Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Confessionum libri tredecim vario commentariorum genere illustrati ab aemulorum obtrectatorum vel datis, vel dandis seu conviciis, seu censuris, seu etiam cavillationibus vindicati et expediti opera et st

발행: 1759년

분량: 643페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

866 Consessionum Lib. XII. Cap. XIII.

vitam dueere . sine erimine vastanteia conseientiam si Qui lieet deri s. ae perseverantiae praemio e erit., snt, de ipsa tamen perseverantia suari reperiuntur incerti . J Lib. de Correct

de Gratia e. io. n. 28. postquam prensoribus etiam verbis ae lib. ii. de Civ. Dei e . i 3. Angelorum beatitudinem prae .

dicaverat, mox α Sie de hominem se elari eum libero arbitrio , & quamvis sui su-

., turi eptas ignarum, tamen ideo beatum . ,. quia de non mori. de miserum non seriia in sua pote state esse sentie Kal. In quo se statu recto, ac sue vitio s per ipsumis liberum arbitrium manere olui et .ri profecto sne ut Io mortis. Ee infeli.

citatis experim isto, aeciperet illam M merito huius permansionis , beatituais ditiis plenitudinem . qua de sancti An - geli sunt beati . idest ut eadere nonis pollit ulterius, & hoe certissime se i-

sa . .

II. Ee Augustino ergo adstipulatoredoeent passi , & unanimi sensa Catholiet: nee aliquando malos angelos, nec . dum in via essest, bonos vera donatos

heatitudine, quae ex clara Dei visones eulis, de anigmatibus perpuliatis. ex. surgit. Quanquam vero Angelorum. Aenos eorum parentum felicitas ab ea . quam sanctorum nonnulli . hae in via adepti sunt . minime specie distulerit. pluribus adhue rationibus . iiique ma gnis eamdem praece Ist a Nee enim illi. ut communes pii homines concupiscenistiae stimuli, pungebantur , Nulla in illis seereta lucta . atque discordia i nul.

laeque mentis tenebrae ἔ. gelus item nullo praeditus cor re : Adam tali, quo minime degravaretur, eluderet ve. ro elementorum iniurias de e.

At inquies; si Augustinus da valia gari heatitudine , non de peculiarissi mailla, quae comprehensorum quae vesaelem habet ad faciem. loquutus est cur igitur ortitudinem tantum semper eons stendi ei defuisse addit 3 R. Perseis Dum iliud est . eui uoti omne quod

saei potest honum . sed quod propriam

conditionem intuetur non deest ; adeo que beatitudo illa , constantia add ea, sua pro cenditione persecta suisses.li I. Haud importune autem hie disputari pollet. quo lom Angeli erea.

ti snt ρ Verum dedeeet ultra sermonem P tr haere . Quidquam de Augustini mente die dum est. P. Laur. Berti de Theologi Dileiplinis , t. a. lib. I . e. o.

Propos. a. haee habet e Neque ad Mori

spectae , ainua via Iatenas cena est valga.

creatos . Et post plura. αα Arbitranturis itaque nonnulli, utque inter hos s. P. Augustinus lib. 3. de Gen. ad liti eap. .ib. 5: Rupertas in Genes. e. a . An ,, gelos ereatos in siperiori parte aeriai is quod de Angelis . qui peceaverunt, A putat S. Thomas eirato loeo ad 3. esseis valde probabile raeque ad auctoritatem Rugustini respondet . vel de suprema, , parte aeris eum loqui, quatenus idem - est ne Empγreum , vel de Angelis itiis lis tantum , qui ceciderunt. Sed ne a is teum certam , solidumque videtur .is Quippe nequie Augustinus &e. J Et

utraque expostione impetita . eonet aditi Erie .eta Aesa fini sensentia coismuuii Ia . ae vavari, Meo probabitioν. adieDItem non patreia manifes e fossitisti, ν iaci . Rem istam ita coneludimus . Man festum est . Augustinum de vero aere, de de angelia transgretaribus diee

re . Nee autem rem prorsus resolvit.

sed aneeps . de ex hypothes loquitur. Quandoquidem in rem illam haec tantum

laudato e. to. l. 3. leguntur . - su-

,. perior vero pars aeris de quo vero is aere nora dixerat ὶ propter puram

tranquillitatem , caelo. eui conlimina. , . tur . communi pace Coniungitur , lais eius vocabulo nuneupatrie . in qua sor is tallis parte s suerunt ante transgrestio. nnm suam transgressores angeli eum is principe suor nune diabolo . tune aris changelo nam nonnulli nostri non eos M putant eaelestes vel super eae testes ania

is gelos fuisse ὶ non mirum si poli peeia ea tum in istam sunt detrusi caliginem: ia ubi tamen fit aer sit decis

512쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XIV. 86

CAPUT XIV.

ARGUMENTUM.

