장음표시 사용
81쪽
siperent quam per qu vistat Mncamur, ea sane Maiauio ra sunt. Non solum autem propter hoc: longioris vitri duae enim cause: cr quantum ex quale. Quare oportet non solum in latitudinem de humidi: fed hoc Cr calidum,ut quefacili conm
mtibile, neque facili exsiccabile'. Et propter hoc: homines
longae vite magis quibuslam imioribus. longioris enim citae sunt quae deficiunt multitudine humis: si suri ratione excladant secundum quale quam deficiam sicundum quantum.
Ad hoe, ut humidum sit uitae longae aptum ex parte qualitatis, dus sunt rationes: disposito, uidelicet, aerea viscositas, He proportio ad calidum Nam humidum longae uris aptum debet ad calidum habere debitam proportionem, quoniam si humidum esset magnum & calidum
paucum calidum cito suffocaretur,& humidia cito con gelaretur. Sin autem ealidum multum,& humidum paucum,humidum cito exiccaretur. unde inquit. Non solum autem propter hoe. s. multitudinem humidi uiuentia unt
longioris uiis: nam dus sunt causae & quantum & quale: α quoniam quale duplex ratione dispositionis .s ui cc si
tatis aereae.& ratione proportionis ad calidu:idco epcr-tet , ut inquit. Non solum multitudinem esse humidi: sed hoc esse calidum,hoc est bene proportionatum calido: ut
neq; facile congelabile st.& hoe s ipsum humidum esset
multum, Ad calidum paucum: ne in facile desiccabile M hoc si humidum esset paucum,& calidum multum: oportet ergo esse proportionatum,ad calidit. Hinc soluit quete situm eur homo est longioris uitae equo S boue, cum stillis minori humidum minus habens, respondet hoc esse quia humidum hominis ad eius calidum est lore melius proportionatum, quam humidum equorum sit maius humido humano: unde dicit. Et propter hoc homines lon-ps uiis est magis quibusdam maioribus sequo, & houe.
Et dat causam,& dicit. quia longioris uitae sunt. qus deficiunt in multitudine,& quantitate humidi: modo plu-rhac maiore proportione excedat sic si dum quale, quam defie ant secundum quantum unde licet humidum humanum deficiat in quanto ab humido equi, α bouis, excedit: tamen illud longe magis in bonitate proportionis quam illud excedat ipsum in bonitate quantitatis. Eshenim duplex bonitas qualitatis,uidelicet, tu quantitatis: humidum equi excedit humanum bonitate quantitatis, humanum uero excedit illud bonitate qualitatis, S longe magis quam humidum equinum humanu excedat bonitate quantitatis. Ex his patet, qu bd humidum long sints aptum ad siceum δύ ad stigidum etiam debet habere
rationem, non enim debet esse adeo siccum , ut cito exiccetur: nec ita stigidum, ut uelociter congeletur: ergo humidum patum sicco,& parum frigido permistum ad ca- Iidum habens debitam proportionem est uiis longae aintum. Si enim non habet et de sicco non esset uiscosum, αs non haberet de stigido esset cito inflammabile. Aristoteles autem de proportione humidi ad siccum, re ad si i-gidum non loquitur,sed eam dat intellige te ex aliis eo ditionibus: ut patet: quibus manifestum est humidum, quod est difficilis exiccationis esse bonum in quanto βίquali. In quanto, ut sit multum. In quali uero duplicites, in proportione ad calidum: de in dispositione. In dispositione quidem,ut sit aereum, undivosum atat, uiscosum sic ei ac si igidi non nihil habens. In proportione autem, ut sit calidum ad humidum non multum: nee contra humidum ad calidum Utrum uero in quali debeat esse aliter dispositum, posterius dicemus.
calidum autem ipsium: in nonnullis pingve habetur: quae 'ressimul efficit: ut neque facile inarescat, neque facile retriast retar. hi nonnullis alio uere praeditum HI
Est datim aliquibus quiscra calidum: pingui. quod mulDe longitudine
bifum automarum habet hamorem. Declarauit, quod humidum s debeat esse Iongae uitae
conueniens: debet esse calidum, Se quoniam calidum est multiplex: exponit, quale calido debet esse eum humido, ii debet ealidum ipsum,& humidum esse Ionpete viis conuertentia: S uult animalibus possit inesse duplex calmdcii ,aut par pue,aut alium habens humorem quam pin puem, eum calidum est commixtum humido pingui, tale est longae uitae conuertens. quoniam non est sacile exie-cabile nee sacile conpetabile, siue in stipidabile: eum uero est, conamixtum alteri humori quam pingui ut aqueo uel negmatico aut terrestri sicco,non est uitae cGut mens. unde dicit Est aut m aliquibus uiuentibus quidem calidum ipsum piripue atreum, Sc hoc est subandi long s u tae id Deum: quoniam tale calidum mixtum humido non facile exiccabile est, nec facile init gidabile: quibusdam autem
uiuelibus calidum alium habet humo tem. s. segmaticum aqueum,& tale non est lor ps u:tae iden eum: tale enim
humidum est ei assum atque fritidum facile in frigida Ie, de congelabile b re erro dictum est calidum mixtum
humido aereo esse uris longae idoneum.
rrcti rea clerici ut quod haud facili correptibili sit: nosvaque m lx mcntis abundet quod enim tali ui moraratura intoimitur: nam excremetuorum vitias
atqιe fac tilias, Luem tibit contrari : ais e interreum raturam is sum. intersum partim corumpit.
item oportet futurum es non liuito cerruptibila: nouspris uiscum isse. interimitur enim quod tale: aut languore,
aut natura. contraria enim stypernitatis virtus er corruistii Jac qui sim natur. hcc autem partisvia. Tertia conditio ex parte qualitatis est, ut humid si stpulum,non mixtum superfluitatibus extraneis: na si esset mixtum exltaneis superfluitatibus: facile esset eorrupti bile, aut languore Se morbo: aut natura. Languore quis dem si supersutias est et relerata ad aliquam uiuentis patii eulam: nam in illa fieret languorem perniciosum. naturaueros supersultas esset diffusa eum tota humidi substantia. unde inquit. Item oportet suturum humidum calido commixtum non esse leuiter corruptibile, alioquin non esset long suius aptum: ideo oportet subaudi tale humis dum non supei uiscum esse. sed purum: quoniam ut i quit, humidum quod est tale, interimitur. Aut languore hoc est morbo particulari particulae determinals,aut na iura tioc est morbo uniuersali. Cuius causam affert,& in quit. Quoniam uirtus supei fluitatis hoe est humot super fiuus uigorosus,est conitatius, hoc est praeternaturalis. A corruptiuus, hac quidem naturae, quando fuerit diffusus tota humidi naturalis substantia in uenis: hie autem par
liculae,si fuerit non diffusus cum tota hunudi substantia, sed relegatus ad particularem locum iaciens ibi apostema, aut alium particularem morbum. o uero ad uerba attinet. animaduersione dignum morbum esse du plicem. totalem ae uniuersalem, ut febrem: particularem. ut apost ema: quando ergo humidum est tinputum, uel est imputum in tota eius substantia , de se facit morbum uniuersalem: aut in aliqua parte corporis. de se s sit morbum particularem. Propterea Aristo.inquit,quod tale est L humidum imputum interimitur,aut natura. hoc estvroibo uniuersali ut languore, hoc est morbo partieulari Diciε enim uniuersalis morbus, natura ab Aristotele, . qm est uniuersale principium lesionis omnium membro tum: ut enim natura est prine pium omnium motuum: ne morbus liniuei salis est plincipium omnium lesionum.
Dicitur etiam natura: quoniam sicut sol ma, qua est na omin
82쪽
tura: In in toti materiae, ita mori, uniuersalis inest toti
corpori. Amplius dicitur natura, quoniam non cum tanto dolore, cum quanto est morbus partieulatis: aut dicitur natura, quia est totum animal, aut totum uiuens saltem potentialiter, de asseeituet uel aliter Ac melius uer ha Aristotelis. Interimi ε enim quod tale. s humidum aut Iannuote, hoe est ratione partis latimidae, aut natura, hoc est aut ratione substantiae totalis: se per naturam intelligit totam substantiam eius: per languorem uero particu
2.. Θ Iamuel mebium eius naui dii m. Animaduersicine quo bdignum est, in potest esse laesio in pati reula eorporis, non existente peccato humorum in toto, ut medici asserunt. Ideo humor potest esse stipet suus in patricula aliqua coris
o longae idoneum debet esse bonum in quamo, quati: in vel . quanto quidem, ut se multum. In quali uero tripliciter, in dispositione stib nitar ut fit aeresi, unctuolam, uiscosin In proportione ad ea lidum, ut nee eaeedat calidum, nee excedatur multum. In dispositione accidentium ut si pu-
ιξ - um, nun superflui fi eum. Exum qumhsbluunt ut omnia
a qussita, quoniam differentiae vitarum in longitudine Schrontate ex different sis humidorum 1n'quanto Sc quali proficiscuntur:ditarentis uero humidorum in quanto &quali ex chiserentiis formarum steundum specie exotiun tur, quae non possunt stare in matellis nisi mediatibus humidis sie in quanto quali eonstitutis. Hae ratione
nonnullae planis uiuaciores sunt animalibus, nonnulla animalia uiuaeiora nonnullis plantis, nonnulla fit restria uiuaciora nonnulli aquatilibus .nonnulla aquatilia nor μου&ii nullis terrentibus. Hae ratione nonnulla uiuunt anno,
ta nonnulla pluribus annis, nonnulla die alia pluribus di hue,quonia humidiam quibusdam non ad maius tempus
pro inta olido est proportionatum. Sequit ut etia in una qui uiuetis species limitat sibi certum lar uitae tempus, quod nullum eiusuem individuum propredi poterit, ut Philostonii eGeludit. h. libro de generatione ,hene autem abbreuiare: cuius causas diximus in ii. de generratione,&Ue postea dieemus. Haec de solutione qusii torum in genere. sed quaeritur utrum duae species possint esse per sttamia aequeton Reuae. Dicendum. non, quoniam euius eisine idis . cies est aliqua proportio propria plurium qualitatu, petis. e. quam stat eius uita: ut alia est in homine, alia in equo aliare in alta: sie insperi ex non possit saluari in alia propor
tione , Ad hoe quia est talis speetes. Sed quod est propria
alicui speciti non potest idem specie reperiri in alia specie, ut. d. de exto asserit Auer. sed longitudo uiri eonsequitur talem primatum qualitatum proportionem: proportio autem non est eadem specie in omnibus uiuentibus: ideo napossunt duo uiuentia esse aeque longeva.
