장음표시 사용
271쪽
idem. Quod si hoc apparet in beΠjs, volucribtis.
natantibus, agrestibis3,cicuribra,feris,primum βνt ipsae diligant: id enim pariter cum omni animate nascitu deinde,Ni requirant,atque appetant, ad quas se applicent, eiusdem generis animantese: idque faciunt cum desiderio, oe cum quadam simi 'litudine timoris humanis quanto id magis in homi- V ς- nqui' nest natura, qui ct se ipse diligit, ct alterum' ac 'quirit culin animo m ita cum suo commisceat, vi efficiat paene Nnum ex duobus ' Sed plerique peruem l , . se, ne dicam impudenter, amicum habere talem uolunt, quales ipsi esse non ponunt: quaeque ipsi non tribuunt amic is, haec ab iis desiderant. Par est autem , primhm ipsum esse , rum bonum, tum ait rim simili m fui quaerere.in talibua ea, quam iam a tracta- dudam strayabamus, Rabilitas amicitiae, confir- mari potest: ctim homines beneuolentia coniuncti,
primum cupiditatibu ijs, quibin ceteri seruiunt, x imperabunt: deinde aequitate, iunitiaque gaud . bunt, omniaque alter pro altero suscipiet: neque is, quidquam πmquam nis honesium, O rectum a Q. h. IJ ter-altero postulabiti neque solum' colentse in-
' ''' ter se, ae diliget, sied etiam verebuntur. nam maximum ornamentum amicitia tostit, qui ex ea tollit . Nerecundiam. Itaque in js perniciosius en error, . qui exictimant, libidinum, peccatorumque omniu*y, pat6re in amicitia licentiam.Virtutum enim amicitia adiutrix a natura data est, non Nitiorum comes:ν quoniam solitaria non posset virtus ad ea, ὸ L. re conso quae flumma sunt, eruenire,coniuncta, ' O sociata
cum altera perueniret: quasi quos inter societis i φ
272쪽
t en, aut fuit, aut futura est, eorum est habendus adflummum naturae bonum optimus, beati musque comitatM. Hac est, inquam, societas, in qua omnia insiunt, quae putant homines expetenda, s bonestra,foria, tranquillitaU animi, atque iucun ditas: νt, cum haec vitaser, ct sinebis esse non polR:Quod cum optimum, maximum tque set, si id volumus adipisci, Nirtuti opera data
elisne qua neque amicitiam, neque πllam rem exini o petendam consequi posssmus. ea Nero neglecta. . .
qui se amicos habere arbitrantur, tum se denique errasse sentiunt, cum eos grauis aliquis cora emperiri cogit.Quocirca dicendum es enim saepius cum iudicaveris,diligere oportet:non ciὶm dilexe- a s ris, iudicare. sed cum multis in rebus negligentia plectimur : tum maximὰ in amicis o diligendis, edi colendis.prapoIteris enim νtimur constitis, O acta agimus, quod Netamur' Neteri prouerbio. sitata I. Num ' implicati ultro, citro vel νμ diutum Mno, Nel etiam oscijs, repente in medio cursu amicitiata, exorta aliqua offensione, ς dirumpimus. quo , : : j ''
etiam magis Nituperanda est 7 rei maximὰ tam necessariae tanta iniuria. Vna eri enim amicitia iurebus humanis, de cuius νtilitate omnes Nno ore consentiunt. quamquam a multis ipsa Nirtud con' temnitur,q ct vendicatio quaedam, atque ostent du& Venditio esse dicitur. multi ditiitias despiciunt, quos par 'μ' 'μ'
tio contentos tenuis Nictus,cultusque delectat:honores Nesro,quorum cupiditate quidam inflammanio tur, quam multi ita contemnunt, ut nihil inanius
273쪽
quibusdam admirabilia videntur, permulti 'nt,
quipro minio putent.de amicitia omnes ad unum idem lentiunt,'r' qui ad remp. st contulerunt: o η, qui rerum cognitione, docti inaque delectam tuMoe i , ' qui suum negotium gerunt' otio cFo- is immo M, qtii sie totos tradide uni Noluptatιbus, b veibu .sen- sne simicitia Nitora esse ni Pam h sentiunto modotiunx, -bςst velint aliqua ex parae liberaliter Niutre. serpite d vitas a- enim nescio quom 6 do per omnium ς Nitam amici-mic.& ita V u, nec Ῥllam aetatis degerda rationcm patitur es rose capcrti m sui. Θιinctia se quis ea asperitate est, est imManitate naturae, Ni congressu , o societatem bc minum fugiat, atque oderit, qualem fuisse