A dis ratione digresus , in Divinorum Ho. Iuloruri , profunditrae terruantium fgara Aperficie parvulis Manimenta admavemium laudes est Misar. Eou uetero ut eorum boles acrι odio, etsi religioso, insequaιur. Inde ad earum dem liuerorum adorames, sto pronia commemartis . veluι caelitus revela oram Norumcunque comeωιu. mmis morduus haerenι

AIra . profunditas eloquiorum tuorum se quorum ecce an-D I tu perficies blandiens parvulis ; sed mira pro-i tundi ina , Deus meus , mira profunditas Τ'Horror est 2 2 'd ς in. φεm, horror honoris, & tremor amoris., u. ς tui vehementer a). o si occidas eos de: Lil glauio bis acuto b , & non sint hostes eiust Sic e- . . . . Dii' δmo eos Deei di sibi, ut vivant tibi. Eeee autem alii non reprehensores, sed laudatores libri Genes eos : is Non, in- is quiunt , hoc voluit in his verbis intelligi Spiritus Dei , qui peris Moysen semulum eius ilia conscripsit; non hoc voluit intellilli . , , quod tu dicis , sed aliud , quod nos dicimus. o Quibus ervo te

arbitro , Deus Omnium nostiorum, ita respondeo.

Ἀ) Odi hora etas v/homen/ον. ΣαRelig olo illo Odio . quod iniquitatem. seu eulpam insectatur , relicta persona ut psaltes 38. xx. perfecto odio odosam BDa. Hostes seripturae plures sunt a at potissimum hie Mantehaeos inspici . eo .lielmus ex dictis l. p. huius operis, e. q. O. & ex iis, quae habet alibi S. D. Lib. enim de Utilitate Credendi , e. 6. post initium Mantehaeorum audaciam perstrinisgei,s α Sed nihil est profecto temeritati ,. plenius quae nobis tunc pueris ineia si rae J quam quorumque librorum ea is positores deserere, qui eos se tenere is ae d ieipulis tradere polle prostentur. .. & eorum sententiam requirete ab his,ia qui eonditori hus illorum . atque a is ctoribus aeerbissimum, nescio qua misia gente caussa , bellum indixerunt. Quia is enim sibi unquam libros Aristotelix re- ,, conditos . de obseuros ab eius inimieo, , exponendos putavit 3 &e. Agendumis enim ieeum prius est , ut auctores,, ipsos non ode ris , deinde ut amet die. M Propterea qui a s Virgilium odissemusia dee. J Lib. i. contra Advers. Legis& Proph. c. 3. n. s. Ue ab ipsa es/am Manichaeis . qui eam forιage . qaia inimietim Lui, Propheιinquo reperisηι, IA, .eisjmo Ietant. i dicet ν iκ fanis . No.ses etiam Seripturae, vetustiori, maxime Foederis Manichaeos Augustinus vocat

lib. D. eontra Faustam . e. a. de lib. 32. e. i9. Lib. contra Secundinum , c. II. Lib. de Dono Pers. e. at. n. 26., dc a T. di lib. 6. Oper. Imper . Is . circa med.

De Seripti eae profunditate blanda supersete picta dixerat iam lib. a. huius

operis . e. s. de lib. s. c. s. n. a. de ma . . Et a 2. vide etiam, si plaeet. lib. de Caleel standis Rudibus, c. 8. b) GIario his a . a. diu Nempe viratule Seripturae temporalia abscindente aeterna sanante . Quod ut bene teneas. adtende ipsum s. D. qui io Psal. a 43. ad v. a I. sui νεέιωisi David seruum tuam de gladio malisua . n. ar. haee habeti M

Maleuus . Ino aurem malignus es Οι. Et magis ad rem nostram .. in Isal. 149. adv. 6. Ea eladii Λaιipitos i. manthos eorum; qui apud ipsum est i Ea fa

me. bis actitae in manibas eorum ,

n. t 1. m Framea appellatur . quamis, vulgo spatam dieunt. sunt enim gla- dii ex uno parte genti. Ipsae sunt via is cherae. Ipsae autem frameae, ipsa. α,, rompheae , ipsae etiam spatae appellanis,, tur Franeas his acutas intelligi

, , mus sern: onem Domini die. ti) Sermo is ergo Dei, gladius his aeutus . Unde in hi

513쪽

868 Confessionum Lib. XII. Cap. XV.

his aeutus 3 Dieit de temporalibus . ., dicit de aeternis . In utroque probat, , quod dieit, & eum, quem serit. Ω- parat a mundo. Nonne ipse est gla-- diua. de quo Dominas dieit. Nan veriri ai pacem mittore an aerea is , s. gra

Quod sequitur i H eaim cte. ex

ARGUMENTUM.

c tradictorum ut inflentem meretirium robibeat, gravi mis , atque manifestis momentis innixas veraιales eis OMicis ἰ DιPiuam ρώιο subsannam, a uoluntate minime sepaνaιam . remporum inci antiam nou sequi ; Rerum Dra- rarum expectationem iis adcedemibus , fleri coratuitu. . buncque eisdem abe. Mutibus . appellari memoriam; Rem omnem aut formβιam, auν formabilem a Deo esse . Et quamdam dari uaturam tempori superiorem . oestori maxime adhaerentem , sapienι iam scilicet iniιia creatam. Sapientiae quidem non factae nullo pacto conferendam , σι σιmiis dotibus praeduam . Reiens tandem ad informem maιeriam.

