Jus naturae methodo scientifica pertractatum. Pars prima octava ... Authore Christiano Wolfio .. Pars septima de imperio privato, in qua tam de imperio ac societate in genere, quam de officiis ac iure in societatetibus coniugali ... domo agitur ... A

발행: 1747년

분량: 893페이지

출처: archive.org

분류:

151쪽

Pars VII. Cap. I.

mois Quia persectio Qcietatis consistit in aptitudine finem μνολο δε- cietatis consequendi I. iri. , incietas vero obligatur ad

cistarum se statumque suum perficiendum, & vitandum ea, qua ipsam isodienda. statumque ipsius impersectiorem reddunt g. i 63.)ι quilibet non modo socius pro viriti operam dare debet, uι is ea, qua MD, em frieratis confimendum eo ferre debet, in mutior evadat. --rum etiam ut apriores evadant socii, conisi .hter ut vires sci rati sinis scientes ad finem consequendam, eaedemque, si fieri potes, augeantur edi qua adsunt conserventur, edi us impedimenta Parn raram usu objiciuntur, decimentur, aut tollanIur, quaniam . datur s. I a. . Multa hie paucis dicuntur, quae pro diversitate societaeum

speeialius determinanda, & uberius explicanda. Convenic auo tem cum iis, quae hic in genere dicuntur, quod de mutuo adjutorio supra demonstraVunus ,. 14s. .

g. 374. De numost Quia sufficientes societati esse debent vires ad finem, V Palu te cujus causia contrahitur, vel instituta est, consequendum s.

8 sησμm ira J; ad scietatem quamlura tot requiruntur stersona ac rates issiciet ' requirantur, μοι edi quales ad finem scieratis consequendam δε rem regas 'Diunt. μη m. Contrahendae sunt serietates, s unius vires ad finem ali quem consequendum sussiciant I. 13 . . Sane si nulli daremur fines, quos soli consequi non possemus; nulla quoque daretur societas. Sed quia dantur fines, quos nemo solus eonsequi potest, vel saltem non ita eommode, quod perinde est, ac si eo, quo intenditur, modo eonsequi eundem non detur . ideo tam natura societares instituit, seu homines ad eam ineundam aut colendam lege naturali Obligantur, quam sponte sua iidem societates appetunt. Nihil autem agitur, nisi vires, quae in societate uniuntur, fini suffcientes ad finem con-

152쪽

. De imperio ac societate in genere. 13 3

sequenduis. & societas, si quo virium desectu laborar, admodum imperfecta est. Nemo igitur dubitaverit, quin ad soci- aetatem tot requirantur personae, & quod hae tales esse debeam, quot & quales simul seu conjunctim viribus lassicientibus instructi sunt.

. 173. Si fines societatam sibi mutuo non repetnant, B alicui se a do diarint vires ad eosdem simul persequendam; unus societate re mes seri draemas iniremis simul. Etenim si fines societatum sibi mu- rates ren- tuo non repugnant, unus minime obstat, quo minus etiam irati pusns intendatur alter, aut, si plures fuerint, ceteri simul inten- simul.

dantur: quod per se pater. Et si alicujus fuerint vires ad pIures fines simul persequendum, per se itidem patet, quod dum

uni consequendo operam dat, propterea non negligentem esse oporteat in persequendo altero, aut, si plures fuerint, in Persequendis ceteris. Quamobrem nil prorsus obstat, quominus quis vires siuas simul conjungat cum diversis personis ad diversos fines consequendum. Quoniam itaque societas contrahitur, quando duo veI plures vires suas conjungunt ad finem quendam consequendum t. r. , cumque ex fine me tienda sit obligatio socii s. io . , unus in qualibet societate obligationi suae satisfacere potest in hypothesi praesentis ; si fines societatum sibi mutuo non repugnant,& alicui fuerint vires ad eosdelia simul persequendum, unus societates plures diversias simul inire potest. Nimirum non solum physice possibile est, ut in hypothesi

propositionis praesentis unus idemque plures societates simul ineat; sed etiam moraliter, ut adeo qui hoc facit , jure id Deiat I. Is 6. pari. r. Ira L pract. unis. , consequenter sacere liceat Iro. pari. r. Phil. pract. univ. . De eo autem hic

ruaestio est, quia fieri licitum sit, non quid fieri phy sice po4t. Moralis vero Potentia agendi, sive rus praesupponit P.

