장음표시 사용
181쪽
ἰδιώτην καλοῖσιν, αλλὰ και τον ουκ εἰδότα μάχεσθαι υπὲρ των τῆς αληθείας δογμάτωπι και καλως νομίζουσιν.
ὁ δε Παὐλος ουκ εν ἀμφοτέροις εφησεν ιδιώτης εῖναι, ἀλλ' εν θατέρφ μόνοπι και τοὐτο ἀσφαλιζόμενος τον διορισμὸν 5 ακριβῶς πεποίηται, λέγων τφ λόγφ ἰδιώτης εἶναι, ἀλλ' ου
τη γνώσει. 424. Ἐγὼ δε ει μεν την λειότητα 'Ισοκράτους ἀπήτουν, και τον Δημοσθένους ὀγκον, και την Θουκυδίδου σεμνότητα, και το Πλάτωνος -ος, εδει φέρειν εις μέσον ταύτην του ΓΙαυλου την μαρτυρίαν. νυν δε εκεῖνα μεν Io πάντα ἀφίημι, και τον περίεργον των ἔξωθεν καλλωπισμὸν, και οὐδέν μοι φράσεως, ουδὲ απαγγελίας μέλει ἀλλ' εξέστω και τy λέξει πτωχεύειν, και την συνθηκην τωνονομάτων απλῆν τινα ειναι καὶ αφελῆ, μόνον μη τῆ γνώσει τις και τῆ των δογμάτων ακριβεία ιδιώτης εστωρ μήδ' ἶνα 25 την οἰκείαν αργίαν επικαλυφη, τον μακάριον εκεινον ἀφαιρείσθω το μέγιστον των αγαθῶν, και τὸ τῶν εγκωμίων κεφάλαιον. VII. 423. Πόθεν γὰρ, εἰπέ μοι, τοὐς Ἱουδαίους συνέχεε τούς εν Δαμάσκρο κατοικοὐντας, Ουδέπω τῶν σημείων ἀρξάμενος; πόθεν τοὐς 'Κλληνιστὰς κατε- ao πάλαισε; διὰ τί δε εις Ταρσὸν ἐξεπέμπετος ουκ επειδὴ κατὰ κράτος ἐνίκα τω λόγφ, και εις τοσοῖτον αυτούς
182쪽
ηλαυνεν, ῶς καὶ εις φόνον παροξυνθῆναι, μη φέροντας τηνητταν; ἐνταὐθα γὰρ οὐδέπω του θαυματουργεῖν ηρξατο.
Οὐδ' αν εχοι τις εἰπεῖν, οτι απὸ της περὶ τα τεράστια
δόξης θαυμαστὸν αυτὸν ἡγον οι πολλοὶ, και οι μαχόμενοι προς αυτὸν απὸ της ὐπολήψεως ἐπηρεάκοντο τἀνδρός. sτέως γὰρ aπὸ του λέγειν μόνον εκράτει. 426. Προς δε
τους ιουδαίζειν ἐπιχειροῖντας εν Ἀντιοχεία πόθεν ήγωνίζετο και συνεζήτεις ο δὲ Ἀρεοπαγίτης εκεινος, ό της δεισιδαιμονεστάτης πόλεως εκείνης, οὐκ απὸ δημηγορίας μόνης ηκολούθησεν αὐτω, μετὰ της γυναικός; ὁ δε Ευ- ro τυχος πως κατέπεσεν απὸ τῆς θυρίδος; οὐκ επειδὴ μέχρι βαθείας νυκτὸς εις τον τῆς διδασκαλίας αυτοῖ ἀπησχολεῖτο λόγον; 427. Τί δε εν Θεσσαλονίκν και εν Κορίνθω; τί
