Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Confessionum libri tredecim vario commentariorum genere illustrati ab aemulorum obtrectatorum vel datis, vel dandis seu conviciis, seu censuris, seu etiam cavillationibus vindicati et expediti opera et st

발행: 1759년

분량: 643페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

8 6 Confessionum Lib. XII. Cap. XVII.

commonentem dtendera expedit, dummo. do monitum metaphora ex uasa naverodam metuis .fauras ιν saloaa r peccaal Gέων ao sim vi in . δε ιιιιι aeqvie manas. si

ambιevia is te sentia . amhiguae . nempe vetos les expostiones dandae sunt. Licet non eo usi et . qvid Doctav νιι Sινi-P. ιν Saser , adhuc quidquam diei potest iquod enim Sacer Scriptor spectavit, po tissimis a tensus est; ultia vero hune, alii inti umeri dantur. Et quidem si non

nisi qυod diaertim Seriptorem spectasse li.

qu. t. dici posset ἔ ex omnibus e mmenatar .ia . qui ab Apossolorum abseesu in saeram Seripturam prodiere , vix aliis

quot tenues piget ille retinendae essent.

Stulte ergia agis . & dum ambigua quasi certa praedicas , Ee , s dtim certa non suppetunt, nee ex veros m li mussitandum contendis . At vero ut quoties nee v

rosimilia ruelut manifesta in Orthodoxaesdei dimoum decantasti v I l. cur aeqtia verisimiti oti in Vare es ρειν posas. hoe est patiens mulisti laboris . utpote qui es fle ins ia λα-

λ.e talosi loquax a patiens inquam pluffimorum verborum . quorum quodlibet extra chorum sonat. Quis mortalium vel in saera. vel in protina re aliquando vo. Ivit expostionem , sententiam , doctr nam ei praeserendam esse , qua veros miliorem nulla prorsus ratio demonstrat Sed Aedestruis liaece in periodo, quod in antecedenti tanto rumore aediseabas . Mili. cet eum non constat qaι. De veris Si/iριεν s.ιήν . tam an afrmaarim. Nune quippe sat eris, expositiones ver is indes dari . quae etiam in Wicem conseis rantur a At vero quum constat . quadsocer se.iρων Doctavori/, non vero satilem. sed certam expositionem pro limus. nec erit alia . quae huic conferri posse. Vlli. L. . a uti Ia raria Grammati ιa θ. α bi ue i ram mattea vulgari modo loquaris . adhue par stilus es . cui ad viro tim nutas adeellus inhibeatur. Si autem de Grammtitiea late sumta ad metaphoras. atque divina translata, quae. que de unius eiusdem periodi divisones Patitur . coneedimus omnem exposito nem Grammati eae aptari deberea At msende ubinam Angustinus Seripturam is lustrans. Grammaticam se aeceptare erris rumpae 3 Ubinam panem vinum inter. pretetur, atque abscessum discessum .i X. O paeri f. eas . z: Non insiselamur reonitum Augustini. ut e repana rum sonitum, pueri solent, te interpretatum . Et ex hue usque dictis inuet, tae Pheν pila a puerum factum esse . cui hene congruat halbe clamare: Παπινα

Praedivinus . molio divino . o Cui ut

quidquam humano more loquamur. J

δὶ Spina Γ, mater es ante oc. αQuaenam spirital Is materies Spiritus, Ee M. teria ex ipsa voethus in ieem ceristant . de repellutitur. Non quidem dataep oprie spiritualis materia; sed in re omisni creata est smilitudo materiae r subimctum sei beet, quod dum quidquam reacipit . eius vi e ea explet ; in uuae unquaereatura vero aut essentia in alio , aut in essentia recipitur exsstentia . Poste. rius hoe eontingit in Angelo: euius proinde essentia similitudinem praesesert maiateriae i exsistentia uero forma ute unque diei potest. non tamen proprie i sorma quippe est rei essentia, nulli autem creariturae ex essentia , seu . per esentiam exsistere vel eonvenit. vel convenire potest. Asto c. h. b. ιiosem Pas θι. α At

tequam est hie sermo de anteeessu na turae . non temporis ὶ exsistentia Angeli essentiam , impersectam quamdam insolistatem si sapientem velut ress ringeret, ae

sapientiae 1 - Antequam ab essentia in tellectus emergeret. Vel melius a Ante. quam Sapientia . seeunda ex Divina perissona Angelieo intellectvi speetes insereret.

