장음표시 사용
571쪽
. . tius uniuersi, quod est unum unitate om)- 'φρ' dini, sicut patet, tr. Metapsi sic. Et ideo quodlibet illorum est potentiale ad istainio iam , que est ordo, ut scilicet habeat ordinem ait a Diani partem, & hoc vel secadum eminentia, qu.e.est in naturis diuer-s; in v niuerso, vel secundu aequat itatem, quia ordo est parium dispariumq; rerudispositio secudii Aug. I9. de Ciui. c. I et .vel secundu actionem passione, siue secundu causalitate; 3c ideo quodcuq; ages creatu producens ei sectum, ita potentiale eli,
quod ad ipsum, S ad effectu productu potest cole qui ordo inter ea, non sic inter a-sens illimitatum &eius essectu, quia illud agens non est potentiale, nec ad tarn a ab s lutam,nec ad relationem propter eius infinitatem.
Ad quartum de qua titate potest respos
deri per ide, quia omne creata qua tu siue mole, siue virtute ad aliud quantii creatu, et ii pq natur esse habere relationem reali propter boc, quod ordo, a quo est vilitas uniuersi, potest attendi inter talia qua 'ta, Dinu quanti infiniti nulla potest esse habueri ad oscalis ad quantum finitum. Et cuco-firi natur ratio per aequalitatem, que est respe ins realis in diuinis es in creaturis,Respondeo, quod in diuinis est realis, quia est Eabitudo ex natura rei, & stat cuni cinplicitate,& necessitate relati in se, quia nore sertur ad aliud, quod est minus necessari uin formaliter qua ipsum relatu: in creaturis est relatio realis propter ipsam pote' tialitatem quantorii relatorii. comparando autem illa quantitatem infinita ad illa sinitam, utraque ratio destruitur, quia iatollitur simplicitas ct necessitas in uno extremo, ' tollitur potentialitas ct limitat; o in alter . . . 'Ad quintum dico, Qti Jd realitas aliqua do determinat compositionein, & tunc nihil aliud est, qui illud quod vere est, sicut illa propositio eli realiter falsa, hoc eil verueli salsa; si autem realitas accipiatur, prout determinat praedicatum , hoc est, Deus est Dominus realiter, licet possit negari illa,tamen potest concedi, secundum quod Dominus non notat relationem aliis. ' quam in Deo, sed quia Deus terminat relationem reale creature, ut dictu es lari. 2. Dubium est utrum relatio nouacre turς ad Deum. necessari 3 coexigat relationem nouam Dei ad creaturam. Qqod si e. s. de Trinit. cap. I6. Sicut autem non pi teste Ile seruus qui non habet dominum, se nec dominus, qui non habet serti m.
Item, correlativa funis mul natura. Ite iu
it ide. Si ergo nuntiis potest nulla sui muta iove toties dici relative &c. quanto iaciliu de illa immutabili Dei subsilentia&c. Contra. Suru arguinent apto improibatio ite huius opinionis tenentis, quod sol imoda secundum respectus distin uturisia tria in D o, Si sunt respectus secundurationem, disserentes solummodo nomine, creatiua , creatura , eans; creatio illa terminans equuenit ei ex tempore, quia creatura repertur ad ipsum, tamen creans active potius est ratio creari passive quas couerso, scilicet principaliter prius; relasiones autem, quas consueuerunt dicere de Deo extempore, non sunt proprie relaxones . sed non igenes a tertiarum rela-aionum.
MAG. Praeterea cons derari &c. ALC de proprietatibus,qus sut
a , proprie prisonarum, nunc ia da a P his, quς appropriatae dicuntur, M agi stet hac disti iactione. sunt aequalitas, similitudo, Si alia. Circ3hanc distinctionem quaeritur de .equalitate diuinarum personarum, unico arti c.
R i. Quia Aug. s. de Trinit.cap. Os Vi ipsi cogantur dicere, secun ta dum quid fit aequalis Patri Filius, utrum secundu id, quod ad se dicitur . an secui dum id, quod ad Patrem dicitur; non enim secundum id, quod id Patre dicitur. Restat igitur ut secundu illuci. quod ad se dicitur, dicatur Aquali x. Et infert. Rellat igitur, ut secundum substatitiam sit aequalis; Igitur aequalitas no dicitur ibi secundum relationem.' r. Pret terea. Forma eiusdem speciei
non numeratur nisi pec materiam , Probo , omnis se a se parm a materia habet totam speciem secundum .aliquias ergo ae ualitas in diui uis, cum sit torma
572쪽
eiusdem rationis, 3c sine materIa non plurificatur, nec distinguitur, ergo non est alia aequalitas in Patre & Filio, & per consequens non est realis in Patre, quia tunc re lilireret relationem distincta in corre sp 3ndentem in Filio. 3. Pr terea. Si in Patre est alia aequalitas ab ea, quae est in Filio, pari ratione, &alia ab aequalitate . quae eth in Spiritu sancto, dc tunc ς qualitati in Filio. 5c aequalitati in Spiritu sancto correspondebit alia,& alia equalitas in Patre, quia correlativa, comul tiplicantur; igitar in Patre erunt duae aequalitates, quod videtur in conue
. Praeterea. Si i ste sunt relatione , igitur aeque realiter sunt distincti sicut relationes originis,'& per conseques ita pose sentcos ituere pe sonas diuinas, sicut Sc illς originis ; ct si possunt constituere , igitur constituunt, quia non eis ibi potentias ne actu.