δὲ εν Ἐφέσφ, καὶ εν αυτῆ τῆ Ρώμης οὐχ ὁλας ημέρας καινύκτας ἀνηλισκεν ἐφεξῆς εις την ἐξήγησιν των γραφῶν; is
τί αν τις λεγοι τὰς προς τους 'Επικουρειους διαλέξεις και Στωiκούς; εἰ γὰρ ἄπαντα θέλοιμεν καταλέγειν, εις μακρὸν ἐκπεσεῖται μῆκος ὁ λόγος. 428. οταν οὐν και προ των σημείων και εν μέσοις αυτοῖς φαίνηται πολλῶ κεχρημένος τω λόγφ, πῶς ἔτι τολμήσουσιν ιδιώτην εἰπεῖν, τον καὶ απὸ ao
τοὐ διαλέγεσθαι καὶ δημηγορειν μάλιστα θαυμασθέντα παρὰ πῶσι; 429. τί γὰρ Λυκάονες αυτὸν ὐπέλαβονειναι 'Ερμῆν; το μεν γὰρ θεούς αυτούς νομισθῆναι απὸ
183쪽
των σημίων εγένετο' τὸ δε τουτον Ἐρμην, οὐκ ετι ἀπ' εκείνων, ἀλλ' aπὸ του λόγου. 43o. Τίνι δε καὶ των ἄλλων ἀποστόλων επλεονέκτησεν ὁ μακάριος οὐτος; καὶ πόθεν ἀνὰ την οικουμενην ἄπασαν πολύς εν τοῖς απάντων εστὶ 5 στό-σιν; πόθεν ου παρ' ημῖν μόνον, ἀλλα καὶ παρὰ Ιουδαίοις καὶ Ἐλλησι μάλιστα πάντων θαυμάζεται; οὐκ απὸ της των επιστολων πετης; δι ης οὐ τούς τότε μόνον πιστούς, αλλὰ καὶ τούς εξ εκείνου μέχρι της σημερον γενομένους, καὶ τούς μέλλοντας δε εσεσθαι μέχρι πης του
Io Xριστοῖ παρουσίας ἁφέλησέ τε καὶ ώφελήσει, καὶ οὐ
παύσεται τοὐτο ποιων, εως αν το των ανθρώπων διαμένη
γενος. 43 I. 'Ωσπερ γὰρ τεῖχος εξ ἀδάμαντος κατασκευασθὲν, ούτω τὰς πανταχοὐ της οικουμενης εκκλησίας τατούτου τειχίζει γράμματα' καὶ καθάπερ τις ἀριστεύς I5 γενναιότατος εστηκε καὶ νῖν μέσος, αἰχμαλωτίζων παννόημα εις την ὐπακοὴν τοὐ Xριστοῖ, καὶ καθαιρῶν λογισμούς καὶ παν Θωμα επαιρόμενον κατὰ τῆς γνώσεως τοὐθεos. ταὐτα δε πάντα εργάζεται, δι ῶν ημῖν κατέλιπενεπιστολων των θαυμασιων εκείνων, καὶ τῆς θείας πεπλη-
a. ρω μενων σοφίας. 43 2. Οὐ προς δογμάτων δὲ μόνον νόθων τε ανατροπὴν καὶ γνησίων ἀσφάλειαν επιτήδεια ημῖν αὐτοῖτὰ γράμματα, αλλὰ προς το βιοῖν ευ οὐκ ελάχιστον ημῖν συντελεῖ μέρος. τούτοις γὰρ ετι καὶ νὼν οι προεστωτες χρώμενοι, την αγνὴν παρθένον, ην ἡρμόσατο τω Xριστῶ, as ρυθμίζουσί τε καὶ πλάττουσι καὶ προς το πνευματικὸν
184쪽
