Godofredi Hermanni Opuscula

271쪽

DE DIALECTO PINDARI

star omnium Heraclides mimicus apud Athenaeum XIV. P. 624. D. hἰa verbis: ri ιιεν ουν-άρφεονία το ἀνδρωδες ψιι φαίνει, καὶ τὰ μεγαλοπρεπῶς καὶ Ου διακεχυμενον, οὐδ' ἐλαρον, ἀλλἀ σκυθρωπον καὶ σφοδρον,

ερωτικά, καὶ πάσα ii περι τ iν διαιταν ἄνεσις. Lydiam Plutarchus de musica p. II 36. B. a Platone in lib. II 1. de rep. rePudiatam esse scribit, επειδῆ οξεια καὶ επιτηδειος προς θρῆνον. Plato isto loco P. 389. E. θρηνω- δεις esse dicit harmonias, quae ρειξολυδιστὶ et συντονολυδιστὶ Vocabantur: mox autem μαλακὰς et συμποτικὰς appellat τὴν 'Iαστὶ καὶ Λυδιστί, αἱ τινες χαλαραὶ κα- λουνται. Plura in hanc rem quum ex aliis scriptoribus, tum ex illo Plutarchi libro de musica colligi possent. Ex eodem libro, maxime Ρ. II 3. eo oscimus, id quod etiam sponte poterat intelligi, aliis harmoniis alios numeros aΡiari solitos sitisse. Ad quem sinem Ρhilosophiam commendat Plutarchus Ρ. II 2. D. αυτη γαρ, inquit, ἐκανῆ κριναι το μουσικῆ πρεπον μετρον καὶ το χρῆσι ιον.

Haec quoque res multis Ροsset Veterum scriptorum locis confirmari: de pleniore tamen eius cognitione, nisi Plura Veterum musicorum scripta in lucem Protrahantur, deSPe- Tamus. Quare, quid coniectura effici Ρossit, eUeriendum est. Quod si in numeris Pindari eadem diversita, iiivenie- tur, quae est inter illas tres harmonias, ex numeris coniici Poterit, quae cuiusque carminis fuerit harmonia. Inde Is Vero, quae maxime sibi dissimiles sunt harmoniae, Dorica et Aeolica, etiam cum dialecti quadam diversitate coniunctas fuisse non immerito suspicabimur. Ac maior Pindari ' carminum Ρars numeros habet e lac lis et trochaeis cum

spondeo alternantibus mixtos: quod genus ob insignem 1 gravitatem eximio convenit Doricae Iiarmoniae. Idque ipse Poeta indicat Ol. II L s. μισα δ' ουτω τοι παρεστα μοι νεοσίγαλον ευροντι τροπον λορίω φωνὰν δεαρμοξαι

272쪽

πεδίλω αγλαοκωμον et ubi v. schol. Alia pars numeros h het brevium Ullabarum frequentia concitatos, multoque motu inaequabiles: quod genus ab Horatio legibus sol tum dici videtur. Hos ad Aeolicam harmoniam aptatos fuisse et similitudo eorum cum isto genere harmoniae ostendit, et ipse Ροeta significat OL I. I62. ἐμε δε στεφανῶσαι κεινον ἱππίκω νομφὰLOληιδι μολπα χρ ζ. III. 136. ubi se carmen mittere dicit Aioλίσσιν εν πνοαι- σιν αυλων. Ad utrumque locum salsa veris miscent scho-tiastae. Sed obiicientur nobis haec duo, unum, 'quod,

quum poeta Ol. 1. 26. dicat, ἀλλα -ορίαν ἀπο φορμγγα πασσαλου λψιβανε, nihil discriminis inter Doricam atque

Aeolicam harmoniam agnoscere videatur. At non dubitamus, qmn Θωρίαν φορμιγγα de Impodoria harmonia i telligi voluerit ita vero Aeolica harmonia vocabatur, ut Heraclides Ponticus apud Athenaeum docet XIV. p. vs24. R F. et 625. A. Eamdem harmoniam Poeta tangit his verbis in schol. ad Pyth. II. Izz. Aλλευς εβαινε Θωρίαν κελευθον υμνων. Alterum, quod obsietetur, haec Verba sunt, 'th. II. I 25. τοδε μἐν κατῶ Φοίνισσαν ἐμ- πολἀν μελος υπερ πολιῶς άλος πέιιπεται ' τὰ πιστο-