Qui opter quae alacia sint, πρminere unctini: oos. finesenescios. ti semen, exeremtuum est: π insiper, mprodit allicrat. obiesu: inulas ecpio G asino ex quibus promereatus est,plat temporis civit. er Demisiae, maribus: si mares sitices sint. Mocirca Crin ta rum genere: nures brevi rem q-n semime uitam obtinent. spropter mitiua, cr mali isspermatis :sensunt Ero. Demaenim, superstitiim: Nam ius, cratemissum. Et propter Me:malus est lamoris uitae eois Cratino, ex quibus
genitus est. er femetu, masculis: a coitivi sint miscuti.
propter er passeres masculi: breuioris uita soneris.
Cum assignasset eausas longae ac breuis uitae in gene rati,nsie ad species accidit,A declarat in particulari,quae animalia Isipeoa: quaeue breuis uitae sunt. Et primo ponit hane eonclusionem. Animalia salaeta multum cui coitiua atque multi sprematis.esto seneseunt. probatur: quoniam spuma est supersuum alimenti ultimo eonem ii , ergo in animalibus salacibus natura in sperma potius eduertit mammentum,qua in labitantiam muti in non enim possent esse multi spe atri nisi natura regit tua plus de nutrimen
to mitteret ad sperina,qua in substantiam nutriti. Hoc autem facit ad diminutionem hui di ergo ad uitae breuit tem. Amplius etiam sperma exiccat emissum: emo multu costiua cito exiccantur: 5 se cito senescunt. Quo uero ad uerba attinet, animaduersione dignis, animalia posse esse multa sprematis duplicite et ast natura: quoniam natura sunt multum coitiua, Ad lis e sunt a natura ex tota specie
breuss uitae,quoniam natura tegit sua plus de nutrimento
in sperma qua in huius dum uitale transimi: tu: α quo ad hae partem ualet prima rario Aut possum este multi sipermatis ab accidet utpote ex usu multi coitus. Sunt enim aliqui homines. qua natura tant parum salaces, usu uero fiunt salaces Sc isti sunt breuis uitae per acciden x non ex tota specie, quoniam emittentes spei a exiceantur. Hae aratione Aristoteles in libro problematum ait eos,qui ste-queniam coitum exolui,fieiis infirmiores eae tetis:&e fbi isdem particula ait Psalaces hi sint, quibus pili palpebra- φrum cadunt, u qui calui fiunt: quoniam eum exiccentur exitu spermatis, deficiunt humores in capite, de euis part 'us Hac eadem turne eadem particula asserit, omnisi Fbi Ganimalium hominem maxime posto concubuit, dilabluicte laguescere. quoniam, ut in qnit, semen proportione sui
corporis, plurimum emittit. Probat autem conclusiionem
su im Aristoteles a signo soluens p lema propter quid mulus est asino δύ equo,e quibus genitus est Iougioris usis. Re insidet 6 inquit. Et propteri emulus est,ton pio ris uitae equo M asino, a quibus remtus est. unde libro de
animalibus mulum ut Asile Aristoteles narrat annis.
Aliud problema propter quid semel laesunt longioris uitae masculis salacibus. Respondet v proptet eandem eauiam 'Alivid. propter quid passeres masculis semellis bremotis uuae sunt. Respondet propter eandem causam,quoniam asinus S equus,se parietes, omni o mane uti salaces nimis ex coitu exiceantur: 5c ita euo senescunt. Via enim masculi pinetes ad tertium annum inirim trut Arisioteles inquit libro de annualibus. Dixit aute semel las/ι se longiores uita masculis non absolute, sed salacibus: quoniam mas est semella in penete homitiis longioris uiis, ut Aristotes es dicit. Ex his accipitur, i, lignum potissimusalacis hominis, quod sumitur a casibus, est polo lita , cu es, maxime circa coxas: ut Aristoteles inquit libro problo mm. matum significat enura polositas humiditatem spemati. Pii.q. eam, ac supersuam nimis in corpore dominari, δύ maxo Obl. sume quando fuerit circa coxas. Colligitur secundo, in de optimis praeceptis pro retardanda senectute: βe eonseruanda sanitate est moderatio coitus.
Adde etiam quod qui inque mares laborionunt: amplius laboris nomine, sin crus cnt. labore : exiccit.senectus
Asiue autem π quicunque tibmost mastu rion etiam propter laborem si fiunt magis. disiccas enim: labor. An clus autem : Rea est.
Secunda concluso etiam in partieulari, maseuli qui laboribus premuntur: sunt breuioris uitae aliis masculis, qui minus laborant: etiam aliquibus semellis: probatur, quoniam labor cum nimium excreuetit .exsecat: lecati uero est senescere . cum senectus sicca sit. Quo uero ad uerba attinet disseretia est inter laborem, . exerciti uin. Labor est motio corporis uiolenta in qua multum resoluit ut de spiritibus. a. libro de Coelo. Exercit tu uero est motio eor- csim se potis,uel aliquid loco motionis ordimata ad consumptionem supersus talum: utptima particula problematu eobligitur: ideo labor exiccat,exercitium humectat. labor saeit senescere, exercitiu uero iuuenescere. Animaduerte tamen, quod labor eo uenit corporibus stigidis Regmaticis multatum superfluitatum, quoniam per laborem exic- .eantur. Et sicut labor iacit senescere, ita ira, de acerudentia animae tristia iaciunt senescire, cibus quoq; S p
83쪽
- tum, maxime eum suetim solutiva, exiccant.enim Phat maea nimium. Pisi et ea sobollio a , 5c sanguinis minutio omnia enim hae sacvant euo senescere.
tamen mares, ut in uniuersum dixerim uiuacisares seminissunt. cuius res Oufi inus familia calis
Natura autem π omne dicam. mustuli: fomellis Ionistioris vitae. causi artem: quia eali iura limas mascatus est
Tereia eo ne lusio licet per accidens masculi temellis possint esse uitae breuioris, aut labore, γ ut coitu, aut usuali rum exiccantium natura tamen masculus est longi ris uitae semella. Causa autem est , quoniam masculus est ealidius animal semella. ut tu uero ino ubus si ita intelligendum: poste uidebitur.
Ea metiari animalia: tepiss Ioias plus temporis prifrigidit. Easim aut m , ibi ratas, longioris ui situ si in In
locis, propter eodem causim. Quarta coia clusio eadem animalia specie, quae sunt in calidis locis,ui raciota sunt in i similibus in locis stigidis:
mohatur proptet eandem causam. quoniam a contine note sunt ealidiora. a uero sunt in locis frigidis a comisenente sunt frigidiora. utrum autem hoc sit uerum: dicetur postea.
illa ipsa cavsa que maiores t corpore uiuunt. π mavum maxime quae natura franda sunt magninudo conlectior redestis atque insignior. mapropteri. Bss Iocis sierpentes, laceruuer corticula, necnon in mari rubro testata omnia, mn a quadam magnitudine augentur. calua namque humidiatun vitae ae incrementi eausa existis. Locis autem n geri si et
humiditas animantibus est. imois in fluere congelasim e potest. Propior quam quidem Cr maiora: π niaxime notabilis magnitudo animalium stlidorummundum naturam. QM. propter serpitu er lacertae er plotidota mam sunt in eat: ti sis laris,er in rubro mario bracoderma: augmenti enim: α rida bamiditas cauta, σvite. In Irigidis autem locis: magis
aqueum est humidum quod in siniadibus se Qis propior: δε-
esse congelabile. Ex his soluit quaestum, ut ex solutione eius habeat suum intentum: quae tit propter quid animalia in locis
calidis sunt maiora. re notabilioris magnitudinis seeundum naturam. animalibus sibi similibus in locis si istidis. α hoc uiquit .Propter qua quidem causam animalia quae sunt in calidis locis mainta sunt sibi similibus in frigidis:
propter eandem causam maxime notabilis magnitu
do est animalium frigidorum existentium in locis calidis qu in se magnitudo animalium frigidorum secundum natura, em nitum in locis frigidis. Affert signum ex se 'thug, lacertiri de corticatis animalibus. quae in locis calidis magna sunt in frigidis uero parua. unde dicit. Quapropter de ser me Sc lacertae M pholidota, hoe est eorti eata mapna iant in calidis locis, de in rubro mari magna sunt ostra eo doma,hoc est tetrato, quonia, ut inquit. augmenti Sc uitae calida humiditas causa est, in stigidis autem locis magis aqueum est humidum, quod in animanis os Iibui est, quam ter est facile eonpetabile, Se sie facit ad h. ditis 3 patuitatem. 5 ad extimstionem calidi. Sed circa ho, quae tu ut primo utrum animalia existentia in ea lidis locis vinaciora sint sibi similibus in specie existetitibus in locis P si isti diti Galanus,le Avicenna asserunt quod habitantes a. primi in regionibus stigidis sunt audacem, S bene digerentes Scdiu ununt et, de subtilili spirituit: in calidis utro dicit Aui Pestis
eenna homines senescere. to. anno. Aristoteles quoque inpoliticis asi erit in legion sus frigidis homines robustio res esse,&audaciores quam in ealidis. ergo sunt longioris uit Praeterea calidum continentis poros aperit, quibus apertis evaporat humidum nostrum, Sc haee evaporatio est causa putres aetionis. ut dicitur quarto meteoro
rum. extrahit enim humidii in natu per evaporationem.