DE SACERDOTIOI 23 ἄγουσι κάλλος. τούτοις και τὰ επισκήπτοντα αυτῆ νοση-ματα αποκρούονται, καὶ την προσγινομένην διατηροῖσινυγίειαν. τοιαῖτα ἡμῖν ὀ ιδιώτης κατέλιπε φύρμακα, καὶ τοσαύτην εχοντα δύναμιν, ἄν ἴσασι την πεῖραν καλως οι χρώμενοι συνεχως. 433. Καὶ ἔτι μεν πολλὴν αυτὸς sεποιειτο του μέρους τούτου σπουδὴν, εκ τούτων δῆλον
VIII. 434. ακουε δε καὶ τω μαθητῆ τί φησιν επιστέλλωπιIIρόσεχε τη ἀναγνώσει, τῆ παρακλήσει, διδασκαλία. καὶ τον απὸ τούτου καρπὸν προστίθησι λέγωW Τουτο γὰρ
ποιων, καὶ σεαυτὸν σώσεις καὶ τοὐς ακούοντας σου. Καὶ Io
πάλιw ΔΟὐλον δε Κυρίου ου δει μάχεσθαι, ἀλλ' ηπιον εἶναι προς πάντας, διδακτικὸν, ἀνεξίκακον. καὶ προῖὼν δε φησι Συ δε μενε εν οὶς ἔμαθες, καὶ επιστώθης, ειδως παρὰ τίνος ἔμαθες, καὶ οτι απὸ βρέφους τὰ ιερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι' καὶ πάλιν Πῶσα γραφὴ 15 θεοπνευστός, φησι, καὶ ώφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς
ελεγχον, προς επανόρθωσιν, ' λος παιδείαν την εν δικαιο
σύνη, ἱνα ἄρτιος ρ ὁ του θεοῖ ἄνθρωπος. 433. Ακουε δὲ
καὶ τω Τίτν περὶ τῆς των επισκόπων καταστάσεως διαλεγόμενος τί προστίθησιw Δει γὰρ, φησιν, εἶναι τον επι- Σοσκοπον ἀντεχόμενον του κατὰ την διδαχὴν πιστου λογου,
ἱνα δυνατὸς ἶ καὶ τούς ἀντιλεγοντας ελέγχειν. 436. Πως ουν ιδιώτης τις ἄν, ώς ουτοί φασι, τούς ἀντιλέγοντας ελέγχειν δυνήσεται καὶ επιστομίζειν; τίς δὲ χρεία προσ-
185쪽
ειν τη ἀναγνώσει καὶ ταις γραφαῖς, εἰ ταυτην δει τηνιδιωτείαν ἀσπάζεσθαι; σκῆψις ταυτα καὶ πρόφασις, καὶ ραθυμίας καὶ οκνου προσχήματα. 437. Ἀλλὰ τοις ἱερεὐσί, φησι, ταυτα διατάττεται. 438. Και γὰρ περὶ s ιερέων ἡμῖν ὁ λόγος νυν. οτι δε καὶ τοις ἀρχομένοις, ακουε τί πάλιν ἐτέροις εν ἐτέρα επιστολὴ παραινεῖ Dλόγος τοὐ Xριστοῖ ενοικείτω εν ὐμῖν πλουσίως εν πάσησοφία. καὶ πάλιw D λόγος υμων πάντοτε εν χἀριτιαλατι ἡρτυμένος, ειδέναι πως δει ἐνὶ εκάστφ ἀποκρίνεσθαι.
Io καὶ το, προς απολογίαν ετοίμους εἶναι, απασιν εἴρηται.
