Sancti Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Confessionum libri tredecim vario commentariorum genere illustrati ab aemulorum obtrectatorum vel datis, vel dandis seu conviciis, seu censuris, seu etiam cavillationibus vindicati et expediti opera et st

발행: 1759년

분량: 643페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

501쪽

Confessionum Lib. XII. Cap. X.

CAPUT X.

ARGUMENTUM.

A di statime nonnihil excurrens: ad temporalia se de xisse purat, quanqaam

ct ex his in spereum amorem exarseris. Susque vero malis tumaisistis sedis assum Olim adria. ut Gix inviιantem Dei Cocem adenderit. Nune assem

tonviis aliquanda . nihil sibi, Irorsus Deo Mens , ad tuum gestiens, ae ιriumphans reversiIur.

Veritas lumen cordis mei , non tenebrae meae lo

quantur mihi . Defluxi ad ista ta) , & obscuratu,

sum; sed hine etiam , hine adamavi te Erraui &recordatus sum tui . Audivi vocem tuam post me, ut redirem , & vix audivi , propter tumultus impacatorum ι . Et nunc ecce redeo , aestuans & anhelans ad sontem tuum. Nemo me prohibeat , hunc hi ham , & hinc vivam . Non ego vita mea sm; male vixi es me. mors mihi fui; & in te revivisco. Tu me adloquere , tu mihi set moneinare. Credidi libris tuis, & verba eorum arcana valde ta) DUaxi ad ista. dies Ad temporalia , de quibus in calce praeeed. eapi.tis dixerat . Imitatur autem phrasmSap i. I s. & Isaiae 14. 4. V: Et obscvi. attis sum. α Quin eaelestis . & divina conspieerem . Sola hine esiam dic. me Ex visibilium enim easstentia atque splendo, Te Creator deprehanditur , & amatur. α Ea vix audiui. diu Et nee facile, nee mox te sequutus sum . b) Propteν eam Irtia impacataram . mBenedictini, adsentimur . qui haee in imo margine observant. πα Lov. & Am. stra vi νυν tamatias pecca oram . sed melius - Bad. Am. & Er. impacatorum . Namia ita Mss. nullo sere exeepto a atqtie - hoe nomine desenati videntur Mant. M chaei Seripturarum saerarum inimi ei. JIta etiam MSS. septem. At Vet. unus S. Cr. N unus Med. praeserunt, popiala. ram. ras. Opilaeus S. Cr. non tam iudi. eio . ut eredimus . quam O Itantis , ia

secea laνtim . Som. 1e M S. Med. Los. &Αrn. suffragantur. Eodem autem voea huici utitur Virgilius 3. Georg. v. 4cis. Aae impacatos a tergo horrebis Ibeνos .m,e hisam . . r hiae vivam . mse hie Benedictinos sequimurr qui admo. nent . diu In prius editis se habetur . ,, huae bibam , er tunc vivam I nam nanis ego vita resa. Si malo vixi . ox ma

sex saltem quoad priora verha . & vet. editis savent . Ceterum ex Mss. quos pro nobis laudavimus , saltem x. idest Med. de S. Cr. pro . hiae . habent, hunc.

Arca a vaIri. α' Ut non mirum

502쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XI. 83 CAPUT XI

ARGUMENTUM.

Ad disputasimem, a qua diser eror. redires, nimis manifesta inelucta, si argu mentatione detecta segregaιοῦ idest , Deum aeternum esse. ct immortalem Nihil, excepιο peccaιο. designari posse. quod ex st, ct siti totum non debeat . Eidem Deo. vel eius imperii ordini peccarum nihil cficere; Aureliam, cuius egregiam duinam sortem religisse Ius icit, ea , quae Dei est, aeternitate no frui. Re Fens lavdem ed δεδειa . Angelum, informemque materiam denuo a emporis vicissuudine eximit

Am dixisti mihi Domine voce sorti in ca aurem

interiorem, quia tu aeternus es , solus habens immortalitatem sa); quoniam ex nullae specie motu vemutaris , nec temporibus variatur voluntas tua ς quia non est immortalis voluntas , quae alia , &alia est. Hoc in conspectu tuo claret mihi, & maingis magisque clarescat Oro. te , atque in ea mani in

se statione persistam sobrius sub alix tuis .. Item dixisti mihi Domine voce forti in aurem interiorem , quod omnes naturas , atque .sub stantias, quae non sunt quod tu es, & tamen. sunt, tu fecisti &hoe solum a te non est quod non est , motusque voluntatis a te, qui es , ad id , quod minus est b , quia talis metus delictum atque peccatum est. Et, quod nullius peccatum. aut tibi nocet , aut per in turbat ordinem imperii tui, vel in primo, vel in imo. Hoc in conspectu tuo claret mihi , & magis magisque clarescat Oro te, atque in ex manifestatione per sistam iobrius sub alis tuis

