Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Confessionum libri tredecim vario commentariorum genere illustrati ab aemulorum obtrectatorum vel datis, vel dandis seu conviciis, seu censuris, seu etiam cavillationibus vindicati et expediti opera et st

발행: 1759년

분량: 643페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

go Consessionum Lib. XII. Cap. VI.

Natura bovi eontra Manichaeos e P. I a. M Neque enim vel illa materies . quam ,, antiqui εγυη dixerunt , malum d een.

da est . Non eam dico. quam Mani

,, ehiseus Diea appellat dementi sma vari nitate . nete iens quid loquatur . soris matricem corporum t unde recte illi

.. dictum est . quod alterum deum in ducati nemo enim so mare . & ea . re corpora nisi Deus potest i neque is enim ereantur . nis eum eis modus ,

, Et speetes , ει ordo subsilit , quaeis bona esse . nee esse poste nisi a Deo. M puto quod iam etiam ipsi eonfitenia tur . Sed istia dico quamdam penitus informem . di sine qualitate ma- ,, teriam , unde istae . quas sentimus M qualitates scirmantur . ut antiqui diari xerunt . Hine enim de sel. a Graee M udicitur. quod operant bus apta sit... non ut aliquid ipsa saetat. sed unde M aliquid fiat . Nee ista ergo iste rea... tum d ecnda est . quae non per aliri quam speetem sentiri . sed per omni. . modam speciei privationem emitari ,, vix potest . Habet enim de ipsa es .

.. eitate Armarum a Dan si eiapere ire.

is positam ab artifice sormam non penia set . neci materies utique dioretur .ia Porro si bonum aliquot est forma.., unde qui ea praevalent . sormosi apisia pellantur . sient a spee e speciosi . ,, proeul dubio honnm al.quod est . M tiam eapae ita formae . sicut quia is bonum est sapien. ia . nemo dubitaeis quod honam sit ea pacem esse sapim M tiae. Et qlia omne bonum a Deo a

is neminem opor et dubitare , etiam iis

is stam , si qua est , materiem non e

is uia a Deci . ,.shὶ πιι υπονaro nascendo . ra Do. eoe Philota horum schola materiam primam non esse ens, nisi per respectum ad formami non esse bonam . nisi per re. sp ctam ad formam a itemque non inis spiei . nisi per eumdem Fespectum. Se eundum merita propria spectatam ess

ens secundum quid . honam seeundum quid . intelligibilem secundum quid . Vehrevius dieamus a intelligihi e quidquam

n est . his ex actu i mateιia prima igitur eum si para potentia. noi ha.

het unde sat intelligi, iis . Nis quoa

'eo bene an teria ord nem ad formam

imbibit . tit sol, et i m spectata paul lum intelligibilis diei possit .

Suita deponis eandore , quam Iove olim a vera materiae notione exorbito rix. Nimis acriter cuncta ad examen vacans. egregii doctoris subsidis des i. rutus 1 Νs informi materia rem non quidem omni forma exutam . sed εn

meris fedissse peraurbam ordinibus iunctis cinctam reponebat . Et ianon admodum feri : sed quod rem omni exsulam forma extra nihili ab

suis minam concipere nou valereι. Utique a tenebris illis inde emergens .eorporis e forma in formam ιra uam per informe quiddam. Non per omnino nihil tantingere vetus ex adssante rumare delibavit et Sed actue anxietas Iuveni Mn suspicioni . sed apertae tantummodo selemiae. acerrimae- ρυe demonstraιioni adquiescenti. Praedura inde genuinas quasdam materiae notiones , ut est ilia. ad omnes, rerum mutabilium Νrmas excipiendas, pa

rasam. se di PVisam esse. vero , Domine , si totum confitear tibi a ore, & calamo meo, quidquid de ista materia oo-

me ι : cuius antea nomen audiens & non intelligens, narrantibus mihi eis qui non intelligerent , eam te cum speciebus innumeris, & variis ham; de ideo non eam cogitabam; laeda A Miormas pertui batis ordinibus volvebat aia tamen; & inscii me appellabam, non quoci Ca quod talem haberet, ut si adpareret, insolitiam

di iri Duiligod by Cooste

492쪽

Confessionum Lib. XII. Cap. VI. 84

N ir congruqm aversaretur sensus meus, & conturharetur infirmi tas hominis Verum autem illud , quod cogitabam , non priauatione omnis. formae, sed comparatione sormosiorum erat insorin me : S suadebat vera ratici , ut omnis sol mae qualescumque re liquias omnino detraherem , s vellem prorsus informe cogitare ;& non poteram : Citius enim non esse censebam , quod omni forma privaretur; quam cogitabam quiddam inter formatum ,

& nihil , nec formatum , nec nihil , informe prope nihil d, Et cessauit mens mea interrogare, hinc spiritum meum plenum

imaginibus sormatorum corporum & eas pro arbitrio mutantem , atque variantem , & intendi in ipsa corpora , eorumque bmutabilitatem altius inspexi, qua desinunt esse quod fuerant, &incipiunt esse quod non eram ; eumdemque transitum de forma informam per informe quiddam ε) seri suspicatus sum, non per omnino nihil: sed nosse cupiebam, non suspicari f). Et s totum tibi confiteatur vox & stilus meus, quidquid de ista quaestione enodasti mihi , quis legentium cape te dubitatὸ Nec ideo tamen ces-1abit cor meum dare tibi honorem. & canticum laudis de his quae

dicta te non suiscit. Muiabilitas enim rerum mutabilium capas iis pia est formarum omnium, in . quas murantur res mutabiles. Edhaee quid ei ι 9 Numquid animus p numquid corpus p numquid spe- ei s animi , vel corporis p Sm dici posset : Nihil aliquid , & ,' est non eli g); hoc eam dicerem: & tamen iam utcumque crati ut spectus capciet illas vis bili , & compostas.

