장음표시 사용
401쪽
ii sente ad AEquatoris situm, deprehendo stylum incidere in parallelum altitudi
nis i i. grad.&dodrantis. Vnde colligo horam veram propriorem fitille Metiὀiei quam aestimaueram. Reducto ergo hori ore ad latitudinis situm, stylum prom6 1 oo in Solis parallelo versus Meridiem, hoc est versus extremum Meridianumiper Cancri initium transit,ac subinde facto periculo tandem video si si lumbinachioli ad horam decimam cum tribus minutis in solis parallelo costitueto, deindeque hori γ ontem cum Cursore, Brachio loque obfirmatis, ad AEquatorem traduxero, incidit apex styli in altitudinem Solis per Astrolabum acceptam, hoc est in parallelum i .part. 3. min. Vnde & horam veram me collegi se concludo.
Vanquam Solis proprium sit omelum suo motu tempora discemere, eo tame absente per stellas, earumque a Sole di stantias . facile horas deprehendimus, potissimum percis quae locum in Reti habent notatu. Quod si Reti insculpta non sunt, habeatur ex praece3entibus earum Declinatio,& At mediatio in zodiaco. Igitur inuenturi per stellas horam de nocte, considerabimus primum an in parte Orietati comtistat, an relicto iam Meridiano,in Occidentali.Deinde a cipiemus eius altitudinem supra hori ontem per cap. 3. Collocabimus deinde hori ontem secutidum regionis latitudinem, stylumq; Cursbri annetium in ptirallelo Declinationis stellae iam noto, promouebimus ad aliquam horam secunΘuapparentem nobis stellae distantiam a Meridiano, aut utcunque visebitur: mox frmato Cursore cum Indice ,traducemus horigontem ad Kquatoris situm. Quias stylus incidit in parallelum altitudinis sellae iam acceptae,reposito horigonte aἡ
latitudinem loci, notabimus horam astylo notatam, eamq; numerabimus a media noctes stella in Orientali caeli parte costiterit. Sin ultra Meridianum prope sa versus Occasum descendat, a Meridie. Quod si stylus prima vice non incidest inter parallelos ad deprehensam stellae altitudinem, iterum, tertioue tentandum est, sui in Sole diximus 3 donec stylus cum altituΘine stellat coueniat exactissime stinae hora. Sie igitur obseruata hora, indicat quot horis stella proposita a Meridiano distat. Hinc vero Soli; distantiam ab eodem Meridiano qua veras indicat horas) coli, gemus. In posteriori parte dioptram collocabimus acl horam per hellam ob et Dram,sive ea stantemeridiana sue pomeridiana. Huic stella apiceapplicabimus, vel si stella in Reti collo eata non sit, graclum Eclipticae qui cum eadem Meridiana
vel horigontem rectum transit ex cap. 44. acceptum, clioptr applicabimus:quiescente deinde Reti dioptram ad locum Solis transferemus. H c in limbo horam A, si partesque eius etiactissime commonstrabit. si vero dubites an stella in Osentesi. ia..' parte caes,an Occidentali consistat, duplici via te expe3ies. Aecepta enim stellui si h i; . altitudine paulum mpectabis , rursusque eam per dioptram in eadem altitudine persistentem aspicies ii tum sublimius fierit stella,certum est in Orietati parte gli 3' 'rid 'v' bam consistet e. sin vero decliuior inseri ortie appareat,in Occiduaregione celi 'sistit. Potegousq; per stella potare uuae tribus rantu partibus cum paucis scrupu
402쪽
ingicis magnetici adminiculo Meridiem septentrionem discrimines,ac sic utraia parte caeli versetur stella cognoscas. Exemptu breue accipe. Anno 3 γ. visus est Loranii sui, desectus Lunaris . die Maii cu stella Arcturi clara haberet altitudinem 3 ό.part. cum triente fereti pia vero in parte caeli occi esua colistebat, hisco Ditis,& loco Solis,qui erat et 3 . Tauri eum quadrase fere partis. colloco horim tem ad latitudinem 3 i .part. Famq; diligeti inuestigatione, video si stylus Curioris in parallelo Areiuri,qui fere est et a pari. dempto sextante,super hora l. cum ό.gra.a meridie collocetur,stante hori χonte ad latitu3inem 5 pari. Deinde sicitio Curiore, hori ontem traEucam ad linea 2 Equatoris, incidit apex syli in pa-11llelu altitudinis steli et, scilicet ad K 6. grasu cum triente fere. Ergo stella Arcturi distabat a Meridie una hora cum et . minutis, quae sub 6.gradibus continetur. Iam ergo in posteriori parte dioptram colloco ad horam prima pomeridiana cum 2 4. minutis: mox aduoluo ad dioptram Aleturi apice, aut secundia sere Scorpii gradu qui cum Arreturo celu mediat. Reti sic quiescente ac immoto permanente,dioptra ad Tauri a 3 .gradus cu quadrante translata,indicat hora ia . noctis. Ac tum Lo
uinii vidimus finem deliquii Lunaris.