ρειον δ' εν λολίδεσσι χορδαῖς θελων ἄθρησον χαριν

ἐπτακτυπου φορμιγγος άντομενος. Nam, si scholiastas audias, Undarus hoc carmen, quod nobis Aeolicis numeris scriptum Videtur, Pretio emptum mitti dicit, distinguens illud ab Aeolico carmine, gratis misso, Cuius initium fuerit, συνες ὁ λεγω, ζαθεων ιερων Olιώνυμε, κτίστορ Αιτνας. Fuerunt sane huius quoque carminiis numeri, ut exordium docet, Aeolici: .sed inepta tradere scholiastas iam HeFilius et Gedickius senserunt: qui quidem nollem ad emeudationem confugissent, quam nec res, nec metrum admittit. Inepta sunt in scholiastarum exΡlicatione haec duo, unum, quod de mercenario carmine et

gratis misso Poetam loqui putant; alterum, quod hic eum 20 istud gratis missum carmen Hieroni commendare eredunt,

) Praestabit, opinor, Λωρίαν φορμιγγα de Poesi Doria, non de modis musicis intelligi.

273쪽

m DE DIALECTO PINDARI quod in ipso illo carmine fieri debebati Utraque crimin

tione 1iberabitur Pindarus, si eum hoc dicere statuas: hoc Carmen, i. e. iPSa carminis verba, Tyriae mercis modo, i. e. navi, tibi mittitur: ipsum Vero chori ingressum, casemen hoc Aeolicis fidibus canentis, benigne excipias. κα-στορειον enim obscurius memoratum Isthm. I. 21. canebatur apud Lacedaemonios, quum acie instructa hosti obviam irent: V. Plutarch. de mus. p. II o. C. et alios, quos citavit Hunius ad Pyth. II. initi Est autem carmen Pyth. II. vel maxime in his, quorum numeri Aeolicae harmoniae comeniunt. Eosdem numeros eamdemque Ita moniam habuit Lasi hymnus in Cererem, ut ex eius initio Paret, servato apud Athenaeum XIV. p. 624. E. --

διατρα μελπιο κοραν τε Κλυμενοιο ἄλοχον Μελίβριαν, ωμνων ἀνάγων Αἰολίδ' ἄμα βαρυβροιιον ἄρμονέαν. Ter- . ita denique a Pindaro memoratur Lydia harmonia Ol. V. 4. XIV. 24. Nem. IV. δ. VIII. 25. Quae carmina,

numeris mirifice diversa, hoc tamen commune habent, quod nec tam concitatis numeris sunt, ut Aeolica, nec tam gravibus, ut Dorica. Ad Doricos numeros Propius accedit Nem. VIII. ad Aeolicos Ol. XIV. maxime omnium Pro-Prie Lydios numeros dixerim, qui sunt in diem. IV. Quantum ex tam tenuibus indiciis colligi potest, Doricam harmoniam in his carminibus fuisse coniicio: Ol. III. VI. VIII. M. V. 'th. I. III. IV. Nem. I. V. X. XI. Isthm. I. II.

. Redeo nunc ad Aeolismum. Ac veri simile est, concitatiores Aeolicae harmoniae numeros maiorem sibi dialecti libertatem vindicasse. ladii enim numeri, leviores Doricis, non aliam, quam hi, linguam habent. Aeolicis igitur numeris hae videntur propriae se ae esse: πoi Pronou Pyth. V. 135. expcllendum Ol. ΙΙΙ. z. ubi cod. Pal. recte τοι. In Doricis enim et Lydiis carminibus που dicit,

ut 'th. IV. 154. X. IS. Isthm. II. 3T. ne ab Aeolicis

274쪽

quidem prorsus alienum, ut Ol. I. 44. Deinde πέδα I h. 2IV 62. in quo tamen carmino V. I 26. μέτα sine libris non mutandum) VIII. Iob. fragm. P. II5. apud Athen. P. G I. C. e Schneideri emendatione: Nem. VII. 109. Composita tamen etiam in Doricis πεδα admiGtunt ): πεδάμειψαν Ol. XII. IS. πεδαυγάζων Νem. X. II . ubi cod. Aug. ed. Rom. aliique libri noδ' αυγάζων. Porro ἐπάμεροι Pyth. III. 135. quod in Doricis est ἐτά- μεροι et ἐφα αεριοι. Tum ἐν pro ἐς Pyth. II. 21. V. 50. et in Aeolico fragm. p. 67. Nusquam hoc in Doricis i

