장음표시 사용
431쪽
Apheta ergo, quem fgnificatorem vulgus appellat, est vel stella, vel locus in cito
P . ..' an nis, praecipuum in vitam hominis dominium habens. Suntque Ptolemaom)rci. quatuor fere,Sol, Luna,Pars Fortunae,& Horoscopus. Sed & alia loca ab authoes bus sumuntur,scut culmen caeli,& Planetae quilibet, cum insigne aliquod dominium nacti sunt. Signiscatores sumuntur&Aphetae vocatur,ad quos, scilicet alia planetarum loca, vel radiag Planetarum loca affecta, dimittuntur vel traducuntur hoc est,3 iriguntur,vt passim nunc dicunt. Quae res vi clarior st,proponam breuerirreptum, exemplum. In Genes nostri Principis horoscopus est in a. par. go. scrup. Hic
locus semper insignis est: nam hinc de corporis valetudine, & de vita, & peregri. natione iudicium sumitur. Quare Apheta & significator dicitur. Mars vero qui in secunda domo eonstitutus est, Promissor vocatur, & locus secundus:qui per moatum sphaerat ad locum primum deducitur, hoc est,ad hori ontem, qui es circulus Positionis horoscopi,promouetur. Atque hoc est dirigere seu emittere. Quetitur potis ime quot tempora seu gradus aequinoctialis pertranseant cireuin hori on. tis vel Meridiani, interim dum locus Martis ad locum Apheta perducitur: nam totidem anni significantur futuri, priusquam effectus promissoris in Apheta peti Mogii, ni sciatur. Hoc in nostro Astrolabo facili mum est ad quamcunq; regione, & quod. Ma Ri uis caeli punctum. Quaeratur enim primi loci siue significatoris circulus stationis ex cap. 3 3 .in hori pontali generali, &super eo constituatur Apheta in Reti nota. tus,& notetur diligenter quis gradus signi seri in linea horae et . consistat. Deinti volue Rete quousque loeus secundus seu Promissoris ad eunde hori onte Aphet peruenerit,mox dioptra admota gradui qui prius in caeli me3io locabatur,octien-g ἡ νi. . partes aequatoris elapsos, qui annos denotant directionis. Vt si in propolito
exemplo horoscopum tanquam significatorem vitae collocemus ad suum circuis, hoc est, ad hori ontem o. par. videbimus ad lineam hora, i a. si s. cum semisse. voluentes deinde Rete donec Martis locus, scilicet in et '. par. 3 p. semp. vi ex Alphontinis Canonibus collectus est, ad eundem hori ontem . o. pari. perducatumdioptra deinde applicantes aA 8.cum 3 o. scrup. videbimus processisse Rete per .partes cum sextate fere. Tot igitur sunt gradus seu tempora emissionum vel dictitionis Martis ad horizontem .sed hic diligenter notandum,ut pro Aphe-- tis in Orientali caesi medietate constituti; quaerantur quoque horigontes in Oile' tali parte horigontalis tabula . pro iis vero qui in occidentali hemisphaerio collocantur, circuli positionum quaerantur in Oecidentali hori ontalis tabulae parte. D; has, sui Reliqua vero eodem prorsus modo perficiantur. Neque vero negligere decet in . ... i. i his locis notandis,planetarum latitudines, Desinationesque ab AEquatore. Hoc uta, i. ' autem fiet si quaeratur gradus Eclipticae coascendens planetae in sphaera rectat cui applicetur dioptra. Deinde declinatio eius numeretur in dioptra, sc habebimus verum locum Planetae in Reti, manente Dioptra super parte Eclipticae coalcem dente in sphaera recta. Hoc etiam praeceptum generale est in omnibus stellis, qua in Reti locum no habent statum: atque etiam in stellis ibi collocatis, eum aliquid inquirimus pro tempore aut elapso aut futuro,distante permultos annos. Loca sic uidem stellarum licet fixarum in 'o.annis ad minimo per semissem unius partis transmutantur, manente semper eadem latitudine ab Ecliptica.
