Godofredi Hermanni Opuscula

211쪽

202DE ELLIΡSI ET PLEONAS MOτῶν ἐναρων scribitur, nihil relictum est dissicultatis. Iam enim ψευσθεῖσα νικας ἀκάρπωτον χάριν iuiigitur, id est, defremdata fructu victoriae, et quidem ῆρα κλυτων δε- άρων , ob spolia ab Aiace auxilla deae relata. Ita Xenophon Anab. II. 2, 13. ἐπεὶ γαρ ῆμερα ἐγενετο, εΠο ρευοντο ἐν δε&α εχοντες τοἰ, ῆλιον , λογιζομενοι ῆξειν ἄμα a λίω δυνοντι εἰς κωμας τῆς Βαβυλωνίας χωρας'. καὶ τουτο μεν Ουκ ἐψευσθησαν. Hic quoque duae Iocutiones mixtae sunt, una ψευσθεισα et Ουοι ἐψευσθησαν, altera ἐψευσατο et O υνι ἐφευσαντο τουτο. Iam denique secundam rideamus accusatiri. adli4hendi formam, quae non est in commutatione diversarum Iocutionum, sed in aposiopesi. Huius generis nescio an

vix aliud possit exemΡlum Proserri, quam γνώμην eo nemoratum P. II9. Aristophanes in Pace v. 232.

ἀλλ' εἶμι καὶ γαρ ἐξιέναι, γνωμην εμην

μελλει.

Im Idem in Ecclesiis is v. 348. Α. τί δῆτ' ἄν ει'; μων ἐπ' ἄριστον γονῆκέκληκεν αυτῆν των φίλων; B. γνωμην γ ἐμήν.

Et in Vespis 983. θοο γαρ ἀπεδάκρυσα νυν. γνώμην ἐμήν, Ουδ' ἀν ποτέ ν' ἀλλ' η τῆς φακῆς πεπλησμένος-

Quid vero p num hanc solam de tot praepositionum ellipsibus, quas ostendimus temere fictas fuisse, admittemus p Immo tantum abest, ut hic commode videatur κατὰ intelligi posse, ut si κατὰ adiiciatur, sensus Ionge alius evasurus sit: quemadmodum apud Euripidem in Andromacha V. z38.

Quo magis adducor, ut γνωμην ἐμὴν Per aposiopesita dici putem Pro γνωμην ἐμῆν λεγειν, ut iliciam, quoasentio. Nam etiam alibi similis invenitur aposiopesis, ut apud Aristophanem in Avibus v. 27 .

212쪽

Et apud Sophoclem in Antigona v. I. σε δή , σἐ-νευουσαν ες πέδον καρα, τηὶς, η καταρνει μη δεδρακέναι τάδε; Erunt fortasse, qui simile perfugium quaerendum putent in Participiis ἐξον, παρον, δοξαν, ειρημένον, ἀρξαμε

νον, et quae sunt huiusmodi alia. Haec Vero magnopere vereor, ne non accusatrio Casu, quod Bosio, pessime I nPraepositionem μετὰ Ρ. 29. 30. intelligenti, videtur, sed, ut iam ad Vigerium significari, nominativo dicantur. Nam accusativus neque explicationem habet facilem, nec certa, quod sciam, testimoniorum fide nititur: quod secus est in nominativo. Est enim in hisce locutionibus, ut equidem existimo, non tam Permilatio quaedam diversorum loquendi modorum, quam transitio ab alio ad alium, altero abrupto. Euripides Phoen. 290. μέλλων δε πέμπειν μ' Οἰδίπου κλεινος γονος μαντεια σεμνά, Aoξίου τ' επ' ἐσχαρας, ἐν τωδ' ἐπεστρατευσαν Ἀργειοι πολιν. olebat poeta dicere, μέλλων με μέμπειν Οἰδίπου γονος επεστρατευθη, sed abrumPit Priorem constructionem, et infert aliam. Sophocles in Oed. Col. IIIs. ω ξεινε, μη θαυμαζε προς το λιπαρές, τεκν' ει φανέντ' αελπτα μηκυνω λογον' quum dicere vellet ει τέκνα ἀέλπτως φανέντα μηκυνειν με ποιει λογον. Quae ratio loquendi quum coepisset Par haberi, ac si τέκνων φανέντων diceretur, factum est, ut in quibusdam maxime Participiis etiam ubi non posset sic, ut initio, explicari, brevitatis cauma usumaretur. Euripides Heraclid. s. ἐγω γἀρ αἰδοι, καὶ τὰ συγγενες σέβων, αἐξον κατ' Ἀργος ἐσυχως ναίειν, πονων

πλείστων μετέσχον εις ἀνὴρ μακλέει.