venitur, nisi forte librariorum errore, aut grammaticorum invento, ut Pyth. IV. 459. Ibidem V. 376. Pro ἐς Οἄσιν δ' επειτ' scribendum est, Versuum. qu que distinctione postulante, ες Φάων δ' επειτεν ῆλυθον. Ioc ἔπειτεν, quod Aelius Dionysius apud Eustath. P. II58, 39. Ionicum esse et apud Herodotum inveniri testatur, Pharnicho p. 48. Atticos respicienti, et inde Favorino in V. εἶτε, ἐσχάτως βάρβαρον Vocatum, Pindaro etiam diem. III. 94. pro επειτ' ἐν , yt iam PauWius suspicabatur, restituendum. Cod. Aug. ibi ἐπὶ τqν. Ae sicis carminibus etiam υνυμάξαι tribuendum videtur, Pyth. II. 82. VII. s. XI. 10. In caeteris enim communis forma inventitur, ονομασθεν Ol. IX. II. ωνομασεν I h. XII.

I. ubi nemo paullo doctior ονυριασθεν et ιονυμ ασεν scribi vοIet. Nomen autem υνυμα et in Dorico et in Aeolico carmine Iocum habet: Ol. VI. 95. Nem. VI. 82. neque usquam o νομα apud Pindarum est. Etiam accus suus pluralis secundae declinationis in oς teresinatus in solis Aeolicis carminibus videtur admissus esse: νἄσος

Boecisius P. . 293. o quod Hermannus hoc excusat incompositis, nihil est: quid enim hac quidem in re interest

,, inter πέδα simplex et cum Verbo compositum 2 Non nihil, sed aliquid dictum esse latebitur vir optimus, ubi reputaVerit, vel a tragicis πέδα in compositis admissum inveniri. Omninoque non adeo ignotum credideram, compositorum alium esse quam simplicium usum.

275쪽

266 DE DIALECTO PINDARI

ἐσλον. Alibi si haec forma invenitur, expellenda est,

non minus quam Dorica qua nusquam usum esse Undarum puto. Traxit enim aliquid labis hic illic Pindarus

a grammaticis, neque a recentioribus, sed a veterrimis et elarissimis, quod veI haec, quae habemus, scholia ostendunt: inulto clarius intelligeretur, S, reperirentur, qualia: ad Iliadem. Ol. I. 85. genuina Scriptura est κακαγορος. Nem. LII. 42. υπερόχως, quod editum, Vel υπεροχους duorum librorum, metro conveniret, si ιδέα sanum e et, quod et sensus et praestantissima apud scholiasten Iectio διά τ' ἐρευνασε corruptum esse arguunti Restitue tres litteras ob praecedentium similitudinem neglectas: δάμασε 22δε θῆρας εν πελάγεσιν G1τερόχος' διά τ' αυτ' ερευνασε τεναγεων ροάς. Πελάγεσι et accusatiVum vuεροχος, a centu nominativi scriptum, Praebuit Optimus codex, cuius saepius iam facta est mentio. Nem. I. 35. fuisse qiumetro repugnans εσλὰς scriberent εσλως, scholia docenti Scribe ἐσλους. Aristarchi apud scholiasten verba in cod.ΜS. sic script : καταλείπεται δἐ τῆ ἀ Ἀχαία σημασία το

edd. Ουκ, et hoc dicet Aristarchus, antiquo more Pindarum O Scripsisse, quod esset Oυ Pronunciandum. Nem.

X. II 6. cod. Alig. μενος, quae vetus lectio fuit ' Aristarchus et Apollodorus scribebant ῆμενον, Dii mus

νος Pro et istενους. Ed. Rom. al. ήφιενως. Accusativum. Seu pluralem seu singularem agnoscunt He io commemorati Pausanias et scholiastes Aristophanis, auctoritiatem,

opinor, sequuti grammaticorum. Mihi Pindarus spreto incredibili commento, ut facit Ol. I. 43. 8s. nominatio casu videtur ii ιενος de Lynceo dixisse. Denique in Aeolico fragmento P. 60. v. 10. non debebat ιππος in ιππιως mutari. Aeolicorum carminum Propria sunt etiam Verba in μι terminata pro contractis: αιτημι fragm. P. II 0. Sed in alio Aeolico fragm. Ρ. s. restituendus optativus σιγ 'm. Νisi fallor etiam Dorica quaedam, quae in Aeolicis carminibus inveniuntur, a Doricis abiudicanda erunt. Sic πολυμάλω recte videtur 1egi Ol. 1. I9. recte vero

276쪽

11. III. I 5. ubi scriptura fluctuat, Communem formam Praetulerim.

Aeolismi illius, quem poeia in omnibus carminibus usurpat, aliquot exempla iam supra dispersimus. His adde elisam litteram tu περὶ Ol. VI. 65. 'th. IV. 4 2. et in compositis περ απτων Pyth. III. 94. περοδοις Νem. XI. 51. -). Non absimile est ποτ' ἀστων Ol. VII. I 65.

