Godofredi Hermanni Opuscula

311쪽

302DE CANTICO IN ROMANORUM

colligas fortasse ex his Suetonii verbis in Νerone c. 2I. tragoedias quoque cantavit pres mus. Inter caetera cantavit Canacen purturientem, Oedipodem excaec tum, Herculem insan m. In qua fabula fama est tirunculum militem, positum ad custodiam istius, quum eum Orntiri ae vinciri catenis, sicut argum tum postulabar, videret, accurrisse feΥendae opis gratia. At hic quidem, ut praecedentia docent, et Dio Cassius in fine libri XLI. de citharoedis sermo est, cantica e Grae- eis fabulis cantantibus. Eodemque Plinii Iocus spectat in Hist. Νat. XXXVII. 2. secti T. quem recte explicuit Casa bonus ad Suetonii Iocum. Sed Horatius aperte cantorem et histrionem eumdem esse significat, quum dicit, Nec cantor, vos plaudite, incas. Sunt, qui eodem reserant etiam haec Ciceronis in orat. Pro P. Sextio c. 55. nam quum ageretur togata, Simu- ω , reto in re, cat Da tota, cla rissima concentisne in e impuri hominis immisens conrionata est, huic Ditas tuae, et, post principia atque exitus vitiosae vitae. Sedebat ex imisus: et is, qui antea

cantorum conviso Conciones celebratre suas solebat,

cantorum ipsorum vocibus esiciebatur. Sed de hoc loco quid sentiam, supra indicatum est. Quin fateor potius, nihil dum me reperisse, unde cerio intelligi posset, hi

strionem cantica interdum etiam cecinisse. In quam rem mox proferam Iocum Ciceronis non minus memorabilem, quam quae suΡra e III. de or. 26. 102. attuli, ubi de Aesopo canticum agente sic Ioquitur, ut non sine caussa 1 solum gestum, non etiam vocem hantumque commem

rare rideatur. Sed priusquam istuc veniam, illud non est Praetereundum, quod Boetiigerus Roscium Aesopumque non nisi cantica egisse, diverbia autem gregibus suis reliquisse dicit. Quis enim, etiam si omnes ea de re scriptores tacerent, sibi persuadeat, Ballionem et Aiacem in canticis ab Roscio et Aesopo, in diverbiis ab alio ignobiliore actore actum esse Θ quis, ut caetera Praeteream, non rideat, si qua scena, ut saepe, e cantico in dive

312쪽

FABULIS SCENICIS DISSERTATIO. Mahium abibat, non potuisse actorem, finito cantico, sine summa offensione spectatorum de medio tolli, aliumque eius loco Ballionem vel Aiacem sunici Z Quod si opus est in re per se minime dubia testes asserae, apertum faciam, et Roscium et Aesopum etiam diverbia non solum egisse, sed etiam pronunciasse. Cicero de ossi I. 3I. II . nescenim prus quam nos videatntur habere prudentiae. Illi enim non optimas, sed sibi accommodali--- fasia

eligunt; qui voce freti sunt, Epigonos, Medumque;

qui geMu, Melani rem, mytaemnestram: se Rupillius, gum ego memini, Antiopam; non saepe Aesopus Aiacem. Idem de or. I. 2I. 124. caeteram n hora nes intium spectati et probaei, si quando aliquid -- bene feceΥint, quam solent, reus notuisse, aut valet dine impediti non potuisse coinsequi id, quoa scirent, putantur. Noluit, inquiiunt, hodie agere Roscius; aut crudior fuit. Et c. sI. 258. itaque rasa ramos BaEPE intentissime atidiri videor tenet enim res ipsa inque caussa; as Aesopum, si paullum irra erit, expladi. Et re 46. I93. quda potest esse ι- fetum, quam NE SUS, quam scma, quam fabulae 8 tamen in hoc genere saepe ipse vidi, quum ea persoria mihi ardere oculi homisis histrionis viderentur, spondalia illa d

ceruis:

Segregare abs te ausus, aut sine illo Sa Iamina ingredirΝeque paternum adspectum es veritus' Numquam illum adspeetum dicebat, quin mihi Πω-mon iratus furere tactu filii videretur. - sic scribe idem inseaea ad miserabit m sonum Doce, quem aetate exacta indigem Liberum Iacerasti, orbasti, exstinati; neque fratris necis, Neque gnati eius parvi, qui tibi in tutelam es ι traditus,