Vanquam iam passim sint receptae horae naturales, siue aequales,necdum tam in numeratio horarum ubique congruit. Sed cum sit hora a . pars diei, merito ab ipsus initio numeratio nig exor3iu firmetur. Hoc initiuBabiloniis placuit esse in ortu Solis,& a lucis accessit. Atheniensibus vero & Hebretis,in So lis occasia: quam ratione Itali nunc sequuntur & Bohemi, qui ab Occas u Solis numerant et . horas viq; in proximia occa . sum. Astrono nomis vero placuit ob calculi commoditari horas a media nocte vel Meridie auspicari,queri ad nosti passim videre licet in Ephemeridibus, vel etiam Canonibus motuu aequalita, a praedecessoribus nostris ad nos trant missis. Verum quocunq: modo quis velit enumerare horas, facilis erit via, inuenta hora a meri die,ut in capite praecedenti docuimus. Primu igitur si ex hora a Mei die iam inue-ta,quota sit hora ab occasii libeat explicare, locus Solis diei propositi in posteriori parte Astrolabi generalis collocetur super hori onte regionis in occidua limpani parte,& notetur in Reti gradus Zodiaci in linea horae duodecims costitutus, siue Mediu caeli Quo obseruato,gradus Solis tra8ucatur ad hora aquale iuueta. Tum s 8ioptra ad Mediu caeli iamiam notatu collocetur.indicabit hora ab occasu. Uerus se dioptra inciderit in horas antemeridianas .addendae sunt i a. hore horis ira uentis eo quod Itali numerent et . horas ex ordine. Ut in proximo exemplo, finem defeetiis Lunaris divimus conspectum Louanti r. Maii quarta die hora tr. Quaeritur quota siletit hora ab occasu solis. Colloco igitur Tauri et 3. grad. cum a '. min. qui erat locus Solis, act horigontem 5 i. partium in Occidente. simul Video Medium caeli Virginis is . Deinde volvo Rete,ut 2 3 . Taia ii ad i a. nocitis saluatur, mox dioptra i s. Virginis applicata, ostendit horam .cum 3. minutis horae. Si vero abortu Solis placeat horas numerare , collocabis primo locum Solis ad horigontem in ortu, & medium caeli notabis,
Astronomia. Suppurandi diei puncto. Eaemplum. Ah ortu.