153쪽

αuando

nona

I 34 Pars VII cap. I.

tentiam agendi physicam. sane si simul conferre non pos.ses ad plures fines consequendos, quae ad unumquemque eoorum socius conserre tenetur; in qualibet societate obligationi tuae satisfacere non posses I. I. . Quamobrem eum hanc uringeat lex naturae, ea tibi permittere nequit ut facias, quod o ligationi isti adversum. .cd consultum est, ut hoc solutim demonstretur. I. II 6.

Si cujus vires non in ciunt ad plures sines simul μ αμ- dum; et plures societues smul contrahere non ticet. Etenim quilibet socius facere obligatur, quae ad finem societatis conχ- quendum facere obligatUr, quae ad finem societatis conse quendum facere potest s. 76, nec consocii pati tenentur, ut in eo se praebeat negligentem g. 9.J. Quodsi ergo ubres non iussiciant ad plures fines simul persequendum , quorum consequendorum gratia societates contrahuntur . . 1.); lege naturali, quae negligentem csse in praestandis iis, quae ad finem societatis consequendum faciunt, prohibet 39. , utique prohibetur, ut quis plures societates simul contrahat , cujus vires ad plures fines simul persequendum non suffitiunt, adeoque eidem plures simul contrahere non

licet . aro. pari. I. Phil. ρυ I. univo. Lex naturae dat jus ad faciendum ea, sine quibus obligationi

naturali, quam urget 3. Is 9. para. r. Phil. pra I. univ. , satis sacere non possumus. Absurdum vero est statuere, quod det jus ad faciendum ea, quae obstant, quo minus obligationi, quam urget, satisfaciamus: id enim notioni obligationis e diametro repugnat g. II 8. Part. r. Phil. praes. univ. , ut Perim de foret ac si necessitatem agendi nobis imponeret, simul vero nobis permitteret, utrum hoc agere velimus, nec ne. Quod necessitatis est, non est voluntatis. Atque adeo iaciIe patet, contra jus naturae esse, si qa s plures societates una contrahit, in quibus tamen simul obligationi, quae socio unicuique in-

154쪽

De imperio ae societate in genere

eumbunt, satisfacere nequit. Probe autem notandum est, cum obligatio socii non modo metienda st ex fine, sed etiam ex iis, de quibus specialiter conventum fuit 3. toδ; si ita fuerit conventum ut quis ad finem societatis consequendum saltem certi quid prauter, quod non obstat. quo minus in alia societate e . . . Omnes ossicii socialis paries adimpleat, tum vires sussicientest intelligi ad diversarum societatum fines simul persequendum. s. IT T. ἰ

Damnum in societate daris, si quid sit, quod fini cense en . modo δε- ῶ ahematur. Finis enim, quatenus Obtinetur, est commu- mnum infine societatis bonum . ii . . Quod si ergo aliquid fit, quod cietate δε- fini consequendo adversatur, necesse est, ut 2cietas aliquid ruri non consequatur, quod consequi poterat, consequenter ut jacturam sui faciat s. 487. para. a. Fur. nat. . Quando itaque aliquid fit, quod fini consequendo adversiatur, damnum

in societate datur I. 48 6. para. a. Fur. δεσι. . . E. gr. In societate negotiatoria tanquam finis intenditur Iu crum commune. Quodsi ergo quid fit, quo lucrum quod dam intervertitur, quod haberi poterat; damnum utique in societate datur. Ex fine, qui in societate intenditur, aemmandum quoque est damnum. Fit autem, quid fini consequendo adversatur, non modo positive, verum etiam negative, quando nimirum negligitur, quod sini consequendo inservirς