se) si quis alias istis. 22 Sie Benedictini, qui nihil ad .ertant t& ante ipsos Eridi Fes. At Soni. de Mq. S. Mat. non minus bene i s quis as,d. Ex his autem verbis. seue ex omnibus, quibus praeeedentes opiniones t prima excepta ὶ pro postae sunt ria .id F λιοι alias . liquet Augustinum hieeas sententias non ab alicuius seripto . vel sermone aeeepisse , sed meditate . de ex proprio mereario sormasse e nec veros

contradiet ores. sed a se sctos impetere. x hypotes inquam . saltem post opinio nem primam. loquiturr exhibetque ipse. Det post op*nionem suam alias, quas quinque ut lubet amplectatur ι ερ quarum nullam improbat, nullam alteri praesert. ut summa hae extrema modestia stu. diosos quosdam audacio m impudentiam que dedoceat, qui vix propriae opinioni quidquam verosimilitudinis conelliant. vel

eo ita s. Thora. p. q. m M. a. ad 4.

522쪽

Consessionum Lib.

eoaeiliasse sibi blandiuntur , & mox vi

ctoriam canunt . ceterorumve iudicia eo itemnunt a talium , quibus Orhis ahun.

dabat , ahundat , de abundabit immo. destiae modestia summa mederi voluit Augustinus . Qui tamen alibi dum non id estistii perse initur. & textus merita. cireumstantiasque diligenter adtendit: nee dubitat . lieet ubique modestia servata. gravibus momen is adeedentibus , unam opinionem alteri praeferre. His, & seu,ribus aliis , quae in hoe libro opportu.

XII. Cap. XVIII. 83

his oeeason hus observabimus, in Phera-poa.m iacta maxime diluei labuntur. Erit sorte qui arbitretur , dehuisse nos quidquam de diversis iis, & seqvd nistibas opinion hus dicere et quae v. gr. praeserenda eeteris r quae sinuos . quae plures plato nos habebat &c. verum quam haee apud Expositores. maxime novissi. mos saei e videri possint , imprudenteeopellam hane, iam vix non ad exectum auctam, ea etiam mole, & quidem haud

modiea oneraremus a

ARGUMENT M.

Tot expositis opinionibus , erras si vel pro una Augustinum acriter dimitaturum arbitreris . Puid siquidem ex eontentionibus . nisi audientium subversio φ Aa vero Caritatem fecundam eaelestium fructuum matrem omnis ratio divina Iraedi eat . iauid autem turpis, O mali, si dom satagimus quos uoluit ille. qui scripsis, retegere . ab eius quidem mente excidimus , at inserim nonnisi

vera , O religiosa praedicamus 'Uibus omnibus auditis & consideratis , nolo verbis contendere ; ad nihil enim utile est nis ad subveris sonem audientium . Ad aedificationem autem hona est lex, s quis ea legitime utatur 0 ; quia finis eius est caritas de corde puro, & conscientia bona,& fide non ficta si) . Et novit Magister noster in quibus duobus praeceptis totam Legem Prophetas inque t 3ὶ suspenuerit. Quae mihi ardenter confitenti, Deus meus lumen oculorum meorum in occulto, quid mihi obest, cum diversa in his vel bis vi intelligi possint , quae tamen vera sint , quid inquam mi in hi obest , si aliud ego sensero quam sensit alius eum sensistequi scripsit 8 Omnes quidem qui legimus, nitimur hoc indagare at inque comprehendere quod voluit ille, quem legimus b . Et cum eum veridicum credimus , nihil quod salsum esse vel novimus vel putamus , audemus eum exilii mare dixi si e . Dum ergo quisque conatu nid sentire in Scripturis Sanctis, quod in eis sensit ille qui .scripsit ;quid mali est et si hoc sentiat , quod tu lux omnium veridicarum mentium ostendis verum esse; etiam si hoc non sensit ille quem legit , cum & illa verum , nec tamen hoc senserit λ

adstruituri immo ut exploratum ponitur . Titit Nee

523쪽

8 8 Consessionum Lib. XII. Cap. XVIII.

