M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1579년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

rem enim ἐ mando tollere Nidentur, qui amicitiam' i vita tollunt: qua a dijs immortalibus nihil melius habemus, nihil iucundius. quae est enim ista securitas' pecie quidem, blanda ' sed re ipsi multis . locis repudianda eIl. neque enim ei conuentaneis, Nilum honesiam rem, adlionen,Ne, ne sollicitua sis, aut non suscipere, auisusceptam deponere. Quod se curam fugimus, virtus fugienda est: quae necesse est,h Ῥt cum aliqua cura res ibi cotrarias asper' i o netur, atque oderit, ut bonitata malitiam, temperantia libidinem, nauta n Iorti udo. Itaque ν, deas rebus initi filia u los maxim8 dolere, ς imbecillibus forteis sagitiosis modestos. Ergo hoc proprium est animi bene constituti, ct laetari bonis rei, bus, ct dolere contrarijs. Quamobrem si cadit in

sapientem ' animi dolor qui professo cadit, nisi ex

eius animo exstirpatam humanitatem arbitre

mur9 quae causa est, ς νt amicitiam Iunditus tollamus 8 Nita, ne aliquo propter eam suscipiamus6 molestas e Quid enim interest, motu animi Hbla-φ' to, non dico inter pecudem, O hominem: sed inter hominem, ct saxum,aut truncum, aut quiduis generis eiusdem e neque enim sunt isti audiendi, quuNirtutem duram , ct quasi ferream esse νοlunt: quae quidem est cum multis in rebus, tum in amicitia,tenera, atque tractabilis: νt ct bonis amici quasi difffundatur, O incommodis contrahatur. uamobrem angor isse, qui pro amico faepe capiendus est,non tantum valet, vi tollat d vita amicitiam: non plus, quam ut Virtutes, quia non l-Τ' ias curas, ct molestas asserunt repudietur . Cum

a L sed apieb partieula,

ut, non reperitur in v. c.

e pleriq- imbellibus

d quida de

s v. c. qiragdiffundatur.& incommodis coatrab.

262쪽

LAELIVS, s EV DE AMIC. asy

eausa numquam faceremin, facimis causa amicorum' precari ab indigno, siupplicare, tum acerbius , in aliquem inuchi,insectarique vehementius' qua in nostris rebus non satis Done id, in amicorum sistunt bonossme. Multa quoq. res sunt, in quibus de suis commodis viri boni multa detrahut,detrahique patiuntur, vilis amici potius, quam ipsi, fruantur. Altera sententia est, quae definit amiciatia pat ibus vicinu ac voluntatibus. Hoc quidemio est nimis ea ue et exiliter ad calculos uocare amicitiam, Ni par sit ratio acceptorum, ct datorum. Ditior mihi, o affluentior videtur esse vera amici carnec obseruare strict/, ne pira rcddat, quam a ceperit . neque enim Nefendum eIi, ne quid exci- i ue dat, aut nequid in terram desiua aut ne plus squo quid in i3 - amicitia congeratur. Tertiua Vero ille imidi iam nis V deterrimus, νt, quanti qxisque se ipse fa- eongeratur. iarat, tanti fiat ab amicis .saepe. n. in quibusam aut animus abiectior est, auloes amplificandae fortu- Q. V.ς. o nafractior. non est igitur amici, talem esse in eum, qualis iste in se est: sed potius eniti, ct e*cere, viamici iacentem animum excitet, inducatque in spem cogitationemqxe meliorem. Alitas igitur L nis Nerae amicitia constituendus eris prius, quid maxime reprehendere Scipio solitud sit, edixero. . Negabat νsiam vocem inimiciorem amicitiae po- sse reperiri, quam eius, qui dixisset, ITA

o vero se adduci posse, ut hoc, quemadmorum puta- retur, a Biante dictum esse crederet, qui spiens habitus

263쪽

habitus esset unus d septem, sed impuri cuiusdam ea L.ant amb. ' O ambitiosi, aut omnia ad suam potentiam rouocantis esse sententiam. quonam enim modo quisquam amicus eius esse poterit, cuius se putabit inimicum esse posse'quinetiam necesse erit cupere s, optare,ut quam saepi md peccet amicus, quo plu- reis det bi tanquam ans, ad reprehendendum: rursum autem recte factis, commodisque amicorum necesse erit angi, iere, inuidere. Quare hoc quidem praceptum,cuiuscumque eni,ad tollendam to amicitium valet. illud potius praecipiendum fuit, xt eam diligentiam adhiberemus in amicitijs comparandis, Ni ne quando amare inciperemra eum,

quem aliquando odisse possemus: quinetiam si mi-ntis felices in 'deligendo fuissemus, ferendum id 1 s