Athenis Timcnem nescio quim accepiVM: t
men is pati non possit, ψ νt non acquirat aliquem l sapud quem momat Nirud acerbitatis suae. Hique hoc maximriiudicaretur, si quid tale posset contingere,ut aliq'is nos dem ex bac hominum freque- dat & In se. tia tolleret, in solitudine rapiam collocaret, arti μή ' ' que ibi μppremans omnium rerum, quo natura Zodesderat,abundantiam,s copiam, hominis omnino adipiciendi potestatem eriperet . quis tam esset ferreus, qui eam Naam ferre posset, cuique non auferret fructum voluptatum omnium solitudo everum igittir illud est, quod a Taretino Archyta, 1 si Ni opinor, dici solutum, nostrossines commem et ineatum rare audiui,ab alijssenthua auditum: Si quis cae-
tum adscendisset, naturamque mundi, ct pulchritudini myderum perspexisset, insuauem illam a miration m ei fore:quae iucundisima fulisset,si ali- i sic, Gii narraret,babuisset. Sic natura solitarium
274쪽
Ut hil amat, semperque ad aliquod tanquam ad niculum annititur:quod in amici mo qnoque dui cissimum en . sed talis tot signis eadem natura d Nam ' quid velit,ac Psrat, quid desideret obsurs desimus tamen nescio quomodo et nec ea , qua ab itin ciuini ea mom muri audimius. est enim varius, ct multi, in
plea Uud amicitiae,multas cause suspicionii, ossen
re,1u ferre sapientis est. νna illa publeuandae ento so es, vict Neritas in amicitia, oesides retinea tur . nam ct monendi amici saepesti , obiurn gendi et haec accipienda amic/, cum beneuolefui. Sed nescio quomodo verum est, quod in figo - , a familiaris meus Terentius dixit: Obsequium ami- m. I. ix e cos, NeritM odium parit. Molesta veritas est , se quidem ex ea nascitur Odium i. quod es Nenenum
amicitiae e sed obsequium multo molestira, quod peccatis indulgens praecipitcm amicum seriisηit. maxima aulcm culpa in eo est, qui ct Neritatem o aftematur , ct in stati dem obsequio impcllitur. Omnis igitur hac in re habenda ratio, ct ili-geηtia est: primum, ut monitro acerbitate, deinde obiurgatio contumelia careat. in obsequio autem quoniam Terentiano verbo illibenter utimur9a , comitas adyt:assentatio, Nitiorum adiutrix, pro- . . cul amoueatur:qua non modo amico, sied ne libero quidem digna est.aliter enim cum Uranno, aliter cum amico uiuitur cuius autem aures clause veritati sunt, ut ab amico Nerum audire nequeat, bre- d L. ilis caio iussalus desperanda est. citum eri enim i illud Ca- renis, Multo melius de quibusdam acerbos inimi- q.
275쪽
cos mererι, quam eos amicos, qui dulces videam turrisios Nerum sepe dicere,bos numquam. tque illud absiurdum est,qu)di, qui monentur,eam molestam,quam debent capere,non capiunt: eam C e L piunt,' carere.peccast e enim se non an e
guntur,obiurgarι moleste ferunt:quod contra oportebat, delicto dolere, obiurgatione gaudere. Vt igitur ct monere, O moneri, proprium est Nera amicitiae: O alterum libere facere,non aspere terum patienter accipere, non repugnanter: sic ha- 1bendum est,nullam in amicitijs pestem Use maiore, quam adulationem, blanditiam, assentationem. quamuis enim multis nominibus eis hoc vitium,ta ἡta η'φ' notandum euium hominum,atquesullacium, V ad Noluntatem loqu entium omnia, nihil ad Nerita tem.Cum autem omnium rerum simulatio est vitio' surrestit enim iudicium Neri dque adulterat. tuamicitie repugnat maxim8.delet enim Nemitatem ne qua nomen amicitia Nalere non potest. nam eum amicitiae Nis sit in eo, νt νnra quasi animin 1 ci
:hb quus .es Mi ex plaribua: qui id fieri poterit, si ne in uno
quoq. unus quidem Nnua animua erit idemquesemperased η'Α ' rius, commutabili multiplex ' Quid enim potest esse tamflexibile, tam devium, quam animus eiRG. qui ad alterius non modo sensum, ac Noluntatem, 1 sed etiam Nullum , atq. nutum convertitur e Ne 'γgat quis'nego:ait' aio.postremo imperaui egomet, . . sese se mihi, ' omnia assentari, Ni ait idem ς Terentius . homeri. τε sed ille sub Gnathonis persona et quod amici genus iEhduta Ea si bibere , omnino leuitatis est. Multi autem Gna