Hoe loeo Bll. advertunt. Te In MSS. as. 25. 27 2 g. et s. 3o. . 8e alibi a ad . . omnibus habetur, F ιotum caustoar . hue s haec eum illis bene eonserantur. ., Cuius p oposcion s sensis ex istis eom non videbuit ue ad ea concordia . Ceria, . pletur verbis . quis teleutium c 'ν eap. a s. post verba cap. praeced. Α.. disrahiι λ J Quid velint non aleo ii, laudata, haee habet s. D. α Non ergaque . An relinquendum ue bum tibi, A se isti hane quam voeant terram te. quod tam n ot ipii retinent 3 At habe ,, nebrarum insinuare eonantur r sed om. tie illud nedum in editis omnibus, sed is nino aliter, longe iue diverse, atquct& in MSs. Riear. Fes. S. Mar. Car. & - eontrarie latos lateri adisingunt . atque optimo S. Cr. Maxime quoniam sub si is eolliniant sa): naturas quinque nume Ahem es p. dum idem se nis resumitur, is rant, distinguunt . o dinane qualitati- iterum verbum illud hibetur: Et μ ιε. - bus propriis enuntiant nee eas deoatiis tibi co reoιαν vox die. Verum est, is sertas , ae insecundas esse permitanti, in M s. S Mar. po . rotum . haberi, is sel se s inhabitatoribus complente eis. stilo; quasi nempe eicit adiectivum ne- is que ipsis formas eo gruas . & sui. ha xum eum εν cte. se bitationibu ceommodatas adtribuunt, Iidem flenedi Nil ast ea p. huius maris se & quos antecellit omnibus vitam . t nem talis verba adponant ceci illius ar- is Uaee tanta bona . enumerare, & aligumentum: Quia ιδε in cum Manichaeis ,, auctore Omnium honorum Deo alienatu νit de mur riis infirmi, qui modo . ,, esse d eere . hoe est nee in his rebua Manichaeoram scim ita hie ab Augustin agnoscere tantum ordinis honum . neo respiei & nos quoque suspieamur a at M in se tantum erroris malum. a Veiexploratum id non videtur: i leo in eap. ,, ta ia , inquam, utrum cum his, quae sumniario fluimus. Quanquam enim plu- praes. eapite habentur, conveniant, oiara ea pilis huius iis videantur smilia . serva. quae de materia scholae Manicheae seri- b) Dοιasi mo . Et Augustinianaahit S. D lib. de Natura honi , e 18. v tae . & Augustinianarum rerum Serisae antee edentibus t nee non lib. contra plores quidam Iem velut explorat m

493쪽

s48 Consessionum Lib. XII. Cap. VI.

tradunt, de abstrusa. & latente materiae primae natura caeli ius Augustinum edo Humi idque ex hoe cap. haberi credunt. Nunc Oeeurrit tantum P. Nicolaus a s. Ioan . Bapt. in Philosophia Augustin. t. 3. q. 3. e. r. de Materia. Huic nos iudicio non quidem vehementer repugna iamus, sed nee adsentimur et Si enim S. D. de eommuni Mantehaeorum errore

loquaturi dieitur divino magisterio ilialum ex suisse, quia honis Eceles ae filiis solet Deus aliquid suae lueis indulgere . Si antem de peculiari errore dieati suae phras insistit , solet enim religiosus homo omne lucrum etiam naturae viri

hus factum in divinum Rhsdium revo care. Neutra vero hypothess veram . propriam , & peculiarem revolationem hi serrato auι uos intonigerent . eam Hi forte a Benedictinis putati sunt Mantehaei. Verum & homunciones inia telligi possunt , qui vulgi more materiae arcana ea espitationibus corrupta . vi inquinata praedicarent. Ceterum maiateriam Geneseos informem appellatam .

non quod omni esset forma vaeaa sed quod turpibus. & male digestis stipa retur . di nonnulli doctissimi etiam ex ΕEUesiasticis sorte senserunt οῦ quod . αe ut & alia quaedam ut bene deprehen.