213쪽

20 DE ELLIPSI ET PLEONAS MOI 8 XIL De ellipsi adnerbiorum eι consumti--3. Praepositionum ellipses nullas esse vidimus. Dicatur nunc de ellipsi adverbiorum et coriamictionum, in quo genere neseias Prosecto, quid sentiendum esse dicas de his, qui hic quoque, ubi vel sensus communis ellipsin spernit, iam Putidum adminiculum adhibere non dubitaverinti Pleraeque omnes harum ellipsium eiusmodi sunt, ut eas non Praeterire me pudeat. Nam nisi factum esset, vix credi Posset exstitisse, qui V. C. πλησιάζειν γυναικί, aut Titare non putarent dici posse, nisi ερωτικως et o intel- . Iigeretur. Qui si cogitassent, adverbia coniunctionesque Proprietatibus quibusdam et sententiarum inter se consociationibus ac dissociationibus indicandis insemire, quae nisi disertim verbis expressae Vel Propterea intelligi nequeant,

quod, si ellipsi locus esset, etiam aliena intelligi Ροssent:

numquam adeo absonam opinionem essent amplexi, ut Voculas, quarum omissio longe aliter quam adiectio sententias consormat, Per ellipsin negligi Ροtuisse crederent ). Sunt tamen nonnullae harum Particularum, quae quum etiam praestantissimis viris fraudem fecerint, dili gentius considerandae videntur. Eas Particulas ordine . EO,

qui est in Bosii libro, commemorabimus. ID Ac primo quo tandem iure αλλοτε existimabimus omissum esse in talibus locis, qualis hic est Euripidis

κειμαι δ' ἐπ' ἀκταις, αλλοτ' εν ποντου Vbi quid impedit, nequis malit Moτε intelligere, aut ne putet ita dici pro κειμαι δ' ἐπ' ἀκταις, Ουκ α , αλλ' αλλοτ' ἐν ποντου σάλφρ Quod si sapiinus, latebimur

nihil esse omissum, sed Polydorum, Postquam uniVeraedixerat se Proiectum esse in littore, 'accuratius describendae rei caussa deinde adiicere αλλοτ' εν ποντου σάλω.Xeque ulla est lingua, quin eodem modo haec enunciare soleati Vide adnotata ad Sophoclis Ai. 1133.

214쪽

Νοn meliora sunt, quae de omissione particulae ἄν traduntur, ex parte iam a Schaesero notata, quem quidem hic maxime speraveram multa e doctrinae suae thesauris largiturum esse. Equidem satis habeo breviter indicasse, quod longioris est disputationis, particulam ἄν ab antiquis sic esse usurpatam, ut nihil ad verbi modum pertineret. Quare Sicubi ΟΡtati rus vel coniunctivus vel etiam indicativus invenitur ea particula destitutus, ita est exiistimandum, hanc Particulam non esse additam; non etiam, Omissam esse ).

Multo peius ἐὰν etiam cum soloecismo intelligendum putavit Schoetgenius in huiusmodi exemplis: δουλος ἐκλήθης ' μη σοι I. Cor. VII. 2I. ubi recie quidem

monet Schaeserus, non opus esse ellipsi, si Priora verba 180 per interrogationem dicta accipiantur: sed ne hoc quidem

necesse est, quia etiam quum sine interrogatione Proseruntur, statim asParet, rem Sumi tantummodo ut actam, non ut re vera actam reserri. Atque hic quoque usus conun nis est omnium linguarum. Ob aliam caussam e numero ellipsium eximendum est

hoc, γονυ κνημης, ubi εγγιον non Per ellipsin, sed Ρeraposiopesin omittitur: quod frequens ebse in proverbiis

supra observarimus.

Νeque ulla est particulae εως ellipsis in hoc exemplo, μείναντες ἀπολ)ηξαι τὰ κλυδωνιον , quia infinitivus solus per se significat ut aliquid stat, quod ubi de exspectando sermo est, Sponte aPParet tantumdem esse ac d eo

Speciosior, nec tamen Vera ellipsis est Particulao η, ut in his: ου πλέον τῆς πολεως σταδίους ἀπέχοντα ἐπτά 'ετη γεγονώς πλείω οδομηκοντα. At hic tantuni abest ut ii Omissum sit, ut magis Praegressi nominis genitivus

De huius particulae omissione dictum est in dissertationade ea particula, quao scripta est editioni Britannicae Thesauri Stephaniani. Ac nullam esse huius particulae ellipsin vel ex eo 'Patet, quod omissio eius mutat sententiae rationem.

