장음표시 사용
161쪽
IM DE ELLIPSI ET PLEONAS MONec vera ellipsis est in talibus locis, ut in hoc Aescha d, Agam. 1393.
παίω δέ νιν μ' κἀν δυοιν οἰμωγμασιν μεθῆκεν αυτου κωλα ' καὶ πεπτωκμιτριτην ἐπενδίδωμ. Latet enim nomen. πληγῆν in Verbo παlis. Et ubi sequiatur Verbum, ut in eadem Aeschrii tabula v. 579. Ita . τί τους ἀναλωθέντας ἐν λεγειν, τον ζωντα δ' ἀλγειν παλιγκοτου ἰquem locum Propterea attuli, quod Lainberti Bosii error in novissima editione non est notatus. Nam Ρriore tantum versu allato Ρ. 661. ellipsin fingit, quae addito altero Versu nulla est. Par error est Ferd. Stoschii p. 25. in v. ἄκοιτις. Alter modus multiplex est, quum nunc animi quodam motu cohibiti aliquid reticeamus, . ut apud Ho
ειποτε δ' αυτε ἐμειο γένηται ἀεικέα λοιγον δειυναιτοις ἄλλοις nunc vereamur aliquid ut impium aut male ominatum dicere, ut in Aeschrii Agamemnone V. 505. Oς ουτ' ἄναυδος, Ουτε σοι δαίων φλογαουλης ορείας, σημανεῖ καπνω πυρος,
ἀλλ' το χαίρειν ιι ἄλλον ἐκβάξει λέγων , 'τον ἀντιον δε τοῖσδ' ἀποστεργω λογον. nunc denique alterum, quae omittimus, ipsum addere Velimus, ut apud Aristophanem in Ranis: γλωσσ' Oμωιιοκ, - χχυλον δ' αἰργησομαι. quod genus in primis frequens est in proverbiis: unde in libro isto de ellipsi haud raro inter ellipses commemorari videas, quae, ut aposiopesis, omitti debebant, ut in V. βινειν, διδάσκειν, ἐπάγεσθαι, καταισχυνειν, λακτίζειν, Nihil horum recte ad ellipsin reseretur. IM Nam illud genus, in quo e praecedentibus ' vel sequentibus verbis aliquid uitelligendum est, eo ab ellipsi dissuri,
162쪽
IN GRAECA LINGUA. 153 quod in vera ellipsi id, quod intelligi debet, nusquam
dicitur: aposiopesis autem eo quidem cum ellipsi convenit, quod in utraque aliquid Ρrorsus omittitur, sed diversa est
ab ellipsi eo, quod in ellipsi aliquid ob rationem grammaticam, in aposiopesi Oh rhetoricam rationem abest. Dicimus vero grammaticam rationem, qua aliquid sic ad sententiam deest, ut oratio ad usum linguae integra habeatur; rhetoricam autem, qua Sic, ut ne ad grammaticum quidem usum oratio integra siti Hinc intelligitur, aposiοΡesin, ubi usu omissio sic probata fuerit, ut ad grammatica, Ieges nihil desiderari existimetur, in ellipsin verti, veluti in formula εἰ δ' αγε, in qua explicanda nol- Iem Schaeserus, quod toties eum secisse dolemus, Iectorrcs veram rei rationem doceri cupidos destituisset; nollem etiam Honium reprehendisset, Verissime de hac se
m. Quid per ellipsin omitti possit. Quod si ellipseos propria est ratio grammatica, quae posita est in eo, ut oratio, etiamsi aliquid omissum sit,
integra esse eeimeatur, quia id, quod omissum est, necessario tamen intelligi debeat, ut quo non intellecto se tentia nulla sutura sit: videndum est, quid hoc sit, quod 105 in quaque sententia neque ita sit necessarium, ut non Ροssit omitti, neque ita suΡerssuum, ut omissum non desideretur. In tali caussa qui statim ad usum et consuetudinem confugiunt, non vident, etiam usum quibusdam adstriactum esse legibus: quas ille quum violare nequeat, liberest tamen in his, quae per illas leges licita sunt. Hoc dico, quum quaedam sint, in quibus ellipsis non possit esse, in his tamen, in quibus admitti potest, alias ellipses