Albertus uir philosophie Peripateties nsi ignarus propter l, se argumenta asserit Aristotelem in hoe no dixisse
utinatem, quoniam omnes alsi Peripatetici,& medici dixerunt contrarium r propterea pro honore Aristotelis aueum intellexisse per regionem calidam,regionem temperatam: nam cum in misto loquimul de calido, sempet aecipitur pro calido temperato, per regionem uero frigida imielligit regionem ad extremum stigidam. nee iniuria: quo in lam temperatum dicitur calidum respectu stigidi. Causam uero asseti. quoniam calidum restionis temperatae noest ad uiens, neque aperiens potos nostrotum corporum, immo est magis fouens,ae conlattas noctium humidum, quare in temperata regione uiuaciores sunt homines. Ae cedit in sicut empus temperatum est uiuacius non tempetato , ita regio temperata uiuacior est regione in extremo
lapis. Sed pace Alberii dixerim Aristoteles 34.particula problematii,expresse repetens hae e assem causam, quoniam in regione calida humidum est secius, Se sie minus putribile, ubi patet eum loqui de restione calida lapsa a
temperam cto per calidum, sc sic eum. Propter fisc Pettus apponensis eo in loco asserit Aristotelem intelligere per regionem calidam, regionem. quς declinat a temperamento parum per calidum Se sic eum: in hac enim est et, cumines longioris uris probat Aristoteles ex e quia ii nudum est aliqua ex parte secius, Mita minus puta bile. Praeterea humidum nostrum caliditate 5c siceitate contrunentis parum a temptramento lapsis, non est ita extinctiauum calidi: sicut in stigidis regionibus, uel temperatis. Amplius in talibas locis humidum est puriu ,α mimis sui et sui talibus permistum. Regio autem, quae se decliseriat a temperamento per parum caloli Sc sic ut dici est
in extremis tertia climatis,uel gens ad quattum. Homines uero in calidis locis ualde lapia a temperamento per ea Iidum de secum in exiremo paruo rempore uiuunt,ut est regio secundi climatis, quoniam a calido continentis i natum humidum aduritur r homines etiam in regionibus
ualde lapsa ad frigidum & humidum etia parum uiuunt,
primo quia mors uiolenta accelerat inopter prohibitam transpuationem causatam ab oppilatione. Secundo quia mors naturali etiam est uelox: qm frigiditate continentia
calidum intus impelluor: de sic ualde cum hunudo prorsundatur, atque inuis atur: Sc se illud ualde depascendo exiccabit. H*c Petrus apponensis: quae licet sint bene colorata: Sc medice dicta, non uidentur consona dictis Aristotelis, inhbeenim libro, Problematum parti cula absolute antiit. qubd habitantes calida loca sum
uiuaciores. Praeterea. quod dicit de regione lapsa a tem peramento ambaguum est, nam tune ita ei set de eo plexione.&ita complexio declinans a temperamento
posset esse longioris uitae quam temperata: quod est dihium. Alii dixerunt qubd intelligit Aristoteles quan
do ealidum temoniis fuerit calido innato nostro bene proportionatum, ut non illud usque adeo exuperet, ac super uincat, ut ipsum expirare, cogat. Sed haec po- Rautio sitio concordat cum illa Conciliatoris. Praeterea Atti stoteles loqv:t ut de regione ea lida, ubi sunt magna animalia, quae non potest esse nec temperata: nec parum lapsa per ealidum Sc siccum: nam in hac regione non sunt antinalia ita magna. Alii vero dixerunt. qubd habitantes in legione calida non respectu cuiuslibet motris sunt longiotis uitae: sed respectu motis, quae uocatur extinctior nam a calido continentis exie catin humidum innatum : de se non eontingit homines ibi in
ii extinctione calidi uero h ii t. trigida loca,
84쪽
motiuntur extincto ealido ab humido multum stigido. Sed pace hotu dixe tura, hae e non sunt ad mentem Aristotelis, qui de utraque morte loqu:turr ut patet probi male. 9 in quo loquitur de morte, qui fit extin istione calidi, problema mero to loquit de morte, quae fit usa exic cationis humida: uult enim utro P modo eos, qui habitant
loca calida esse longior fuit s. mihi igitur tandem ui detur esse dicendum . eonclusio Aristotelis non sit universalis, sed solum de animalibus uel hominibus sti eidae humidae emi plexionis,de his enim loquens asserat animalia uel homines stigidae complexionis ualde diutius uiuere in locis calidis, qua in lapsis a temperamento pet stigidum Se humidum: quonia in locis calidis Ac siccis, eorum humidum a calido continentis quasi eoirigitur. Est enim praeceptum medicorum in omnis dilatasa corrigita eontrario: comparat autem Aristot regiones calidas adfiigidas : modo utra iri a tεperata aeque labatur. Et Q sieintelligat Aristot lege uerba,dicit enim Animalium sti-gidorum m naturam: Se non omnium animalium, δύpropter eadem causam animalia lapsa ad calidum, secum ualde diutius uiueret in uigidis regionibus, quoniaeorum lapsus eorrigeretur a frigiditate continentis: Ad in hune modum arbitror esse intelligendiim de masculis re
semellatum: nam qui stigidi sunt diutius uiuunt semellis pcuissimum frigidis propter easde causas: per quς tolluntur obiectiones. Prima quidem quia medici loquuntur non habita latione ad complexionem si inda ,sed smplicitet. Quod uero dicit Aristo.libris Politicorum simi
i iter intelligitur. Aliae etiam inlluntur eodem modo.
secundo quaeritur utrum animalia habitatia loea calida sint maiora qua sibi similia specie habit ita loea stigida,
Ad uideturi non,quoniam Aristo. de natura animalium
libro s. dicit in aegypto aliqua maiora quam in Graecia sunt, ut boues, ct oues, Ad aliqua minora ut eanes, lupi, lepores,vulpes,coris, accipitres, aliqua magnitu cline pa ti,ut e nices, ea prae, ubi patet aetyptum esse ea lidiorem Graecia. Dicendum indictum Aristo. est intelligendum non uniuersaliter,sed solum de animalibus frigidis,
hae e enim in locis calidis maiora sunt qua sibi similia specie, in regionibus stigidis, Ac de his loquitur eum inquit.
Propter qua quidem eausam& maiora stini animalia in locis ealita Ac maxime est notabilis magnitudo eo tu animalium,qus m natura frigida sunt. De his quom exemis plificat, ut de serpentibus, de quibus in libro s de natura animalium eodem capit doques in qnit In Arabia lacerti magnitudine cubitum exled ut . in Astica magnitudo an-ciuum mira. sicut se sertur, iam enim nrennulli ubi triremi applicuissent, ossa bouum multore uidisse narrant, quos assumptos esse ab anguibus non dubitarent, eum inreme produciam in altum qua primum angues insectate tur. Senonnulli ingressi triremem euerterent simili modo pholi- dota, qui eorticata animalia sunt,' Ostracoderma, quae time ea animalia mi,omnia sunt hitida, de in locis ealidis magna: quoniam calidum in multo humido augmen tum facit. Aristoteles ergo non de omnibus animalibus, sed de natura Lodis intelligit. Petrux uero apponensisl o Problematum aliter asserit. dicit enim Q tam in to eis lapsis a temperameto per ealidum, qua in locis lapsis a temperamento per fiuidum animalia sunt magna qua hi locis temperatis: aliter tamen atque aliter: nam in locis lapsis a temperamento per ealidia animalia sunt magna seeundum tot igitudinem qui aeeipitur ab inferiori ad su petius: in locis utro lapsis a temperamento per frigidum, ausimalia sunt magna: secundum latitudinem, Sc prosun-ilitatem, quς aecipiuntur a dextro in sinistrum,Hc ab ante
finia ad posterius. Sed paee Petri apponensis dixerimhre non sunt Peripatetice dicta. At istoteles enim primo magnorum thetori eorum definiens magnum . dieit illud esse, quod secundum omnem dimensionem est tale:/itas in hoe libro ait in locis lapsis a temperamento perca
lidum esse animalia maiora quim sint consi lia in
cie in Ioeis lapsis a temperamento per litui dum intelligit
secundum omnem dimesonem Pisterea Aristoteles non comparat loca calida ad temperata, sed ad higida . pro merea intelligenda haec sunt, ut diutum est, comparando. animalia frigida eiusdem speciei inter se: stigida enim ansemalia in locis lapsis a temperameto per calidum sunt maiora quam frigida eiusdem species quae sunt in locis fregidis propter eongelationem, qus facit ad conti actionem secundum omnem dimensionem: ut satis est dictum: nam licet in locis frigidis in talibus animalibus st multa hu miditas extensibilis, descit in eis calidum extensu uiri. At in Iocis ealidis talibus animalibus inest humidum, eum sint segmatica, & ealidum multum ratione eonti nentis: de se adsunt omnes causae augmentationis secun
Quare insiptentrionali animalibus quae param sanguinis obtinent aut eodem vacant, quaedam nullo pactos vendestria in terra, siue aquatilia in mari gignuntar: dum gignuntur quid m,sid minora sunt vitaeque breuioris. nam gelida coeli conmititio ea increscere non sinit. Quare bire quidem non sunt omnino animal tum quae pacari sanguinis aut anguinomno babentiam tui squed arcton Iocis ne egre ibilia in terra, neque aquatilia in mari: Me autem fiunt quidem, minora autem er breuioris uitae. avsistenim congelatioraugmentum. Ex his, quae dixit, inseri eo tollatium, dictum est enim in Ioeis frigidis animalia seleida esse minota Ac uitae , uioris propter congelationem,qus tacit ad minorati nem. At nunc inserte quod propter hane causam anima lium frigidorum, quaedam n si sunt in locis seigidis quς-dam autem sunt quidem, sed parna Ac breuis uiis sum, longe minota sibi similibus in locis ealidis. Intelligit autem per frigida animalia, aut exanguia omnino, aut quae pauci santuinis sunt: 6d ampliat corollarium, tam de terrestribus animalibus. quam de aquatilibus. unde inquit.