illa e reatura tibi coaeterna est, cuius voluptas tu solus es te teque perseverantissima castitate hauriens , mutabilitatem suam nunquam &nusquam exserit, & re sibi semper praesente , ad quem toto affectu se tenet, non habens futurum quod exspectet , nec in praeteritum traiiciens quod meminerit, nulla viae. variatur, nec in tempore ulla distenditur. O beata, si qua ista est , inhaerendo. beatitudini tuae, beata sempiterno inhabitatore te atque illustratore suo i Nec invenio quid libentius appellandum existimem Caelum caeli Domino, quam comum tuam contemplantem delectationem tuam , sine ullo deinfectu egrediendi in aliud , mentem puram concordissime unam sta-hi limento pacis sanctorum spirituum , civium civitatis tuae in cae .lestibus. , super ista caelestia III. Unde intelligat anima, cuiua peregrinatio longinqua facta est , si iam sitit tibi ; si iam factae sunt ei lacrymae suae panis . dum dicitur ei per singulos dies, ubi est Deus tuus p si iam petit a te unam, & hanc requirit, ut inhabitet in domo tua per Omnes dies vitae suae I . Et quae vita eius , nisi tu ρ Et qui dies tui , nisi aeternitas tua , sicut anni tui , qui non deficiunt , quia idem ipse es ρ Hinc ergo. intelligat animai quae potest, quam

503쪽

838 Consessionum Lib. XII. Cap. XI.

longe super omnia tempora sis aeternus , quando tua domus, quae peregrinata non est d) , quamvis non sit tibi coaeterna , tamen indesinenter, & indeficienter tibi eo haerendo, nullam patitur uicissitudinem temporum. Hoc in conspectu tuo claret mihi, & magis inagis. que clarescat oro ete , atque in hac mananslatione persistam sobrius sub alis tuis. IV. Ecce nescio quid informe in istIs mutationibus rerum ex et remarum atque insimarum . Et quis dicet mihi, nisi quisquis per inania cordis suis phantasmatibus ι agatur, & volvitur : quis nisi i aialis dicet mihi, quod diminuta, atque eonsumta omni decie, si sola remaneat insormitas, per quam de specie in speciem res mutabatur, R vertebatur , possit exhibete vices temporum p Omnino enim non potest; quia sane varietate motionum ce) non sunt tempora: & nulla varietas ubi nulla species.

editiones omnes, quas . ut semper in haexe Benedictini imitantur . hbee ve bapraesenti eap ti. eeu sammarii laeci prae. seu ut e Ioia a D a diri eis. Veram non eogimur hie preuliare Dei magisterium eredere. Haee omnia suo Augustinus ἐngenio detexit et at revoeat in Dioviri a voeem . veD quia de eisdem dotriatibus Dos istos faeit Catholiea sideat vel quod eisdem naturali quidem studiod tecti L. sed de omnino ad aeternam sa. iutem eredendis adeo vehementer adhae serit . ut huius modi ratione aliquid Di vinae lueis suspieatus sit. Ut enim Q. perbus v. g. pheremum , etiam quae non debee propriis viribus tribule , serena usus modestus homo omnia ambit HDi Uinum subsidium revocate . Vox istas,iis est robusta ratio , non peeuliari. ted eommuni nobis Dei benesie o eonis cessa et Aaris ine/νiον mens, qua ratio nem illam , seu argumentarionem ordi.

amna . Ae adtendimus.

suis operibus frequenter observat. Lib. a. de Lihero Arbitr. c. I p. n. 33. - Vo - luntas ergo adhaerens communi, alis - qie ineommutabili bono'. impetrat petis,. ina . te magna hominis hona . eum ipsa siti mediem quoddam bonum . Volun. is tas autem aversa ah ineommutabili,ia Ee eommuni bono . co aversa ad pro is priam bonum , aut ad exterius. sne

is ad inferius peceae . Ad proprIum

sas , quae conrisere nos vatine aquas .

.) cuius os aptas ta HItis os . Ita . genedictinis testibus . in MSS. Germanens, polr, tensi, de aliis sex nee notam visas a nobis, Ms. S. Mar Pes. Car. 8t op Limo S. Cr. At ipsi Benediastini e rara Vet. Am. Lov. de aIis elitis , quibus

Non qu dem male a & utraque lectio in Idem . adit a nisi quoi ieiecti iis quae

seqauntur, tequo perseverantis na easti. rate Em . ni gis eongruit , de Angelieae eonsta aliae intimiorem , doctioremque ra. die em detegit , quod nempe eius voluispias so us Deas st. Nos autem ineon stantes sumus. quod nune in re hae, nune in illa voluptatem eaptemus acuitis peregriuatis Oe Benellis

ctinis adstipulamur . qui lectionem hane

,, Duis xs facta es . Praetulimus te. is et iovem Bal. Ana. de Er quae ηx pluriis ribus MSS. eomprobatur . dc hie apriri Prime convenit ; nam isthaee verba 4 Uari istetistist . ad illa reserunt r. quam Duo spo om, a tempora sati aeteretis. J Videt ieet. sensim priorum verborum usque ad haee . quam Iove θι. sere suspendkar a Si autem legena dum esset, quaastim peregrimatione , mox eaderet. ει ibi e nareestaret . Cum Lov. de Arii. est som. Nobiseum autem sant M s. S. Mar. Ricar. Fes. Car. 3c optimus S. Cr. Prae dentia verba . sa e lestibas

o. lce. signifieant aut luminum caelo. rum , nempe Empyreum super ea elos istos naturali ratione deprehensos emi nem ,

504쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XII. 839

netis et vel Eeclesiam triumphantem uo. st .ae hale 'elut prae si le*tem .m fluo peretricata astu est. θ. am hane a. irvelliet xs , accipe verba R. in mi it p. I 1 v. 6. . ex P. I m eriν iste coepit pro eetecis & coeI t vi tere malos , de multa ma., Ja , quae ante nou nouer t. εe ea matas Domnum: rasume, quod inerat tu ,1 meu longinquus , inquit . ux ea.., Multum a te reeessi peregrinatio mea, , lacta est longinqua. Non)um veni in Patriam illam . ubi eum nullo malo,, victaruΕ sum et nondum veni ad ilI mis iocietatem Angelorum . ubi seandata is non timebo . mare autem nondum

,, iam iba in a incolatas ., quaa factas est . Ineola tui peregrina fis licio . Imala dieitar qui habitat ri

, , terra Eliena , non im civitate sat . . .

ia Et ubi longinquas Aliquando eum

se Peregrinatur humo . inter meliores. vi. ia vit, in patria sua scirete viveret ι.

sed non se ea quamlo de illa lorusa.. lem caelesti peregrinamur ... Non se. ., patria illa ter alem . uhὶ omnes... boni: quieumque inde peregrinatur .

., inter malos est a nee recedere a mali ,

.. potest nisi eum redierit . ad scitetatem ., Angelorum &e. Sed quod ait i lo , Loneisqti s facts οβ perieris alia.. maxime earum vox est . ide' . ipsa, ... Eeelasae . quae laborat in hae ter .. ra . Illius vox est ἔ quae elam e a

Vide tamen eam em s. D. & in Psai. D8. ad ου io serm. s. n i. Non vero admodum reluctabimur . si quis peregrinationem hie pro in armitare murali.& culpa postam arbitrabitur et sequenatem enim v. laebia fuit a minam/a , qui apu l ipsum est , malaum peν tria ala os .at .a mea r se exponit n. 8.M. Ne pexurina iovem corporalem istoιώ- geres, animam dixit p/ν Erinari. Corpus per griuataν ιοris . amma peregrinatu affect b. . si a inaureis teννam . peregri naris a D a r ές ainaueris Desin , adsceadis ad Deam . Ang tua autem nunquam vel paululum deliqu e , εκ I.eet delinquere possit. in i Ieatis tamen , qualem cominmaniter diei mus pro sus expers est. Ge. te lupeeiora verba . castis p regriniati. Dυ ηευ a facta est. de q tibus eomment. praeeel. ciea Io loeo actum est. hoeee posteriori selisa accipienda esse. ampliussu pleamur. s. si M vrν opsto instiguam θι. iEt Aristoteles e lim tempus definiit lib. 4.Phrsie. e. Ita Μώνου sta malas fesuadamst iu . O post rias. Ea Angelus. Aurem

ARGUMENTUM.

Sermniem tolligensi statuit . duo Leet Deo non e eterna , te stris tamen exper ris . Angelum a se nimis bene 'matum ; ct materiam , good omnis firmae

bono destituta sit. Miserit inde ut prima Genesis uerba rem sensim prodans o naua praeditam Apecie, ct uirisi abra minime a suam

Iibus consideratis, quantum donas Deus meus, quan tum me ad pulsandum excitas, quantumque pulsantia peris : duo reperio ,. quae sectiti carentia temporiis bus , cum tibi neutrum coaeternum sit. Unum quod ita formatum. est, sine ullo desectu contemplationis, sine ullo intervallo mutationis , quamvis mutabile,

tamen non mutatum , tua aeternitate atque incom

mutabilitate perfluatur. Alterum quod ita insor me erat, ut ex qua forma, in quam formam. vel motionis. vel stationis mutaretur , quoi

te mae

505쪽

86o Consessionum Lib. XII. Cap. XIL

tempori subderetur , non haberet. Sed hoc ut informe esset O non reliquisti , quoniam secisti ante omnem diem , in principio caelum& terram , haec duo quae dicebam . Terra autem invi ubilis erat,& incomposita , & tenebrae super abyssum tu . Quibus verbis insinuatur sormitas , ut gradatim excipiantur , qui omnimodam speciei privationem, nec tamen ad nihil perventionem , cogitare non posis sunt, unde fieret ait crum caelum , & terra visibilis atque composita,& aqua speciosa, & quidquid deinceps in constitutione huius mundi non sine diebus Ib) factum commemoratur , quia talia sunt, ut in

eis agantur vicissitudines temporum, propter Ordinat a commutatio nes motionum, alque formarum. M sed bos Οι ἰasorm eset, aια νεώ-σalsi. is Qui inter informem . de formatam a teriam nihil temporis intereesse; suit erum , ut alibi ex ipso S. D. visum est , illa hae prior natura, non tempore suio c. cogitare an a passa ν. Quod de ra. tione intelligendum est i Nam, ut alibi di Timus , materiam primam omni prorsus forma denudatam vix , Et ne vix quidem scutissima ingenia phantasia cogitate , me ditari exacte possunt.