usu Probatas reperiri, alias repudiatas. Νοs quidem non de his, quae non receptae sunt, hic dicendum Putamus, sed de illis, quas nullus Potuit usus adsciscere. Vis omnis et copia orationis in eo expromitur, ut enunciationes lamentur, quas alio nomine sententias aΡ- Pellamus. Harum valde simplex natura est. Constant
163쪽
enim omnes, ut logicorum areessationibus utamur, e subiecto, et Praedicato, et copula. Esse enim debet et de quo quid dicatur, et quod de eo dicatur, et denique etiam dici re vera aliquid de aliquo necesse est. Iain si quaerimus, quid horum Ρο it omitti, prima se offert co-Pula. Posito enim et de quo quid Praedicetur, et quod de illo praedicetur, id, quod reliquum est, Praedicari
alterum vere de Hiero, sponte intelligitur. Continetur 1 autem copula verbo eo, quod et Omnium Verborum In ' ' xime necessarium est, et in omni alio verbo latet, quia, si verum dicere volumus, solum est Verbum, id est Verbo, quo esse significatur. Quare haec usitatissima omnium
ellipsis est, qua hoc Verbum omittitur. Ουκ άγαθον πολυκοιρανέζ. Deinde etiam subiectum omitti Ρotest, sed, ut sponte in telligitur, non aliter, quam quum de eo Sermo est, quouaut ubique possit et in omni sententia subiectum esse, aut in certa quadam re necessarium sit subiectum. Aliter enim non Ροsset cognosci, de quonam Subiecto Sermo easet. Ηοc, quod ubique Subiectum eSSe Potest, est Pronomen τίς:
εχοιτε καὶ δυναιτο , κάλλιστος πονων.
Ilud, quod in ceria re neeessarium est subiectum, ex illare, quid sit, cognosci debet, ut quum υει Vel βροντα dicitur, quod de Iove est intelligendum. Commemoravi eiusmodi exempla, in quibus oratio omni subiecto caret. Sed est etiam alia quaedam ratio, qua subiectum non totum sed ex Ρarte omittitur, ut in huiuscemodi exemplis, δτῆγν κιθάραν, ri αυριον , το ἐμβατ M. ιον et quorum Similis est ratio, ut illorum, in quibus subiectum necessarium omittitur. Nam quia Ροsita descriptione, qualis est τῆν - κιθάραν, αυριον, ψιβατζριον, vix Potest aliud quidquam ad explendam sententiam deSiderari, quam εχων, ριελος, haec omnia, ut quae nemo non eSSet
164쪽
mente subsiliuturus, omitti coeperunt. Sed cavendum est in hac re magnoΡere, ne quis, quod multi secerunt, ibi quoque de ellipsi cogitet, ubi ellipsis nulla est. Certi enim in hoc genere, minimeque dubii sunt fines ellipseos, si quis recte animum advertat. Ellipsis est, ubicumque in his, quae describendae rei Caussa Posita sunt, necessaria descriptionis pars deest. Deesse autem talem descriptionis Ρartem nunc res
ipsa arguit, ut in hoc, τὰ - quia hoc cognito
nondum constat, quae res ita describatur; nunc grammatica ratio ostendit, ut in his ὀ τὴν κιθαραν, ή αυριον,
quorum in priore exemplo desideratur nomen, quod casum, qui hic positus est, regat; in altero, quum femininum , non neutrum genus adllibitum sit, certum intelligi substantivum, idque generis seminini, apparet. Caeterum hoc quoque clarum est, hanc necessariam descriptionis partem, in cuius omissione ellipsis versatur, non Posse aliam esse, quam ipsum subiectum. Nam quia subiectum intelligi per se et cogitari Ροtest, nemo, Commemorato subiecto, desiderabit praedicatum: contra praedicato Posito, quia Praedicatum non Ρotest per se intelligi, ne cessario desideramus subiectum. Non est ergo ellipsis,
