장음표시 사용
191쪽
336 Consessionum Lib. VIII. Cap. X.
A.Ch. 386. dem textus plures sensus adsere i de
Aug. 31. Mon. qu/ndoque longis digressionibus sui te m. 13. Ad. XIV. Poris schismata , aut haereses impetit. sitie. Il- val. Hoe inquam de his Consellionibus nostm I. Theod. in quibus frequentissa me Augustinus eon. vii l. tra Manichheo h haud brevibus digres
M B. Dcti fas dessores teno brae - . Nomines seipsi quidem densae
tenebrae sunt; At dum arrogantia, ut Manichaei . iustantur , de in Deum cer vicem erigunt, densiores tenebrae sunt. Videlicet . se pss tenebrae erant: Inde lucem a Deo dandam demerentur e seli Iasieus dicereti prius leuehrae erant ne4ga ιivo . lnde , nivosiue , seu contrario.
Quod quidem puteie edisserit Ser. ε . de Verta Matth. I i. t Alias, a. de Verh. Do m. e. s. n. 8. he s x: Si dieendo,, te esse sapientem , stultus factus es ti :., die te sultum , de sapiens eris die.., Prorsus quod ad teipsum pertJnet . M quod ad tua teMebrosus es. Quid estri enim aliud. esse stultum, nis esse te ,, nebrosum in corde λ εce. Die quia tuti tibi lumen non es. Ut multum. Ocu.ri lus est lumen non es. Quid pio dest' ri patens, & sanus oeulus, s lumen de ., si Ergo die . a te tibi lumen non ,, esse . Et elam a quod scriptum est i
,, minata, accensa ut luceret. Quae ae .
,, cendi potest , potest ερ extingui'. Sed
, , ut non extinguatur, ventum super.
., hiae non patiatur Erc. Eo quod te δε nebrae erant, Et lumen se pntabant, vi nee illuminari potuerunt. J sed Et hniel , eontra quoε hie Augussinus , turgidi erant , quod se doctos euissumarent i Mantehaei quia . ut diximus , animam Dei Partem . la hus minime obnoxiam Iactahant.
na , ut additi poena quidem de origina. lis , fit etiam actualis peceati. Sub finem eap. haea habet Franei. seus Ma Vro. die Octivum dictum est l. si stud ; Dum aeternitas delectat superius, is Ad temporalis boni voluptas retentaeia in serius t eadem anima est. non totati voluntate hoe . aut illud volens; de M ideo deeerpitur gravi mcilestia. dumis illud veritate praeponit . hoe similia ,, ritate praetermittit. J Novum eo mismentarii genus t textum excerpere a verbum i de nee iota addito, eidem pagi. nae . e qua suerat desun ptus, reddere . ἡ me familiaritare non punitis et Ita vetustus eodex Corbeiensis , de ali. quot alii a BB. vis . Nee non a. Med. unus S. cr. I lear. Sed totidem Med 1.s Cr. Car. ει passim editi , quibus ad haerent BB. nati ponis. Α quibus tamen ipsum Augustini nos argumentum sei uti. xiti quod in eo tum lectione quid umiit. de inserat non videmus. Enim veros Augustinus honum aeternum Praesere. hae r honnm voluptatis interim minime ponens a seu , ut inquit Mayro, prae termittens a quid deerat ubi certamen ubi duae voluntates ξ quomodo anima in duas partes rapiebatur 3 adeo uegravi molestia diseerperetur Bonum vvluptatis se posuisse mille phras bus h eusque Augustinas professus fuerat. Dieit ergo Augustinus. eatenus animam sitam discerptam , fit in duas voluntates divisam, qued aeterna bona praeserens. Interim delectabili inhiantem humanita tem , vel sensum non puniret , hoe est Non comprimeret, non castigaret. Et ideontingebat propter similiaritatem a vi delieet quod diuturno eongressu adsue tu, fuisset sensibilibus horis. Reeole di. Oa e. I. A. dc E. uispiam arbitrabitur panit ab Au gustino se imum: prout tame in id ve hum non est , socio . vel , admi ιιε et sed ex opposto . depona , relinquo , abiitia riuxta illud Virgil. 1. Aeneid. Ponti urytie ferocia Poeni corda . Qui tamen sero donihilo nobiscum conreudet.
192쪽
Consessionum Lib. VIIL Cap. XI. 33T CAPUT XI.
s s. Ad. XIV. Sitie. U. Vatim I. Theod. vi II.