Et in sequentibus loquitur, ut in ereati me mundi veros naturalesque dies et psos esse, minime se iusiciati innuat. lmiamo vero lita a. de Gen. contra Manicitiae. 13. de alibi manifeste eos dies agnoseit. Nihilominus aquilinus Dodor ad plarimas propemodum inextrieabiles diise ulta. tes . quae in enumeratione naturalium dierum emergunt. propulsandas, elude das . selitentiam ingeniosissimam ad Paganorum Religionis nostrae stin plieiora irridentium retundendam aulaeiam aptis simam exeogitavit . de Iib. I a. de Civit. Dei, Δ r. fusus vero lib. 4. de Gen. ad Litt. a e. 21. digessit, elaboravit. Et non una ratione communivit. Ea sententia ,

quam levioris ingenii homines mille caespitationibus . & somniis corrupere. plura quidem in sui subsidium . Et male is fatem advocat; at vero euncta ad unam Te voeat . dies videlie et in Genesi enu meratos . Angelorum diversos intuitus seniseare: qui quidem utpote admodum Iummo si , recte Pro diebus p untur. vel in diebus signis eantur . Ut dies in vespere . de mane dividuntur 1 quod ringelorum intuitus alius sit vesperti nus . alius matutinus; Ille est qui eae.

exa res ipsas Batur les minime exturrens, mon omnes tenebras exiuit , ερ vespere

instar emoritur ; Hie vero qui inspoctiare, ad Dei laudem reserens, quasi mane in ampliorem laeem gestat. At iuvat hie ex pluribus , quae S. D. in rem hane habet , aliqua saltem Lectorum oeulis sistere. Lib. D. de Civit. cap. I. a med. vi Si tamen tio, de vesperam diei huius.

ia de mane aliquatenus congruenter intelia is ligere valeamus . Quoniam seientia ., creaturae in eomparatione seientiae M Creatoris quodammolo vesperaseit is temque lueeteit . de mane sit . eum deis ipsa resertar at laudem dilectione misia que Creatoris 4 nee in noctem vergitur, , , uia non Creator ereaturae dilectioneis relinquitur . Denique Seriptura eum is illos die a dinumeraret ex oesine., naiari quam interposuit vocabulum noctis εδε Non enim ait alie ubi, Facta est nox eis sed . Fucta est v Deνa , ti . G timis ea maiso dies satis. Ita dies secuntur. A de ceteri . Cognitio quippe creatura is se ipsa de loratior est , ut ita di eam .is quam eum in Dei Sapientia cognosci is tur x velut in arte . qua facta est .

M ldeo vespera congruentius. quam nox,, dici potest; quae tamen, ut dixi, eum is ad laudatidum , Ee amandum refertur M Creatorem . recurrit in mane. Et hoeia cum sMit m cognitione sutipsius, die , , unus est i eum in cognitione firma. menti, quod inter aquas inferiores. dei, superiores caelum appellatum est, dieaia se eundus i cum in cognitione terrae . M ae malis . Omniumque gignentium . se quae radieibus continuata sunt terrae. . dies tertius i eum iu cognitione lumi is nariam maioria, εc minoris, omnium is que silerum . dies quartus ; eum in is cognitione omni uin ex aquis animalium is natatilium, atque volatilium, dies qui , tu si eum in cognitione omnium anima- ., lium terrenorum , atque ipsius homi ista nis , dies sextus. J Nec ista contemnas .

506쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XII. MI

quas. per metaphoram Scripturae t iteram in alienum senium detorqueant ; praem Mait enim gravissime idem S. I . lib. 4. de Gen. ad Lit t. c. 28. N. 4s. α Neeia quisquam arbitretur illud , quod dix. , de tace spiritali. & de eotidito die ψυ

templatione , quam habee in Vertio,. Dei . de de eognitione , qua in seipsa

., creatura cognoseitur . eiusque relati . ,, ne ad laudem ineam mutabilis veritata.., ubi peius natio videbatur rei saeten, ,. dae . quae eognita est sacta , non iam .. proprie . sed quas figurate . atque ab .. legor lae convenire ad intelligendum ., diem . ερ vesperam . Et mane et sea aluis ter quidem quam in hae eons et inp., quotidianae laeta huius. & eorporalis

.. non tamen tanquam hic proprie . ibi , , figurate . Ubi enim melior, εἰ certior . . lux . ibi verior etiam dies: cur ergo, non & verior vespera de verius ma

. . ne Nam s in istis diebus habet quam. dam declinationem suam lux in ocea,

,. sum , quam vespere nomine nuneupa. mus , de ad ortum iterum reditum. i. quod. Mane dicimus; cur Ec illic umis speram non dieamus , eum a conten M., platione Creatoris ereatura despieitur. ,, ot mane cum a cognitione ereaturae,ia in laudem Creatoris i adsurgitur 3 --.. que enim ει Christus se dieitur lux .ia quomodo dieitur lapis r sed illud pro

is prie, hoc utique s gurate. Hane vero sententiam Augustinus minime pro aris , ac laeis prὐpugnat illaec etiam eertam habet a sed quo doctior. eo modestior , Ee ubique prudentissimus. .am lutat tui de retegit velut piobabilem praedicat . nullius importune sussragium postulat , Et quemlibet proprio arbitrio relinquit; paratas etiam nova ad fulgente luee . id re oerie iudieii, meliori substituto. Lib. xi. de Gen. ad Litt. cap. 6 . Ee r. ra Qui dies cuiusmodi sint . autia perdisse ite nobis. aut etiam impossibi. ,, te est cogitare . quanto magis dicere,. Se . Aut enim aliqua lux corporea est. - s. e in superioribus mundi partibus,, longe a conspectibus nostri , sue undo,, sol possmodum aeeensus est aut lucis., non ine sgnis eata est sancta Civitas in

.. sanctis Angelis, de spiriti bis heatis. de δε qua dieit Apostolus die. J Lib. 4. de

Gen. ad Lith e. a s. post med. α Qvis.