Um dicetis falsa esse , quae mihi veritas voce sorti

in autem interiorem dicit de vera aeternitate Creavitoris e quod nequavam eius substantia per tempora varietur, nec eius voluntas extra eius substantiam sit 8 Unde non eum modo velle hoe , modo velle illud,

sed semel, & simuI, & semper velle omnia quae vult: non iterum, & iterum, neque nunc ista, nunc illa, nec velle postea quod nolebat, aut nolle quod prius volebat; quia

talis voluntas mutabilis est , & omne mutabile aeternum non est pDeus autem noster aeternus est . Item, quod dicit mihi , dicit in aurem a interiorem; expectatio rerum venturarum fit contuitus , cum venerint; idemque contuitus fit memoria cum praeterierint; Ois ranis porro intentio, quae ita variatur, mutabilis et , & omne muis tabile aeternum non est . Deus autem noster aeternus est. Haec colis ligo, atque coniungo , & invenio Deum meum , Deum aeternum, non aliqua nova voluntate condidisse creaturam , nec scientiam eius

transitorium aliquid pati. II. Quid ergo dicetis contradictores p An falsa sunt ista ρ Non , inquiunt. Quid illud: Nam falsum est, omnem naturam formatam, materiamve formabilem non esse, nisi ab illo, qui summe bonus est, quia summe est ρ Neque hoc negamus, inquiunt. Quid igitur Θ An

illud negatis , sublimem quamdam esse creaturam , tam casto amore cohaerentem Deo vero & vere aeterno , ut quamvis ei coaeterna non sit , in nul Iam tamen temporum varietatem , & vicissitudinem

ab illo se revolvat, ae defluat; sed in eius solius veracissima conis templatione requiescat ρ Quoniam tu Deus diligenti te quantum praecipis , ostendis et te, & sufficis et χ); R ideo non declinat a te, nec ad se . Haec est domus Dei non terrena, neque ulla caele.

514쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XV. 869

sti mole corporea ; sed spiritualis , & particeps aeternitatis tuae , quia sine labe in aeternum 1ιὶ . Statuisti enim eam in saeculum,& in saeculum saeculi , praeceptum posui iti, & non praeteribit ti . Nec tamen tibi Deo coaeterna , quoniam non sine initio ; facta est

enim .

III. Nam etsi non invenimus tempus ante illam , prior quippe omnium creata est sapientia laa: nec utique illa Sapientia tibi Deus noster Patri suo plane coaeterna , & aequalis . & per quam creata sunt omnia, & in quo Principio feci iti caelum, & terram; sed profecto sapientia , quae crea a eii , intellectualis natura scilicet , quae contemplaticine luminis lumen est : dicitur enim & ipsa , quamvis creata, sapientia. Sed quantum interest inter lumen, quod illuminat, & quod illuminatur, tantum inter Sapientiam quae creat , &istam quae creata eii ; sicut inter iustitiam iustificantem , & militiam , quae iustificatione facta est. Nam & nos dicti sumus iustitia tua . Ait enim quidam servus tuus , ut nos simus iustitia Dei in ipso I . Ergo quia prior omnium creata est quaedam sapientia, quae

creata est, mens rationalis, & intellectualis caltae civitatis. tuae , mam

tris nostrae , quae sursum est, & libera est , & aeterna in caelis; quibus caelis , nisi qui te laudant Caeli caelorum p quia hoc est& Caelum caeli clomino: γ & si non invenimus tempus ante illam

quia & creaturam temporis antecedit quae prior omnium Creata est ; ante illam tamen est ipsius Creatoris aeternitas , a quo facta sumsit exordium , quamuis non temporis , quia nondum erat lem pus, ipsius tamen conditionis suae ..

IV. Unde ita est abs te Deo nostro, ut aliud sit plane quam tu; & non id ipsum . Quoniam & si non solum ante illam , sed nec

in illa invenimus tempus , quia est idonea faciem tuam semper videre , nec usquam deflectitur ab ea : quo fit ut nulla muratione varietur : inest ei tamen ipsa mutabilitas , unde υὶ tenebresceret, &frigesceret, nisi amore grandi tibi cohaerens , tanquam: semper me ridies luceret, & ferveret ex te. o domus luminosa , & speciosa,

dilexi decorem tuum, & locum hάbitationis gloriae Domini mei is a fabricatoris & possessoris tui. Tibi suspiret pereginatio mea, & d c ei, qui fecit te, uι possideat & me in te, quia fecit & me . Erravi sicut ovis perditae to , sed in humeris. pastoris tr) mei. , structoris tui s.

spero me reporta II tibi.