Ad summam iam spiritalis languoris erisim depor/Mus , sessu eonsilentiam
suam ac subas acerbrus et tensi mis qui em implicitus vinculis . a Dei tamen amplexibaι δει resardatus. Vis scilicet sanctIιtatem non tenebat: sed avis ea proptora tamo de ei ritus, priora exhorrebasi nova susFessus. erpalpitans intueratur . Solito inde eandore, O mira elegantia tibimam com piscemiam inoer spiritumve luctam narrat, ae pingit. His nugarum nugis milie ambagibus retinere satagentibus , ad solitaque inuitantibus poss-ris ι Ad franιem vero Continentiae maiestase blandis erasione i ct omnis aetatis generi Iue sanctorum exemplis temere genitum terrorem emtemnen se, , ad uictoriam avimame . Tantae scenae praesens Abstius . exitum eius tacitus praestolabatur. IC aegrotabam , 8e excruciabar accusans memetipsum lito acerbius nimis, ac volvens & ve tins me in vinculo meo, donec abrumperetur totum quo iam exiguo tenebar , sed tenebaria men a . Et instabas tu in occultis meis Domine , severa misericordia , flagella ingeminans timoris, & pudoris, ne rursus cessarem , & non abrumperetur id ipsum eli iguum & tenue quod remanserat; & reis valesceret iterum , & me robustius adligaret . Dicebam enim apud me intus : Ecce modo fiat , modo fiat b ; Et cum verbo iam ibam in placitum . Iam pene faciebam , & non faciebam: nec relabebat tamen in pristina , sed de proximo staham, & respirabam: Et item conabar & paulo minus, ibi eram,& paulo minus iamiamque adtingebam & tenebam & non ibi
eram, nec adtingebam , nec tenebam haesitans mori morti , &vitae vivere; pluique in me valebat deterius inolitum, quam meis Ilus in iolitum : punctumque ipsum temporis quo aliud futurus eram , quanto propius admovebatur, tanto ampliorem incutiebat horrorem: sud non recutiebat retro , nec avertebat a sed suspendebat .
II. Retinebant nugae nugarum ιγ , & vanitates vanitatum antiquae amicae meae; & succutiebant vestem meam carneam, &submurmurabant, Dimittis ne nos λ & a momento illo non eri iamus tecum ultra in aeternum , & a momento isto non tibi licebit hoc & illud, ultra in aeternum P Et quae suggerebant in eo quod dixi , hoc & illud, quae suggerebant, Deus meus p Averistat ab anima servi tui misericordia tua et Quas sordes suggere. hant p quae dedecora ρ Et audiebam eas iam longe minusquam dimidius, non tanquam libere contradicentes eundo in obviam, sed veluti a dorso mussitantes , & discedentem quasi furistim vellicantes, ut respicerem . Retardabant tamen cunctantem me abripere atque excutere ab eis, & transilire quo vocabar, cum diceret mihi consuetudo violenta : Putasne sine illis poteris p
III. Sed iam tepilissime hoc dicebat . Aperiebatur enim ab
193쪽
338 Confessionum Lib. VIII. Cap. XL
ea parte , qua intenderam iaciem , & quo transite trepidabam , casta dignitas Continentiae e) se tena & non dissolute hilaris, honeste blandiens ut uenirem neque dubitarem , & cxtendens ad me suscipiendum, & amplectendum pias manus plenas gregibus bonorum eXemplorum. Ibi tot pueri & puellae; ibi iuventus multa & omnis aetas , & graves viduae , & uirgines anus & in omnibus ipsa Continentia nequaquam sterilis; sed secunda mater filiorum gaudiorum de marito te Domine. Et irridebat me iristisione hortat otia, quasi diceret: Tu non potetis quod illi , quod illae 3 An uero iiii , n illae in semetipsis possunt , ae non in Domino Deo suo p Dominus Deus eorum me dedit eis . Quid in te stas, & non stas ρ Proiice te in eum; noli metuere, non se subtrahet ut cadas : proiice te securus, excipiet , & sanabit te. Et erubesceb m nimis , quia illarum nugarum murmur ad huc audiebam, & cunctabundus pendebam. Et rursus illa, qua is si diceret: obsurdesee aduersus immunda illa membra tua super
terram, ut mortis centur. Narrant tibi delectationes, sed non sicut lex Domini Dei tui i). Ilia controuersia in corde meo, nonnis de meipso adversus meipsum . At Alypius adfixus lateri meo, inusitati motus mei ea itum tacitus opperiebatur.
rameae. αAd quam prorsus rem S. Pater N. Ioannes a Cruce travissime dixit senten. tia . vel monito . a a. quod Latine se reddi potest αα Parum refert an avisis tenui, vel pingui sto colligata st . in duodeunque enim si flum i ipsumis minime abscindens. semper in laqueis eriis rit, a volatu praepedita . Ita riniori ma, quae cuiustumque rei, etsi mi.
ο) Eiae modo sat, modo sat . di: Quid hie haeretiei Centuriatores . qui
capitis x s. lib. de receatorum Merit.& Remisi . duorumque Sermonum verἀha poenitentiam . seu conversionem sua is dentia Cene. s. e. q. pag. so T. tanta rabie mordent 3 De re autem hae graviter.
N pie disserit Dion,sus Carthusanus in Speeulo Amatorum mundi sa) . paulo ante med. hisee verba ,. Insip entes si censendi sunt , qui impie usque ad
is mortem viventes , quae sunt digna. morte agunti quam nee timent vici- llam eaeei , & mentis Insanae insisis pientibus smiles novissima sua . de M post mortem ventura non providenis is tes . Unde Augus inus: Multi aeter is nati ter damnantur . & finaliter in pee. is eatis detinentur, qui voeem quidem, occultae inspirationis audiunt, sed viari tam non corrigunt , dicentes reus .
erast subitoque ostium elauditur. &,, remanet miser peccator foris anteis arcam patriae eaelestis cum voce coriai, vina, quia pro peccatis gemere novi luit tempore. quo p tuit, es debuit M voee columbina . Unile dixit tristis
,, mortui cuiusdam vox, O cras, o c ra.