Qua te hae e quidem ahimalium frigidorum . qui sunt aut pauci sanguinis, aut sanguinem non habentium in his locis frigidis, qui sunt ad arctum expositis, hoe est ad septentrionem, omnino non fiunt: α haee siue stressibilia in terra, siue aquatilia in mari sint. hse autem fiunt quidem, minora autem, Se breuioris uiis. Cuius eausam a s seri de dicit. Aufert enim congelatio augmentum: ut s petius diximus. Ex his eoili tur utile praeeeptum de conseruatione sanitatis, quod ii homines Regmatici qui e . in frigidis locis generati suerunt ad loca ea lidiora se tapermutauerint, longioris, 3c sanioris uiis sient: praeco eptum patet, quonia ea liditate eontinentis stigida eorum
cum autem alimentum non recipiunt tam animalia quam plantae: interire selint . itim enim: si sim emacerat. nam quemadmodum flamma magna paruam exurit cerrum is, propterea quod alimentum eius absimat: se calor naturalis
cui primaria concoquens uis inest, materiam in qua H
emfumit. Alimentum autem non fumentia er animalia σplantae: rem a punturi consumit enim it seipsum. quemadmodum enim magia flamma eomburit G corrumpit paucam, eo quia alimentum consimat: ste naturale calidum primm digessimi
consumit materiam in qua egHaec est quinta eonclusio, quae tangit accidentalem causam breuitatis uitae in animalibus 5e plantis: Ac p natur sub hae sorma, animalia βc plantae quae parum alimenti assumunt, quam sit necessarium pro insta ratione deperditi, cito senescunt, ae corrumpontur. probatur: quoniam calidum naturale stipsum eon sumit per aecidens r uelut magnus in accidens
85쪽
eon imis paritum: nam ut magnus ignis consumendo nutrimentum parui ignis, esi sumit paruum illum ignem, ita calidum uitale consumendo hinnidu in quo fouetur: eorrumpit seipsum. ergo si non instituret humidum appsine
noui humidi nutrimet alis. uiuens et to evanesceret. unde
dieit. Alimetum aute non sumentia δί animalia Ad platae cito subaudi corrupuntur, probat re dicit.CG sumit enim calidu ipsum seipsum subaudi per accides,n ut inquit Memadmodum multa fiama esiburit. Sc eot rumpit paueam non per se.sed eo-aliment si illius esistimat. si e naturale calidii in est primsi digestiuum: eonsumit materiam in qua est. s. humidu tadicate. uero ad uerba attinet, appellauit calidu naturale primu digestiuum I quoniadigestio eibi id in stomaeho. M uenis, re ubiqi fit a calido naturali cordis fim Aristo. A ealido aut ε naturalis epatis sit,sed no primoreum illud non sit prinisi de principa te calidum fini Aristo. Animaduersione dignu. conclusio est ueta in duobus sensibus.Primus est,in uiu Elia quae non sumunt multa alimenti, nec t1 tum quatum est necessarium pro instauratione deperditi, et to corrumpanε, toet, senescant. de hoe patet esse uerit, quonia calidu cito humidum exiccabit. Secundus uero est, P uiuentia quae penitus nihil cibi accipiunt,cito moriantur .de hoe est ueDubo rum,quonia cito humidum exleeabit. Sed dices ursi glires se te sex mesibus n5 assumunt cibu . Se tam ε uiuut. Amplius egroti quando ir; sine cibo diu usuum. Narrat enim Petrus apponesis uidisse mulierε cibum n si accepissoro se sex me tibus: quae ili postea conualuit. Dicendum, Ite et haec ei bu ab extrinseco no sum 1t, nutriunε humore intrinseco segmatico generato in sanitate per uia indigestionis paulatine signu aut ε.quoniam haec dispositio pluries accidit animalibus uorantibus: ut Auer. inquit. Sed adhuc quaeres, quonia in primaeva aetate homines erant Iongioris uitae,& in paruo cibo utebatur: nunc uero homines minus uiuaces sunt. Se tamen ut unε maiori 3c pluribus alim tis. Dicendu-illud nutrimen tu quo ut ehrantur homines in primaeva aetate: licet suisset minus eo aliis
mento, quo nuc utimur,tia erat ditae,de instaurationi sunsciens. Alimetum uero nostru,quo nunc utimur. est excedens uirtutem digestiua, ct ideo in nobis fiunt plures superfluitates, quae sunt eausae morbou, & breuitatis uitae. Signum auie.quonia tue homines pro maiori parte morte naturali moriebamur, nune uero quasi nullus morte naturali moritur: ut postea dicemus in libro de morte.
Porro aquatilia pedestribus mi suiu nt: tm quod humi
da simpliciter,sed quod aquosa sint. Tale autem humidum, corruptioni opportunum est: quia Irigidum tu er prompte
congetibile. Aquatilia autem, vobilibus minus longe vire: non quia
humida simpliciter quia aquosa. Tatiorem humi amsacili corruptibile quia rigidum ere retibile defacili.
Sexta concluso est haec Aquatilia sunt minus uiuacia gressibilibus: Sc exponit causam,dicens aquatilia esse minus uiuacia, no quide, quia simplicitet sunt gressibilibus humidiora: sic enim omne humidius esset minus uiuis rsed qui sunt aquosa, δc humidiota humiditate aquea. modo ut dictum est, tale humidu aquosum facile est corruptibile, quoniam frigidum est& de facili congelabile. Est alia causa quoniam calidi est sussbeatiuum, ae extinctivum. Animaduerte, haec conclusio debet intelligi ratione sumpta solum ab ipsa humiditate: tatione enim h nae humidi qualitatis, eorum animalium, quae gressibilia sum, quodlibet gressibile quolibet aquatili esset inuetous: uerum rationibus ab alus causis sumptis, potest aliquod aquatile aliquo gressibili uiuacius esse: utpote aut ratione magnitudinis aut ratione regionis aut alsa causis: de quihua dictum est.
Item exanguia finguineis,eandem ob causim nol magnis tu De uindiscntur. rari neque pinguituduim prae se frunt:
neque dulcorem, eum in enisali pingue ipsum diare n mobrem apexdiutius sum qu malis mus sit anse
Et ex ingue propter idemst non magnitudine recompenseritur. neque enim pinguedine habet: neque dulce . in animuerim: quod pingue, dulce. Qitapropter apes: longioris uita sunt alijs maioribus animalibus.
Septima coneIuso est haee. Exanguia stant breuioris uitae hia animalibus,quae sanguinῆ habent: probat concili sonem propter idem, quoniam exanguia habent humida aquosum: humidum enim non sanguineum aquosum est. sed, ut dicebat: humidum aquosum est facile corruptibi l quoniam calidum suffocat. Se extinguit. Addit Arist. nisi magnitudine recompens ετ vel supple dulcedine, Scunei uoutate. Animal enim exangue,euius humidum esset maius, posset uiuacius esse passetibus: uel alio animali sanguineo, cuius humor esset paucus. Amplius animal ex an
pinguedinem habeat, ne o dulcedinem.humidum non habet aereum. Hac ratione apes lGgioris uitae sunt alna multis maioribus animalibus santuinem habentibus,quoniam nutriunε mel le. α sic eoru humidum erat dulce ac pingue, unde dicit. Et exangue. s. animal minus uiuax est habentibus sanguine, propter idem, hoe est pro piet eandem causam.f. quia eius humidum est aquosum. Sed addit, si non magnitudine reesipensetutismalitia illa humidi. Sed dices,etiam psit rec6pensari, qualitate: quo
niam exangue animal psit habere humida pingue. Contra obhcit, neqi enim exangue pinguedinem habet, qua eius vitia tecGpensetur: nem habet dulce, quoniam sino habet pingue: nee dulce habebit: quoniam ut inquit In animali dulce est pingue:& eeotratio. Et quia aliquis posset intelligere uniuersalit et nullum exangue esse uiua cius aliquo habente sanguinem, concludit c6clusionem non esse uniuersalon in orbus, δd dicit. Q propter apes. longius uitae sunt aliis subaudi quibusdam animalibus maiorabus: ut passeribus, ct sorte eanibus. Vivunt. n. apes Ca. ut Plinius .i i .libro historie inquit annis septem: Se eaus' nutriuntur melle, v generat δd instaurat humidum pingue dulce, ae uiscosum: per quae dat intelliis gere exague animal esse minus uiuo animali sanguinem habent nisi malitia. illa quae est aquositas rec5peuauit magnitudine, uel qualitate ut dictum est.
Quae rem sutissime vitium in plantis reperiri asponti
i potius, qua in inanimantibus. primo: suodplansae minus insessui humoris edtiniant. unde Iu ut non facili coge Ictu in plantis calem sunt:quae logi lime uitae. er magis,qQ in animalibus. Primum quidem: quia ccγα sae minus. quam. non facile congelabiles.
Hactenus de eausis logs uitae .ae breuis in animalibus: nunc transit ad plantas, Massignat causam longitudinia uitae in plantis comparando illas ad animalia-di entiam:& ponit hane conclusionem. In plantis sunt nonnullae plantae: quae animalibus quibusda uiuaciores sunt, ut
dactylus, sc eupressus c pinus, quercus: Se id genus. 'Diximus aute nonnullas esse tales. quonia inter plantas sunt non nulls etiam annuae tantur ut quae herbae dicunLAmplius dicunt Aristotelem dixisse quibusdam animalibus,& n5 omnibus: quoniam dubium est de annis humanae viis. Creditum enim est huniana uitam produci posse ad annos.so o. uel sere mille: ad quos nullam plantarum produci posse asserunt. od an uerum si,dicemus hanccsiclusionem. Aristo. probat, primo quidem: quonia plantae sunt minus aquosae quibusdam animalibus, quare ob hanc causani,non taciti congelabiles sunt:de se ina con Γelationur, uel extractionis minus cormptibiles sunt. diximus enim uno modo aliquod uiuens corrumpi uia exu
Goni quando humidum est nimis aquosii Deinde
86쪽
Deinde, habent pinguediriem Cr vi ostatem, erilice erranessi es existentes, tamen non habent facile Dabile bumida.
seeundo Aristoteles idem probat ex alia humidi qualitate, est enim humidum uitae conueniens ex parte qualitatis primo, quoniam est minus aquosum, α magis aereum, de quantum ad hane conditionem ualuit ratio tacta. Se cundo, quoniam est uiseosum, ae unctuosum, humidum enim aereum magis est uitae conueniens, eum habet n5 nihil sieci, quod est esse uiseo sum,& quantum ad hane con ditionem procedit haec secunda ratio. unde dicit. Deinde, plantae habent pinguedinem,& viscositat ε. Signum huius est, quoniam si apponuntur igni, comburuntur facilius Φanimalium carnes, quod non esset, nisi uiseosi,ae sieci non
nihil haberent. Sed dubitabit quis si plantae habent humidum sie cum ae visco sum, habent humidum facile exie eabit et sie cito senescibile. Respondet, in licet plIti, sint secae,ssc terrestres existentes,tam ε no habent facile exie-cabile humidum, cum illud sit aereum, terrestrestas ergo plantarum reprimit humidi earum aquositatem, non tamε est tanta, ut disponat ad senectutem uelocem.
sed eis iratura arborum longo temporis spatio eis. ret,eduasi urat e comunit. em enim peculiarem Dinae omnibus ii tantibiuncterptam inmis,obtinet. Semper enim stirpestaurarescunt. ideoque langaeuaesiura. nam asidue germina inae et cunIMGala si cunt, ex radices pari modo Cr non λα sed insertum stolum caudex erraripiunt,alij uero ramia nascunturi cum autem calfictio radicibus euenit aliae ex eo quod Luperest,pririsio M. At pulsa perpetuo, aliud corrumpim Galivdgignituri quocirca, π ille longo tepore uiuunt. De Me autem quod est naturam virborum esse diarabili , operiet accipere edulum. habet enim propria ad animina praetuluam Mentoras. Iuvenes enim sic 'per plantae sunt quapropter,matii tempori semper enim auerago inutionet, hae au
puri solas stipes ex rami perierunt, climatum iuxta nati sunt cum autem 'fuerint rasces, alia ex existe me genera tuis. Et ste semper permanet, e p. corruptum, caulem factum. piapropter, longaevitis.
