장음표시 사용
511쪽
D Minctio ris. Quaestio Articuliis 2.
tione relationes communes constituerEt eas, de ita eadem persona constituet eiurduplici formali constitutivo,quod est in-
conueniens. Consequentia probatur per hoc, quia relationes communes aequalem . . . distinctionem requirunt in extremis, sicut relationes originis , Sc eodem modo stant cum unitate essentiae, ergo aequaliter distinguunt. 3. Pr terea. Relationes oppositae de s cundo modo relativorum possiant fundari in eodem, sicut voluntas mouet se; relatio autem mouentis Sc moti pertinent ad secundum modum relativorum,ergo pari ratione relationes producentis de prodii
cti,quae pertinent ad eundem modii, ponsent esse in eodem , dc ita per eas non diis stinguutur supposita. Confirmatur ratio per Boetium, qui in sine libri sui de Triti it . dicit. Quod relatio ista est quasi eluia dona ad se, ergo relationes istae non distinguunt.
Ο Ρ Ρ o S I T V M. Boetius ibidem.
Sui, sta nita continet unitat relatio mulistiplicat Trinitatem.
coNCL WSI O e pyras marisin. ESPONDEO. Opinio coinmu-D. Thom. nis est, quae dicit personas constitui per re p lationes. De modo autem ponendi,qualiter possit relatio constituere personas, &easdem distinguere , declaratur per hoc, quod producens necessario distinguitura suo producto reat iter, quia idem no producit se ipsum secundum August. i. de Trinit, cap. I . ergo erit aliqua relatio rea Ii,, S: distinctio realis aliquoru, quae sunt in essentia diuina; non autem possunt ibi esse aliquo modo per insormationem,propter simplicitatem diuinabergo erunt perinsonae per se subsistentes in illa natura, ergo erunt per se realiter distincte. Qualiter autem ex hoc non sequatur distinctio essenti , in qua subsistu declaratur, quia idem illimitatum potest e sse tand imentur elationum oppositarum,& tunc illa relatio dicitur uno modo manere,&alio modo transire. Et circa hoc fiunt multae altereationes, secundunt quam rationem relatio distinguat. Sed breuiter posset dici se
eundum istam viam quod relatio secundum quod relatio no est formaliter essentia, quia secundum August. . de Trinit. cap. i. Si essentia est ad aliud, iam non est estentia .Et potest ar i similiter e conuerso, scilicet si relatio formaliter est enfitas a 29 ad se, igitur non est relatio. Ipsa etiam ex hoc quod est relatio, est oppositi necessario ut termini, it.i quod coparare eam adessentiam non includendo habitudinem ad oppositum est non comparare relatiopem ad essentiam. Et ex hoc quod est oppositi necessario, distinguitur realiter ab
illo,& tamen non oportet essentiam realiter distingui, quia essentia non sormaliter est relatio distincta. Nec oportet ibi essu compositionem, quia licet relatio maneat sic, qudit no est sormaliter essentia, tamere latio propher infinitatem essentiae transit in eam, secundum persectam identitatem ad eam; manet igitur sormaliter relatio,quia ratio eius, secundu quam est formaliter relatio , non est ratio essentit, χtransit propter persectam identitatem adessentiam,licet non in identitatem formalem,& illud manere sic sufficit ad distinctionem formalem & realem, sine aliqua di stinctione essentiae. Et ex hoc quod eia sentia ista simplex est, ista distinctio non erit informantium, sed subsistentium e de ex hoc quod illa essentia est infinita istud
manere formaliter est sine coinpositione. In speciali aute ponitu rulterius, quod non quaecunque relationes etiam reales constituunt personas diuinas, nec eas distinguunt, sed relationes originis, quia illae primo pullulat in essentia diuina, quia primo in essentia diurna est dupleκ ecaditas, inquantuin est intellectus infinitus, de voluntas infinita; & mediantibus istis statim pullulant relationes originit pertinentes ad communitatem naturς,qus naturavel essentia diuina communicatur secundum istam duplicem Decunditatem iam dicta, quibus iam prae intellectis pullulant communes relationes semper praesupponentes illas: S: ideo tales relationes communes,etsi sint reales, non tamen diastinguunt, nec constituunt personas. Pro hac opinione allegatur auctoritas Ptolium
Christi in Evangelio Matthaei vitimo, si is r
cui tangetur artic. sequenti cotra tertiam opinionem. Secundo Boetius de Trinit. multa videtur tangere de hoc. Et Auetust. similiter s. de Trinit. cap. 3. Quapropter illud precipue teneamus, cuidquid ad se
dicitur prest. a tissima illa A diuina sublimitas subitantialiter dici. Et paulo post. inidquid de singulis ad se ipsos dicitur, non pluraliter in sumina. sed singulariter accipiatur. Et ibidem. Quidquid ergo a
512쪽
se ipsi im dicitur Deus, de de singulis per
sonis siligulariter dicitur, id est Patre Se Filio d)spiritusancto.Et ibidem cap. II. Quae autem proprie singula in ea de Trianitate dicuntur,irullo modo ad se ipsa, sed ad inuicem, aut ad creaturam dicuntur, ct ideo relative non substantialiter ea dici manifestum est. In his expresse videtur haberi, quod Oinue dictum ad se conuenit
tribus, & est comune tribus, dc quidquid
non est comune tribus est relativum, vel relatio; constitutivum autem Sc distincti
uum persone non est coan inane tribus, ergo est relativum vel relatio. Tettiῖ August. II. de ciuit.cap. io. Deus est quid,
quid habet,excepto quod relative queq;
versona ad alteram dicitur; nain utique
Pater habet Filium, nec tamen ipse est Filius, Sc Filius habet Patrem, nec tamein ipse est Pater. Quarto. Boetius de Trinit. in sine. Ita igitur substantia continet unitatevi, relatio multiplicat Trinitatem . Et multa alia verba ibidem ad hoc. Quinto. Damascenus cap. s. Et quo ia Pater Se Filius Se Spiritussanctus secundu omnia
