장음표시 사용
101쪽
cum si frequentes sunt,opinionem asserunt populo,' ' eorum fore sesimileis, quos sebi ini delegerunt ad
imitandum.P.Rutilij adolesientiam ad opinionemo innocentiae, iuris scientiae P. Mucij commen- s dauit domus nam Lucius quidem Crassus, cum esset . admodum adolescens,non aliunde mutuatus est,sed a q. v. ς ipse sibi' ipsi peperit maximam laudem ex illa accusatione nobili, gloriosa. , qua aetat e qui exercentur, laudibus asci solent:vt de Demosthene accepi i o
se i toro op . iam facere , quod ella t. eL quin conrii, hi ν6t tera, in tentio: non est id quidem dubium, ς quin
sit, maioreq. contentio orationis plurrmὐm post, ct maiorem
i. V Vim habeat ad gloriam. Ea est enim, quam eloquentiam dicimus.sed tamen discite dictu est, quantopere conciliet animos hominum comitas, affabilitisquefermonis . Exstant ephion Philippi ad io lexandrum, ct Antipatri ad Cassandrum, Antigoni ad Philippum filium, trium prudenti
. morum, Cye enim accepimus quibus praecipia si Ni oratione benigna multitudinis animos ad bene L. blando ublentiam alliriant, militesque ' blandὰ appella i s ti. do sermone deliniant. Quae autem in multitudineae VOςe, glo- tum contentione habetur oratio, sepe νniuer qL Dm excitat φ gloriam . Magna est enim admiratio copios4 sapientisque dicentis: quem qui audiunt, intelligere etiam, sapere plus, quam ceteros, am 3 obitrantur. Si vero ines in oratione missa modestias ara mἐ iam premeditatum fac re, quod etiam tum P0- terat domi cum laude meditari. Sed cὰm duplex sit ratio orationis, quarum in altera sit sermo:in al
102쪽
grauitas, nil admirabilius feri potest, eoque magis,si easunt in adolescente. Sed, cum sent plurima h ausarum genera, quae eloquentiam desiderat, multique in nostra rep. adolescentes O apud iudices, s senatum dicendo laudem assecutisint, maxima admiratio est in iudu 's: quorum ratio, d plex est.nam ex accusatione, defensione constate quarum es laudabilior es defensio, tamen etiam accusatio probata persaepe est. Dixi paullo antὰ deio Crasso. idem fecit adolescens M. Antonius. etiam P. Sulpiti eloquentiam accusatio illustrauit, cuiuseditiosum, inutilem ciuem, C. Norbanum,in iudicium vocauit. Sed hoc idem non eri saepe faciendum, nec νmquam,' nisi aut reip.caus,νς duo LM a L. nisi au.
du : pro M. Albutio Iulius Caesar. -3 in accusando ame dixi.
etiam Manlio L. Fusii cognita industria est. Ω- ἰ du, duo Luigitur, aut non sepe cert/. Sin erit, rifaciendum culli,aut pa-st sepiiu reip.tribuat hoc muneris, cuius inimicos siduio vicisci septus,non es reprehendendum. modus tm lis : pS men adst. ri enim hominis, Nel potius Nix homi aee citido εeΥidetur, periculum capitisinferre multis. id M' Aquilio periculosum ipse est,tum etiam DrdὶDm b L. pro Sar. ad famam,committere, Ni accusators nomineture di LOL Al quod contigit M. Bruto, summo genere nato, illiua Caesar,
filio, qui iuris ciuilis in primis peritus fuit. Atque R LRψmi v etiam hoc praeceptum oscij diligenter tenendum est , nequem νmquam innocentem iudicio capitis arcessas : id enim senescelere feri nullo pacto po-6 ten.Nam quid es tam inhumanum, quam eloqueuo tiama natura ad salutem hominum, o ad conser
103쪽
a L. Item, vox, con trartu, abest
δ v.e. beneficientia, e L. facilior est. haec locupl.