Θεσσαλονικεὐσι δὲ επιστέλλωπι οἰκοδομεῖτέ, φησιν, εἷς τον ἔνα, καθως καὶ ποιεῖτε. 439. 'Οταν δὲ περὶ ιερέων διαλέγηται οι καλῶς προεστῶτες πρεσβύτεροι διπλῆς τιμῆς ἀξιούσθωσαν, μἀλιστα οι κοπιωντες εν λόγφ καὶ Is διδασκαλία. 44o. Καὶ γὰρ οἶτος ὁ τελεώτατος τῆς διδασκαλίας ορος, οταν καὶ δι ἄν πράττουσι, καὶ δι ἄν λέγουσι, τούς μαθητευομένους ἐνάγωσι προς τον μακάριον
βίον, δν ὀ Xριστος διετάξατο. ου γὰρ αρκεῖ το ποιεῖν προς το διδάσκειw 44 I. κάὶ ουκ ἐμὸς ὁ λόγος. ἀλλ' αυτοῖao τοὐ σωτῆρος. 'ος γὰρ αν, φησι, ποιηση καὶ διδάξη, οἶτος μέγας κληθήσεται. Εἰ δε τὸ ποιῆσαι διδάξαι ῆν, περιττῶς το δεύτερον ἔκειτο καὶ γὰρ ηρκει εἰπεῖν, ὸς ἄν ποιηση, μόνον. νὼν δὲ τω διελειν ἀμφότερα δείκνυσιν οτι το μὲν των εργων ἐστὶ, τὰ δὲ τοὐ λόγου, καὶ ἀλλήλων δεῖται
186쪽
ἐκάτερα προς τὴν τελείαν οἰκοδομήν. 442. Η οὐκ ακούεις, τί φησι τοῖς πρεσβυτέροις 'μεσίων τὰ του Xριστουσκεῖος τὸ εκλεκτόπι Διὸ γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες, οτι τριετίαν νύκτα καὶ ημεραν οὐκ επαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ενα εκαστον υμῶν. τις γὰρ χρεία των δακρύων, sh τῆς διὰ των λόγων νουθεσίας, ουτω του βίου αυτῶ λάμποντος τοὐ ἀποστολικοὐ; IX. 443. Aλλα προς μεντην των εντολων εργασίαν δύναιτ ὰν ἡμιν οἴτος πολύ συμβαλέσθαι μερος-οὐδὲ γὰρ εκεῖ μόνον αυτον τὸ παν κατορθουν φαίην αν-δταν δε υπὲρ δογμάτων ἀγων κινῆται, και IO πάντες απὸ των αυτῶν μάχωνται γραφῶν, ποίαν ἰσχύν ὁ βίος ενταὐθα επιδεῖξαι δυνήσεται; 444. Τί των πολλῶνοφελος ιδρώτων, οταν μετὰ τούς μόχθους εκείνους απὸ τῆς πολλῆς τις απειρίας εις α εσιν εκπεσὼν ἀποσχισθῆτοὐ σώματος τῆς εκκλησίας; ὁπερ οἶδα πολλούς παθόντας Isεγώ. ποιον αὐτῶ κερδος τῆς καρτερίας; οὐδεν, ἄσπεροῖν ουδὲ υγιοὐς πίστεως, τῆς πολιτείας διεφθαρμένης. s. δὴ ταὐτα μάλιστα πάντων εμπειρον εἶναι δειτῶν τοιούτων πιώνων τον διδάσκειν τοὐς αλλους λαχόντα.