unum sunt,praeter ingenerationem, dc generationem, Se procenionem. Et ibidem - cap. Io.In his solis enim hypostaticis proprietatibus ab inuice disserunt hae sanctae tres hyposta se . Idem Damas. 3.de Trinit.cap. s .Differentiam autem, inquit,hypostaseon id est personarum) in solis tribus proprietatibus, anaetio id est incausabili de paternali Sc itiato sidest causabili & filiali, Sc causabili & processibili recognosci inus. Sexto. Ricardus videtur dicere 3. de Trinit. ὀd persone no distinguuntur in diuinis, nisi per alium Si alia modum habendi eandent naturam, ergo. Septimo. Anselmus de processione Spiritu siancti dicit, Quod in diuinis omnia sutvnu,ubi no obuiat relationis opposito. Erebitur Item per rationes. Prima , Quia si perrat 1.ratio. absolutu constituitur persona in diuinis, ergo absolutum additur absoluto, sed absolutum additum absoluto necessarid facit compositionem; sed si in absoluto aliquo conueniunt personae diuine, constat quod non eode ala luto,quo conueni ut, aistinguuntur personaliter; ergo absolueto alio,ergo est ibi absolui .m Sc absolu- Tum,ergo compositio: hoc no sequitur de Telatione, quia relatio nihil addit supra suunt fundametum, nec iacit compositionem cum eo. Aliter eonfirmatur ista possitio, Scista ratio. Quia relatio uno modo potest tras re in substatiam, Si per hoc nofacere compositionem cum absoluto; alio modo potest manere per comparationem
ad oppositu in Scita distin tritur realiter. v d. q. ,
Iste dux rationes non videntur compesc- quotlibet. re absoluto, quia absolutu vel omnino nia Dei, vel omnino transit. si omnimode transit, non distinguitur, sicut necessentia inquam transit; si omnimode mallet erracompositio. Secunda ratio. Eadem natura
non potest esse in dii aer fis suppositis absolutis, nisi distinguatur in eis; licet enim positi esse in diuersis suppositis relativis. quia idem illimitatum potest eme fundamentum plurium relationum in diuersi, suppositis, non tamen in diuersis suppositis absolutis videtur posse esse, nisi distin matur&nu incretur in eis; si enim sui duo supposita absoluta, videtur, quod quid quid est in uno, sit aliud a quocunq; luod est iii alio, ergo essentia diuina numeratur in personis, si personς diuinae constitueretur in esse personali per absoluta. Tertia
ratio. Secundum omnes , relationes sunt
in personis diuinis,ergo si non coiistituri
personas, videntur sequi duo inconuenie . tia; primis, quod crunt ibi quas acciden-- T . Q ales Si ad uentitiae personis constitutis, quod videtur esse contra simplicitate diuinarum personarum; Secundo, quod tales relationes, quae sunt propriae personis, erut relationes rationis, quia relatio Dei ad creaturam ideo non est realis,quia praesupponiit diuinam per nam in esse permeto, Sc non dependentem ad creatore, nec naturaliter vel necessari δ coemgente ea
ad suum esse personale: Igitur a simili idevidetur in prosito, si persona prima sit alia
soluta, non dependebit ad secunda, patet; quia etiam praeintelligitur persecta in sua habitudine personali ante secundam per sonam, dc per consequens non necessaria coexigit personam secundam ad suum esse personale; ergo habitudo eius ad secundam personam erit tantum relatio, vel habitudo rationis. Quarta ratio. Si proprietas absoluta aliqua constitueret, non esset tantum virtualiter in Deo, quia tunc
non esset magis tali proprietate haec per sona, qtiam asinus , includit enim Delix virtualiter persectionem asini in se; ergo oportet, quod sit ibi actualiter, ergo est ibi: ut actus, ergo dans esse , ergo in diuini 1 essent tria ei te Quinta ratio.
513쪽
Distin illa di . Quaestio Atticulus 2. 2 lo
tio. Proprietas illa absoluta si saciat viiii
cum essentia,alterum est actus, at reru vero potentia, alterum persectio alterius; essentia non perficit illud personale, quia non praesupponit illud, sed magis e conuerso .ereto absolutum personale erit perfectio essentis. Et secuntur duo in conuenientia, primo quod essentia secundum se non sit persecta omnino, Aliud quod v naersona non sit omnino persecta, quia noab et absolutum alterius persone , quod est persectio ex praeostensis. Et confirmatur hoc secundum,quia secundum Ansellia uin inon ologiori 1 s. praeter relationes
cimne aliud aut est simpliciter melius ipsam, quam non ipsum, aut non, sed in ali
Quo melius no ipsum quam ipsium; quod secundo modo se habet, no est inlaeo secundum ipsum)ergo omne aliud a relatione. quod est in Deo, est simpliciter melius ipsum quam non ipsum, ergo erit persectio simplicitet. st ex hoc sequitur pri-' mo, quod nulla persona erit simpliciter perfecta, quia nulla habet absolutum alterius. Sequitur 2.quod due sunt quid persectius,qua una, quod est contra August. 8. de Trinit. cap. I.& 3. Sequitur 3. Multiplicato aliquo absoluto multiplicatur omne aliud absolutum circustans illud. Exeplum. Multiplicata quantitate multiplicabitur albedo, dce conueris; ergo si siesiit distinctae proprietates absolutς, quae circunstant essentiam diuinam, distinguerent etiam ementiam diuinam. Et cofirmatur maior, quia plura eiusdem speciei non possunt esse in eo te, iste si ponuntur eruteiusdem speciei, quia si non, erunt igitur alterius speciei, & ita oportebit quaerere, per quid alterum illorum si incommunicabile; sicut enim ponitur paternitatem, quae differt specie a filiatione, non posse esse de se incommunicabile, ita sequitur de A in Patre, si sit absolutum, de B in Filio .s disserant specie, quod neutrum erit de se incommunicabile & oportebit stare
ad aliqua propria eiusdem rationis. Confirmatur ista ratio saltem , quia non sunt plura eiusdem rationis tu eo de persecto,scut in diuinis non sunt plura Verba, ne que plures Patres, quia hoc videtur esse imperfectionis, qu3d in aliqua natura possint esse plura omnino similia; ergo in natura diuina simpliciter persecta non erui plura absoluta eiusdem rationis. Sequitur . Si proprietas absoluta A exprimatur,
vel pullulat ab essentia,& similiter B, &expressum est in eodem supposito cu eo, a quo exprimitur, secundum istum modum
exprimedi, qui ponitur; ergo A & B erutin una persona,& ita nulla persona originabitur ab alia, quia propria ea tum crurit in eadem persona numero, imo sequitur,
quod non erit distinctio personalis . Sequitur s. quod non sit ibi origo, quia persona originata per originem capit euentiam, sed persona, si est absoluta, pr cedit ipsam relationem Originis; igitur secunda persona praecederet in essendo ipsam uriginc in passivam, Sc ita non haberet ense per eam.