215쪽

mente repeti debeat: σταδίους ἀπεχοντα ου πλεον ἐπτασταδίων ' ἔτη γεγονως πλείω ἐβδομήκοντα ἐτων. Neque in illo ellipsis est, ἐλείπετο ουειν ευ αυτην φονευεσθαι, quia solus per se infinitivus significat ad precundum. P rum differt ab hoc loco is, quem ex Euripidis Alcestide v. 896. attulit Schae rus:

181 τί γαρ ἀνδρὶ κακον μειζον, ἀμαρτειν πιστῆς ἀλοχους

In quo loco quum recte ellipsin improbaret Schaeserus, non debebat tamen ita eum constituere: ἔμνqσας, ὁ μου φρενας ἡλκωσεν,

τί γαρ ἀνδρὶ κακον μειγνό) ἀμαρτειν

πιστῆς αλοχου. Quo modo qui loquutus sit, Vereor ut quisquam reperiri queat. Expedita sunt omnia, si sic interpungas: τι γαρ ἀνδρὶ κακον μειζον αμαρτειν, πιστῆς αλοχου sui πιστῆς δοχου non ex αμαρτειν, sed e comparativo μειζον Pendeat: quid Emm iam tristius est ad amittem . dum, quam μα --. Quid vero dicemus de eo, quod Porsono, Vir Graece doctissimo, etiam ῆν vel οταν per ellipsin abesse visum est in hoc Euripidis loco, Hecub. 1018. ἀλίμενον τις ώς ες ἄντλον πεσων

λεχριος εκπέον φίλας καρδίας, ἀμέρσας βίον. Tales enim particulae si omitti possunt, nihil profecto

usquam est, quod non possit ellipseos ope defendi. Par- scula stac, ut apud Homerum ωστε, Per se regit coniuncti vum, si res non ut facta, sed ut quae fieri possit, na

ratur:

182 τους δ', ωςτ' αἰπολια πλατέ' αιγων αἰπολοι ρεῖα διακρίνωσιν , επεὶ κε νομω μιγεωσιν. Νeque Vera sunt, quae de omissione particulae ἶνα p. zM. asseruntur. Loci, qui ibi commemorantur, non

216쪽

sunt omnes eiu dem generis. Ηοrum quidam Schaesero structuram habere videntur soloecam, aut quae speciem

certe soloecismi Prae se ferati Epigr. incerti poetae 249. πρι , λουτως ἐς κρισιν Lucian. T. III. P. 250. ἐθελεις ἐγιο αυτος ἐπανειμι ἐς

το πλοιον; et P. 265. ῆ ἐθελεις καταριθμήσομαι σοι.

At nihil hic soloecigini esti Sensus est: visne' i Sc conscendam: visne' enumerabo tibi: id est, si viri enum rabo. Scriptor epigrammatis pro suturo Posuit Praesens. Eodem modo nos loquimur: mittit dur so gehen Grvor gerichit. Alterum genus Iocorum tale eis: Anacreon XII. τί σοι θέλεις ποιήσω; -

Euripides Phoen. 34. βουλει τράπωμαι δῆθ' ολυς ἄλλας τινας, Homerus Iliad. VI. 340. ἀλλ' ἄγε νυν επίμεινον, ἀργα τεσχεα δυω. Idem XXIII. I.

θάπτε με οττι τάχιστα, πυλας Αἴδαο περ σω. Hic in Anacreontis et Euripidis versibus nihil est dissicultatis. Sunt enim hic quoque duae coniunctae diversae locutiones, una, τί σοι θελεις ποιῆσαι με; βουλει τρέ-IMπεσθαί με ἄλλας o&υς; quibus abruptis adiicitur coniunctivus deliberantis, ποιησω, τράπωμαι. Eodem Prorsus

modo Latini: quid Dis facium' obiter hoc adiicio,

Caussam, quare Graeci dicant ιωμεν, eamus, et similia, non etiam ιντε, ιωσιν, eamdem coniunctivi gignificationem esse, quam tetigi. Nam Proprie ιωμεν est deliberantium an eant. Atqui quid nos agere Oporteat, deliberare possumus: alii autem quid agere debeant quum deliberamus, aut ea frustra est deliberatio, aut id rursum

quaerimus, quid nos ab illis agi velimus. Quare quum

eos horiamur, non amΡlius comunctivo, sed aut imPer

suo , aut optasivo Iocus est. Oed redeo ad omissum ἴνα. Ne Homeri quidem versus aliter, quam ipso tuo coniun-