, quis ergo non eam . quam pro nostro,, modulo vel indagare . vel putare po- , , tuimus . sed aliam requirit in illorumis dierum enumeratione sententiam . quaa non in prophetia figurate, sed in hae,, creaturaram eonditione proprie , me.

- liusque posse intelligi a quaerat. Ec di .

se vinitas ad ιatus in .euiat . Fieri enim ,, potest ut etiam ego aliam his divina. Scripturae verbis eo ne ruentiorem seria.. tasia inveniam . Neque enim ita haneis eoa firmo, ut aliam, quae praepone ia da fit . inveniri. non polle contendam . daanquam tamen. systema iugeniolis. smum iis dot bus. leeati quanquam ta eta sietaeitate , de modestia praedicatum a adhue quorumdam aut levis . aut audari

eis ingenii hominum passum est censuras qui Augustini quidem ingemum , soleriatimque ερ in hoς admiraei. Angeliciarum dierum hypothesim fassulis, excepere .

eamque iam eitra temeritatis, ac etiam

erroris periculam. de notam eligi, doee. vi , praedicari non posse Nateraru ut .mo vacat hie pro ea xa . haud brevi sermone vigerenda dissertationem seribe. - . At vero et it in toto Augustinus. si ostendero e ire a iudisium illud plures..iras lone e doctissimos ei vel utcumquaprae iv iste, vel sequutis inde temporibus adstipulatos i alios vero non reluctatos suisse. Quod eam egerie iam P. Laure tiua serti Erem. Augum t. a. de Theo. log. Dise Ip4 lib. xx. eap. M Prop. I. navaro pio, de et ulito iustem honorem inis vide a m , eius hie prorsus verba reeita ho. α Deinde ineonsulte opponitur eenia is soriae sevoritatis notatio alie ut doctriari nas . quam alii vel sequuntur. valia plurimum eommendant. vel nulla antisia n adversona eastigandam esse conee se dunt . Talem essa Augus mi saper. Ge... nesm expositionem nemo unur igno. M rat . Eamdem iam it adiderat lib. α,, Stromatum S. Clemens Alexandrinus Lia te ab ea non abhorruisse Athana sumis Observat lib. t. de opere sex dierum , cap. s. peta vi s. It in eamdem ma-- nibus pedibusque Isidorus lib. i. daia Summo Bono . eap. s. Cassiodorus ge is neris nobilitate . itterisque clarissimus, , in a. Divin. Institui. cap. 2 a. Iuniliusia Asrie anus in aureo super Genesm ii δε bello . Contendit Friderieus Cavardais q. I. in Uexam. ar. io. neque ab illaia recedere Anthrosum lib. t. in Neram. δε eap. 3. Et Magnum Gregorium lib. 31 M Moral. eap. t.. Neque alii patres. is qui sex dies distinctos numeraveruntia illi eo eensendi Augustino adversari, is nis hane dierum distinctionem tepetant

507쪽

DE Consessionum Lib. XII. Cap. XII.

. ex . temporum Biterra edine , quod faciunt revera plures 1 sed Augustinas,. de Genesi aggressus est poeuliarem dic., qu si lienem, quam Xistus Senens, lib. . a. gibliotb. S. tam sublimem. & eru, M ouam esse indieat . t ut neque aute . , mrque post Augustini tempora talia

a unqa .ina prodierit . Sunt autem in aliis

, qua definienda quaestione ii Patreai, praeponendi . qui ut eam assequerenia , tur . vim suam , nervosque omnes ad .hi hue eunt. Quid vero de hae sententiati, Magiuri . ae Duees Seholost leo eum pAlbertus Magnus a. P. q. ra. art. 6.

κδει M. inquit. Augssληa censeationis dum . S. Thomas in a. Sent. distina

a. ra. q. a.. artis 2. expositionem Aug .

νe r addit haee plane verba r Opiuiori Aat tim plus mibi ριοι. ι . Atque iti. . Summa P. 1. q. s s. art. 5. admittit., in Angelis cognitionem vespertinam, M de matutinam . per quom S. P. sexia dies ceveseos exposuit , illo, ut seq.- aet . egregie de hae re disputando

.. nibus respondendum existimavit . In ., quo & se Augustinianum probavit . &,, eeteris Theologis praeel rum re v. vi rentiae exhibuit arga omnes Patresia exemplum . Eumdem imitatus est Amaidius Romanus in Nexamer. s. P. cap - 16. Et caietanus cap. i. In Gen. Exta re emtioribus in partes Augustini ae eesierunt permulti . Franciseus Mae

- alii as ad Maeedo a. t m. Collat.., col. 4. diff. a. Disputavit in Reade. mi a Patavina non semel pro Augustia is na sententia notissimus P. Serr . Mitto ., Dionysum Cartulianum . Pro eo pium... Philonem Iudaeam . aliosque eomplu- is res. Nam sarta liq et ex dictis senten tiam Augustini elari stimos habere

tronos . reo pugnatorcs seerrimos, alis., que ex omni classe sanctorum Patrum... saerorum interpretum , Seholastiemis rum Theologorum ex Ios laudatores ria esse denique ranam in solem eoaxan. is tem , & corvum emeitantem prope, . lovem , qutiquis magni Augustini sena.. temtam in cireulis vellicat, & sugillat. . Propostio a. Augustini de s multanea . . creatione sententia non solum ab ommis animadversone immunis est , verumis etiam probabilis,& prope certa. Muia ,. ta Augustiniani hue argumenta eonges.., seranti sed notiora proferam ; εe ea

- quod pollieitus sum ) notatis mela

tis .enturam in a. dist. 3. ar. l. q. .