Quoniam quilibet sociorum facere tenetur,quicquid ad mad A

finem societatis conferre potest, vel ut faciat, specialiter con 'us vire non ventum fuit I. 7. , consequenter non facere obligatur, quod deleat. fini societatis adversatur . Iaa. para. I. y .nat. J, damnum vero societati dat, qui facit quod fini consequendo adversatur s. 3770 nemo sociorum damnum sociGaIi dars Hbet. . Potςrat etiam idem deduci ex eo, quod quilibet socius bo

155쪽

De damno in scietate resumimi Auomodo quis insocie

tatem rectis

piamiranum eommune, quod in consecutione finis consistit f. tr. pro virili promovere debeat s3. I a. . f. 179.

Si serias socierati ἀώ vel culpa damnum dede, id resarcire tenetur. Etenim quilibet damnum dolo vel culpa alteri da.. tum resiarcire tenetur f. 3 72 .flari. a. Dr. nat.2. Ergo etiam socius eidem resarcire tenetur dan.num dolo vel culpa da

tuma

Quoniam socius vi pacti, vel quasi pacti, quo societas contrahitur cf. r. , se obligavit ad bonum societatis prosequendum j. I a. h. erj. 789. Para. I. Iur. nat. consequenter etiam ad omne damnum pro virili avertendum 3. III.); non mo do vi obligationis generalis, quae Omnes homines tenet, verum etiam qua socius spocialiter damnum, quod dolo vel culpa sua dedit, resarcire societati debet. Equidem non nego, dari e iam societates, quarum is finis est, ut damnum datum non semis per reparari possit; non tamen propterea cessat damni dati re-- stitutio, ubi ea locum habet.. g. 38O. In scissatem nemo recipi potest nis communi sicciorum con sens. Qui enim in societatem recipitur, finis consequendi causa in eandem recipitur g. i. , qui in societate intenditur G. 3 consequenter socii receptio ad ea pertinet, quae in societate finis consequendi causa fieri debent. Quoniam itaque quid in societate finis consequendi gratia fieri debeat, communi sociorum consensu determinandum g. 44.); in societatem quoque nemo recipi potest nisi communi sociorum

consensu. Societas quoque condere potest de receptione socii Iegem 4 .46. , a qua non recedendum, quando quis in societatem recipiendus 3. si . , nis societati aliter videatur U. 8. . s. 8 l. Disitigod by oste

156쪽

De imperio ae societate in genere. In

tur, vel cujus finis certo tempore elapis cessat, aut nonnisi rem'raria semel obtineri potest, vel debet. Perpetua vero est mcietas, Sperpetua. cujus finis perpetuus est ac semper obtineri potest, quaeque husus gratia in perpetuum contracta.

Omnia in societate pendent a fine, cujus gratia ea contrahitur 3. r. . Quodsi igitur finis nonnisi semel obtineri potest, vel intra certum tempus obtinetur; in casu priori societas per se temporaria est, in posteriori eadem ad certum tempus contrahi Potest, adeoque voluntate eorum, qui eandem ineunt, tem Poraria essicitur. Quodsi finis fuerit talis, ut semper obtineri possit, societas in perpetuum contrahi potest, adeoque a voluntate contrahentium pendet, utrum perpetua esse debeat. nec ne, nisi a natura fuerit instituta, quae ad eundem finem Persequendum semper obligat, qualis est societas illa magna

I. I 8 Quoniam societas temporaria ad certum tempus con uana δε- trahitur, vel finis alicujus consequendi causa, qui Certo tem Geras rempore elapso cessat, aut nonnsi semel obtinendus g. 38 4 , porarias L

socieras rem raria itur, tempore elapso, ad quo conrracta suis, arar. vel fine cessante, aut obtento, cujus gratia contracta fueras. Si societas ad certum tempus contracta, socii ultra istud sibi invicem non sunt obligati s=. 38 a. parI.I. Furi nat. . Obligatione igitur mutua extincta, societas diutius subsistere nequit. Si finis cessat, eum fine eo societas subfistere non possit, ea e iam expirat. Sane hic quoque extinguitur Obligatio, quae alia . 'non est, quam ut quilibet sociorum faciat, quod ad finem consequendum facere potest, &quod ut ab ipso fiat, specialiter conventum fuit g. 7. . Et idem intelligitur, quando finis. qui intendebatur, obtentus fuit.

