Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Confessionum libri tredecim vario commentariorum genere illustrati ab aemulorum obtrectatorum vel datis, vel dandis seu conviciis, seu censuris, seu etiam cavillationibus vindicati et expediti opera et st

발행: 1759년

분량: 643페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

in Consessionum Lib. X. Cap. XXXV.

Alios, de Verta Dora. 33. c. s. n. T.

,. Ideo autem a parte totam . per solos M oeulos commemorati sunt isti sensus. M quia oculo in m est in quinque sensa bus,, principatus. Propterea eum proprie ad M oeulos pertineat visas. ipsum videreis per omnes quinqne sensus Iolemus a p.

vi pellare. Quomodo Primo quod adia ipsos oeulos pertiret . die s t videti quam candidum est Ne. Audi . ti viam de quam canorum est. Numquid eo nis vel sm potes dicero , Audi, & vide.. quam eandidum est. Noe . quod di ,, citur, Vide per omnes sensus eurriecti ceterorum autem sensuum proprietas

non per se recurrit &e. 4 Quod observat vi lib. de Moribus Manieta c. 2 o. Epist. 14r. s Alias, i a. ad Paulinam.

sae naeter nor es operat . procediιών. Fere autem nobis adsentitur Ns. optinias. Crito Pre aries muscas Pae ear. αDe quo ipse alibi saepe t at potissimum

Iib. a. de Docte a Christiana . c. 13. m. 33. ubi . Nine etiam si, ut Oe- . . culto quodam ludieio divino eupidi,, malarum rerum homines tradantur il ,, ludendi , di decipiendi pro Breetitis v ., tun istum lavam. illudentibus eos alis is, que decipientibus praevaricatoribus,, angelis dee. Quibus illv onibus. & dee ,. ptionibus evenit . ut istis superstitiosis . ., ti Petnieioss divinationum generibus,, multa praeterita iti sutura dieantur . nee

.. aliter aecidant. quam dieuntor ἔ multa , , que observantihus seeungum observa... tionis suaε eveniant, quibus implieati.,, eurissores fiant . di sese maris mari ,, que inserant multipliethus laqueis per-

,, ni elotissimi erer ris. ωIa hae eam Immensa . . . . ecce muι.

a . et ita h3. eum editis , & MSs. nee non tribus e nostris Lov. δε εοι tamen

manen. in prima parte nobiseum, in m. steriori eam Lov. est. Riear. In hac iam θι. me ι- θα Liquet praeserendam

esse lectionem nostram. neque enim hu eusque dixerat Augustinus recentitas ten. tationes se vieisse.

habet in eap. a. Epist. Ioan. Tras. a. n. 33. 3t 34. eonii re possumus De.., sderium oculorum dieit Omnem euisia tiostatem . lam quam late patet eu

., riostas Ipsa in specta eniis, in theatris . ,, in Leramentis diaboli, in magicis artiis, , hus , in m blefietis ipsa est curios tas.

. Aliquando tentat etiam servos Dei, ut ,. velint quas miraculum facere . tentare,, utram exaudiat glos Deus in miraeuo,. lis; euriositas est . hoe est desideri timis Oculorum; non est a Patre. Si de ,, dit Deus Dei obtulit enim ut saetas id non enim qui non sie erant, ad reis,, gnum Dei non pertinebant. Cum gau. derent Aposoli, quia daemonia eius, , subiecta erant , quid eis dixit Do- is minus p Notiis is Me haurieo: Seda, ga dete quantam nemina es a s,ia

is tentatus est Domirus a diabolo die. M Tentatus est & desiderio oeulorum ,, de miraculo . quando ei dixit. Mιe is te te deo tim θε. sa) ille restitit tenta se tori, si enim faceret miraculum, nonis videretur nisi aut eessisse, aut en rimis stato fecissei seeit enim quando vo ia luit tamquam Deus , sed tum quamis infirmos eo rana. Nam si tune saee ,, ret , quas tantummodo miraculamis voluisse neere putaretur &e. Noe

is dixit, quod te voluit dieere. maniari do tibi suggerit inimieus. Qualis h A mo, qualis Christianus 3 modo vel .

., num mirae urum see isti . aut oratis, . . nibus tuis mortui surrexerunt . a

febrientes sanasti si vere esses alia ,, euius momenti 3ὶ , sae eres aliquod is morae ulum. Responde. & die. seruia pium est , Non seatabis Damia mis Detim tiam θω4ὶ J Et lib. I. Quaest. in Gen. q. 63 - sed hoc ipsum etiam. , quod mirum aliquod postulatur. qati , fgnificetar, quod quisque vult nos.