403쪽
Hinc loco solis ad horam a meridie inuentam constituto sub gioptra, placi; dio-ptlatranslata ad medium caeli antea notatum, horam ab ortu absque numerandi ulla molestia in3icabit. Quod si per numeros haec absoluere velis, hora occasus solis cognoscenga,& hora ortus. Vt si ab occasu velis numerare,vide an hora in. uenta sit antemeridiana, peraueritque numerum horarum occasus: per subtra ctionem cognosces horam ab occasu. Sin minor fuerit numerus horarum inuen. tarum,quam horarum occases,adde ipsas ad 24. a summa deme horas occasias, re siduus numerus ostengit horas ab 6ccasu. Sic quoq; pro horis ab ortu cognoscendis, si hora inuenta suerit antemeriadiana, superaueritque multitudine horas ortus: excessus ipse horas ab ortu indicat. Quod siminor sit multitu/o horaru inuen. tarum, a/de a 4. & acongerie horas ortus tolle. Si veio hora pomeridiana suerit, adde numerum hunc cum horis occasus.
DE HORIS IN AEQVALIBUS, SEU TEMPO-
rariis & Planetarum. CAP. XXXIII.
Ieg naturalis seu ciuilis,est lepus ab ortu Solig ad occasuar
Nox vero ab occasu solis ad ortum complectitur: vitum que veteribus in t r. partes seeabatur.Verum extrassiquinoctia necesse esst in sphaera decliui,dies inaequales ferino. Etibus,&horae noctium Alumis horis inoe uales evadunt. simili modo vi ex sphaerae ratione dies Astiui hybemosuperant, horae quoque diurnae aestiuae horas diurnas in lire me superant. Quibus de causis & reuera inaequales 3icumiae dictae,eo sorte quod pro temporis ratione magnitudi seti, uti si ' varient.Planetaria quoque nominatur, quia a veteribus Astronomis creditum est nisi planeta Planetas septe edi ordine illis dominari, sicut prima diei hora illi redat a quo ξies
δ' . - denominatur:reliqui vero deinceps staccedant eo ordine quo orbes eorum consti uel olestale tutos physici credunt, & cum ad infimam Lunam dominium deuolutumen, inurg M' supremum Saturnum redeat. Atque hoc perpetuo seruato ordine etia per horas nocturnas,se Ditur haec dierum nomenclatura non respondens ordini play VFJη netanimareseinpli gratia,s prima horam diei Luna ipsi Lunae tribuamus, secundam Saturno S sic deinceps progrediendo, octava cedet iterem Lunae, & p manoctis Ueneri,cui succedant reliqui usque ad i a. horas noctis sic essicietur, ut iusto seruato ordine primatiora diei sequentisMarti csdat,qui & diei nomen dedit. Nouiqua. Protalium igitur horarum distinctione, constri imus nouum quadratem quem a. Λά doiso Albo labi insta ipsi mug. Continet hic in area lineas nonnihil curuas,que ho-tiiolabi. rarum aequalium sunt disti strices,cum duplici numero horarum antemeridiana. h. . . , . rum,& pomeridianamin. In ambitu vero vel sut in nonnullis videre licet Astro. qualui qui, labis) e regione, sub mensium circulo, quadrans circuli horarum inaequalium describitur, in sex partes maiores diuisus: hae singulae rutius in s 5 gradus distribuuntur,quorum singuli quaterna minuta horae inaequalis valent. Cognita igitur horaii M aquali diei hac ratione hora ab ortu inaequalis inuestigabitur. Quaeremus diligo ter hora ortus Solis. Hanc deinde in altera dioptrae parte,cui insculpta sint. punctulo iactabimus: mox idem sunctum ad horam aequalem inuetam, in lineis cus
404쪽