mum patet, quomodo personae non disserunt specie, neque enim productio pei sone a persona est aequivoca, ut tactum est de hoc dist. I. 'Ad secui dum dicitur secundum tenentes secudam opinionem quod relationes communes non primo mo)o pullulant inessentia, sed prius pullulam in ea relationes originis, ct ideo prime constituunt &non a li ς , quia quasi adueniunt personis
constitutis.Tamen non videtur hoc posse stare, sed oppostum,quia magnitudo magis pertinet ad essentiam, ut intelligitur abstracta a personis, quam actio vel patasio, que non est nisi suppositi ; ergo relationes consequentes magnitudinem, cuiusnodi est relatio equalitatis, mapis possunt intelligi in essentia, ut essentia videtur abstracta a persona, quam relationes
originis. Consimiliter potest argui in proponto de similitudine, quae consequitur essentiam, ut habet ratione sorms, in qua sipposta assimilantur, ergo no prius pullulant iste quam illae; quod si relationes comunes aeque primo vel prius pullulat,& iste possunt constituere ut probat ratio ergo constituunt, non est enim possibilita, ad aliquid , quod non est in actu, Pti,sicce. nec forma aliqua potest ibi constituete , i.
personalia, nisi actu constituat, si illa sorma actu est, ut videtur; sicut nec forma aliqua potest actu consi ituere aliquid in si bcie, quin ipsa, si sit,& non habeat i inperse ctum esse,constituat aliquid in specie. Ad
istud potest dici, qtiod sicut 'uaelibeteia
sentia creata, licet ipsa sit quidios S: quata, ira quod semper est in certo gradu presectionis,&qualitas essentialis sicut tali getur dist. 3 i. prius tamen est quiditas.
514쪽
' quam ' quanta vel qualis, ct ideo prius
'v xlx- est in iudiuiduo ratio identitatis ad aliud ς' qR ' indiuiduuio, quam aequalitatis Scs milist , iudinis, ita etia est prius in supposito ratio
agendi, si est forma activa, tua ratio equat latis vel si ivilitudinis, non enim pollerius consequitur ipsunt ratio activi, quam csse rationem identitatis. In diuinis ergo
cum communicare sit adiris,cuius formale
principium est essentia ut quid, quodammodo prius in ea erunt relationes perti. nentes ad communicationem, quam aliae
qualitatis vel iiiiii litudinis, quae sui daritur in ipsi ratione qualitatis virtualis, &qualitatis essentialis. Per hoc ad arguit, catum dico, quod nec actio nec aeci ualitas potest intelligi in eadem natura ad intra, nisi sint suroositorum ut relativorum,tamen erant naturae ut tandamenti,& prius est eorum ac tio, tu am aequalitas, scut ipsa actio prius consequitur fundam et n. ratione cuius est supposito ruin, qua squalitas consequatur. Contra. Haec resposo videtur supponere essentiam mere, ut est quid, esse rationem communicandi in diuinis,duius opposituin determinatum est dist. 13. Respondeo. Essentia ut quid est ratio communicandi essentiam, nec sola hoc, sed cum hoc essentia, ut est iiitellectus,& ut est voluntas, est principiti productivum personae, &communicativum essentie,sicut dimini est ibi,& dist. r.huius primi. Nunc autem sicut essentia intelligitur prius ratio communicandi se, qua intelligatur esse quata vel qualis, ita etiaintelligitur ratio operandi prius,qua quata vel 'qualis, non enim posterius conuenit essentit esse principium operatiuuin respectu operationum propriarum tali naturae, qua in ei conueniat esse pricipium
activum,& hoc siue productio uni respectu producibilium in illa natura, si uec
municatiuum ipsius naturae; essentia autediuina est principium operationum propriarum tali nature, inquatit in natura est
intellectus & voluntas, quia intelligere& velle sunt propriae operationes illius
naturς .ideo prius cst essentia, no tantum essentia, sed etiam intellectus & voluntas,
quam sit quanta vel qualis: Quanuis igitur produci io non c oueniat sosi essentia, ut essentia est, tanquam principio productivo, sed etiam intellectui & voluntati, tanqu in principio productivo cum essen. tia inquantu pilentia, adhuc stat,quod relatio producentis&producti prius pullulat in essentia, qua restatio equalitatis vel similitudinis. Contra. Ex ista re si misione videtur se obiectio qui quod intellectus & volutas ito sunt attributa, quia attribulum quasi pei ficit
in esse secundo, aliquid quasi praeius positum in esse primc; ergo nihil, quod periinet ad essentiam priu , quam intelligatur quanta et 'italis, est attributum. Similiter ex hoc videtur, quὀd intellectiis &voluntas non distinetuantur ibi ex natura rei. Consequems est contra dicta dist. 13. Consequentia probatur, quia illud, quod in Deo praecedit rationem quo ni itatis &qualitatis .est tantum quid, quid autem ut quid non distinguitur in Deo ex natura
rei, quia tunc ora esset quid eius simpleae. -
Ad issa. Ad primum dico, quod si iti sub V
stantia cre 3 ta, potentia, siue illud, quod est principium propris operationis conuenientis tali naturae, non est aliquid pertinens ad genus qualitatis, sed vel est mere in ipsa subitantia cui competit operatio, vel est aliqua persectio identice contenta in substantia,& hoc pertinens ad ipsam substantiam, vi substantia est, non autem quasi quaeda qualitas circuit flans ipsam substantiam, quomodo esset ponendum de potentiis animae,ponendo aliquam distinctionem rei lem inter ipsas,& tamen ipsas
non esse accidentia; multo magis essentia
diuina circunscripto omni eo, quod est quasi qualitas, habet in se, ut essentia est, illa, quae sunt principia propriae operationis conuenientis Deo,huiusmodi sunt intelligere & velle. Concedo igitur, quod proprie vocando attributa illa sola, quae ψuasi qualitates perficiunt inesse secuno rem praesupposta in perfecto esse priumo, scilicet quantum ad omnem persectionem, que conuenit rei, ut est substantia
hoc modo intel lectus & voluntas no sunt attributa, imo sunt quedam persectiones intrinsecae in essentia, ut pre intelligitur
omni quantitati, & quasi qualitati. Istud
declaratur, Quia sicut ab aliquibus conceditur,quod vita vel viuere no sit attributum, quia dicit tale esse, non talita te quasi
accidentali, sed quasi per se contrahentere, sicut homo est animal tale, quia est rationale; eodem modo ciliat intellectus sit quidam vita, & voluntas quaedam vita, non crunt proprie attributa . Vel aliter declaratur di melius, Quia haec essentia, ut haec
515쪽
DHinctio 16. Hiio Articulus a.