Nee non eurat quaerere . go id necta verit S. ριιν Saceν . Sed utrumque ah omnibus quaeri non dubitat. Adeoque 1e Auenilino displicet . Mνipurum inι spretari . .ι campas artim sartam pueri δε-

eat .

sed quaerimus . An omnes Divini eloquii senius Saero Seriptori innotet. eant Z Quandoquidem id arbitrari . si bene adtendis . Augustinas videturne. que enim adeo anxie de Mosii mente quaereret: non dieerat omnes niti inda. gare . atque eomprehen lere quod voluit ille , quem legunt . nisi Seriptori suis verbis haerentia arcana qualibet perspe 4 Ba arbitraretur. Quaestionem hane haud levem pau- ei tractant : plures vero aut sublimide. aut obleure resolvunt . Augustinus adis firmare videtur et L ih enim eontra Adiam an tum Manichaei dista pulum , quum plura sere in hane rem dixisset, sub finem cap. 28. Et totius libri ita eone ludit . die Non est autem Propheta veriis Dei , de sum mi, qui oblata divinitus, , visa , vel solo eorpore, vel etiam illa parte spiritus videt, qua e r Porum,. caprantur imagines. de mente non viis det . sed plerumque in Seripturis se, , posita inveniuntur . quemadmodum visaia sunt, non etiam quemadmodum intelis lecta sunt, ut mentia viso. iii qua totus vi fructus est . exereendis lectoribus see. M varetur. J Lib. I a. de Gen. ad Liti. cap s α Proinde quibus setna per ali- ,, quas rerum eorporalium similitudines,, demonstrabantur in spiritu. nis aeces. ,. silet mentis ossietum , ut etiam intelis M ligerentur , nondum erat prophetia: is magisque propheta erat qai interpreta-

,, batur quod alius vidisset, q m ipse ,, qui viviset . Unde apparet magis alis mentem pertinere prophetiam . quamis Se . Itaque magis Ioseph propheta . is qui intellexit . quid si signis earentia septem spieae, de septem boves . quam, , Pharao, qui eas vidit in somnis die. ILib. tamen a de Divers. Qu ad Sim. Uie anum . q. r. p. ulo post init. α spi is ritus sit ubi vult spirati & spiritum ,, prophetiae nullarum animarum potest,. maeulare eonta eius. Adtingit ta) enim ., ubique propter suam munditiam. As.. fieit autem non omnes eodem modo .

A sed alios per informationem eorum. , , dem hominum , ubi rerum demon ,, stantur imagines ; alios per fructu in s a, , mentἰs ad intelligentiam: alios ut ea quata inspiratione . alios etiam nescientes. IS.d de prophetia . de visione tota ea quaestin ne agit . Admodum item suse lib. t a. de Geti ad Litti a cap. s. usque ad 3 i. de alihi saepe . verum Augustinus non statuiti quod nee inquirit ὶ omnia prorsu a. quae pro . pri s aut verbis, aut factis insunt area. na Prophetae perspecta esse . Unde di eendum est eum S. Thoma s euius seris

nonem. utpote non adeo brevem omit

timus aa q. a 3. art. 4. Nonnunqu meam eo et altionem abesse , ut liquet ex Daniel. 7 loan. it. v. 49. so. 9 st. Ecas 24. Actor. io. a v. a O. At vero contingit tum instinctus propheticus, non

propria. se a persecta p ophetia. Hane

autem enmitatur sen per areani, saltem primo verh:s, vel factis insidentis eo gni tio . Et hiee est Augussini in laudatis testimoniis sentontia . Q aum tamen si propheta in lirumentum . ut loquitur s. Tho. mas. δεβι eos, omnium prorsus areano. rum . secunia emergentium cognitionem nee postulat , nee habere po:est . Doquo insta ea p. 3 i. de 31. Ut autem prorsus ad rein nostram adcedamus , Si omni Prophetae vere tali p opriis varbis ins lentia areana m lora, atque proxima

perspecta esse debent r quor perspecta suisse arbitrabimur Mosa si euucta adtendantve prophetarum tueὶ summo . de principi ρ maxime quum eius quinque libri

non tam allegoricum . seu mysticum . quam naturalem At hissori eum sensum insequantur; unde tuto coacludere ponsamus . Moli omnes suorum librorum sensus saltem litterales innotuisse . H I. is moIi es ore. - En ergo phe ν paue videre potes aliquando tandem . si velis ut eunque eum Perso satyra I. v 47. canere . Noque enim mι hi corneo s. ινὰ est . Augustinum non hoc suam quaerere , au fit per se οὐ in quod διiιωνοῦ sed an conveniat verbis . de menti Saeti Seriptoris; contendere autem prudentem Doctorem . nihil mali esse . si dum amente Saeri Seriptoris exorbitamus, in istem in nonnis quod per se verum . aereti g;olani est , doceaeus . Non dieit, Quam egregia est huiusmodi exposito sed . quid mas est Θ Non laudat expos tionem 1 sed vituperat litigiosos homines. qui eam velut haeresim . vel noxiam

524쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XIX. 879

ARGUMENTUM.