Hie ponit secundam causam, quam nonnulli aeeidentalem esse asserunt, Ec quidem non ab ratione, quoniam napendet ex humidi ratione in quanto 5d quali, sed ex his,qus accidunt in partibus plantarum, Ac primo proponit causam,& dicit. De hoc autem quod est naturam arbola esse durabilem.oportet aecipere causam, & per naturam, uitam, se per causam, accidentalem intelligit, quae est ab alii a sumpta Φ ab ipsius humidi rationibus.Dico oportet accipere causam, quonia usta plantatum habet x ptia causam ad animalia, praeteril ad emoma, hoe est insecta, eum quibus ut dicemus planis e Gem habit eam. Proposita autem intentione,e2m assignat ex eo,quonia plantae tesuve laeseunt,re uuenescunt ueto,qm ramoru, δd radicu germinationes non fiunt oes simul, nam du unus ramus germinat, alius arescit,3c dum alius arescit,alius graminat Simili ratione radices, dum una enim arescit alia germinat , α dum germinat altera, altera arescit,hine eatum uita longa est. unde dicit. Iuvenes enim semper plantae fiunt, quapi put sunt multi temporis . Ac long sus, quibus enim iuuentas redit, his uita longa est. Quod autem planta reiuuenescant,pbauit Aristo. Sc dicit. Semper enim altero M nsi simul germinatioirea ramorum lautitiae aut ei atscut sua
audi aliis terminatis de non modo germinationes istae diauetis cernuntur in ramis, sed etiam radices similitet diuersis temporibus germinantur, sed non s mul, imo ut inquit aliquando quidem solus stipes.& tami perierunt, alteri autem eonstituti iuxta priores stipitem, de ramos renati sunt, ut no semel obseruatio docet. Intelligit autem per stipite, sustem terrae defixum qui quoq; a latinia eaudex dicitur, re quoniam similis dispositio accidit in radiciti', ideo inquit Cum autem si e fuerint radices. ut subaudi quida arescant, alis generantur ex existente, hoe est ex eo trunco,
quod superest. His expostis recolligit rationem Ze e Gelusionem dc dicit. Et ne planta per coaltern 2 radiesimorum pulIulationem atq; germinationem,per qua . s. hoc quidem corruptum, hoe autem factum est,platae uiuacio res sunt quibusdaaialibus. Sed circa praesente determi nationem dubitant primo utrum planis aliqui sint lGeio . , ris ustae animalibus. Et videtur in non, quoniam tεperataesi plexio est magis uitae apta,sed inter o Es complexiones humana est tεperatior ut Plii de medici dixerunt.et go homo natura est cuctis uitae lonia oria. Quid a dixerunt Pilis, hahomo per se est esictis uiuentibus uiuacior,eum hominem' posse uiuere stre ad millenariuar notu testentur historiae dicentes aliquos se uistisse, per accidens uero humana uirutam asserunt esse factam breuem ex multis causis. Quod quidem homines uiuaciores sint elictis uiuentibus per se, probat ut ratione, id historiis. Per histotiat. n. catholicas aliquem uix se nonigentos sexaginta nouem annos,elarissime habetur. Qus ratio docet humant speciei uiis termianum prese esse ad millenarium annorum sere, ratione ue ro, qm animalium h5 est temperatissimus, ut dicunt Phlialosophi α medici. uero humana uita nune sit debilis admodum effecta,Obant primo, qm mundus hie inserior totus,ut auctor est Aristo primo libro meteororum . sene scit, ergo humana uita,qui huius pars est plinei pallor, ut det ut desecta. Secudo hoe doeet obseruati qm humana
natura ea phalmata non sustine qui oliis sustinebat, ut ei Ieborum, tu scamoneam,& id genus . Tettio experientia docet,nunc homines pro maiore parte non plures. 23. h bere detes antiquitus uero. 32. At ut Aristoteles inquit libro 2. de historia a talium, quibus dentesset. insunt ,hi longevi stantaergo humana uita est debilis enecta, cum primo nilain. 3 .nune. za.dentes pleruno homines habeat. Petrus apponensia eegnomento Conciliator asseruit, ν humana uita aliqn fortia. aliq5 debilis, aliqti medio eris efficta est. Qubd ita sit probat ipse astrono eis, Sc physicis rationissius. Prima quidem astronomica ratio accipitur ex eo iunctione en itum arietu in uicem signorum mobilia eum capite arietis signo re imobili u. Cum n. fise eoniunctio accidit uirtus uidisea fortius a primo principio dissunditur ad inferiora.mediantibus stellis . qus sunt secundς caust,sorio quom in his imprimitur,ergo esse humana uita sortis enecta est,nue uero in talium ea piis distantia esitra uita humana debilis eetia iur. Secsida eausa aecipiε ex coniuctionibus saturna Ad inuis, qu sit in eapite arietis, ex diis utione enim stellat si,qus in tali coniuctione eGtingit, non solum ut inquit humana uva sortis . ac debilia emes potest,sed etiam totus mudus uariari. Tertia causa accipi εο eclipsibus poti unu solatibus,ex di sine. n. stellarum, quae eclipsum itibus accidunt, non solum humana uita nune sortis,nsie debilis seri potest, sed etiam mvdua uariari. Quarta causam aecipit ex planetis, quo unusquis vin mundo aee, it proprium regimen initio sumpto a salueno. hi sunt esseausae astrologicae. Physicae aut sunt tres.
Prima accipitur ex parte mutaturarum, quae a fiet seu tur ex terra.ut ex uoraginibus, hiatibus, diluuiis, cic id gemis. ex quibas aer alteratus quod amodo efficitur uiis humanilne puis. Secunda aeeipitur ex parte usus sex rerum non naturalium . nam temporibus nostris homines luxuiis,guis. Sc alsis uitam humanam emtupentibus dediti breui otia uitae effecti sunt, signum autem quoniam tempore Hippocratis putri de eunuchi non podagrisabant, nostris tema Parua Sue . H
87쪽
potibus eontra ut Galenus inquit. Tertia causa aeripitur
ex modo generandi,antiquo enim tempore cur δί foemina non coniungebantur nisi aetate persecta. membris p generationis integraris , de quia genitum naturam sequitur generantis ut plurimum, ut dicitur primo de peneratione animalium. Ideo humana uita nunc est debilis. cum uir A mulier satis iuuenes copulentur. Quod Aristoteles atte-dens libro politicorum septimo praecepit, ut copulatisset et uiro existente annorum 36. muliere. 13. Ex his con
eludit humanam uitam debiliorem esse ab eo. quo fuit in antiquo tempore. Redire uero ad sortitudinem singulis
9o .annorum . quo annorum numero caput arietis mo
hilis complet eius quadrangulum, accedentibus tamen viis causis coelestibus. Sed pace tanti uiri dixerim istae n-s, rationes friuolae suiu . de potius ad ostentationem, quam ad eis caciam tactae, primo quoniam, aut coelestes caussias . compellunt sublunates,aut non. Si coelestes causae ab eo assignat s compellunt sublunares, igitur solae causae coe Iestes satis sunt, quoniam illis stamilius, sublunares causae statim emergunt, Ze sic frustra ab eo ponuntur causae physicae, cum illae inualidae sint, causis coelestibus cotta
nitentibus,aut non existentibus. Sin autem coelestes cauta sublunares non compellunt, uidentur coelastes super
suere, quoniam solis eausis sublunaticius aduenientibus, uita nostra set nune debilis.nunc sortis. nune mediocris. Praeterea ipse asserit calestes causas sublunares compellere, ait enim hunc mundi regi a superiori. Praeterea causae coelestia non modo sacerent ad uitae humanae longitudia nemJed eaeterorum uiuentium, modo nos non uidim uitam in xliis fuisse nune longam, nunc breuem . nunc me dioetem, ergo nec in honunibus. Secundo quia astronomicae eausaestiuolae uidentur, de potius ut mihi videi
ad ostentationem. Primo quidem quoniam circa natiui talem tedemptoris fuit omnium capitum eoniunctio, ut sipputantibus patet, is tamen non videmus tune homi
nes suisse ita longevos ut dicit ipse. Secundo quonia suerunt longe ut, quando nulla fuit causa coelestis talis . Cuenim Adam. 93 uixit annis, Sc matulat ei L0s Noe. oo. nulla prscessit Saturni δύ Iouis coniunctio ex stellis ita affecta,ut uitam ita longam secisset. Minime tune fuit capitum coniunctio, nec quadrangulus ut declarauimus in helionoticis figuris. Amplius eo tempore nulla sint talis eel ipsis solis, quales fingit ipse esse eausim longae uitς. Tettio suetunt talea causae e celestes. quando non fuerue longevi, ut post diluvium multae fuerunt eclipses, multae
coniunctiones Saturni Iouis, α tamen a temporibus Noe usque ad nostra tempora, nullum uenisse ad tot an
nos , ad quot sacra historia illos peruenisse ammat, nullus scripti, nisi de Nestote, quod nonnulli sabulosum es
c. . . i. se asserunt. Plinius etiam euriosas auctor septimo libro' historiae nat ut alis, dum de longevis narrauit historias ta Iem annorum numerum nulli dedit. Ultima causa excaeteris stellis assumpta ridicula est. Se Ptolomei non sapit astronomiam, planetis enim sie ut ipse fingit mundum
bernate est commentitium. α Albumalaris inuentum nulla obseroatione, nee ratione obseruatum, accedit adhaee, in saepe regimen eiusdem stellae redili, ubi homines non legimus tanto annorum curriculo uixisse. Caustis autem physicas, quas affert licet possint uitam uariare, ta men non adeo sensibiliter, ut in sacris historos legitur esse uatiatam , nostra, quando enim ellebotus concedebatur, & coniugia fiebant seeundum ordinem naturae, α dentes erant. 2.& eunuchi non podagris abant, α t lia erant, qualia ipse narrat, homines non uiuebant mul to pluribus annis quam nune uniant, ut patet per histo rias Plinianas caeterorum,&sic eoneedo causis illas uariare naturam, non tamen uariatione sensibili, ut dicta est . Amplius si uatiant,repentine uariant, α non divi durat uariatio illa, ut durauit antiquo tempore. Praetereaeaula isti saetunt, ut homines ut plurima moriamur mose te uiolanta, Atuac moriebantur, ut plurimum motu naturali,& se per accidens est uatiata. Quale eausae istae
quas Conciliator finxit, solum commentitiae uidentur. Ea uero ratio, quae procedit ex temperantia eomplexio nis, primo non ualet, quoniam temperantia complexionis non arguis longam uitam simpliciter, nd in ea de specie nee semper in eadem specie, non autem in eode Re nere, ut asserunt medici. Secundo, quoniam dato quod ita esset, eum semper homo sit complexionis temperat oris quam eae tera uiuentia, semper esset longioris uitae.