ΟΡΡΟ SITUM. Hilarius. 3. de Trinit. Similitudo sibi ipsi non est.
dicendii, quod ad relatione reale tria suta fici ut, Primo, quῖd sudantentii sit reale,&terminus realis, Secsd3. ui; de κtremorusit distinctio realis aertio, quod ex natura extremorii scilicet funda in eii,3c termini se luatur ipsa talis relatio, absq; ope araterius potentis comparantis unum extrea
Opinio H. Qua nisi ad primam conditionc relati l 'M ni, , negatur hic esse fundamentum reale. uia dicitur, qu 3d magnitudo, quae est fuamen tu squalitatis, transi jt in essentiam secundu Aug. s . de Trinit.c. r.& alibi in multis locis ) Si ita ni, manet sub ratione magnitudinis . nisi secundu ratioem. Segrinruanει csistra istud. Essentia diuina, t est primum titi. ob; elisi ipsus intellectu diuitii, visa prima cognitione intui tiua ante otiane nego- fainone si uininq; intellectus, est obis E si bea tisicia illius intellectus, quia ille ii obeatis eatur per actu negotiativii; igitur se absq; omni negotiatione intellectus est sor maliter infinita . quia nihil beatiscar, nisi sor maliter infinitum ergo est ibi magnitudo virtutis, imo insit tas magnitudi
tiis eX natura rei. Ite, Intellectus, ante oua
me . intelligatur aliquid intestigere vel negotiari, est coprehesiuus illius essentit vi primi obiecti, Ic ita ex hoc vi negotIationis icirca illud potes est reducere omnes rela- 'iones in actu, quε possunt circa illa essetitia considerari; igitur ex natura tei, ille intellectus est ii, finitus, igitur 3c essentia, ni qua sudatur. Praeterea, ratio illor si non valet, Quia licet quatitas accide talis ditat aliquid additu naiiarae subiecti, δ: ideo ipsa no possii manere sub ratione sua sormali, & transire in essentiam secundum id e Glitatem, tamen magnitudo vii tutis in omni ente traiit in illud. cuius est per id et itate etiam iii creatum : Probo, Si enim Angelus habet ali uitia magnitudine virtutis, de qua dicit Aug. 6. de Trin; . c. s. In iis e nil Π, 'uen O mole magna sunt, hoc est maius esse . quod est melius esse: si illa magni ludo persectionalis non siti deessentie, circu scribatur ab ipsa est Entia, ipsa essentia remanete, quxro , Quem gradu perfectionis tenet in ente, vel iii entib', niti it enim est, nis alique gradu determinatii perseactionis habeat luterentia, ergo adhuc irari et in ipsa essentia magnitudo virtutis,
qua dicitur sic, vel sic persect d ens; i sta illi ur quatitas i ii omnibus trast peridet itate, bc cum hoc manet in omnibus secunduratione propriam, inquantu est sun amen tu aequalitatis x et iii equalitatis persectic-nalis in entibus, i a per ista, virum ens est aequale vel in equale alteri tecundum persectione, qLia ratio talis quantitatis eii diceremo au intrinsecu illius persectionis, cuius est; Sc ex hoc, qtiga dieit modii ma-n t ex lioc aute, quod dicit intrinsecuperidentit te, transtin essentia, cuius est. Diei igitur ad lioc. qu0des Iundamentu aequalitatis reale ex natura rei, no tantum
remotu . quod est essentia, sed propinquia, quod est magnitudo, sue specialius, quod est infinitas. II EX hoc probatur aeneralius per omnes rationes, quae fiat c d ostendendia essentiam primi esse infinita , quia omnes ille conclud sit, quὀd ex natura rei, ipsa si infinita. Na qu.ccunq; via ad ipsa sumatur, liue in ratione principii effecti- ii, siue finali .eminetis, Semensuratis, &participati que viae lacte sui dis . r. omnia, inqua, sunt ad ipsam, scilicet quod ipsa est ibi ex natura rei, circunscripto omni actu intellectus, quia nulla dependentia essectus infiniti ut participantis est ad aliquid sub ratione formali entis rationis i sicut probari potest per rationes distinct. 3. factas contra sextam opinio
573쪽
Distinctio 3 i. Quaestio. Anicilla, a I
nem. Est igitur luc ex natura rei illud, ii md ponitur laudamentum proximum requalitatis,& avd fundandi, scilicet viiit. as , quia secundi a Damasc. cap. 6. illi e scilicet in Deo tomui une , & vnu in re consideratur; non se in creaturis, sed commune ibi est in intelle mi tantum. 'Secti duin principale, scilicet quod ista relatio requirat extrema realiter distincta, patet per Hilariunt ut dictum est in opponendo. Et per August. 6.Trinit. cap. in . quod in Filio eil prima aequalitas, Quod non est veru, si aliqua persona pos- set dici squalis ad se, tuc enim Pater prius esset equalis, sed quia aequalitas no potest intelligi siue distinctione, & prima distinctio est inter Patrem Sc Filiit in producto Filio, ideo est in eo prima aequalitas terminatiue,&quasi subiective accipiendo il- lahi aequalit item, qua Filius eii equalis Patri. Hoc etiam probatur per hoc, quia
relationes originis ponuntur reales,& tamen non praeexigunt disti lictionena extremorum , sed quasi forinaliter causant eam; istae autem relationes illa distinctio item, quasi causatam per relationes originis, praesupponunt, sicut communiter ponitur, quod istae non possunt pullulare suessentia, nisi talia prae existentibus relatio ianibus originis in ea ; igitur ista videntur magis requirere distincta extrema, qua: ii
relationes originis, vel saliena non minus.
Et si obiicias, Quὀd istae non sunt alterius rationis, sc*t ili e originis, Hoc non concludit, nisi quodno distinguutur specie,
in creaturis autem non tantum relationes
suppositionis, & superpositionis sunt reales, ubi extrema disrunt specie, sed etiarelationes communes sunt reales in extremis, ubi extrema disserunt numero; er Soli Ie sufficii distinctio realis numeralis in
extremis ad realitatem relationum communium, sicut ad distinctione relationuorietinis, que quasi specie diiserunt.