dasi adtende eruditos Patres con imbri. enses. qui in Phys eam Aristo t. lib. a. cap. s. q. s. art. 3. haec habent m Nodi ia est autem hoe loco praetereundum ... quosdam iuisse . qui in tuenda sententiaia de conseruatione materiae abs ue foris .. ma longius progressi a firmarint. nonis solum posse divina virtute fieri, sed ,, essectum iam aliquando, ut materiaia absque omni forma eons steret. Non is nulli enim , quos Argentinas in a. M dist. ia. quaest. uniea, art. a. refert, . . opinati sunt . in ipsa nascentis mundiis origine suisse a Deo procreatam via.., teriam absque ulla forma . idque s ., gnificari cap. I. Genes. illis verbia iia δενν vitem erat is ais, is vas a ris ubi, ut Augustinus cap. 4. lib. impercia de Gen. ad literam sit. per terram .is quae omnibus elementis subsidet . ma , . teria ; per inanitatem . eius informi. tas designatur . quod etiam ineuleae I a. Consess. cap. 7. Atque huie senis, , tentiae suil agari etiam videntur D. ., Ambrosius lib. 3. Uexam. cap. 8 D. ., Baslius homil. a. Nexam. D. Chrxisia fosso mus homil. a. in Genesm . sa.., eherius in I. capit. Gen. ti rursum ,, D. Augustinus ia. Cons. e. 6. . & 8.., qui materiae informitatem inducii oneo sormarum priorem suisse assiemant. - Maistius etiam in I. q. II. ar. r. Sis Gabriel in a. d. χ . quaest. uni e . are.,, 3. credunt, in morte Christi. ah e. , , dente anima , manssia divinum illude orpus sine ulla sorma. Verum haeia sente latiae non plaeent . Nulla enimis ratio persuadet, fuisse aliquando maia A teriam sine sorma, tametsi divinitus elleia potuerit. Nam quod ad locum illumis Geneseos attinet praeter quam quod ., inanis terrae nomine . nonnis ipsumia terrae elementum, quod inane. idestia sne ornatu. & pulcritudine iacebat. is proprie fgnis eatur a materia vero peris tropum dumtaxat eis D. Augusti- nus per informitatem . Omnis formaeri vacuitatem intellexerit ἔ eam tamenis nonnis Origine sormas antegressam fui s. is se credidit, ut ipsemet x. super Ce-- nes ad liti eap. I s. & l s. e. s. ex plieat . Reliqui vero patres citati. . . per materiae informitatem non om- ., niam sormarum, sed deetiris. & di vi stinctionis privationem fgnitiearunt . ., Neque etiam in morte Christi fuitia materia sne sorma, quia abeunti a is nimae torma eadaveris sueeessit. Qua is de re in lib. de generat one plura . Verum Augustinus a materia Ge ne seos nonnihil capite hoece digreditur,

deque illa disputat iuxta eenium Seho. larum et Talem vero insormem diei quod omnibus, non quod putetis sit formi,

vacua . eertum est.

ia his. J postetior hae e lectio. quam se re habet ει Vet. utpote eoi sus a , Ecbarbara iure eontemnitur . Maxime quo.

niam non quid sentiendum si s quod nune proditur a sed quid olim de materia Augustinus senserit potius doeere videtur. Lectio autem Lov. quae est desom. MS. Riear. S. Mar. Fes Car. de optimi s. Cr. e Lieet Fes. dc Car. pro ...c fur mattim. habeant . deseris a tam 3 primae . a qua nonnisi phrasi disti e pat . aut nihil, aut parum concedit. Dieit ergo . eatenus se informem materiam velut rem non omnibus . sed pulis

494쪽

Conse monum Lib. XII. Cap. VI. 849

pulerri tantam modo vacuam formis eonis cepi se . quia inter formatum. vel sor mam . di nihil ut quidquam tuterponi queat non videbat; quod enim nullo modo exfstit . nihil videtur . Hine revera quidam etiam ex his . qui lyeeum Coluere . materiam primani licet audacter L 1e immerito adb Aristotelica so

mnia amandaruat.

s. ρὸν informe quiddam cte. ruUt ad formam artificialem per lignum

eadem Arma vacuum fit transtus. St. eue enim lignum formas artiseiales, ita materia peims substantiales intuetur . Quod de. S. Thomas observat Opust. I. Parage. i. Nie vero loeum habet Aristoteliea des nitio a. Phys e. c. ult. text. 8 . Natoria es primam fisbiectam avitisa ι que . ex quo aliquid si . ιum i ι non foetiadam accideas . Dieitur etiam post initium eas. s. lib. de Principiis Dia. Oleae . qui tom. a. sub. Augustitiinci

Benedictis; a testibus. absunt a Mss. Hue etiam spectat sermo quorumdam ad ma.

teriae nece Ii tatem revincendam . Iacob.

Casm. Gueri ix ord. Plae dici Clypei Phi. Iosophiae Thora. t. 3. Physie. l. p. q. a. .. Materia priis a . post init. α Existereri autem materiam perspieuum est ; nam in is Primis dee. Deinde, ex omnium Philo is sophorum eonsensu , hoe inter ereati vi ne in . di generationem diserimen est. is quod creatio ex nihilo sat . generatio,. vero ex praesupposto subiecto ; cum .. ergo homines . leones, bove Ece. ge vi ne rari quotidiana doeeat es perientia.

in omnibus illii generationibus debetia Praesuppostum inveniri subiectum : deis eum in subiectis inquirendis, in itistii ,. tum progredi non liceat. devenienis dum est ad unum primum subiectum . se quod alio nomine materiam primam.

