L' Epidico commedia di Marco Accio Plauto trasportata in versi sciolti toscani con il testo latino e alcune note da Rinaldo Angellieri Alticozzi patrizio cortonese

발행: 1759년

분량: 151페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

Ep. Ioppiter te sy perduit. Th. Mitte. nunc iam me .uisistise ad vos ire vetuit domum , Venire ad Chaeribolum iussit huc proxumum , ibi' manere iussit.

Eo uenturus es ipse . Ep. uuid ita ' Th. Dicam , quia

patrem

Prius se covvenire nos volt , nequὰ conspicari, quam lae

argentum

Luod debetur pro illa dinumeraveris . Ep. Heu aedepoιrrs turbolenta es t Th. Mitte me ut eam nunc iam . Ep. ss9ὶ Haeccine ubis ibit senex Τ 6φὶ Puppis Per unda es probe . Th. uuid suc ad me attinet , quo

tu intereas modo 'Ep. Luia perire solus volo , te cupio perire mecum ' Benevolentem, cum benevolente . Th. Abi in malam remi maximam a fue

Cum isae conditione . Ep, I sane , si quiae festinas

magis. Th. Numquam hominem conveni , unde abierim lubentius a

- . Epa - .ls Pro perdat . Sic loquntur Comi- ουρὶ Scibis , pro sciet more Plautino, ei. Teren. Phor. A. I. S. a. Iuum hoc est Haeceine feret ubi Sene Dii omnes perduInt , & noster alibi . sesely 3 γ Pleonasmus . Sic supra nunciam, di s6οὶ Hoc est : uuando uiuem necesse est. paulo inferius Iervus homo. Ea qui . bus perspicue liquet, quod ii, & similes loquendi modi , ex Latio sermone in Italicum tamquam ex primo sonte promanarunt . Dicimus e nim , & nos vernaculo idiomate , - gia , qua incasa , νη somst ser- νε

ut ego peream , magnifiee , re goriose pereundum est . Allegoria desumpta est a navibus . Vbi advertendum participium verbi pereo Pas sua significatione , quod non facile in alio reperias . Aliqui legunt pertunda , de alii perdunda , & haea

secunda Iestio tolerabilivr prim ,

32쪽

Che me ne vada, mentre espressamente M' ha proibito di venire in casa, E di farini v eder , e vuoi pia tosto , Cli' io vada da Cheribol qui vicino, , E li ly attenda , ov' em ancor verrho. PerchE p n. Se pria non ha contato it preetEo , Che deve per colei, non vuol vedere,

Vo che sia da par mio. D. Cosa mi preme In quat mantera tu periscap D. SoIO i M. Non vorrei rovinar , bramo compagno

' Te ancor, com' δ il douer tra' buoni amici. Te. V. alle iarche con questo desiderio.

33쪽

34 ACTUS PRIMUS ..

Ep. Mie hinc abiit et solus nunc es . aio in loco hae est vides , Epidice : ns quid tibi do in tete auxitii es ho* . ab-

Tantae in te impendent ruinae nis su θ' suis firmiter . Non potes subsistere , itaque in te irruunt montes mali Neque ego nunc quomodo expeditum ex impedito fa

ciam me , . .

COUlitim placet . Ego miser 67in perpuli meis dolis Senem,

Vt censeret suam sese emere si/δεω , ii suo Ilio

Fidicinam emit, quam ipse amat, quam abiens man

D sibi nunc niteram ab Legione adduxit animicatissa iro . Cori uis perdiri : nam ubi senex senseri e Sibi dato verba , virgis dorsum de υ ciet meum .s7c At enim tu praera se: s7 FNihil astic. Plane. hoc a, corruptum 's caput ἀini In tuo eonsilio , in tua. prudemia& ideo dicit rate ', pro te absosute , ad exprimendum quod in se ipso p sita sit omnis spes episti di pericisum. 613 Periisti,, actum. de te .. 633 Allegoria ducta ab aedificio anan minitante , quod nisi tignis suffulciatur,

vel substineatur , necessario concidet ;& in. eadem allegoria manetia OpPο-suit sub Nere . hoc est per se stare .l6 Montes ma-- Genux dicend Plauto frequena ad exprimendam copiam summam rei alicui s. Sia in Pseud. A. t. S. I. Mons malo moeroris, & alibi Monus . amenti . tes, Syntaxis insolens,& rara, cuiuS senis sus , , Neque ullum consilium placet . quomodo, me , ex impedito faciam ex reditum 66ὶ Invertit per Anastrophen nomina saepenumero expeditus , ex impedito , & alibi. Namqui ρ pro qui-Mr ι homo pro homo sexFi . Notabis insupee Plautum nostrum mirifice delectari oppositione verbo