thonum ites cum sint, loco, fortunaJama sive '
276쪽
riores: horum est assentatio molesta, cum ad vania ratem accessit auctoritas. fecerni autem blandus amicus a vei O, ct internosti,tam potest, achibita . . diligentia, quam omnia fucata, o simulata a sinces ris,atque Neris. Contio, quae ex imperitissimis con- flat, tamen iudicaresolet, quid intersit popularem, id ess, assentatorem, leuem ciuem, inter conflantems uerum, grauem. Quibus blanditijs C. Papirius conflui nuper influebat in aureis contio- . . . 3a o nis,ckm ferret legem de tribunis pleb.reficiendis e Dissuasimus nos. Sed nihil de me: de Scipione dicam libentius. - uanta isti, dii immortales, fuit a L. Quanta gravitas, i si quanta in oratione maiestasevt faei il ,dij '-lρ ducem populi R. non comitem diceres. Aedospui-
ue stis:O est in manibus oratio. itaque lex popularis, suffragiu popoli repudiata est . Atque, vi ad me
redeam,meminisis, a. Maximo ratre Scipionis, o L. Mancino consulibus, quam popularis lex de . . sacerdoti s C. Licinij Crassi h iubebatur. cooptatio b Me. serebaa o en im collegiorum ad populi beneficium transfere- Rybatur. Atque is primum instituit πη in forum versibus agere cum populo . tamen illius vendibilem ψὸ sui δ' orationem religio deorum immortalium, nobis defendentibus, facilἐ vincebat . atque id actum ess 1 praetore me, quiηquennio ant/, quam con ut fumfactus.itaque re magis, quam auctoritate causia illa defensa est. Quod ββ inscena id est, in contiones i ,1 trita in qua rebus fictis, ct adumbratis loci plurimum al. in staminest, tamen Nerum valet se modὸ id patefactum, O
illustiratum est:quid in amicitia fieri oportet, quae tota νeritate perpenditurἰ in qua nis 't dicitur'. opertum
277쪽
a verbia, ponsis nullis in cod. Vet.comparet, o L. Quam quam ista alientatio, qua ura per Niciosa sit,
apertum amici pectus Nideas, tuumque ostendari 1ihil fidum, nihil exploratum habeas. ne amare quidem, amari' possis,cism id, quam vere fiat, Unores. h Quamquam ista assentatio perniciosas nocere tamen nemini potest, nisi ei, qui eam ' srecepit,atque ea delectatur ita fit, ut is assentatoribus patefaciat aureis fuas maxim8, qui inembi assentetur, O se maxime se delectet. Omninoen amans flui νirtus. optimc enim se ipsa nouit quamque amabilisset, intelligit. ego autem non de Nirtute nunc loquor, fled de νjrtutis opinione. vim tute enim ipsa no tam multi praediti esse, quam videri volunt. Hos delectat assentatio: his fictus ad
eorum Voluntatem sermo cum adhibetur, orationem istam Nanam, tessimonium esse laudumsam i irum putant. nulla est igitur haec amicitia, cum aiater Nerum audire non νult, alter ad mentiendum paratus es. nec parasitorum in comoediis assentatio nobis faceta videretur, nisi essent milites gloriosi. Magnas Nero agere gratias Thais inibi' Sa lotis erat respodere, Magnas: Ingenteis, inquit. Scmper auget assentatio id, quod is, cuius ad voluntatem dicitur , Nult esse magnum. Quamobrem, quamuis blanda ista Nanitas apud eos valeat, qui ipse illam assectant, ct inuitant: tamen etiam gram a spiores constantioresque admonendi sunt, Nanimaduertant, ne callida assentatione capiantur. pertὰ enim adulantem nemo non Nidet, nisi qui admodum est excors. callidus ille, occultus ne se insinuet, studios8 cauendum est. nec enim facillis
mὰ agnoscitur, quippe qui etiam aduersando sepe assent
278쪽
essentetur: ct litigare se simulans, blandiatur,a que ad extremum det manus, Nincique se patiatur : ut is, qui illusussit, ' plus Nicisse Nideatur. . L plus Vu Quid autem turpius, quam illud'Quod ne accidat, d-iise Vid.
