장음표시 사용
71쪽
PER VEN. SECT. SPI cILEGIUM. 7 cd chortans. hoc enim dehortatur, humoris aliquando natura, ut in quotidiana maxima humoris
pituito si cruditas,ab idea sanguinis aliena; aliquando crassities, ac frigiditas inges humoris melacholici, in quartana. Na ex Gal. lib. . de tu ed. valet. c. . dcli. I. de ali m. c. c. a. crudorum humoru copla,ex tua
natura a venς sectione abhorret: quia sub horu prς- dominio nequcut vigere vires, ut innuit docte Gai. lib. de cur .rat. per ven. sech. c. o.& I s. alioquin si ipsae suu obtinuerint robur, moibutq; postulauerit cin- dedae quide venae .Quare in quartana si calidi dc biliosi sanguinis adfuerit copia pro beneficio habenda, cum emendet melancholici succi qualitates, quartanae materici, stigiditatem eius attemperer,dcattenuci crassitiem ; unde haudquaquam tundenda tunc vena, scindenda autem, existente sanguinis melancholici plenitudine, ut hanc tollamus, cxo
nereturq. natura,& facilius ipsa reliquii cocoquar. hinc in quartana, hac tantum praesente,hoc consu lit ipse auxilium. cap. H. quia cum morbus chroni cus , etsi magnus, huius auxilii non urget usus , dccum rursus materies tum frigida,tum cratIa, neque calor nativus exoluendus aut imminuendus, neque restigerandum corpus: imo excitandus illo portu aut materiem hanc rc bellem vincat, ac concoquar.
qua ductus ratione Galenus in melancholica ple nitudine illud auxilium adsectata cum plenitudo ex se nata iit & calorem natiuum quasi suffocare, Mnaturam opprimere, ac grauare: leuatur aut e natu ra, Sa iusto catione pro rius liberatur natiuuscatos, hoc praestanti auxilio. Methodu hac scieter exerckt Galen. lib. . dolo c. ast ist. c. . dum de melancholico
disputat delirio .Neq; in his morbis primo &per se saguine mittit Galenus propter ipsa pleniluch De
72쪽
Verum propter morbum magnam habentem causisim ess cientem,& fouentem, ut deposita illa vid licer,plenitudine,& minor sit cauisa,& a natura fa-calias multo vincatur , & consequenter sanetur morbus. Si enim sanguinem hauriret primo , quia multus , non distingueret multitudinem melancholicam a biliosa, i mo indifferenter in utraque,illud consuleret auxilium. Quamobrem non respuit Galenus hoc auxilium in exquisitis febribus, ut Nouatores isti somniarunt, quia nulla plenitudo, nullumque onus; figmentum plane, ut copiose d mon stratum ictam Ac in omnibus,etsi nulla plenitudo,necesiarib onus adsit. quid quod nec lib. de plenit. cap.8. cum ipsis sentit Galenus , quasi sola h morum omnium multitudo onus sit , haudquaquam humorum in qualitate peccantium , Ut perperam senserat Erasistratus. nam quamuis verum, in plenitudine Eine onus, hocque cum sensu graui- eatis, non denegat tamen idem onus in moderata etiam quantitate humoris cachochymi, & qualitate peccantis, citra tamen sensum manifestum granitatis,sed tantum rei molestae & infestae. hinc arguebat Erasistratum, has res confundentem, sen- lum videlicet molestum,cum sensu grauitatis; m hic a quanto, alter verba quali. quale autem istud, si sua limul quantitate in se moderata, respectu autem virium immoderata, naturam gravet, dicetur graue quantitatis ratione, dc molestum ratione qualitaris infesta. Exemplo hanc rem lustrat Gale. nus in lailitudine lib. . de tuend.valet.cap. I. Ailis igitur,& elumbis haec Nouatorum ratio, cum ex Galeni mente,hbIo p seri m9. meth .c. i.
di plet horae, de vitio in humorum qualitate ius sit
73쪽
haurire sanguinem, idem confirmante Celso lib.1 cito. quid qhod nec semper plethorae venae inhio ex usu,iuxta illud lib. ι .ad Glauc. m. Ii.de quartana, in qua nefas tundere vasa,adstante plenitudine sanguinis calidi & biliosi, fas autem in altera quae ca-chymiam melacholicam adiunctam habet, quamuis in utraque,& suo onere grauctu L natura.