reddere; tunica raua, Disi, e ci iD Hoc est indura a vetira perpella

Liv. Lita. a. C. 13. - Nec νamen perpetia potare ηε, in acie dimicarent .s68, Subintellige .ut ecimpararem, Ierem 69 Λlteram amicam , quam ignorabat Strathippocles suam esse sororem .. an Hellem, quae lacerabitur virτis.. Usurpatur a Plauto etiam in mascu- lino se ere.. Pen. A. A terromes treis corios contrivisi bubulos. De coriis, quibus lota conficiebΡturiat 3 3 secum ipse loquitur Epidicus rO-gitans quidnam a se M tot angustiis.

agendum sit

et in Consilium ,. quod ego meditabar , nihil valet .s 3ὶ Plane interii

34쪽

D. Se n' . andato r siccomi solo Or pensa bene, Epidico, in che stato, Di cose ora tu sei ; qualche ripiego 'Se non ritrovi, set perduio affatio. Hai tanti guai d' in torno, che se presto Non vi si pon riparo , alfine E foret a Di ro vinar, si grande E il precipietio. Non so come mi Ar per isbrigarmi

Da tanti laeci ; iri steta disgrariato Sotio color delia Tmarrita figlia A comprar con inganno it Ueechio indus La Suonatrice amata dat figliuolo ;Come pria di partir m' avea prescritio . E adesso egii dat campo s' h condolia Un' altra amica: Quante stam late

35쪽

7s Nequam homo es, Epidice ς s73 . qui tibi libido est

i76ὶ Luia tute, tete deIeris . iauid faciam 3 men tu rogas . I u quidem antehac aliis solebas dare consilia mutua . Guid' aliquid reperiundum est, sed ego cesso ire obviamri olescenti , ut quid negotii sis , sciam 8 atque ipse illic es . Tristis est. Cum CbaeribuIo incedit aequali suo .

Huc concedam , oratιonem tinde horum placide s7n persequar .

fit animi tam parvi , ut nullum et . modo qui aliqua re. abundant , non consilium suppetat. autEm inditentes-mdiuum dare PORUM Libido est tibi male loqui Peri- . sint . Ait ergo Epidicus , secum phrasis verbi Bbet , ut etiam suist quodammodo loquens. Desin rae Plautus in nomine , pronomine , & senti perierio tibi eonsilium , qui ismparticipio . Sic, ni pra imp tratum, tangopree iis abundabit, , ut altim mu Meadere , pro impetrare . M aliae tua dare sui es. Totus hic locus est innumerae similes dicendi formulae . . pulcherruno dialogiamo exornatus. 76 R, furendum ad illud superius ,, 083 Auscultem , & intelligam ; transla mo nequ- , , hoc est , bomo es ms- . te, metaphora a. venatione dorum

36쪽

Veramente non sei buono a niente, Epidico l Che oecor tanto inquietarsi , se es perdi tu steta Z e che far devo di Μe lo domandi lup Eppur sole vi Dar de i consigii altrui : ma chep un cona pensio Bisogna ritrouar. Meglio E ch' in vada Incontro at giovin , per saper le cose

Mi par brusco, ne vien col sito compagno Cheribolo , sentia mo qui in disparte.

37쪽

SCENA SECUNDA

Str. Em tibi sum e cuius omnem , Chaeribule ἰ atque I admodum Mortim moerorum, atque amorum summam tu ed, ctaui tιbi . 'Ch. Praeter aetatem di virtutem sultus es, Stra thippocles: Id ne te pMet . quia captivam genere prognatam bono Iu praeda es mercatus quis erit vitio qui id vortat tibi

Str. Qui invident , omves inimicos mihi , isoe fa βο

At sa pudicitiae eius numquam nec vim , nec vitium attuli. h. Iam soc probior es , 9 meo quidem animo , cum iu amore temperes . ., Stra

si Narravi, exposui frequ-tativum ψ mimigi Plautus , ne quid turpe devexhi eaico, quod aliquaud. pro sim- Captiva suspicentur , quae postea plici ponitur , ut hic . - ipsius Strathippoclis soror invenieta suisus es , plusquam Par sit , o tur . aetati tuae , O virtuti rec. Iuxta meam sententiam , eam in a. 3ὶ Hoc prudenter a spectator ibus vult more sis moderotus .

38쪽

s CENA SE CONDASTRATIPPOCLE , CHERUOLO , ed EPIDico in disparte.