O rixarum silum ab indat. 9 se a contraiaioribus eximat, sistitis mani a

nonesti , quae praedicet. Certum quippe est. Deum scisse eoatam. O rerram e se unum idemque esse Principium, O Sapientiam, in qtia omnia f

eis. Bem, mutatim istum visibilem e duabus magnis partibus, Caelo, Teroraque. Θ μνvis plurιbus, quae is tu continentur emergere. Omve 'muta bile in f mttasom quamdam , is quae ex ea pro uni testari. Quod mamutatur. Itera mutatile, in mirmemque temporas dominium eludero . Manifestum quoque est, nos immerito id, unde M aliquid. Mius nomine designari. Ex formatis rebus nitit terra. oe ab D magis informi cognatum . Nedum creatum , firmatum: sed omne, quod ereari. vel formari potes οDeo ecte. Ex ipsis tandem terminis liq ra, quod formatur ex insim/, priui

infirme e se, deinde 'matum. Erum est enim , Domine , secisti te eaelum & teroram ; & verum est Principium esse Sapienti, tuam a in qua fecisti omnia. Item, Verum est

quod mundus iste vis bilis habet magnas partes suas. caelum & terram brevi compleκione factarum ominnium conditarumque naturarum. Et verum est quod omne mutabile insinuat tD notitiae nostrae quam .dam informitatem, qua sormam capit, vel qua mutatur & verti. tur Veium est , nulla tempora perpeti quod ita cohaeret formae incommutabili., ut quamuis sit mutabile , non mutetur . Verum est ,. informitatem , quae Prope nihil est c), vices temporum ha bere non posse. Verum est, quod unde si aliquid, potest quodam genere loquutionis habere iam nomen eius rei quae inde fit; unde potuit vocari caelum & terra quaelibet informitas, unde nis etiam est caelum & terra. Verum est, omnium formatorum nihil esse informi vicinius, quam terram & abyssum. Verum est , quod non solum creatum atque formatum; sed etiam quidquid creabi iale atque formabile est, tu fecisti ex quo sunt omnia. Verum est, omne quod ex informi formatur , prius esse informe, deinde formatum . . Priscipiam ese rapiestiam tuam

ars i adeoque evincit S Patrem esse pri n. eipium , ut S. D. ad eum loeum Ob. evat. B. I 3. Verum, ut eae contextu. subiectaque materia eunucimus, intueturiae Augustinus exordium Genes. Ia prin-tip a reo avi. Dos, cte. ut latenter Ο.stendat , mee Contradictorum . haope peram sulpicari plures,ihi agi de Verisho, aut Sapientia: Si enim Christus apud Io in. seipsum appellat Erineipium a de eiusdem Io Inns testimonio , omnia petipsam iacta sunt ε iritur verba Genes. Ia priviipia eroavit Dotis θι. exponi possunt. in VErho, in sapientia ereavit

525쪽

88o Confessionum Lib. XII. Cap. XX.

tia , δειρηδώm quod in potenιia. Ad quid in potentia λ Ad sormam vel parandam.

vel amittend m. Mutatio autem ex ini. tio ea p. Categoriarum , quae t. r. in Appendiee sub Augustini nomine ei cumseruntur triplieiter seri potest .se omnis immutatio . . si tribus modi iri aut ex non Rhiecto in subie etiam . ut A ess ortu . vel nativitas . . . aut ex sa- is hiecto in non subiectum, ut est interim tus . vel eorruptio aut ex subia. ,. so in subiectum, ut est motus . . si am Sed di ipse motus tres speetes habet . ,, idest . incrementum 4 imminat onem . vi commutationem qualitati. . sive loci. ,,

Loquitur paulo poli de Angelo in. quiena . quod iι eohaeret formis o cte. qui ut Deo . ti propriae quasi formaeeohaereat ex dictis in anteeelentibus li

quet

& MSs deeem Etruriae omnes denaque sodiees tum editi. tum MSS. At Loου. quae mamie . Perperam omninor Eenties enim Augustinus doeuerat . informitatem, seu , materiam informem non . 'ostri . sed . respe n hil esse Quod doeet etiam lib. a. eontea Adeers Legis. de Prophet. e. 8 lib. 1 de Gen. ad Liti. c. I s. n. as gi alibi.

ph;losophi libenter satentur sa) : Materia prima ex relatione ad equum fit equus .aa leon m leo die Adlunt Philosophi. &intellectum uteamque omnia esse , quatenus intellectione in omnia ni graee p .

suae ex aeiactis manifestis veritatibus dioere Seripturarum studior puella

educant, vel esseere ρ μι eiserit. Illa enim uerbi In Principio ereavi e Deus caelum , & terran sie illustrari posui: In Verba Ibo sibi Gaeterna se . eis Deus inreliisι bilem O Rusibilem erraturam. Vel universam molem corporei

mundι huius . eum omnibus manifestis naturis , quae in usa cominemur. Sive informem inmeriam creaturae spiritualis, is eorporalis . Aut etiam , in r-mem mater am eorporalis tantummodo ereaturae. ubi impliestum erat caelum.