ut haec essentia pr cedens omnem qua si qualitatem, est intelle tiralis 6c volitivaesentia, ita quod sicut rationalitas no est attributum hominii sic nec intellectualitas huic essentiae.Istud patet per simile de insiuito, quod alias negaui esse proprium attributum, quia dicit modum intrinseca iusibet in Deo, tam substantia: qua cuiustibet attributi, ita intellectualitas dicit
modum intrinsecum huius essetitiae. Proprie autem attributa sunt sapietia St Charitas, Ic alio modo trascendentia, pula veritas & bonitas. Ad s ecudum di eo, quod quid Dei simplex non est puctualiter simplex, quasi unicam solam persectionem in se continens, sed haec essentia est si inpleκist illimi tata, quia illi mirata non tantum intensiue in una ratione, sed in omnibusique sunt principia propriarum operationum Dei, sicut natura creata est quodammodo illi initata, quia identice est quodlibet principium tale operandi; cum hac tamen illini itatione essentis diuinae, quasi extensiva stat simplicitas, imo ex infinitate sequitur si mplicitas, quia infinitu nulli est componi bile ut pars parti,sed tame potest esse realiter idem, licet non sormaliter cuilibet infinito. Ad tertium responsum est dist. 3. q. 3. Quod quaeda sunt relationes secundi modi incompossibiles in eodem supposito, que scilicet dicunt ordinem essentialem, vel ordinem originis; quaedam aute eiu dem modi non sunt inc,mpossibiles,quet scilicet dicunt accidentalem ordinem, ut
mouens sc motu, non enim dependet mo
tum a mouente,nisi per accidens, quo scilicet ad illum actum . quem recipit ab eo, scilicet mouere:& ideo licet voluntas possit mouere se, nullum tamen idem suppositum potest producere se , ct ideo relatio
nes producentis & producti sufficientes distinguunt realiter supposita. Ad BOEtiarespondeo, Quod intelligit de relatione
identitatis secundu naturam,non sormaliter,quasi diceret, quod quaedam relati nes necessario eXigunt diuersitatem naiaturi in extremis , ista autem relatio, quet est relatio originis, no ita exigit, sed eom- patitur secum identitatem naturae, Sc ideo
est quasi eiusdem ad se, propter identitatem relatorum in natura, licet sit distincti ad distinctum, loquendo de distinctione' suppositorum.' Ad auctoritates etiam Sc rationes, quae sunt pro hae secunda opinione ab his, qui
tenet tertiam opinionem sequentis artie.
respondetur. Ad auctoritates . Ad prim Ede Euangelio respondetur sequenti artic. Ad auctoritates August. s. de Trinit. reia pondetur per distinctionem ponendam in principio opinionis tertiae, Quod Augustinus loquitur de his, quae sunt ad se, ita quod nec sunt relativa, nec reseribilia, sed etiam opposita relationi, sicut patet per exempla sua; videtur enim Ipsemet dicere ibi,quod aliquid est ad se, iscet sit reseribile ad aliud, sicut expresse vult August. 7. de Trinit cap. .ubi tractans quomodo Graeci dicunt tres esse substantias;
vult quod subsistere, secundum quod copetit substantie illo modo sumptae, sit ad se. Subdit enim ibi, Si aute aliud hstDebesse,aliud subsistere, sicut aliuά Deo esse,& aliud Patrem esse, dic. relative Igitur tubsistit sicut relative dignit, Sc relativae
dominatur. Et exhoc insertiIta in substaάtia no erit subsistentia, qui, relatiuu erit. Et insta. Absurdum est autem, ut substantia relative dicatur, omnis enim ses ad se
ipsam subsistit, quanto magis Deus Quid expressius qua substatia secudum quod
Grςci accipiunt eam, scilicet pro persori, scilicet substantia prima, non secundo sit
ad se S ad se subsistat illo subfistere, quod competit substantiae sic dictae 3 Et si obiiciatur . quὁά ista verba August. de
substantia Sc persona' non debent magis accipi de personali, quam de essentiali, quia dicit, quod eodem dicitur Deus &persona. Respondeo, eodem id est aliquo dicto ad se, distinguendo illud, quod est ad se . contra illud ; quod est ad aliud: eo quod Pater no est persona Fiiij, sicut nee est Deus Filii, quemadmodum Sortes noest Sortes alicuius, sicut nec homo alicu-ἔus,M est intellitεdo ut cor relativum.sed non oportet,quod omnino eode si Deua&persona, ita quod pbrsona omnino ad se dicatur, sicut Deus dicitur ad se veI deitas, quia tune sicut non sunt tres deitates, de per hoc nec tres magnitudines secundum eum, quia maῆnitudo dicitur omnino ad se sicut deitas, sic nec es t Uespersonae, quo gipse negaret; qui igitur omiurio sunt ad se non numerantur,quae Omnino alterum , non sunt coriimunia tribus, quae autem ad se, sed non omnino ad se,
sed reseribilia, quia noti repugnat eis re serti sunt communia; sed numeretur, aue
516쪽
hossunt dis propria, a quibus potest ab
strahi aliquod commune numeratum. Ad August. D. de Ciuitate Dei cap. Io. concedo, quod Pater est quidquid habet exceptii relativo, quod trabet,& non est ipsunt, habet quidem relatiuuin, sicut Pater habet Filium, & ideo concedo, quod prima persona est, quidquid liabet, ad quod non resertur; non est autem secunda
pursona, quam liabet ut correlatiuuin, lita .cet ista relatione non primo constituer .tur. Ad Boetium, quando dicit, quod relatio multiplicat Trinitatem, &c. dico, quod Doctor ille accipit relationem, pro origine. & sic intelligendo accipitur multiplicare , non pro sormaliter distinguere, sed quasi principiatiue correspondenter principio essecliuo ; δ: hoc