Quantum ad tertiam conditionem, v I detur quod ista relatio consequatur pe sonas ex natura rei, sine omni comparasone per aliquam potentiam eκtrinsecam comparantem; quia enim Pater generando communicat Filio perfecte sua essentiain, ideo communicat et eandem magnitudinem infinitam, sicut dicit Au gust. c. tra Maximinum lib. .eap. is. Quod si dixeris. Eo ipso maior est Pater Filio, quia de nullo genitus, genuit tamen squalem. Cito respondebo,Imo ideo non est Pater maior Filio. iiii a squalem genu It no minorem . Non videtur igitur aliqua ratio, quare squalitas Patris ad Filiu no debeat poni relatio realis. Consimiliter potest diei de similitudine, sicut in creaturis est duplee sit nititudo, scilicet e tantialis sieeudii disserentiam specifica, & accidentalis secundum aliquam qualitatem accidentale; licet prima negetur in proposito, quia Deus non habet aliquam disserentia specificam, tamen quia illi id, quod est dii serentia specifica in ereatur , esset tota est entia indiluini, nihil minus esset sorma respectu indiuidui ideo nihil minus esset resia pectus similitudinistuc, qua modo. Ideo, videtur ibi proprie posse concedi simili tudo secundum essentiam, non inquantuquid, sed inquatituest actus,& qiuasi sorma, qua personae sunt Deus; & etiam simi Iitudo secundu attributa omnia,qus sunt quasi proprietates huius natur , sicut dicit Damasse. cap, s. Non naturam, sed que circa natura sunt, dicunt; Et tunc sicut ex natura rei est fundamentum squalitatis,& distinctio realis cxtremorum, & ista relatio est ibi sine opere intellectus, ita est de similitudine. De identitate etiam dicὶ potest, quod ipsa dupliciter accipitur in diuitiis, Uno modo Ausdem personae ad se, si cu Pater est idem sibi, Alio modo vianius personae ad aliam, sicut Pater est ideFilio, & e comi erso ; de prima identitate alias; de secunda potest dici, sicut de aliis, quod est realis, quia ibi est vera unitas ex
morum, nec videtur necessaria comparatio intellectus ad esse huius idelitatis. Et si identitas eiusdem suppositi ad se in creaturis sit relatio rationis tantum, quantum ad fundamentum tame, nunquam est vera,& persecta identitas,nisi in Deo tantu, ita iiiSortis ad se no est persecta identitas, quia rationis tantilui,& ita omnis talis estens secundum quid , hec Sortis ad Platonem est persecta identitas, 'uia non sundatur in perfecta viaitate: Hac autem Patri, ad Filium identitas est uersecta, quata ad fundamentum; quia Patris ad Filiuest persecta unitas, es persecta realis identitas, quia realis distinctio est, & suffi
Sed de aequalitate sunt duo dubia. Prin o enim videtur, quod non est relatio distincta ab identitate,&s militudine, uia
574쪽
s. . i. sicut dictum est alias ;nfinitas non est
speciale attributum, sed dicit modum intrinsecu cuius ibet attributi, scpari ratione magii si, quod quasi dicit illistincte, quod infinitum dicit distin ic,ergo magia itudo essentie non distinguitur ab essentia, nec est illa distinctione, qiis est inter attributa,& per consequens aequalitas secundum illam magnitudinem non distinia uitur ab identitate, qu e est secundum esentiam, sint iliter magnitudo sapientiae 1ion dili insuitur a sapientia illa distinctione, quae est inter attributa; ergo aequalit is secundum magnitudinem sapientiae
non distinguitur a sint litudine secundusanientia , omnis aut e magnitudo est vel est enite secum qua n proprie est id et itas; vel attributi, secundum quam alicuius est simili iudo; erςo nulla videtur proprie aequalitas esse in diuinis dilli nota ab identitate, de similitudine . Praeterea, Si et a quodlibet attributum habet sua iii magnitudinem propriam, supra quam videtur sandari et qualitas, igitur tot erunt equalitates per irarum, quot sunt attris uta. - - δ. Ad primum potest concedi, quod sicut in creaturis potest esse similitudo siti squalitate, sicut remissair album est simi-ieii tenso albo, licet non perfecte, no aurem e conuerso potest este sine similitu-Ne .equalitas, & hoc in fornia illa, inqua aliqui nata sunt alsi initari, ideo compara do aliqua in forma, secundum quam nata eiu esia similitudo, aequalitas videtur quas determinare similitudinem, dc tanda n e tum smilitudinis; ita potest concedi .hic, quod aequalitas non ita distinguitur abidentitate, & similitudine, sicut illa inter se sed quod ipsa dicat proprium modum sundamenti utriusque illarum duarum relationam,& quas etiam modum pri priuvit ius lite relationis, scilicet quod ta identitas quam similitudo sirperfecta; quia si per impossibile Pater haberet deitate maiorem, Jc Pilius inino rem,esset aliqua id εtitas, sed quia sanda metum identitatis no haberet eandem magnitudinem, non esset identitas persecta, quia nec cum aequalitate; similitet si per impossibile Pariet haberet maiorem scietiam.& Filius minorem, essent aliquo modo similes, sed quia deficeret modus ille tandamenti, scilicet ma-xnitudo persecta, ideo non esset smilitudo perseita. N uc autem magnitudo, . quae
eit quasi modus suadamenti identitatis des militudinis laudat aequalitatem,quginquasi modus similitudinis 5: identitatii. quia dicit utraq; illari , , t persectam. Adsecuduin poteli concedi, qui d quot sunt persectiones in Deo stupliciter, tot sunt etiam magnitudines , ct tot aequalitates, sicut.tamen illae omnes su ut simpliciter una res ta ac aequalitates secundum cassunt simpliciter una res. Ex hoc patet quomodo Magister laene assignat dist. 19. squalitatem pei secta in in tribus, secundu August. de Fide ad Petrum, cap. i . scilicet magnitudine, potestate, Jc aeternitate. Pce magnitudinem quidem intellieitur sundamentum omnis equalitatis ad intra, s cundum qua iacunque persectionem simpliciter in omnibus attributis, accipiendomarii; tudinem non pro aliquo attributo dissineio , sed v elici mune magnitudini cuiuslibet attributi: Et per potestatem notantur per rix esse squales ad obiecta extra , Jc hoc sequitur ad primuna, quia aequalitatein valoris in forma in se sequitur aequalitas v;gor; s in rat; one activi ad extra : Et per et ς itatem notatur squalitas esse in eis, quasi secundum auratione; squallias autem secundum quantitatem discretaui non quiritur ib;;qirantitatibus autem continuis in creaturis , quς sunt quantitas permanens ac successiva, correspondet ibi magnitudo,& sternitas. potestas aut e siue potentia non est te it a qualitas, sed respectus magnitudinisad extra, ut praedictu in est statim.