nominamus. M

cari. m Quod i ta sermonis propositum duplieiter exponi potest a. lnelucta. bili argumento firmare. a. Clare, sicile conet pere, intueri eupiebam . Posterior autem expositio verosmilior est, si non ita nuda, sed priori ad lavata sumatur. Unde dixerat antat Et sua .ebat vera ram

Ex quibus inserti posse videtve l. Noli die e re hie Augustinuν de errore .

quem Manichaeqs eum Manichaeis ad pia verit; neque enim Manichaeus senagogae suae dogmata ita ut philosophi.

cum huncce de materia errorem im proprie amplexabatur. proprie vero, Aeserto: improbabat. Insettur etiam , de qui dem apertius, Augustinum circa insor mem materiam nunquam errasse , neque enim, si propite loquamur, imaginatio. ne, sed iudieio error committitur. Si enon errant catholiet . quamvis Deum velut corpus concipiant . quia interim iudicio statuunt . esse illum expertem eorporis . immor nullum ex hoe Auis

gustini ingenio de dueus et Resonat enimeonstanter in Philosophorum seliolis i

sciat bilo . o te s. a. atati ad spinam . Sola ergo , stitieet ut pura pote ut iaspectata. vel nullo modo , vel saltem exacte eo ipi. in spiei nequit. Et Phi' losophi omnes. saltem qui materiam pu-r1m potentiam arbitrantur quod pr posto nostro sat est ) eam se non ponte hene eonei pere a & intueri ultronee fatentur. Quae profecto ex ipsa rerum natura deducuntur i de ex Platone in Timaeo frequenter . Ex Aristotele lib.

i. physic. e. 7. tex. 6 p. lib. 2. c. a. tex. 16. At I. de Gener. e. 3. tex. II.

lib. a. q. I 3. Quidquid si de Themist. l. x. Physe. ad text. 6 i. te Seoto q. r. Prologi Sentet. de in x. dist. ia. q. I. ι) Nibi ι aliquid, er . os non es. Σαsie Benedictivi, a quibus aegre divelliis

mur . commonent. autem. - sie Mss.., paucis exeeptis. At Lov. eum antiqui

se ribus editionibus . nibi ι atiraid os . - ἐν nos ea I ita etiam M S. Ricari por- .ru. M S. Car. Lov. suffragatur. Utrius

que autem lectioris unus idemque sis.1 us est. Se ilicet. sere dicandum. mare tiam non esse ex rebus, quibus convenit , est . sed esse, nihil . Ea ramea iam die. - si, aliquid, sumatur ut passio entis . revera materia prima non . est . aliquid . Item s. os , pro vera exsistentia intelligatur . materia non os . At quoniam de . aiiosi. . de . state sumi possunt , qua ratione nihilo

tantummodo denegant ut 1 ideo velut pro positionem corrigens, subsumit, ιν lamo iam Materiam enim a sorma etiam

praeelsam esse aliquid . & exs stere lato benigniori sermone concedi potest . Quidquid ea villosi quidam homines dieant, qui s velint, sublatis ambagibus. propriis inhaerere prinei piis , materiam somnium prorsus, At nihil esse concedane oportet . Et tamen iidem ips t quod ad O.

495쪽

o Consessionum Lib. XII. Cap. VIL

leseens his rebas ore sto ineumbens. non semel stomaehi o otu meditatus tum qui dum non adtendunt. & nolunt . ma. εetiam somniam, & nihil euincunt, eam. dem mille oneribus gravant . innumeris dotibus vestiunt . de sedulo med tintue

ARGUMENTUM.

Ut ut uera nisteria exuat, eam in divinam Bbe luatem , actionemve rei e edam docer . Sed 9 caelum, serramque cum rim Deum mam me unum. simplicem μ nitiis scisse eertum, O exploratum habendum adis, probatis' que . Gelum vero maximσm rem .HI Iur Deo proximam e materiam miniis

mam ad nihili ean ia eo seviem. Τ unde utcunque erat, nisi esset abs te, a quo sun omnia in quantumcunque sunt Sed tanto a te lonα

ν gius, quanto dissinralius a ; Neque enim locis. Ita- I que tu Domine, qui non es alias aliud sis , & alias

I ὶ eiu Sanctus , Sanctus , Dominuς Deus omnipo tens ti ; in Principio, quod est de te, in Sapientia

tua, quae nata est de ce sub tantia tua, feci li aliqaia, & de nihilo. Feci iti enim caelum & terram, non de te; nam esset aequale Unigenito tuo, ac per hoc la tibi; & nullo mola iustum eilet, ut aequale tibi esset , quod in te non esset d) . Et aliud praeter lenon erat , unde iacetes ea , Deus unλ Τrinitas , & trini Unitas ;Et ideo de nihilo sectili caelum, & terram, magnum quiddam, taparvum quiddam ce); quoniam omnipotens & bonus es ad iacienda Omnia bona, magnum caelum te parvam terram; Tu eras , & aliud nihil, unde feci iii caelum & terram , duo quaedam ; unum propate , alterum f prope nihil ; Unum quo superior tu esses , alterum quo inscrius nihil esset.