V. Quid dicitis mihi quos adloquebat contradictores, qui tamen i& Moysen pium famulium Dei, & libros eius oracula Sancti - Spiritus. creditis p Estne ista domus Dei , non quidem Deo coaeterna sed tamen secundum modum suum aeterna in caelis: Ubi vices tem p rum frustra quaeritis, quia non inuenietis ρ Supergreditur enim omm ne distentionem , & omne spatium aetatis volubile , cui semper inhaerere Deo bonum est ε . Est , inquiunt. Quid igitue ex his,

quae clamavit cor meum ad Deum meum , cum audiret in te Ilus

vocem laudis eius, quid tandem talsum esse contenditis p Αn quia erat informis materies , ubi propter nullam formam nullus. ordo erat Θ Ubi autem nullus ordo erat , nulla esse vicissitudo tempo rum poterat et & tamen hoc pene nihil , inquantum non omnino SSSSs nihil

515쪽

8 o Consessionum Lib. XII. Cap. XV.

nihil erat , ab illo utique erat , a quo est quidquid est , quod ut

a ιν em Oc. zet Lectionem hane postulane BB. eum suis MSS. quibus suffragantur MS. S. Mae. Rieae. Fes. & Car. Sed edi

et eum Vet. non male: Item, qaod mihi ἀιitor ia aurem Oc. Licet admodum enset aequum . ni eadem prima phrasis, quam data lectio hahet, hic repeteretur.

Augustinus spiritales. non corporeos aria hi tratur . Reeole dicta l, IO. e. 42. G. verum ut S. D. hae de re mentem pie. ne adsequaris aecipe verba IO. Laue. Berati . qui t. r. de Theolog. Dicii pl. lib.

Io. e. a. ag oppost. 3. ex Patrum sente ei s depromtam . haec observat. Σα Au.

gustinus vero . ut scribit Norisus .is cap. 4. Vindietarum f. a dubium se se de Angelorum eorpore suisse s .. gnificat . Etenim posteaquam in ai. A de civ. Dei seripserat , Saal οι am,, quaedam daemonibus cor/ονa . sua ., istisis h.minibus ii m es . paueis is interiectis . ait i Si autem gai viam

is ibidem quomodo spiritus daemones.. erueiari possint cerporeo igne, etiamsi

is nulla eis ins ni eorpora, comparationeri rationalis animae . quae eum sit spiri. M tualis . membris eorporalibus colliga. tur. Haee Norisua satis, ut arbitroris ad repellendum Annai um . Sed Augusti. ni duhitationem comprobat ulterius insi- is ene testimonium Epistolae xcv. 8. Sive se habeant Angeli eorpora . sve quis.., quam possit ostendere quemadmodum

., eorpora non habentes. gerere illa o m.

nia potuerint &e. Quamquam vero in is assirmantem sententiam pluribns in t A eis inclinat, ibique non solum opinio δε nem aliorum. ut ait Magister senten ,, tiarum in a. dist. 3. sed propriam viri deatur exponere i nihiloseeius Enarri,, in Psalm . to 3. ait Angelos esse .aturari Diriras. Et in I. Retract. cap. II. - Angelorum sanctorum nomine omnem is sanctam ereaturam spiritalem Intellόel in is seereto . N Occulto ministerio consti tutam . Negat ibidem Angelos hahe- ., re animam . atque hoe nomen eis convenire . retractans quod alibi , vi ea bulum istud Angelis attrihuerit. quori secundum divinam seripturam. hunia-

,, namque rationem intelligitur spiritalis is quaedam Arma materiam uJυ fieana

eorporalem. Quamobrem videtur Au. ,, gustinus priorem de Angelorum eor M pore sententiam tandem deposaisse iis nam si carent anima, seu forma aliqua ,, spirituali . oportet ut sint vel eorpo. ra in solidum, vel spiritus undequaque . - Αt Augustinum credidisse Angelos esse ., corpora sine spiritu . nemo sanae mentis is poterit opinari. Erunt ergo Angeli iuxta ,, Augustinum spirituales omnino i ac priis

is mo s. Pater Platoni eorum tenuerit c*,, ni nem, postea revoraverit in dubium , , ae tandem eam quoque abiecerit .

., Quod nisi probara velis i sateberis ta ,, men summam Augustini eum ingenio ., prudentiam . qui de tam perplexari quaestione in alterutram partem di.

. sputavit. J Infra vero in Prosthes . ipso statim initio . haee idem eruditus

Scriptor obser .at. α Quaestio de cor pore Angelorum ad hune mod/m sa.. habet i eaque sententia quam defendia in mus , vera est. & ob allatam desini. ., tionem Cone illi Lateranenss IV. eam . . , dem oppugnare videtur Praeceps , &,, ineonsderata temeritas . Attamen etsi ., appareae illius Concilii Patres creatu ,, ram Angelieam appellare spiritualem, ., ex secernere a eorporali . nostrum tu. , dicium est, minime spectare ad fidem. ,, immo neque irrefragrabili ratione de ,, ministrari, hane spiritualem creaturam ., cuiusvis tenuissimi eorporis expertem vi esse . Nam ad petitum ex Seriptura , argumentum respondet S. P. Augustiisti nus Epist. ss. &C. ι, Angelos prorsus Ineorporeos esse non adhue catholieae Fidei eertitudine. haberi , omnes propemodum graviores Theologi arbitrantur. Seripturarum enim hane in rem phrases laudari solitae expostiones non admodum duras patiuntur . Cone ilium autem Lateranense 4. c. I. Inquiens, Creator omnis m. qui sua omnipotento Oistote smυι ab initia rem peris sινο ειε he nihila condidit crearia. ram , Disita alem, er corporalem , auge Iicam miritic/t, is mandonam , ac ritu. de hamanam oas commanem , ex Diis