432쪽
Eclipticae superiore parte prorsus meqij&simmi. Ex hoc angulo multa deinceps colliguntur, Urpaulatim in sequentibus explicabitur.
puncti Eclipticae supra horigontem altitudo ad datum tem pus,alia ratione quam in praecedentibus dictuin est.
re ad tempug assignatum distantiam Solis, vel puncti peli Piaili. sticae cuiuslibet,adsignati ab horoscopo, vel ab occasus pucto, mi nimirum fuerit propior. Quia enim temptis cognitum latuitur, locus solis collocetur ad horam adsignatam: mox in origonte loci tui videbis horoscopum pro tempore. Vnde 3c distantia puncti propositi facile agnosces ab Ortu: quae si quadrantem superet circuli,auseream ex a s o se prodibit distin tia eius ebii puncti ab occasu. Accipe quoque quantitate anguli Eclipticae & ho rigontis ex praecedenti. His acceptis in facie Astiolabi, numera quantitatem dicti anguli, ab I quatore sursum, vel deorsum in limbo, & termino hori ontem ad moue: In hori onte numera distantiam pucti dati ab ortu vel occasu, ut diximus,& in parallelis videbis altitudinem quaesitam. Ut in praecedenti ediemplo, collegimus angulum Eclipticae & horigontis pari. scrup. quae est altitudo nona em iura. gesimae partis Eclipticae ab ortu. sol vero etit in η .gra. q. mi. Distabit itaque ab horoscopo,qui est7. . par. 8 6.scrup. a 3. Post haec in facie Astiolabi in limbo, Dumero 4. par. 1 .scrup .ab AZquatore sursum deinde hortioniis regula adiungo. Demum in regula numeratis 3 6. pari. 1 3 . crup. video incidere hoc punctum inter parallelos ad . partes. Haec igitur erit vera Solis altitudo ad tempus futuri 3 Efectus Solis. Simili modo statim de singulis Eclipticae partibus,secundum ea. rum stantiam ab ortu vel occasu,accipies cognitionem stante regula horiron - r u Ah, tali eodem loco. Id quod in Eclipsum calculo magnum adfert commodum. huius cap M
VOS ANGULOS EFFICIAT CIRCvLV s
altitudinis cum Ecliptica circa punctum ipsius adsignatum.
CAPUT. LXIIII. propositio praecipua est 13 Solis deliquia dignoscen- via, misy l l lda, in quibus colligendis maximum est sere Astronomi , Arithmetieaque opus, & dissicultas stimima. Sed nostri Astrolabi opera, omnia facilia perspicuaque redduntur. Polito enim in horizontali generali Reti ut in praeceden L tibus duobus capitibus, accipiatur pucti Eclipticae propo
isti distantia a vertice capitis. Hanc habebis subducendo altituditaem eius,ex cap .prace3. acceptam, ex so . parti laque fur partes cillantiae a vertice. Similiter scire 3ebes quantum no gladiis Ecliptica a veitice absit: subducendo scilicet quantitatem an
433쪽
guli Eclipticae & horirontis a ' o. Quia haec quantitas anguli diisti, est altitudo no
nagesimae partis Eclipticae supra terram. Cognitis ergo istis,numera maiorem ha rum, in regula horigontis: deinde hanc notam promoue ad parallelum minotis distantia. Hoe facto, regula horigontis anguli quantitatem palam facit, nume. tando ab AEquatore in limbo ad hori ontis stu. Ut si velimus in praecedenti qtia uione cognoscere angulum quem facit circulus altitudinis per Solem transiens, cum Ecliptica: Accipiemus distantiam solis a vertice,qua est 6.partium.Est e nim altitudo eius 44. pali. quae edi so. derracta, relinquit s. Distantia vero no nagesimi gradus Ecliptica, a vertice est .part. h. scmp. Quae colligitur detra ctis ψ .part. 3 l. scrup. ex so. Iam in regula horigontis numerantur 46. partes, quorum terminus in parallelis ducitur ad 5.par.cum scrup. sic angulus u situs quem facit circulus altitudini; Solis cuni Ecliptica, deprehenditur 3 .part. cum g o .s p. Hic igitur semper est angulus quem iacit circulus altitudinis cum Ecliptica concurrens,estque versus ortu,si punctus concursus fuerit in prion quadrante Eclipticae. Si vero in posteriori quadrante fuerit punctus intersectionis est& angulus versus occatum. Subducto vero hoc angulo ex duobus rectis,relinquetur angulus intersectionis maior. Vt in proposito nostro: quia angulus minor est
partium 8 .scrup. ' o. erit maior 9 M. pari. a o. scrup. praeterea pro certo tenere uia
portet hunc angulum, per huius cap. doctrinam inuentum, esse angulum, quem vocant latitudinis: iuia subtenditur illi diuersias aspectus,quet in latitudine accidit. Hune vero angulum ii deὰucamus ex recto,hoc est yo .pati.Ielinquetur angulus longitudinis vocatus .Horum usus in sequentibus dicetur.