Secunda ratio parcant mihi Nouatores inepta. Nam ex Galeno , & ex uniuersa Medi cum exedra,in cunctis febribus, praeter febrem α. putredinem alis reperiuntur necellario affectus: uti enim febris caussam habet putredinem, ita putredo tra- spiratum prohibitum,&hic obstructionem,asi Mmorbum M permanentem, a qua exordienda curatio,ceu reliquorum affectuum caudex: haec nihil minus duplex, & fiens, & facta, tollenda haec. pr hibenda & altera. prohibet, cum apposit e fluxionis iter vestectatunter caetcra citius, ac tutius venae s ctio- tollit factum, partim eandem partem & puriatio. venae sectio , dum vacuat materiem iam uxam , & obstructioni coniunctam, fatemur obstructionem in totum hanc non tollere, assirmante Galeno lib. H. meth. ca.I . sed solam purgationem,materio prius altera,& cocta. Caeterum caobstructio morbus sit,& sua fruatur caussa, ac tria plicem promiscue signat Galenus, lib. I. meth.c.I3 multitudinem,crassitiem, lentitiem: cuique sua pe-eestatis est indicatio. multitudo namque vacuatio nem, crassities attenuationem, lentities vero incisonem indicat: verum sub ratione motus,quatenust videlicet consertim ducuntur,ac ruunt humores hi ad obstructionis locum, altera & dispar exurgit indicatio,compescationis scilicet,&retractionis ver-
74쪽
sias oppositam partem, quod perbelle eraestat vena
sectio. tenemur igitur de hoc auxilio iaccessario deliberare, aesti malis scopis. Neque movemur proxime ad secandas velaas ob putredinem , 3 ut febrem, cum haec disparia indicent, cx quibus non deliberamus de vena secanda : neque rursus impellimur ob solam plenitudinem , quia haec necessario non adest. Quare cogimur perpc tuo ob assiuxum, ut co- pcscamus,& ob iam fluxum, ut partem Vacuem US, luce ambo necessario requiruntur in omni putrida ebri. Ruitigitur omni ex parte clumbis eoiu latio. Leusi tertia ratio infringitur, negado consequies,&consequentia. quia ut tuque falsum.Galeni namq; illud pr clarum axioma catholicum. nequc hoc infirmant peculiaria alia dehortantia in febrib. vcnae sectione: quia hoc auxilium, ut quam quod verissimum est,non indicatur, sed deliberatur: & cum ad cuiusque auxili j deliberationem non susticiant indicantia concordia,& adhortantia, verum a iii ma- da pariter sint discordia dc dehortantia, iuxta cuiusque dignitatem:proinde possunt ad else in deliberatione venae sectionis in febribus aliqua clignatione maxima, qualia syncopes,& ma graim humor u cru-.dorum copia,&congeries, quς quide dehortabuture ius de auxili j v sum. neq. ii tud infringit catholica illud axioma, in cunctis febribus putridis, ex natu- . ra affectuum astantiu , saluberri inu venas scindere. Quarte rationis negamus assumptione. Daquamuis explicite lib. H. meth. c. I 3. non insinuaritGalenus affectus, ex quibus deliberamus de vena iocanda, istud iam explieitc docuerat cap. io. eiusdem libri. Quare obstructionis caulla, non solum qua multa, verum,&qua mouetur& agit,prq cauunda. agit au-
75쪽
tem necessario, aut dum de nouo gignit, uit dupli
generatu .n non solum fouet, verum N aug t. cmnigitur venat s ectio huic duplici scopo fatissiciar, prohibendo quod fit, & minuendo quod fastum,
nulla habita pIenitudinis ratione, semper Incunctis, ac necessarib ex usu erit. I acuationis tantum oratia in febribus putridis se
. CAP. XIII. IN sensi Veritatis holles, cum totis vitibus tueri conetur solam plenitudinem in feb. putridis v
nae lectioncm indicare: cogantur rursus inviti, fluxionem omnem fateri revulsionem indicare,&hac praestare commodius velim sectionem, hinc attrita fronte, increbrescente minimo principij errore,ti. mere obstructionem fientem, fluxionem, videt. ad putredinis larem ruentem,negare presumunt. Quo perculso errore, ne dicam vesania, Omnem genuinam febrium put. funditus euertunt historiam, &, diuinam Galcni methodum in hisce curandis dissipant,exterminant. quid quod post: tot secuta proh
dolori nouarumhqresium, maxima cum hominum clade auctores fiunt. vi autem incautos decipiant tyrones, quod nec minimum,Galenum theatri Medici iubar, tanti erroris,cunctis fautore impudeterproponunt. Sed hos iam audiamus, mox discrimen subibimus, aquam infundentes in sacrii huc igne. In primis itaque Galenum offerunt illud in sinu tem,dum lib. II. neth. cap. IJ. illo iam supra celebrato axiomate,venas scindere in febribus imperato tita a suo onere natura leuetur: leuamus autem cande solu, cu plenitudine, naturq Onus vacuam us&cuibide nullu altu prςter huc assigna Galenus usum,
76쪽
necessa ab arbitrandum sensille fluxionem abesse, ob qum urgerct tunc compescationis indicatio,si prael ὀu esset. Porrb , c idem dilucidius exponit lib.
