctum non eli nisivi s ,rmaliter voluntas est in duobus, non posset Spiritui sancto competere suus modus procedendi alitis a modo procedendi
Filii, nisi esset a Filio , ergo videtur sibi
ipsi contradicere. Quantam ad istum articulum concedo, quod Pater & Filius spirant Spiri
tumsanctum voluntate in qu intam omnino vna , quia ad rationem principii pet cise , ut principium, non requiritur nisi persestio eius in se, i&quad habeatur ita persona , antequam intelligatur habere
terminum assequatum I voluntas autem
omnino una est in Patre & Filio, & ante ordinem originis intelligitur in eis, quam intelligatur habere terminum ad equa tu , quia ambo sunt spirativi, & ideo voluntas ut in eis est ide.n principium
productivum respectu Spiritussancti. Sed propter verba Ricardi intelligenda distinguo, quod multipliciter potest intelligi
voluntas concors ; aut concordans in aliquo actu secund elicito, puta a mando
idem, & tunc vel essentiam; vel ainando
se, Sc redamando, puta . quod pater diligat sque Filium vel e conuel so; vel potest intelligi concors quas liabituali ier, inquantum actus primus natus est liabere quasi actum secundia i duobus primis modis non videtur, quod Pater & Filiu spirent Spiritum sanctum voluntate concordi , ut probatum est in prima ratione per duas probatione , nec enim dilectione eta sentie ut probatuin est in prima probatione) nec sui liniicem ut tactum est in secunda probatione scirinaliter spirante ergo oportet, quod intelligatur tertio modo voluntate concordi, id est voluntate in is quantum est actus primus, in quo nati sunt concordare in actu secundo concor diter producendo amorem ; tali in qua voluntate spirant,& magis ut una qua vico cordi, quia ut intelligitur actus pri inus, intelligitur una voluntas in eis,& non habere concordiam, nisi isto modo loquendo, quia iste personae intelliguntur posse concordari in actu quasi secundo concordi ter spiranda. Saluando tamen aliqualiter
verba Rii ardi dico, Quo i quando in aliis quo eodem sunt duo principia ordinate a tua , illud non est in potentia proxima ad agendum principio secundo, nillyrii nitelligatur in actu yrimi principit; igitur
Pater non est omnino foecundus potentia
propinqua ad spirandu,quod est actus voluntatis ut principii quo, nisi intelligatur in actu principii prioris, quod est intellectus. Sc per consequens voluntas non est
principium proximum, nisi ut est in duo-bvq. Floc sequitur, quia per illam producti inem p iorem, sine qua est ista potentia propinqua, voluntas est in duobus, quia
per actum prime foecunditatis conani unicatur personae produshe secunda foecundita . scilicet λcunditas voluntatis respectu spirationis Spiritussancti, non tamen est alia aut maior λcunditas in duobus quain in uno, sed eadem & in producente& in producto. Exemplum istius est ali qualiter in nobis, Anima enim non est iscunda potentia propinqua ad habendum actum volendi, nisi sit in actuali intellectione, licet a quali intellectione non sornaaliter producat actum mirandi, sed voluntate , ut est actus primus, qui prae- existit in anima ante intellectioneni , licet non in potentia propinqua otianino ad agendum , si tunc anima producens intellecti nem communicaret sibi
417쪽
ecun d; tatem volunt tὶ , non esset volunt .s in potentia propinqua ad producendam amorern, nisi prius csset prodictum Ve butii, & ita communicata sit, ivoluntate sexcunda, bc ita nunquam esset voluma; proxime loeculi la , niti in du ,-bus, m n tamen ita , quod illa foecundit is requirat de ratione sua esse in duobus , quasi ipsa non posset esse in uno, imo ipsa eadem iam existeret in ipsa mente, sed propter ordinem foecunditatu in in producendo necessat lo oportet secundam mecunditatem, quando est in potentia proxima Asie in duobus. I)otest igitur concedi , quod Pater x Filius volunt ite una , qu r est in eis, spirant, quς est
persecte foecunda in duobus Rii,politis exi stens, quia prius intelli Litur conamunicari etenito, S ita esse in cluobus, quam quod spiritu Tinctus ea producatur. Sed quomodo dilectioi e mutua spiratir S iri tussanctus Respondeo, dilectione . id est voluntate, qua Pater, & Filius, ut actu primo nati sarit se mutuo
diligere, hac inquam voluntate, ut ex stente in eis, ut est nata talis elle . qua diligunt se mutuo, spiratur Spir tussanctiis , non auteri aliquo actu secundo
quasi dilectionis actualis impense & repense. Si istud non sufficiat ad intentionem Ricardi, exponat eum, qui poterit, quia non videtur, quod eius determinatio bene possit i lare cum dicti, August. quia atri ibuit Patri & Filio per sectam rationem unius principii respo-δti Spiritussaucii , sicut Trinitati respectu creaturae , si contradicat pridictis. Qualiter autem Augustinus dicat, quδd Pater, ct Filius diligunt se Spi tussi cto, quasi sit mutua a lectio Patri, & Fi lii sicut videtur loqui. 6. de Trinitate. capitul. s. exponetur distinct. 3- . ubi Magister tiariat de illa questione. φtru in Pater & Filius diagunt se Spiritu