217쪽

ciivi explicandi sunt. Oria est enim ista ratio loquendie pari deliberatione, ut Si dicas, βουλει τευχεα δύο τ

ille re en animen: be abe mich, soli ich in die unt welt gelavcnNon Ροssum, quin paucis aliingam ellipsin particulae καί, quam quidam admisisse videntur, ubi εἰ est etiamst. At ne haec quidem ellipsis est. Nam εἰ non potest aliter

pro etiamsi dici, quam quum res vix credibilis comme-IS moratur, ubi apertum est, εἰ ProPriam Suam riin retinere, quia, quum res iSia numquam futura Sit, recte Ροtest per

simplicem conditionis significationem indicari. Aristophanes in Vmpis v. 298. οὐκ ἄν, μὰ τον Ar, εἰ κρεμοισθε γ' υμεῖς. Quare graviter erravit Brunckius εἰ tametsi interpretans apud Sophoclem in Aiace, v. 562. τοιον πυλωρον φυλακα Tευκρον ἀμφί σοι λειφαῖ, τροφῆς ἄοκνον εμπακὼ ει τανυν

τηλωπος οἰχνει, δυΠιενων θήραν εχων. Suidae ed. Mediol. in V. τηλωπος : κῶ νυν τηλωπος οιχνεῖ. Scholia Romana: κ' εἰτα νυν καὶ εἰ εκδζιιος νυν εστι. Liberabimus ergo Graecam Iinguam inaudito vocabulo et scribemus: τοιον πυλωρον φυλακα Πυκρον ἀμφί σοι λείηγω , τροφῆς ἄοκνον ε/ιπα , κεἰ τανυν τηλωπος οἰχνει, δυςμενων θηραν εχων. Accedimus ad ellipsiu omnium maxime Veciosam,

quae est adverbii μἄλλον. Homerus: βουλομ' ἐγω λαον σooν ε/ιμεναι, eti ἀπολεσθαι. Quid vero Θ Qui in huiusmodi exemplis μἄλλον omissum esse putant, num hi cogitarunt, quid lucri fiat, si μαλ- λον addatur Θ Νam quae eo omisso dissicultas est, ea addito non tollitur, quandoquidem non illud obscurum est, qui

I Plurima exempla congessit Elmsteius ad Med. 1242.

218쪽

IN GRAECA LINGUA. 20sμαλλον omitii, sed qui ῆ ad comparationem adhiberi

Possit, quod non magis clarum est adiecto μαλλον. In aliis quidem linguis, ut in Latina et Germanica, compa- rationum ratio est lacillima, quod hae Particulis utuntur similitudinem indicantibus, quam, ac, citque, Gla, κε aDwier quibus Germanica addit clem, quod est deinde, quo id, quicum aliquid comparatur, illo significatur Ρο-

Sterius esse. Longe ab his comparandi modis discedit Graeca lingua, quae quum Particula ri utatur, cuius multae aliae, eaeque variae significationes sunt, id ipsum ante omnia quaerendum est, quo significatu haec particula

comΡarationi inserviat. Quemadmodum suu et ριην, δε et δῆ paullatiin disceriti coeperunt, quum initio utrumque una Particula submet, Mi ν et δ', ita ῆ nihil aliud ostquam η, mutato eum significatione accentu. Illud ' Proprie significabat profecto: η κεν Πριαμος Πριαμοιο τε παῖδες. Manente hoc significatu in interrogationibus usurpari incipiebat :

' η ινα υβριν ιδη , γαμεμνονος Ἀτρειδαος Eodem modo nos in his tribus exemplis eam Particulam nostra wohi exprimeremus, in tertio exemplo etiam peretica. Haec dubitantis interrogationis significatio traducta est deinde etiam ad alias formulas, ut ποτερον, η, ubi Latini an, nos longius a Graecis recedentes ocior dici- Mmus. Indidem talia sunt, ut 'ημεν ἀνακλῖναι πυκινὰν νεφος, δ' ἐπιθειναι,

id est sive, sive. Νeque siti, et significans, aliam habet originem; quod initio erat vel etiam. Sed nudumῆ quum esset an forte, mox etiam vel et aut significare coepit,

quia hoc ipsum est dubitantis, et quasi semet, utrum hoc, HERM. OP. I. O

219쪽

an illud malit interrogantis. Itaque multo usu factum est, ut e simpliciter aut significaret, et ibi quoque usurParetur, ubi omnis interrogatio abesset: τεθναιγὶς ω Προιτ', ῆ κακτανε Βελλεροφμην.

