장음표시 사용
551쪽
non est proprium positiuum illius. Orino Ideo vi fletur dicendunt, Quod inges M, sub propria ratione sua, ut significat non habere genitorum , uti proprietas Patris, & sufficienter impo:tat dignitate, , id est, non indignitatem, boc enim sufficit ad personalem proprietatem, quod ii si sit indignitas; sicut & persoriali .i in diui . Dii noti dicuntur esse imperfectionet, non tamen persertiones simpliciter, id eli . niuersaliter in quolibet melius ipsum, qua non ipse in . Et si omni uo fiat altercatio, quod omnino oportet proprietatem dicere dignitatem non absolutam sed per-s,nalem , Potest dici, Quod ingenitum inquant sim negat habere genitorem, dicit dignitatem perionalem primae per-
Diis in diuinis, quia sicut dignitas est in secunda persona habeae principium origi ii an . ita eth dignitas in prima persona noti habere ; ' tamen illa dignitas non oportet, quod sit dignitas formaliter alicuiuς positivi proprii connotati per hoc. quod est ingenitum; unde negatio potest dici esse dignitatis in aliquo, pro quanto indignitatis effet, si opposita affirmatici poneretur in eo , sicut di enitatiς est in. Rege, quod non sit scelellus vel mer
i e Nota, Quod siet irrelationet postiuae sui dantur in essentia' ex natura rei, sic& ista negatiua; ex natura enim essentiae
in . quod in aliqua persona sit ratio, qua ipsa non sit ab alia , dc se subst ratum ipsus relationis non est , nisi essentia diuina, ut sit sensus, Ingenitus, id est haben, diuinam essentiam non ab alto,ex se enim liabere disnitate, & a nullo principiatili e est libere habete, sicut Rex regnat; ideo ut sic est dignitatis, negatio enim praecI- se, ut negatio, non importat dianitatem, nisi ex hoc quod circa talem assirmationem sucidatur; unde habere deitatem ab alio simpliciter non est dignitatis, sed solum ratione modi notabilis habendi, sci licet per generationem Si spirationem; propter hoc dicitur, quod ingenitum stri die, scilicet non productum per genera' tiouem, ni, dicit dignitatem, sed ingenitum, ut est neratio, non ut conuenit Spi-
.ritui sancto, sed tantum Patri se, ut dicit simpliciter nullo modo esse ab alio. Ad secundum, Ibi inspiratum non dicit dignitatem , quia spiratum dicit, ideo non est sexta notio, & exponitur ibi ad ter-truin in .nitum, consideratur enim uno linodo si mpliciter de secundum se, Alio
modo x t coi sideratur circa talom ira Pirram ; Primo modo substratum , iron est,
nisi essentia , ita quod si csiet hv postas siti essentia sine proprietate, esset ingenita ; secundo modo aliquid est sus stratum
negationi eius'tripliciter, vel scilicet ut in quo fundatur in primo vel tertio ut citius est, ii oti sicari respectum substan .. alii trae solius formali ter, tu quo sun d .itur, r tione non tamen nisi ut est sub proprietate Patris .iContra, Melius diceretur ad argumentum, quod dignitatem importat resia pectu fundata enii tantum ; nec sequitur,
iii Ad tibia dicit ssignitatem propriam quia ementia est disserens ad plures dignitates nersonaleς, quas ponit. August.
rs. de 1 rinit. Confirmatur, quia ubi ad prius est habitudo postiua , prius est qua ad posterius, igitur &negatiua;&hoc est quod dicitur, quod ratio primi praecedit
ordine ad posterius, de nunquam alicubi absolutum prius est relativo, ingenitum secundum se potest competere supposito absoluto, si esset. VLVS. 3.
i. Quia Damast. lib. I .cap. t Omnia sunt unum pretering nerationem & generationem && processionem; constat,quJd non excludit omnes proprietates personales, quiatii ne in Patre non esset aliqua proprietas, nisi innascibilitas; igitur excludit omnia alla in ratione proprietatis personalisci stitutivae, ergo vult omnes istas & solas esse tales relationes; igitur in generatio est proprietas constitutiva personae.
OPPOSITUM. Sicut secunda persona se habet ad filiationem, sic prima
persona ad paternitatem; sed filiatione' constituitur secunda persona,ergo &pa
proprietas consitutiva primae tersonis in P
dici quod sic,hoc modo iritelligetido, I l- .Lora.