M se, utrum audendum si . non par Wa.. quaestio est . Fo namque pertinetis quod die uatuet qua hoe non resinis iaciunt. tentare Dom; num. Nam ipse is Dominus eum a diabolo tentaretur. M testi Nonium de scripturis adhibuit., , Noa te labis mis suggerebatur enimis tamquam homini. ut rino aliquo exisas plo

372쪽

Consessionum Lib. X. Cap. XXXV.

plotaret ipse quantus esset , idest quam

.. multum apud Deum polloer quod via iis tiosa fit, eum si . Ah hoe autem diis is sternitur quod feeit pugnaeis imminente perieular eonsultatio qvi ,. pe illa magis . quam to itatio Dei ,, ivit . Urile de Ae haz apud Isaiam s.

., timet signum petere . ne Deum tei ,, tare videatur . eum hoe eum DomM, , nas admonea me Prophetam 1 erodo, , existimaris quod ab ipso spopheta erari ploraretur , utrum praeeepti me moe,, esset , quo tentare Deam prohibe- ,. mur . J Vide etiam ..si placet , in Psal. x o. n. s. ει lib.ida Vera Rallti Q. 38. n. 73. En igitur qua ratione tenataretur Augustinus ad petendum signum a Deo 1 puta, ad sedandas anxietate lan inci gratas essee. & ri piseum hominum societatem vemisset aee est tentatio, qua Ee Dei servi aliquot ea Panguntur. Petere vera sagnum a Deo ad eius horitatem . sapientiam . pote intiam explorandam proricis impium est tiperditorum hominum proprium t 3 . Sadhue usque dictis Mystieae Theologia a d

orum quaedam maiorem Iucem e ne,

Iiabit . Noster Antonius a Spiritu . Samelo, episeopus Angolensis a. par. t. a, de Consultis variis. Theologieis. Iuria dieis dee. de Vit. Illuminativa . tract. 3. disput. s. sect. Io. n. 4oa. haee habet .. Ad distinguendas veras visioues , de

.. revelationes a salsa, maxima attemri dendum est. an per na. quae vis ,, nes , Ee revelationes habet . desida. eet illas hahere Talo enim deside riam. ut doeet s. Vineentius Ferre ., ra, oritur ex superbia i item doeetia Ν. M. S. Teres a mansone 6. eap. s. - Idem docet S. Augustinus, qui eum is de hoe des terio esset tentatus. Nun. , quam ei aequieuit , ut ipsa fateturri lib. consellion. Ece. Si ergo Augus M nus non est ausus admittere hoe deis

.. siderium; quis.illud admittet absque .. superbia 3 sed de hoe .ide latius N.

. . P. Er. Ioannem a Crure in Adseensuri Carmeli eap. II. Ede. se; με Iolato autem o vi q.am ctim α Id honestum, & RQum esse M. Eet ex dictis . Oravit pro se Augustinus dolore Dentium eorreptus , ut visum est lib. harum Cors. e. 4. n. 6. xauit Asrieam repetens pro viro illustri ianoeentio . ut ipse testatur lib. 1 a. de Civit. Dei , cap. s. n. 3. de sorte se.

maea salus in ipsius Augustini preees

revocanda est. Vide Benedictinos lib. 3.

Vitae S. D. eap. I. n. M Ur bat, po stulatus. prci omni aegrotante., teste Posiasdici in eims vita. cap. 23. Denique Ldem Possidius cap. as. de Augustini preeum frequentia , dc esseaeia haee te s allur. Ea eeee tertio illius ohsuliciis M nis mensa deenbuit febribus satigatus. - he illa ultima evereehatur aegritudiri ne . Nee suam sane Dominuη famu-- lum Ducta suae precis fraudavit . - N.im fle sibi ips, di eidem civit sti. se quod Iararinosis de poposite . precibusia in tempore impetravit. Novi quoque is eumdem ti presbyterum. 4e episeo. M pum Deum pro quibusdam energ

menis patiaratibus ut rogaret rogatum

umqua in orati ne laetynias sutiden. em Ueum rogasse . de ea mones ab hominibus reees M. Itemque ad ae M grotantem . Si lecto vacantem quem dam eum suo aegi to uenisse. ει eoia ,, gavisse ut eidem uianum imponeretis quo sanus ese posset , eumque reis

is spondille . s aliquid in his posset. s.