quam oraeulo Cone ilium Athlgensum e

rorem , ron omnes a Deo creaturas

ditisse . aliquas item a deo malo eum Mentehaei, blasphemantium impietatem frangere voluisse . Eruditis notum est . Ex quo liquet cetera ea in definitione olas

516쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XV. MI

eassu , fit praeter se opum nomin Ita ἔ a deoque in selle equuem robur, sed non illud , quod Catholi m Fidem comita. tu e . iis ade essisse . Unde de aetate no irasi quis Angelos aliquo praeditos corpo. Te diceret . plurib.is Ite et Theologie iacensuris merito vapularet . non tamen mox ab heelesiae promptuariix micere,

tur a

bo ca/ Iob. ia a/ιεν m. ποῦ Haec est tum editorum . tum M Ss. Omnium eo di eum lect io . Atri. tamen , de MSS. 4 BB. tes ih ua ι. Fae Iabo star n aes ena . . Quanquam utraque lectio quoad .rem in

idem vadati communis iam en elegantior.& suavior videt M .

eL bos a. imperiter nee enim Augustinus inquit , o/ndis ei ιθ Maaιwn D Dii .i i sed da. Unde sic vertendam aerat r Vi da ιo a cauo fiere , vi mustrato roriὸ ι i hastis . Nempe, saries Dei re. velata est integra Angeli beati adci . A geli omne desiderium explet. Quot eo pioliori sermone edisset te ipse S. D. lib. de Spiritu, Ee Littera. c. 33. n. sub sitiem . & in Psal. so. aa v.. 26. n. II. post init. Addens aut e m Eι ideo sau ria...ar a te . Me ad s. . duas peerati somtuas complectitur,e aversionem a Deo. ω conversionem ad ereaturam a BDeta illa Ilerem. a. ix. Dus mala μω papulus meas: me derotiσώρνώηι favilom a viae v A

cte. Ex clara vero Dei , isione fieri , Beatoa nee delinquere re vera, nee posthd linquare arbitratur etiam s. Thomas,

qui a. p. q. 61. art. a. sie dispatat . - EJentia D. i est ipsa essentii bonitatis iia Unde hae modo se habet videns Deumo ad ipsum , se ut so habet quicumque

is nosi videns Deum ad communem ra.

tionem M. ii impo sibile est autem δε quod aliquia quidquam velit , vel o. ia peretur . nisi attendens ad bonam . vel . - quod velit divertere a hono in qua

is tum huiusmodi ; Angelus igitur bea-- tus s ae pruinde ti homo a non potes

is velle , vel agere nisi attendens adis Deum i se autem volens. vel agens. ' . non potest peecare . J Vide actue An . de Gen. ad Litt. lib. I a. C. 36. n. cf. Ex qas , Ac aliis a ratione . a Pa- . tram sententiis, de seripturarum oraeulis pelitu momentis inserunt Theologorum plerique In tra t. de Beatitudine, eo misprehensores tum Angelos . tum homines impeeeabiles esse ab astriuatas 1 Maout nisi a visoae propellimur c propelli

autem possant tantum cammo. extraordi nario. . n o communi , de ordinario De pixeito. . nulla Dei Potentia. coat ingere salit . ut peccunt.

d G eo mea issa mur. ιilitas,.ηι α daandoquidem de Angelas. 2 nihilo est a uula si a visione divella tue, mox frigeseee &e. t nvia dicta in fineptaoeel eOmmentarii. Ceterum , at cum schola loqui mut . Mattia neeussitari, si non qa ad exenitiam , saltem , qua ad Doeimaria aem ad amandum Deum, omnibus Theo ogia persuasum est ι Videli-eet. qaueta id sit, an aliqua in hypothesi

queant intermittere amorem si amare velint . Deuti, am re coguntue . Dieens in .

517쪽

Pn Consessionum Lib. XII. Cap. XVI.

Iamiam Theodotieam in arenam prosiliem, profitetur se eum iis puraturum. qui praedictas veritates , similesque patentes ultronei σmplexastur. Litigiosis vero homines , qui ct de eisdem cavillari usum , Deo , vel eoutinentis . DAsanandos eommendatos suo a talloquiis dimittit, ct abigis ; Caelest tmeriis β. Iano inhians, Dei familiaritate ei redo. Cum iis vero, qui ct admodum renita non in iamur, ct Scripturas religiose eoiant en Eseeptas, Deum μο- vacans in dissutationis magi rum . or arbiιrum.