552쪽
sentὶa enim diuina , antequam intelligatur communicata per productionem, videtur in aliquo intelligi non communicata actu, ut in prima persona propter primita em eius, non quidem non comm nicabilis, quia non est non communicabilis, sed non actu communicata, quia non videtur posse communicari alicui,
quasi passive, nisi praehabeatur in aliquo non communicata sibi quasi passive . &hoc modo in isto primo signo, in quo tantum intelligitur essentia in aliquo, & ilhaneetatio non communicata actu, videturhaseri intellectus alicuius incommunicabilis; si enim essentia, vi non communicata actu, non esset incommunicabilis,
igitur ipsa vi non communicata) posset esse in pluribus,&tunc possent esse plures ingeniti, dc plures primae personae, in quibus et que primo esset essentia, ct non e set eius status in aliquo primo: sed s hahetur aliquis incommunicabilis subsistens
in natura diuina,tuc habetur persona prima; ergo ante omnem intellectum proprietatis positivi intellige do solatii essentiam,& ingenitum, hoc est, non communicatum per etenerationem, habetur aliquis subsilens incommunicabilis in natura diuina, sui est ingenitus, accipiendo ingenitum proprie, sciat potest accipi in diuinis . G1 Item. Essentia ut prior relatione est non communicata,& dans per se esse; igitur est hypostasis in generante. Anteceaens probatur, quia ut prior non est communicata, de ut sic dat per se esse, r. de Trinit. cap. 9. Consequentia proba
tur. Vt non communicata non est communis pluribus suppositis, ergo est in uno tatum, Si non est nisi in ingenito, quia genito est communicata . & hoc redit in illud,quod essentia pe se ens hoc, vel hie Deus generat, inquantam habet principium formale , A per se esse, Sc non prae- intelligituraliquid generationi, nisi quod habet principium illud, quo non ab alio,
de quasi expectat relationem consequentem, quς consurgit termino iam posito. Contra, Igitur per ingenerationein est proprietas positiva in Patre , sicut in xilio. Potest concedi, quod in neutro est
ut per se terminus, nec primus, nec rma- Iis, sed concomitans primum terminum,
qui est Filaus; quia relationes mutuae eo comitantur per se terminum, qui est unu
Confirmatur ista opinio per August s. Consit de Trinit.cap. 6. ubi vult, QuAd si Pater v rLMFilium non genuisset, nihil prohiberet eudicere ingenitum, Ergo potest intelligi aliquis ingenitus, non intelli sedo ipsunt generasse; intellige do ausim ingenitum, intelligitur suppositum incommunicabi te subsistens , ergo videtur, quod prius constituitur ibi persona per ingenitum, quam per aliquam proprietatem positiuam. Praeterea. In omni ordine essentiali
negatio ordinis ad prius videtur immediati .is consequi ipsum primum, quam ordo eius ad secunduin, quia illa negatio videtur immediate sequi ipsum inquantum tale; igitur sunt liter in ordine personarum prius conuenit primae personae negati et ordinis ad priorem, quam ordo ad secundam personam,ergo prius intelligitur ingenita, quam generans, Sc in illo priori intelligitur persona incommunicabilis in natura diuina, ergo Se. Praeterea. Si secundum imaginationem Philosopli ram non esset in diuinis, nisi unum suppositu ni absolutum,constitueretur per essentiam absque proprietate positiva,& si aliqua concurreret, non esset nisi illa negatiua , quae esset non esse ab alio; ergo videtur, quod cum origo posita in diuinis nihil auferat ipsi essentiae, nec etiam huic proprietati negatiuae non esse ab alio, ergo per ipsani poterit modo aliqua persona costitui. Et si obiiciatur, Quomodo sola negatio poterit constituere personam diuinani3 Respondetur,quod persona includit essentiam diuinam , quae est communicabilis , & cum hoc aliquid. quod est iii coinmunicabile,perhoc,quod habet naturam in se, habet in se omnem perfectionem positivam, quae potest poni in ipsa, per neeationem autem cointellectam potest hahere rationem incommunicabilis , & hoc maxinie si incommunicabilitas non dicit, nisi aliquam negationem in generet. Contra istam viam arguitur sic. Nulla negatio est de se incommunicabilis, quia sicut non est de se una, neque in diei sibili, aliqua indiuisone, sic non est de se hoc.&incommunicabilis, sed tantum per assi mationem,cui primo repugnat diuidi, de per hoc negationi conuenit non diuidi, Scideo negationi non conuenit. primo non diuidi, sed consequeter; ita etiam videtur de incommunicabili, quia communicari
553쪽
Distinctio 18. Quaestio I. Articulus 3.
non repugnat negationi de se, sed tantum per aliquam affirmationem, cui primo couenit talis incommunicabilitas, ergo negatio non erit prima ratio incommunicabilitatis. Respondeo . Negatio princi piati in ente eli omnino incommunicabilis,quia onuae aliud ab unico ente est principiatum . Unde est ista negatio incommuaicabilis in ente Dico, quod ex na- natura entis, quia illi repugnat istain ne- stationem in ipso pluribus communicari
contra, Igitur illud positiuum es prius . incommunicabile Non sequitur ; imos non tantum unicum ens esset principium, nec tantum Vnum esset non principiatum, instantia in animato, ponendo quod forma mixti manet eade,qus prius, . non est instantia, quia etsi sic mixto insit inanimatio, Stamen est propria illi,quia animatio non fuit; ita quod essentia non vicum aliqua proprietate, nec ut in ali, qua persona, est principium generandi, ita ut recipiet aliquod prius quocunque in re, sed tantum sic dicendo, , t actu principiat, quo principiat, quo hoc est, ut actu fundat, quia in bac dist. et s. quaest r. dicetur, quod generatio est omnino primo determinata essentiae.' Praeterea