mum dico, Quὀd album & album dicuntur similia secundum albedinem , dc hoc
prout 'i secundum notat suum determina hile esse sudamentum proximum relati
ni, similitudinis, dicuntur etiam similitudin' esse sint ilia formaliter; ita dico quddPater & Filius sunt aequales secundu es.sentiam, ut ii secundum notat fundamentum proprium aequalitat7s, quia istae relationes comunes fundatur super aliquid, quod est commune, ut est comune, nihil
autem commune unu in eli in personis, nis essentia vel essentiale. Et si obiicias,d uep stet dici Pater secundum essent ii, quia
essentia est fundam ctu paternitatis, quod tamen non conceditur. Istud argument, licet alias secerim ad probandum, quddrelatio origin;t non sint actus essentie,
Quia ubicuque relatio est actus sui damenti, ibi suppositum potest dici ad al
575쪽
26, 2terum, sh 3Di illud senilanientuin, sicut Sortes secuit auii, ait, e inem est similis, ignis calore calefacit, lapis secundum mi. litateat lapidis est in ensura notiti et Didis; liaec non conceditur, Pater dili te ς it Palec vetis stamn deixatem,prg . Silvidetur ira pol Iς ar vi, tu' nec deitatem est equalis quia ista re ati no est actus lana uinpti Re undeo. Vbi relatio est actus tunda venti. ibi secui fundani et uin ilicitari quid ἡ ' ait tu hanc enim accese,se Qx Qi ςςd uJffi uersis,quὀd ubicunque Mi quid dicit sed alterum secundum sundamentulit, ' 04 ibi relatio sit actus situdo hienti, quiai Mi uersaliter tal secim tu est noxa αξ νε h rent e per s secundo vi do, usi eri' 'modo,&bene actino sandamenti per re- tionem consurit fundamentu eue
causam inquam pet,la seu udo i 'odo, mi
primo modo, vortaui: ricon er , quinei esse per se tandamenti quandoque hi Mit ad esse per se causam uiliae rentiae relationis ipsi supposto, abs die hoc laodr
inesse secumlum ei rentiam , relatio 'exu propria siue ori nis non 3 cuiu neVtra minagis actus,quain Ἱλ in creaturis, utra me est actus. Ne utraq; dicitur inesse secti calidum se
eundum caJoxeni est galeis cium qi c undum catare ui est simile. Tamen te . neudo comi vix em viam rotest ssignari ratio,quare secundum taetitia dicitur Patari,ae qualis Filio, & non Pater Filii, qui licet essentia sit fundamentum utriusque non distinctum iii tribus, nec per ista iam
υς illam, tinnien fundamentum pro ci-irium relati opis communis, in lyantu duin tribus, non uti in inquantum sic unu asaiidamentum relati senis Ori inis, licet in se sit una. Clim autem dico, secunduli HI 'otare iis, si e retur,*ς uduim. latini eiri est Pater. li: Contra is aut solutione arguit ir mul Obustio tiplicitor l)rii io.Qti; a pari rat:one v Je-essientiam sunt equales, ibi essentia ut ei sentieno acciritur.nisi Nout est una tor- maliter ;n tribus; ideo dicitur Pater equalis esse secundum essentiam, propter hoc quod essentia ut una est proximum fundamentum istius rei tionis. non autem y
citur se tundum deitatem este Pater, quia deitas ut una non est ratio sui damuli hii ius, ita quod unitas sit ratio tandandi, si retur in Deo unica aequalita , tum quiaeque adaequatur traque telatio suo fun-dpuneoto. Tu i quia quodlibet in Deo unius rations est ynicii, alioquin no eriti, , summe vitum, sed alio ens secundu iii litatem, 'Stio hoc eras, S ita poten a itas, Sc compositu . Tum quia eo lemmydo videtur se iiii infinitas in omnibu , qRia non esset dare, per quid plurificabile dcterminetur ad certam pluralitatem. T iiij, quia habetis causam vilius rationis,do. scalia rationem 'receptiua est unicu, quia nec distinguitur ab agente, nec a mayesia, S. Metaph. similitudo est liuius. Iten'ri tantum tequitur,quod sint sex aequalit.itet ita tribus pers nil, im3 quelibethsa es ita tribus personis, uno quaelibet persona est aequalis duabus, Sc e cinuerso, Sc non east qua aequalitate, qua uni tantu,qnia rioli 'e' cxtre iram,imδ quaelibet ς aequaris tribus, quia 8. de Trinit .cap. i. non ma; us aliquid sunt tres quam una nec minus, patet igitur aequale. Et istu i viximum videtur Iutis osse iri ere, quod tib iest realis, otii Aest eiusdem ad se, surrim
quenqn ad praeci se, sed cum aliis 'naquam realis sit ad se, sed inquantulis realis habet, quo connumeretur aliis, Qu)re autem non est ad se praeci se Z Postat illei, quod non signi actit re itione ii ed ta-ium fgnificat unitatem quantitis,con notat tame distinctionein suppositorum, Aideo no est ad alterii.Vlterius. Haec aequalidi, est aequalis illi aequalitati , ' sic in infinitum; hoc etiam est similis illi, & eadem illi specie, ct sc iterum in infinitum. Ad ista. Ala priuium dicitur, quod nul launtur; ia relatio ibi a s lifit sui damentunc ij iii
esset uia est imi d at una landamentu oi Jhium; una enita relasso son sui det res - .conem, Sc non est ibi iras esse uva & rela