Scipio potius, quam inimicitiarum tempra cogit dum, putabat. His igitur finibus utendum arbitror,Ῥt, cum emendati mores amicorum sint, tum 1 ii vi Ela fit ivter eos omnitum rerum, consiliorum,oe iunn ἡ '' latum sine ulla exceptione communitra: V si io. Linqvih- is a fortuna acciderit, ut miniis iuriae amicorum put agatur. Noluntates adiuuandssint, Rin quibus eorum Isaut de capite agatur, aut fama, declinandum sit - devia, modo ne summa turpitudo sequatur . eni. n. quatenim a cista dari Nenia possit. nec Vero i snegligenda in fama: nec mediocre telum ad res gerendata existimare oportet beneuolentiam cidv. α&assen Dium: quam blanditijs,d et assentationibus collige - re turpe en. Nirtu quamsequitur carito, mini

mὰ repudianda es.Sed si pe enim redeo ad Scipio , ovem, cuiua omnis sermo erat de amicitia auer . batur,

264쪽

tatur, ὀd omisesbura in rebin homines diligentio- . res essent: capras, ct oueis qaot quisque haberet, dicere posse: amicos quot baberet, nou posse dic re: tu illis quidem parandis adbibere curam, in I amicis eligendis negligenteis esse: nec habere quassigna quaedam, nota6, quibus eos, qui ad amia citiam essent idonet udicarent. Sunt igitur firmi, O Habiles, ct cons lantes eligendi: cui generues magna penuria: O iudicare dissicile est, san .ro nis expertum. experiendum autem est in ipsa amicitia. ita praecuri it amicitia iudiciam, tollitque e periendi potestatem. Est igitur prudentis, fustine. Ux ςRr re,' ut cursum,sic impetum beneuolentiae: quo via b i quasi mur φ h quasi equis tentatis,sic amicitiis, aliqua ''μ ε ia 1 parte periclitatis moribuπ amicorum. Quidam sape in parua pecunia pesiciutur, quam sint leuenquidam autem, quos parua mouere non potuit, cognoscuntur in magna. si νπὸ errent aliqui repem eusin jerbii, qui pecuniam praeferre amicitia; fordidum re ao stiment:νbi eos inueniemi , qui honores, magi atus, imperia,poteriates, opes amicitia non anteponent ρ νt, cum ex altera parte proposita baec sent, ex altera itu amicitiae, non multo illa malintd 1MBECILLA enim natura es ad contemnendam po a s tentiamquam etiam si neglecta amicitia consec risunt, i d excusari se arbitrantur, quia non sive g L .leucia magna causast neglecta amicitia. Itaque vera tum iri se ae

amicitia di cillime reperiuntur in hys, qui in bono hi 'ribu ,reque publica versantur. Ubi enim illum in-ὸ o uenio, qui bonorem amici anteponat suo e uuide . . ibac ut omittam,qua graues, quam disiciles pi i

risque

265쪽

p risque videntur calamitatum focietates ρ ad quas: non est facile inuentus, qui descendat. QuamquaEnnius recte. micus cerim in re incerta cernitur. tumebae

duo leuitatis, et infirmitatis plerosque conuincunaut se in bonis rebus contemnunt, aut se in malis deserunt. Qui igitur νtraque in re grauem, consantem, nabilem se in amicitia praestiterit, huc ex. maximὐ raro hominu genere iudicare debemus,et paene diisino. Firm)metum autem stabilitatis, constantiaeque eius , quam in amicitia quae rimus, m des est. Nihil enim stabile est, quod infidum est. Simplicem praeterea, ct communem, di consenti a v. e. id est ' ct qui rebus iisdem moueatur, e iri est: qui xςhψε omnia pertinent adsidelitatem. neque enim si i spotes esse multiplex ingenium, et tortuosum: neque Nerh, qui non j dem reburi mouetur,'natura consientit, aut fidin, aut stabilis potest esse.

Addendum eodem est, ut ne criminibus, aut in e-b vox, ami- renci delectetur h amicus, aut credatς illatis: V . hςM RV omnia pertinent ad eam, quam iamdudum tracal, oblatis: cto,consantiam. Ita sit Nerum illud, quod initio dixi,.Amicitiam, nisi inter bonos, esse non posse. G. t enim boni Niri, quem eundem sapientem licet dicere, haec duo tenere in amicitia: primum, ne quid si, i sctum sit, nExe simulatum: apertὰ enim vel odiste, imagis ingenuum est, quam fronte occultare sentend l. illatas tium: deinde, non sollim ab aliquo ' oblato crimi- eL'repelle. nationes' depellere, sed ne ipsum quidem essest piciosium, semper aliquid extimantem ab amico es in se Niolutum. Accedat huc siuauito quadam opo tet

266쪽

a L. sed

amicitiaoc ita V.C.