Nulla negatio est propria alicui subiecto, nisi per aliquainariirmationerii propriam ei, quam sequitur talis negatio,ergo primae perso uae non est propria ista ne ratio non esse ab alio, nisi quia eidem propria ea aliqua aissirmatio prior, qua consequitur illa negatio ista asΞrmatio prior non potest esse essentia, ergo aliqua proprietas positiva. Praeterea. Si prima persona sit communicabilis formaliter negatione, & secunda est incommunicaCilis relatione positiva, scilicet filiatione , & tertia stini liter .spiratione passiua; ergo non uni cmiter se habent ille personae in ratione personalitatis, neque sunt eque positive per sis , neque aeque persectae inquantum personae , quia non esteque persecta personalitas negativa, &Proprietas aliqua positi a . Istae rationes
licet forte non conuinceret aduersirium
quin possent solui; quia tamen non vid tur probabile personam primam constitui scita negatione formaliter, vel negatio ne formaliter esse personam, ideo poteta
concedi conclusio istarum rationum. soluantae - Ad rationes huius viae respondemus. .ratione . Ad primam, quando arguitur per A i ngust. de proprietare ingeniti ad pateria talem, Respondeo, Aliquando priuatio
non cori notat assimnationcm, Sc tame
nunquam inest formaliter priuatio, ut propria , nisi priuato insit sormaliter talis postio . Exemplum, Caecus nori con- notat nisi oculum, qui est commune sub iee una caecitatis , isionis;& tameia ni quam inest oculo per solam rationem oculi, scdper liquam aliam entitate postiuam quam consequitur ista priuatio, puta per talem mixtionem in oculo, com tua non possit stare visio. Ita poteth dici hic, quod licet ingenitum non conuoleti nisi aliquam pertonam subsilientem inessentia diuina, tamen ista assirin tio non est tota ratio inherentiae huius negationis, quae est ingenitum, sed oportet in re aliam proprietatem positivam aliquo modo precedere ingenitum, per quam insit,
licet non con notetur per ingenitum tan-
qua in aliquod proprium subiectum. Et secundum hoe dictum August. debet intelligi, ludd ingenitum, quantum est de
per se ratione ingeniti, non con notat Patrem. Non tamen potest inesse proprie rit
re, nisi affirmatio ista, vel aliqua alia absoluta, vel relatiua, sit quasi ratio inhaere iis eius. Ad secundam cicitur, quῖd ista propositio est vera de primo in ordine, ..quod est ad se, cuius scilicet esse non est esse ad secundum, ita non est in ordi
. personarum habentium eam naturam, ut
in proposito, quia lite primani personam esse est ordo eius ad secundam,& ideo oriado ad secundam quasi precediti negationem principii, sicut ' constitutivom soria male alicuius entis positivi praecedit in eo ebi, negation m alicuius entis sibi repugnan- tisim Vel sic, ubi natura primi non es h. eadem cum natura secundi, ibi negatio principiati statim sequitur naturam priami antequam intelligatur ordo ad sq-cundum ; sed ubi est eadem natura primi & secundi, negatio principiati non sequitur naturam, sed aliquid propriuilli, illud hic non potest esse secundum communem opiuionem nisi relatio. ' Ad ter tia in dico, quod si esset illa secunda ima sinationem Philosophoru Getilium, tuc essentia diuina esset determinata ex se ad hane subsistentiam , & constitueret hanc, no per aliqua negatione, sed se ipsa
secunda eos quia esset omnino determinata ad hac, sicut in creaturis Esc natura
554쪽
esto linino limitata ad licie suppositum,nuic autem ponendo ibi esse originem, oportet essentiam non esse omnino determinatam ad unam personam, & ideo non consitueret per se aliquam perso iram. Et
eum d citur ponere originem, nihil aufert essentie, nec illi quod per se constituit, veruin est, quod nihil aufert, sed ponit oppositum illius itypothesis, propter quam es sentia de se constitueret personam, scilicet determinationem essentiae agunicatrisubsistentia , que hypothesis auferret es senti .e persectionem, quia videretur ponere limitationem; sed oppositum illius hypothesis ponens originem non aufert Perfectionein, aufert tamen modum incomis possibilem constitutivum person e, qui esset verus ex li pollies.
sicut dictum est dist. dis.)quodli prster,
Non excludit aliqua personalia, sed excludit essentialia , & includit in proprietate inclusa omne personale illius person x, unde δ: in generatione includitur, tam paternitas quam spiratio ac uua, ut est in Patre, Sc omnia personalia. quε conueniunt Patri, Quod etiam probatur per eu alibi, ubi noni inat paternitatem,siliationim,' processionem; ergo non intendebat in prin o Ioco sitas illas tres esse proprietates personales. non etiam intendebat illas tres coi stitutivas esse personalex, sed per illas intendebat omne; alias, Sc quod omnia erulantialia , qui excluduntur perii praeter. Lint unum in tribus.
Dubi Dubium est.Vtrum essentia diuina ex se dete miliet sibi primo generatione activam. Quod non , Quia tunc staret in quolibet ni, posito. Item, Relationes sunt
aeque primo in essentia. Contra, Si per a- liud ,prima persona tio costitueretur ingenito. Solutio. De determinato 6c inde terminato, determina re cotinctiam, CG trail i nitatione essentia determinat, quia prinia & aptitudinalis, igitur actu per alii quid, non per relationem, quia ipsa non est antequam Lindetur, nec per aliua infinitum, igitur ex se primo dicitur ad equa te immediate primo modo secundum ii tentionem sic ratio. Escemptu contra God redum, secundum extensionem non in
mediate, quidquid se habet ad plura ordinem habetia respectu eius aliud habet primum sic Sc sic ,exeniplum Solis, exempluanimes essentia igitur imuiediatissime se habet ad primam, Sc per illam ad secundam, Deus inquantum principium, tenet enim mediante contra productum per diuisionem. Item, FOrina per se ens , modus hic,&eon eruentia de triplici principio. Contra , Tripliciter hic modus alius,pdst ad argumenta.
Quo costituatur prima persona in diuinis Diuiditur in s. artic.
Vtrum prima persona roriRtuatur in esse te
niter ei,cedinir pars affirmati- Thomo μua. quod scilicet prima persona costituatur in esse personali relatione positiva ad secundam personam. Sed propter difficultate primi argumenti in opponedo arti c. . distinguitur de ipsa
relatione constituente priman personam.