moria ge0 tali'aiis ast Rae, & nosti ualis generationis passi ς , illi sun damu to proximo corresbo et essenti it r il relatio originis. Aliter dicitur ad Nod in creaturis relatione dis vip rati. st requirunt distincta sun amput , que iapi disser i specie, tela io ς O Valui' 'iiqn; id stly di quip Iis sic ad aequat,
576쪽
quod non est Idem fundamentum oppon
i. e relationis, non sic autem incommuni
bus. Ad propositum patet ex dicta res oculsone, quaru csi unica paternitas tantulit quia sun clamentum eius proximum nori
est opposis relationis, quae quasi disserui
specie. Tamen quaeritur, Quare haec ratet tutas ait equat, dic haec equisitas non adi sunt suum sundamentum Respondeo. Nulla relatio coinunis unica potest ad qua e , quia oportet eius oppositum idei, nudamentum habere; Alia vero disquiparati e bene potest, ut die uiri est. Itera queritur. An iaccessario ad equit haec paterni tas Respondeo, Probatur quod sic,
Per quod Α distinguitur vel est aliud aB,si per aliud alterius rationis iii eis . vel causalitate, liabetur propositum; si uo,sed tantum per alia eiusdem rationi , quaere
iterunt, per quid illa distinguuntur, di cein insiuitum. Quidquid tamen si de ista
probatione generali, est i recialis probatio, quare in Deo alias esset in si uita , quia nihil ibi determinatur ad certam multitii di item per aliquam causam priorem ; igitur tant diri per aliqua alterius rationis, quia quidquid unius rationis se habet ad plura, no determinatur ad talia ex se, qui te foe dist. r. q. e. ar. 7. in solutione extra, nihil unius rationis plurificatur, nisi quia praeintelligutur alia alterius rationis,muae necessarid requirunt Rr ad eius plurificationem, ideo paternitas non potest plurificari,quia non pr exigit talia alterius rationis, que sint quasi causa plurificationis eius equalit.is verδ potest, quia prexigit relationes con stituens persona ,ex qua rapersonaruria distinctione distinguuntur aequalitates. Per istud patet ad terti si,quare est ista pluralitas aequalitatum, sed non halernitatum sic erit. Ad secundum concedo, quod quodlibet in Deo unius rationis, commune realiter in re , non tantii in conceptu est unicum. Ad probatione dico, quod in conceptu non est squalitas
haec 'haec, sed quilibet in re eli eadem
aequalitas,& hoc sc patet dist. t. de conceptu communi Deo & creature, siue recolia in uni,vidi inin est etiam dist. et s. de principio Se de relationibus pluribus conuituti bis habentibus conceptum conantunem. Ad quartum, illa proposito potest
concedi vera, uando una forma receptibilis est tanta in uno recipiente. δοῦ forma absoluta; in relationibus aut e plures sutili
eodε, & necessari 3 plures in extrem7s op- Dositis. Ad quin tu coceditur sex esse s qualitateε alias inter quamlibet personam, de duas alias, sed inier unam ct tres, vel etiaduas conceditur, quasi partis numeralis ad quasi totum numerale, & t sic negatur, quod nunquam si realis, aut negatur essere iis, ut eaἡem persona est in utroque extremo, non enim sequitur, no est maius nec minus, igitur aequale, quia prima non
est vera de Patre resperui Patris. Ad vitii num de infinitate aequesitatum, Respon-
inum de infinitate ae udi ita tum, Residetur lib. r. dist. r. quest. 3. quς relati referuntur alii , tuae etiam seipsis. η Ad seciuiduin dico, quod maior propo-
sitio est falsa. i md ibi sorma distinguitur
in materia, de c*m materia,materia no est
ratio principalis suiux distinctionis, qnia in quacunque distinctione illud est ratio principalis distinguendi, hoc quod est rati i pii fici palis est nili in illo esse, de hoc ista, in qu est. de indiuiduatione. Ad tertium conceditur. Quod in Patre in ea. st alia aequalitat ad Fili inu. alia ad Spiritum sanctum, sicut si Palei rei uisset Spiritum satimam esset iri eo alia pate nita ad Filium,3: ali 3 ad Spiritumsanctum, d. de isto dicto generaliter erit semio lib. 3. dist. s. Vtru in viib relato ad plures, sint
Ad quartum, videtur difficile argumeniunt illis qui ponunt per onas esse relatiuas,scut filii argutum contra eos dist. r6. pro opinione tertia; tamen tenendo communem viam oportet dicere, quod priuς pullulant in essentia relationes originis, quam colunt une , dc iste primo pullulantes distin uunt ac constituunt personas, non autem illae communes, quia sunt quas ad uetitiae personis, sicut ponitur, qu3dspiratio actiua nullam personam constituit, quia intelligitur quasi aduenire Patri δ: Filio iam coinstitutis in esse pers nati, prima enim ibi pullulantia,quae possunt perso italiter distinguere, distinguat
hactenus Magister de etantia 'ersonis, dc proprietatibus, liue iii per a. diu. sequentes coinpa-
577쪽
rat ea ad inuicE. Ac primu hac di si in iione inquirit, ualiter persi an e divine comparatur secsidiam propria & appropriata, propositis dubitationibus quibusda. Cirisca lianc distinctionem qu ritur vimin, de sapietia scilicet, ct amore Patris, & Filii.
Est de sapientia, ct amora Patris,&Filii,
Piram Patersit sapimi pientia genit . .