Deus imni nisus, nee materia . nee aliud nn dquam loco ab eo distare potesst . Dis it vero materia . di quid m maxime dissimilitud.ne et Ille quippe pari mimus ad usi haec Pu: a potetitia . Ex a tu ve. ro omnis splendor , ex pocentia ignomi

nia.

editia tu agetur. Sentu autem integrae propostionis esti dii nee in sub antia. ut materia . mazaris et nee quoad aeeidentia i ut creatura quaelibet, etiam An. seliea .

H Duae nata est δε θα ex Nata est Sap entia de Patris substantia . quia

vera, propriaque generatione nata . e. quippe generatio origo a parientiq n a ra : iuxta tritam geueratio iis des it o. Nem l Origa uiuρη H a pro ista viueutecoolaocta . ia si iiisa Laris na arae eIωρ

pientiae vide Seholastieo, in trata. de Trinit. qui Patres. & insam s. seripturam ad voeant a di s. Thom. 4. coiitra Gen. e. a. insuper se ipsum Augumnum lib. s. de Triniti eap. 6. , & T. d) Guod in te non esses. z: Mon

496쪽

Confessionum Lib. XII. Cap VII. 83 I

struosam est . quidquam Deo aeqaale

credere ; plui quam ver Instra, um . de aequale . de extra eum, hoe est Matu.

' riaitas. Hoe addit , ut ostendat . qua ratione Filias si aequalis Patri , ut nempe iant eum spiri u Sancto non tres dii . sed una Te n tas. Et etiam quia ereatio . seat quael het a.

ab aliqua Diuinarum personarum , sed a

tota est Trinitate. Misenum etaid avi. . is parvam

quida in . - Ο.nn um. altissi in om eaelum . id est Empyrenta. adeo tere e magnituditiam e Medit , eique eminet, ut

Mathemat. cerum plurium iudiei s quis di hi quolibet per ei nium milliarii larium stritur . vix post o lo annorum millia. concauam illius sume se em adtingeret. Alii eiu sdem eruditimi s homin se adumbra iit Empyrei eelsitudine mi Gravis sma pila ex illius summitat. proiecta vix i annos quingentos a terra hae vide. retur . Denique illud tritum est . glo.

ham nostrum ex terra . de aqua comis

pactum Empyreo collatum pancto. esses millimum . videat rerum harum euarios , Origenem Ith a. periare h e. 3.Λnibrosium lili. g. Exam e. 8. Anselmum lib. 4. de Nimilitudinibus , e. 44. Serm. a. de Assumi. Bernardi . Cassa. meum 3. p. Catalogi gloriae mundi . lenaum lib. 4 Exe rei t. is . se a. a. ut de iunioribus taceamus passim notissimis. Verum . hie Augustinus . ut statim dieemus . potius metaphora de magno caelo loquitur ἔ eique obite it, non uui. garem terram , sed materiam primam. terrae nomine sorte silis ea tim. Uritim ρν p. re, alteνtim θέ. xx Mutuseaum. est, mago eaeli nomine An. ge an in inuare : vide infra . c. s A.

at ceιρ ρ νει. His praeitctis i Angelus ex medi s rebus est , ixa tamen, ut omnibus illis em meae ; quoad a te dentia Ian. uim siquidem est. in potentia r qua ratione Deo proximus dieitur. Materia autem n .hilo ea proxima . quia est pura potentia, non quidem . ut Schola loquitur, σώiὸctiva. talis enim est prorsus ni h l . sed, subsectiva. Unde eun iis r has, saltem quat appellimis subsumias . eis minimis . eoi edere debet . Quod e lora um habent Rieardus Quod lib. 1. q. s. de in a. Sente ut dist. ix. q. a. D ranans dia. ia. q. a. Argenti sus in . dist. 44. q r. ar. a. Aegidius Quolislib 3. q. s. Abulensis ad cap. II. Mat. th. q. et aa. Ee alii omnes . qui sula Uso. rum principiis inhaerent. Immo sunt qaIdc aee identibus t quae perperam nonnulli iuniores e medio tollere eouantur ma. teriam primam p sthaheant. Certe sequenatia Augustini verba. via totorias aniι eget . admodum urgent . Ut autem ad primum redeamasi est Angelus Deo pro

ximus non , ut eum Schola loquamur, positi ve . sed negative . Inter finitum nim . quantumvis maximum . de infinitum

nulla dat ut proportio . Unde seqv tur . qa a superior is ages, . quod ad negativa proportionem spectat .

497쪽

832 Consessionum Lib. XII. Cap. VIII.

ARGUMENTI M.