I Quia sunt duo spirantes, e go duo spiratores. Conseqlientia probatur, Qma sicut singulare insert sinet ita re, sie plurale insertetu
η o I in D O S IT V M patebit in corpo
difficultas quasi grammaticalis, Vtrum Pater & Filius possent lici uriis spirator vel duo spiratores Vbi multipliciter dicitur, sed quia vis est de signi sic. to no
illud natum ess denominare suppositurna 'laum. scute iiii lactio sis nificat qui- ditarii te actum per modum habitus, &qu: et is , ita lector lignis at principium huius actus pet in dam habitus ' qui iis, ut est denotuinat uui i supposti acti iii s irator igitur significat vim spirandi, t concernit suppositu in , & quia una est vis in Pape & Fili 3, ' terminus numera it appositus alicui determina Lili ponit iu am si gnisi latum circa illud, ideo non videriir concedentium de vi se itionis , qti Jd sint duo spiratores, quia
tunc vis spirativa videretur numerari in ei . Sed que est r tio, quare terminus numeralis conceditur posse apponi terminis
adiectivis ' n i hibstanti uis , ponitur ista ratio. Quia adiectiva adiacent suppost x. Sc synia. ant formam in adiaceusa ad supposita . & ideo postitit numeraria i numerationem suppositorum; sed substantiva non significant formam in adiacentia ad suppolita, sed significant aliquomodo absoluto vel φ abstracto a supp ssitis.' ideo non possint sic numerari, quia se signi sica et ur irii nil inerrtita formi; de ideo non coneeditur duo dii. sicut conceditur duo habentes deitate. Sed ista ratio
non videtur H. e re , quia terminus no
meralis ponit significarii in nuni circa significa luna determinabilis, signi sicarum autem substanti ui & adiecti ut ident est. non disserunt autetri , nisi in modo s-gnificandi, ideo videtur, quad terminus numeralis prima ponat signi sipatum suum circa idem, S: i leo si s gnificetur
numeratio sormae determinabilis ex vinn Pa te,ietiam e T alia , nec propter illam adiacentiam ad sappositu in, quae conuenit
418쪽
uenit uni & non alij, non ratione significati, sed ratione modi significalidi, po-rerit et se veritas in una , Sc sal sitas in
ALigno aliam rationem talem. Omne dependens dependet ad aliquid omnino S simpliciter independens, miri quam enim dependentia alicuius sufficiei iter terminatur , nisi ad aliquid omnino inde Pendens, Ec ideo 'uando duo aeque dependent, neutrum est natum terminare alterum, sed utrunque dependet ad tertium independent , adiectivum est dependens ad substanti uuin , quando igitur adiecti inuum additur substantivo, saltem inuenit inde peti lens, ad quod terminatur eius de peridentia , quando autem duo adiectiva
adduntur sibi mutuo , neutrum ad alterum dependet, quia neutrum terminatur ad alterum, sicut neutrum terminat de Pendentiam alterius, sed dependet ad aliquod tertiunt , quodi terminat sufficienter dependentiam eorum amborum Igitur quando terminus numeralis additur subitantivo . sicut ii dicatur , Duo
spicator ec, llarim terminus numeralis ad lectivus hab.t substantinum terminans,&quia adiem uia determinat illud, quod eius dependentiam terminat, ideo denotatur significatum sui substanti ui munerari ; quando autem additur'adiectivo, ut cum dicitur, Duo spirantes,utrunque est dependens , & ideo neutrum determinat alterum, sicut neutrum determinat dependentiam alterius , sed ambo dependent ad tertium, quod terminat eorum dependentia , dc determinatur per ipsi. Et hoc in proposito est aliqui vel personae, quasi dicat, tres aliqui vel treς personetereantes , quia licet v sitate adiectivum masculinum non sit substantivum , sed tantum neutrum sit substantivum, tamen hi diuinis quando adiectivum'masculinum ponitur per se, tunc intelligitur ibi esse substantivum , ut quis vel persona, ut cum dicitur , Pater & Filius non sunt unus, sicut dicunt auctoritates, licet sint unus Deus, 'quia unus absolute positus significat adiective, & intelligitur hab re suum substantivum, scilicet quis, unde significatur, qu id Patet & Filius sint unus quis, vel unus aliquis, vel una pe sena . quod est salsum. Tune ad illam consequentiam, Sunt duo spirantes, ergo duo spiratores, nego eam. Scci probas, quia sicut singulare inseri singulare, ita plurale plurale, Dico, quod non oportet , quod si ad aliquod antecedens sequatur aliquod consequens, quod ad distitistione nantecedentis sequatur dis lui-ctio consequentis , nisi quando consequens illud distinguitur in antecedentibus, sicut genus distinguitur In spciebus. Ira proposito autem supposita spirantia distinguuntur, Sad suppositu in spirans sequitur spirator, sed illud consequens non
distinguitur , nec numeratur numerato
antecedente; & ideo arguendo, Spirans, ergo spirator, Duo spirantes, ergo duo spiratores, est fallacia consequentis arguendo a distinctione antecedentis ad
distinctionein consequentis; & si aliquando inuenitur a Doctoribus, quod Pater, & Filius sunt duo spiratores, debetit exponi e rum auctoritates & sane intelligi, ni liliae enim auctoritates sancto runt, suffii res prvert de virtute sermonis, expohen ου Glit secundum Magistragistb Ir.