'Uldu ii Au uil. 7. deTrita it. cap. Iλ a secudum Anselm. Monolo. 63. nihil aliud est sultimo spiritui dicere, quam quasi cogitando intueri, igitur Pater intuetur Verbo,ct ita sapit Verbo. OPPOSITUM. August. 7. de Trinit. cap . Pater eo est, quo sapit, qui idem est sapere & esse,ergo si saperet Ver
sunt in intellectu sunt inali instiora proinde prius de lapietia dicedum. Et prii novideamus de intellectu nostro, ibi enim memoria gignit notitiam actualem , quae ad memoriam habet duplicem habitudinem, vel relationem, videlicet geniti ad gignens.& hic est de secundo modo relativarum Je mutua ; Scalia eli declarantis ad declaratum, Sc lite terti j modi, & non
mutua; sicut autem notitia genita declarat sormaliter obiectum latens in memoria,
ita illud , quod producit notitia actuale,&dat illi iliam .im declarandi, potes' dici declarare ist i notitia quasi ei sective. Si enim aliquis prodacat speculum'. de in eo imagines relucentes. hoc speculum sormaliter declarat illa relucentia, 'c tame illud prodaces speculum effective declarat. Et istud magii apparet, si actus animi,qui nos ant vere factiones, signi Matutur per ver ba neutra, non activa, nunc autem significantur per verba activa imopter ii Iam habitudine . tuam habent ad obiecta, in quetrati seunt quasi 4n terminum , licet nihil causent in illis obiectis, tuc enim si ess .it Deutra,sanis: areutformaliter illam realitatem, a qua imponuntur inesse subiecto,& tutic posset talia verba a cilua imis poni ab eisdem formis , que significarent productionem talium, & tune notitia genita sormaliter est et deci arativa obiectu sed producens diceretur ei se liue causa refotivam sicui alias dictum est quod si- Pisti militudo potest esse illud,in quo fundatur
relatio a iiiii & passivi; ita quod sicut asia similaus est dans sitiailitudine o . ita tune de latans active sumptuin esset efficiens ipsam declarationem formale tu ipso actuant in .sue in subiecto illius actus . Ad proposita n. Verbum diuinum ά Patre ex pri initur, & haec expressio est relatio originis , huic enim eKpreta communicatur ex vi. productionis suae notitia infinita, quae ev hoc est declarat tua omnis declarabiliue: habet igitur relationem realem ade crii mentent,a quo gignitur, sed alia scilicet declarantis habet, non tantum ad lysum, sed quia est in sinitum liabes respectum declarativi ad se,& ad ipsum, de ad omnia alia; ct ista est tantum relatici rationis, quia Do i intum est ad creaturam, sed ad se ipsum. Et si nulla' relatio realis est ipsus ad creaturam ex dist. 3o. multo magis igitur eiusdem ad se eis relatio realis; sed istud declarare competit sorinaliter
Verbo, producenti autem competit principiatiue,scut in uobis competebat mem ri .e effectivae; Sc tunc Verbum sol maliter declarat omne declarabile, Pater autem Verbe, declaiat non sorii aliter sed princi .i pia me, inquantili i ei communicat notitia nactualem in iiii ita, qua Verbii actu ais. liter declarat. Applicando igitur ista rea - ':
Illatent ad illud voeabulum,quod est dicere,dico, Quδd dicere uno ii. odo essentia- ι litet accipitur, ut per Aiiselmum M nologiis 6 3. Et sic no loquitur August. quia secundum ipsum Pater di Filius S Spiritu sanctus sunι unu indicens, & quaelibet persona sor maliter dicit, 'nulla dicit alia ablative; alio modo accipitur personaliter,& sic denotatur significare illa relatione originis, lux est gigneris ad genitu. dc hoc modo solus Pater dicit, non quidem
verbo, sed Verbuiti; 2 hoc modo loqui-
578쪽
D Unctio aet. Quaesita Atticulus et
vult, Quod sunt unus dicens, scut sunt unus intelligens; 3c licet quilibet dicat
etiain quelibet, tame sunt unus in ratione' dicenti, &dicti, sicut sunt unus intelliges, Sc unum intellectu: Et iste modus est valde extensivus huius nominis, quod est dicere,quia nec significat illam relatione Originis, nec connotat ea:n, sicut nec intelligere vel sapere; & hoc modo non dicit August. quod Pater dici Nerbo. Sed quomodo conceditur , quod Spiritussanctus dicit Verbo Respondeo, Sicut intelligit Verbo, sed non pro exprimere, nec pro declarare, nisi accipiatur socii aliter, quia Spiritu sanctus sormaliter declarat omne declarabile; non autem pro declarare principiatiue , nisi sorte respectu creature, quia loquendo de manifestatione creaturae, illam efficit tota Trinitas; Sc quia absolute super manifestationem formale Verbi, non comparando ad creatura, Spiritus sanctus non habet aliquam ratione principii, quia non dat Verbo illud, quo formaliter Verbum est manifestativum, ideo non videtur aliquo inodo concedendum, nec Ansalinus dicit, quod Spiritus fractus dicit Uerbo, i icet uideat omnia in Verbo ita etiam quilibet beatus videt omnia in Verbo,& quelibet persona videt in qualibet secundum August. I s, de Trinit. cap. 1 .)sed dicere Verbo videtur importare aliquam authoritatem dicentis Verbo, respectu Verbi inquantium est declara tiuuin formaliter. 'TICVLVS et . mirum Pater in Fuitis aetheantse Spiritu anno.
1 i . Quia aut diligere sumitur eial sentialiter, aut notionaliter; nol essentialiter,quia quodlibet essentialiter inest formaliter cuilibet personae, non per alteram; si notionaliter, igitur Pater & Filius spirant Spiritu sancto, quod est falsum.
qr. Pr terea. Quia nullus actus notiona lis est couersivus in idem agens, a quo est vel procedit, propter distinctionem, qua talis actus requirit inter ages & terminu; ergo si iste actus est conuersivus, non suom tur notionaliter.