,, quam longam vellem mihi sesistis,ia & hi barathrum mortis me procra. M stinando protrhaxisti r decepisti me . is di deeeptus sum. ι) Rerinobaal me suae uagarum. TIPhras, smillima illi, Pavitas vaniιolam Eeeles i. a. Est autem ad amplissea. tionem et ut si dicas a rerum grauium gravissimae . Nis sorte primo loeo acti Nem, altero rem agentem Augustinus intelligat i puta blanditiae , tentamenta nugarum . De quo nugarum visco s. D. Serm. it 1. de Verh. Lueae 14. Α-lias. 33. de Verb. Dom. e. 6. n. s. o qui ad coenam Domini venitis, no. M lite diligere mundum . nee ea, quae,, sunt in mundo t3 . Non dixit. Nolite ., haberet sed . Nolite diligere . Maia,. huisti , possedisti, dilexllhi. Amor re.,, rum terrenarum viscum est spiritua.., lium pennarum. Fece concupisti, hae.
,, ssti . Quis dab4t tibi pennas seut
194쪽
Consessionum Lib. VIII. Cap. XII. 339
Arbitramne sumnus, atque sieretiores Veneris delicias. At suggerebant . ut addit . velut a tergo . lam enim sero eum Davide Psal. 34. g. dicere pote. stat , ecce elongavi fugieus, ct ma iustio lao. Cito inquam Augustinua eam Gregoria Naaia . Epist. 63. elamavit Euia valeant throni . Principatus . opes . . splendores . elationes . casus et vilis., Moe, & despicabilis gloriola, ex quari plus dedecoris rapiat , si animo eoia seratur. quam si irrideatura valeantri inquam maenae huius vitae scenae ... ludriea, nugaeque theatricae. casa dis nisas causiseatiae . sane inq)iit s. Doctor enerva se vim contendentium nugarum . Paeelare in
hane rem Chrysostomus Homil. x . in epist. ad Rom. cirea sciem se Quom - ,, do ergo ais hae dura servitute libe- ,. rabimur 3 Si aliam gloriam adamave ia risu et nempe eam. qirae vera est gla. A. Ch. - ria a quemadmodum enim eos . qai Aug. Mon. - eorpora amant , alia splendidior D. ss. Ad. XIV.
M eies .isa a priore separat; se & eos sitie. li. Uas.., qui gloriam hane depereunt, splenia Theod. ., dida illa eaelestis gloria eonspecta siia suerit. ab ista abdueere poterit. Et i ranei laus Petrarcha Lyrieorum
rei eli aliti dilatilis Di questa vita ho per minorix, assai, - Ε tarte altre hellerae indistro
Hine tritum illud i Gustara nisi, δομι amnis caro. Vide etiam s pia eet . ipsum Augustinum in psal. 8 . ad
Facta tandem temporis dia exspectati plenissaene e cunctis crimae suae lauis guar has in unum ianssis ante ipsum p sis , ab Almpio semotus , ct sabarbore sici stratus . raris amarias na eontrisione saIuisium laetamaram imbrem eruinpis . Cui moπ elemeater Deus indulgens , quasi pueri , vel Fuellae eamentis voce ad umoriem ν. 13. O I . cap. 13. epist. as Rom. tuam pravocaι r ct in novum virum prorsus transformat . Tiam hilari
fame novus Auluinruas indeot famas Alsio , qui eatem iam hora di vina gratia υιctus. O mrx apud Aposta superiora ivsequemibus uerbis eon finiatas, religioso nunc Amico ad a,ulsim iungitur, a quo olim feri Luge vi abat. Ambo inde gestientes ad Monnicam, Augustini tenebris tra uis a ictam . O eui Deus amplius quam ρ'stulaverat, impertisus fuerat . Peneicit tanti prodigii Auctori religiosa Mater . exsultat , mi u μι .ui vero a fundo arcano alta consideratio conia traxit, & congessit totam miseriam meam inco spectum cordis mei, oborta est procella ingens ferens ingentem imbrem lacrymarum. Et ut totum effunderem cum vocibus suis surrexi ab
Alypio . Solitudo mihi ad negotium flendi aptior suggerebatur. Et secessi remotius, quam ut potaset mihi onerosa esse etiam eius praesentia . Sic tunc eram, &ille sensit: nescio quid enim a) puto dixeram in quo adparebat sonus vocis meae iam stetu gravidus , & sic surrexeram . Mansit
ergo ille ubi sedebamus nimie stupens . Ego sub quadam fici arbore stravi me b) , nescio quomodo eγ, & dimisi habenas la
crumis , & proruperunt fiumina oculorum meorum, acceptabile
195쪽
36o Confessionum Lib. VIII. Cap. XII.