uis statuemus,sue ea antemeridiana, sue pomeri iana fuerit. Hoc Lao ipsi dio 'preain quadrante horarum inaqualium horam inEicabit quaesitam vel anteme-fidianam vel pomeridianam. pro temporis ratione. Nam semper sexta diei cumdus3ecima meridiei congruit. sexta noctis cum media nocte. In horis nocturnis quaerendis nulla differentia euadiurni quam vi pro hocis ortus Solis,accipiamus in dioptra horas occasus eiusdem, gr horas aequales antemeridianas,intelligamus horas ante mediam noctem: pomeridianas vero, eas quae mediana nocte equuntur Exemplo res per se clara clarior set. Natus est Philippus Rex Hispaniaru . Eii luiti. anno i h a .Maij die et i . hora quarta pomeridiana cum quadrante Toleti, cuius latitudo est o .ginduum fere. Sol erat in p. Geminorum : quaestio est qidie fuerit hora inaequalis, de quis Planetarum hom p suerit. Primo qumremus hora ortus Solis ex cap. et q. ea igitur est hora *. cum besse siue duabug tertijs fere. Hac igitur in dioptra notata, collocabimus eandem, ad horam quartam pomerisianam cum quadrante, tiam numerabimus in lineis curuis. Mox dioptra in quadrante horarum inaequalium,ostendit horam nonam cum s. gradibus, hoc est 3 6. min. Iam vero, quonram dies erat Martis, numerantes secundum ordinem Planetarum iam dictum, facto initio a Marte incidet dominium in Venerem, quoniam decima est i , , 4.3in ordine ab ipso Marte repetita numeratione mona enim hora completa erat, & Misy rei indecima agebatur. Hinc quoque econuerso hora inaequali constituta horam aequa ιμα prodiit. lem correspondentem colligemus. Dioptra enim super hora inaequali constituta, δί hora ortus in dioptra pro diurnis horis notata,indicabit eadem hora ortus horam aequalem quastam. Possunt &haec per numeros colligi si libet. Arcus enim 42wita
semidiurnus Solis pergresus acceptus,eae cap. 2 ' .ac diuisus in sex partes, quan- hoi inata litatem unius horae inaequalis ostenset. Deinde per caput precedens horas abortu atra pex
vel occasiu collectas, etiam in gradus resoluta, per multiplicati nem, diuidente, μ' per quantitatem unius hore inaequalis,videbimus horas itisquales elapsas.
DE MAXIMA SEU MER1 DIANA SOLIS& Stellarum altitudine. CAP. XX X Il Il.
Vmnia solis stellarumque altitudo contingit Ia litis re- M, im, illigionibus,dum a Meridianum circulum pei ueniunt veset Id. M lmatii, Australem Meridiani partem, nempe eamin qua Ver- tirilla umticis punctum inter duos mundi polos collocatur. Sicut&ima depressio euenit sum in altera medietate cons stunt. Constitue igitur horigo talem regulam pro loci la- p .ib titudine,qua permanente stylum brachioli ad parallelum declinationis stella promouer Firmato deinde Cursore horizontem traduc ad AEquatoris lineam. Quo factostylus inAicabit in limbo maximam stellae sublimitatem, numerando ab AEquatoreusque ad stylum brachioli. Si vero a Polo mundi ad styli apicem numeraueris, habebis minimam stellia avertice nosco distantiam pio eo stelle in Zodiaco siti que id temporis obtinet. At quoniam utrinque ab nquatore ad stylum numeratio fieri potest scire oportet numerandum esse ab ea AEquatoris parte quae stulo propior contigerit. At lue facilia sinat.
405쪽
GEMMA FRISIVS DE DE GRADU ME Di I COELI QVo v Ismomento inuestigandi. CAP. XXXV.