- hi hoe tuique primitu a praestitisset i,. Ee illum dixisse visitatum se salta, M shique per somnium dictum Uile; 'VM

A de ad Augustinum episeopum . ueis eidem manum imponat, de salvus m,, rit . Quod eum eomperis e saeerais non distulit . de illum infirmum coim tinuo Domines sanum ab eodem di-ώ scedere seeit.

sunt setola quidam . iTheologia pauis petes . audaeia ditissmi s qualibus iae. eulum nostrum abundat a qui nati alimprobandum quidquid integer Doci

rum ehoras prohauit . energumenorum

hypothesim . ex utriusque taederis . mais alme novi. paginis, ex omnium Patrum

atque sanctorum vel doctrinia, vel saiactis. Eeelesiae Catholieae solemnibus riti bus, totius orbis christiani . Hahraei. Ea Ethnie, sensibus suinptam, rident,

voluntqua nullum mortalium vere aliis quando a daemone invasum , aut invadi

potuisse. Vido Augustinurin Calmet B nedictinum . qui t. 3. Antiquitari fatrario profa a. peetiliari fusa dissertatione in

373쪽

ia Consessionum Lib. X. Cap. XXXV.

audaeissima opisto, indieto nostro prorsus improbabilis est . nullo modo Pr pugnari potest . Ze eertissime Catholicam religionem . de Fidem laedit . momenta autem. quihus statuitur , aut vindieatur, sunt deliri is , atque somniis smillima. misis filas etiati se nos a reula ναν θι. α Ah hisee tamen anxietatibus nos expediet Hapepunas . eui . utpote . Rugustino . ει etiam Pallado longe do. ctiori . morum autem honestate fulge tissimo prohatissimo quis Mon adquieneet 8 En quale , eensoriam virgam lmpugnans . Ee in ea thedra pestilentiae sim dens oraculum evomae. em Nemo estis qui haee peeeata habeat . s modo is ceteris Ossaei is suis non dese. Corpusti enim . 4e animus relaxatione quadam ,. indigent a neque sem e seria agitare. vi ac meditari an trans potest , aut corpus is labori ineum here . si quis hodie talia is inter delicta numerare e . trederetur,ri dum humilitatem prae se seri . super. ia be se gerere. ae dissimulare maiora .is Di retur muscas pere lare . εt d ,, glutire ea melos . Quod tamen de Au -- gustino suspicari nefas habetur . ,, o. Quotiens te commonni vir iniis

giste, ae scelestissime , Consessiones ha,

ε tibi seriptas non esse Sed At ipse Augustinus velut futurorem praeseius N. a. cap. 33. ingenue professus fuerat Met a metum . O pro me sese qai oti. ..d laui . ubi sum istas agitis , unde facta procedunt . Nam qui asa uiris,

non vas haec ma vene. Tu ergo non ex

illis es , quos Augus Inus adloquitur. Adhue vero quidquam ad ut hanitatem die endum est . Si hie Augustinus vel hebetis ingenii homini obseurus est , manifestissime de parvulos instruit hoc pωrsas argumentum agens Tract. a. in cap. a. Epist. a. I ann. 1. n. H. Intendati, Caritas Vestra. Similitudinibus enim misia testis instrat i ne subrepat vobis satanas dieena quod solet dicere. Bene v ., his si in ereaturis Dei 1 quare illa ., tieli his ut hene uobis si die. Non te prohibet Deus amare ista. sed nonia diligere ad beatituditiem a sed a p. ia probare, de laudare utis mea cle is torem . Quemadmodum . Fratres , s,. sponsus faceret sponsae suae anuis ., tum , de illa aeceptum anulum plus,. diligeret quam sponsum qui illi feeit,. anulum i nonne in ipso dono spon. - s adulterina anima deprehenderetur .. Ad hoe utique arrham dat spon-

, , sus , ut In arrha sua Ipse ametur . Eito dedit tibi Deus omnia ista, a si ma illum ci qui feeit te . Piu, estia quod tibi vulti Mare , Uest, seipsum ., qui ista fecit . 1 Possumus igitur erea.

turarum usu eo pus animumque nonnihil relaxarer dummodo totum ireserarae ad Deum . at quo.P ima voluptas . N cui integer amor nosteri debetur. Quaeeun. que autem se ex creaturis summa vo luptas , ea vengum est . ne mensuram ex

eedat. neve a divinis actionibus .i seritiqua negotiis nos distrahat. Haec omnia ex integro textu diligenter inspecto homo a praeiudieiis liher, Ee minime laestis eo

rebro eonticere potest. Immo, aeram omiania illa, ut diligetur adtendenti eonstabit, peceat a cens v l Augustinos, sed ten

laticines, seu Meeta Iolum Messiones , maisterias . Sancti vero peccata exhorrent quam maxime, Et nonnihil etiam ea, qui.

hus nisi insgni thhtietate utamur . saeile inquinabimur . Fingit antem hostem . quem seriae, Pherapontis inquiens. D qtiis v.ha λιὸν δε Iicta θι. non agit Augustinus de delictis , magnis scilicet iniquitatibus Phe. aut . Et similium , sed da levissmis eulpia sanctorum . Ceterum prorissus iniqua . de impia sunt quae sequum. tur a Dum hamutiatem praeseρονι θαUt enJm ingenuitatem a Phoν epono, ita mendacium ab Augustino postulare non possumus a verissime qnippe. ει aeuti ita me loquutus est Plautus in Prologo C Moediae primae o ex vigInti . hoe est Amphitrui , vers. 33. 36., dc 3T. Nami.nsa o. iustis impet,aνi na. δειeι- Asa a sem a/:isi ara ρειεν. inspi/nι i. υ- Gipso ius ni qui ius is soνans, neqtie s

uent. Petere non possumus a uiro sanctis smo, ut peceata proderet . quae non habe bat. Nee mirum quod pereolaret mustas, qui post Baptisma nunquam eam Elos degluistierat. At vero debuit contemnere mulcas Phereporrus, ena cameli muscae videbantur.