8.mσh. c. q. cum mittendum consulat sanguinem. ut =itiosi lucci maiore parte emissa,ad detergendas max obstructiones accedamus e cum alioquin m
tus sit, illo non vacuatomos inagis obstructiones impingere,si ea quae a farctu liberant propinemus. Nulla igitur hoc loco reuulsionis, sed vacuationis tantummodo tacta mentio.Terta b denique de ali ra Galeni auctoritate candem fidem altruunt hic jtaque lib. II. meth. c. ι .illud idem in sanandis febribus consulit,quod mox in citato libro 8. meth. Quare cum solius vacuationis, Busquam revulsio nis meminerit Galenus, censendum sibi cordi ita xionem respuere,admittere tantum plenitudinem, quam adaequate Vacuati O,quae per venae sectionem hi ,exqluit. Sed iam rationum momenta aestimemus,quarum haec prima. In communibus morbis, nulla peculiari adstante particula affecta, quoties administratur venae sectio, haec vacuationis tantum gratia exercetur. Aζ-que sebres cunctae putridae sunt huiusmodi.Ergo.
Prima propositio dc verissima, & nihilominus
Galeni auctoritate firmata,tum comment. 3. in lib. I.prorrhet. sen .s . tum δέ lib.de curandi rat. per ve. sect. c. I9.Ex eo autem elucet Veritas, quia reuulsio,
carceres utrosque respectat, & a quo, & ad quem. morbi verb communes, cum priuata careant sede affecta, necessario & eisdem carebunt finibus. per consequens igitur, reuulsionis in his nullus v-sus,imd solius vacuationis, s sorte plenitudo ur
77쪽
PER VEN. SECT. SPICI LEGIUM. SI
Assumptio ex febris definitione elucet. Febris namque calor per totum corpus dispersus. Nulla igitur priuata huius sedes. Secunda ratio: Iteratae detractionis tempus, qua simpliciter vacuarc intendimus,eadem dies:in quisbus autem morbis reuellere,tantum abest quod e dem , verum si duobus deinceps diebus fiat, multo
melius exerceatur, auctore Galeno lib. de cur. rar.
per venae sect. c. 2. Sed in febribus putii dis eode petaiaepe die , aut taltem postero, iterando , sanguinem detrahimus. Ergo in visce febribus,simpliciter va
Tertia. In quibus morbis simpliciter intendimus vacuare, amplam imperamus sectionem, ut aeque nos & craises,& tenues vacuemus humores in quibus autem solum zeuellere angustam potius: sed in cunctis febribus amplam ac latam iubent omnes Medici, ut pariter omnes crassi,ac tenues ae quὰ ducantur humores. Ergo in febrium put.cur tione solus in tedatur a cunctis vacuationis scopus. Quarta ratio. Euacuatio fit unica prςsertim. ac copiola sanguinis detractione ,reuullio contra parisca,re per vices repetita,etiam ex Galeno lib.de cur. rat.per Venae sect. cap. n. sed in febribus putrid.ut exoneretur natura ea, qua premitur sarcina, & reis liquum facilius deinceps concoquat, inutile excernat , extinguatur denique febris, calida vacu ta materie scopi praecipui huius auxilij in febribus magna nihilominus extrahenda sanguinis copia. Ergo in his haudquaquam reuellere, urium Vacu
Quinta. Auxilium indicari debet primo, vel ab ipio morbo,vel ab his,quq cu ipso conectu tur,cauo
78쪽
1 Da cvRAT. sEB. PUT.ia videlicet,vel aliquo urgenti symptomate. Sed re uultio quae per venae sectionem fit a nullo tu febri bus quie indicari,verum vacuatio sola per eandem. Ergo non reuulsimus, sed vacuationis ratum beneficio sanguis hauritur in febribus. Prima propositio detis ta est ex methodi doctrina. Asrumptio rursus probatu Gallib. II.mech. cap. .septem tantum in cunctis putridis fines srepe r iri a lectus lineris mandauit, ex cunctis illis, nullus , praeter multitudinem , quae aliquibus accidit febribus, sanguinis extractionem postulat. Et go hic rantum inopus huius auxilij in febribus. nullus Igitur reuullionis usus. quid quod e& quibus abest multitudo . nec vena scindenda , quod innuit itidem Galenus lib. de constitur. ait. Med.