Seotum a. d. st. 3. q. s. Suareet lib. 2. de Opere sex diei. e. IO. Vasque 2 r. p. disp. 33. cap. a. & alios plures. Bannes r. P. q. I a. ar. I. laudat pro eadem opinione & Metelliorem Ca Eum . Vide denique P. Iae. Viae. Serry t. s. Prae. DE . Theolog. &e. Disp. unica de Muniadi Opi seio &e. Praelect. a. Et hae e uearrepta occasione . admodam probabilem . nobilissimani gutem Augustuli set gentiam a censuris v iudicaremus .

508쪽

Consessionum Lib. XII. Cap. XIlI. 863 CAPUT XIII.

ARGUMENTUM.

Derum profitetur , uiuari se . in creatione eaeli . ae restae dierum non factum mentiosem', quod Angelus , O maleria ιempori, curem Iura rationi-ιαι , ,hnιs sis παίου itur flauidem non as vulgi sensum δε eaeis . Oserra, sed de caelo caeli , ac terra iMi Mi. Hare autem ister Angeli- eum iugenium pausis , grassibus, steririnatiris minime subditum eximiis lau-aebus celebrat .

Oc interim sentio , Deus meus, cum audio loquentem Sciapturam tuam, In principio fecit Deus caelum & terram ; terra autem erat invisibilis , & incomposita , & tenebrae erant super abyssum οῦ neque commemorantem quoto die feceris haec . Sic interim lentio , pio pter illud Caelum caeli , Caelum intelle eluale, tibi est intellectus nosse simul ca , non ex parse , non in aenigmate , non per speculum, sed ex toto in manifeliatione facie xH ad faciem : non modo hoc, modo illud ; sed quod uictum est , nosse simul sine ulla vicissitudine te misporum , quae sister Lahere modo hoc , & modo illud ; quia ubi nulla spe etes , nusquam est hoc , & illud. Propter duo haec primi istus formatum , & penitus informe, illud caelum, sed Caelum caeli, hoc veto terram , sed Ierram in vis bilem , & incompositam ; propter duo haec interim sentio sne commemoratione dierum dicere Scripturam tuam. In principio fecit Deus caelum & terram ; Ilatim quippe subiecit , quam terram dixerit . Et quod secundo die commemoratur factum firmamentum i & vocatum caelum, inlinuat de quo caelo prius sine dis bus sermo loquutus si . . Iso fi t ex med de alibi drete Ia salute, ερ late probat S. Thaiadoeet nou semeta Lib. 4. de Gen. ad mk i. p. q. 38. ar. a. ubi quum plura L tr. c. I s. initio. ' Quamobrem potest dixisset, concludit. Quaecunque igiis aliqua sortasse in eum disputando eero ,..tur Per unam laeelem intelligibilem coais tare. ut dicat sublimi uni caelorum An. A gnosci potiunt, cognoscuntur ut unam ,, gelos non alternatam contueri , primo is intelligibile , & ideo simul eoguos eunis rationes creaturarum incomae utibiliter tur. Quae vero per diuersas specie is i. vethia Uei ineommutabili veritate . . ., intelligibiles cognoscuntur, ut uiuersa se se deinde ipsas ere ηturas . dc tertio ea. ., intelligibilia capiuntur . . Angeli igituria rum etiam in seipsis e gnitionem at ea coluitione , qua cognoscunt res per , laudem referre Creatoris; sed eorum ., Uerhum Onama cognoseuut una intelia metitem mirabili Deilitate haee omnia ri ligibili specie . quae est essent a divina , M smul posse . . Numquid tamen dicet ri Et ideo quantum ad talem cogniti is dec. J Et cap. 32. n. 49. paritet ini- , . nem omnia simul cognos eunti se ut Aetio . α u etiam taM sina ι omnia. qaia ia in vatria non erunt volubiles noli raeaeaa Ieckndam semperam moras . - .. cognitiones ab aliis in alis euhites, at .ae μιηι διιs Ui , cum oris os . er ac- , . que redeuntes . sed Omnem selen .idis si , ct in ιο cum sciam redit . uι ,. tiam nostram fmul uno conspectu viis rassas oriaι- fea sectiadum pateatiam is debistus . ut Augustinus dieit in is . siritatim menιis aureiae , ctincta . qaae , , de Trinit. cap. 16. Ea vero cogniti volaeν ι fmal aoιitia fariιιιma comprehes ,. ne . qua cognoscunt res per specie Rerer a Inl