374쪽

Confessionum Lib. x Cap. XXXVI.

Nune a i superbiae laqueum, quem vel praeredenter contemnens n- exnrrescere nequeat . Hic Omnιbus paratus 2 at inam me illis . qu.bus profiter aliqua b manae scietatis ascia cum neeessarium βι εδ amuιbas amara, ac timeri. ghaertae amor suis ere potest: adeo ut seliseet pudistis θιαι. ct ou gaης muad Numinis bonum, sed σι inaestitem eius eum angelo apostam aemulentur.

Id vero xedum impium , sed O suum est; nee enim eunm hominum Nais sis irrisaii Numioia iussicium uel sagellum a nobis queant avertere. INunquid etiam hoc inter eontemnenda deputabi- mu S, aut aliquid nos redue et in spem , nisi tota misericordia tua a , quoniam coepisti mut3renos r Et tu scis quanta ex parte mutaveris , qui me primitus lanas κ libidine vindicandi me, ut propitius fitas etiam ceteris omnibus iniquitatibus meis, & sanes omnes languores meos, & redimas de corruptione vitam meam , & comnes me in miseratione& misericordia. & saties in bonis desiderium meum i : qui compressisti a timore tuo superbiam meam , & mansueste isti iugo tuo cervicem meam . Et nunc porto illud , & leυe est mihi: numniam se promisili , & sectili , & vere se erat , 8t nesciebam quando ii subhre metuebam. Sed numquid , Domine qui solus

fine typho dominaris, quia solus verus Dominust eas I , qui n*n havbes dominum ; numquid hoc quoque tertium tentationis genus cessavit a me , aue cessare in hac tota cit totest in Misi i II. Timeri Se amati velle ab hominibus, non proster aliud, sed inde sit gaudium quod non est gaudium , misera vita eli i&.foeda iactantia . Hinc sic vel maxime non amare te, nec ca-st

375쪽

3o Consessionum Lib. X. Cap. XXXVI.

se timere te . Ideoque tu superbis resistis , humilibus autem daagratiam , si & in iona, super amiationes saeculi.& contremunt1 undamenta montium saa. Itaque nobi ς , quoniam propter quaeisdam humanae societatis ossicia ιγ necessarium est amari & time-xi ab homini hos, instat adversarius Merae blatitudinis nostraea tibisque spargens in laqueis: euge euge: ut dum ... avide c9lligitnus , incaute capiamur , & a veitiaIe tua gaudium OOurum si pona- anus ; atque in hominum salticia ponamus ; libeatque nos amari

ti timeri non propter te, sed i pro te ιγ ; atque asto modo sui similes factos secum habeat , non ad concordiam caritatis , sed ad consolitum supplicii qui statuit sedem istam ponere in aqua itine s3 ,

tur in nobis. Qui . laudati vulc ab ibominabus per an e te, non defendetur ab hominibus iudicante te , nee eripietur damnante te. Cum autem non peccator. laudatur in des deriis animae stiae,

nec qui iniqua gerit Bedicitur sὶ; 'd laudatur homo propter aliquod donum quod decisti ei, at ille' plus gaudet sibi laudati se, quam ipsum donum . habere unde laudatur: etiam iste, te uituperante laudatur; & melior iam illis, qui laudavit', quam ille, qui laudatus est . illi enim placuit in homine donum Dei, huic amia Ilius placuit donum hominis , quam 'Dei .

esse νώιa . ex mox sequentibus user. .. ergo de nobis ista seu itis . non prae his. q.aaιam coepisti sorte dixit. δε eipitis &e. sed omnino enitis. ue tu rota . Augustinus. ut insinueret tentatio. se remus ; non intentato meis mortis rem huiusmodi nonnisi magno Dei sub- δε ea reis nostrae &e. sed Intentato metas dio vinei posse. Dieit autem. s fuerit ia mortis existimati Is nos rae . quae qui praeeedentium mἔnutiarum examen is propter infirmos . quihus nos praeberax ntemn rei r non salorum tamen qui ,, ad exemplum honorum operum quali. Me ad teterrimum superbiae vitium spe- - evmque tenversatione Conamur . e dans possit non serio intueri eerte ,, tiam vitae. earnis huius utique pra

ac hoe risum movebit Neropono. homini A ponenda est. J Serm. 3s s. de Vita. sapra modum tur ido, quem si naturam de Moribus Corieorum suorum i . t A. tollas, a Lueisero vix seeemere poteria. has , 49. de Di ver. γ n. i. - Credo