quidem non eii extorquere verba, iam itiplicare enim eli multa sacere, sicut GD-nus multiplicauit panes Euangelicos , &xamen ipse non fuit forma illa, qua Draua Iiter multiplicabantur panes sili,& Deus reans multiplicat animas, non tamen est ipse forma, qua formaliter animς ipsς diuinguuntur. Ad Ioannem Damasc. dico, quod una eius auctoritas soluit alia, quia cap. 8. vel 9.praeci seponit in generationε, es tu lib. 3. cap. s. ponit patzrnalem propriet.item ; isse autem iuuae proprietates distinguuntur secundum August. s. de
riuat.cap. 6. igitur excludendo omnia liii sit Datre in cap. I. praeter ingeneratio nem, intelligit per ingeneratione omne
personale Patris, Sc ita ubicunque exesu dit ab aliqua proprietate alicuius supposit onane aliud per illam proprietatem in- 'e aliud personale, de ita includeretur ibi realitas absoluta, sici asam i ncl udit omne aliuita ;ncluderetur ibi realitrua esset, di maKime includeretur, ut vἔ-etur, quia in creaturis ines uso accident non excluditur subiectum, do ita inclusa relatione in pςrsona diuina non erecludi' ut illud, quod refertur ea; sicut si dicere' ar,quod sola paternitas est, non propter hoc excluderetur Pater, quia paternitate esset Pater. Ad Ricardum dico, quod modus existentiae alius est,& hoc pertinet adorasulem; sed eri hoc non sequitur, quod
origst tum ἡοust aliquid subsistens ad se, di inctii in aliqua realitate per sonari 'lura alia ab origilia lue..Ad Anselm'
similiter dico, quod omnia isunt unu* &eadem, ubi non obuiat relationis opi' si,so, vel tarnulit: sicut rotatio obuiat alixui relativo,vel sicut natum reserri relat Ione opposita, ct isto modo, personae s eia sent absolute, distinguet ei mitiquia in eis sunt retatione, principia utcs. Ad ratione . etiam respotuletur. Ad pri Adrini main potest dici,Quod si realitas abs lu- nc I.
in aliqua constitu. it personas,non tamen
facit coinpositione in cum essentia diuina, sicut nec relatio conititues laceret; quod confirmatur per locum a maiori,quia realitas proprie subsistentiae tu creatura non facit compositionem curia natura, relatio autem in creaturis facit coni postionem cum fundaniento, ut alias declairabitur;er i' δgo si haec relatio potest non facere compositionem cum essentia, multo magis nec realitas supp'liti faciet coinpositione nicuin rcalitate naturae. Et cum confirmatur ratio, quia absolutum aut inane tomnino,
aut transit Olimino. dico sicut dictum est declarando secundam positionem in quod xe'atio manet ex hoc, quod eius ratio non est sqrmaliter ratio et lentis, ct trast, quia secundum persectam identitate est essen- εἱa; ita dici potest, quod realitas absoluta, s constituat pcrsonam, transit qui de per persectit itidentitatem ad essentiam , manet tamen,'nia non est formaliter realitas essentie. Et confirmatur ista responsio quia pursectiones attributales videntur
esse absolute,&noni clytiuae sicut dicta est supra dist. s. quaest de attribuit, & ta 'manent & transeunt, ira quod non faciue compositionem, nec sunt idem formaliter Ipsi essentiae,&si aliqua illarum secunda rationem formalem haberet distinguere realiter ab altera, illa distilictio esset perieam formaliter, non per essentiani tamen n esset compositio..Ad secundῖ dicti, mydθouendo pet sonas relati uas, toportet ponere ea vege stibii statues,' in eis esse eae in naturam iudiuisam, hoc ii opor est poui propter aliquam i inpers octio ueni personarum in stibiistendo,quia ' η ntur ira ves subsistentes, sicut si essent abs tutae, ergo oportet, quod ponaturi propter infinitatem essentiae, qui est inisubsistentibus , sed eadem es Iet infinitas, essemiae, si personae inent absolui ; dryλ, 98'. Oportet tunc naturam diuidi , sicuti proprietatibus relativis coustiti, iis, robetur igitur.issa, Omnis notarat
communis suppositis absuluiu distingui'tur,&plurificatur in eis; hec quidem v l . .
517쪽
e latii si ut em prinii palem. Ad reri; ani innanda dicitur, quod Patri constituto inesse personali,& Filio etiam constituto inesse personali, quasi aduentitia est proprietas spiratio activa secandum aliquiis. Itamen non est quali accidentali; secunda eos nec etiam re latio' rationis; 'itane igitur no pollet liuelis i in propolito personam constitui in esse personali re ilitate
absoluta, ct ei quasi constitutae in esse tali
relatione, aduenire seculi dum modum intelligendi telationem, Sc non tamen esse
nec accidentale, nec rationis Et cum prosatur, qudd sit relatio rationis per sinite
de relatione ad creaturam, dico, in ὀd no si simile , illa enim relatio ad creaturam
non est ev necessitate naturae landa menti, sicut est hia. Quarta ratio innititur propositioni liuic, sciti et Omne absolutu ineli actus, per consequens' das esse, Hecimprobatur multipliciter. Tum quia in creaturis, ubi maxime videtur habuerε prcs babilitatem, habet inllantia in de proprietate hypostatica, quia illa no est dans esse, quia tunc natura humana in Christo nota haberet ide esse quod haberet dimisi i . Si mi iliter aetu dans esse dat operationem. proprietas sypostalio in creaturis no dat operatione, quod patet per Damast. lib. s.cap. 13 A Nat irales, & non hypostati-
eas almus de voluntates Sc operationes.