509쪽

864 Consessionum Lib. XII. Cap. XIII.

M innatas , omnia illa smul possunt intel.

ligere . quae una speeie cognoseuntur, , , non autem illa , quae diuersa. J statuit etiam a r. I. eiusdem quaest. liuel lectam Angeli nunquam elle in potentia et quod in arg. Dd castra probat ex Ruis gus . lib. 1. de Gen. ad Liti. e. s. inde se rem dilae idans. α Respondeo dio

,. dum, quod se tu Philosophus dieit inti a. de Anima . & in s. Physe. intelle

M eius dupliciter est in potentia . Uno ., modo se ut ante ad distere. vel invenire, is id est, an equam habeat habitum selen. M tiae . Alio modo dieitur esse in m. is femia r se ut eum iam habet habitum, , seientiae , sed non considerat. Plinio se igitur modo . intellectus Angeli nan.

is quam est in potentia respectu eo eam ., ad quae eius cognitio naturalis se ex , , tendere potest . Sie ut enim &e. seeun. . . do vero modo intellectus Angeli m. ., test esse in potentia ad ea , quae eo. enoscit naturali cognitione. Non enim

. . omnia . quae naturali cognitione eo.

.. gnoscit . semper acta considerat ; sedis ad eognitionem Verbi ,& eorum , quae .. in Verbo videt, nunquam hoe modo is est in potentia . quia semper actu in ri tuetur Verbum , & ea . quae in Uemia bo videt &e. J Art. 3. statuit . & e. vineit . Angelum non coruoseνe di

ct diuido ada. Art. s. Angelum e tres nain toralia nullo modo . ei rea supernaturalia tantum per ae eidens salii posse, puta si ex naturalibus supernaturalia iudieare aggrediatur, a qua dementia quum pro .eus abst Angelus honusa hine iustum nee aliquando, nee ullo modo salii tuto prae . dieare possumus. Λ Non ex pareo erc. Intuetur glud Apost. i. Cor. e. 33. v. I a. His mas istine per Decolam ia aenigmare rrone autem facie ad faciem. Naue e

gnosco ex parto e itine autem cunosam.

ιαι θ eoauitas fam . Per Decatim a per rem s puta mentem . vel animam ὶ Dei reddentis Imaginem . Lib. s. Ae Triuit. c. g. zz Quale sit, & quod si hoe spe culum s qnseramus , profecto illudis oecurrit. quod in speculo nis imagori non cernitur. Noe ergo sacere eo nati ,. sumus . ut per imaginem hane, quod

is nos sumus . videremus utcumque aia quo facti sumus . tamquam per spe ... culum . Noe seniseat etiam illud ,- quod ait idem Apostolus a Nas a re .. νε velala facio gιoνiam Domia. D. a. Iantes si) θα speeulantes dixit . peria specu lum videntes , non de speeuta prospicientes . Quod in Graeca linguaia non est ambiguum . unde in Latinam is translatae sunt Apostolieae literae . lbiia quippe tie. J In aenigmatot in obseura allegoria , vel similitudine. sicut ipsemet

exponit lib. a s. de Trinit. C. s. n. as.& i5. Ea parse i Velut a latere . per medietatem , Imperfecte i ut satis liquet,& fatentur omnes Saerarum Scriptura. rum Interpretes. Sed qui haec hene te nere gestit, videat integros Augustini ser.

mones, quos laudavimus. Videat etiam l h. iues de trinit. e. Io. n. s. & c. a 3. .& 14. lib. s. Q in Deuter. q. s. n. a. lib. a1. de Civit. Dei. e. 29. n. I. & a.

i. Et haee s de Angelis ut beatis

loquamur. At vero eoadem nec ex na

turae eonditione per speeulum . in aeni g. mate . & ex parte cognostere satemve Theologi, dum non per speetes a rebus aeceptas eos e gnoseere , & meditari statuant. Quod ut contingat ipse Augustinuε explieat lib. a. de Gen. ad Liti. e. g. lib. 4. e. 3 r. lib. m. de Civit. Dei. e. s. , M alibi . Nee non S. Thomas egregius eius diei pulus a. p. q. s s. ar. a. in cuius aci corp. eam plura dixis sit . eonelud;t. - substantiae vero su A periores, idest Angeli. sant' a corpo ribus totaliter absolutae . immaterialiis ter . Ee in esse intelligibili subsistente, is & ideci suam persectionem intelligibiis lem conlequuntur per intelligibilemis fluxum . quo a Deo species rerum is cognitarum aeeeperunt smul eum in is tellectuali natura . Unde Augustinus is didit a. super Gen. ad liti. quod cete-- ra , quae infra Angelos sum, ita ea ua , samur, ut prius fiant in cognitone ra-- tionalis ereaturae , ae deinde in genereia suo . 1 Cumque s hi vibiecisset primo

ιὸIIlaitar die. respondet zz In mente Angeli sunt similitudines creaturarum , non quidem ab ipss creaturis aeceptae.., sed a Deo . qui est creaturarum ea uia ., si , & in quo primo sis ilitudines re-- runt ex*stunt . Unde Augustinu, die ieia in eodem libro sa) . quod se ut ratioia qua creatura conditur . prius est inia Verbo Dei, quam ipsa creatura. quaeia conditur a se & eiusdem rationis co-- enitio prius si in creatura intellectua

is li, ae deinde est ipsa conditio erea

is turae. H

510쪽

Confessionum Lib. XII. Cap. XIII. 86 s

Ex his eon eludimus , Augustinum hie Angelum non adeo peculiari sub ra. tione sbi obiecisse, sed vago . de ineerto

uti sermone 1 de de praecelsa creatur, illa de secundam naturae . ει secundum gratiae dotes dicere . Quandoquidem solum . puta . vias si , quoad naturalia . oeciatim , ae astina . Et panis e gnitionem tollit .

ciom. Ita Er. ot su. quibus addere possumus Ms. Rieae. praeterentem . in moti satione Diiei cte. Lov. de Som. non male . i. manifestar a seio θι. Et ex propria conditione naturalia obie.