. massis cauendum en, Ni in V Spicureo: - . Hodre me ante omners comrcos stultos senes to. Versuris ς atque luseris lautissme. e L. atque in
IIaet enim in fabulis fultissima persona est impro- ivstri uidorum credulorum senum. Sed nescio quo phio cto ab amicitiis perfectorum hominum, idest apietium, se hac dico sapientia, quae videtur in hominem cadere posseuad leueis amicitias destexit oratio. Quamobremii ad illam prima redeamus, eamq. d v. e.ad mainam concludamus aliquando. Virtus, inquam, Pli 3 C. Fanni, tu a uci, conciliat amicitias, el. conseruat . in ea est enim conuenientia rerum, in ea Rabilitas, in ea constantia: quae cum fle extulit, ct ostendit lumen suum, O idem adspexi agnouitque in alio:ad idse admouet, vicisiimque accipit. a o illud, quod in altero emex quo exardescit amorsue amicitia. Nirumque enim dictum eII ab amam
EsT, nisi eum ipsium diligere , quem ames, nulla indigentia, nulla νtilitate quaesita. quae ta- , . men ipsa es rescit ex amicitia, etiamsi tu eam mi Q ntis sequutus sis. hac nos adolescentes beneuolentia senes illas L. Paullum, M. Catone, C. Gallum,P . , asicam, Ti. Gracchum, Scipionis nostri socerum,
dileximin.bac etiam magis elucet inter aeqYalcis, , Ni inter me, et Scipionem, L. Furias,P.ςRutiliu, Sp. eL Rupilid,
Mi mmihm. cissim autem senes in adolescentium - curitate
279쪽
a prouocabu caritate acquiescimu ,πt 'ego Nerira, in Q. Tula, ego,abest admodum adolescentis,
b hoc ioxu, utili , A. virginis familiaritate delector. Quoi I. I in . niamque ita ratio comparata est vitae, naturas noς, repςmu . IIrae , ut alia aetas oriatur V ex alia: maxim8 qu, sdem optandum en, νt cum aequalibra possit , quibus cum tanquam e carceribus emissus sis, dem
tanquam ad calcem, Ni dicitur, peruenire. Sed quoniam resd L anquire- humana fragiles,caducaei sunt, semper aliqui' acquirendi siunt, quos diligamua, a quibra diliga- tomur.caritate enim, beneuolentiaque publata, omnis es ἐπita sublata iucunditas. Mihi quidem Sci . pio, quamquam es subito ereptua,Niuit tamensemperque Vivet. Nirtutem enim semper amavi illius viri, quae exHincta non eIl: nec mihi soli Nersatur i sante oculos, qui illam semper in manibus habui, sed etiam poneris erit clara, insignis .nemo π m. quam animo, aut spe maiora fuscipiet, quisibi non illius memoriam, atque imaginem proponendam putet. Equidem ex omnibua rebus, quad mihi aut fortuna, aut natura tribuit, nihil habeo, quod cum amicitia Scipionis possim comparare. In hoc mihi de rep. consensus, in hac rerum priuatarum conmlium, in hac requies plena oblectationufuit. numquam illum ne minima quide re offendi, q*od qui- 1 sdem senserim:nihil audiui ex eo ipsie, quod nollem.
na domus erat, idem Nicturiisque communisin .
que solum militia, sed etiam peregrinationes, sti' cationesque communes. Nam quid ego destudiis dicam cognoscendi semper aliquid,atque discendie in quibus remoti ab oculis populi, omne otium,
280쪽
. templisque contriuimus ' Quarum rerum recorda-
. tio, memoria, si νna cum illo occidisset, desed rum coniunctissimi viri, atque amantillim ferre nullo modo post .sed nec illa exstincta sunt, alum ta: que poti ijs, augentur cogitatione, ' ct memoria. si plan8 illis orbatus estem, magnum tamen h aferret mihi at ad ipsa,solatium:diutius enim iain hoc desiderio esse non postlim. Omnia autem brevia, tolerabilia esse debent, etiamsi magna sitit. io Haec habui,de amicitia quae dicerem. Uos aut ebortor, Ni ita virtutem locetis, sine qua amicitia esse non potest, ut ea excepta, nihil amicitia praesa&Γως esse puretis.
sati hi in pueris i Cato in perfecto,&e. Sic nos quoque emendatum reperimus in codice Memmiano : quam emendationem multi alii codices manuscr. comprobant: ixaque edidit Langius. . sententia autem plana est . Sed hi, inquit, quos commemoraui, L. Paullus Macedonicus, & C. Sulpicius Gallus,amiserunt hii os praetextatos,& puerorum mortem moderate tulerunt, vel,&. in puesorum morte moderate ferenda moderatos se praebuerunt: Cato vero in perfecto viro. & praetore designato mortuo mod ritus fuit. quod longe maius, admirabilius , & laudabilius est. Sed iam ante hunc locum Langius explicauit, & quidem plurii bus verbis. quare petat ab eo lector, si plura quςret. α nisi enim, quod ille minime putabat,&c. locus milii suspe- Etus. Nam primum quid sibi haec volunt, quo8 ille minime putabat' Vtrum hoc significant, non esse optandam homini immortalitatem 'an minimi faciendam esse immortalitatem, qua si scriptum sit minimi es le putabat, seu, minimi putabatZvi edi- dat tangius.At quis tininorintitatem parui aestimet ' an per i