Sed non est horum constans usus: sic 'Aθειμι Isthm.

H. EI. 'Aτρειδαι Ol. IX. 107. Ο&λειαν diem. X. 16. 23Aατοίδα Pyth. I. 22. Alia, ut videtur, Aeolica forma est ἀμευσαθαι Ibeth. I. 96. restituenda, ut supra dixi,

etiam XI. 84. παρα/Mυσεται diem. XI. II. ἀμευσίπορος Inui. XI. 58. ubi scribendum Videtur κατ' ἀμευσιπορος

τριομυς, Iusi quis utriusque accusativi communem formam Praeserat. Prorsus Aeolicum nomen, etiam digammo Adde περιδαιον pro περιHαῖον Dagm. P. 103. quod ita

scribendum videtur: ἐλαφραν κυπαρισσον φιuειν, ἐαν δε νομον Κρήτας περι-

οθεν αδρος, πενθέων δ' . Ovκ ἔλαχον, Ουδε στασέων. Paucis contentum esse hominem debere dicit, nec, si cupresso delecteris, quidquid huius arboris cir ca Idam in Crela DaSca- . tur, expetendum. Abundabat autem Creta hoc genere arboris, auctore Hermippo apud Athenaeum P. 27. F. Plinius II. N. c. 33. s. 60. de duobus generibus cupressi: huic patria insula Creta. - Sed in Creta quocumque in loco terram moυerit quispiam, Mi naturali haec gignitur, protinusque emicat: illa Mero etiam non appellato εOlo ac sponte, maximeque in Idaeis montibus et quos Amos vocant , summiaque iugis, unde niνeo numquam absunt, Plurima, quod mirεmur.

277쪽

268 DE DIALECTO ΡIN DARI OBSERVATIONES. memorabile, αυατα legitur 'th. II. 52. III. 42. Addam

denique hoc: duplicatas consonantes, quae in quibusdam vocabulis, ut m κελαδεννος, κλεεννος, φαεννος, origine Aeolicae sunt, etiam in his, verbis ad . Aeolicae linguae usum reserendas videri, in quibus apud epicos aut impro balae, aut rarissime adhibitae inveniuntur. Eiusmodi sunt εσσαντο 'th. IV. 363. εσσαι Ss. καθεσσαντο, siVeκάθεσσαν, V. 55. ἔσσαν Ol. IX. 9. θέσσαν I. I02. σαντο Νem. V. 18. Persequutus sum, quae in Pindari dialecto maxime memorabilia videbantur. Omnia attingere nec licebat, neque animus erat. Ouue si quis amplius de his rebus quaerere volet, satis inveniet materiae: veluti in verbis e praeterito factis, ut γεγάκειν, κεχλάδοντας, κεφρίκοντας; in formis infinitivorum, de quibus βάμεν, στῶμεν , et similes in rarioribus sunt; in terminationibus Personarum, ut τέθεν, ιεν , εγνον; et ex alio genere ἐξικεσθαν, κτρὶ - σάσθαν; in compositorum formatione, ut βουλαφόροι, et quae sunt huiuscemodi alia. Quae onuua verae Pretium est aliquando diligentius pertractari.

278쪽

Linguarum cognitio, quae pars est historiae, duos, uia

omnino historia, sentes habet: unum, qui monumentorum testiumque auctoritate continetur; alterum, qui in ratione est atque intelligentia positus. Nam etsi, quid usitatum sit, quid non sit usitatum, non Potest aliunde, quam ex

monumentis ac testibus cognosci: tamen, quoniam et monumenta saepenumero CorruPta Sunt, et testes, grammaticos dico, sic demum aliquid probant, si probabilia dicunt, Praecipua quaedam cura in eo Ponenda est, ut ex euiusque rei ratione cognoscatur, genuina an depraVata sit scriptura, grammaticique recte an secus PraeciPiant.