Rogelum intueri diei posset ex observa tis commentariis praecedenti . & prio .ri. Et ex opposta ratione naturalia quo. qu. obiecta agnosei a nobis ea parie, ριν Λιιώitim. m aeuigmate .

I. Verum . insignem diment ratem amplius diis mulare haud deeri . Si eum quae Augustinus a cap. s. de Angelorum seliei sorte protulit . simul tuti.

1a ex adantur . videtur eius opinion Angelos quoslibet vix creatos , mox hea titudinem adsequut ab eaque peceat malos decidisse . eui perseuerantiae beneia heio boni adhaesere. Di me ollar augeatur ex pluribus in hane rem sententiis .etiam exactioribus , quas Augustinus ali.

hi tradidit . Nos qui genio ubique i hievero debito, ac iure brevitati studemus,

unam recitabimus . Lib. a1. de Civit. Dei. c. a 3. initio . m Quoei rea cuivis lamia non disse uitet oecurrit utroque e -

, , iuncto e mei beatitudinem. quam recto M proposito in te Ilectualis natura deside. . . rat . hoe est de ut de bono ineommvisis tabili . quod Deus ea . sine ulla dici A lestia perfruatue . Ee in eo se in a

, . ternam esse mensuram . nee ulla d a. is h latione cunctetur . nee ullo erroreis saltatur . Uane habere Angelos lueisia pia fide credimus i hane nee antequam .. eaderent habuisse angelos peceatores.., qui sua pravitate illa luee privati sunt, , , consequenti ratione colligimus , habuis., , se tamen aliquam , etsi non praesciam is beatitudinem si vitam egerunt absqueri peccato. profecto credendi sunt . iacensent nondulli de naturali Augu- sinum heatitudine dicere. At id vero ad libitum et, ut integrum S. D. ser αὐ- diem diligenter adtendenti eor stabit. Ioan. Laur. Berti t. a. de Theolog. Diseiplinis lib. Io. eap. 8. de hae quaestione disserens . haec expendie initio m in beatiis tudine trea potissimum dotes sunt diis, , stinguendae . Prima est quo a beatiri sunt recti per gratiam di altera quod , , absqua ulla molestia praesentis bonis vi delectatione fruunturi tertia denique.,, quod immutabili bono tanta scientiati de caritatis plenitudine adhaerent , ut 4, eertissime se iam se amplius non ess ais eas ros 1 Inde statuit proponi. I. S. P. Aut ina, .anquam is μνώit Aufeios coadum isse Mosos beatiradine supera a tarati, quao punit sinom fotie raris nmper expost tam complectriator . Et pro Post. a. Aasiastinas rim λι Avolos con ditas esse ooatos . non Ioqiatis in Isia Maritarino sortirati , sed porias de Man-ιadiso βρον. ρων ali protit rias priares Aotos campν..endia , trariam filico. θDactam dolosation/m . si. d. Maras..diae opisnas νa i iashoara . Verum de id nimium nobis videtur. Aut certe res

in omni luce posta haud est , nec presise tractata a sed qu dquid si de .iri docti iudicio. Ceti semus nos, Augustinum amplitudine i ni , ες ponere speciem Pro gener ει scilicet beatitudinem squam passim quum de eomprenhensoribus aia simus, nominamus pro felicitate comis

prehensoribus , viatoribusque communi. Adeo ut A selorum nondum coronat rum beatitudo eiusdem . non quidem

intentionis, sed speciei di et possit eum illa , quam hominet maxime sancti hae in vita non rato adsequuntur. Id ex ipso Aneustino deducitura neque enim S. D. primis genaria humani parentibus veram propriamque beatitudinem aliquando adseruit a at vero eisdem propemodum phras bus, quibus Angelorum , de nostr rum protoparentum beatitudinem praedi eat . Lib. 11. de civ. Dei. cap. II. quum dixisset ea p. praee ecl. de dicturus esset seq. do Matitudine Angelorum, haec in ter posuit m Nee ipsos tantum si , quod is adtinet ad rationalem, vel intelletiva.

vi lem ereaturam, beatos nuneupandos.

is putamus t Quis enim primos illos ho. se mines In paradiso negare audeat he M tos suisse ante peecatum . quamvis deis sua beatitudine, quam diuturna, velis utrum aeterna esset incertos s esseeis autem aeterna . nis peee assent ) eum ,, hodie non impudenter beatos voee. o mus , quos videmus iuste , ae pie . ,. cum spe suturae immortalitatis hane

M vitam

SEARCH

MENU NAVIGATION