Vno modo , quod ipsa potest considerari
'ut proprietas, vel ut relatio; ut propietas praecedit generationem, ut relatio sequitur, dc tunc secundum quod constituit primam personam, non oportet secudam simul esse cu prima, licet ut est relatio,quasi consequens generationem oportet secudam simul este cum ea. Contra illud. Prolirietas ut proprietas Est aliqua entitas,a
ioquin non constitireret aliquod ens, aut igitur entitas ad se, aut ad alteru, aut Neu trum; entitatem enim aliquam esse singu---
lare, quae nec sit entitas ad se, nec ad aliud
555쪽
Distinctio 18. Qui lio 2. Atticulus 2. 232
non videtur esse intelligibile; ergo opo tet , quod ista entitas starna .iliter, vel sit ad se, & tunc constituit personam absoluta ira, vel ad alterum, & tunc ut proprietas crit relatio . de tunc non euadetur difficultas , licet alia ratio sit considerandi eam ut proprietas, Sc ut relatio. Et confirmari potest ratio per exemplum, quia et i albedo possit considerari, ut albedo, vel ut qualitas; Sc si consideretur, ut albedo , hoc est secundum propriam rati nem specifica in suam; si autem ut qualitas, hoc est secundum rationem impei secti sui generis: tamen quidquid conlii tuitur albedine, ut albedo est, non constituitur aliqua entitate, quae non sit qualitas, quia albedo etiani, ut albedri includit es sentialiter qualitatem, Sc est essenii aliter qualitas; ita quod albedo non potest con- siauere albuin, vel aliquid in esse albo, nisi etiam constituat in qualitativo; ita videtur in proposito de proprietate relativa sic & sic considerata. Pr.eterea, i ste dixit alibi, quod in diuini non potest esse
ordo,quia nec essenti e ad relationes, nec
relationum inter se . quia resaliua sui it s- niui natura; quod si proprietas possit considerari eo modo, quo non esset relatio, di hoc modo non oportet, quod haberet correlatiuuin si iii ut natura, argumentum eo
. . o. Aliter distinguitur de relatione vir uriri,is. οἰ lati est, Sc ut origo est, de ponitur, quod distis.q. 3 constituat Vt Origo, non autem, ut relatio, quia ratiotoriginis aliquo inodo praece
dindi ni ea quali fundatur relatio; prima autem persona constituitur per primam origi uena ibi per qi iam distinguitur. Coni φῖ lioe obiicitiar, Quia origo, ut Origo, n est propria forma, nec per nae in quac st, nec personae ad quam est, sed est quasi via.& tunc neque primae personae est forma, sed quasi praesiipponit eam .nihil autu constituit aliquid in aliquo esse, nis inquantium est sorma eius. Si tamen ista via intelligitur de distinguere, quasi princiatiue alicuius correspondentis cause effectiunia creaturis c scut expositum est diit. ar. . t si per modum principii forma malis, tuc ista positici posset habere veritate, nee hoc argumentum esset contra eam.
dicitur. Quod sicut eadem amo uiti 'Mo-
potest diuersi inode intelligi, in- I '
. qu/ntum aptitudinalis, inquantum potentialis, inquantum sutura, inquant sim actu, & inquantum praeterita; ita relationes standati super actionem possa it diuersiitode accipi, vi sit relatio sudata super generatione, quasi aliquo modo Pixterita,alio modo, ut quasi pr sentc,aliomodo super eam, ut quasi futura , aliori odo super ea, ut quasi potentialem,& vlterius, ut quasi aptitudinalem; Dicitur autem, quod relatio sub prima ratioue con- Νs lituit primam personam, prima autem ratio est ratio aptitudinalis, quia illud sequi vid. .,
lar ad aliud, non e conuerso, e reo genera- quotitio tal i modo con Ilituit Patre, , hoc modo significatur per hoc , quod est Sciacrativitas.
Contra istud, Prima persona non con- In ruvis. stituitur proprietate habente minus peris tune te esse positiuum, quam habeat proprietas constitutiva secundae persone, quia
tunc non videretur esse aeque persecta inesse personali, secunda autem persona constitui tui secuit dum isto;) filiatione ut siliatio est,ergo prima persona non consti tueretur elatione potentiali, quq minus persectum esse habet de ratione relationis , quam proprietas secundae personae; sed relatio generativi ad generabile, qui ponunt esse primam &constitutivam, est relatio potentialis ergo non constituit ita persectam personam actualem , sicut secunda. Probatio assumpti. Nullum eia se actuale exigit ens potem tale, quia et spotentiale est minus persectum, qui nactuale dummodo sint eiusdem rationis; relatio autem 'eneratiui requirit generabile, quod dicit relationem potentialem ex parte Fili j; ergo ista relatio gen ratiui in Patre, non est relatio actualis.
I r.eterea contra istam opinionem, Sc contra praecedentes articuli superioris) araguitur . Quia relatio si constituat ibi primam re lotiam, hoc no est nisi secunda
quod est in re, adloquin non consti tueret persona reale. non est autem in re nisi unica relatio personae primae ad secunda, nee
est ibi nisi sub ratione actualisis in a, tu modociiq; possit diuersiinode recipi; ergo sub illa ratione actitatis, una costitii et ilia.