Artem zodiaci quae quouis momento Meridianum circu. tum occupar,nostri caesi medium, cali Mediationem, caliculmen, cor caesi, fastigium& cuspidem Medii cassi vocant. Hanc parte se facile cognosces. In posteriore Astrolabi pante θioptram colloca ad horam diei cognitam. Dioptrae ad move gradum zodiaci quem tepore proposito Sol occupat, mox in linea horae i a. videbis gradum zodiaci culmi nantem,sue cassi medium. Vt tempore natiuitatis Philippi piemyludi. Regis Hispaniarum 8 c. Sol erat in ' .grassu Geminorum. Collocata dioptra ad horam quartam pomeridianam cum quadrante, qua hora natus dicitur, dioptra permanenti admouebis p. partem Geminorum.Tum in linea horae ia. videbistis.ὰ Etiti Lςonis gradum, qui medium caeli,& Culmen.& Coreacti dicitur. Oppos '' tu; vero Zodiaci gradus Imum caeli vocatur Est aute is s Aquaris gradus. Oppo
storiam lignorum iidem numero gradus,vere per diametrum opponuturin caelo. eteni eth. Nam Ιmum caeli δί inime , eos em momento Meridianum tenent: sed culmen
N eam Meridiani partem in qua verticis punctum est,seu Tenith,lmum, in qua punctum pedum,sue Nadisi continet. h, ii inhai, Gradus hic Medij caeli per anteriorem Astrolabi partem potestinueniri. Qua ibit, Ioe re Ascensionem rectam gradus solis,deinde vide quot horis Sol distat a Meridia- ό.. ' ' mo. Flas cognosces,si horae fuerint temeridianae, subducendo eas ex a a. Relinquetur enim distantia solis a meridie. Horae Vero pomeridiana distantiam ipsam per se ignificant. Has horas reduc in gradus,accipi edo pro singulis horis i .gra dus minuta vero horaria diuudendo per ψ. etia gradus colliges, raliqua vero minuta horaria singula e siciunt quadrantem unius grasus, sue i ii .scrup. Collectis iam horarii gradibus&icrupulis, pro hori; antemeridianis detrahe eos ex Asce , ,hs, sone recta solis:pro horis pomeriὰianis adiice simul hos gradus,&prodibit Ascem M.Cesi. lao recta Medisces i.Verin sui arma tota transcenderit 3 6o gradus, hos abiicito. At si sitibductio distantia Solis G Ascisione recta solis fieri nequeat,addandit
Laeresues. Solis Ascensioni rectet 3 co gradus,deinde fiat subductio ex summa. Cognita iam Ascensione recta Medii caeli,gradus Eclipticet coascendens per i 4 cap. colligetur. Vt in nostro proposito, Ascentio recta Solis,hoc est y. Geminoria,est 67. par cum et r. min. Horae vero elapsis a Meridie sunt .cum quadrare, hae valent ό g. partes cum tribus quartis siue ue . min. Quia vero sint horae promeridianae, addam hos gradus cum Ascensione recta Solis, fiunt in summa a 3 s partes cum et .scrup. Haecei censo recta medii caeli. Cui per cap. 3 resp5dent in Zodiaco Leonis o tagradus cum semisse fere:atque hoc est caliculmen in genitura RegisHispaniarum.
406쪽
AsTROLABO CATHOLICO. 3M OVANTVM QVI LIBET CAELI ΡVNC Tusquouis tempore a Meridiano distet per gradus AEquatoris. CAPUT. XXX l.
Via huius rei cognitio nobis est necessaria in posterum ad pro- pisses. h. .etressiones, quas directiones vocant, in genituris, tractationi tui doctrinaeo cedeti cui est assinis annectemus. In posteriori igitur Astm- . . abi parte, Illocato gradu Solis ad horam propolatam, si col- iuridui.
ocauerimus deinde dioptram ad quodvis cacti punctum sue st stella, siue zodiaci pars, ostendet dioptra in limbo distantiam plancti propo siti a meridie, numerando pro loeis Occidentali
bus a meridie secundu ordinem horarum adscriptum: pro Orientalibus antrorsum contra o inem horaium. Exempli gratia. Ingenitura Principis proposita, .collocabimus Solis locum ad horam . Pomeridianam clam quadrante. Deinde dioptram voluentes ad a 7. gradum Geminorum, in quo duo benefici plane Iupiter & Venus coniunctu erant: video hunc gradum a meridie distare. 44. pari. cum semisse. Quae essiciunt tres horas demptis r. scrup. At Cor Leonis, siue Regulus 'meridiem praecedebat. i . partibus cum dodrante hoc est a propem dum hora.