Miseris amplius infirmem terram . abessumque tenebris obsitam, utramque in vicore, O luce initio lange diuersam ab ira, quae nunc' inspiciamur . Ouanquam auiem ea sit materiae assiems, ct ivstrmitas . M pene uisito eomparetur t actae ex eadem, ex nihilo facta caelum corporeum , inter aquas eoa si res , Firmamentum appetiatam , secanda die compactam . Ex materia

iandem quaelibet edacta, quae sensus uel adtinguntur , uri possum adlingi. Ed illud Caelum eaeli tibi, Domine; terra autem quam dedisti filiis hominum cernendam , atque tangendam, non erat talis, qualem nunc cernimus, &tangimus. Invisibilis enim erat & incomposta: &abyssus erat , super quam non erat lux ; aut tenebrae a) erant super abyssum lil: id est, magis quam in abysso. Ista quippe abyssus aquarum iam visibilium etiam in profundis suis habet jpeciei suae lucem , utcunque sensibilem pistibus , & repentibus in suo fundo animantibus; illud auistem totum prope nihil erat, quoniam adhuc omnino informe erat; iam tamen erat, quod formari poterat . Tu enim Domine secisti mundum de materia informi , quam feci iti de nulla re b penem ullam rem , unde faceres magna , quae miramur filii hominum . Valde enim mirabile hoc caelum corporeum , quod firmamentum inter aquam & aquam c , secundo die post conditionem lucis dixisti, Fiat si ; & sic factum est. Quod firmamentum voeasti caelum , sed Pelum terrae huius & maris , quae fecisti tertio die , dando speciem visibilem informi materiae, quam fecisti ante omnem diem. Iam enim feceras 3c caelum ante omnem diem ; sed Caelum caeli huius : quia in principio seceras caelum & terram . Terra autem ipsa quam feceras , informis materies erat , quia invisibilis erat N incomposita , & tenebrae super abyssum Q . De qua terra inviis sbili , & incomposim, de qua informitate, de quo pene nihilo faceres haec omnia . quibus iste murabilis mundus constat , & non costat , in quo ipsa mutabilitas adparet , in qua sentiri , & dinumerari possunt tempora: quia rerum mutationibus fiunt tempora, dum variantur , & vertuntur species , quarum materies praedicta est terra invisibilis .

a Aut tenebrae ero. em Sequimur Benedicti nos , qui Ita u in melioribus is MM. de Bad. Porto in aliis editis, sedis tenebrae erant erι. Ira de Som. ει merito. Videtur si quidem elaritatis ea uosa dupliet eaussa eadem sententia recitata. in sequentibus autem inquiensi T. orc. de materia i ormi, ex Divino oraculo loquitur Sap. tr. v. 18. Oae s m nus Dei j creavit errim serraram ex ma steνia invisa . sed Augustinus sequutus hie est eodiees Graecos. apud quos Pro, inrisa. habetue inserint . cum hoc aurem cap. conserri possent quae habet S. D. lib. de Fide, de Srmbolo, cap. 3n. a. ex quibus nonnulla tantum hie sta-.mas. - Etsi aliquid feeit ex aliquoi,, seat hominem de limo , nou utique fecit ex eo quod ipse non secem ls, quia terram. uude limus est , ex nihi-

is lo

498쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. VIII. 833

,, lo Aeerat. Et si ipsum ea esum . 4e teris,. ram . idest mundum . di omnia, quae M in eo iant. ex aliqua materia secerat, ,, se ut seriptum est. Itii Ριisa m rimis ex mala ν/a Divi a . vel etram infosmi, ,, se ut nonnulla exemplaria tenent . nullari modo credendum est illam ips m mateia,. ri Mn. de qlia factus. est mundus, qua misia vis informem . quamuis inarisam , qu ., cumque modo esset . per seipsam esse,. I tutile , tamquam eoaeternam . de coae . . vam Deoi sed quemlibet modum suum. , ., quem habebat, ut quoquomodo . esset . ., di ita ilinctarum. rerum formas pollet M acui pςra . non habebat nisi ab Om..i lii potente Deo . cuius beneficio est si res. non solum quaecumque formata . ,, sed etiam quaecumque formabilia

Fuerunt enim qui materiam a Deo nihil peudentem . eique eoaeternam blasphemarent , ipso s. α teste lib. de Naeresibus f s. Se Iouιι avi saι , vel Her- . si ab atit ambus Selevia , vel Ne mi. , εαι eis menso marari eo , de sea facias es istiuris . non a Deo faciam dia ιuas . sed Deo colesorasm θι. Ei autem Sap. orae alo smile est illud Hebr. ai.

μνent . b; De ualla re . dii Moc est per erea tionem actionem omnium nobilissimam . Numini latitum modo eompetentem . creastio enim ex nullo fit, ut Sehola loquitur , praesupposito sublecto. Idem docet .s. D. alibi frequenter. ut lib. I. de Gen. eon. tra Manichaeos , cap. 6. , de T. Imm . aliter seri non potuit , ni processum in Infinitum eone edamus. Quod observavit& Aristoteles . qui lib. i. physie. e. s. tex. 8 I. Dcινν Etibiiem . er ingenisam

atiqaid. Ορονινι ρνι mam, ex quo inexsemro fas a hae dotem os ipsas a. tura retiare aris antequam sat . Aristoteli qum ad hoe adhaerent S. Thomas ibi in lectio ne . & r. p. q. 46. ar. i. ad 3. de rella qui omnes Philosophi , quos utcumque

noverimus.