A IiHdiae viadieanfli mo. Fuisse is ante Oentos vestros esse conversati Rugustinum a pruritis vinaictast tui in a Rem hestram x uo S nos Seera fortas smum , ,-e iam supra eete os Ecelesae si ss audeamua . quamvis Bil multum

Doctores. servarunt iamdudora viri E- is impales , quod di it Apostolus sε . Tuditi tum Cotholiet i,stium .hmattei. Imitas eos.mri estora , si aι θ ego Vide Epist. . I . . olim adi . ad Donatum ., cisisti . Et ideo nolo ut aliquis Irucontulem Asrieae Lih, eontra Seeum is de nobis inveniat male vivendi oeea inum Manich. e. i. Lib. r. eontea P is sonem a Dasirimas etiam Eoaa . ue

376쪽

Consessumum Lib. X. Cap. XXXVI. Tr

., ait idem Apostolus . . o. sItim coramis Des . D. etiam soram Minisibus. Pro as Pter nos , conses enim nostra sanctis nobis e P opter vos . lama nos ra non

,, pollui . sed pollere deber in vobis... Tenete quod dixi . atque distinguite. is Duae res sunt conseientia. & fama 1,, Conscientia tibi . fama pr ximo tuo. .. Qui fidem e scientiae suae . Legilia git timam suam . eris dolis est e maxine .. in loeo isto positus , de quo dieit., Apostol is . selibens ad disset pultim,, suum st), ανιa --s ter vim hauorum, pertim p adbens exemplum . I Idem doeet Epist. Ias. s Alia . a1 ὶ ad Alyp- Pium. n. t. serm. 343. de Susanna. 1e Ioseph Alias a. inter editos ex inia Carthusiae maioris a n. s. Fuse vero Epis . se a lib. de Bono viduitatis ad tu. sanam viduam, e. 22. 27. Sed de pro re hae sacto late non instruit lib. 3. adve sus Litteras Petiliam. ι) Non Mopter te. sod pro eo.

Nempe quas da . Ut fecit Lueine. qui

Altissimo comparari voluit . De diabolo volente sedena suam ponere in aquilone. disserie lib. ses Epist. ad Nonorat. 34o. Alias, Iro. γ e. a a. n. s s. in Psal ian. 3. & lib. II. de Gen. ad illi. e. Σ - . 3 i. m Distorta via imita oti . me ita sis. qui admotaent . re Me legimus In MS... Fossatens . At in aliis pserisque hahe ., tur, imitandi . aut imitati ε minus bene. ia ut a rharamur. J Nobiseum sunt Er. & m. s. Mari Nabent. imitari Lov. &MSS. septem . Praeserunt, imitandi vet. M s. Med. & optim. S Cr. At Soni. &

wangia. amitantes.

d. commentario laudato , verba haee dilueidabunt . - Diabolus igitur , &.. angeli eius a luee atque servore ca- ,, ritatis aversi . & nimis in superbiam.

4, ii vidiamque progressi , velut glaei alis duritia torpuerum. Et ideo per figu-

,, ram tam lom in Aquilone ponum tur, is unde cum emeri humano diabolus M ineuharet . ruentura gratia Salva oris

,, Exsurge ut x tuo pondere relevati erum gantur . quorum animas premendori curvasti. Et veni Assor, inquit, spi--' ritum invoeans gratiae , flantem dem meridie , vel ut a parte servida . &., hi nimia , ut fluant atomata . Undeis Apostolus -- Pamus gro, re Ut diaboli fastum evitet , ad Sa Ivatoris eonceptum fugit tm lite simινο ρ litis εν α , quia cominplacuit θι. Lucae ra. 3 a. sequens vero metaphora . Pra/eesse a Ias. stias . se quens est in s. se e ui Christus enim Matth a 3. 33. Drusissem Iovisaista oc attes volui eoaereaaνo scios μοs ae in. amoriis eis ιιι a congrestat putias fass

6. a. 3 s. s.

377쪽

32 Consessionum Lib. X. Cap. XXXVII.

CAPUT XXXVII.

ARGUMENTUM.

Duam au ur in eius rei examine . quamque facile deripi posse . Miseris.