Cheribolo , t' ho detto , e te disgragie Tutte minutamente, e r amor mio. Tullo intendesti . ciri rii torto , Stratippocle , E alla tua gio vineEZa . e at tuo talento; Che ii vergogni, una sanci ulla schiava Nata di buone genti aver comprata

St. Quei, che son di natura invidiosi

Gi ho ritrovati in elo tutet contrari.

Continente perosinor son stato

Nerso di Iei . n. violaneta scuna, . La pudicietia sita non ha Asserta. . .

G. Tanto pia te P approvo , se sei stato

Μorigerato, e che te tue passioni

39쪽

4 Str. ,3 rebit agi, qui dissdentem verbis solatur sis ,

B eg - emicus , qni in re dubia re iuvat, ubi re es opus . Cli. aBid tibi me vis facere 8 Str. Argenti dare qua

draginta miHas , . . 'Duod Dauisae detur , unde ego illu/ funipsi foenore. Ch. Si hercle haberem non negarem. Str. 7ὶ Nam quid est igitur retulit Bexeseum esse aeratisne , F ad rem auxilium emoria tuum es Ch. Iulii ae de pol γ omet ' in clamore defatigsr , disseror. Str. Molim issiusmodi amicos furno mersos, quam foro. Sed operam Epidici, δὶ nunc me emere pretio pretioso velim, Ouem quidem ego bominem irrigatum plagis s/3 Pisopi dabo , Nisi hodie plius inibi comparassi quadraginta minas , Uuam argenti fuero elocutus ei solstremam Dilabam.

3ὶ Eleganti verborum incremento uintitur ad confirmandam senrentiam cuius sensus , & explicatio tota pen det ex ossicio . & munere keri 9 &non simulati seu inanis amici. Vbi more studio repetitum vidntur . a 6ὶ Haec est, ut monuimus in superio tibus , una ex syntaxibus insolentibus . quibus utitur aliquando Plautus , ubi pronomen relativum coniungit cuni genere , nulla habita 'ratione casuS .

Quid tuterfuit p quid profuit Idest te mihi esse beneficum verbis

tantum , non vero operibus , ubi. eleganter a Uimn emortuum ad rem , quasi dicat . dc mihi eam lam OPeram Praestas quasi mortuus esses. '

ρὶ Ve sese purget ab amici crimina tionibus , subdit rationem Chaeria

. . . . . . a M

bulus, quam ob rem eum factis iu- vare nequeat , quia et Empe . ere alieno gravatus sit . Immo . N ' ipse . inquit , t magnum aes a remiam eontraxi , & creditores mei suum re- . Poscentea, me clamore obtundunt, atque enecant . Duferor . hoc est crucior'. lacςror: in quo sensu Texen. Αael.

Me miseram differor doloribus .cro Parot omasia , seu laesan adagium, cuius senilis , licet suboscurus , esse videtu2'I, cum tu tiι fur, aere Aleus fis gravatus , V quas immersus in maric ', debitorum . mihi inanem operam resas , masim ste potius immergi in. furno coli o ,, Et .est sermo imprecatorius. Alii diversimode intePpre- tantur , sed Baec magis arridere via

40쪽

Di qua rania Filippi per pagarii

Α quel Banc hier, da cui Ii presi a cambio. . Non mi trovo denari, e se ii a vesti, Te gli darei ben volontieri. St. Ad unque Perehh in voce mi fai tanto sparate , Se co' fatii non sat far mi uia servietio p . Mi sento tutio di romper la testa Da' creditori anch 'io; mi trovo immerso Di debiti in un mare. St. Amici tali In un forno pisi tosto io bramo immersi . Ma or si che pagherei ben volontieri

Un tesoro, e anco pili , l' opra d' Epidico. Che s' egli a vista non sapra tro varmi aranta Piastre , lo sero frustare, E cosi concio pol vada in galera.

iii Antiptosis non rara apud nostrum, qua nempe ponit casum pro casu . Sic Aul. R. S. s Ego voeem bie me audire uisus sum. si a Atticismum Plauto lamiliarissimum. sic fatuos sarea , vitam vivere , A

. aliat infinita exempla. 33 Pistores. a pinsendo , seu eunterendo frumento dictos, & locus ex

iride ad huc ossicium deaenatus Pistrinum appellatum , in quo paupe

res vel reos . aut ad vitam sustentandam , vel ad scelus expiandum mitti solerent ; inter quos Plautum nostrum molas Versasse, in eoque Comoedias suas , seu fabulas eomposuisse, Auctor est Gellius Lib. 1. G. 26. r syncope Pro eo araverit s 'ut saepissime occurrunt exempla in hac fabula, aliisque .

SEARCH

MENU NAVIGATION