si) Iοοδ ην amoniam inser aquam , ct aquam. caelum silereum . vel fellatum , iuxta eo ramuniorem Erudit . rum sententi m ordine octavum . De quo s. D. lib. a. de Cen. ad liti. e. te. Iah. 4. c. a. de praefat. in Psalm. 4 . De aquis super Earmamen cum C sistentibus non unum est Ernditorum tuis dicium . Nonnullis s1ὶ aquae illae caelum crystallinum ; aliis media aeris ia) regio . in qua nubes condensantur . sunt. Quae posterior opinio ex Iohi oraenio c. 16. v. S. desumi i piae e re vero & Plinio lib. 3I. c. I. videtur. Augustinus plures a quis illis expositiones aptat a se nullam auoptat sae p. superiorum aquarum norimine bonos inferiorum malos amelos exiscipia... Vido lib. I i. de Civit. Del , cap. ultimo i fit lib. 13. huius operis , c. s. Nicolaus tamen . ex ealceatus Augustini sitas i. s. Philosophiae August. 3. p. c. 6. de operibus sex dierum, agere. a. ita

da Patris sui iudieio disserit . diu Denique is ablegatis dictis , de aliis pluribus deis hae re opinionibu a , suam ea plicausia sententiam i Aueos avis e et lib. a.

is de Gen. ab lit. c. i. tam supra , quamis infra caeloa vera4 esse, aquas . dicens

δε Deo cuncta possibilia sunt, neque enimia si vialea suti aqua oleum aliquandori manere. non shret. Itaque se eundum, , omnipotentiam Dei oportet nos crede-- re aquas etiam tam graves . quas m M imus, atque sentimus caelesti eor αδε Ti, in quo sunt sedera persu sas. JPerpe ara vero, de etiam maia fidei est: quippe Augustini sermo mirum in m dum corruptus . Et sat erit illum ad verbum exseribere. - Utrum sa) autem is nune illud eaelum fiat. quod excedie. , aeris omnia spatia . eiusque omnem alisis titudinem . ub; etiam luminasia, si el- ,, laeque constituuntur quarto dae ; an ,, ipse aer voeetur firmamentum , quae is, , ri merito potest. Multi enim asseruntis istarum aquarum naturam super sydeis is reum caelum. esse non posse . quolia se habeant ordinatum pondas suum , is ut vel super terram fluitent, vel in is aere terris proximo vaporaliter se taniari tur . Neque quisquam illos debet ita is refellere , ut dicat . secundum omni . , , potentiam Dei . eat euncta possibilia is sunt , oportere nos credere , aquasis etiam tam graves . quam no, imus,,i atque sentimus . caelesti corpori . . in is quo sunt sdeta superfusas. Nunc e is nim quemadmodum Deus institueritia naturas rerum , secundum Scripturasse eius Nos e venit quaerere . non quidia in. eis, vel ex eis ad miraeulum pote uesaeis suae velit operari. Neque enim s velisia let Deus sub aqua oleum aliquandori manere, non fieret; non ex eo tamen

499쪽

834 Consessionum Lib. XII. Cap. IX.

M olei natura nobis esset ineognita, quod vi ita sacri sit . ut appetenda suum Io. cum , etiamsi subterfusa suerit, per. . rumpat aquas . eisque se superpositam ,, collocet . Nunc ergo quaerimus. uri trum eonditot rerum , qui si omulari in mensura . & numero . de pondereri dispostiit, non unum locum proprium is ponderi aquarum circa terram tribue. M rit. sed & super caelum, quod ultraia limitem aeris e reum susum . atque sci.

M lidatum est . Quod qui negant esse

se credendum, do ponderi hus elemento. . M Tum argumetantur , negantes Ece. IEt integro sie iudieantium argumentuproposto, nihil ipse in oppositum adsert. de quaestionem .se pendentem omittit. ta son/brae sap/r ab sum. αFere in omnibus editis, tenebrae erant super ἐνι. sea abest, oravit a Msq. lle. nedictinis testibus . ti etiam ah editione som. de M S. Rieae. Ex sequentibus auistem verhi t Do qua teria θα faceres Bura omnia . colligi Erud ii plures a hitrantur . Augustini iudieio ex ead musa terrestri materia terrenum atque

eaelestem orbem eductos. Quod IudieJum tribuitur de Trismegisto . Empedoeli . Heraclito. Thaleti Mibesia . Xenophani. Anaximent . X Merati , Anaximandro . Platoni . Avicennae . Item Ambroso. Hieronymo , Risilio, Chrysostonio, Gre gotio Nyss, Redae, strahant, Hyppolito . Severranci . Aleuino . Rahano. Magistroe

sentent in a. dist. 34. c. I. Bonaventurae

in a. dist. ia. q r. Moto dist. I 4. q. Oehamo . Reedio. Molinae 3ee. At Augustini verba nullo conatu. n.illaque victis lentis . sed expedite. ει f,eile ex speeiei ad ordinis unitatem deduei possunt; ut id ve iit tantummodo , unumquodque composiis tum ex prima sua materia eductumi eae tum quidem ex materia eaelesti . terram ex terrens. Quod plaeet Aristoteli lib. a. Metaph, s e. e 7. tex. Io. & lib. a. de

Capreola. Caietano. Henrieo. Nispalens. ει omnibus Thomistieae Lholae doctori. hus , dc pluribus ex ignatii Filiis.

ARGUMENTUM.