Um, his enim volo coram te aliquid colloqui , Deus

meus , qui haec omnia , quae intus in mente mea non tacet veritas tua, vera esse concedunt. Nam qui haec negant, latrent quantum volunt , & obstrepant sibi: Persuadere conabor, ut quiescant, & viam prae beam ad se verbo tuo a . Quod si noluerint, &repulerint me, obsecro te Deus meus , ne tu si eas a me si .. Tu loquere in corde meo veraciter , solus enim tu se loqueris ; & dimittam eos foris sumantes in pulverem , dc excitantes terram in oculos suos, & intrem in cubile meum , I cantem tibi amatoria , gemens inenarrabiles gemitus in peregrinatione mea, dc recordans Ier usalem, extento in eam sursum corde , Ierusalem patriam meam , Ierusalem matrem meam ; teque super eam regnato in rem , illustratorem , Patrem, tutorem , maritum , Castas fle fortes delicias, & solidum gaudium , 3: omnia bona ineffabilia simul omnia: quia unum summum , εἴ verum bonum : 3t non avert1r, donec in eius pacem matris carissimae , ubi sunt primitiae spiritus mei b) , unde mihi ista certa sunt, colligas totum quoi iam , a dispersione,& desormitate hac , Si conformes , atque confirmes in aeternum, Deus meus , misericordia mea . Cum his autem , qui cuncti illa , quae vera sunt, falsa esse non dicunt, honorantes 8c in columine se ia)uendae autoritatis nobiscum constituentes illam per sanctum Moν en editam sanctam Scripturam tuam, D tamen nobis aliquid conis tradicunt, ita loquor . Tu esto Deus noster arbitet inter confessio.

nes meas, de contraditiones eorum ta Et υἰam praebeant ad se verbatae . die Ca Willatores homines. qai volat solo genio eontradie unt. & primis . atqie manifest veritates in dubium v eant, di vinis illustrationibus , quibus nobiliores. maxime saeras veritates detegimus . viam oeeludunt . A1eo ut m hi persuas imst, ex haeretieis . & omnibus, qui religionis. N aeternae sit ut a dispellato iosi gnes in errores impegere, nullum deeen. ter . rite . N ingenue veritatem quaes..ula.

tereti vix nimis flentes 1 quo sibimetipsi a tenebras eoneiliabant . - Ει canestis siri amararia . die Adtende ipsam S. D. inpiat. 66. ad v. 4. u. 6. m Cantate vos

δε eantate in hae via r eantieum novum, , eantate . nemo ibi vetera canteit ean tate amatoria patriae Mestrae. nemo is vetera &e. Ipsa cantatio consessio est

518쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XVII. 873

u eonsessio seeeatorum tuorum. & vieia loro se interpretamur et Ubi est , nonis tui.s Dei . Tuam iniquitatem eonsi. meum eorpus, sed spi. itus, non ea ro. ,. tete , g 'atiam Dei confitere i ta ae . non sensus, sed mens, ta io ; S. D enim ,, eusa, ilium glorifiea te reprehende. in Psal ti ad v. 37. serm. o. n. a.

CAPUT XVII.

ARGUMENTUM.

Homisibus Aellis ureamque, O religiosi ingenii ad aesurationem at eatis: ipse

ram nane luteia , , contrairimes exponis. Supradictas manifestas seruates ει quidem fateatur : σι a Mose icente, Ii principio fecit Deus caelum, &terram ιuιιιQι1ιs ira iastur. Nec ca ιι nomine Diritualem creaturam di nec ferorae infoemem materiam ς sta minine caeti. ae terrae sum risibilem mumdum, prius an ver, im . sic breuirer . inde istacto, Ofacte Mosem inspexisse contendant . Alius etiam contenara infirmitatem. eonfusionemque materiae cae Ii , ac terrae nomine pri- Moisica am . quod ex ea integer mundus isse vim bilis, qua in eaeci . terraeque uocabalia inteliui flet , perfectur emerstri . koid se quisquam iis verbii universam uisibilem, O invisibilem naturam iu-frmi quidem 1erra rerum corporearum, abso leniaris ovisa spiritalium ma. teriam iusinuatam arbitretur Τ stultas etiam alia opinis addi potest . ut noutam visibilia, ιηυιsibilissae naIura, quam utriusque exordis Mam uerbis Agui cenIur. Icunt enim, quamvis vera sint haee, non ea tamen duo Mones intuebatur , cum Spiritu revelante diceret : In principio fecit Deus caelum , & terram . Non caeli nomine spiritalem vel intellectitatem illam creaturam , semper faciem Dei ccxii templantem sgnificavit ; nec terrae nomine in tormem materiam. Quid igitur Quod nos diei mus , inquiunt, hoc ille vir sensit, hoc verbis illis eloquutus est. Quid illud est ρ Nomine, aiunt, caeli & terrae totum istum visibilem mundum prius universaliter, & breviter significate voluit, ut postea digeret et durum enumeratione, quasi articulatim universa i quae Sanilio . Spiritui placuit, sic enunciare a) . Tales quippe homines erant, rudis ille, atque Carnalis populus, cui loquebatur, ut eis opera Dei non nisi sola visibilia commendanda iudicaret. Terram vero in .is bilem , & incomPOsiram , tenebrosamque abyssum , unde consequenter ostenditur , per illos dies facta , atque disposta esse cuncta ilia uisibilia , quae nota sunt omnibus , non incongruenter informem istam materiam intelligendam esse consentiunt.