ubi id nomen, in quo est rei descriptio, Iicet formam II 10Sbeat adiectivi, id est praedicati, re tamen Pro subiecto, id est instar substantivi, habetur, sive ex usu, ut in his, ὀ ἐρώμενος, eti ἐρωμενη, sive ex rei natura, ut ὀ μαιορ, το καλον. Nam in Isis Ρlane nihil intelligitur, praeter id ipsum, quod his verbis continetur, in quibus genus
Personae satis ipsa nominum forma indicatur. Frequentlasima haec ratio est, in genere neutro, in quo qui ubiquo μερος, πραγμα, intelligunt, non minus inepti
Funt, quam qui γαμειν et γαμεισθαι per ellipsin dici Ρutant Pro γαμιν γυναῖκα, γαφιεισθαι ἀνδρί Et hi qua tandem ellipsi talia e dicabunt, ut τὰ ευ, τὰ χαίρειν
Immo genus neutrum in Graeca lingua, ut in aliis linguis omnibus, rei indicandae insemit, quam aut nolumuS, aut non possumus clarius describere. Quod si interdum ιιερος, πρῆγμα, χρῆμα addita reperiuntur, id non est argumento, ubi haec nomina absint, omissa eMe, Sed magis Oneu- .
165쪽
dit, alias Prorsus esse locutiones, ubi iis additis res certius describitur, alias, ubi non Ροsitis minus definita est oratio. Nam haud raro ne Potest quidem aut horum nominum intelligi ullum, aut aliud, veluti in hoc, τὰ σωφρον,
quod est o τι σωφρόν ἐστιν. Dictum est de copula et subiecto. Accedimus nunc 10s ad praedicatum. Hoc vero per ellipsin omitti nullo pacto Potest. Nam quum omnis sententia hunc finem habeat, ut praedicetur aliquid de aliqua re, apertum est, eam nullam Prorsus futuram esse sententiam, qua de aliqua re nihil praedicaretur. Itaque in tanta multitudine nominum, quae Per ellipsin aut Vere omittuntur, aut omitti Ροsse multis Visa sunt, mirum est tamen, quam Pauca adiectiva vel ab his, qui ubique ellipsin commenti sunt, in hunc numerum. referri Potuerint. Quorum adiectivorum non est riui unum, in quo agnoscenda esset ellipsis, nisi hoc quoque non ab ipsis scriptoribus, sed ab librariis omissum esset, ἁπαλον dico in sermula ονυχων, quam sermu- Iam res ipsa docet absurdam esse, nisi disertim adiectivum addatur. Quod si haec vera sunt, sponte intelligi tur, non modo adiectivi Vel quaecumque nomina Praedi cati officio funguntur, sed ne adverbii qindem, aut prae-Positionis, aut coniunctionis ellipsin esse ullam. enim quid aliud sunt, quae Ρateticulae Vocantur, quam Voculae, quibus praedicata quaedam et rerum inter se cogitationumque Variae rationes significentur Θ Sed in hac re, si in ulla alia, Plerosque omnes mihi adversarios fore video,
quum nulla usitatior esse, quam Particularum, maXimeque PraeΡοsitionum ellipsis credatur. His vero respondebitur, Posteaquam inceptum semel cursum istuc deduxe
110 Reliquum est aliud genus ellipseos, quod non in una
harum Partium, ex quibus quaeque enunciatio constat, Sed in omissione Plurium Ροsitum est. Cuius rei simile quid
Lamberius quoque Bosius commemoravit, quamquam n τι maiore cum iudicio, quam cum quo totus iste liber compositus est. Quum enim Bosius non potestatem, sed se mas Verborum Uectaret, ubi nominum, verborum, Par
166쪽
ticularum ellipses enumeraverat, addidit etiam ellipses quasdam Plurium verborum. Atqui hoc temere esse et sine certo consilio factum, ex eo intelligitur, quod nunc in pluribus verbis una tantum notio inest, nunc uno Verbo Plures notiones, ac saepe integra aliqua sententia continetur. Quare nos, Posteaquam de omissione singularum Partium, ex quibus quaeque sententia composita est, diximus, nunc etiam de omissione plurium ex his partibus quaerendum existimamus. Est autem hoc genus duplex. Nam Paries istae quum sint numero tres, aut duae tantum