Per eaeum raeli eremuram Biritualem designari suspiratus . in idem areanum

servatum in primis Genesis verbis, temporum . dierumque silentium revocat. quod nempe Angelus utcumque aeternitatis duibus perfruatur. Addens ea.

rumdem nee terram invisibilem , ct incompositam prorsus experιem Deoque Spiritus doctor Famuli tui ca) , cum te comis memorat feci ste in principio caelum, & terram, tacet de temporibus, silet de diebus Nimirum enim Caelum caeli, quod in principio secisti , creatura ethaliqua intellectualis: quanquam nequaquam tibi Tri.

nitati coaeterna et particeps tamen aeternitatis tuae,

valde mutabilitatem suam prae b dulcedine felici iasmae contemplationis tuae cohibet , & sine ullo lapsu , ex quo facta est inhaerendo tibi , excedit omnem volubilem vicissitudinem temporum . Ista vero informitas , terra invisibilis e & incomposta , nec ipsa in diebus numerata est . Ubi enim nulla species , nullus ordo , nec venit quidquam , nec praeterit: & ubi hoc non fit, non sunt utique dies , nec vicissitudo spatiorum temporalium ia

. Diνiras Actor Fumali eat . ra spirabat. aer Particeps tameae aetervitatis Spiritus . Sanctus, qui Mosem Dei saluuis ruae . - Et id quidem non una ratione . Ium Genesim seribentem dirigebat , in- Quamvis enim Angelus initium habuerit I

500쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. IX. 813

adhue non habiturus est fin Em, & qui .

dem nori gratiae vel dona. gratuita sed ex propriae naturae collitio te; lieri

gratiam addimus ) Dei tineralitate sp cta ta . Item; Angeus Minimam reliqus

erepta is collatus ), mutabi itatem. patitur. Et tande .u et tu. beatitudine ea, quam metitur aeternitas , ito. qai r ,

ut Sehola loqu.tur suIst in talis . sel. . parti ei paea . En iditur mysterium p 'olit Augustinui, olenditque se hue usquo vel nullo molo, vel mo i tantum de Empν reo . Di in Em hyrei . ita sum vi es et 0mbolo de Angeli, se suisse loquurum . . 3 M arabitie item than prae ct . Dimit genis noster. di illait intellectus

itemque dimiit. labitur. vagatur volan. eas . Deus ergo sumnium bonum . pri. mum verum & ultimas snis, ab Ange

di egregio inspectus , cohibet illius ge-aiuin, uitellectam & volantatem . - . . . Et siue aIia Dpsis erc. α Ia tum s physee loqciaris , tum s mortiliteς. Neque enim ullam . quae substantam adsecerit . mu ationem Angelus pa:lasea r nee at quando a Diuini iuris aptet. hus exorbitavit . In primet enim in. stanti sanctu; ei tra merstum fuit; ut m a.

lus esse non possisti in secunda arbitrio,& merito inuitati ad hi est i inde tinctitatem edept s est mutationis expertem Est quippe ex omnis anuli tum boni . um mali indoles. ut ab eo , q ios semel arbitrio elerit , nunquam divellatur. Forte an tamen quiddam Iis verbis Autu sinus fgnifieare voluit.' quod physicum. & moralem sensim in 'olvere dieas; nee per momentum se ilieet AngeIam a beati,isone distractum.

didere, tenere placuit, quod inform ta. tem axhibeat , no i abstractim , sed ter. rae a thaerentem a se ilicti ferino est non prorsus de ipsa informitate . sed de terra

informi . praeserunt auten eamdem genuinim lectionem HS. Riear. S. Mar. Lieet Vet. Ani. Ca. . Fes. de etiam Opti mus s. Cr. reiectae sustragetitur . m Ubi emis uuID Oeelas. Corpus. v. gr. Pi scis traia 4t iri eorpus hominis a circulus iri te. angulum &e. mutis ordo . α Cantingit mutatio ordinis , vel ex ordine v gr. qaum ex lapidibus paries . ex diversarum rerum mixtione, vel disposito ne no a coloe ex largit. Ubi ergo nullus Orda , nulla iseetes , quia adcedere

debet, quid praeterire Augustini ergo opinione ips, statim

sui op ris initio Angelos Deus e cavit quod praee ed. eapite dixe . at i Iam

rum a cillen dux eth Aurastinus Calmee otii. s. Benedicti theologas epuliti si aras qui t. a. An iqaitata n Saar. 9 Procili net. dg Angelis bolis . & malis . art. a. de Bonis . .sit. Lue. an. 173 I. pag. 196. haee habet, quae Latine dare piricet. α s.' Augustinus haud eo istanti tu ., i die o quo te, pare e eati suerint M.

is Mandi die creatos . Alibi a luee non ,, dividere s1 eos videtve. Alio loro antores erextis illos sub mentes s 3 ponit. , Et tandem nonnunquim rem dubiam ri re: inquit , de . iudeeiam . Potior innio ,i rum Theologorum pars , qui Angelosis cum Mando ereatos censent , ut ii statuane. hoeae Eeelesiasti ei εὶ texta

is utuntur: usi vivit tu aeternum , c ea.

se sit .mnia simul; surgi videlicet , de ,i eodem te ore. B

. Q L. eonira Faust. o. I... ad uit. e. s.

SEARCH

MENU NAVIGATION