O terra. Quispiam tandem. prineipium non Verbum. sed faciendi exorssium interpreIabitur, in quo infamem materiam , confuse caelam, ac rerram habentem Deus ereaverit.

X his omnibus veris, de quibus non dubitant quoin ' rum inieriori oculo talia videre donasti , & qui Moysen famulum tuum in Spiritu veritatis loquvistum esse immobiliter credunt ; ex his ergo omni

bus aliud shi tollit qui dicit , in principio fecit Deus caelum & terram , id est , in Verbo stio sibi coaeterno fecit Deus intelligibilem atque sensibilem, vel spiritalem corporalemque creaturam. Aliud qui dicit, In pi in incipio fecit Deus caelum & terram , id est , in Veibo suo sibi

coeterno secit Deus universam istam molem corporei mundi huius , cum omnibus quas continet manifestis notisque naturis. Aliud qui dieit, In principio fecit Deus caelum, & terram, id est, in Verbo suo sibi coaeterno fecit Deus informem materiam creaturae spi

526쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XXL 881ritalis, & corporalis . Aliud qui dicit , In principio secit Deus

caelum di terram , id est , in Uerbo suci sibi coeterno fecit Deus informem materiam creaturae corporalis ubi consu um adhuc erat caelum & terra, quae nune iam distincta atque formata in illius mundi mole sentimus . Aliud qui dicit , In principiti fecit Deus caelum & terram. id est, in ipso exordio faciendi atque operan . di secit Deus informem materiam confuse habentem caelum &terram, unde formata nunc eminent & adparent cum omnibus quae in eis sunt . .) D isse Oxordio fi HonL . die

Illa ivngam os verba ipsius s. D. lib de ii. ad liti. Impers. e. 3. R. 6 α se. ia e in Ium historsem quaeri v- . quid sit. Iu prisιυι si idest, utrum in principio M temporis . an in prine pio in ipsa Saa

M est, at de Patre st. J Et li, a de

Cen. ad Liri. e. r. n. a. usaeνumus

terales .

CAPUT XX L

Exsendit αι ex eisdem praeiactis manifestis ueritatibus , sequentia verba, Terra autem et M invisibilis &z. queant exponi. Aliquis enim arbitrabitur , iis uerbis designari. corporale illud a Deo fuctum eorstorearum rerum infirmem materiam ordine , ct Lee destitutam Dibse. Alius . totum , quod eaelum . ος terra appello;um est , fulse materiam tormem . ae terebrosam , ex qua educe rentur earium cst erexm . 1errassae tum eorporea , ct retiqua ipsis adiscenιia sensibus nota . Eris etiam qui auι umet, totum illud. ιnformem quidem tenebro. samque fuisse insteriam . sed ex qua inde emergerenι creatura im Mir. atquffusi bilis. Nec irem forte deerit qui caeli, terraeque ver te informem. mater amissi Matam ita iusicietur, ut dicaι eam iam praeex ιife . exque inis. carpo ream . incorporeomve creaturam eductam. Huie autem ultima opinio admodum Ggnata est i nisi quod ex vetusta illa materia eorpoream tantummodo,

qua superiorem , ct interiorem complectitur , creaturam saam arbitra ur. Tem quod adtinet ad intellectum Verborum sequen tium , ex illis omnibuς verbis , aliud sibi tollit qui dicit, Terra autem erat invisibilis &eomposita, &tenebrae erant super abyssum , idest corporale a illust quod fecit Deus, adhuc materies erat Corporearum rerum informis sine ordine, siste luce. Aliud qui dicit, Terra autem erat invisibilis & incomposita , &super abyssum , idest hoc totum quod caelum &terra appellatum est, adhuc informis & tenebrosa materies erat,