446. Εἰ γὰρ και αυτὸς εστηκεν εν ἀσφαλεία, μηδὸν υπὸ ao τῶν ἀντιλεγόντων βλαπτόμενος, ἀλλὰ τὸ τῶν ἀφελε
στέρων πλῆθος τὸ ταττόμενον ὐπ' εκείνφ, οταν ἴδη τονηγούμενον ἡττηθέντα, καὶ οὐδεν εχοντα προς τοὐς ἀντιλέγοντας εἰπειν, ου τὴν aσθένειαν την εκείνου τῆς ηττης,
αλλὰ τὴν τοὐ δόγματος αἰτιῶνται σαθρότητα καὶ διὰ τὴν as
187쪽
του ενος απειρίαν ὁ πολὸς λεως εἰς εσχατον ολεθρον κατα- φέρεται καν γὰρ μη πάντη γένωνται των εναντίων, αλλ' ομως, υπὲρ ἄν θαρρεῖν ειχον, ἀμφιβάλλειν ανα κάζονται και οἷς μετὰ πίστεως προ εσαν ἀκλινους, οὐκ ετι μετὰ s της αυτης δύνανται προσέχειν στερρότητος, αλλὰ τοσαύm ζάλη ταῖς εκείνων εισοικίζεται ψυχαῖς απὸ της ηττης του διδασκάλου, ῶς και εις ναυάπιον τελευτησαι το κακόν.447. 'Οσος δὲ ολεθρος, και οσον συνάγεται πυρ εις την ἀθλίαν κεφαλην εκείνου, καθ' εκαστον των ἀπολλυμένων Io τούτων, ουδὸν δεηση παρ' εμοὐ μαθεῖν, αυτὸς ἄπαντα εἰδως ακριβως. 448. Τουτο οὐν ἀπονοίας, τουτο κενοδοξίας, το - θελησαι τοσουτοις απωλείας αἴτιον γενέσθαι, μηδὲ εμαυτω μείζονα προξενησαι τιμωρίαν της νυν ἀποκειμενης εκεῖς καὶ τις θν ταὐτα φησειεν; οὐδεὶς, πλην εἴ
15 τις μάτην μέμφεσθαι βούλοιτο, καὶ εν ταῖς ἀλλοτρίαις φιλοσοφεῖν συμφοραῖς.
188쪽
I. 'Οτι πολλοῖ πόνου και σπουδῆς αἱ εν τω κοινω ὁμιλίαι δέονται. ΙΙ. 'Οτι τον εις τουτο τεταγμ ένον και εγκωμίων μερορῶν
χρὴ, και δύνασθαι λεγειν. III. 'Οτι αν μὴ ἀμφότερα εra αχρηστος εσται τω πλήθει. IV. 'Οτι μάλιστα βασκανίας τουτον δει καταφρονεῖν. V. 'Οτι ὁ λόγους εἰδως πλείονος δεῖται σπουδῆς η ὁ αμαθής. VI. 'Οτι τῆς αλόγου των πολλῶν ψήφου Ουτε πάντη καταφρονεῖν, ουτε πάντη φροντίζειν δει. VII. 'Οτι προς τὸ τω θεω ἀρεσκον μόνον δει τους λόγους ρυθμίζειν.
I. 449. σης μὲν εμπειρίας τω διδασκάλφ δει προς τους υπερ τῆς α θειας αγωνας, ἱκανως ἡμῖν ἀποδέδεικται. Εχω δε τι και προς τούτοις ετερον μυρίων αἴτιον κινδύνων εἰπεῖν, μαλλον δε οὐκ εκεινο εἴποιμ αν αιτιον εγωγε, αλλὰ τούς οὐκ εἰδότας αὐτν χρήσασθαι καλως' επει τό γε s ἀγμα αὐτο σωτηρίας τε και πολλων γίνεται πρόξενον
189쪽