quod consequεhtiation valet, quia participium significat actum ut in fieri, consignificat enim tempus sicut Verbum; & ita
sicut conceditur, Pater is Filius creant,ita conceditur, quod sint duo creantes, non autem conceditur , quod fiat duo creatores , sed unus creator, quia nomen verbale non significat actum per modum actus vi insieri, sed per modum habitus &quietis.
l l . Quia Augustinus. is . de Trid nitate. capit. II. Spiritussanctus
principaliter procedit a Patre; non igitur principaliter a Filio, ergo non
. Preterea. Hieronymus epistol. 88. Spiritussanctus proprie a Patre per Filiu, ergo non procedit proprie a Filio. 3. Praeterea. Hilarius de Trinit. 22. Spiritum sanctum, qui a te per unigei Dium est, promerear ; igitur est a Patre per Filium , ergo non uniformiter ab utro
419쪽
. Praeterea. Ricardus. 6. de Trinit. Spiritui ranctus procedit a Patre mediate & immediate, a Filio autem immediate tantu, ergo Sc.' s. Pr.eterea. omnis causa prima plus agit quam secunda, ex prima propositione de causis,& patet ex dicto Philosophi. i. Poster.& r. Metaph. Necessariorum principia esse verissima semper oportet, quia sunt aliis causa veritatis; ergo omne prius producens plus producit quam secundam producens, sed Pater videtur prius producere, cum det Fi io producere, ergo &c.
inquantum omnino unum in eis, spirant Spiritui usanctum , ex art. prscedentibus, ergo omnino uniformiter.
considerari tripliciter, Feb idi se, vel tu quantum est termini. . vel . ii quantuni
comparatur ad supposit meqtia ; primi, duobus modis est omiu' uniform tas
tio modo loquedo, sicut ipsa vis spirativa communicatur Filio a Patre, ita e t; am quod Filius spiret, hoe habet a Patre , & ita Pater spirat a se. Filius autem
Contra. Igitur Pater prius spirat Spiritum sanctum, quam Filius spiret Spiritum sanctum ,.quia in illo primo sgno originis, in quo Pater habet a se esse, habet spirare a se, S tunc Filius non spiraret, quias Spiritussanctus pretiitelligitur habere prius esse a Patre quam a Filio, tunc Filius produceret Spiritum sanctum iam pretexi flentem. Confirmatur, quia quodcunque principium productivum in supposit, priori intelligitur habere terminum ad rquatum, non potest esse principioni producendi in posteriori supposito, sic est in proposito, ergo &c. Respondeo. De isti, ordinibus , sue originis siue natura ,& de niuitis ordinibus prioritatis ' posterioritatis alias dicetur. Sed quantu ad prosostum dicendum, quod non est cons miis ordo inter Patrem generantem & si i-rantem, sicut est inter Patrem spirantem S Filium spirantem, unde non est intelligendum, quod Pater spirat antequam Filius spiret, sicut prius origine Pater generat, quam spiret, propter ordinem principiorum in producendo .iquia tunc Filius
non spirare , ut ar umentum deduc it . que
admodum Spiritualancius non pote si generare Filium , iam prs intellectum 'enerari: Sed est iste ordo, i uJd in Patre est primo. utraque foecunditas a se, secundo est in Patre actus prinue smcunditat s , Seiunc in Filio est secunda foecunditas, tertio est actus secundae saecunditatis simul a Patre & Filio,liabentibus tunc simul illam foecunditatem, adhuc tamen cum aliis
uo ordine, quia ille actus est Patris a se, iiij autem non est a se,sed a Patre, scutnec in secundo signo est illa foecunditas Filii a se, sed Patris est 'se; non est ergo ordo originis inter spirationem Patris &Filii, qua sit spii et Pater in aliquo si nooriginis, in quo non spiret Filius,u ed ine dein sino originis simul spiram, est tameibi ordo spirantium in spirando,quia Pater in illo rertio sign0 originis spirat a se. Filius autem non a se. Ad confirmation εdico, Quod maior non est vera, si illud
principium non habeat prius terminum adaequa luna, antequa aliud suppositu producatur, cui communicatur illud principium, secundum totam eius foecunditate
& sic est in proposito de vi spirativa. qui
Pater communicat Filio, antequam habeat t*rminum adaequatiatu, scilicet Spiritum sanctum.