Ac duae quum omittuntur, has videmus praedicatum et copulam esse, quae eadem est, quam Verbi ellipsin
vulgo Vocant. Omne enim Verbum, Praeter Verbum ESSE,
nisi ubi id exstare significat, ex praedicato et copula Compositum est. At, inquiet aliquis, si praedicati nulla est ellipsis, multo minus Ρraedicatum simul cum copula omiti III
Poterit. Enimvero nisi singularis quaedam ratio accederet, verissime hoc obiiceretur. Verum istae verborum ellipses Omnes in uno genere Versantur, quod eiusmodi est, ut praedicati omissio idoneam defensionem inveniat. Neque enim universum Praedicatum, sed pars eius talis omittitur, quae qualis sit, ex ea Parte, quae Commemoratur,
facile inieIligi possit. Viar primo Latina locutione, quaa
hoc ad me: in qua hoc subiectum est, Praedicati pars quia ad me; iam quod intelligitur, allinet, in eo et co-Ρula invenitur, est, et reliqua Pars praedicati, intin 'quae quum Per se nihil sit, satis clarum est, eam intel ligi, altera parte posita, aliquid ad me. Graeci eadem locutione utuntur, sed simplicius: qui quum dicunt, τί του
το προς ἐμε; intelligi quidem Posset προς κει, sed quum
iidem simpliciter et o προς τι de eo, quo aliquid spectat,
dicere soleant, consentaneum est, solam intelligere CοΡulam, ut quum dicunt τί ἐμοὶ τουτ' ἐστίν; Eadem ratio, quam in Latino isto exemplo demonstravimus, in alii, obtinet formulis etiam apud Graecos. . Ita quum dicunt ἐνὶ quod plene dicendum esset ἐνὶ λείπειν. III, qua lacusione ne quis putet etiam subiectum per ellipsin
167쪽
omitti, hanc omissionem moneo ex illo genere esse, quod supra ab ellipsi seclusimus, quia e praegressis Vel Sequen-112tibus verbis τουτο intelligitur. Sed contradicit in hac formula nobis Schaeserus, non magis in Graecis verbiqἐνὶ λογι', quam in Germanicis einem morte, ellipsin esse contendens. Quod quo argumento dixerit vir doctissimus, equidem non assequor. Nimirum nulla est ellipsis, quum Graece dicimus, τουτ' ἐστὶν ἐνὶ λογωόιι αρτάνειν, quod iisdem verbis Germani dicunt, sed qui
dicit, sive Graeco utatur, sive Germanteo Sermone, Oυτος ἐνὶ λόγ' ἀμαρτανει, is si plene loqui existimandus
esset, profecto non diceret, hic nihil aliud quam errat, sed, hie uno in dicto vel verbo errat. Huius generis aliae multae sunt ellipses, ut quae sunt in exsecrationibus, ες κορακας, ες φθορον, εἰς ολεθρον, Verbis omisso; aut in Precibus, μη προς σε γονάτων, quod in primis PersΡicuum est exemΡIum: nam quis in tellecturus esset, si quis in eamdem sententiam diceret, μη σε non additis προς γονάτων, id est ea parte praedicati, ex qua altera Para, ἱκετευων, una cum Copula.dia sponte intelligeretur ρ Vnum addam. Hoc genus 'ellipseos qui, ut vulgo solitum est, iis Verbis explendum censent, quae in quibusdam locis addita reperiuntur, multum videntur ab recta ratione aberrare. Vt qui proΡterea,
quod apud Homerum est, χρειώ γὰρ ἱκάνεται Ουκετ' ἀνεκτος, in his με ταυτ 7ς τιμῆς, intelligen-IIa dum putant ἱκάνεται. Nam sicut ubique, ita hic quoquo
ea verior est ratio, quae omnium ma ne si lex est.