Si enim hy posta tica , id est personales, dabimus eas Hethrostoleas,id est aliud ubi e sentes. &Ηeteriise gras id est .aliud ore rates, treς hypos lases sanctae Trinitati, dicere cogemur; Vbi ipse ex hoc, quod personae diuinae no habent tres operationes,
concludit, quod Eratio n5 est hypostatica,&hoc in coniniunt siue de proprietare abs lina, siue estua. Pr terea tertio,
Iii onini eo quod aliquo modo hebet esse aliquo. pi sier illuti quod dat sibi esse, est aliquid, ratione cuilis recipit esse; patet de composito ek iii athria Sc forma, Sc omitibus aliis compositis ex actu Sc pol Etia; igitur in omni nabente esse per aliquid Liis eme,est aliquid, quod non est actus dans esse, sed ratio recipiendi esse; & ita
videtur in supposito naturae, quia cu suppositam habeat esse, Sc natura dat esse, proprietas hypostatica erit ratio recipiendi esse. Ad argumentum tunc potest dici luod cu dupliciter sit ratio enti ratis, liti-itatiue scilicet Se hypostatice, sicut qui-dita uuae est dare esse, quia ipsa est de se
communicabilis, ita hypossiticae est, vitio sita iis dans esse, quia de se en incomni unkabis iis ut 'uo, S: licet in creaturis proprietas indiuidualis dei esse. quia est alicuius gradus entitatis positivae, ultra
entitatem qui ditati iam naturae, i, me xi
ira ent talem singularem proprietas suppositi nullam entitatem dat, imo nullum positi uitii adait eκ prima quest 3. lib. ct licet illud adderet, tamen non esset ratio dandi esse, quia hec natura existes, in qua includentur natura &entitas singularitatis, est ratio totalis dandi esse,& ita quidquid Intelligatur aduenire, sue positiuusiue priuatiuum, siue absoluturia, siue respectivum, non dabit esse, quia per illud, quod iam prae intelligitur, datur esse; licet igitur in diuinis non sit proprietas per
Italis tantu negatio. sed aliqua proprietas, vel entitas positiva, tamen quia natura diuina est de se haec per se exi stens, ipsa habebit totam rationem dandi ere, si ut gein creaturis;& licet natura existes det totaliter esse, non propter hoc proprietas adueniens est tantii negatio, imo si adueniret proprietas positiva, nihil tolleretur ab hac natura evi te te, ita nec in diuinis tolle etur ab hac natura, lup est de se existes,
quin dabit totaliter esse persons, licet in persona intelligatur proprietas personalis posititia. A J argui ne tu igitur, cum prolix' ur, quod fit actus,cu non sit ibi tantu Virtualiter,sed actualiter, dico, Quod est ibi fallacia ς uiuocaxionis; uno modo enim
actus est differentia opposita potentiae, Sehoc modo diuidit omne ens ; Alio modomus cum potentia constituit aliquo fio- tum, sicut loquitur Philosophus 8. Metaphys. de potentia S actu, quod non est verum de potentia opposita actui, quia illa non manet cuni actu; ista igitur pro prietas non tanta est virtualiter inelientia diuitia, sciat est asibus, qui est in potentia ante actum, & per con sequens lia c proprietas 'est actu ibi , prout actus Opponitur tali potentiae; sed non sequitur, ergo est actus dans esse, ad hoc eiuni requitareretur, ud desset inus formalis, lioc enim modo inateHidaret esse, quia est incomposito in actu, rion in Potentia ante
Quinta ratio videtur deficere, quia istud non habet se id essentiam,vt pertectio ad persectibi se, ut di se declaratu est etiam de proprietate relativa per tiae dist. s.
518쪽
dist. s. q . ubi dictium est, quod persona
non componitur eN essentia Si proprietate, sicut ex quasi potentiali & quasi actuati,imo essentia habet magis ratione actus:
si igitur ista proprietas intelligatur polletior aliquo modo essentia, non tamen est
persectio eius, ibi enim est idem ordo originis 3c persectionis, Si ideo prius origine est prius persectione, sicut suit tunc declaratum diu uia. Sec udo,dato quod aliquo modo se haberet ad essentiam vi informa ipsam, non tamen esset persectio simpliciter, quia secundum Anselinum) ratio persectionis simpliciter est, quod sit in quolibet melius ipsum quam non ipsum, quod est inipostibile de proprietate hypostatica,qitia illa de ratione sui repugnat conis tradictorie cuilibet alii ab illo, cuius est, Et ita non potest in quolibet alio ego melius ipsum quam no ipsum, quia cuilibet alij repugnat: sic igitur ad rationen patet, quod falsii ni assumitur, si accipiatur, quod istud absolutum perficiat estentia, nec probatio huius valet per hoc, quod aliquo modo sequitur,' no praecedit, quia in diuinis sicut potest poni processio, actus 3c forma est primum. Tertid, Dato
ouod haberetur hoc,quod informat, non
sequitur quod sit persectio simpliciter.
nec illa quae inseruntur ulterius, scilicet
quod essentia diuina non sit simpliciter
Persecta, vel quod una persona no sit sun pliciter perfecta in se. Prsterea. Ista ratio
intelius concluderet contrarium de relatione,quia probabilius videtur, quod relatio possit esse persectio , quam proprietas
hypostatica sit persectio, quia nulli proprietati hypostaticae conuenit esse persectionem, nec in creaturis,nec in alii ; alicui tamen relationi secundum propriarurationem conuenit esse persectionem,aliaua enim est persectior altera, ut patetes qualitate respectu in equalitatis, quia secundum August. de quantitate animae eap. 9. in equalitati aequalitatem preporiis. Nescio utrum quisquam non praepo-Nat, hoc autem non est tantum a fundameto, potest ei ini iniqualitas tantari in iundamentis persectioribus quam squalitas; patet etiam . quod si esset tantum ex iundamento, August. saceret petit; one principi j, intendit enim concludere excellentia ira, puta Circuli, ad siguras rectilineas,
de hoc facit qualitate de in qualita te, quia si illa excellentia no esset nisi ex fundamentis, Si ex illa concluderet excellentiam fundamentorum, circulum saceret.