Quali erim in pretio habeat viluptates carnis , O me Maneam eamositatem cognostendi facile coniicit , quum eis rebuι aut ar ιν is , avi necesse ale earet . Nee etiam divitiae adeo fallum, F enim possessae. mmis occulte amamur, dimissi possium, iat prodant, quid iunctae nobisium haberent . At vero cum laudes virtutem sequantur, ut hanc , sic ct illas abiicere nou

possumus . Unde prasii Nur st quidquam selaminis non habere , nisi quia

amplius verisne, quam laude delectetur. Licet quum videat geudiam suam ex virtute cane tum alieno su fragio augeri. ωιveratione diminui, iatae

ι sum suspicatur ι nee esim prorsus ovistratum est quod sibi frequenter βου- δει , id ex Mno , vel damno proximi ea ari : quippe fieri potest . uι abiorum laudum amore expediti. a iudieii nostri, eri alienare eonfensam uata mus , genio supplantemur ι Maxime cum sorte non iιa alieni, seuι propriis nominis inforauniis Vse pungatur. Eruamur his tentationibus quotidie, Domine, sine cessatione tentamur . Quotidiana fornax nois

stra est humana lingua . Imperas nobis & in hoc genere continentiam : Da quod iubes, & iube quod vis. Tu nosti de hac re ad te gemitum cordis mei, & flumina oculorum meorum tra. Neque enim. acile colligo , quam ab ista pe- se mundatior , & multum timeo occulta mea a , quae NOIun Loculi tui , mei autem non . Est enim qualiscunque in aliis ge. melibus tentationum mihi facultas explorandi me: in hoc pene vulta est. Nam & a voluptatibus earnis , & a curiositate superis vacanea cognoscendi, video quantam adsequutus sim, posse reste

Nare animum meum , cum eis rebus careo , vel voluntate , vel

cum absunt a . Tunc enim me interrogo, quam magis minusve mihi molestum si non habere . Divitiae vero , quae ob hoc expetuntur ut alicui istarum titum cupiditatum, vel duabus earum, vel omnibus serviant, si persentiscere non potest animus, utrum eas habens contemnat, possunt & dimitti, ut se probet . Laude ve. To ut Careamus, atque in eo experiamur quid possumus, num . quid male vivendum est, & tam perdite atque immaniter, ut ne mo nos noverit, qui non detestetur Quae maior dementia diisci, aut cogitari potest 3 At si bonae vitae honorumque operum comes & solet, & debet esse laudatio, tam comitatum eius, quam ipsam bonam vitam deseri non oportet. Non autem sentio , sine quo esse, aut aequo animo, aut aegre possim, nisi cum abfuerit.

II. duid igitur tibi in hoe genere tentationis, Domine , Con fiteor λ Quid ρ nisi delectati me laudibus; sed amplius ipsa veritate , quam laudibus , . Nam si mihi proponatur utrum malim furens , aut in omnibus Iebus errans, ab omnibus hominibus lauda. ri:

378쪽

Consessionum Lib. X. Cap. XXXVII. 33

ri: an constans, & in veritate certissimus, ab omnibus vituperari δVideo quid eligam. Verumtamen nollem, ut vel augeret mihi gau Uium cuiuslibet honi mei sus stagatio oris alieni . Sed auget , fa reor, non solum , sed & vituperatio minuit. Et cum ista miseria mea perturbor, subintrat mihi excusatio, quae qualis sit, ut scis

Deus , nam me in certum facit . Quia enim nobis imperasti non tantum continentiam, id est, a quibus rebus amorem cohibeamus, verum etiam iustitiam , id est, quo eum conseramus: nec te tantum voluisti a nobis , verum etiam proximum diligi ; saepe mihi videor de prosectu aut spe proximi delectari, cum bene intelligentis laude delector: & rursus eius malo contristari, cum eum audi vituperare quod aut ignorat, aut bonum est. Nam & contristor a. liquando laudibus meis , cum vel ea laudantur in me, in quibus mihi ipse displiceo : vel etiam bona minora & levia pluris aestimantur , quam aetti manda sunt. Sed rursus unde scio, an propterea sic assicior, quia nolo de me ipso a me dissentire laudatorem meum ;non quia illius utilitate moveor, sed qua eadem bona, quae mihi in mu placent, iucundiora mihi sunt, cum & alteri placent ρ Quodammodo entui non ego laudor , cum de me sententia mea non

laudatur ; quandoquidem aut illa laudantur quae mihi displicent , aut illa amplius quae mihi minus placent. Ergo ne de hoc incertus sum mei pIll. Ecce in te Veritas , video non me laudibus meis propterrae, sed propter proximi utilitatem moveri oportere . Et utrum itast, nescio . Minu mihi in hac re notus sum ipse quam tu se .