Propter haee Philoponus secundo libro de generatione animalium,terminum dat species humanae, alium indiu duo, species quidem spatium uits asserit esse. 6o. uel iso.
annos, quatenus aliquem uixisse tot annos legitur, nullum uero plures, unde Plinius in Tmoli montis cacumi ne,qudd uocant cepsim auctoritate moriani. is .annis uiuere homines se tibit. Est autem Tmolus mons Lydie, ut idem Plinius scribit Iibro quinto. Averrore uero libro secundo de generatione species humanae spatium uitae na iturale constituit annos. s. quod salsum est, quoniam obseruatio docet multos homines uitam longiorem uixisse. Constat aut e terminum speetes nullum individuum posese excedere, sed bene abbreuiare, ut Philoponus scribit secundo de generatione. In diuiduis autem uarios terminos Philoponus asse nauit, nam propter multas ea fas possunt terminum speciei praeuenire. um ex uaria seminum patris Se matris commistionem: Tum ex uatio regimine cibi &potus, Ec aliarum rerum, etiam ex ua res constitutionibus eceli qnae diuersae sunt in diuersis renituris. Propter hane causam Plinius libro septimo h storiae asserit homines non fuisse ita longevos, ut uidetur 'prima sacte eos fuisse, quoniam differentiam annorum e inscitia temporum accidisse credidit . Hae e sunt, quς habemus ab alijς. Ego uero arbitror, quod in sacris hist ro scribitur esse argumentum eiscacissimum, qubd lon mucida
paui Aliquando fuerint, nam qubd ibi scribit ut est vG 'tissimum, nee debet homo dubitare, eum rationem non iliabeat ad oppositum urgentem, auctoritas enim est ualida, quoties nulla est ratio ualida in contrarium. Nam licet Iades non habeat gladium, ut offendat ut inquit Nycenus habet elipeum. ut se defendat . Praeterea his istoria, ut inquit Aristoteles, earpitur, uel quia oppositum eius, quod tradit habetur per sensum, aut per ra tionem esticaeem , aut per maiorem auctoritatem in co*- 'tratium, quare cum nulla sit ratio urgens. quae probet contrarium . nullus quoque sensus sitque auctoritas approbata a tot uiris praecipuis, dieamus longevos fuisse. Quod eo mihi consonum est, quoniam sicut mors acci dit ob scelera. ita uitam breuem effectam eme arbitror ex eadem causa. Tune patet ad quaestionem, quoniam licet conelusio illa in saetis tradita non possit ratione demo .
strativas probati, non potist tam E improbari,& hoe sus-fieit fideli ut se defendat. Consequenter quaelitur utrum se a planta, quae effecta est denuo iuuenis si eadem numero, quae erat antea. Alverniata respondet hypothetice, disecens ita esse de plantis sicut de animalibus, modo in animalibus dicit Aristoteles, qubd si est unum membrii principale per quod animal est unum,semper illo membro existente, anunal erit unum, unde soluens Aristoteles quaentum de monstro habete duo capita, ait in libris de animalibus, qubd si eor est unum, illud animal est unum .si uero cor n5 est unum,nee quoui animal unum et it,ita Se deplantis asserit, qu bd si est una pars in plantis, per eui'unitatem planta dicitur una, quae sorte consistit in contra ctu trunc hi de tradicum, sie planta et it una . At si talis panon fuerit una nee planta renata erit cum priori una. Ca- ,
dauensa uero alium mod si fingit, dicit enim qu bd si in
stipite manet humidum radicate plantae primae, unc am' hae sunt eaedem numero, ueluti homo per totam uitam. manet idem numero, propterea quia semper manet de
humido radicati . At u in secunda planta non manet id Ei
radicate hinnidum, quod erat primae plantae, tunc sunt
88쪽
eidem spε non numero. Esto uero arbitror, v hsee 5ω-quetra negati ue ualet,nsi est idem humidia radiole, ergo non est eadem plant ut Philoponus asseruit primo de teneratione capitulo de augmentatione Affirmatiue isto nῶsequatur, quoniam in ramo transplantato est idem radicale humidum quod erat prioris plantae, e qua est diuisus et
tamen non est una planta numero eum planta, a qua fuit diuisus. Dicerem igitur ad unitatem numeralem plantae α animalis esse necessarium,ut idem membrum principa.
Ie fit, & idem numeto humidum radicate, & sic patet s lutio quaestionis, quod si in secunda plata renata adsunt ambo haec, erunt una, altero autem deficiente, nῶ est dicenda una. Adhue quaeriti ir utrum in platis membrum seminale possit instaurata. Medici secerunt differenti inter humidum spermaticum, re humidum nultimenta re, quoniam humidum spe maticum, & non potest instaurari. Humidum uero nutrimentale potest instaurari et quoniam membra animata sunt humida humido spermatico, ideo talia membra non possunt instaurari, quia tamen eato est ab humido nut rimentali, ideo caro potest instaurari, dicerent ergo in plantis mchra ipsa seminalia n5 isse instaurati, bene autem nutrimentalia. Obncitauistem Albertus, quoniam omnia membra, omnes partes, re omne humidum quae habuit flatus in uteron actionem calidi sunt spermatica, modo per aetionem calidi in humidum menstruosum, saetus in utero habuit carnes, Mosia, Se eae tera membra,ergo omnia lis e sunt membra so- mattea, & si e tenet qubd membra spermatica etiam possunt instaurati, & si non omnia, saltem aliqua,ut carnes, α eutis, tu id genus, non autem omnia, ut ossa, nerui, re id genus,non quia sint spermatica, sed quoniam des
ciuigor qualis suit in uirtute seminali. Tune die eret in plantis etiam aliquax partes seminales posse instaurari, aliquas autem non,possunt enim instaurara quae cuiv pro earum generatione non requiritur tantus uiror quatus suit in ortu,quae uero eum uigorem uolunt qui scit in ortu in staurari non pol sunt.
miti uur auria plantae,insiectis, uti iam disimus, ni plan
tae ei festiuncte e viuum, de duae ex vita at sue etiam pia
similamur aut plantae,entomis, 'ut dictuci est pria di
sosae enim uiuunt, CT duae CT misae sunt ex una.
Cum assignauit eausas longitudinis uitae in quibusdaptantis per comparationem ad animalia seeundum differentiam, nunc comparat plantas secundum conuenientia
ad quaedam animalia,sse secundum dissei εtiam, de dicit, quod plantae assimilantur animalibus en tomis, hoe est insediret,ut praus est dieium, exponit autem similitudine pii mo, deinde dissimilitudinem. Exponens autem similitudinem dicit duo, primum qubd plantae diuisae uiuant, secado dicit qube ex una planta per diuisionem fiunt duae, et
multae, quae in animalibus insectis etiam elatissima ratio . ne cernuntur. Animal enim insectum diuisum uiuit,&ex
imo per diuisionem fiunt duo, sc plura. Ex quo loco eolligitor, in pars animalis insecti decisa est animal. quod indem iit uerum uel ne, quaestio est pertinens ad librum de
anima, nune aut e supponatur. Haee de similitudine. Quoq uero ad uerba attinet, insecta animalia praece entoma dicimtur, quae partim terrestria sunt, ut Aristo. inui in libris de animalib', ut seolopen d ς,stelliones, partim uolucria, ut apes vespae . partim cum uti participantia, ut formies,partim pennis Se pedibus carentia,ut tineae, quae in homine nascuntur, ficta insecta ab incisuras, quae nune ceruicum loco, nune pectorum sunt arip alui.
Insiecta vero, uiuunt qaidem , sed longo tempore uiam πα uunt, tram nec instrumentapoident, me principium illud
p ta singulis inest, Glisere pom. Mil quia planus in
natum quippee mptantis, tibique tam rasceri qua colam potentia habeant. Quum ter. ab eo simpcraliti reucens, aliud sinectum n cni quae paux tam inter se uitae Iongitudine diserunt, perinde ut ea qhae ducit u strantur, etenim in ea utione quae euulsu surculo effici solet idem quodammodo eucntre ditas, id enim quod auulsione feritur, particola
quaedam est. Verum hoc insatione quae ava*ust Genninis contingit Abi, continuis cassa, quod principium ipsum potentia ubi sinest.