sacrificium tuum . Et non quidem his verbis , sed in hae senten. tia multa disi tibi : Et tu Domine usquequo o p Usquequo Domine irasceris in finem sy) ρ Ne memor fueris iniquitatum nostrarum antiquarum 3 . Sentiebam enim eis me teneri; Iactabam voces
miserabiles. Quamdiu ρ quamdiu Θ Cras, & cras te ρ Quare non modo λ quare non hac hora finis turpitudinis meae pII. Dicebam haec & flebam amarissima contritione cordis mei; Et ecce audio vocem e de vicina domo f cum cantu dicentis & Crebro repetentis, quasi pueri an puellae, nescio: Tolle lege, tollς lege se . Statimque mutato vultu, intentissimus coisgitare coepi , utrumnam solerent pueri b) in aliquo genere ludendi cantitare tale aliquid : nec occurrebat omnino audivisse me uspiam. Repressoque impetu lacrymarum surrexi, nihil aliud interpretans , nisi divinitus mihi iuberi , ut aperirem codicem &legnem quod primum caput invenissem. Audieram enim de An tonio ci) , quod ex evangelica lectione, cui forte supervenerat , admonitus fuerit , tanquam sibi diceretur quod legebatur . Vade , vende omnia quae habes, R da pauperibus , & habebis thesaurum in Caelis; & veni sequere me ): & tali oraculo confestim ad te e si e conversum. Itaque concitus redii ad eum locum ubi seridebat Alypius: ibi enim posueram eodicem Apostoli , cum inde surrexeram . Arripui, aperui , & legi in silentio capitulum , quo primum coniecti sunt oculi mei: Non in comessationibus ζιγ& ebrietatibus, non in cubilibus & impudicitiis, non in contentione & aemulatione : Sed induite Dominum Iesum Christum , & carnis providentiam ne feceritis in concupi centiis sue . Nec ultra volui legere ; nec opus erat . Statim quippe cum sine huiusce sententiae quasi luce securitatis infusa cordi meo, omnes dubitationis tenebrae diffugerunt. III. Tum interiecto aut digito, aut nescio quo alio signo , codicem clausi, & tranquillo iam vultu indicavi Alypio. At ille quid in se ageretur , quod ego nesciebam, sic indicavit: petit uidere quid legissem: ostendi ; & adtendit etiam ultra quam ego legeram , & ignorabam quid sequeretur. Sequebatur vero m et Infirmum autem in fide recipite s6 . Quod ille ad se retulit, mihique aperuit. Sed tali admonitione firmatus est , placitoque ac proposito bono, & congruentissimo suis moribus, quibus a me in melius iam olim valde longeque distabat , sine ulla turbulenta cunetatione coniunctus est. Inde ad Martem ingredimur; indicamus ; gaudet; narramus quemadmodum gestum sit ; exsultat &triumphat; & benedicebat tibi n) , qui potens es ultra quam petimus aut intelligimus facere , quia tanto amplius sibi a te conis cessum de me videbat, quam petere solebat miserabilibus flebilibusque gemitibus . Convertisti enim me ad te , ut nec uxorem quaererem , nec aliquam spem saeculi huius , stans in ea regulandei in qua me ante tot annos ei revelaveras. Et converti iii luiactum eius in gaudium t 8 multo uberius quam voluerat, & mulisto caIius arque castius quam de nepotibus carnis meae requirebat .
196쪽
C sessionum Lib. VIII. Cap. XII. 36I
θι. α Sequimur Bd. qui innuunt iii is tet Idibus Novembris anni recente Aug. ,,. Mon. margine. 22 Lov. Et illo se nesio is smi quinquages mi quarti ; conver- 13. Ad. XIV. se quid. Aliquid eaim OL J Non solum A sum mense Angusto anni trecente- sirie. II. Val. .. sel & Am. Er. Som. wangn. de A smi octogesimi sexti i haptiratum ve. XI. Theod. fere Ms. Ricar eodem modo legunt δε ro Pasehate anni treeentes mi octogesi Viii Fes. nobiseum est ; At res est initimi mi septimi octavo Kalendas Maii. Eo ---α --
ponderis. is enim anno Pastha septimo Kalendas Bene autem paulo ante dixerati is Maii eelebrandum esse docuerat Am. S.Itrado ea in mihi θι. Nam dixerat M brosus. Deus ineae a. i . Ducum eam is soli. Continuator Bollandi ad diem 1 8. radin m loquar ad coν rius. Cona Augusti , parage. s. n. ri 3. Non l- versio haee . motatas dotisae Exu Is si) ,, gnoramus inter eruditos subtiliter, de eontigit posteriorum Eruditorum omnium .. suse diseeptari de anno, quo Augusti sententia anno Augustini trigesimo seeun ,, nus at Deum conversus est , de γε do, Christi treeentesimo o loges mo is sexto. ,, modum ab Ambroso baptis num reis exeunte mense Augusti. Sed iuvat duo. ,, eepit, ut apud Titum lium t. I 3.
rum verba referre , quorum iudicium is monument. eleeles pag. 934. , de
3n hae re maximi st. Patres Benedicti o 61. gallicti vel invita s. Doctoris, lib. r. vitae S. Doctoris. eap. r. n. r. is quam Benedictini Galli ex Tillem . ., Paveos adhue in ea villa V ro . . ia tio ecillegerunt l. a. e. T. & I3. lati di dies transegerat a) , eam libros is tine legi potest . Omnibus argumentis is suos do Academicis exorsus . eos in. M attente considetatis, probabilior nobis vi termist 3 , ut librum de Beata vita ,, uidetur opinio illorum , qui converisia seriberet . tridui opus, ipso sa) nata- is sonem e ua anno Christi 386. de M litio ill .us die indoeptum, qui in idus is baptistium anno sequenti al unt. Sed ,, Novembris ineidebat . itaque Ieces. is quidquid si de eerto anno, quo haecia sus eius in Villam Cassietaeum nonnisi se eontigerunt , Eeelesa Romana tanti,, mense Octobri , eiusque conversio ,, feeit illam s. Angustini conversio.