Si dicatur, qu0d dictum August. verum
est ratione fundamentorum proximoria,
non rem torum, proXimum aute in funda
mentit squalitatis est paritas; Hoc salsum est. Sc nihil ad B, Quero autetimaut par dicit aliquid ad se, dc tunc potest intelligi aliquid esse par absque hoc, quod sit asi- cui par, Sc si utiliter tunc, Vnde persectib-nem habebit paritas respectu imparitatis inTria gulo Vel enim paritas diceret qualitatem, Sc tuc vel eandem cum illa, quae communiter ponitur sundamentu aequalitatis, Si tunc non erit distinctio aliqua alia quam rationis inter laudastentu proximum dc remotum; vel aliam, Ictune in isto aequali diceretur esse duas qu tit. tes .vel fin3as alique modum alium, quo paritas possit esse absoluta perfectius imparitate, Sc aliud a quantitate. Si autem dicat relationem, sicut videtur manifestum,
ergo relatio sundabitur per se in relatione; imo videtur dicere eadem relationem, qua aequalitas, quantum cnim est par quato, Scaequale quanto. Ad aliud Anselminicano logion respondetur, iudd loquitur tantum de ciuiditatibus, non de proprietatibus hypostaticis , quod probatur , Primo per exempla eius de sapientia S: vecitate ex una parte, auro dc plumbo ex alia parte; Secund3 per rationem, quia solum
illud est persectio simpliciter, quod pQ test esse in aliquo infinitum , solum illud
erit in aliquo melios non ipsum, quam istsum , quod ex se est finitum; liaec conueniunt qui ditati, scilicet esse finitum vel infinitum, non autem proprietati hypost ticae, quia proprietas personalis diuina quat i scunque si t, nec est infinita formaliter, nec fiuitat simit iter proprietas hypostatica repugnat cuilibet , praeter qua unicuius est, ergo non potest esse cuilibet melior ipsa, quam non ipsa, sed nec alicui; excludit aute Ansel. ab uniuersitate quidi i tum relationem secundum quiditate, dc tuc omnis qui ditas absoluta,vel est persectio simpliciter, vel limitata, sed non sequitur eae hoc propositum de proprietate hypostatica absoluta. . Tertia ratio habet maiorem falsam in omnibus ordinatis essentialiter exsornia, uncti cet gratia ina teriς quandoque sit vera, ' M'6c sinii liter in omnibus non aeque illimit iis, in nullo enim ordine essentiali ex Propria
519쪽
Distinctio ic. Questio Articulus 2. 27'
propria ratione prioris & posterioris, oportet ipsa commultiplicari, sed poleti state multiplicatio posterioris, sine inulti plicatione prioris, sed non e conuerso; similiter quadocunque aliqua duo comparantur ad aliquod tertium, quod est illi ruitatum, eo modo quo illa duo non sunt ilia limitata, non oportet ' condistingui in eis; Exemplum, Anima intellectiva coparatur ad partes, quia quodamodo eis illimitata,eo modo quo partes no est sunt illi 1Mitate, non oportet animam distingui in
distinctis partibus; Illa igitur maior est salsa dupliciter ad propositu, primo quia essentia eo modo, quo est ibi prioritas,
prior est ipsis proprietatibus , non e conuerso, secundum eos igitur non oportet
essentiam distingui ad distincti nem ista
rum proprietatum; ct secundo quia ensentia est formaliter infinita , iste autem proprietates non sunt formalit et infinitς,.& non oportet iusinitum sormaliter di sti uredi ad distinctionein eorum, quς Ποα sunt 'sormaliter infinita. Si etiam maiori acciperetur generaliter de quibuscuq; absolutis circulistantibus id ,habet instantiain inanifestam de anima & potentijs, quae potentiae multiplicantur,non multi iaplicata anima..Sed si hic evadant specl-ficando' maiorem de his, quae sunt eluia, dein speciei, sicut accipit illa prima confirmatio maioris , nec tunc propositio est .eravniuersaliter in relationibus, patet enim in v distinct. i. quomodo plura eiusdem speciei esse in eodem absoluiato, non est contradictio, si aliquid illorum non sit actus altorius adaeqnatus ei in quo est. Cum autem maior declaratur per inductionem, fit fallacia consequentis, quia accipiuntur aliqua singulatia , non similia proposito, puta in quibus distinctio priorum constituit distinactionem posteriorum, vel in quibus est consimilis limitatio utrobique, & non ilia timitatio in uno respectu alterius ; ex his enim non potest propositum inferri uni uersaliter, quia salsa est, ubi deficiunteonditiones, sicut in proposito . Sad ad illud ultimum additum ad confirmati
Nem maioris, peridein, quod in eodem
simpliciter persecto non possunt esse plura eiusdem rationis, posset dici, quod sicut simpliciter persectuni idein num to est communicabile pluribus suppostis eiusdem rationis, ita quod non repugnat ci ex hoc. quod est persectio simpliciter, sed conuenit ei, quod ipsum sit iupluribus suppositis eiusdem rationis, ita extersectione eius ei potest competere, quod plura eiusdem rationis postulat e - , se in eo, sicut supposta in natura, ct periconsequens sant in eo plures. proprietates hypos laticae eiusdem rationis ; sed non potest ita esse de aliis, de quibus exemplificatui; puta dei Patre ct Uerbo, eo quod persectio diuina requirit, quod
i libet productio babeat terminum a-ιGequatam, non autem ita requirit, quod,
aliqua proprietas hypoliatica sit ad equa ta illi natum inconstituendo iapyositum. iPer istud posset dici ad illam primatia cG-i
firmationem maioris, applicando eam ad
propositum, quod est ibi fallacia equivocationis, maior enim, si esset vera , debet
intelli ei de esse in , sicut actus est in eo,
quod informatur, sed minor non eitvera, proprietas autem non est in essentia, ut in cinaus eam, sed vi constituens supposituin in ea . Posset tamen ad utranque
confirmationem diei, quod istae proprie
tates non sunt eiusde rationis formaliter,
sicut in creaturis propiaetates indiuidua les sunt primo diuerst, & non eiusdem rationis i Et si ex hoc inseratur, quod sunt alterius speciei, sue quὀd utraque earum habet rationem alterius speciei, se pet hoc oportet ipsam per aliud determinari ad incomunicabilitatem ; Non sequitur, sicut nec in proprietatibus indiuidualibu iri
creaturis, licet no sint eiusdem ratioriis in laliquo, tamen nulla est entitas qui ditatio lde communis , sed de selisc. Quarta ratio etia procedit ex falsa ima ginatione, quod istae proprietates exprimuntur ab essentia,quasi per originem,quod non fuit di ictum, sed sicut aliqui concedunt quod
relationes pullulant in essentia, si tamen hoc proprie dicatur,quasi posset cotra eos concedi,quod istae proprietates absolute, si sint, pullulant in essentia; is: licet quaelibet sit in eode supposito cum illo, ex quo pullulant, quia essentia est in omni biis a
personis, non tamen aliqua est in ea deni persona cum illa, a qua habetur perveram originem, nec Topugnat vera originatici personae habenti unam, a persona haben te aliain,licet omnes iste no originentur.