Enroma autem , que ad viuendum peruenerant , mulio autem non posunt timpore, non enim habent organa, neque
facere potest a principium quod in unoquc sue. Quod au tem in planta. potest, ubique enim. habet radum, πge mentotentia. Quapropter ab hoc semper reuenis,hoc φι idem notium, hoe autem senescens, modico aliquo distinentia in eo s
est is longae uitae. sic quina modum que a plantanti. r: et eae
nim in ripiantatione, modo aliquo disti utique aliquis eatim accidere, particula enim quaedunt, quod plantaturi in uoluntatione igit arseparatis accidit hoc, tbι autem, per continuum.
causa aut,quia inis utique principium porsera existens.
Cum posuit similitudii em inter plantas .& ent ma, non ponit dissimilitudinem. Dissimilitudo ueto est qubdlicet paties decisae plantatum, & partes deeita entomorum, uiuant, tamen partes ento morum no diu uiuere possunt. Cui ' causam affert ex eo quia tales en tomorum par
tes deci oe non haberi ortana necessatia ad nutrimetum se ilicet os,& stomachum,os quidem per quod ei bu assu mant, stoniachum uero per quem cibum eo ne quant. Si gnum autem, qubd si in altera entomi decisi parte lis e remanerent , tale animal posset, diu uiuere, ut patet de lactria. cuius cauda est ab se illa. Sed dices haec duo orta na saee e potest uirtus , quae dereliacta est in parie decisia, rei utans hoc dicit, quod nec talia organa, nec opera taliuorganorum iacere potest princiolum uirtus,quae est in unaqua in particula decisa, ite patet prima pars. Secuda utro pars est, quod partes plantatum decisae diu uiuere possunt,quoniam licet in illis non remaneant o gana ne cessaria ad nutritione in , tamen asplantatae in teria habet radicem, quae est orati nulla potentia, caeteras partes, quae loco stomaehi sunt etiam patientia, habent etia germen, α uirtutem pullulativam, pet quam proficiscitur semper hoc quidem nouuna, ioc autem senescens, quia igitur haben adices potentia, possum enutriri, quia habent nodos, pes uni cibum decoquere,quia habent germe potentia, possunt generare Sed dices nunquid rami qui siue per pul a totiem in ipsam et planta,& tami qui aspia tantur, differant aliqua rutione. Respondet, parum differunt quo ad esse longaeuum. unde dicit. Assimilantur aut εplantae ipsae en tomis licui didium est. Exponit autem sim militudinem,& dicit. Diuisae enim scilicet plantae uiuunt,
.sc duae & mulis fiunt ex una sicut etiam animal diuisum uiuit de duo uel plura fiunt ex illo uno diuiso, haec est similitudo. Dat dissimilitudinem, α dicit. Ent ma aut cu sub audi diuidun , usq; ad usu edii peruenet ut, de ite diuisa uinunt, ueluti plantae, uerum est disseretia. qua mulso tepote no pnt uiuere. Cuius cam assignat,& dicit. Non enim lint organa scilicet nec actu,nec potetia, qus sunt necti Iatia ad uitam scilicet si ornachum,& os nec principium, inest in uno quoiv mcbro animalis decisi, potest sacere 1 sa organa,quae sunt necessaria ad uitam, de pet pi incipiavit tutem intelligit, non enim ea cuius uitae, quae mante
in cauda lacertae abscisa , sacere potest organa necessaria ad uitam scilicet stomachii, α os,v aut est in plata decisa de teliin si pol facere radice, de trunm, radicῆ ede loco oris, Nuncum Ioco stomachi in e uiua quasi inedM et
89쪽
uelut eor Cuius causam & dicit. Quia pars planis decisa
ubi in asplantata habet radicem loco omo germen locopi in cipii generat mi subaudi & t tu cuni loco stomaehi. liata me omnia saltem potentia. Ex h:s con udit in eodem modo est de tota planta, sicut de palle decisa quoad organa habenda licet si differentia. ut dicit unde in ciuit . Quapropter subaudi ut ab hoc scilicet planta tota proueino e quidem nouum scilicet ratione perminis existentis actu in ea, hoe autori sene ice's modico odisserentia in eo qubd est esse longe uitς. Antiquum enim est breuis uitae. nouum autem longae uitae . α dixit ' in dico aliquo differentiat disserentia nee eit numero nec specie, sed solum quae est inter partes eius de totius. Deinde complet dissetentiam, Ac accipit quemadis modum pro etiam .uel eodem modo,& dicit se quemadmodum,hoe est sic etiam, uel se eodem modo . hae e sunt in his uuae ala laniantur. Etenim in asplantatione ipsa modo aliquo scilicet potentia dicet uti P aliquis eadem acci dere scilicet radicem loco oris, tr si cum loco stomachi. germen loco testium . Et causam assignat,3 dicit. Quia Φasplantatur est quaedam particula plantae, in qu3 omnia haec sunt potentia .unde concludit differentiam iterum redicit. Igitur in separatis particulis plantae a tantatione factis accidit, hoc scilicet principium, Se potentia, qua sunt illa tria. Ibi aut E scilicet in planta facta haec tria sunt per continuum, hoc est per actum continuum & sue cesti uum, uel sorte cum loquatur in numero singulari in te Iuvit per hoe germinationem,& tunc est sensus, quod per minatio accidit separatis in asplatatione In tota uero plata accidit germinatio per continuum & unum , quoniam in eadem planta. Sed prima expositio est ad uel ba grae ea,
de potest legi uel bum s igitur h pro sed . q. d sed in his queasplantatione separatae sunt, hoe scilicet principium qxx est potentia illa tria accidit. ibi autem hoe est in plata persecta illa tria sunt per continuum hoc est per actum no intercisum. haec est expostio optima. od autem in Da raris asplantatione accidant illa tria, sit gnat eam, re at cit. Causa autem, quia inest ubique, hoc est in quavis particula principium facti uu illorum trium potentia ex iis . Ex his uoluit habere Aristo. qubd tria sunt in ramo a latato & tria in ipsa planta facta, radix loco oris, truncus
loco stomaehi. 5c germen loco testiculorum,uerum aluetat in aliter, in asplantata enim parte haec tria sunt poteli' id γν in planta persecta haee tria sunt actu. Et per germen intes litit in ex arborum oculis nascitur, surculus. n. dicit praegnans a genet 1do.& ideo dicitur generationis principill. Per hae e uoluit habere differentiam inter particulam decisam animalis entomi,& particulam decisam planis qui plantae particula in hanc c1m diu p5t uiuere, pars aialis non. Haec Aristo.
Pom, id in plantis er ani libus euenit. Nam in diu mala vi ,πures diutias magna ex partem nt. Accidit autem idem, in animessus π plaruis. In arumaliabus enim, langioris uite masculi ut in pluribus. Postquam egit de longitudine uitae in planiis sciam dit
latentiam ad animalia,hic aetit de ea secundum csiuenien
tiam,& ponit hanc conclutionem, qubd idem aec it in animalibus & plantis,qubd ut masculi in animalis sunt uitae longioris,se in plantis, unde dieit. Accidit autem idein animalibus,& plantis, in animalibus enim logioris uis masculi sunt .ut in plura ,& si in platis platet mala It sunt longioris uitae netum hoe est intelligendum, ut diacit, ut in pluribus,qtis passet scemina longioris uuae est Oniasculus, M propter alias causas.
morum partes suprimae,maimssunt, qinbernae. tia mas ura magis'mam gerit pomilionis. supertraucro, or, crvi mi, 'igus occupat. Et in plantari gemere, φω caput praegraue ac ponde sum g Uit , logias visae cursum
Hum duum superiora, maiora j inseriora. magis enim
rranus ira culus, Ieranti. in superim cute, Ger Irigiis da in inferiori. Et pi tam,q capite graves logioris uitae.
Dicet us,non esse bene dictum in plantis esse mascula Ad scemina,qm, ut dicit ut libro primo de generatione animalium imas est id quod in aliud semε emittit, foemina in se emissum semen recipit, mG se non est dria sexuum in plantis.quasi indet in mas δύ scemina non dicuntur in plantis m eam rGnem fmuin animalibus, sed quadam similitudine, ut ea plata masculus sit, eui' superiora maiora sunt, ea semella, cuius inseriora maiora sunt,un dicit. H tum autem. s. masculorum in plantis sunt ut m a talibus superiora maiora u in seriora,& hae rGne sumit i5 sexus in asiti natalibus stiperiora sint maiora, patet experimento. qni nati', hoe est pomilio pro maiore sui parte est trias magis iu scemina,& hoe pro tanto, qa pomilio est cuius superiora sunt maiora.& paruus homo, dico pro maiori parte,qui etiam foemina est nana. raro tri. qm nanus pro maiori parte superiora habet maiora, qa staminis raro accidere potest. Non contentus experimento, assignat e m. quare in masculis superiora sunt maiora,& lege dum est textu licenter scilicet aut pro qm, aut pro etia ut non raro se in Philoponus,& dicit. In superiori autem, hoc est, qm in supetiori calidum magis congregatur, Ee frigidu magis c5 gregatur in serius. Et qua in masculis calidum s st maius, in semestis frigidum deo mulieres h sit inferiora maiora. mares csitra. Ex hoc infert propositu. M legendum est Sc pro ergo. q. d.ergo plantarum, qus captis graues 5c magnae sunt,ipss sunt Isigioris uiis, na iunt masculi. ut patuit.