Septembri, aut saltem exeunte Augu- ,, nem , ut eam martyrologio suo ins sto videtur eontigislo . Mediolani e. - rnerit. de die s. Maii solemnem eius. ,, nim . praelectionibus suis absolutia a. . . dem memoriam quotannis adhue r. ,, liquot adhue dies potuit eommorari. is novet hae annunciatioue r Medaolast,. Tune vero temporis tricesmum . de δε conveGo cte. δε,, tertium is) aetatis annum agebat , ut De haptismatis tempore, de reliquis ,, ipsemet testatur sub snem librorum. eireumstantiis lib. sequenti nos opportu.
quos de Aeademicis seripsi, Et post nis Ioeis. M Idus Noembris absolvit . Idipsum in Sab madam sci arbara s rariri asserit in s) Solitoq. libris. quos suh me . m In arbore sel suspensum Iuri idem tempus edidit . Et eum Moliis dam so plures opinantur ι sub arboreis niea mater paulo post eius baptisinum siet vetus Augustinus periit e novusquari ex hae vita migravit, nondum s)ὶ tria genitus est . Lignum , cuius fruetum gesmum . de tertium aetatis annum eia gustato. Adam universum humanum genus
is xegerat. Ilis ita eonstitutis eonseitur iniecit tam . sole seus plurimorum Da , is eum te esmo seeundo aetatis suae sententia et Et sati hae arbore Doctorum , anno exeunte suille eonversem a an . summus talis effectus est . qui posset to is no autem trigiamo tertio baptietatum, tum qua late patet Christianum orbem M octo , aue novem post eonuersonem doctrinis suis iuvare . sa, a spe magari mensbus , eum haptisnia in ea hali suscitauit cavi estis sponsus Dilectam i eum solemnitate susceperit . Iam autem Pon ius Μato etiam ibi Ciouea as si x . sub M sidius 8ὶ annos eum sex , de septuaginta arbore sita exeitavit idem Sponsus Au... natum obiisse tradita nullusque in du. gustinum a pravae eonsuetudinis somno: bium revoeat eius obitum in quintum ibique reluctantem e eupiscentiam, us., Kalendas Septemhris anni quadringenteis quo tum matrem suam , violavit, comoa, smi trigesimi iuxta Prosperi Chronieon pressit. prostravit. Et si profana ad s.
197쪽
362 Consessionum Lib. VIII. Cap. XII.
era transferre libat Romulum parva. lum Urbis aedificatorem. At fratrem Reismum sub heu positos nonnulli Scriptores tradunt , Et sub ea a ebore stratus es Augustinus , cum Eeclesiae gigneretur. quam undique variis errorum monstris impetitam debebat sere de novo e deare . iuxta ill a Hieronymi ad ipsum si) r
.i Oeaγνὰ Λιών, at e fa Νιiώηι . Seribit Isidorus lib. r. Originum. e. 6. Tati νοι quoq- Drώιustari s. scas arboremauigaι os . sepe ιν ma Desere d/cunt . Oportuit ergo Augustinum ingenio . quo nimis abundabat indoeilem . ad scummaniae stete . R pondia illo me a tice se m ci eis l. 3. c. ia. Sub seu eistiam stratus Augustinus , ut scires sotiorem victoriam a cariae , a libidine reserendam i saando pr/ino μιcavit .
de Verb. Matth. Ii .s Alias . 1 o. de Verb- m. e. 3. n. 4. Et tandem. ut plura omittamus , id sorte voluit Deus , ad praenuntiandum virum hunemo stabiliendo. ti vindisando contra Pe Iagia uos dogmate de originali me ea to elesie Catholieae datum Achillem. Ast ei Damiuas. Cum esses sub arbore
peccati nascimur , quam his suae simici tiri s Christus t ca is potasti i43. Serm. paulo ante laudato eodem loeo . H Nosia et asina. a. αα Quia di .unae motionis impetus humanos involvit. ut distraxit intuitus a Ais Petras aci Ieis stim σέ. ne ciens quid Διεael. Lueae s. 33. Sisa ia corpore, sua extra carpas. MFiat Deus sit. 1. Cor. 22. a v. a. Ea dimisi habeaas lacomis θc. rasis de Magdalena Lueae I. v. 37. , de 38. Et eιιe mutaeo , qtiae erat ia ci visara μέ erix ... stans retra sectis pe-d a eius . lasomis caepia Asare pedes eias era. Addit autem et acceptabile δε- ιν ιitim tuum . iuxta illud Psal. 3o. I 8. Ea ificiam Dea Disitus eaMνιδαι Iss ia- ιanisi ais . O hia Italais erc. U. telasque laeesmae a persecto dolore. quem Contritione in dieunt, genitae sunt . /ὶ cras . ct ιν a. die Ad hune lilo eum haec observat Phorapa s. In is animo Auitistitio obversabatur loeus μνώδε si Sat. v. 65. ubi sie uescribitur euncta ,. tor, qui reditum ad bonam mentem - in dies dicteri. D
Nimis profanus homo es pleraρο O& in pro satia tua nimia libertate Dei hominem trahis i Augustini menti in ea rerum serie constitutae Persi eat mitia obiteis 3 Augustinus mira caelesti luce persulas . di peculiarissima Dei gratia
visitatus . tali vero . ut quemadmodum praeced. comment. Observavimus , fere extra propriae saeuitatis vitam raptus
esset . miseri Ethnici eantilenas medii abatur 3 Puer es in re Divinat pueri vero credunt & adultos . eanos, gravetque viros suis nugis delectaei . Potius dicendum est . eorvum ab Regustino inspectum . qui ab Area, Ee inelesie symbolci . egressus , ad eam non revertebatur et Audi ipsum Doctorem Serm. 81. de Verta Matth. 13. s A.