Quare rectius εχει intelliges. Venio ad ea exempla, in quibu8 onmes simul en clationis partes, id est integra sententia, omittuntur. Atque ex illis, quae supra uniVerse de ellipsi dicta sunt, sponte intelligitur , non Ρosse de eiuSmodi sententia se monem eSSe, quae sola per Se constet, quod huius omissio ad brevitatem in dicendo pertinet, sed necessario talem intelligi quae cum aliorum constructione Verborum coha reat. Est enim ellipsis oratio non integra, quae usu integra habetur. Sic plena oratione dicitur, μη δρῶ τάδε,
168쪽
enim in lais ορα, quo Verbo haec tria continentur omnia, quibus ad integram sententiam Opus est, set; ὀμων ισθι. Quamquam non repugnem, si quis mavult intestigi, λεγα σε Oραν. Nam fere totum hoc genus ellipseos in huiusmodi sententiis versatur, quibus nos velle aliquid, vel cu-Pere, Vel desiderare, Vel probare significamus: veluti εἰ γενοιτο ' αλλ' εἱ 3ιεν δώσουσι γερας ιιεγάθυμοι 'Aχαιοί. Citiusmodi formulas is demum, meo iudicio, recte explicabit, qui non certum quoddam verbum, sed universe sententiam, qualis requiritur, censebit intelligendam esse. Obscure enim talia cogitari solent, et, quum clare enu 11 ciantur, inter ΡIures formulas libera optio est.
Iam Posteaq iam universe de ellipsi expositum est, accommodabimus disputationem nostram ad ea, quae BD Sius iique scripserunt, qui librum Bosianum additamentis
auxere. Quorum commenta faciunt, ne satis esse videatur naturam ellipseos in universum declarasse, nisi etiam fontes indicentur errorum, quos ille venandarum ellipsium
furor progenuit. Ac quum tres sint Bosiani libri partes, quarum Prima de nominis, secunda de verbi, tertia de Particularum ellipsi est, nemo qui accuratiore imbutus sit Graecae Iinguae cognitione, non intelliget, plerasque et lipses,' quae quidem hoc nomine dignae sint, in secunda Parte inveniri, quae est de Verbo; in prima autem Parte nominum ellipses Plerasque omnes, quippe ad trecentas, incredibili inscitia temere fictas esse; in tertia denique Parte, quae est de particulis, ellipsin, si Vera sunt, quae supra disputavimus, non reperiri ullam. Dicatur primo de ellipsi nominis. Et quum supra ostensum sit, Praedicati nullam ellipsin esse, apertum est, quae sint nominum ellipses, eas in hisce tantum nominibus Versari, quae sive substantiva, sive adiectiva, sive Pa 115ticipia sint, subiecti uisiar, id est pro substantivis, habean-
169쪽
tiir. Quorum omnino, quemadmodum indicavimus, duplex ratio esti Nam aut totum deest subiecti nomen, quum non potest dubium esse, de qua Te sermo sit, aut pars omittitur subiecti, ubi ex ea parte, quae Posita est, altera sponte intelligitur. In priore quidem genere, in quo totum abest subiectum, nihil dissicultatis est. Quamquam fuerunt, qui ne hic quidem ab errore sibi caverent, ut qui εἰδωλον intelligendum censuit iii hoc Hesiodi