Finitorem quouis tempore, & de construendo canone pro hora-rijs particularibus, Cylindro, Annulo, & Quadrantibus ad quamcunque La itudinem regionis.
miram in hoc organo facilitatem . Cogniturus igitur quot s m a periis
mento Solis altitudinem sirpra horirontem ex ipso Astrolabo, pone hori ontem secundum regionis latitudinem c deinde in parallelo Solis qua re horam propositam, ad quam statue siligenter apicem Brachioli,ac se Curiorem, Brachiolumque ad Horizontem obfirma. De mum traduc horiγon rem a3 iEquatoris lineam, rum stylus inter parallelos ostenti det solis altitudinem pro hora data & regionis Jatitudine Vt in praedicta geres, ' 'r'' locus Solis erat. 9. Geminorum gra/us,hora quarta cum quadrante. Igitur composito Hori onte ad latitudinem. O .graduum , siab qua natus dicitνr, in parallelo solis quarto horam quartam pomeridianam , atque ad har c hora & p raseli intersereonem obfirma sy, tum Brachioli. Deinde traducto Horizonte ad Kquatoris lineam, styli apes incidit inter parallelos, in. 3 p. gradus. 'o. minut. fere. Tanta fuit altitudo solis stipra finitorem. Hinc igitur Helle fierit V canonem sue tabulam construere pro organis particularibus scio tericis , Mol,lcit . qualia sunt quadratis particularis , Cylin rus, E Annulus ad unam la rumco itis- studinem consim&Lis. Oportet enim pro duobus Tropicis signis , ac quinque, o sit . . intermedi g, ad singulas horas accipere Solis altitudinem,ac in tabellam referre, absonii
407쪽
etiiti, examplum subiicimus pro latitudine 3 3. graduum. Hom autem anthiui fidianae & pometidiana xqualiter a meridie hinc inde distantes , aequale, hi, h. Ititudines similiter signa aequaliter ab altero Tropicorum distataria, avs., hi bant horarum altitudines: Quarum rerum exemplum subiecimus.
408쪽
vertitatis,constitue Bractioli stylum fixoque Cursore eum Brachiolo, move ho- frontem eousque qub stylus Brachioli in parallelum Solis incidat: mox enim stylvi in soli; parallelo horam indieabit diurnam in Sole: in stellis vero distantiam Mos huiu
raria a Meridie, quae an sit antemeridiana an o omeridiana, cap. go. docuimus. iii su tu inti oti Vero loci latitudinem qua sitam indicabit. Exempli gratia: Statuamus tibia iis nos deprehendisse die s. Augusti,anno i 3 5 3. Solis circulum verticale suisse go. graduum horigontis a Meridie versus ortum, &simul altitui inem fuisse accepta Lod laesiti 'o .graduum: ex his hypothesbus quaeremus eleuationem poli tali eompendio: d di inustu. Horizontem primo collocabimus adaequatoris lineam, numerabimusque a Me- ,.ii ridie versus centrum in circulis horariis 3 o. partes: & in hoc circulo horari alti- tioni, laudatudinem acceptas o. calculabimus per parallelos Astrolabo inscriptos. Ad inter Μ' sectionem igitur ei reuli verticalis & paralleli altitudinis,dirigemus Brachios sty- ς,ἡ ,1 his lum, Cursoremque cum brachiolo firmabimus. Hinc traducto hori onte eousq; quo stylus seu brachiolum secet parallelum solis, qui in nostro proposito per a a. gradum Leonis sere ducitur , horam antemeridianam indicat, decimam scilicet, cum 43 . fere scrupulis:Et simul horleton constitutus deprehenditur ad latitudine i .partium: ac tanta est latitudo loci quaesita.
data Poli eleuatione,& Solis circulo verticali cum eiusdem altitudine supra horigontem.