In die Past hae i. t Atlas, de Temp. is 4. ac. 4. id est sul, snem . ., Qua tuto corrigis... quando mutaris 3 Cras, inquis. Eeceis quotiens dieis . Cras, eras i factus es , corvus . Ecce dieo tibi . eum saeis is vocem corvinam , occurrit tibi ruina ,. Nam ille eo rvus cuius uocem imita is ris , exiit de area , & non rediit.
- Tu autem frater redi in Eeelesiam. ,, quam tunc illa arca seniseabat . IIdem observat in Psa L Ioa. ad v. 8
Ingenue tamen satemur . verosmllius esse . nihil peculiare ab Augustino iis verbis senaeeatum i sed loquutum smis
plie ter ἔ nimis enim samiliares eae voees sunt . Ex quo iterum in Pheνeponam δIs sermo . Cras . reos apud Christianos
198쪽
Confessionum Lib. VIII. Cap. XII. 363
omnes , etiam rudiores; immo de apud quoslibet morales etiam Paganos usitatus ost et Totus ergo orbis . si Augustinus, Persi earmina meditatur lSie igitur eitcra communem hunc ce loquendi modum concluditur. Obstinati suturo quidem, sed proximiori
tempore poenitentiae virtutem a se ini.
tum iri spondent. Id temporis uas diu citur di quod ea vox quas prima suturi pars habeatur. Cumque corvus te tro colore, aliisque rationibus eius nais
tutae adlaeentibus in deteriorem paria tem symbolum adfiniatur , & In ela. moribus ipsi familiaribus eras videatur resonare ; Hine est quod peceatores ob. stinati in futurum no Uani vitam diis Tentea . eoru is adsmilentur in moribus, eorumque vocibus in sponsonibus . at que propositis. ea Et iecιe avidia vocem dic. α Iam summa maximaque Dei dona et iam Augustinianae rei laetiora; Et en Phere suuroni livoris deteriora: quae hae transferre ea lamus nedum manus horret .
- Redolet licie superstitionem Ethnicam
,, ex fortuitis voeibus omnia captantem r., quod nemo paullo humanior ignorat.
A Si quis singulari providentia divinais factum hoe putet . ita ut aestuanti Autitiivo editum coelitus se moniam tum; oportebit ut ostendat opus suis
se se eiusmodi miraculo, quo Augustatisse inteἰligere posset sibi legendam Seri.
,, pturam - Sacram , ut ex ea restiret.
M quid tibi agetidum esset. Qiod eum,. quotidie audiret a Catholicis , cum M in Εeelesia , tum alibi , non video M cur confugiendum se ad miraculum . M Sed Rhetor noster, quod cum paceis eius di num sit , omnia exaggeratri quibus perluadere poterat non agi hieri de homine valeati, sed singulari vo. eatione divinitus ad Eeelesam alle.
M cto ἔ quae tamen ex alius calamo re.. ctius fluxiunt. Ex hoeee igitur loeo aerior erit nostra in PMνeponam pugna, daminodo quod praefatus. est Isannes Martianax i)in Defens. Gadit. Hi/νου misnae . huius nomini Augustini substituto . & n frum arbitreris . Inquit ergo pius iἰle.& doctus Monaehus sa). quem tamen Benedictinia editoribus operum Augusti.
ni nullo modo eomparandum arbitramur . - Hoe sane nee animo Catonis
,, mihi serendum est, nee Cieeroni, sto- is macho, quippe cui nihil antiquius. quam
., ut nomen Hieronymi summo semper in A. Ch. 38s.
is honore sit ; neque alicuius imperitiae Aug. 31. Mon. is subeat notam propter hominem . qui is . Ad. XIV. inepte Minervam doeet. Tantae igitur Sirie. H. Val. is caussae cum summa voluntate, de ex ζ I. Tacoa.., spectatione quamplurium sodalium , '
& omnium honorum actor accelia. nonis ut augeam invidiam seriptoris haeretiei, is vita, atque libris omnium iam opinio.
ne damnati a sed ut iaceutram Hie is ronymianae laudi , Et existimationi ,
M quam omnibus ex partibus viola. is re , ae corrumpere pertentavit lo.
is quax ille Critieus. Non hie in plura verba ibimus t puta adserendo definitiones superstitio. nis; Exempla eorum . qui simili modo quo Augustinus aut ad Deum adlecti, aut ad magna iacinora invitati sunt 3ce. Tum quod instituti nostri ratio brevi tatem maxime postulet; Tum quod id videatur superfluum . Sed omnium. quae longo sermone tui tenui ingenio
nostro possibile est edisseri possent .
extracta substantia . eam honesto Lecto. ri propinabimus a Phereponi argumenta siquidem eatellis simillima r quos vix
prodis hae alum . & mox in suram
verias . I. Primo generali argumento cunis cta Pheν poni convieta repellimus. Mi
rum est tot elapsa saeeula , & in Au. gustiui Consertonthus omnium populo. rum mavibus tritis e & quidem in ea parte . quae omnium potissima est , suis perstitionem non detectam . non impro batam . aut a viris in pietatis iuribus etiani levibus delieatissimis et aut a plurimum doctis r aut ab haereticis r aura iuratis S. Doctoris hostibus, qui vel ficto erimine. vel mille ea villationibus eiusdem aut pietatem in suspieionem
ducere. aut deeartare famam conati sunt .