3. Praeterea. Si Pater & Filius diligat se Spiritu sancto, ergo Pater diligit se Spiritu sancto. quia eodem videtur Pater diligere se,& Filium; sed cones usio videtur in conuenies, quia Pater diligit se in primo signo originis, in quo Spiritus sanctas non intelligitur spiratus.' . Praeterea. Eodem diligui se Se creaturam, sed Spiritustinctus non videtur esse. quo diligunt creaturam, quia id c sicut Spiritu si in ius ex necessitate productionis su .e est amor, ita ex necessitate esset amor creaturarum, & ita necessario Deus
Trinit. cap. s. Spiritu Canctus est, quo genitus a gignente diligatur, generatoreq; suum diligat.' CONCL. V SIO. Tater in Filius P
R ES PON DEO. Hanc quaestione Magister reputat difficilem, S dimittit
eam in solutam. Aliqui negauerunt istam propositionem , Pater Sc Filius diligunt se Spiritu salicto,& dixerunt eam ab Augast, retractatam in simili I. Retrach .cap. 26 ubi retractat istam , Pater est sapiens sapientia genita,cui ista videtur assimilari, & ideo istam retractatam dicunt in illa. Contra. Non solum diuersas materias retractandas August. seorsum retractat, sed etiam eandem materia, quς in diuersis libris ponitur, que tamen est retractanda, August. pluries retractat, quando scilicet facit metionem de illis libris diuersis, ergo inulto magis istam retractaret seorsum, si esset retractanda.Item . August. non retractat dicta aliorum sanctorum , qui videntur
Alii dixerunt, Quod propositio est exponenda, ita quod ii Spiritu sancto accipiatur in ratione signi, ita quod Pater &Filiti, diligant te Spiritu sancto, ut signo dilectionis communis. Cotta,quia ita potest dici, quὀd diligunt se creatura, quia creatura est signum dilectionis eorum. Alii dicunt, Quὀd diligunt se amore appropriato Spiritui sancto,& ideo dicuntur se diligere Spiritui sancto per appropriatione, non per proprietatem. Contra,
igitur ita essent bopi Spiritusancto , quia bonitas appropriatur Spiritui sancto. Aliter dicitur, quod ablativus iste coli ruitur in ratione effectus causae forinalis, quod declaratur primo sc. Licet non omis
579쪽
omnis res sit forma, tamen omne illud, a lito aliquid denominatur, quantii ad hoe habet habitudinem forniae, ut si dicatur, I ste est indutus indumeto , iste ablativus indumeto costi uitur in habitudine cause rinalis,licet no sit forma hominis. Coii
tingit aut ξ aliquid denominari per it d. quod ad ipso procedit, no solii sicut ages
ala actione, sed etia sicut termino actionis, qui eli effectas, quando ipse effectus iii intellectu actionis includitur; dicimus enim, quod ignis est calefaciens calefactione, qua uiris calefactio non sit calor, qui est sarma ignis, sed actio, que ab igne procedit; dici inuς qu.;d arbore si stores floribus,quai uix flores non sitit forma arboris, se s quidam effectus ab ipsa procedentea: Secundum hoc igitur dicudum, quod civit diligere in diuinis dupliciter sumatur,scilicet essentialiter, dc notioualiter; secundum quod esset uialiter sumitur,sic Pater & Fili ax non diligui se Spiritus ancto, sed essentia sua.Unde August. Is . de Trinit. c. P. I. At vero, inquit, in illa Trinit te quis audeat dicere Pati e, nec se ipsum, nec Filium, nec Spiritum sanctum intelligere nisi per Filium, vel diligere nisi pedspiritum sanctum. Secudum autem quod notionaliter sumitur, sic diligere nihil se litui est, quam spirare amorem, sicut dice- recit Verbum iproducere, & florere est floreres producere . Sicut igitur a
bor dicitur florens floribus , ita Pater dicitur dicens Verbo vel Filio se & creaturam; & pater δc Filius dicuntur diligentes se , ct nos Spiritust ncto. vel amore proccdente. Contra. Sicut aedificare distincte importat terminum, qui est aedifici uin, non tamen conceditur, quod
aedificator aedificat aedificio; ita in proposito, etia spirare distinctius importat Spiritum sanctum, quam diligere, 6c tameti non conceditur,quod Pater & Filius spirent Spiritusancto. Item. Et si talis predicatio concederetur,non tamen, ut ei l conuersiua super agens, quia non concederetur de igne dici aliquid, quod terminar tur ad ipsum ignem,ut aliquo producto a
se. Praeterea. in constructione transtiua nunquam effectus construitur cum ablativo,diligere autem est Verbum transitiuum. Praeterea, Exemplum,cui in nitutur,
non est ad proposituni, sed ad oppositum
sorere enim est verbum neutrum, de nosgnificat formaliter productionem alicuius . Omne quippe verbum neutrum una ct idem significat cum nomine adiectivo, sinet nomen impositum, nisi quod nomen significat per modum habitus &qu et is, verbum autem quas significat inseri, sicut idem fgnificat calidii esse quasi in quiete, ct calore quasi in fieri; de sicut
tale nonae denomitiatiuunt posset dici de aliquo cum ablativo denotante illud, a quo subiectum denominatur tali denominatione. ita verbii neutrum posset costi uicum ablativo in eadem habitudine i rmet denominantis, ita et i In conceditur, quod ignis calet calore, sicut est calidus calore;
utrunqtie est in ratione formi, a qua est ista denominatio per modum quietis in uno , ct per modii fieri in altero; ista autem forma in aliquo aliquando est inhaerens vi qualitas, aliquando se habet per modum formς ab extra denominatis, sicut est de Ditere habitus, vel ad modulii illius, Si troque modo potest fieri deii minatio: Et sicut aliquid denominatur notantum a forma sed ab aliquo extrinseco uandoque, ita denominatiuu posset dicie eo cu illo extrinseco ablative sumpto, ct hoc siue illus denominatiuum signiti cetur nominali ter, siue verbali ter; Sicut enim posset dici, I ste est ornatus vestimeto, prout Ornatus synificat aliquid de genere habitus, ita posset dici, Iste nitet v llimento, vel aliquo alio verbo neutro, quod signiscaret idem cum isto denominatiuo, scilicet esse ornatum. Et ita est in proposito, 'uia arborem florere non significat formaliter arborem producere licirem, si enim ponatur verbum activum,