Obsecio te, Deus meus, & me ipsum mihi indiea, ut confitear o raturis pro me fratribus meis quod in me saucium comperero . I iate tum me diligentius inrerrogem : Si utilitate proximi moveor in Iaudibus meis, cur minus moveor, si quisquam alius iniuste vituperetur, quam si ego ρ Cur ea contumelia magis mordeor, quae in me, quam quae in alium eadem iniquitare coram me lae itur

An & hoe nescio 3 Etiam ne id restat, ut ipse me seducam , laverum non faciam coram te in corde, & lingua mea λ Insania in istam, Domine, longe fac a me , ne oleum peccatoris mihi stos meum , ad impinguendum caput meum D . Egenus & pauper ego sunt Di; & melior in occulto gemitu displicens mihi,& quaerens misericordiam tuam , donec reficiatur desectus meus , & perficiaturusque in pacem, quam nescit arrogantis oculus.

Ita DB. tqui silent de ante ipsos Am. Er.

Lov. MS ,. decem Etru lae. Ae Som. &wanen. vel voluntate cum adfanti v/Iae leo :ata cais .esu. Quae lectio proe sus . ni sillimur , voluntaria , genuinast e elicitiis paraphrasis voeari pothst. Agno. scimur ergo v. g. quali amore seramuris vinum , cum necessitate , vel ad ae. hitrium pro eo aquam potamus. Quae

argumentum at intentionis, & conseien tiae eandorem retegendum . At agis tu

non qualemeunque , sed theologum m .stieum . Ee disputas . non de latioribus. ed de vel minutissimis maentis . ad quas certe semovendas id argumenti impar vi

detur .

379쪽

34 Confessionum Lib. X. Cap. XXXVIII.

lit , hoe argumentum quaestionem fini. re . Si enim adeo ad amussim velis. laudes snt meritis pares. ut si vel tantillam excedane . mox e tristeris, su4spicari non possum, lasecto ullo genio te virtuti tuae datas laudes excipere. μὴ .aia illius Micitate moveor . sed die. α Permissa utraque h3pothesi , te nempe proximi utilitate non moveri;& hona tua iucundiora tibi esse . cum &alteri plaeenti adhuc negamus tetram, quam times . tequelam a sortem quippe cum laudari testis, non vitioso tui tu dieii amore i sed quod ex aliorum adsensa tutior evadas, esse te in possessione

virtutis.

omnino ita legelidum est eum Vet. Er. MS. S. Mar. o iv. s. cr. & Bb. qui hanc Tationem exhibent . - Lov. quam sibi. M Sed melius antiquiores editioves . dcis MSL quam ea. Hic nimirum id con. fitetur. quod supra ea p. cum diis , ceret ι Mihi stim praesentior . qua tariti: ct ramos te novi nutia mada ρ -- se viοιori ἔ uo vero quibas teatarioni- ni.us νε fist is ud Ieam . qui υμ ae nos vi valeam .estia. 1 Cum Los. sunt fora. Wann. & Rieae. Perperam tamen , praeter enim coniectaram Benedictivorum iillud est argumentum maximum . quod

miramur a tot doctissimis viris non fuisse observatum : in cunctis stibeet homi nem minus sibi notum esse, quam Deo quod tamen Lov. lectione perni,ssa, Au gustinus totaiaretur. Caa -rnas moveoe ero. Id in ipsos naturae propriae motus revorari potest. qui non mox veris culpis adeensendi sunt. Neque enim caritas etiam eximiat nis prorsus, ac nimis singularis, qualem stimus suisse Virgini datam ) om

nes naturae humanae igniculos ita eomia

primit . ut nunquam , di nullo modo erumpant. Addimus insuperi honeste, ae religiose nos anxiores esse de propria. quam de aliena virtute ; unde & haeratione contingere posse . ut non male magis de proprii, quam de alieni nomianis plagis tristemur. ix hia autem quae diximus nos, peuodens Lector, nobis haud blandiri debemus i eum nimis certum si , nedum improbos. sed di mediae sanctitatis M. mines plei unque laudes humano pruritaeap are Sed ea pro Augustino summae religionis antistite observanda erant . quempla onm hostem innumera sortissima aragumenta nobis , & universo terrarum orbi suasire .

CAPUT XXXVIII.

ARGUMENT M.

Adeo peranditis, ct s tribas rimis in ea maxime, quae aliis spectomibus dieis mus , vel agimus . sese Ipbi pestis iημος , M aliquotieuι ex iast gloriae

notescunt homini hus , habent tentationem periculosissimam ab amore laudis , qui ad privatam quam dam excellentiam contrahit emendicata suffragia ;tentat de cum a me b) in me arguitur , eo ipso quo arguitur & saepe homo de ipse vanae gloωriae contem tu vanius gloriatur . Ideoque non iam de ipso contem tu gloriaς gloriatur c . Non enim eam contemnit ,

cum gloriatur intus ori Dyma, autem ore precedens ctc..' Ab his v rbia praesens eapud clun omnibus edita exordiri maletimust quam cum eaned i imis . qm incoepere a su perioribuν illis, ειν-s ct paver erc. idneue autem potissimum de sermone dicere . qui ore docentia proeedit: hunestium velat sopoebiae periculo iam udam expostum siem deplorat. Epist. almorentinam puellam studiosam a66. R. lias . 131. n. 2. . Hoc enim feci nonis doctor persectus . sed eum docendia eueiendus 6ce. Equidem etiam in is iis rebus, quas ure unque scio, ma- is gis te cupio esse scientem . quamis scientiae mittae indigentem die. Multo in