auctoritates adductas patet per idem. Ad primum propter hoc dicit Augustinu, Patrem principaliter spirare, exponit enim se. Ideo autem addidi principaliter, quia& de Filio Spiritus lanctus prosedere reperitur; sed hoc quoque illi Pater dedit. Dicit tamen quidam Doetor, quod Pater spirat principaliter & principalius, Filius autem tantum principaliter spirat, quia respectu Spiritussancti habet Filius auctoritatem, licet Pater habeat auctoritatem respectu Filii, & respectu Spiritu nancti, inquantum spirat. Alius autem Doetor contradicit ei, quod non est ibi aliqua comparatio proprie dicta in aliqua forma una , sed tantum est ibi comparatio in voce, sicut Michael dicitur sanctior de mone, ubi est tantum comparatio secundum vocem, & non secuduin aliqui forma comu nem in utroque extremo, sed illa forma est tantum in uno extremo,& non in altero ; ita principalitas est in Patre, , t idem sit Patre principalius spira
420쪽
re,' principaliter spirare. Ad secudum de Hieronymo dico, quod proprietarius tantu dicitur ille, qui in habendo rem nullo mododependet ab alio. usuarius autem, qui in utendore dependet ab alio, non eli proprie propaletarius; Dater igitur, qui vim spirativam habet aso, recte dicitur proprie, spirare, Fi: ius ii sic proprie scilicet a se spirat, licet pro prie, id est non improprie, vel impersecte spiret. Ad tertiu de Hilario patet per idem,quado dicit, quod Spiritu Canctus est a Patre per Filium. Distinguitur tamen, quod aliquid determinatum per hac propositione
per cum suo casuali comparatur ad verbutransitiuum, vel in transitiuum; ii ad tran-stiuum,tunc notatur in casuali huius praepositionis subauthoritas, ut Pater creati et Filiuin; sed si absolutum vel intransitiuum, tunc notatur in casuali huius praepositionis authoritas, de hoc vel efficientit, sicut homo vivit per Deum, vel causae formatis,ut homo sapit per sapientiam. Ad quartum de Ricardo patet per idein, Pater enim eadein saecunditate immediate spirat Spiritum sanctum, sed inquantudat Filio illam virtutem spirandi, qua Filius spirat,potest dici immediate spirare; nec est hic di formitas aliqua persectionis& imperfectionis,sue aliquid, quod ponat diuersia tein in actu, sed tantona alius modus habendi eandem virtutem, quia Pater a se, Filius non a se,sed a Patre. Ad ultimum dico, Quod illa propositio est vera de causa S causato, propter hoc quod in causis ordinatis est aliavirtus causandi. & principalior in priore, non autein principio, quod non est causa , quia ibi non est alia virtus principiandi; ita est in proposito, & ideo non plus principiat primum principians, quam secundum, sicut nec causa superior plus causaret, qua secunda, si eadem virtute causativa causaret cum causa secunda.
M AG. Post lite cosi deradu. &c. o N F E RT hac distinctione
Magis et duax pridi stasprocessones adinvicem, scilicet spirationem Spiritussancti cum generatione Filii . Circa hane distinctionem quaeritur unum de distinctione processio
Est de distinctione pocessionum siue ema
persinae producte. ii 'QuiaPhilosophus .i .Physe.
dicit, quod motus distinguutur per terini nos, v I v idetur, quia alius terminus est alterius motus, licet istie productione non sunt motus nec mutationes, sunt tamen quasi vie quaedam ad personas, igitur per istas distinguuntur.
re articuli. N CL USI I. Pro Viones Piu se non aestuavatur penes terminos p/o MEA