L AEL I V s, s E V D E A M ic. i 1 tetsermonem, atque morum, haudquaquam me diocre condimentum amicitia. initia autem, oe

in omni re seueritas absit. habet illa quidem grauitatem ι' si d amicitia remissior esse debet, libe-3 rior, o dulcior, ad omnem comitatem acilita-tEmque procliuior.Exs .i autem hoc loco quedam quaestio subdissicilis: numquando amici noui, digni

amicitia,Neteribuasint anteponedi, ut equis vetulas teneros anteponere μlem: s. Indigna b0minexo dubitatio. non enim amicitiarum esse debent, sicut aliarum rerum, satietates. Veserrimae quaeque t.

ea Nina, qua Netustatem feruntu esse debent suavis ymae, verumque illud est, quod vulgo dicitur. MuL-

ΤΟS MODIOS SALIS SIMUL EDEN -

Dos esse,Ni amicitiae munus expletum sit.nouitates autem, sispem asserunt, νt, tanquam in herbis non fallacibus siructuis appareat, non μnt illa quiadem repudiandae.vetustata tamen suo loco consem uanda es. maxima est enim vis vetustatis, ct conao suetudinis. atqui in ipso equo, cuiuύ modo menti nem feci, si nusta res impediat, nemo est, qui non eo, quo consueuit,libentiils utatur, quam intractato, nouor nec modo in hoc, quod en animal, sed in ijs etiam, qus Diit inanimata,consuetudo Nalena ue rum locis etiam ipsis montosis delectemur, O H-

uestribus in quibus diutius commorati sumuU. Sed . . maximum es in amicitia, superiorem, parem esse inferiorisaepe enim excellentiae quadam Ant: qualis erat Scipionis in nonro, Ni ita dicam, grege. 3o Numquam se ille Philo, numquam V Rupilio, num. bal Rutiliri quam Mummio anteposuit , numquam inferioris M. Tuli. ic.de Ossic. ordinis

267쪽

Ie per se essed L. ignora

Monem st.. H. tum maximus carp.

238 M. T. CICERONI.s

ordinis amicis.' a.vero Maximum statre egre gium Virum,omnino sibi nequaquam parem, V quisis anteibat aetate, tanquam stuperiorem colebat: φsuosque omneis , per se esse ampliores Nolebat. Quodsaciendum,imitandiimque en omnibuU: Vt, s squam practantiam virtuti ingens,fortuna consecuti fusti, impertiant eam suis, communiccntque cum proximis :νt, si parentibuου nati sint humilibur , se propinquos habeant imbecilliores Nel animo,Nelfortuna,eorum augeant opes, eisque bono i o

ri sint, ct dignitatii ut in fabulis, qui alι quandiu propter β ignorantiam stirpis, O generis famul

tu fuerint,cum cogniti sunt, oe aut deorum,aut regum filii inuenti, retinent tamen caritate in pa inores, quos patres suos multos annos esse dux i srunt. Quod quidem est multo profecto magis in Neris patribuπ,certisque faciendum. fiuctua enim ingenis,et Nirtutis,omnisque praestantia,' tum maximἡ capitur, cum in proximum quemque conse tur . Vt igitur ij, qui sunt in amicitiae, coniun,ionisque necessitudine superiores, e quare se cum inferioribus debent: Uc inferiores dolere non debent, se a suis amicis aut ingenio, aut fortuna, aut dignitate superari. quorum plerique aut queruntur semper aliquid . aut etiam exprobrant, eoqMe 1 s

magis i aliquid habere se putant, g quod ossici

se,aut amice, cum labore aliquo suo iam queat dicere. Odiosum san/genus hominum, ossicia e probrantium: quae meminisie debet is,in quem coia

lata sunt,non commemorare, quι contulit.Quam

obrem yti, qui stuperiores sunt,summittere se de- '

268쪽

bent in amicitia: sic quodam modo inferiores ex tollere. sunt enim quidam, qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant: quod nons τὸ contingit, niis ijs, qui etiam contemnendos se a I bitrantur: qui hac opinione non modo Nerbis, sed etiam opere leuandi sunt. Tantum autem cuique tribuendum, primum, quantum ipse ejicere ' p - h cist: deinde etiam, quantum ille, quem diligas, at o. k. que adiuves, positsustinere. non enim tu possis,3 Q quantumuis licet excellas, om neis tuos ad bonores amplisi imos perducere , ut Scipio P. Rutilium . potuit consulem escere, fratrem eius Lucium non