380쪽

Consessionum Lib. X. Cap. XXXVIII- n

is quippe melius omnes sumus doeibi ,, les Deo die. Et sollieiti time ea venia.. dum est ni dueendo superbiae vitium. quod la diseendo non ita est, , mouiam necesse est ue doctoe h. is beat superiore in Ioeum. ubi labori is sum est obtinere ne subrepae elatio. ILib. de 8. Qu. Dule s. quieta 3. n. 6. edi Si quid hine absolutum , ae defiaia nitum disputatio.ie rationahili , atque

is persecta vel audisti. vel legisti, vel

,, etiam ipse adhue audire. aut legereis aut excogitare potueris . peto mihi ia mittere non graveris. Ego enim . quod ,, constendum est earitati tuae . plus ., ama discere: quam zocere 1 nam h M admonemur etiam dicente apostolo,, Iacobo, Sit autem amnis hama volax

is nos debet'. suauitas veritatis et ut sua.. tem doeeamus enera neeessitas eari.

inustast no Eeelesiae oraculo sere nun quam datum est alios audire, ut que ritur in Prologu ia Retra . n. a. ra E

,, go mihi hanc persectionem s ... aseia foriari ia verba nec nunc arrogo . - cum iam fm senex r qIanto minus is eam venis coepi seribere. vel apud M populos dieere; tantumque mihi tria butum est , ut ubicumque me praeisia sente loqui opus ellet ad populum .ia rarissime taeere . atque alios andireis Permitterer. ει esse velox ad audieruis dam. taritus autem ad loquendum Nagnum igitur Dit, atque perrarum talem hominem nunquam extolli . ib) iamrim emouentiam coarem λι omen. ιοι. shaeia . tentat is cum

Iectionem M,S. quae etiam est Bad. & Arn. Porro in sequente sententia se plurea e Mis. Omittant nomen , la

ma. 4 l tu us sententiae A sensus est i Malua lausis amor non ad honorem Dei . vel honum publieam , ut de heret . sed ad privatam quamdam exeellentiam emendicata su Tragia eo trahit i nempe saeit plausus propellgetiit solamina ἔ tentat etiam idem maritus laudum amor i eam a nobis In no bis arguttur . eo ipso quo arguitur εputa si ex amore eontemtas laudam. amor exsurgat laudum . qaae ad eon. temtum sequuntur. Iuxta ceteras lectio. nes nimis arduam erit . quid velit Λα-gustinus, expiseari. Wang. ω m. Rieari sunt eum Sommatio.

is ii vel ba sequentia se interpungunt ... Non enim eam stantemai gloria

Ideo potissimum ea lectio plaeuit, quoacontemtus , quem gloria sequitur . non adeo exacte honus , ut est eontemtus gloriae vasa. . sed improprie de adparen. ter bonus dicendus sit . qualia est . cauis temtas asoriao. Non quippe vere inianem for am . sed gloriae colores reticis . si ex hoe eontemta vanam gloriam expi. aris. Maxime quum semel gloria essa

dicta sulseti unde Ne fastidio . di etiam

Otiose fa sui repetita , eum id tantum modo velit coneluso . talem hominem non proprie de gloriae contemtu glori ri . eum veri ' contemtus gloriae pruristum interimat . Am. Er. &e. RFraga tur Som. wa n. & Ms. Ricar. Cirea vero alteram partem lectionis, in quae iees diserem de . aneipites sumus. Ruear. est eum eommuni .

Ceterum . vitium gloriae ex ipsus gloriae eontemtu a s. M. N. Teresa δε

siti sina sopo bia appellatum in animas

plures rudis. vel . ut loquuntur. Q ct isto. pietatis sese saeile instinat. Hae frequenter se vituperant . ut audἱtoriis has eontradirentibus . in altiorem a ram exsurgant. At loquantur hie potius

era.issmi homi es. Iris Aug. Pal. r. ad ri s n. 4. α stat autem hena didisia et t. vel expertua est vitiorum sumisia randorum gradas . ina vigit Me vi. .. tiam inanis gloriae et solum . vel maia xime cavendum esse persectis . Quoia primo enim vitio lapsa est anima . hi eis ultimum vineit. Initium autem oretiis

A peeiti superbia r Ee initium super is biae hominis . apostatare a Deo s13. IPressias autem ad rem praesentem E.

Episc. n. 18. Hi enim miris Madia ia

SEARCH

MENU NAVIGATION