128 CHROS MUS LV. I ἀγαθῶν, οταν τούς διακονουμένους εἴρy σπουδαίους τε ἄνδρας κώ αγαθούς. τί ουν τουτο ἐστιν; ὁ πολύς πόνος ὁ περὶ τὰς διαλέξεις τὰς κοινy προς τον λαον γινομένας ἀναλισκόμενος. 43O. Πρῶτον μεν γὰρ το πλέον των 5 ἀρχομένων οὐκ ἐθέλουσιν ἄς προς διδασκάλους διακεῖσθαι τοὐς λέγοντας, ἀλλα την των μαθητων τάξιν ὐπερβάντες ἀντιλαμβάνουσι την των θεατῶν των εν τοῖς ἔξωθεν καθεζομένων ἀγῶσι. καὶ καθάπερ εκεῖ τὸ πληθος μερίζεται, καὶ οι μεν τούτω, οι δε ἐκείνφ προσνέμουσιν εαυτούς'io Οἴτω δη καὶ ενταὐθα διαιρεθέντες, οι μεν μετὰ τούτου, οι δὲ μετὰ εκείνου γίνονται, προς χάριν καὶ προς απέχθειαν ἀκούοντες των λεγομένων. 43 I. ου τοὐτο μόνον ἐστὶ το χαλεπον, ἀλλὰ καὶ ἔτερον οὐδὸν ελαττον τούτου. ην γάρ τινα συμβy των λεγόντων μέρος τι των ἐτέροις πονη- is θέντων ἐνυφῆναι τοῖς λόγοις αυτοὐ, πλείονα των τὰ χρηματα κλεπτόντων ὐφίσταται ονείδη ' πολλάκις δὲ Ουδε λαβὼν παρ οὐδενος οὐδὸν, ἀλλ' ὐποπτευθεὶς μόνον, τὰ
των ἔαλωκότων επαθεν. καὶ τί λέγω των ἐτέροις πεπονημένων; αυτον τοῖς εὐρέμασι τοῖς εαυτοὐ συνεχῶς
Io χρησασθαι οὐκ ενι. 432. γαρ προς ὼφέλειαν, ἀλλὰ προς τέρψιν ἀκούειν εἰθίσθησαν οι πολλοὶ, καθάπερ τρα- γροδῶν η κιθαρωδῶν καθημενοι δικασταί. καὶ η τοὐ λόγου δύναμις, ην ἐξεβάλομεν νὐν, ούτως ενταὐθα γίνεται ποθεινη, ῶς οὐδὲ τοῖς σοφισταῖς, οταν προς ἀλληλους ἀγωνίζεσθαι
190쪽
ἀναγκάζωνται. 433. Γενναίας οὐν δει κἀνταὐθα ψυχῆς, και πολύ την ἡμετέραν ὐπερβαινούσης σμικρότητα, ἶνα τὴν ἄτακτον και ανωφελῆ τοὐ πλήθους ἡδονὴν κολάζη, και προς το ἄφελιμώτερον μετάπειν δύνηται τὴν ἀκρόασιν ' ως
αὐτω τον λαον επεσθαι και εἴκειν, aλλὰ μὴ αυτον ταῖς sεκείνων ἄγεσθαι ἐπιθυμίαις. 434. Τούτου δε οὐδαμῶς ἐστιν ἐπιτυχειν, a ' η δια τούτοιν τοιν δυοῖν, τῆς τε τωνεπαίνων υπεροψίας, και τῆς εν τῶ λέγειν δυνάμεως.
II. 433. Καν γὰρ το σερον ἀπη, το λειπόμενον ἄχρηστον γίνεται τῆ διαζεύξει θατέρου. ἄν τε γὰρ επαίνων Ιοὐπερορῶν μὴ προσφέρη διδασκαλίαν τὴν εν χάριτι και
ματι ηρτυμενην, ευκαταφρόνητος ὐπο των πολλῶν γίνεται, οὐδὲν απὸ τῆς μεγαλοψυχίας κερδάνας εκείνης' ἄν τε τοὐτο καλῶς κατορθώσας τὸ μέρος τῆς απὸ τῶν κρότων δόξης ἡττων ἄν τύχη, εις ταὐτὸν πάλιν περιίσταται τα Is τῆς ζημίας αὐτω τε και τοῖς πολλοῖς, προς χάριν τῶν ἀκουόντων μῶλλον η προς ωφέλειαν λέγειν μελετῶντι, διὰ τὴν τῶν επαίνων επιθυμίαν. 43 6. Καὶ καθάπερ ὁ μήτε πασχων τι προς τὰς ευφημίας, μήτε λέγειν ειδώς, οἴτε εἴκει ταῖς τοὐ πλήθους ἡδοναῖς, οὐτε ωφελεῖν αξιόλογον ao τινα ωφέλειαν δύναται, τῶ μηδὲν ἔχειν εἰπεῖν' οἴτω καιό τφ πὀθφ τῶν εγκωμίων ἐλκόμενος, εχων ἀμείνους