potuit. Quod si etiam possis quodvis deferre ad aiaterum, idendum est tamen, quid ille possit sustin II re. Omnino amicitiae, corroboratis iam, confirmatisque ingen*s, ct aetatibis, iudicandae sunt: nec, sequi ineunte aetate venandi, aut pila fudiosi . fuerint, eos habere necessarios vortet, quos tum eodem studio praeditos dilexeruist.iflo enim modo zo nutrices, O paedagogi iure vetustatis plurimum beneuolentiae ponulaἶunt: qui negligendi quidem j non stunt, sed alio quodam modo h colendi. aliter b al.amandi nim amicitiae stabiles permanere non possunt. dia spares en mores, di paria Iludiasequuntur: quo . x rum dissimilitudo dissociat amicitias:nec ob aliam :eausam ullam boni,improbis:improbi, bonis ami- ei esse non possunt, nisi quod tanta es inter eos, . quanta maxima potest esse, morum Ludiorumque distantia. Recte etiam praecipi potest in amicitiis, e v.e. ne in-3 o ne quis intemperata quadam beneuolentia quod s.

269쪽

nec enim vi ad fabulas redea Troiam Neopto lemus capere potuisset, si Lycomedem, apud quem erat educatu multis cum lacrymis iter suum impedientem, audire voluisset. oesepe incidunt magna res,vi discedendum sit ab amicis: quas qui im spedire Nult, quod desiderium non facil/ferat, is ' O infirmus est,mollisque natura, ct ob eam ipsam causam in amicitia parum iustua. Atque in omni re considerandum en , ct quid postules ab amico, en quid patiare 2 te impetrari. Est etia quasi quae- iodam calamitas in amicitiis dimittendis nuntium- quam necessaria: iam enim a sapientium familiaritatibus ad vulgareis amicitias oratio nostra dei bitur:erumpunt saepe Nitia amicorum cum in ipsos amicos, tum in alienos: quorum tamen ad amicos is redundet infamia. tales igitur amicitia sunt r a LEiu.ha, missione M' eleuandae, vi Catonem dicereat. desue audiui dissuendae magis, quam discindenda: nisi qusdam admodum intolerabilis iniuria exarserit, Ni neque rectum , neque honestum sit, neque fieri in possit,Ῥt non flatim alienatio, disiunctioque facien.

da sit in autem morum, aut studiorum commut

tio quadam, t fieri solet facta erit, aut in reip., L. iriqubi partibra dissensio intercesserit c. loquor enim, mi

eni inm,ut paullo ant/ dixi,non de sapientium, sed de comm . 1 snibus amicitiss9cauendum eri ne non solum amicitiae depositae,sed inimicitia etiam suscepta Nideauri, tur. Nihil enim est turpius, quὰm cum eo bellum ge. ' rere, quocumfamiliariter vixeris . Ab amicitia

2Pompeij meo nominest remouerat Niscitis9Sci ι 4 pio: propter dissensi et' autem, qua erat in rep..

' et alienato

270쪽

grauiter,aut toritate, ct offensione animi noacerba. Quamobrem primum danda opera es, nequa amrcorum V disdia fant: sen tale aliquid 3 euenerit:νt exstinctae, potius amicitiis, quam ορ- prcsiae esse videantur. cauendum vero est, ne etiam in traueis inimicitias conuertant sie amicitiae r dqu ora iurgia, maledicta, contumeliae gignuntur. qtsae tamen si tolerabiles erunt, ferendae fiunt: cta o hic honos Neteri amicitia tribuendus en, ut is in culpa se quifacia non qui patiatur iniuriam. Omnino omnium horum Nitiorum atque incommod rum isa caritis en, atque Nna provisio, Ni ne n hmis cito diligere incipiamus. neNe indignos. Dignir ue autem sunt amicitia, quibus in ipsis inen causa, cur diligantur. Rarum inad genuae: qciuem omnia praeclara rara: nec quidquam di ciliM, quam reperire, quod set omni ex parte ς in fluo genere perfectum. fed plerique neque in rebus humanisio quidquam 4 bonum norunt, nisi quod stuctuosim si e ct amicos, tanquam pecudes eos potismum diligunt, ex quibin sperant se maximum fiuctum esse capturos. itaque pulcherrima illa, maxime naturali carent amicitia, per se, O propter sie, a expetenda. nec ipse sebi exemplo sunt Me vis ami- citiae, qualis O quantast. Ipse enim se quisque diligit, non Ῥt aliquam fa seipso mercedem exigat caritatis suae,sed quod per se sibi quisque carua est. quod nisi idem in amicitiam transferatur, Terra

-o amicuta numquam reperietur. g EsT ENIM IS

e hoc tot 1, in suo genere , videtur delendum. d al. boni eat. delibuta

fla a seipso

SEARCH

MENU NAVIGATION