uationem datam, ad bonorum pestem, perniciis: si conuertere'Nec tamen,ut hoc fugiendum e t,' ita habendum est religioni V contrarium, nocentem aliquando, nefarium impium q. defendere.Nult hoc Multitudo , patitur consuetudo, fert etiam huma- nitas Iudicis est, semper in causis rerum sequi: patroni , nonnumquam Nerisimile, etiam si minus sit Nerum, defendere: quod scribere, praesertim ci de philosophia sicriberem, non auderem, nisi idem placeret grauidimo Stoicorum Panaetio. Maxim8 au- ι prem gloria paritur, gratia defensionibus: e que maior,si quando accidit, ut ei subueniatur, qui potentis alicuius opibus circumueniri, rigerique ς videtur: vinoso sepe alias , ct adolescentes contra L. Sylla dominantis opes pro Sex. Roscio i s merino fecimus: quae, viscis, exstar oratio. Sed, expositis adolescentium oscijs, qua Na-leant ad gloriam ad scendam, deinceps deqbene ficentia, ac liberalitate dicendum est. Cuius est ratio duplex. nam aut opera benigne fit indigetibu Aaut pecunia. facilior en haec posterior, locupleti praesertim: sed illa lautior, ac splendidior, ct viro forti, claroque dignior. quamquam enim in Niro que inest gratificandi liberalis voluntas, τε tamen altera ex arca, altera ex Nirtute depromitur: lam , sgitioque, quaest ex re familiari,fontem ipsum benignitaιῶ eahaserit. ita benignitate benignitas toia litur: qua quo in plureis suasis, eo minus in muiatos vii possit. t qui opera, id est,Nirtute, industria, bcm si, et liberales erut,primis quo pluribuU . A
profucrint, eo plures ad benigne facie dum adiuto,'
104쪽
DE OFFIe. II B. I ri Dis rei habebunt: deinde consuetudine η beneficentiae av.e.benefi- paratiores erunt, et tanquam exercitatiores ad bene de multis promerendum . Traeclare in sola quadam lexandrusiliu Philippus accusat, quod 'ri largitione beneuolentiam Macedonum consectetur. Quae te, maliὶm, inquit,ratio in istamspem induxit, ut eos tibi fideleis putares fore, quos pecunia corrupissese en tu id agis , ut Mace ones non te regem suum, sied ministrum h praebitorem pu b al. duibisao tente Bene ministrum, praebitorem, quia sordia RQ ς dum regi: metira etiam, quod largitionem corruptelam dixit esse. Fit enim deterior, qui accipitia que ad idem semper exspectandam paratior. Hoc ille filio: sed praeceptum putemuri omnibu . Quam- s obrem id quidem non es dubium, quin illa benigniato, quae confiat ex opera, ct industria, ct hon
Ilior fit, ct latius pateat, ct possit prodesse pluri'
bua. nonnumquam tamen est largiendum, nec hoc benignitatis genus omnino repudiandum est . ersaepe idoneis hominibus indigentibus, de re famialiari impertiedumsed diligenter,atque moderat Multi enim patrimonia et uderunt, inconsulte lamgiendo. Quid autem essultius quam, quod libenter facio, curare, Ni id diutilis facere non possis la . Atque etiam seqiiuntur largitionem rapinae. Climenim dando egere ς coeperint, alienis bovis maura e Lestreiat. afferre coguntur. ita, clim beneuolentiae comparandae causa benefici esse velint: non tanta Iludia assequuntur eorum, quibua dederunt, quanta odiareris, quibus ademerunt. Quamobre nec ita clavdg
' ' da ea res familiaris, τt eu benignitas aperire nou
105쪽
a L. qui po- esth L. cum ijdem , & qui
ros M. T. CICERONI τpost:nec ita reseranda, Ni pateat omnibus. modo adhibeatur, isque referatur ad facultates. Omnino meminisse debemus id, quod d nostris bominia
bus sepissimὰ Uur an iam in prouerbi, consuetu
dinem Nolit, LARGITIONEM FUNDUM F. NON HABERE. etenim 'o potest esse modus, di cam ijdem consueuerunt, Iud ideati, desederent omnino duo suntgenera largorum: quorum alteri, prodigi φ dicuntur: alteri, liberales .prodigi, qui epulis, νiscerationibω, ct gla- 1 odiatorum muneribus,ludorum,Hnationsimque apparatu, pecunias profundunt in eas res , quarum memoriam aut breuem , aut nullam sint relicturi omnino.Liberales autem, qui suis facultatibus aut captos 2 pnaedonibus redimunt,aut aes alientim su- i sscipiunt amicorum 4 causa, aut in siliarum collocationes adiuuant,aut opitulantur vel in re quaerenda,vel augenda. itaque miror,quid in mentem ν nerit Theophrano,in eo libro, quem de diuitijsscripsit: in quo multa praeclar/: istud absurdd. Sst enim io multus in laudanda magnificentia,et apparatione popularium munerum:talitisque sumptuum,facultatem , fiuctum diuitiarum putat. Mibi autem ille fructus liberalitatis, cuius exempla pauca posui, multo ct maior videtur, O certior. Quanto Ari- 1 Lloteles si grauiῖs, ct Nerius nos reprehendit, qui haύ effusiones pecuniarum non admiremur, qua funt ad multitudinem deliinienda. At is, qui abhosibus obsidentur,si emere a qu sextarium mina cogerenturiboc primo incredibile Nideri, omneisq.mi . orari: sed, cum attenderimus, Neniam necessitati
106쪽
dare iii his immanibus iacturis,infinitisque sumtu
bus nihil nos magnopere mirari, cum prefertim nec recessit, tisubueniatur, nec dignitas augeatur, ipsaque ista delinitio multitudinis ' ad breue temue pM, exiguumque duratura sit, eaque a leuissimo quoque animo:in quo ramen ipso una cum satieta.