556쪽
primam per tan am, Sosub ea ratione corre pondei sibi relatio in secunda persona; ii Oilest autem in leund. i aliqua, nisi ut actualissi ina, frui ira igitur si iis ritur dii linctio quasi potentialis vel aptitudinalis ibicin aratione' activi, quia illa distinctio inu . modis concipiendi. nihil sacit ad constitutivum prini .e personet, quin prima pers na Din per exigat secum simul secundam r& iamen propter hanc difficultate tui scilicet ne poneretur pcrsonain primam habere si mal secu secanda, quaeritur illa disti uctio relationa aptitudinaltu, actualium, ct potentiali iiii, ite Filius ponatur praece de re generationem Patris . Eodem n odoposset argui contra primam opinionem, Sciecunda in , quia illa relatio quomodocu-que concipiatur non eli ibi iii si ut unica.
Praeterea, contra Omnes tres opiniones ar
guitur, c uia de ii Pater generat Filiu per hoc quod actione Patris relatio Filii est in essentia diu i na, & actione sua secunduis las opinioncs pater uitas, xt paternitas, est iii et lentia diuina, quia secudum eos)paternitas, t paternitas, tunc primo est, quando ii. i.itio est, ut siliatio, licet prius praecesserat aliquid, ut origo, vel generatiuitas, vel proprietas; igitur Pater ita generabit se Hatrem, sicut generabit Filium, aut salte ita erit paternita vin Patre per generationem , sicut filiatio in Filio, quod
videtur absurdum. Pr pterea contra om-3ies o linione, alia est difficultas, qui uncidi, essentia determinetur ad personam prima m vel proprietatem , si ev se non videtur communis aliis personi , quia quandocunque aliquid determinatur ad aliud ex se, ubicunque est, habet illud, Si tunc ensentia ubicunque ellet, haberet personalitatem primae persone; Si autem ab alio de
terminatur. hoc videtun esse contra ratio
nem pri inae per i me. quia tuc videtur esse Originata, vel aliquo modo post et ab alio poni in tali sub si stantia. Preterea tertio Si determinatur ex se, quero rationem cuius principi j habet e sentia in deternii vado se ad proprietatem prima, non materi et cx di st. S. non forniae, quia principiatiosormae praeexigit principiationem producentis, sicut de causi forma i ct e meiente; ergo essentia quasi productive, se determinat,& ita prima per iana erit a i quo modo producta. Nec potest dici. quod proprietas ex se determinatur, quia proprietas cX se determinatur, quia impossibile est qualiterclinque diro esse omnino prima; sed omnis multitudo stat ad omnino primu S vi viii, illud loc non nisi essentia, ut eli pelagus; ergo ipsi ait .ibuetur ratio principii aliqualis respectu cuiuscunque lecundi. Si quis vellet dicere , quod essentia, ut hic, per se est,' scper se agit siuxta I. argumentum factum dili. . contra D. Thoinam) possiet dicere,uod hec essentia communicat quasi pro utitue se personae priniae,& in prima comunicat se secundae,& in prima & secunda tertiae, S sic tres productiones secundutriplex principium, scilicet essentia ut es sentia, ut intes ectus,ut voluntas. Contra.
Niliit producit se, igitur est distinctio inter personam prim m. Ic essentiam: Confirmatur ratio per auctoritatem Magistridi i l. s. propter qua uetat essentia in g nere vel gigni, pari r..tione negandum est ab ipsa prodacere. Iterii. Plaec productio noueti generatio. quia Pale est ingenitus; a spiratio patet; nec sunt alie in clii linis. Ite,
Actio eis suppositi, ergo essentia est quartum suppositu in. Poteli dici ad primunia
)uod aliquid producti bene potest producere totum, quando illud aliquid est prius per se ens, de habens in virtute reliquum, quod concurrit cum ipso in composito. Eme pluria non est in creaturis in productione substantiali, quia ibi non praeest ii si materia, que tibia habet virtualiter formam e sed bene est exemplum in productione accidentali, ubicunque subiectum
habet active accidens, ipsum subiectii producit compositum illud , sicut aqisa prium calefacta.& postea sibi derelicta prodiit ita quam frigidana; ita diceretur hic, quod essentia per se ens in illo primo signo, quado relatio pullulat, producit se in persona relativa, vel magis proprie communicat se illi. Ad soria iam conceditur antecede ne, prout se refert praecise idem, & sic conse quens, quod est distinctio, hoc est, non est omnimoda identitas essenti e ad personam relativam, quia ipsa iucludit aliquid pr , ter essent alti. Ad secundum loc potest dici, quod productio illa eli generatio. &productio Verbi dictio; scut si ignis esset intelligibilis vel intelligens, ignitate gigneret, inteli ectu diceret. Ad tertium, Forma per se en s. id eli non inhaerens, ut accidens, vel soritia,ut substahtialis, vel qui ditari suppositi, potest esse agens, nec tamen est suppositum, quia non est incommunicabilit
557쪽
DAInctio 18. Quaessio a. Articulus 3.