157쪽

Pars VII. Cap. I.

I. I 83.

uana s- si scii omnes intereunt, vel non amplius tot se fist, quorc eis μ' ad foem consequendum sussiciunt; Ioueras inieris, etiams in perfluua inte perhum contracta. Sive enim socii omnes intereant, sive to-ων. tidem, ut qui supersunt ad fincm consequendum non ampliaus lassiciant, cum finis consequendi causa societas contrahatur I. i. , ea amplius subsistere nequit. Quamvis adeo in perpetuum contracta, quatenus per se non repugnabat, ut Perpetua esset β. t 8 id, casu tamen eam interire contingit. Inter socios subsistit societas g. . . Quo is ergo omnes

intereunt, nulli amplius sunt, inter quos subsistere potest. Si autem non amplius totidem supersunt, quot ad finem conseis quendum sussiciunt, nulla tamen utilitate societas continuaretur. Perinde nimirum in hoc casu foret, ac si quis uti vellet mediis, de quibus ipsi jam constat, quod per ea finem intentum coninsequi non detur: id quod omnino temerarium foret 277. Fart. D Jur. nat. , adeoque jure naturae minime permissum ,a78. para. M Fur. naid.

s. 84. De socierare Societas sis ad certum tempus, sis in perpetuum Dira J-m t o dis- vitar malao suorum rigensu, quandocunque visem fuerit. γscos tuta. stenditur eodem prorsus modo, quo idem de societate negotiatoria demonstravimus . 3 3 .part. Iur. πώ. .

Multa nimirum, quae de societate negotiatoria in specie demonstravimus, cum de contractibus ageremus , de societate in genere valent, quae pacto expresso perfecta, quia ex principiis de pactisi deducuntur. Inter ea etiam locum habet pro. positio praelem.

158쪽

De imperio ac societate in genere. I 39

pediuntur, quo minus amplius vires suas ad consequendum conseviri ἀfinem, cujus gratia societas inita, conjungere possint. Quamo ne oblata. obrem cum line ista virium conjunctione societas subsistere minime possit j. r.); consociatione casu quocunque sublata societas interit.

Casu tollitur consociatio, quando socii sedes suas relinquere coguntur: id quod accidit in bello, quando victi in captivi tatem abducuntur, vel in alia loca fugiunt, in quibus domicilium sibi constituunt. Simile quid contingere potest ob po stilentiam, aut seditionem. I. 386. A scissa e recedere non licet cum damno sociaram. Etenim Σaana a

nemo sociorum damnum societati dare debet l. 17-scierate reis obrem si damnum detur societati, si quis ab ea recedat, ab cedere non

eadem recedere non licet. liceat. Idem quoque jam ostendimus de societate negotiatoria, quae inter contractus numeratur in Jure Romano I39o. Para. r. nat. . . 187.

A societate recedere licet, quando i Ine δε ηο sociorum fi ctaana κειν piaest. Etenim si societati nullum detur damnum, sociOeeiare bee uno, vel altero ab eadem recedente; sociis reliquis vires ad- is huc sussicientes sunt ad finem, cujus causia societas contracta est, consequendum: secus enim jacturam quandam pateretur boni communis f. ar. h. aeg. 487. p r. a. Iur. nat. . adeoque damnum incurreret β. 486. para.' a. Fur. nat. Quoniam itaque societas contrahitur, si unius vires non lassiciunt ad finem aliquem consequendum cI. a 37. , &ad societatem quamlibet tot requiruntur personae ac tales, quot & quales ad finem societatis consequendum sitfficiunt

s. 37 4 ἱ omnis societas contrahi intelligitur sub tacita hac

159쪽

Idem porro

expenditur.