II. Quid

519쪽

874 Consessionum Lib. XII. Cap. XVII,

II. Quid si dicat alius, eamdem informitatem confusonemque materiae, caeli & terrae nomine prius insinuatam , quod ex ea muniadus iste visibilis, cum omnibus naturis quae in eo inani festissime ad. palent , qui caeli & tetrae nomine saepe appellari solet , conditus atque perfectus est Θ Quid si dicat & alius, eaelum & terram quidem invisibilem , vis bilemque naturam non indecenter app lla tam , a Cper hoc universam creaturam . quam fecit in Sapientia, idest in Plincipio Deus, huiuscemodi duobus uocabulis esse comprehensam ρ Veiaruntamen quia non de ipsa subitantia Dei, sed ex nihilo cuncta facta sunt. quia non sunt id ipsum quod Deus , & inest quaedam mu. tabilitas omnibus , sive maneant, sicut aeterna domus Dei; sive mutentur, scut anima hominis, & corpus; communem omnium rerum invisibilium, uisibiliumque materiem adhuc informem, sed certe formabilem , unde fieret caelum, & terra, id est in vis bilis atque vis bilis iam utraque formata creatura , his nominibus enuntiatam, quibus appetis Iamur terra invisibilis & incomposta , & taenebrae super abyssum; ea distinctione , ut terra inuis bilis, & incomposita intelligatur ma- te Iies corporalis ante qualitatem sol mae: tenebrae autem super abysissum , spiritalis materies ante ι) cohibitionem quas fluentis immo. delationis , & ante illuminationem sapientiae p

III. Est adhue quod dicat s quis alius velit o, non scilicet

iam pe i iactas atque formatas invisibiles vis hilesque naturas caeIi, &terrae nomine sgnificari cum legitur , In principio feeit Deus caelum & terram ; sed ipsam adhuc informem inchoationem rerum Rimabilem creabilemque materiam his nominibus appellatam , quod in ea ram essent ista confusa, nondum qualitatibus formisque diuinis cta , quae nunc iam digesta suis ordinibus vocantur caelum & ter xa ; illa spiritalis , haec corporalis creatura.

gisterium optamu, et est quippe is . s ipse edimus . inter Expositores omnes ora. euium . Tum veteria, tum novi Foede ji, paginas sed uo evolvit di earumve aria

eana quaelibet plu quam mille Aueussi hi , Hieronymi . Chrysostomi die. velut sol implieatas in aere atomos v.dit. detexit . penetravita Nee mirum et si enim theenium adtendas . Apollinis diee, do ..usteum, & Primogenitum . Quibus ve ro . & quot sudiu tantum ingen. um ex eoluit Logicam . ve in disserendo DLιγ,ri r , eis in abstrusa latantem in*o. Iaeris , dextere non semel sesellit . ea. uit . ia suam secit . Latinam nedum , sed & Graecam, Hebraicamque linguam. quibo, scripturae primo impressae sunt, supra omnes mortale didicit die. tal mdensque in me epsuo. ipso PMν p... te. 3. . Seripturarum dodorem habes . ut pso aureae linguae nodos solvente . in merid .ana luce. circa res d:vinas, gestira cogatu . v si malo genio. eis arbitrio, etsi meditate palpare velis ad ten abeas e Videamus. Ad exscriptum textum hae observat . m Hi sane contradictores .is quieumque sint . multo melias Mosamia intelligebant . quam Augustinus, qui nisi sallor, cogitabat he de Platonicorum . . suorum υπέρχος ptisa νακα . quo ., Plato in phaedro. interea dignum estis notatu . quod habet Augustinus cap.

s. eoelum hoc inconspieuum cile ae. ,, ternitatis particeps . quod ante tempus,, conditum esset. At mira est ratio ax- , , plicandae Seripturae , quἰ in postea pro- is ponit ea p. 38 Lam qu0εtia coaaιώνδε id senιιν. . . . nec ea ea ιιι θηρνῶι Est hoe malum. quod ex quovis Ioeoia quaevis veritas Quei po .st . & paul-- latim nulla certa superlatura si ratiori explieandae seripturae a s nulls te ., gularum Critiearum habeatur ratio . ., & hoe unum quaeratur . an si per se ,, verum quod dieitur . ommodum quidem hoc est declamatoi ibus , sed plane contrarium recie anstituto Seri ,, Plurae Saerae stud:o . quod eo spe. i. ctat, ut quil sneula loea seiugeent ,, quatenus lieet . liqueat. Ceterum ubiri ambigua est sententia . nec ulla arte

520쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XVII. 873

is intelligi potest quid spectaverit seriptoris saeer . tum vero nihil assirmandum ., Absimilia vetis retiei possunt, sed nul la est eausa , eue aeque verisimili id Praeseras, quod ex omnibus atta Cri. M ti eae rationibus verisi utilius non est . ., Quaerere vero in quopiam Seripturae ,, loco . quod nulla ratio Grammati ea is ei inesse doeet, hoe demum ast Seri. M Pturam interpretari , ut eam panarum ., tonitum pueri solent. I. -Iιa molitis Mosem intelligebat, qaam ere. α Adeo Musarum primogeni tus es . ut 3e in prunis, atque potissimis tui orae uti verbis nescias quid loquaris lia enas nos e G parvulos tibi eum Peraso Satrra 3. a v. s. dicerer,. Stertis adhue laxumque eaput eo

M page soluta

ri malis 3M Est aliquid quo tendis & in quod is dirigis arcum

Aii missim sequeris e vos, testaqueia lutoque is securus quo pes serat &α,, Helleborum frustra cura iam cutis

M aegra tumebit.

M poscentes videas &e. Quid dolea . quit hi Augustinnm eo eludis 3 Eam interpretationem tibi pla.

centem ipse offert i minime improbat isuam non aliis praesert. Quid igitur ea tas Non quaerit hie Augustinus, qua interpretatio sit veta . quae falsa r ἱmaici. nee quae ceteris praeserenda sit; sed do. let quosdam ita pro petis. inhaerere, ut at mas eontemnant. derideant. Tu ere ut liuori , quo in Augustinam. aestuas, non stulte litares, debebas ab eo hue unqua datam interpretationem manifestao falsitati re .ineere, atque Ostendere nulloisodo substitieri posJe . Quod quum nee

egeris. nec agere tentaveris et an nonne ge

in spectra laeulari iure meritιllimo dixe mn Debebas etiam, ut quidquam eonisseeres , non suspieari. s qui enim , ut eualibi dictis patet . tibi in mari montes suspieanti adsentietur sed ostendere Au- eustinum Platonieos , & non utcumque , sed errantes imitatum .

ni aris 3 Nunquam ne respicies 3 Seias ah Aetustino quod Hamanum es peccaνe, sed . diabo tiam p.6everare . Non liquitur ibi S. D. de caelo, Ied de Angeislo . per caelum eaeli signifieato . Nee

voeat aeternitatis partieipem . quia anto tempus conditus sei sed propter alias rationes , quas nos saepe dilue idavimus iae quaa tu nunquam expugnabis . III. Ea p austi m nulIa te ta cte. αCum noctius disputamus t Vidisti aliquati do. ybρνomno . Augustini in Saeras paginas eommentarios In illis autem id ne tantum eurae . ut vera proserat , aut suu eonveniant locis . aut repugnent pMinime eerte gentiam. Ex eo igitur . quod alibi e stanter eg.t, quid hic velit, eontieere poteras . At coniecturis oripus non est . ubi res ipsa sub meridiana luee cubat . Ex integro hae de re Aurigustini sermone liquet . agi hie , Don de quae unquo veritate . sed de ea, quam lis et non maxime Saeo Seriptor . utcumque tamen Deus inspexerit. Licerautem non Omnium interpretationum uianum sit pretium . nulla tamen . quam potuerit Deus inspicere, contemnenda est . Interim etiam s. D. ex prudentix. Ecearitate aliqua amplis eatione utitur ἔ ad retundendam nempe servidiorum hominum . qui in quaslibet interpretationeste tui noci optime cohaerentex ceu in blasphemina inuehuntur, audaciam . & imis pudentiam i eo inquam fine eontendit,

quemlibet plum Seripturae studiosum , a

texta licet aberrantem. Catho. ies a tamen veritatas stae veniem in tuto esse. & miis ni me deridendum. Ex quo tamen hau a sequitur . interpretationem textat prensus haerentem praeserendam non esse snee. minime laborandum , maxime quum

neeeelsitas postulat , ut potissimus Saeti Seriptoris seopus detegatur. iv. Ee Mι viatiis εω aeratur Oc. mobservast, ne uitam Augustinus in suis dee. Quod se ilieee n. praeeed & hie i eulcatam volumus. . Maxime quoniam irequenter quod tibi dissoriam textui viis detur . eonsonum allis , te sorte etiam doctioribus videri solet. Verum hae in dissicultate hardua quidem . at non impius adpares ; quandoquidem vel in speciem sed u lum Seripturarum studium curas. V. Rect toto θι' in Quasi peculiare , eximium, a volui capta semo tum oraeulum iandetist Id ex ipsus terminis liqaee ; sed & qui eommentatu Aesopum . eius senta ambie reteger. . Vere tu docti Λιον insanas, qui rem unam , dc quidem minimam tot verbis

de eantas. V l. Tvim Doro nihiI a se avidam is die Vide ne clum n7mis ea utos es, atque tiare es, stoliditate abripiaris . Adeoque tibi M. Val. r. Martialem in Apophoretis ita

SEARCH

MENU NAVIGATION