quod sic siqni licet, puta florificare s eia
set in via naec est et falsa, Arbor norificat floribus, haec aut ξ esset vera, Arbor floret floribus, quia per istud verbum neutrum significatur aliquid denominas subiectum, quasi per modum habitus, uia licet non sit proprie habitus in inanimatis, quia proprie habitus est latilin in animatis, possunt tamen denominari ab aliquo adiacente,qnod in quantum est aliquo mo
do ornamentum vel tegumentum eorum,
potest reduci ad genus habitus ; & tune scut diceretur, Arbor est sorida soribus, ct ablativiis construeretur in rationa illius, a quo subiectum denominatur secudum talem denominationem,ita etia construitur ii soribus cum hoc verbo flor re. Exemplum igitur est ad oppostum i
580쪽
posi tum, ut verum est de verbo neutro. ι' Ad hunc arile. procedendum et eodε modo.' io in pr cedenti arti c. proces uinest. Et primo de voluntate nostra, ubi dueo,quod atrior in tiobis ut productus ha beta is voluntatem, ut producente ν , relationem seiundi modi, 3cilla forte est niudita, habet etiam aliam relatione ad osteactum pertinentem ad tertium modum reia intuorum, Sc illa non eli mutua, quia sicut scientia refertur ad scibile, Sc non ὀconuerso, ita ainor ab amabile, & non ὀconuerso: dc sicut amor habet formalite
habitudinem aliquam ad obiectunt, ita illud, quod producit amorem. posset dendminari ab illa habitudine, si est et verbum impositum hoc sieni stans a liue . Ita diaco in diuinis, Quῖd Spiritus sanctus ex vi
productionis su .e . non quidem proprie. sed appropriate est amor omnis amati necessario. ideo trabet aliquam relatione Diionis serti aliter ad sc amatum, producens autem ipsunt poteli denominari ab
eadem habitudine, quasi principiatiue eo illa habitudo ut pri incipiatiue denomi- nas importatur per hoc verbum dilige ci quando dicuntur Pater & pili v. lili sese Spiritu salicto; hoc quippe est patre re Filium producere amorem, qui est Patris de Filii, sicut Patrem dicere se Verbo, est producere Verbum , quod est declarans
inuin dico, Quod nec mere essentialiter, nec mere notionaliter tenetur, sed coniicitat notionem, scilicet productionem Spi-
tussancti. 3: sistitiscat illam habitudinε consequentein Spiritum sanctum ad ama uiui, non quidem so aliter sed princi- viatili ὀ ' ratione istius habitudinis consequentis essentiale est quantum ad terminum illi ux habitudinis,quia terminus ille nou tantum elὶ Spiritus sanctus. sed etiam omne necessario amabile;& quo ad illud:
sit conuersio, non autem quo ad. notion is
t Ad secundu paret et hoc, Et istud potiset inani stari in exemplo de dicere, quia
eo inodo. quo concessitur Patrem dicere Verbo, dicere non est mere essentiale, neque mere notionale, sed connotat notio-tiale scilicet penitione, Se importat in genito habitudinem declarativi, quae est ad omne declarabile. Simile huius licri nouita per se te potest haberi in hoc, quod est ut supra
mitii, quod con notat in diu in is proce io disti stnen aete nam passiua,licet significet prin xi ripaliter ei sectum temporalem, Sc quanta ad illud quod significat, tota Trinitas ope atur effectum illum, sed quantum ad notionem illam non respicit totam Trinitalem in ratione principii, Filius enim potest mitti a Spiritus Licto, licet non sit a Spiritu sancto. Ad tertium, Licet posset fieri vis in ista propositione, quod ii se posset conserui transitive, vel reciproce, de qua duplici constructi ne habetur ab illo Petro Heliae super prisciari uim de constructione,
Si patet in illo sopbismate, Isti pugnaui,
ut vincant se; Sc videtur secundu aliquos '. magis concedenda propositis, prout li se sonitruitur transitiue , quam reciproce pro eo, quod Spiritussanctus secundum eos spiratur a Patre dc Filio voluntate Vitillenti concordi, inquauius cilicet Pater impeii a xu ubi su-dit amorem Filio, S: Filius rependit se- r 'cundum Ricard .de T inii. tamen dicendo consequenter his , qtie dicta sunt dist. ia. de ista materia, quod Pater do Filiuι
spirant sormaliter voluntate. inquantuin v na est,non aute ira ;psa relatio concordiae
Patri, ad Filium, de e conuerso est formalis ratio spirandi, quia non videtur,quod Pater 3c filius, inquantum habent respectum originis ad Spiritum sancium habet
mutua in relationem ad inuicem, tuc enim non haberent tantum mutuam relatione
originis paternitatis 3: filiationis; hoc inquam dicendo, quod licet habentes una
voluntatem concordent in ea sormaliter,
lamen concordia non est per se ratio, sed voluntas una. dc quJd foecunditas plenast ita in una sicut in duabus, ideo tamen duo spirant, quia prae intelligitur illa sin-cunditas una esse in duobus, antequam habeat terminum. Potest tamen concedi, eὀnsequentia, quῖd eadem est veritas ac- ιpiendo ii se sic vel ce, & tune concedo consequent, quῖd Pater se diligit spiritu sancto; Si csim dicit , diliget se in primo signo originis,concedo. sed tune diligit se voluntate, ut in ipso est sormaliter; spiran do autem Spiritustam lus, qui necessatio est amor eius, dili sit se Spiritu sancto.quasi principiatiue, quomodo etiam diligit Filium Spiritu sancto. Ad Qtomu dico, Quad non oportet e concedere Patrem dc Filium dili sere crea Ll turam