Is Pars VII. Cap. Leonditione, ut liceat ab eadem discedere, si absque damno societatis discedi possit. Quamobrem a societate discedere licet, quando id sine damno sociorum fieri potest.

Cum societas contrahatur finis consequendi causa f. I. ς nulla sane ratio est, cur permittendum non sit, ut socius aliquis a societate discedat, s societati adhuc vires sussicientes sint ad finem suum consequendum. consequenter si absque damno societatis discedere possit. Immo potius ossiciis erga alios repugnaret, si ipsum cogere vellemus, ut in societate maneret, cum perinde sit, sive maneat, sue discedat. Lex igitur naturae, quae hominibus consulit sngulis, necessitatem manendi imponere nequit, consequenter nec conferre consociis jus cogendi discedere volentem, ut maneat.

Quoniam sine damno societatis ab eadem recedit, qui socium alium aeque idoneum in locum sui substituit, ab eadem autem recedere licet, si absque damno sociorum hoc fieri possit a societate recedere licet, si quis scium

alium que idoneum in locum sui siubstituit. An socius aeque idoneus sit, qui in locum alterius substituitur, ex eo aestimatur, quod ad finem societatis consequendum confert f. to. . Quodsi ergo novus socius idem conserat, quod contulerat qui eum in locum sui substituit. aeque idoneus censetur. Facta autem substitutione nihil in societate mut tur f. 29 O. tu. , consequenter perinde est ac si qui erat s cius in societate mansisset. Idem enim intelligitur socius, qui fuerat ante, si eaedem ipsi sint vires, quae fuerant huic, cum vi ribus ceterorum conjungendae s . I. h. R I. I 8 I . 9moLλ S eius nimirum spectatur tanquam subjectum, cui insunt certae vires ad finem quendam consequendum requistae & ubi cum viribus aliorum conjunguntur, as eundem consequendum s/cientes prodeunt. Quamvis adeo mutetur individuum physicum, cui insunt virea istae, modo individuo alteri, quod substituitur,

160쪽

De imperio ac societate in genere. IAI

. eaedem insint vires, socius adhuc idem intelligitur. Ecquis erisgo sibi persuaserit. societati dari aliquod damnum, siquidem socius discedens alium aeque idoneum in locum sui substituat φρ. 189.

si specialiter fuit conventum, ne gris a societa e recedere si oeciali-

possit; recedere non licet, msi consociorum consensu. Quoniam ter convenis

enim obligationes ac jura sociorum metienda etiam sunt ex iom faerit, iis, de quibus in pacto, quo ocietas contracta 3.), spe- M ossederecialiter conventum fuit g. ro. ; si specialiter conventum sireat. fuerit, ne quis a societate recedere possit, socius quilibet obligatur ad manendum, ac consociiS competit jus non permittendi ut discedat. Recedere adeo non licet g. 1 TO. para. f.

Quoniam tamen quilibet jus suum remittere potest, quando nihiI fit contra jus tertii I. 17. 8art. I. Pr. nat. ἔsocii quoque remittere possunt jus suum non permittendi, ut quis a societate discedat. Enimvero quam primum jus siu-um remittunt, is qui discedere vult ab obligatione sua manendi liberatur I. 97. pari. R. Jur. nat. J. Sociorum itaque consensu discedere potest. αuod erat aberum.

Quando alicui permittitur, ut a societate discedat', etiamsi conventum fuerit, ne discedere licear, societas dissolvitur quoad eum, cui discessus permittitur. Quamobrem cum socio. rum dissensu communi integra societas dissolvi possit 3. I 84.Ieorum quoque consensu dissolvitur quoad unum. Neque hic attenditur, num damnum inde sentiat societas, si quis ab ea discedat. Damnum enim, in quod quis consentit, pro damno non reputatur, nec id datum intelligitur a discedente.

SEARCH

MENU NAVIGATION