cui possunt,no annuae, sed qfigurasunt arboris. siqui. de radix imaru parasupera uti eaput est. q aut sunt arm . parte inferiora cr augenturosuos luctus effundunt. Talis autem, no quae et eis, sed arborosae. superius enim platae et capti radix est. epereia aurem, ad inferius σρuctum
accipiunt cruramentum. Sed duo oecuit sit dubia primo quae sint planis masculae,secundo quid in plantis intellitimus o supiora, Ad primum radet Aristo.& dicit. Tales aut masculae planis ri5 sunt qus epetes hoc est annus,quς parue herbae dictitur,
quae ut non eleuatur super terram, sed expanduntur in tetra,sed planis mascuis sunt alborosae .s quae eleuantur supta terram. non expandvns in terra. in quo genere etiamilium, laba,lupinus,& frumentum esse possunt, nam licet sint annuae, tamen sunt arborosae, ut dicemus. Ad laesidum riadet,& dicit. Superius enim plante Ad eaput,est radix,secus in hole,est homo planta eueris,ubi mihi uidetur uerbum illud, enim, non eau aliter esse lege dum, sed eopulative pro et,quasi dicat.α superius planis qS etiam e put est radix est. Sed dices utrum omnes e te is sint laeminς. undet in non, sed solum,quae nct sunt alborosae, sed expanss,5c incit. Epeteis alit q is sunt scemini,hs sunt subaudi, quς ad ueri tu fructu accipi ut, uel tenerat, Se augmentum,ut sunt qus uet; in tetra expela sunt. Ex ς colligitur piatatii alias esse at rosas. alias expasas per ter ra expasae quide per terra o Es sunt foeminae arborosae, licet sint dupliues epetetae,5 ehronicae masculae sunt. quarum radices sunt maiores, semetis vo, quaru radices sunt minores. Sed quaeres quare in plania radiees sunt maiores,aliqia,non enim uidetur, quia pars multa calida ad eas moueatur,qm calidu mouit ad sudius mund et n5 ad superius plantae. Dicendum calidum mouel ad superi plantae, qa est radix,n6 a propria calidi natura sed a uir tute regit tua piatae, M sic eu illae partes sunt maiores . est signil qcrmultu calidi ad eas est trasmissum. si ei alborosis masculae sunt, quaru radices maiores sunt . Adhuc quaeres quare epet eis expata sint sol u sceminς. Dici psit, qm istae paratione habita ad at totas, ut plurimu sunt paucioriis tu ausi,&pot nascon ε putrefactione, ustinine. At mascul'est a maioru εd plurisi fructuu est.
sede hoc scorsum perseia libris deplantis tra itur,
90쪽
Dumn vitestatim obtineant, alia breue, explicata est. Reastat, ut de iuuentute σsenectute π vita er morte contempliumuintis enim praefinitis det inviisque, urumalium domitu Diem erit secuti. sed de ecpwidem e secunii eis ijs cpisti planus deteris minabitur.nune autem de aliis, an talibus, d citi est eausa de
magnitusne iam Cr de virae breuitate. Reliqua aut nobis rem siderare. de i Etute essenectute. π vita Cr moirte. bis. n. determutatis sine utis babebit ψ de animalibus mi ducam in his quae de platis dixit multae oeeurisit qGnes, in ut ii in plantis sit sexus tu ure si aliquae epet tiae sint maseulae lix sceminae, re de arborosi si is, ideo de his q5nibus&alns se excusans, ptinuadose ad sequetia epilogar, α dicit. Sed de hoeudem. s. de plantis ae plataruna negΟ-cio, 3c scam si hoc est seorsum,in his quae de platis detratilinabitur,nsse aut de aialibus aliis, quae a plantis differunt eausa de uitae magnitudine, Ed de uitae breuitate dicta est.Haec de excusatione tu de epilogo. Continuando io se ad sequetia dieit. Reliquum autem est nobis esi siderare de iuuentute, ix senectute,sse uita Sc morte. Cuse e Imast ri .His enim determinatis, finem utim habebit, quae de aialibus methodus est . Ex quabus patet omnes hos libellos, quos parua dicunt,esse partes totius libri de ala libri Circa finem huius libelli quaeritur primo, utrum idem se m naturam sanum, long suum, se eundo utrii teperat si cot κ' magis . distemperatu aegrotatiuis causis resistat. Tettio quaeritur seum quaesi prone ho sit longioras ultae. Ultimo quaelitur uti si sint alsqua signa in hoibus a natura insita, per quae iudicare possimus aliquem hominem esse altero longioris uiti. tantum ad primam qonem argumentantur-non na Aristo. in principio moues qGnem, innuit quasi breue soronem, sc dicit, v quaedam langu rosa sunt breuis uitae. quaedam aut nihil prohibet esse longae uiti, per qus dat intelligere . no si ide Ianguorosumesia,Ad breuis uitς, ergo nec et it id ε sanum esse M lGgi uitae, ioe idem obseruatio docet, qm, ut narrauit Aristote tis primo rhetoricorum. Herodic' Ianguorosus ut edo bo. no regimine diu uixit. multi quo cri aegrotauerunt semel in uita,.sc fuerunt breuis uitae eum enim semel I uita sprotauerit, suerunt natura sani, se in breus uiis extiteriit. Circa h e qGnem primo declaremus terminos, secundu diluincidat sententia Aristo. Quantum ad primu dicamus qσAristi, per sanum secundum naturam,intelligit corp',qσPro eo em,pro quo uiuit,raro aut nil quam ex ptici phs generationis est aptum aegrotare, hoe eorpus Drusian' uo .
Ivit esse simpli san si ut sis per quide, si mo toto ite pro duiuit,ex principiis generationis nu qua sit aptu aegrotate, in multum do,si ex principiis generatinnis, raro pro me, quo uiuit, fit aptum aegrotare,qua si ex principηs generationis rato sit aptum aegrotare, ut multum est aptu uiuere sinum. Per languorosum corpus,intelligit Aristo. corpus in pro eo rve pro e uiuit, ex principes generationis est aptum aegrotate, semst ad E si pro omni tepore, pro duiuit, ut Herodicus, ut multum o s pro maloti Pte suarus statum, P corpus Drusiatuas appellat s grum fimm . Hrede expone terminorum. Pro dilucidatione isto supponendum est, in naturalis sanitas uel est primaru qualitatu teperamentum, uel sequens limGi inamentu, hoc p3 quinto physicorum, Se septimo.Tue dicendu . fieri pol ea principes generationis, i aliquod hinnanum corpus Mat pa tum de ealido huivido,dc in humidum sit bene proportionatum calido, 6c etiam sieeo. Calidu quo in bene proportionatum irigido,& sic tale corpus ex princi s
rationis Pro eo ede pro quo uiuit, erit naturaliter re simplicitet sanum,cum pro toto tempore pro quo uiuis, sit taliter proportionatum in primis qualitatibus, γ est esse sanum, paucitate Do calidi de humidi cito morieε ergo non
est idem sanum secundum naturam, α longae uitae esse .
Quod uero possit eorpus Iane uorosium secundum natu tam ess e longae uitae, dilucidemus,& sumamus qubd eorpus potest dum ex principis tenerationis esse Iangu rosum,aut d p improportionem primarum qualitatum, Ad taliter languorosum, semper est breuis uitae u in ex tali improportione ex principiis penerationis contracta altera qualitas alteram corrupit, tu se tale eorpus erit breuis uiis, aut pn multitudinem humorum sipet suotu ex seminib' parentum contractorum, re tu e pct fieri ut aliquod corpus in primis qualitatibus bonam heat proportionem, et sint ealidum Ad humidum multa, Ac bene proportionata,
tii ex seminibus par ε tum habeat multos humores motius, qui humores postea saepe in tepotibus uitae hui'puis trestat, Sc aegrotationem faciat. Vbi pa talem putrefactionem facere egritudines, non in uitae breuitat ε,immo uitae longitudinem,qm per eas expurgat naturale tε peram Etua ladfluis illis humoris .ergo stat corpus esse ex principes nerationis languorosum,de viis long ut dixit Aristo. hae e de dilucidatione,ex qua patet soro ad rcnes. Deela ratum est. n. posse esse eorpus natura sanum, & in no esse longaeuum, etiam corpus posse esse natura languorosum
Ee eε longevum. Ex quibus ulterius patet scinii simplicitet non dici exeo,ca longaeuum, sed quia ex mincipiis generationis non est aptum aegrotare pro the pro quo uiuit.
Amplius p3 natura languorosum posse ei, long ς uits,nee
diei languorosum natura,quia breuis uitae, sed ua ex prinopes naturae aptum pro toe,pro quo uiuii serotare. uelat te Drusianus no intellexit. Secundo principali proponebatur uitii eor 'tenatum se ratesistat magis causas grotatiuis quoesi v eorpore distemperato. Et argumentantur . n5,qm corp'lapsum ad ea-lidum magis resistit eausis ipsum trahentibus adfligidas aegritudines,* teperatu, qm pra dualiter plus ab illis di-- -- stat. Drusianus uno m5 concedit id,m argumenium eon . t m- eludit, asserit enim . qu Galenus dicit corpus temperatum magis aegrotatiuis causis resistere . distemperatum, eius dictum ess e indefinitum,qua non omnibus causis sed pluribus,calidum enim corpus magis resistit causis trahelibus ad stigidas aegritudines tua temperatum autem minus quat si ad has in caeterisso magis. Sed fise positio est difficilis, q in t sie nulla uia esset , qua eore t patii a ditistestato discerni posset, qua ut tuque esset aptu aegrotare pletaque, immo sortassis teperatum magis qua quod cum distemperatum,cum habeat muIta extrema, in qus facile labi psit. Propterea alio modo dicit, . ultra gradual E me insutam primatu qualitatu,qus sunt in corde tῆperato,ui illius mensurae accidit qda alia qualitas seclida, ut eui' iale
latiuuina lie et tale eorw'merito gradualis me surs qualitatii priniat si n5 magis resisteret oib' causis il disteperat ii, iri merito illi'qlitatis additi resistit magis Oibus quouis distepetato. Quid sis sit lige ulitas sun addita, non clare exeonit,tsi nile Vr dicere in si cGplexio, qus est qualitas
Resida result Is ex proportione primatu, uel addita eidem sub to mediate talia portione, qus diei t enerasis, hoe
esti Eperatia. Nucasitvῆ dicere . illa qlitas sit sportio litatu primarii, qui nihil aliud est,qua prim s ulitates sieuel sie debite sportionat s. Sed qcud sit, dicit Q cor finatu Iieet merito ilitat si min' tes stat aliub' eauiis fgrotatiuis alid eorte distEperato,merito in hui'qualitatis addi
tr qcum illa sit, magis resistit oibus si queu diste per
tu.Quare ad argui tu diceret in licet iratu corpus omnibus causis fgrotativis no magis resisteret quocu P corpore disiepetato rsine qualitatis elemetatis, metito πο silitatis ecpronalis, es proportionalis simpli magis resistit. Cam uero affert, qua rGne talis qualitatis additae complexio est minis pi oportionata animae, M si e per ea ala psit diutius 2ficere materia,& ita hG teperar) smri, erit estetis corporibus magis resistens causis aegrotativis quibustaque. Cogit in hane determinationem argumentanturi uiuores, qm ira corpus temperatum ut distεperatum aI-