II. Inde a I singula r exordio A. cto a posterioribus i Ei atias coIumor tritis Daximae. Seeretiora Dei heneseia Augustino eollata . quis praeter
eundem Augustinnm exacte prodere nΟ.
bis poterat 3 Quos Sanctorum etiam primae aetatis . etiam ex iis, quos Canonicos seriptores appellamus. quae in iis psis egit Deus nobis prodiderunt 3 Ini. mo seeretiora quaelibet a Sanctis aericepta charismata a quo . nisi ab ipsisnet agnovimus pili. Rheιον noster amata exarae rat , quibus Oc. In meridiana luee eae cutis p
199쪽
364 Consessonum Lib. VIII. Cap. XII.
entis 3 Quae hie exaggerat; o quam Inquam rem modicam, magnam, vel maximam Rhetorieae coloribus Deit im-nio simplex hrevis historia . Tu equidem mirum in modum , de quidem pra
ter Rethorieae praetepta exaggeras lnon enim rem modieam magnam i sed
res sanctissimas , pessimas saeis. An volebas dicere potius ab Augustino exagingerari reeata ' Neque enim hic tertiam partem sermonis habes eius, quo pirarum furtum, peeeatum pueris familiare amplifieavit. Immo nec eam hie th thoricam habes, quam primo libro o servare poteras, dum vit ad excessum
s si ias e st ita loqui ) humili; insan.
tiae suae motus vix peeeatis smiles adludietum trahebat. Tu vero pherapsinno iniqua Rhetor ea , non exaggeras , sed ut paulo ante dicebamus . culpas a te essctas Augustino sacrilege ad. pingi, alv. Redolet hae stera tiouom Feb. nitum oe. Superstitio mala curiostate parente gignitur . Augustiuus diuinum imperium, cui obsequatur adtendit, sere inquiens eum Saalo a Domise qaid
me uis farere si 3 Superstitio dubium
consitum est ex incongrua materia petitum . Augustinus ex vocibus In natu ram s ut videbimus 3 non revocandishoeee eonsilium sumsiti honoribus . di. vitiis , earne relictis , integrum Deum amplecti. Quemeutique casum ita inter preteris , velut nempe ineltamentum , ut vitia abigas, & Deo simuleris, tu tus eris, a superstitione prorsus immu .
V. si qtiis cte. oportebiι. ut osten, dat opas fuisse eis odi miraculo . utcte. In doctrina saera nimis es hospes . Quotiens Deus prodigio hominem ad id traxit, ad quod eommani via adlicere poterat 3 An neeessum erat tot prodigiis Paulum ad Ecelesam voeare 3 Si ubique veram propriamque neeessitatena postules, quae anima prodigio a vitiis sanabitur 3 Nee i;s vocibus didicit Augustinus sibi legendam esse seripturam, sed Seripturae determinatam , artem , e partis eas periodos . Nee etiam te .ctionem prodigium inspexit , sed potis-stinum lectionem talem , quam eximii cordis motus, & alta mentis lux comitarentur e Statim q. ippe ctim fue ha-i ιι sententiae quos Itice sem, iratis ia-fase cordi meo ere.
poterat a eommuni Cathulieorum do et rina 8 Nee temere , & mox supero. rum voeem e reddit : Iatextasinos cogitare coepi, atrtim nam solerent paeriere. Et tandem si sectum . eiusque priuiscipia , di sequelas, vel esse ius diligen. ter expendas e vocem illam in superos relandas Oportet. Quod satis suisset e2- pendere ad repellendas Haeretici imperis blasphemia, . vide infra commenia
f) D. uictaa domo. α Ludovi eus ab Angelis ordin. Erem. Rugust. lib. a. de Vita, & Laudibus S. Do.ctoris, ea p. s. haee hahet Pauli coli., . verso desuper facts . manifesto etiam ,, miraculo apparuit . quia illic Stepha-M nus erat iij, qui pro ipso orabat a ,, eodem modo de vicina domo vente Angustinianae eonversonis vox e nam,. ibi Montea sanctillima pro ipso pre- ,, ees. gemitus . di lacrymas Deo sun-- debat: unde Augustinus, atque Aly- pius iam convers , in eamdem do. ,, mum inquiunt ad matrem ingredimue
Uaee vox quas paret, aut paeliae visa est . Innoeentes enim parvuli Deo gratissimi sunt ι undo adsolet frequen.
ter iis velut mundis organis sua ora. eula pandere. Haec tamen vox Aniagelorum fuit , ad similitu di nem puerilis expressa . Similis autem hie Au. gustinus Ioanni, qui Apoealips. I 4. 33. Atidivi ostem de eaelo die hiem isthio . sed di maxime Paulo smilis i Augustinus enim stratus sub fiet arbore
Angelorum voeem audivit ; de Paulo autem haec Act. s. 4 leguntur: Est cadens in terram , audivit vocem dico
t ratio Dre. Tolle lege. Pauialus militis est ad Ananiam i Augustinus ad Paulum . Lubet autem hie dare quae habet lanistitua Yprenss Episcopus e. a. de Ratione. & Auctoritate, lib. pro
natali, cap. 13. Pag. 13. col. I. Tet Nonia is ne iure merito dixerimus , primum vi esse inter SS. Patres Augustinum . qui novum Testamentum Christianorum imia telligentiae diuulgaverit die. Nee ve is ro nudis tantum , ae simplicibus is enuntiatis usus, quemadmodum auctoritate sua Apostolus seeit , ut siletia de Christi gratia sui amenta collo. , , caret , sed innumerἔs discursibus . ,, quidquid clausum tegebatur , ingenio
s, cerist 4 A'. s. g. e. as. a. II. post mea. M vide Aug. Im x. contra lnas Epis . Falat.