Caeterum si sorte quis aduersas huius rationis momentum obiiciat, Galenum lib. II. method .ro. infib. putridis duplicem aestimare obstructi nem, fientem nimirum , do factam, & illam haud- dubie compescationem, ac reuulfionem Indicare.
Huic satisKeiunt illi, dicendo, quod in cunctis
putridas seb. quatuor tantum reperianim humotu fluxiones, quarum nulla revulsionem iniuicat per venae sect. M per consequens in eo loco istud non intendit demonsttare Galerius, nam quod cor scendum censer ipse, taxus est ille primatius , o structionis essiciens causta. quem ipsi ι contraria
causiae, aut materiei qualitare, arbitrantuIr Ompescendum , vis tenuis humor incrassando , si cris attemperando ι si λαὸ dolor fluxionis caussa anodinis, si calor refrigerantibus. nullumque,usum habet venae sectio in huius a fictus euratione
79쪽
facta aute obstructione , aut humore Iam putrescere, accensaque ab hac putredine febra, nullus perseuerat amplius fluxus ad obstructionis locum , &per consequens nullus revulsionis usus. de hac primaria fluxione, inquiunt Nouatores illi, loquutum fuit Id Galenum lib. i I. meth. cap. q. ex libr. . de
rer hanc primam , alteram assignant illorum humorum , qui per lingulas accessiones vicissitudinarie, existente iam actu febri ad putredinis focum aceruantu r vel atriinde t rant in illi, vel a parte in qua humor putrescit attracti, vel in eadem, ex oblati
portione alimonii congesti. qua ultima ratione gigni polle febrim attestatur Gal. li. 2.de diis Db. c. 18.
Tertiam fluvionem concitari affirmant, dum humores per initium paroxysmi, irritata expultricet laris putredinis, alibi expelluntur, siue intra vasa ut in continuis, siue extra in corporis habitu, ut in libtermittetibus. Quartana denique statuum, dum retracta natura, etiam humores in putredinis lare aceruatos expellere aut critice conatur, aut sympi matice. quo tempore spiritus; dc sanguis retra nuntur ad internas partes, ut adiuta natura Delicius
progrediatur ad caulia morbificae expulsionem, ut Galenus perdocte illustrat tum libr. a. de rat. vich.
se n. 46.cu lib. 2. Apho. tum & libr. H. method. sen. I. cap. 2 o. Quamobrem cum nullae aliae assignem
tur, aut frustra saltem in hisce libr. putridis fluxi nes , & ex his nulla compescationem per venae sectionem indicet, sutilὸ ad hunc scopum , auxi- Iium. non equidem prima, ut iam demonstratum, quia impersceptibilis, cu tuc adhuc actiones no let
80쪽
dantur, per quas venimus in morborum cognitio nem.Multo minus & altera, quia cum perseverans er omne morbi tempus, adstaret usus perpetuo ilius auxilii: quod absonum.Tertia dc ultima.Cuni actiones lint expellentis naturae causam ipsam morbifica,sive fuerit ipsa irritata, siue xyφυMν Procedat,haudquaquam illas copescere licer, vena sectione,neque fas easdem aliqua arte impedire.. Cum haec igitur ita sint, manifestb constabit,nullum affectum in congerie febrium putridarum , T uulsonem postulare per venae sectionem , sed potius vacuationem tantum per eandem ; cum videlicet adfuerit multitudo, obstructionis caussa. Hae sunt praestantiores rationes , quibus Noviiij isti elumbem eorum opinionem perperam conantur tueri: partim a quodam illius haeresis acerrimo propugnatore inuentae.
In cunctis putridis feb.indicatio adea revulsionu, -- nersus Neotericos demonstratur.
NEscio quo fato, oscitanter Neoterici fluxio
nem uniuersalem non admittant, per totum febrium put. principium ruentem,cum dc eandem in systrophicis inflamationibus concedat. vii enim ambo affectus in generationis modo couenimit, sic& in curatione, testate Gal. lib. q. meth. ca.4. Inprimis,in primo φxortu,quia utrique materie habent,& antecedente caullam, humores in corpore exun dantes. Deinceps concordant,quia, ur; in inflammais 'rionibus,postquam aliquas coni c partes factas, fluxa