sed aliquo modo pullulet in essentia, sicuti alii habent dicere. qui dicunt suppositulus constitui per relatione, quod Filius putaui
520쪽
ut a patre per originem; ct it men filiario aliquo n. odo pullulat in essentia, siue ab essentia diuina . Quinta ratio videtur deficere,quia dii icilius videtur sustinere
originem, ponoeticio extrema tantum esse
relativa larinaliter, quam ponetido ea'esia se absoluta, nati, si tantum sitit relativa, nihil aliud erit pe sonam originare per sonam, uain relati au habere correlativir; sta relativum positum sine omni acticino alia , videtur habere correlatiuum, si autem ponantur ab soluta, non videtur tanta
difficultas, qu riodo x mini suppolitanigiti latur ab alio; cuni in creaturis secuit dam αλ si iit supposita absoluta , dc tam clImibile rus Originatio uni ut ab alio. Calias itur tunc , quis dabsolutum praecedit relationem, S illi omiginatione , Resp0n-ldeo dictum suis, quod . orietinatio perdi- ne di nus causae cfficientis, non forma Ilo; Se sicuti ii creaturit terminus nora ha Letoste origii racione foran aliur, sed quasi effective. nec eclidc, quod non ei l ni malaizr illo', te retritur' i ii od praecedat it lues, ita pollet dici in . proposito, nec videritae maior difficultas d. prioritate at, solut Sebeipeetiui in creaturis, quam hic rubil
u.s i. Quia Saluator exprimensa Al atthc vili tot.im veritatem Fi-ris oci, quae de Trinitate tenenda icit, ominat trus persemas nominibus re-ι
Iairius. In nomine, inquin, Patris,& Fiat litici Sptiuus sancti. Similiter Ioannes iii ἐλuo: nca sua prima. D: s. Tres sunt, qui testimonium dant in Caelo Pater, ertium,in Spiritu sanctus. Et generalitet Iubi umlue Scriptura Canonica loquitur, duretio alia diuinis, exprimit eas nomini lbus Gratiuis. Videtur igitur, quod ponere leas est ui ablolutas contradicat Scripturae; S ita etiam Fidei. a. Pr eterea. Quia Ecclesia, vel quicu tque eXprimit veritatem tenendam de Tri- , nit. te. exprimi t per sonas nominibus rei iti uix, sicut patet in Symbolo Apostolor si , in Symbolo Athanasii, ge in Symbolol
Niceno, Ide in aliis quibuscunque a nesi emicis declarationibus Fidei per Eces , sam viii uersale nr; ergo oppositum repli-
sinat Fidei, ut ipsa est ab Ecesesa decla
praeterea. Quia Sancti S communiter Doctores Caibolici de isto articulo tractantes,tantum ponu ut & saluant Trinitatem persona cuui relatii rum, quorum doctrinam saltem ii nureririim authenticauit Ecclesia uniuersiilis, sicut patet in Canone distili R. i . Saneta Romana . Igilur dirictis istorum Sanctorum contradicere est contradice te Ecclelia' authemica mi dicta
eorum. Si dicatur adi istatu obiecti mem. quod dicta opinio non se inna Fidei non pugnat, scd quod magis est, scriptura sancte concord in Primum ostenditur dii pili iter, Priind sic, Quidquὶd de Trinitari te Sacra scriptura tradidit , vel Ecclesa d
olarauit, vel Doctor authenticus ilia niteste astetuit. liri dicta opinio concedit.vindelicet quod tres per nae congruo eurimuntur nominibus Patris de Filii S Spiritu nancti, qui a concedit ibi vere relationes originis, cluia coli cedit veram originationem vilius personebat, alia , qse est gula ratio,&ita per soli avellerans est Pater,&persim genita est Filius, ct procesiasionem terti eiis duabus, ct ira procedens
est Spiritu sanctus, & spiratur vuluntate casta, ct sancta, .sednba dicit scriptura, nec uniuersalis Ecclesia alicubi declarando; quod person e sol diu his relationibus di istiuguuntur, sicut nec dicit, quod distin gauntur proprietatibus absolutis : Nunc autem licet tenendum sit pro vero , quidquid tradidit auctoritaς, non tame est negandum esse verum . quidquid ipsa non traditi t. Multa quidem cinquit ille Cliristi secretarius Ioann.cap. 2 o. Salia signos fixit Iesus &c. quae non sunt stripta in libro hoc. Certe nec alicubi, quia ad didit cap. et i, Nec ipsum arbitror in uduiu capere posse eos, qui scribedi sunt libro . Logice etiam loquendo patet,quod locus
ab auctoritate nega taue non tenet. Se
do sic, nihil est asserendum esse de verit te Fidei, nisi quod traditur in Scriptura, uel ab uniuersali declaratur Ecclesiae in
Scriptura, vel eκ altero istorum se tradi to, vel declarato .necessaria dc cuident insertur, tale. non videtur esse, personas nullis proprietatibus absolutis dii tinguiuisitur dre. Prima pars minoris videiuni lana, quod sic inura nusqua laaec tradidit i quia relationes affirmat, absolutas.