CAPUT. XLIII. It,ut in praeedentis problematis exemplo, latitudo regi - nis ' i .partium, circulus verticalis 3 C. graduum a Meridie. versias orientem, ac demum Solis altitudo h o graduu . Ex pia .
st istis ut solis locum in zodiaco colligamus, horiaontem ad 3 AEquatorem corastituemus: in circulis horariis verticale nu- merabimus Solis eir tu 3 o. scilicet gradus a Meridie ver ius centrum organi. Qui circulus est horae decimae antemeridianae. In hoc cireulo abAEquatore irium 3o.grad alii tu-ἐinis supputabimus,& ad intersectionem circuli horarii& ei reuli altitudinis bra chiolum componemus. Uertentes Aeinde hori ontem eum Brachiolo & Cursore ametis,ad loci altitudinem statuemia Tum styluq Brachioli in parallelia loci Solis incidit,scilicet vi in nostra lati iugine 5 i .graduum) ad Declinationem l . cum vna quinta parte sere. Quae transit per a a partem Leonis vel 3 .parte Tauri:quo tu alterum ver alterum in Canicularibus loco habet,in illo sol declinet,in hoe cedat quotidie. At circa solstitia lime de loco Solis obseruatio n5 tam exquisite cari . fieri potest ut in aliis anni teporibus sut 8c certiores & manifestiores obseruatio nes,sole aut in Meridie, aut nolonge hinc inde esistituto,quam aliis in caeli locis.
libet ad circulum verticalem quemcunqtie,siue ad Regionem p Pittis tam motu raptus pertingat. CAP v T. XLIII I.
409쪽
ompone horirentem ad latitudinem loci, si1lum stachioli ad horam aliquam in parallelo Solis fixum con
stitue promoue deinceps horizontem ad Equatorem, ac uide an stylus destinatu circulum verticalem in cir eulis horariis occupet. Si vero aut propior Meridiei, aut orienti eonstiterit, reposito horizonte ad loci lati tudinem, repete bis tetrie hoc opus, ascendendo vel es 'scende do per stγlum in parallelo Solis, secundum pes mana experientiam iam factam, donec hori opte ad AEquatorem constituto, shlias in circulum verticalem propositum incidat. visivulim cognoscere Mo ta hora Sol nobis media regione inter Oflentem &Meh-hi es, hi . , diem consistat, tempore solstitit ast tui. Colloco horizontem ad ue i. grad.lit. Deinde eaperiundi gratia in parallelo Solis, qui Tropicus est Cancri in propoli to, stylum Brachioli ad nonam horam antemeridianam compono: tragino tune horizonte aΗ aequatoris situm, stylus occupat Io. fere gra9us circulorum hortariorum, qui nunc sinat verticales. At oportebat Sole a Meridiano distare q. . tas clim gradibus circulorum verticalium. Siquigem talis circulus media regione du.cituringet Meridiem & Orientem. Quamobrem per e&perientiam edoctus prima vice Aastrenuum a Meridie recessisse, reduco hori ontem ad latitudinem uet. grad.& stylum promoueo in parallelo Solis propius ad Meridiem. deprehendoque tandem hora decima cum 4. gradibus & se mille, siue i 8. homicrupulisso eri νὴ va lem Occupare mediam regionem inter Orietem & Meridiem.Est autem hic comisi vieta Begu, pendium in circulo Otientis & Occidentis inueniendo. Nam collocato hori d te ad Kquatorem,& Cui oris latere altero ad Polum, ita ut cutioris latu; a s lineae squam fliximus circulum Orientis referre) exactissime respodeat:scque fixo tihre si horigon tune ad quamlibet latitudinem traducatur, satus illud Curio. sis circulum Orientis & Occidentis indicabit , & per eius int tactionem & contactum cum parallelo Solis,'horam sine longiori inuestigatione distes, qua sol Orientis circillum occupat. Antemeridiana horae orientalem Solent, pomeli. o. . h. dianae Occidentalem significant. Cum vero per stellas lubet operari , tum nihil ρ.11.1. variandum est praeter parallelum , qui accipiendus est non Solis, sed stilla propositae. Hora viro sc inuenta, non est hora diei, sed tantum distaritia hora asiati, stellae a Meridie:ex qua oram horam sc facile inuenies an posteriori parte Aeto.