313쪽

VII. I. deliciae Dero tuae, noster Aesopus ei modi Dit, vi ei desiners per Omnes homines iaceret. Is su-r-e quum coepisset, Noae eum defecit in illo loco, si solens fallo. Iamne apparet, non mutos in scena stetisse Roscium et Aesopum p Sed non possum, quin . moneam, in hoc Postremo Ciceronis Ioco obser indum esse ter positum verbum dicerα. Vnde apparet, non esse haec cantata. Et recte, ut in diverbio Telamonis et Te cri, quod contra, quae in Quaesiti Tusc. I. 44. 106. ex cantico quodam deprompta affert, pressis et flebilibus modis, qui totis theatris maestitiam inferant, Conciri, septenariis ad tibiam fusis, narrati Indidem colligitur, quorum vocabulum spondalia, neque in sporidiatia, ut videbatur Adr. Tumebo, neque in sponda vita ), ut Salmasius volebat, mutari Posse: quae Coniecturae etiam Propter alias causas admitti neque L Codd. praeter vulgatam lectionem etiam spondali ilia et spondalli illa hahenti Quod si venia est de loco tam desperato suspicionem aliquam proserenti, facilius mihi persuadeam, litterasti vel ἐα errore librariorum ex sequente illa natas esse, quum Cicero scripsisset. e Urenda imι dicentis. Non inepte certe credas Telamonem, cuius comus, ut ipse in illa fabula de se praedicat apud Nonium P. 159. annisque et aetate putrebat, quum accepto de filii morte mincio in

Iectulo consedisset, e sponda inerepare Teucrum; Λαο-Pumque, quod senile corpus ad iram suroremque gestu satis e rimendum vix esse idoneum sentiret, tanto magis sensus istos oculis significasse. Iam denique, quo res

conficiatur, illum videamus locum, de quo supra dixi, in oratione pro P. Sextio, α 56. Quia fuit illud, quod, recenti nuncio de sillo senatusconsulto, quod fiactum est

Invenitur epondalium apud Diomed. p. 472. Versu Penultimo, quod ipsum Salmasius, et recte sane, Non ullum acribhndum' esse vidit. Sed Cicero. si eo verbo usus est, Certe non satisfaciunt, quae Osannus attulit in libro quem Germanico de Sophoclis Aiace scripsit P. 87. seqq.

314쪽

FABULIS SCENICIS DISSERTATIO. 305m templo IIrtutis, ad Iudos scenamque perlato, C-Sram mammo, Summus Grifex, Et mehercule semperpartium in republica, tamquam is 8cena, optima um, flans et recenti laetitia, et misto dolore ac desiderio mei, egit aperte multo ga'avioribus verbis morem caus-SNm, quesm Egomet ac me uxore potuissem p Summi enim poetae ingenium non Solum urse sua, a d etiam dolore exprimebul: quia enim' qui rempublicam certo animo a cli uv erit, statuerit, steteri ι cum Achivis. Vobiscum uae stetisse dicebat:

Destros Ordines demonstrabat: r vocabatur ab unis sis.

Re clubia nec cubit arit vitam Uyerre, nec capiti pepercerit. Haec quantia ab illo clamornishus agebantur, quum iam, Omi ο κ tu, DErbis poetae, et studio actoris, et exspectationi nostrae plauderetur' Summum amicum, summo in bello, nam illud ipse actor adiungebat amico animo, et fomitissis homines propter aliquoil desiderium approbabant) summo ingenio praealtum. Tum illa quanto cum gemitu populi Iomani ab eodem paullo post in eauem fabulia sunt acta: o pater - Μ' me ille absentem, ut patrem, ueplorandum putabat, quem Q. Catulus, quom multi alii saepe in seriatu PGιrem patris ιe nominiarant. Quarito cum fetu de illis nostris incendiis ae ruinis, Dum patr- PHSum, patriam rasistiam deploriaret, domum inc Sam EDE samquc, Sic egit, ut, demonstrcita pristina fortuna, quum se convertisset, haec omnia vidi inflammari, setvm etiam inimicis inque invidis eaecitaret. Pro dii immortalos, cpitu, illia quemadmodum diritidem, quae mihi quiuem Ra et aeta et scripta vi- centur esse, vi vel a CatuIO, si revixisset, praecla eposse dici videremtur. Is enim libere reprehendere et accusare populi nonnumquam temeritatem solebat, a ut Errorem senatus: O ingratifici Argivi, inanes Graii, immemores benefici. non erat illadquidem Derum: Non enim ingrcui, sea miscri, quibus reddere salutem, a quo accepeΥari, non liceret: ne HERII. OP. I. V