cubili; .st sic videntur euadi tres ratione . Sed fellant in solutet due auctoritates, Prima confirmatis rationem primam Magistri, Alia est in secunda ratione, quia Aligust. dicit Patrem esse iii genituita. Propterpriis ani pollet dici, quod in omnino primo signo non tantum est Deitas per se ens, sed hic Deus, de ille producit se Patrem, Si tunc eaaditur hic ista locutio, Eia sentia producit .licet ille producat, in quo nihil est nisi essetia; sic corrietitur dicta. iaquantum ad sermone iis . Ad secudam posset dici, quod sancti supponentes proprietatem primam cste in essentia, undecunq; pullula uerit primum suppositum , dc non loquebantur nisi de productione suppositi a supposito, ideo di erunt illam personam esse improdaciam, que no produci intur a supposito. Consimiliter dixerun relationes oppositas non posse esse, ni si in distinctis suppositis, quod verum est, si utraque sit suppositi, sed non, si una sit alicuius per se entia singularis, Si non suppositi, puta, huius Dei. Et ratio est quia sigillare non suppositum potes se communicare, Scita no distinguitura prodisto, quia enim est singulare per se ens, ideo potes agere, quia non suppositum, ideo potest
communicari; suppositum autem nunquase communicat, Oc ideo si producit, suppositum distinctu in producit, cuius ipsum nihil est. Qualiter autem improbabitur hec
nitur tenendo conclusionem opposita illis tribus opinionibus scilicet quod prima persona noconstituitur rotatione aliqua ad secunda personam, Sc hoc loquendo de primo conititutivo illius personae in esse personali, sed aliqua realitate absoluta, non quiditati ita, sicut tactum est in opinione 3. distin 16, Pro h ac opinione arguitur specialitet de pri ina persona sic. In genitum praeiti telligitur paternitati, de ingenito videtur pr.e intelligi aliqua realitas propria prim per soliis, igitur cam illa no n possit esse re
Ialiua,erii aliqua ab t,lut x propria illi per
non gesiuisset, nisi erohiberet euii dicere ingenitum; a si quia foecun alias ad aliquam productionei lii diuinis non intelligitur quasi potenti pr ima, nisi vici hon non habente illam scocunditatem per actuiti illius foecunditatis; sicut volunt snon intellisitur foecunda ad spirandum, ut in aliqua persona, nisi ut in qua sit, , t
non communicata per foecunditatem voluiitatis; It ideovidetur communiter concedi, quod vis spirativa in Patre & Filio prae intelligitur non habere voltuitatemper spirationem; ergo a simili huic foeconditati generandi,ut quas potentia propinquς, videtur prae intelligi in lascibilitas,
qua notat eam non haberi per adluin s cundita iis intellectus , scilicet generationis. Probatio secundi sequitur ex improbatione opinionis in quae ih. precedente. Preterea. Nulla relativa primo reseriatur ad inuicem, ita quod relatu ut relatam primo terminet relationem , patet in creatq-ris,quia relatum ut relatu requirit illud,
ad quod resertu sui esse, Sc ad sui diffinitioilein ergo linia,ad quod rescitur, es haliquo modo prius relato vi relataui; si igi
tur e conuerso ipsum ut terminus reser
tur, ergo pari ratione requirit istud, id
quod refertur propter sui esse, di sui dila
nitionem,ergo circulus esset in nece rario
eqexigendii, Sc hoc ita, cuod utcunq; cAi ei et alterum, sicut prius essentia luer se, ut diviniens se; sed circi ilum esse in priori a te esse utiali est impossibile, ergo i. si 'ssibile eli relativum v t relatiuum, siue secadum illud et is, quo dependet a correlativo, ut ad termisiuin, est e terminum dependenti .e alterius correlativi; & a simhi , ia detur in proposito, qudd relativit m n a te fertur primo ad relatiuum, ut ad teriri auhuius relationis, ergo secunda persona si reseratur ad personam primam , oportet ponere at i qued Ab solu tum, ut ternutatili ius relationis; nὁn est autem illud absolutum essentia: quia illa sicut non refertur, ita non deterusinat relationem , quia non distinguitur; ergo est absoluturii persona
re, quod totest distingui a secuda persona.
Contra istam opinionem arguitur,quod sit heretica, Sed quia tacta sunt argumenta, Si solutioites disti hin. 26. ideo modo
558쪽
RG VITUR quod non.' i. Quia prima persona prae in
telligitur in esse personali ante
- 2 quam gignat, agere enim suppositi ei , igitur pretiit telligitur esse sup-
vos tam , etiam antequam agat; si autem constitueretur relatione ad lacundam personam . cointelligeretur cam ipsa exi Ileate secundam personam esse, 6c per consequens secunda persona colutelligeretur essu, antequam prima gigneret, scita secunda persona no esset terminus illius gei eritionis. Confirmatur ratio, Quia 'lurcunque sunt simul natura, quocunque una est prius Sc alterum, relativa sunt simul natura, ergo si prima persona sormal iter constituitur inesse personali per relatio nem ad secundam, quocunque priri a per sona prior est inesse personali, eo ge secunda; sed generatione . quae est actio prime perlonae, videtur prima persona esse prior in esse per sonat i ; igitur Si secunda, Ni ut prius, tunc non exix terminus formalis generationis.