αυτλα δ' ἐκ γαιης πλάσσεν κλυτὰς ' παρθένφ αίδοινὶ ικελον 'ubi nemo sanus aliud quam τὸ intelligi volet. Alterum vero genus, quod aliquanto impeditius est, plumnas secit fraudes iis, qui nimio ellipsium studio ferebantur. Quorum quidam errores Plane pudendi sunt, ut quum inter ellipses diversitatem appellationum retulerant, ad ἄστυ intelligentes ad τώ- oςκουροι Vel Aq- καὶ κορη, ad Vel Μουσα, Καλλιοπη. Nec magis ad ellipses pertinet, quum Verbum intelligitur ante
aut postea Positum, ut πολλὴ τῆς quo quidem
haeserus non debebat Ρ. 274. hoc Sophocleum referre, προσῶ ἐπ' εσχατον θρασους, quia Poetae non hac forma, Sed neutro genere utuntur, ut Euripides in Oreste V. I. II6 ὼ μέλεος, ἐκεiς ξυμφορας εἰς τουσχατον. . Caeteri errores in fingenda nominis ellipsi, qui aliquam apud imperitos verisimilitudinis speciem habere P Sunt, ediversissimis fontibus manarunt. Ac primum saepe ellipsin videmus ad auxilium vocatam esse, ubi nihil Ρrorsus aerat, quod desiderari posset. Id quum alibi factum est, tum P. 267. , ubi ad φρονειν intelligunt quod iure improbavit Schaeserus, qui vellem idem fecisset Ρ. I 38. , ubi του μηνος, τῆς Ἱμέρας,
et similia sic dici existimantibus, ut ἐκαστου et ἐκάστης omissum sit, accediti At Graeci hic non magis quidquam omittunt, quam qui Prorsus eodem modo loquimur Germani, aut qui similiter certe loquuti sunt, Romani.
170쪽
Miquis enim mensis, aliquis dies exempli instar est, ad quod caeteri menses ac dies comparentur. Mius . ne latissime patens falso inveniarum e Iipsium fons in eo positus est, quod saepe nomen Substantivum, sed formam habens adiectivi, pro adiectivo habitum est. Ex quo gener multos errores iam Schaeserus notavit. Exempla qui desiderat, abunde, quod miretur,
inveniet in hiis, quae de ellipsi nominum ἀνὴρ et ἄνθρωπος
congesta sunLΝοn rarius peccatum est in eo, quod certum nomen
intelligi debere risum est, ubi aut incertum, aut nullum esset intelligendum. Incertum dico, ut τὸ Vel τουτο, quo 11 ne ipso quidem opus est in iis locis, in quibus quid significetur, statim adiectum est, ut in exemplo, quod P. I S. allatum est: ει έει αυτους, οπως ἄν καὶ εχοντές τι ολαδε ἀφ&ωνται : ubi si aliquid omissum est, non εννοια, Sed τουτο debet intelligi; aut in Sophoclis Electra v. 495. προ τωνδε τοίμη7 τε, μ ποθ' ήμ, ἀψε ἐς πελῶν τε9ας τοῖς δρωσι καὶ συνδρῶσιν 'ubi minime, ut scholiastis visum, ελπις Vel θάρσος intelligitur, sed aut τοίτο satis est, aut, quod etiam Verius Videtur, iis, quae sequuntur, teneri se dicit chorus. Illarum vero locutionum, in quibus apertissime nullum nomen omissum est, largissimam copiam inter ellipticas videmus relatas esse, Praesertim ubi nomen generis neutrius
intelligi volunt. Talia' quidem, qualia sunt ό δίκαιος, οἰμαθqματικοί, sine ulla ellipsi dicta esse, neminem latebit, qui reputaverit, alterum horum nominum hoc denotare, Oστις δίκαιος εστιν, alterum autem usu in Substantivum vertisse. Eadem vero in neutris ratio est, non omnibus, sed plerisque. In qua re subacto qΡus est iudicio. Nam ubi nihil caussae est, quare certum nomen
intelligas, satius est intelligere nihil, ut in hoc, πολλαλοιδορεισθαι, παυρα λεγειν : quia in his non Verba, sed IIS univerae, quod multum aut Parum est, spectatur: unde HERM. OP. I. L