tenebrae erant

527쪽

882 Confessionum Lib. XII. Cap. XXII.

unde fieret caelum corporeum & terra corporea , cum omnibus

quae in eis sunt corporeis sensibus nota. Aliud qui dicit, Terra autem erat invisibilis & incomposita , & tenebrae erant super aia byssum , id est, hoc totum quod caelum & terra appellatum est, adhue informis & tenebrosa materies erat, unde fieret caelum intelligibile , quod alibi dicitur caelum caeli ; & terra , scilicet omnis natura corporea , sub quo nomine intelligatur etiam hoe caelum corporeum; id est unde fieret omnis invisibilis , visibilisque creatura. Aliud qui dicit, Terra autem erat invisibilis & incompo. sta, & tenebre erant super abyssum ; non illam insormitatem nomine caeli & terrae scriptura ae pellavit, sed iam erat, inquit, iis pia informitas, quam terram invas bilem , & incompositam tenebrosamque abyssum nominavit, de qua caelum S terram Deum fecisse praedixerat, spiritalem scilicet, corporalemque creaturam. Aliud qui dicit , Terra autem erat invisibilis & incomposita , &tenebrae erant super abyssum ; id est , informitas quaedam iam

materies erat, unde caelum & terram Deum feciste Scriptura praeia dixit, totam scilicet corpoream mundi molem , in duas maximas partes superiorem atque inferiorem distributam, cum omnibus quae in eis sunt usitatis notisque creaturis.

Iamur Benedictinis . qui inquiunt α Ita reum.., plures, & potiores MSS. cum Arn. At opiniones Irae a praecedentibus mais., Bad. Am. Er. SOm. de Blas eum quin . xime, sit sere solam ex hoe a S. Do. is que MSS. habent , idest ijcωρον ais ctore separantur . quod illae proxime M Lov. . idest . corporabile. J Ita etiam prima verba Geneseos intuerent aer haaNS. S. Mar. Fes Car. & optimus S. Cr. autem illas a sequentibus, velut a Et quidem meritor si enim illud eoe- seriori , ut loquantur Dialectiei, ex-

POte rvm Ierum materies erat , uti. Panant.

CAPUT

XXII.

ARGUMENTUM.

Fingit in pastremos duar sentemias argumentum : Nisi materia infirmis illit veris bis , secit Deus caelum , & terram , facta signi aturi erat igitur Deo coaeter. na . ab eo minime pendem. Respondet autem aucterum nominet a Deo quidem factam materiam: aι id a Scriptura omitti; οι etiam Angelorum, O aquarum ereaιio tacetur: quae t meo a Deo facta nemo inficiaιur.

et Um enim duabus istis extremis sententiis resistere quisquam ira tentaverit: Si non vultis hanc insormita ia, tem materiae caeli & terrae nomine appellatam videri; erat ergo aliquid quod non fecerat Deus , unde caelum & terram faceret; neque enim Scriptura narravit quod istam materiem Deus fecerit, nisi N intelligamus eam o caeli , D terrae , aut solius terrae vocabulo significatam , cum diceretur , In principio fecit Deus eaelum, & terram; ut id quod sequitur, Terra autem e xat invisibilis & incomposita ; quamvis informem materiam se pla-Cuerit appellare , non tamen intelligamus nisi eam , quam fecit

Deus in eo quod praescriptum est , iecit Deus caesum & terram.

528쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XXII. 883

Respondebunt adsertores duarum istarum sententiarum, quas e tremas posuimus , aut illius , aut illius , cum haec audierint &dicent : Insormem quidem istam materiam non negamus a Deo

factam , Deo a quo sunt omnia bona valde : quia sicut dicimus amplius bonum esse quod et ea tum atque sormatum est, ita satemur minus bonum esse quod factum eli creabile atque sormabile , sed tamen bonum b) : non autem commemorasse Scri pluram quod hanc informitatem fecerit Deus , sicut alia multa non commemoravit, ut Cherubim , & Seraphim eὶ , & quae Apostolus distincte ait, Sedes, Dominationes, Principatus, Potestates , quae tamen omnia Deum fecisse manifestum est . Aut si in eo quod dictum est , fecit caelum & terram , comprehensa sunt omnia; quid de aquis dicimus, super quas serebatur Spiritus DeitSi enim terra nominata simul intelliguntur, quomodo iam terrae nomine materiaes insormis accipitur, quando tam speciosas aqua videmus p aut si ita accipitur, cur ex eadem insormitate scriptum est , factum firmamentum , & vocatum caelum, neque scriptum. est factas esse aquas p Non enim adhuc informes sunt & invisae, quas ita decora specie fluere cernimus. Aut si tunc acceperunt litam speciem , cum dixit Deus, confregetur aqua quae est sub firmamento, ut congregatio sit ipsa formatio; quid respondebitur de aquis quae super firmamentum sunt ρ quia neque informes tam h

norabilem sedem accipere meruissem , nec scriptum est qua voce formatae sint . Unde si aliquid Genesis tacuit Deum fecisse , quod tamen Deum secisse, nee sana fides, nec certus ambigit in tellectus; nec ideo ulla sobria doctrina d) dicere audebit istas aquas coaeternas Dco, quia in libro Genestos commemoratas quidem audivimus, ubi autem factae sint non invenimus: cur non informem quoque illam materiam , quam Scriptura haec terra

inuisibilem. & incompositam, tenebrosamque abygum appellat, docente veritate intelligamus a Deo factam esse de nihilo, ideoque illi non esse coeternam, quamvis ubi facta sit, omiserit enuntia re ista narratio p