labi stellam; eiusque caeli Mediationem eollocabis ad talem horan , qu m stylus in parallelo stillaei fidicauit: idque in horis antemeridianis, si de circulo verticali orientalis partis mundi est quaestio. In pomeridianis, si de regione Occidentes i quaestio est quo facto, dioptra ad locum Solis diei propositi translata, veram in limbo incitot horam aequinoctialem.Eodem modo faciendum est in cap. r. Hi huius rei non meminimus.
striores in caelo agnoscantur,aut Planetarum quilibet, cum conspicui sunt supra HoriZontem. CAPUT. XLV. De
410쪽
E stellis loquimur quarum longitudo latiiugoque, aut ex Hypotheta. tabulis, aut aliter notae sunt. Locum quoque solis in diaco notum ponimus, una cum loci latitudine. His potatis, noram cons erationis per aliquam ignitarum
stellatum inquiret & ex cap. 3 6. distantiam stella hora riam a Meridie, quam licebit fortassis) non incommo 'de stella horam nominare. Exeap. 38. stellae altitudinem, & per 3 s. vereticalem circulum eiusdem accipe: quanquam haec duo postrema simul unoque momento ex Astrolabo accipiantur, & per stylum Brachioli indicentur. Iam igitur conuerte faciem tuam ad eam caeli partem, quam circulus verticalis indicauit, & posita dioptra super stellat altitudinem ex Astrolabo accepta, &in limbo ab hora sexta sursum numerata, aspice per dioptra perspicilla, dirigendo, quam fieri potest euactissime, latus Astrolabi versus eam caeli regionem, quam circulus Vertiis cili; indicabit, & uidebis stellam liactenus nomine tantum tibi cognitam, pote risque deinceps , si fixa est, per situm fguramque ad aliaς commendare illam memoriae : sin Erraticarum aliqua fuerit, colore & magnitudine maxime di L.
COGNITIs DV Ap Vs STELLIS FIXIS,
quarum altera sit in caeli medio seu ad Meridiem constituta, altera alibi quovis loco, quantast eleuatio Poli.
tiit D.Ioannes de Rotas: Si dux stellae earum quae in e,asi is, sphaera sunt per integram caeli quartam mutuo distent, & opinio O.de earum alteram in orbe mesio conspicimus, alteram in ip - ΣὰLia uitiso hori onte Orientali, occiduoue conspicere nobis ne cessario contingit: At hoc non semper est vere, nisi quando stella quapiam in Oriente vero in horieton re confiterit,tunc altera quae per quartam caeli partem a priori distiterit necesaeso in Metidiano repetietur. Est enimpunctuveti Orientis,Polus Meridiani. At eonsistat altera in Meridiano, altera exoriatur supra finitorem,sique utraque nobis cognita. In posteriori peste Astrolabi sella ' Mi quae Meridiem occupat,ad lineam horae duodecimae collocetur,aut eius caeli mediatio: dioptra vero ad reliquam stellam applicetur,¬etur diligenter distantia horaria stellae eius quae oritur a meridie quam dioptra indicat. Deinde in fine Astrolabi in parallelo eiusdem stellat numeretur eadem horaria disiaria, mi applicatus hori on ostendit clare poli eleuationem , seu latitudinem loci quaesitam. Quod simila altera alibi quam in horironte collocetur , accipiatur altitudo eius.
Deinde in facie Astrolabi horigon constituatur ad aequatoris lineam, & lustibiliatur ad parallatum altitudi is stella: deinde vertaturi orieto,quousq1 9Flus parallelum