315쪽

De unus in quemquam umquam gratire, quam in me universi: sed tamen illud Aci ipsit disertissimus poeta pro me; egit fortissimus actor, non Solum optimus,cle me, quum omneS O illam demo traret, Scnatum, equites Romanos, univer Sum populum Romanum accusaret: extulare sinitis, sistis pelli, pulsum

patimini. Quae tum signi alio fuerit omnium,

quae declaratio Nolantatis ab universo populo Romano in caussa hominis non popularis, equidem audiebamus: existimare facilius possunt, qui ad fuerunt. Et, D iam me huc provexit oriatio, histrio casum meum toties collacrimavit, quum ita dolonfor tigerct cciussam meam, ut vox eius illa praeclara a lacet imis in cuiretur. Neque poetae, quin iam ego semper ingenia direxi, tempori meo defuerunt: eaque populis Romanus non solum plausu, sed etiam gemitu suo com

probravit. Vtrum igitur haec Aesopum potius promo, aut Attium dicere oporiuit, si populus Romanus libor esset, an principes civitatis Nominatim sum oppellatus in Bruto: Τu Ilius, qui Iibertatem civibus stabiIiverat. Millies rovocatum est. Iam nemini Posthac, spero, in mentem Veniet, Roscium Aesopumque diverbia gregibus suis reliqui

se, ipsos autem Sola egisse canitea, nec Vocem eorum 1 in scena esse auditam; multo minus, canticum dictum esse, si quando tibicen finito actu tibia cecinisset, aut ad istos tibicinis sonos actorem aliquem, et quidem Primarum Partium, nescio quid mimica saltatione expressisse. Sed illud non est in hoc Ciceronis loco negligendum, quod neque canere usquam dicit Aesο- sum, neque haec, quae in cantico erant, dicta ab eo, sed, quasi studiose illo verbo abstinens, acta refert. Quo fit, ut certe non labefactetur illud, quod Livius scribit, sola ab histrionibus diverbia pronunciata esse. illa enim, o pater, et, haec omnia vidi infammari, eX eantico esse, nisi metra docerent, ipse testatur Cicero in Quaesit. Tusc. I. 35. at certe ei melius eveniMet, Nec

tum flebiliter illa canerentur,

316쪽

FABULIS SCENICIS DISSERTATIO. 30 Haec omnia vidi inflammari,

Priamo vi vitam evitari, Iovis aram sanguine turpari. Et III. 19. quum et hos versus, et illos, o patre, commemorasset, addit: praeclarum cammme est enim et rebus, et verbis, et modis Iugubre.

317쪽

m propria signiseatioris pronominis απιος. i In magno illarum rerum numero, quae quod satis notae videntur, negligi Plerumque, neglectae autem nonnum quam errorem Parere AOIent, etiam usus pronominis αυτος est. In cuius pronominis praecipuis significationibus ex- plicandis si quid operae posuero, id non ingratum fore spero his, qui sciunt, nec bonum interpretem, nec Probabilem criticum talium quaestionum tenuitate superaedere posse. Atque illud quidem non potest obscurum esse, quum nomen αυτος eX adverbio αυτε ortum sit, Propriam eius significationem hanc esse, quasi quis iteratum dicati Hinc apertum est, hoc nomen natura sua Pronomen rase,

quippe quod per se intelligi nequeat, rusi referatur ad aliquid, quod sit cogitatione iterandum. Itaque sive Graece αυτος, Sive Latine ipse, sive alia lingua aliter dicas, id proprie nihil aliud significat, quam hic, de quo loquor. Qui autem tali pronomine notionem eius rei, de qua loquitur, iterat, .is facit hoc eo consilio, ut se quam

Edita est in Beckii Actia Seminarii Regii et Societatis philologicae Lipsiensis, Vol. I. P. 42. seqq.

318쪽

DISSERTATIO DE PIRONOM DIE ΛΥΤΟΣ. 30smaxime de ista re loqui ostendati Elinc primarius istius in

Pronominis usus in eo versatur, ut rem ab aliis rebus disce

nendam esse indicet. Itaque ipse oppositum habet alium. Ista vero discretio tot modis fieri potest, ut aliqui eorum Pene sibi repugnenti Vt quod NIrahemus, quum ab Ubine excaecatus esset, de Patre suo Neptuno Praedicato M. ι. 520. αυτὰς δ αικ' ἰήσεται, οὐδε τις αλλος et quod idem est, ac si dixisset hic solus. Illud Lucretii

veros

ipse Epicurus obit, decurso Iumime vitae, sic est dictum, ut non solus Epicurus, sed hic pariter cum hominibus omnibus significetur. Atqui hoc quoque inversu Epicurus, ut istic Neptunus, ab aliis discernitur, sed alio modo. Hoc erum dicit Lucretius, quid alios m morem, quum Epicurus obierit Z Persequar nunc, quae in hoc genere, quod in plurimas partes diffusum est, Praecipua reperiuntur, ita quidem, ut in solo Homero consistam, qui quod Prima quasi stantina continet, unde omnis contexta est Graecorum oratio, in huiusmodi disputationibus omnibus primum debet locum obtinere.