Ita omiuno legendum est eum BB. quos vol. at , saltem genio . de pruritu i non audire iuvat. α In omnibus sere libis nulla. etsi minima. bonitate gaudet. Dia legitur . si si at intei ita M, Libra tem . eetera hona finis bonitate praedit ,. riorum lapsu , qui sorte mutarunt . sunt a materia autem ea. quae dieitur uuM auι, in , aer. hanc porro partieuam tilitatis . de medii. Vide s. Thom.

, , removimus iuxta Arn. & MS. Beni. contra Gentes. e. Io.

gnunum. J Corrupeae lectioni sussra Texit autem earum opinionum ve-gamur ML S. Mar. de Rieae. At vero: Iut apologiam Augustinus . non quod illis genuinae Car. Fer ει optimus s. Cr. vel nonnihil adsentiatur: sed ut ostendat. Non potest autem citra Catholieae quam modeste . Et eaute ubique incesilai diserimen doeeri . materiam a Deo dendum si a quamque liben .er parcen non factam . ipsique eoaeternam fuisse, dum si rixis, atque censaris . si eminui vidimus e. 8. huius lib. A. postremae duae opiniones illae . h) se/ ιamon bovam. Cum ho prae ceteri, leviores , audacioresque vinitas ex actu desumatae a hine so-nia .. debantur, eam Deile propugnari possunt squae vel est actus , vel actum involvit . quid dicas de aliis, quae mox probabili. prorsus horia est . Materia autem, quae est talem prae se serunt. 4e a com nibus. votentia mi iacta bonitate caret: at vero in minimis semoventuri

tia colost 1. ιε.

529쪽

884 Consessionum Lib. XII. Cap. XXIII.

de etiam lib. xa. eiusdem oper. e. 33. At vero non una est omnium suspieio , cur ita eontigerit. Nonnulli. Moyses, in. quiunt . noluit infirmo populo ad' super sitionem, & idololatriam proelivi Ange. ios nominare , quibus Deile velut numinibus stenua inflexisset: Alii eiusdem p puli oscitantiam, & ruditatem exhibent cui proinde imprudenter de tam nobili, ει excelsa erea iura vix a philosophorum, atque Theolagorum summis dispieienda tractaretur. Quot mom titum insinuavit Rugustiirus n. i. e. II illis verbis, Tales qoippe homines eraal. νώais at o cte.

δb ista, postrema sententia institutum Noysis , quod erat de Wisibili nobis ob vio mundo dieere . ineuleans haud mul tum abhorι et et de hare nostro iudieici . omiam probabilissima est . Prima vero mox eorruit, si Angelum ad paradisi eustodiam pontam . aliosque plures a Vo. yso haud omissos adtendamus. Vide in

sta l. 33. e. 3. A.

cte. Iuvat hie reeitate quae habet. S. D. lib. I i. de civit. Dei . e. 34. M Quamvis & aquas . quod perversuti A mae . atque impiae vanitatis est , neia gent quidam sacras a Deo , quoniamia nusquam se ipium est , Dixit Deus, ,, Fiant aquae . Quod possunt smili va

ri nitate etiam de terra dicere, nusqua in

.. enim legitur Dixit Deus . Fiat terea ... Sed , inquiunt, scriptum est , Ia pνia. - ipio fe r Deus caelum , ἐν ter o m. ,. Illie et go εt aqua intelligenda est: uno

is enim nomine utramque eomprehensum

CAPUT XXIII.

ARGUMENT M.