Iam vero unde est, quod hanc particulam significare volunt guam' Verum est, eam sic esse interpretandam, quum Latine loquimur: salsum est autem, hanc significationem inesse huic particulae. Νam Praeterquam, quod nihil inter se commune aut cognatum habent harum Particularum significationes, ne OPus quidem est, ut, quum vetuam notare Videtur, a Propria eius Potestate discedamus. Commode enim ea etiam in comparatione locum habet:

ητοι βελτερον ἐστι, κατ' ουρεα θηρας ἐναίρειν, ἀγροτερας τ' ἐλάφους, η κρώσσοσιν Θι μάχεσθαι.

id est proprie: melius sane est, feras occidemer ausiste di care cum fortibus melius evir Confirmat hanc interpretationem formula, quam Latini a Graecis acceperunt, rectius ea utentibus: προθυμος μἄλλον, η σοφω- τερα. Νam Latini si accurate loquerentur, dicere deberent, studiori , quam Prudens, non Studi i , quam prudentire. Graeci contra recte sic loquuntur, quippe hoc dicentes: studiosior: an prudentirer Haec si recto disputavimus, nulla est ellipsis in talibus locis, . ut

ἐπώ νεφεληγερετα Ζευς Πωσὶν δῆ βολεται λυναι κράτος, ηεπερ ημῖν-Nam id proprie sic dictum est: Iuppiter notamorum

vult victoriam esse: an ille eam esse nostram vult'

Quod quid est aliud, quam, magis ibis . Troianis, quum nobis favet. Obiter moneo, veteres in hac maxime formula, βουλεσθαι η, sic esse loquutos; in aliis ' Perspicuitatis caussa, μἄλλον adiecisse; recentiores autem, communem usum deserere amantes, ad antiquam formam interdum rediisse. Thucydidis quidem locus, quem B sius P. zzο. asseri, non invenitur eo, quem hic indicavit loco, sed si lib. II. cap. 89. Uectavit, negligenter inspexit Thus didem, apud quem sic legitur: ἀντίπαλοι

220쪽

μἐν γαρ, ιυπερ Ουτοι, τῆ δυνάμει το πλεον πίσυνοι, ν τῆ γνω/in ἐπερχονται. Sed iiondimi licet nobis hancellipsin dimittere. Cur enim, inquient ellipsium defensores Graecis eripiamus hanc ellipsin, Latinis conced mus , aPud quos quam eiusmodi est, ut, nisi magis in-ISStelligatur, sensus longe alius evadate veluti apud Plautum in Rudelite IV. 4, 0.eo taccnt, quia tacita mullire semper quam loquens bomist. Ita quidem Reietius edidit, quum antea verba hoc ordine

legerentur: Cο tiacent, quia tacita bonast mulier sompreqviam loquens. Nolo lites de hoc Versu movere, queu Sane mireris non esse sic a Plauto scriptum: eo tacent, quia tacita melior mutire semper quam loqu S.

Scripserit igitur Plautus, tacita mulier quam loquens bona est. 1Ioc, inquient, nisi ellipsin adhibeas, quid est aliud, quam, quod poeta dicere noluit, tacita mulier tam est boma, quam loquems. Equidem ad haec non dubitem respondere, quum frequentissimus sit apud Latino' particulae quam usus in comparatione inaequalium, eo usu factum esse, ut quom etiam solum per se significaret magis quam. In quam rem certe e Graeco sermone illustre exemplum habemus Particulam πρίν, quae quum Proprie sic esset usurpanda, ut πρὶν ri diceretur, Paullatini factum est, ut πρὶν esturi nunc Pro ξ usur

Paretur e

μῆ πριν ἐπ' γέλιον δυναι, καὶ επι κνεφας ἐλθειν, πρίν με καταπρηνἐς βαλέειν Πριάμοιο μέλαθρον, nunc Pro πρὶν ii: IS9την δ' ἐγω Ου λυσω, πρίν μιν καὶ γηρας επεισιν.

Utrumque prorsus eodem modo fit apud nos in particesis elim' vel ehe, et be GIn eodem adverbio μἄλλον gravius etiam erravit

Letineres P. III. μἄλλον η omitti putans, ubi positivum nomen infinitivo iungitur, sic, ut aliquid nimium esse i

라틴어 텍스트