-τος variis distinctio ribus inservit.

Ac Primo, quum quis ipse dicitur, nune anima intelligi potest, secluso corpore: cuius quidem generis nullum exstat in Homerica Ροesi exemplum, sed non Prora tamen dissimile est illud o M. λ. 60I. τυ, δε μετ' εἰςενοησα βίην 'Πρακληείην,ειδωλον ' αυτος δι μετ' ἀθανάτωσι θεοισιν τέρπεται εν θαλίης.Obiter adiicio, quum in primo horum versuum an tro- en in praepositione admisi, id me scientem secisse, qui mihi videar demonstrare posse, grammaticorum Praeceptionem, a qua illi Iliad. s. I9I. ipsi exceptionem sta-

319쪽

tuunt, esse salsam: vide schol. Ven. ad Iliad. g. I50. s. 19I. 400. Gazam p. 349 ed. Bas. 15 I. Neoph3tum hi commentariis ad Gazam P. I 4., qui nescio unde ex Dionysio perlegeta exemplum afferat, quod Homeri est Iliad. s. 400. Nunc corpus intelligitur, animae πPositum , ut in illo: πολλὰς δ' ιφθίμους ψυχῶς προιαῖρεν

Saepe opponitur is, qui ipse dicitur, iis rebus, quas ipse habet: Iliad. a. 46. ἔκλαγξαν δ αρ' οιστοὶ ἐπ' tDμων χωομενοι Ο

εἰ δ' ιμιν οδε μυθος ἀφανδάνει, ἀλλἀ βολεσθε

αυτον τε ζώειν, καὶ εχειν πατρωα πάντα.

Ita in vexato illo loco, Iliad. λ. 49. vide etiam μ. T. αυτοὶ δε πρυλεες συν τευχεσι θωροχίλεντες si oοντο shic sensus est: equis suis ciurigisque relictis, ipsi pedestrem pugnam ciebant. Iliad. x. 5 0. νγ δ' ενὶ πρυμνν εναρα βροτοεντα Σαλωνος θῆκ' 'Oδυσεις, ὀφιγ' ιρον ἐτοιμασσαίατ' 'Aθζνn' αυτοὶ δ' ἱδρω πολλον ἀπενίζοντο θαλασσss. p. 29I. ιππους δε Ιἰρωους υπαγε ζυγον, qυς ποτ' ἀπηυρα νείαν ' ἀτάρ αυτον υπεύεσάωσεν 'Anoλλων. Sic etiam 40. 42. , ubi observanda distinctio αυτω μεν, 5 αυτος δε, et v. 25. , ubi notanda inversio, χρυσον δ' αυ- τος εδυνε, Pro αυτος δε χρυooν εδυνε. Similis inversio

320쪽

ὁ ποποι, ῆ μάλα δῆ κρατερόφρονος ἀνδρος ἐν ευνῆ

ῆθελον ευνηθῆναι , ἀνάλκιδες αυτοὶ εοντες. . Saepe distinguuntur ii, quibuscum aliquiis esse solet: Diad. e. 460. ως εἰπων, αυτῆς μεν ἐφεζετο Περγάμω ἄκρη 'Tρωας δε στίχας ουλος Ἀρης ωτρυνε μετελθων.

αυτος δε σφ' ἀγορευε, θεοὶ δ' ἄμα πάντες ἄκουον.τ. 302. αυτον δ' ἀμινὶ γεροντες 'Aχα νηγερεθοντο, ubi Achilles a familiaribus suis distinguitur. Aut quae circa sunt: Od. r. I 0.ῆ καθυπερθε πιοιο νεοίμεθα παιπαλοδεσης, νησου επὶ Obρίης, αυτ ν επ' ἀριστερ' εχοντες, Chium. Est etiam, ubi totum parti opponitur: Diad. q. T . ἄλλοι δε ρινοις, ἄλλοι δ' αυτῆσι βοεσσιν. Quin Per idem Pronomen eadem persona sibimet iΡsi ΟΡ- Ροnitur, ita quidem, ut aliquid alius rei adiumetito, aliquid ipsa sacere dicatur. Vide Iliad. 75. ρ. 48. Interdum Paullo obscurior, ut Od. 328. του δ' εκλυε Παλλὰς 'Aθῆν' '

ipsc Ciam remiabαι, neque ab aliis volebat amari. 'III. τος signiscvi vel, adeo, statim. Indicat caritatem.

Alia ratio est, quum quid Propterea, quia Vel omnino, Vel Pro Praesenti rerum statu Praecipuum habetur, is ab aliis rebus distinguitur. Iliad. 450.