te, memoria quoque moriatur voluptatis. Bene
etiam V colligitur,haec pue is, ct mulierculis, seruis, ct feruorum smillimis liberis esse gratario graui Vero bomini, cr, ea quae sunt, iindicio certo ponderanti, probari posse nullo modo. quamquam inrelligo n nostra riuitate inueterasse V iam bonis it poribus, ut spundor aedilitatum ab optimis viris postuletur. itaque P. Crassus cum cognomi-i - ne diues, tum copijs, functus est aedilitio maximo munere. Et pause pU L. Crassus cum omnium hominum moderati mo, Q. Mucio, magnificentissima aedilitat e functus est: deinde C. Claudiu , ρpij mlius: multi p)λη Lucullus, Hortensius, Syllanus. 6 omneis autem P. Lentulus, me consule, vicit superiores. hunc est Scaurus imitatus. Magnificentissima Nero nostri Pompei, munera secundo consul tu:in quibus omnibus quid mihi placeat, vides Uitanda tamen exi suspicio avaritiae. Nam Mamerco, . hominit ditissimo, praetermis o aedilitatis consula- tus repulsum attulit. Quare O, si postulatura populo,bonis viris si non desiderantibus,attamen ast probantibus, faciendum est, modo pro facultatibus, nos ipsi Ni fecimus: , si quando aliqua res maior, atque νtilior populari largitione aequiriturri' ut Orecti, nuper prandia in semitis o decima n Mine
ue, exiguumque tempusseaque a te uiss. q. In- quia t.
b L. colligi ζωc L. iam bonis in P.
107쪽
mine magno honori fuerunt. ne Marco quidem mio πitio datum est, quod in caritate annonae asse modiam populo dedit. magna enim se, oe inueterata inuidia, nee turpi iactura, quando erat aedilis, nec maxima liberavit. Sed honori summo nuper nostro I Miloni fuit, quod gladiatoribus emtis reipu. causa, que alute nostra continebatur, omnes P. Clodii conatuU, furor que corpres .Causa igitur largintionis est,si aut .ecesse e II, aut viile. In bis autem ipsis mediocritatis regula optima est. L. quidem a L. F. -- Philippus ' ad Fabii filiva, magno vir ingenio, in ' primisque claruegloriari solebat,se sine ullo munere adeptu esse omnia,qus haberentur amplissima. b L. Diehbai dicebat idem Cotta , Curio. Nobis quoque licet in Adς C curio. hoc quodammodo gloriari. Nam pro amplitudine i , honorum, quos cunctis sufragiis adepti fumus no- , pro quidem anno , quod contigit eorum neminiquos modo nominaui, sand exiguus sumtus aedilitatis fuit. Atque etiam ista impense,melioresς sunt,
muri, naualia, portuta, aquarum ducturi omnia- Σοδ t. tiam ad Vsum reipub. pertinent. H quamquamquam qu q. quod praesens tanquam ς manu datur, iucundiuarium d. egi tamen bsc in posterum gratiora. Theatra, orticu noua templa,uerecundius reprehendo,propter
Tompeiumsed doctissimi improbant, Ni ct hic φ- , -
se Panaetius , quem multum in his libris secutus sum, non interpretatus: ct Phalereus Demetrius,f L. Vitupe- qui Periclem, principem Graecis, i vituperabat .