200쪽
Confessionum Lib. VIII. Cap. XII. 363
,, certe non hemano , sed per uiuo, , , T ID Deo. divinitus illustroto posteat, ritati tanta ubertate reelust, ut s-ν, e ut Ans ustini documentis de Eeelesiari nitia omnino lucis posterorum labor ,, adiicere potui: i ri tota latitudo v ,, ritatis de gratia , de quidquid exri Scripturis per humanam induariam du.. vinitus in terris aetonim Moel m. .. tuit . huiusce profundi Doctoris nio. Iumentis comprehensum se J Et eo. dem tomo. dc Ih. cap. n M itis oceumsit primo loco mirabilis illa ,
., di extra naturalem rerum ordinem duri vinitus perpetrata eonverso . . . nul
- la arte . nulla vi, nis inustato se M ritus omnipotentis miraeulo &e. . . , re eum nihil praeeesserit , cui p ., tentissimos ille repentinae commotio ri nis impetua adscribi possit , sine te. . meritate dixero Augullinum in eon. M versione sua smilem fuisse Magdalenae, quae divinis amoris illapsu inflammari ta , torrenteque Iaer marum inundata . Omnas vitae pristina a foeditates, omisia nes mundi , & camis una ginea ta. ., pente delevit. Similem esse. Apostolis., veritatis , quorum anta viles animas. & in terra repentas uno igne Pente,, costes , quicquid ligni. soeni . ae suis. pulae supererat exuronte factus e .. tiam repente da caelo sonus .... ad M virtutum omnium culinen abripuit.
M Sim lem fuisse Saucto retro . qui post
., Promissa toties violata, quibus se Ueo . M animamque devover. t suam , uno reis,, spectu interIore subito commutatus est.
M Similem denique fuisse S. Paulo, quia
M pariter una voce caelitus personante, ., Ioue lege, uno ictu oeulorum ad eam ., animi pacem . ac promptitudinem eon ,, ver x est . ut eum Paula divino eo. ,. nitru proslato toto eorde ingeminavi ret a Domino quid me uis sis Me pM suam . inquit . Datio Mihi subii.
,. factam os cateνe Davitalibus uaga ,. rum er quas amitteνε metas Derat ... iam dimulere ga ad am eνοι. Uine uti se Paulo squamae ab oeulis illuminat Is,. decidorum, tia Augustino statim eum ., sine illius lententiae , quasi luee see .. ritatis insula . cmn a dubitationis ta-- nehrae diffugerunt.
Hine etiam Theologi do se hola. qui exacti stateris res pendunt, & se. aio loquuntur a quod e retum de Pauli.
a. admodum vesos mile de Augustiniaua conversone arbitrantur praeter, videt ieea eommunes gratiae vias . & ml- A. Ch. 3 86.raeulci factam. Aug. 3 a. Mona
b Uratim nam stirent pueri or c. ra sue. Ad. XI v. Iterum eonatur omnium Christianorum Sirie. II. vas. gaudia deturbare Pti repostis hae ineptia Ti. Theod. nihil sapiente. - Quasi vero Meesse ulli . . svisset solas Iudentium puerorum u- ., lemnes eantilenas audi i l Annon po. tute ludens aliquis de proiecta et, artavi ere hin Loe repetere Oportuisset a. ia pud vieines quaerere . quis eam ,. cem misAbi, antequam non Me Deo,, missum iudicaret. is Prorsus visenis Nee adtendis . aut
quid seritias tu r aut quia hie seri bat Augustimas.
cte. Non erat quidem necesse sol uni puerorum cantum audiri ; sed ita eo tigia r quasi puerorum eantus ah Augustino auditus est . Non erat neeesse Ioete eructare hiasphemias , sed ita. conti. git i eructasti . Il. An tioa portiis lod si asqvis θι. Id prosecto metapuysee haud non con tingere poterat . Sed scias impudentu-suve , prudentes pro rebus praxis , &sacti non metaphysca, sed communia.& probabilia adtendere . Alias nullum unquam expedieras negotium . Quam autem b lle pensas . aliquem ad proiectae eliariae lectionem repetitis eantilenis in itasse fIll. Marrate apod via nos q4-νere . .is θι. Cur apud vicinos quaerere , quod de vieina domo audierat 3 de dimo nempe , iuxta dicta liv. F. ipsi no-hiilinia . Et tandem eae pendus ne Augustiantis . quod in tot Divinarum se enarum puncto non omnes si meditatus hyp theses, quas otiosus homo t qualis os tu temporis libentissime dispeudium faciens . semii ire , fingere potest Z Tu interim Divinorum eharismatum prorsus ignarus nec suspicari polos , quid in Augustini animo superum illae voces egerint: qui .hus satis intellexit . magni periculi rem esse, nimia ineredulitato . vel tot quot tu exigis naturae experimentis Sanctiis Spiritus adflatus offendero . irritate. Quod s & stupidi ab aeeeptis vulneribus se mortales depraendunt e viss tot prodigiis ad eam lectionem in Augusti. no sequutis , poteras vel nune suaderi peculiari providentia ad eamdem mi Servum provocatum e di contieeasterea