Iet. Priterea. In omni ordine primum videtur esse absolutissimum, sicut apparet procedendo in quibuscunque orci inibus ; ergo itae si in ordine porsonat uni, quod prima erit absolutissina & ita non
colastituetur per realationein ad secun
non eonstituitur in esse personali deitate, quia non est incommunicabilis, nec spiratione activa, quia communis est sibi& Filio; nec innascibilitare, ex quaestio. prico lente; ergo per viam diuisionis aliqua ratione positiva ad secundam
placet ultima opinio de personis absolutis , voteth dici tenendo commune iaviam , supponendo scilicet personas esse relativas , & quod prima persona constituitur relatione positiva ad secundam personam , quia nec liquo alio sciitar tum eth ad oppositu ni per viam diuisionis nec oportet distinguere quas iter illa relatio conside etur, v t est constituti uuin ;.quocunque enim varietur secundum considerationen i , . eadem tamen est in re dc secundum quod eil in re, constituit personam realem. Nec elldifficultas alia . nisi quomodo requirit secundam personam simul se una , cum tamen precedat. Vbi tamen breuiter dico, Quo simultas relativorum , qua dicuntur esse simul natura, est ista. scilicet non posse esse sue se inuicem sine contractione, si sint relativa mutua, nam una re' alio non poteli esse sine termino, quia si posset este sine eo, esset cras ad se , pari ratione nee relatio alia sibi correspondens potest esse fine isto termino, quia tunc est et ad se ; igitur istae duae r lationes quando sunt mutuae,non possunt esse sine se inuicem absque contradictio-nc; Omne autem prius natura posset essesne contradictione, sine posteriori, ita quod si ponatur lioc esse ii ne illo, non est contra die io, sicut pater per Philosoplium. s. Metaph. cap. de priori. Isto ino- Leicdo concedo personam primam ct secunda non posse esse sine se inuicena, absque contradictione, di non est contradictio exa liquo extrinseco , sed ex formali ratione istarum personaruin , & tamen cum hoc
stat prioritas originis, quod vita sit ab alter . Quod delaratur primo, Quia si Sortes sit pater Platonis, Sortus non intellectus vi subiectum paternitatis, sed ut subpaternitate, st Plato intellectus ut subsisliatione , illa sunt fimul iratura , quia sic intelliguntur ut correlatiua , & tamen ut sic Sortes est prius origme quis Plato , quia sic intelligitur sub paternitate, qui est formaliter prioritas ori nis; erga videtur quod eodein, quo aliquid est
prius origine in creaturi est simul naturacu eodem, eo modo simultas naturae requi . aritur ad correlativa. Hoc secundo se persuadetur , Quia prioritas naturae uno modo est prioritas secundum perfectionem, ita qui ct priora dicuntur esse perfectiora secundum naturam. 9. Metaphys. capit.
p. nunc autem cum simultate relativorum secundum naturam, videtur posse stare prioritas secundum persectionem in v-no respec tu alterius, quia si genus rela
559쪽
Distincto 28. Quaestio 2. Anici illis. s. as
oppostas, sicut alia genera ; una dissereni admisiua erit dignior, & alia indi- 'nior; quia due species non sunt aequales 8. Metaph. Ic per consequens species con- lii tuta militis nobili differentia eritii inus nobilis, & tamen duae species constitutaeo duabus differentiis oppositis possunt rc terri tibi inuicem, quia omnis relatio disqui parati e eit ad aliquid alterius specie; ;igilax relationum sibi correspolidenti uina itera potest esse prior, id est persectior alia, It tamen simul natura qua tuin ad hoc, quod est non possie esse sine se inuicem; ergo multo magis videtur etia, quod prioritas originis secundum'. quam scili
cet unum extremum in natura, non eXc
/ dit aliud extremit, sed est a quo aliud est possit state eum ista simultate relaticorae . t Conti matur per illud Augiis .de quiti lateant. Nae .cap. f. Ergo in aqualitati ae qualitatem prepoliis. Et loquitur non ratione sundamenti, quia ex nobilitate ae- qu. litatis concludit fundamcntum esset nobilius, cui conuenit,quam illud. cui nocisuruit, patet ibi de Circulo, & aliis situtis; igitur relatio habet propriam nobilitatem in suo genere, S: sic una nobilior allia, & tamen inter duas species correlatinoruin est quandoque relatio disquiparati e ' Ad hoc etiam adducitur Aule. 6. Meetaph. ubi v idetur velle, quod causa inquatum causa prior sit natura causato inquantum causatum,& tamen causa inquantum causa est simul causato si iiivitate requisita ad correlativa ; ista au tem prioritas nataeae, quae est causa ad causatum, videtur magis repugnaro simultati naturae correla tu i uin,quam prioritas originis tantum.
4 ue breuiter, Prima persona coustituit ut in esse personali per relationem positivam ad secundam, & e coiiuerso ; & i inpossibile est esse sine se inuicem, S tamen ipsa persona prima constituta in tali esse, est prior origine persona secunda , ita quod Prima persona constituta in tali esse, est aqua originata est secunda, ct ita prioritas originis non repugnat simultati telatiis
rmina patet eκ dictis, quia primum suppo fitum p ae edit secundum originem, vi tanten sunt simul natura sicut requititur ad relati ua. Et cum arguis,quδd primum suppositui in precedit generativirem, igitur Msecundum. Respoudeo, quod in antecedete potest intelligi generatio activa de pata vilia: si generatio aestiua inego, imo primus apposituiti est generatione activa subli stens, quia quomodo laque intelligitur illis relatio, iton est differentia in re,)icendo. Patrem subsistere, vel Generationem subsistere, vel Negatione subsistere; Si autem intelligatur in antecedente de generatione passiua, concedo, quod prima persona selit origine precedit Filium, ita precedit origine generationem passiuam. Et clim arguitur sic, Filius p ς cedit eandem
generationem passivam, quia est simul cuPatre; Ista consequentia non valet, quia non est isto modo si naui cum Patre, quomodo Pater est prior generatione passiua, Filius enim est simul cuna Patre natura, sicut pertinet ad correlativa, Pater autem praecedit generationem passiuam n nse, sed origine: Nunc autem ista propositio, Quandocuque aliqua sunt sin ut, quocunque est viiiii a prius & reliquum, falsa est. nisi iiitelligatur de simultate eius leni rationis clina ill a prioritate, dc posterioritate, sicut est salsa , Si aliqua sunt simul tempore, quidquid est prius natura viro, ct reliquo; Sed ista est vera, Si illa sunt sanaui tempore, quidquid estprius tempore uno, & altero.