'μ quod tantam pecuniam in praeclara illa pronua coniecerit. Sed de hoc genere toto in js libris, quos
4 de rep.scripsi,dillucer es dissutatum. Tota igitur
108쪽
t ratio talium largitionum, genere, Nitiosa estit - poribus, necessista, ' ct tam ad facultates a iii in accommodanda, ct mediocritate moderanda est. ipsum , at M' In illo autem altero genere largiendi, quod a li- .d 'R beralitate proficiscitur, non νno modo in disparibus causis afecti esse debemus. Alia causa est eius, qui calamitate premitur, ct eius, qui res meliores' quaerit nullis suis rebus aduersiis. Propensior be-: nignitas esse V debebit in calamitosos, nisi fort/ e. ἄo runt digni calamitate. IV in tu tamen, qui se adiu- Mari voleMt,non ut ne affligantur, 'avi ad altio- mon rem gradum adDendant, refricti omnimo esse nullo modo debemus : sed in deligendis idoneis iudicium , O diligentiam adbibere. Nam practar d a s snuius. Benefacta mald locata,malefacta arbitror. Quod autem tributum est bono viro grato, in eo cum ex ipso studius est, tum etia ex ceteris. temeritate enim remota, gratissima en liberalitor e sto que eam studiositis plerique laudant, quod summi cuiusque bonitaT, commune perfugium es omniu. Danda igitur opera est, ut hos beneficiu qua plurimis a ciamus, quoru liberis,posterisque prodatur memoria, ut bis ingratis esse non liceat. omnes e nim immemorem benefici, oderunte iamque iniu- riavi d in deterrenda liberalitate sibi etiam fieri d ii iti ἡλeumque, qui facia communem hostem tenuioru pu terrendo ali tant. tq. hac benignitas etia reip. xtilis, est redi h μ' mi ἐ seruitute captos,locupletari tenuiores : quod tu quidem vulgo solitum sieri ab ordine noGro,in ora in itione crassiscriptum copiosd ridemus . Hanc ergo
109쪽
consuetudinem benignitatis largitioni munerum longe antepono. haec est gravium hominum, atque magnorum: illa quasi assentatorum populi, multi
a L. Conue. leuitatem Noluptate quasi titillantium. niet auxem chnuenit autem tum in dando munificum esse, tum sh Emenia in exigendo non acerbum:in omnique re contrahe-do, νςΠdςu b vendendo, endo, conducendo, locando πνicinitatibus,s confinijs,aequum,efacilem,mul:- ta multis de iure suo ς concedentem:a litibus νero, quantam liceat is nescio an paullo plus etiam qua in liceat, abhorrentem. En enim non modo liberale, paullum nonnumquam de suo iure decedere sed imterdum etiam stumofum. Habenda autem est ratio reifamilliaris, quam quidem dilabisinere flagitiosium eR:sed ita, vi illiberalitatis, auaritiae' ab- r ssis picio.Posse enim liberalitate νti, non spolian- mi uri .. itemse patrimonio, ' nimirum est pecuniae structus maximus. Rem etiam a Theophrasto en laudata
hospitalitas. est enim ut mihi quidem uidetu valde decorum patDe domos hominum illunrium istu 16sribus holstitibus:idque etiam resp. est ornamento, homines externos hoc liberalitatis genere in Nrbe es ita φ. Γη 170fra non egere. fri etiam vehementer utile iis,f L. multum qui honeste posses multa Nolant, per hospites apud 'φ' externos populos valere opibus, O gratia. Theo- 1
dis .iah phranus quidem scribit, Cimonem S Athenis etiain suos curialeis Laciadas hospitalem fuisse, ita enim innituisse, o villicis imperauisse, ut omnia
It L deuertit praberentur , quicumque Laciades in villam suam sati h diuertisset. 3Παπautem opera,non largition beneficia dam
110쪽
tur, haec tum in uniuersam remp. tum in sim ulos a L. etam omeis conferuntur. nam in iure cauere, consilio iuuare,atquehoc scientia genere prodesse quam plurimis, vehementer o ad opes augendo pertinet,s ct ad gratiam. Itaque cum multa praeclara maiorum , tum quod optime constituti iuris ciuilis sum- imo semper in honore fuit cognitio,atque interpre- rario: quam quidem ante hanc confusionem temporum in possessione sua principes retinuerunt: nuncto H honores, νt omnes dignitatis gradus, sic huius scientia splendor deletus eri : idque eo indignius, quod eo tempore V contigit, 3 cum is esset, qui Om- b L hoe eon neis superiores, quibus bonore par esse scientia D ''εμ cilἐνicisset.Haec igitur opera, grata multis, ct adi , benefici,s adstringendos homines accommodata. e L obstrinia tque huic arti finitima est dicendi grauior facul S 40 hQm. ro, gratior, Cr ornatior. Quid enim eloquentia praestabilius, vel admiratione audientium, Nel spe
indigentium, Nel eorum, qui defensi sunt, gratia 'io huic quoque ergo a maioribus nostris est 4 in tota : L '' dignitate principatus datus. Diserti igitur homi- pcine.' iranis O facile laborantis, quodque in patriis es mo- η
ribus,multorum causata, ct non grauate, gratuita defendentisi, beneficia, ct patrocinia latἐρα-
, , tent. Admon bat me res, Ni hoc quoq. loco intemmissionem eloquentiae, ne dicam interitum, deplorarem: nisi νcrerer, ne φ de meipso aliquid , derer e L de me queri. Sed tamen Nidemus, quibus exstinctis oratoribus, quam in parecis spes, quanto in paucioribus o facultas, quam in multis sit audacia. Cum autem 'omnta non possnt,ne multi quidem, aut iuris eriti,