Iis adtentis disersorum iu iis . duo oboriri pose quaestimam genera obseruat

unum quam de veritate rerum : alterum quam de en nriantis voluntate disseritur . Duas autem hominum classes a se longe propulsat: eorum , qui δειδε . velut Icientia perspecta oendunt: aliorumve . qui falsa Mosiem tradidisse arbitrantur . Isterim ipse ambiens iis iungi, eum iis Mausis voluntatem seruta. ri, qui earitatis ubi ae latitudinem prensant. Is ergo auditis atque perspectis pro captu infirmitatis meae, quam tibi confiteor scienti Deo meo, duo video dissensonum genera oboriri posse , cum aliquid a nuntiis veracibus per signa enuntiatur; unum si de υeri. tate rerum , alteium si de ipsus qui enuntiat voluntate dissentio eli. Aliter enim quaerimus de erea iurae conditione quid verum sit , aliter autem quid in hi verbis Moyses egregius dometticus fidei tuae intelligere latiorem auia ditoremque voluerit . In illo primo genere discedant a me omnes , ui vi ea quae falsa sunt , se scire arbitrantur. In hoc item alteroiscedant a me omnes, qui ea quae falsa sunt , Moysen dixisse arbitrantur . Coniungar autem illis , Domine , in te , & delecter cum eis in te, qui veritate tua pascuntur in latitudine caritatis , & accedamua simul ad verba libri tui , & quaeramus in eis voluntatem

tuam per voluntatem famuli tui, cuius calamo bὶ dispensasti ea.

a) D scoriae a me amnes, qui θέ. die ravitat iniquitaleae . Profitetur autem Imitatur Regium vatem Ps,l. 6. s. di hae . & sequenti phrasi , di .ersa homicentem: Dis odiιε a m. Omnes, qui olea num opiniones, suis etiam Oppostias nota

530쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XXIV. 88s

ita. sed mansuetudine exeepturumr dum

Cur dicit. hiis , de non, opinari. vel quid

sat .le 3 data de errantes pace exeipere de . hemus, atque eorripere . Illi autem sane prors is intolerabit s, qui errores aliqua probabilitatis sp eie tintus, non ut pro . habile. , sed ut manifestis ve/1eates . Certa seientia deprehensas praedieant. Huius.

incili homines error. a. quibus tam aeri

ter adhaeserunt, quo pacto dedoee hum ut .a μν ωεIsara /m famati e . est asaalama die. ra perscrutatve igitur . stulta Phoropono . Augustinus non simplicem veritatem in Scripturis, sed quam Deus, S quidem per semulum suam valuerit. Et si aνeans, seu verba seriptoris saeriealamo dispensata eommendat . ealamum certe, idest. Litteram, Grammatteam non omi tit, non contemnita sed eurat, meditatae. Paratas licti hominem a textu aberrantem, qui tamen interim verita. tem , 5e religionem eo di habet , no diris devovere, non exsecrari.

tiea. Et mente Meri Reriptoris . eurandum ein tantam modo . ut quod mea verum est rituatur . At vetustus ille auctae in rebae ex Augus ino . nedum

in Di.ina , sed fle in quaeanque Theo. lutea pagina intoadoarim ego etiam as

CAPUT XXIV.

ARGUMENTUM.

D eos naue s se, quanquam leniat. Wrpuos, qui aequam iraerpretasissem -- Ucati . eamd m nedam laudanι . sed Delat prorsus a us inspectam etieris praeferunt, in pro aris, ae foris propugnant. stuos in exemplo eorrigat: pri ruis uerbarum Genesios interprnatissem. In Verbo ferit Deus omnia is sibilia. O uisibilia . se Menter praedicare pragiesur; at non ita eam eneris omm, praeferendam, vel omniva a Mose inspectam. Perspess. quippe habra omnet tuas inierpretationes vero itis esse ; at quam omniso cogitaveris σών voluet nι usi minime agnoscit.

Ed quis nostrum se invenit eam inter tam multa vera a quae in illis verbis aliter atque aliter intellectis occur runt quaerentibus, ut tam fidenter dieat hae sensisse Moysen, atque hoc in i Ila narratione volui de latelli.

gii quam fidenter dieit hcie verum esse, sive ille hoe

sense iit, sive aliud p ecce enim, Deus meus, ego servus tuus qui vovi tibi Sacrificium Confessionis li) in his litteris , & orci ut ex misericordia tua reddam tibi vota mea; ecce ego quam filenter dico in tuo Verb3 incommuis

tabili omnia te fecisse , invisibilia & visibilia , numquid tam fi

denter dico, non aliud quim hoc adtendisse M 3ysen cum scriberet, In principio fecit Deus caelum & tet tam P Quia non sicut in tua veritate hoc cet tum video, ita in eius mente video, id eum cogitasse cum haec scriberet. Potuit enim cogitare in ipso facienis di exordio, cum diceret, In principio: potuit & caelum & terram hoc loco, nullam iam formatam persectamque naturam sive spiritalem , sive corporalem , sed utramque inchoatam, & adhu

informem velle intelligi. Video quippe vere patuissis diei, quidquid

SEARCH

MENU NAVIGATION