Qua cautione in his maxime utendum est, quae ab his grammaticis, qui Atticistae vocantur, tradita sunt. Qui quum neque ab antiquitate, neque a subtilitate multum commendationis habeant, tum eo quoque Saepe suspecti Sunt, quod Praecepta sua nunc ex parum diligenti veterum scriptorum 1ectione, nunc e vitiosis codicibus Vide tur hausisse. Omninoque hoc illi agebant, ut, quae Plurimum ab Atticis usurpata viderent, tamquam exemPla Graece scribentibus Proponerent, rariora aut m, ut negligentius scripta, vitari iuberent. Quamquam Vero Mus Edita est a. 1810.

279쪽

in omnibus linguis satis licenter dominari solet, non est tamen, quod quidquam in hoc genere tam temere fieri

existimemus, ut non ad sensum aliquid intersit, sic analiter loquare. Quae dilacrimina investigare atque e lanare, hoc Ρhilologi Officiuin est. Aliter enim dubia sem-Per atque incerta maneret linguarum cognitio, neque in tanta veterum librorum Corruptione sciri POSSet, utrum, quae rara sunt, scriPtoribus, an librariis imputari deberent: quodque Summum est, corrigendis genuuiis, probandis

corruptis interpretatio a vero sensu Saepenumero aberraret.

Quare in iudicalidis istoriim grammaticorum praeceptis ita Procedendum est, ut, si Vera sunt, ratio reddatur, quare sint vera; si salsa sunt, Ostendatur, Vera esse non ΡοSSe; si veris falsa admixta habent, utraque diiudicentur accurateque distinguantur. Ex singulis generibus exempIa quaedam asseram.

Atque ut ab his ordiar, quae vera quidem sunt, sed nisi ratio idonea reddatur, pro veris haberi nequeunt, huius generis insigne exemΡlum Praebent ea, quae de constructione particulae stri in vetando praecipiuntur: vide, ut alios praeteream, Κοenilim ei Schaeserum ad Gregor. Cor. P. I S. ss. Nam cui tandem non mirum videatur, Graecos, maximeque Atticos, in vetando Ρarticulam

istam cum imperativo praesentis aut ' coniunctivo aOristi, non etiam, nisi rarissime, Cum noristi imΡeratiVο, numquam autem Cum Praesentis coniunctivo construere Θ Rationem huius usus qui reddiderit, ego quidem neminem

novi. Quamquam nuper, certe inter Praesens atque nori

sium, Butiniannus aliquid discriminis statuit. Nam quum ego in censura grammaticae ab ipso editae in Diar. 1iit. Lips. 1806. m. Mart. n. 39. Ρ. GII. Graecos ostendissem imperativum Praesentis de eo, quod aliquamdiu duraret, aοristi de eo, quod cito Persiceretur, usumare, Pro' havit ille hanc distinctionem in quarta quintaque editione, sed, quod factum nossem, sic simpliciter etiam ad vetandi

280쪽

dum erit, quum Velabis aliquem crebris ictibus ferire; βάλης autem, quum uno ictu: sed est in hoc genere etiam aliud discrimen, quum, qui vetat, aut iubeat aliquem ab eo, quod facit, abstinere, aut moneat, ne faciat, quod

velle facere videatur. Ac non potest obscurum esse, utra

vetandi formula utri rei conveniat. Quod apud Sophoclem est in Aiace II5 . ἄνθρωπε, μὴ δρῶ τους τεθνηκοτας κακως sic est dictum, ut significetur, desine mortuos iniuria tis

scere. Si dixisset, τον θανοντα sari δράσης κακῶς,

moneretur Μenelaus, ne vellet iniquus in Aiacem esse. Ita Odrss. o. 263.

εἰπέ μοι εἰρομένs νημερτέα, μηδ' επικευσης, si noli celare, de quo inlinrogavero. Sed. 1r. 168. νυν σω παιδὶ επος φάο , ιιηδ' ἐπίκευθε, nunc, qui sis, silio tuo indica, ne e amylius cela. Sic

etiam o . 5 8. τω νυν μηδε συ κευθε νοημασι κερδαλέοι τιν, Oττι κέ σ' εψωμαι, desine celare. Spectant enun haec ad η. 23T. m. Sic praesentis imperativo usus est Homerus Iliad. α. 32. 13I.

라틴어 텍스트