KAd secundum dico , Quod vera est illa maior in ordine essentiarum , qui tibi intelligitur in perfectionibus qui ditatiuis. de status est ad persectionem quid itatiui infinitam, que est absoluta. Sed in personis habentibus eandem naturam disti uiactam tanti1m per originem, sicut oportet
intelligere in propos; to secundum communem opinionem ) propositio maior est salsa, quia ibi primum praecise est illud, quod est sormaliter per esse ad secundum.
dubium quod tamam est contra istas tres opiniones scilicet, uit' modo ementia determinatur asp linam subsisteti, m. Ad hoe dico, QuAd quando aliquid est illinitatum in aliqua
560쪽
ratione cause, ita quod correspondent ei p'ura in altero cxtremo, vel aliquod v-Dii continens plura, si inter illa plura est aliquis ordo uel absolute, vel in se liabendo ad illud illimitatuni , tunc non est idem primum respectu talis illimitati, &hoc loquendo de primitate adaequatio nis , & primum primitate immediationis. Exemplum huius, Primo in causaei sciente, id, i est ii tali i sc si ius, si Solut
ii si illuminet medium totum, dc tameneli quasi agens illimitatuiti, cui correspsi deiit plures partes medii illuminate, S inter illas partes eii ordo aliquis, quia prius
illuminatur pars Propinquior, quam remotior, primum correspondens Soli utilluminati, est totum medium, ut includit omnes partes; Primunt , inqua, quasi ad eruatam,tamen non est primuit , ut tinnae iat uni, sed pars propinquior Soli immediatius illum in tur, qui pars remotior. Ita etiam in forma accipiendo animam intellecti uani, quae est forma aliquo modo illimitata correspondet tibi pro primo persectibili corpus organicum secundum sis
totvnti includens in se multas partes persectibiles; priinum igitur per se tibile animet
intellectivae, id est ad equatum, est totum corpus organicu, sed quia in partibus bu ius totius est ordo originis, vel in se, vel in habendo animam, quia primum cst cor,
deinde alis partes is .de animalibus ideo ista forma non primo id est aeque immediate perficit totum, sed sic primo perficit
cor irn nrediate , ct mediate ipso alias pamidis . Si igitur anima esset tota essentia comitis,ix manus per idelitate, & tamen daret ei, eta distinctu, quale modo dat eis, licet in toto, & cu hoc cor, Sc manus no essent Partes eiusdeii, totius, quia hoc esset ita
persectionis, sed haec essent supposita distincta, esset adhue anima propter sui illi-
ii stationem habens corpus organicu pro adaequato persectibili, liue habens omnia illa supposivi, quae modo sisnt partes corporis pro uno adaequato, & tamen haberet unum illorum, quod scilicet est prini aDrigine, phcs primo, &immediato persectibili: Ita potest dici uniuersaliter in omni illi uiliato,cur maestolident plura , interquet est aliquiis Drdo, Propter quem v maillorum immediatius respicia iste ab ilicset Iimitato,qua alterum. Ita in D Oposter erusentia diuina non habet aliquam subsistexuuii unam pri inam, id est adaequatam si
bi, quia tune non nosset esse in alia, sed se adaequantur tres subsistentiae illi naturae, quod tamen in istis tribus est ordo in habendo naturam . & ideo essentia via a primitate scilicet immediationis respicit primum illorii ordinatorum ; ita quod sicut essentia eκ se primo esset in tribus, si esset in eis sine ordine, Schoc tam primitate a-dςqtiationis, quam primitate immediationis; ita nunc ex te est in tribus primitate adeqnationis, sed non primitate ordinis
immediationis, sed prius in primo illorii,& virtute illius tu aliis, quibus communicatisr ab illo primo. Cum igitur qux ris. Per quid est essentia in prima persona' dico. quod ex se. Ets adhuc Veiis dicere. quod nis, sed propter
Proprietate deierminantc, de questio esset, per quid determinamtur ad proprietare determinante, siue per quid trimo pullulat in essentia illa pro primas; hi tunc vel oportet procedere in infinitia, vel oportet
stare quod esseti a. qui de se esset prim8, id est ad quate in tribus, ct esset de se immediate in tribus, si no haberet ordine, quod 3psa est de se immediate in primo illorum trium habentium ordinem. Et si quaeras,
Vnde determinatilr essentiam ad primam persona in Et si ex se determinatur, ergo non potest ei Ie in alia'Respondeo. Det4rminatio duplex est opposita duplici indeterminationi; una in determinatio est ad
opposita contradictorie, sicut materia est in determinata ad sormam, & ad priuati mem; alia est ad diue .sa positiva, quae La
men stat cum determinatione ad alteram partem utriusque contradictionis. Exemplum huius secundi. Sicut Sol est indete minat is ad producendum verme de plantam, tanquam ad diuersa positiva, cum tamen ex se sit determinatus ad altera partem contradictionis, talia huius quam i lius , sicut si esset agens particulare tatutunatum producere unicuin illorum tantu,
Dico tunc in proposito, quod essentia de
se determinatur a d.primam personain determinatione opposta in determinationi prime, que est ad contradictoria, non tamen determin tione Dpposita secundae in determinationi, quia illa non staret cu illimitatione ad plura. Et per hoe patet ad argum cium; Si ex se determinatur ad is lana, igitur non potest esse in alia. Consequent i a tenet loquendo de determinatione secunda,quet opponitur illimitationi ad pla