QVANT A sIT LUNAE PAR ALL AXIS, SIVE
diuersitas aspectus in circulo altitudinis. CAPUT. LXV.
Vm terra Globuq a3 celum comparatus puncti ratione Obtineat,ac proinde sue in terra circumferentia, siue incentro consistas, nulla inde diuersitas aecidat in calo apparentium: non tamen in omnibus astris prorsus id intelligendum est. Nam quanquam stellae fixa&sinperiores Planetae, propter immensam a nobis elongationem, nullam essiciant diuersitatem intuitus ab eo qui incentro mundi positis seret, in inferioribus tamen planetis, quanto propiores sunt nobis, tanto magis perci' pitur euariatio soci apparentis, ab eo quem habent ad centrum mundi: pro quo centro omnis calculus de motibus stellarum & planetarum omnium, quem ex Tabulis seuCanonibus perficimus,instituitur. Sed quia Luna orbis nobis est pro' Σimus, manifesta percipitur diuersitas inter locum eius quem ex terra ambitu in caelo videmus, & illum quem ostendit linea ex centro mundi per Lunam duci: eo quod latae semidiameter , secundum cuius magnitudinem absumus a centio, sensu,
434쪽
senili pereeptibilem obtineat magnitudinem,ia orbis Lunae distantiam. Percipi' uesibui atritur quidem haec euariatio non solum in Luna, sed etiam in Mercurio & Venere, d/xp mi a- imo & in sole, licet exigua,vixque perceptibiligitii superioribus Planetis & fixis stellis, protiug nulla. Haec autem euatiatio locorum qua accidit inter eum locum quem visus demonstrat, & eum quem visus linea ex centro mun3i ἡesignat . qui Parallaxis Ptolemaeo , vulgo diuersitas aspectus, nobis euariatio visus dicitur: Parallais, contingit in Luna maxima, in aliis vero fere negligi solet, eo nuod in Sole vix MUs notetur. At neque in Luna semper aequalis est Quod & certum argumentum est
Lunam non ferritia homocentris orbibus. sed quanto magis Luna recedit a cen- mundi,stque Apogga, tanto minor accidit hac euariatio quanto vero magis appida quat terrae hypogaea existes,& indesiuioribus orbium partibus, eo maior Uit eadem euariario visus. Sic ut maxima omnium sit ius partis & s. fere D; thhis, scrup. Minima vero, quae contingit Luna existente in Petig o 3 o. tantum mindita Ny mobiliaer In Sole vero haec euariatio est 3 .ranrem minutorum. Diuersitas vero hec cum simplex sicitur,intelligitur fieri astro constituto aὰ finitorem nostrum Nam utianista,
in stelli ad verticem collocati g, nulla potest contingere euatiatio visus: eb quo Jhnea a centro mundi ad stellam educta, eadem si cum ea quae a vitia nostro recta ad verticem capitis procedit. Sed quo stella propior hori onti fuerit,eo maiorem facit locorum euariationem. Huc igitur accepta e abulis Eclipsum, aut ex Co pernico, diuersitate aspectus Lunae maxima, docemus quantast ea3em, prositu Lunae,in circulo altitudinis,qui est circulos in vertice capiti; per Lunam glactus. P Colligatur ergo Lunae altitudo ex cap. 3 8. vel 37. Frequenter tamen in coitu haud multum a Solis altitudine differt: Deinde ex tabulis Eclipti eis quibuscunque accipe maximam parallaxim, secundum locum ipsius in suis orbibus. Hanc numera in secie organi ab aequatore sursum, eique regulam applica. In ipsa vero regula quare altitudinem Lunae introrsum numerari io , vel distantiam Lunae a Uertice extrorsum, a centro procedendo, & in circulis parallelis ostendetur tibi euariatio visus seu diuersitas aspectus Lunae, pro situ stio in circulo altitudinis, &situs in orbibus ibis. Repetatur esemplum paulo supe ius postum de Solis de- eis ιν is .fectu futuro anno. 336o. Hic in vero congressu duorum luminarium, & Sol de
Luna erunt in a . p. pari. 3. mi. Hic inquam est locus ad centrum mundi aesti matus in quo luminaria congredientur. Nunc quatitur quis sit locus visus & Solig & Lunae, ut hinc colligamus euariationem defectus. Nam propter euariatio nem visus,non videbuntur coniuncta luminaria, quae ad centrum mundi respiciendo coniuncta colliguntur. Lunae autem altitudo colligitur esse ψ .part. et r. scrup. fer aestimata tam latitus ine Lunae,quae est et a scrup. Borea quam inngitu-δine eius . Diuersias autem aspectus Lunae horizontalis siue maxima, colligitur unius tantum partis, i ad summum si . scrup In facie igitur organi ab AEquatore in alteram partem numero hanc maximam Lunae parallaxim, & apposta regula introrsus a numero altitudinem Lunae,scilicet ψη .par. et a. scrupu& incido inter parallelos in et .scru . Atque haec es diuersitas aspectus Lunae in loco stet altitudinis. Hoc est Luna videtur in eo loco a. min. decliuior, quam reuela est,
ad celatium mundi collata. At quoniam Eclipsum supputatio requirit exactum calculum
435쪽
Oleulum scrupulorum,& instrumentum hoc nisi sit admodum magnum,no pocst minutaeshibere, compendium Gabo iucundissimum. Accipio in parallaxeos inquisitione,sex graὰus pro uno, ita ut singuli grasus contineant tantu i o .sciu. idque in limbo & area Astrolabi . sed in regula altitudinis gradus singulos aesti mare oportet pro 6 o. scrup. sic ad minutum usque inuenies e uariationem vistas. Vis hori ontalis siue maxima parallaxis Lunae si 'o . scrup. de altitudo eius sit
c .part. Numerabo in limbo . partes. sic enim singuli gradus 1 o. cru.ssiiman tur. At in regula numero introrsum, seu Versus centrum 4o partes. Sic inter pars.lelos deprehendo g. pari. 'o . scrup. sere. Hae ergo partes s limata ad io. scrup.
essiciunt 3 8. scrup. cum besse.Insula massent pro Lun parallaxi 3 t .scru.pro altitudine o. graduu. Sic etia in Sole, singulos gradus areae Astrolabilicet aestin te pro sngulis minutis,capiendo in limbo 3 gradus: de in regula horizontali seni agrasus altitudinis eius numeretur: se enim minuta habebimus per circulos pars letos in quos incidit altitudo Solis in regula notata. Vt in exemplo defectus Solis propositi. Quia Solis euariatio vitiis in horizonte semper est 3. scrup. sere, numerabimus ab )Equatore 3. partes, & altitudinem Solis 4 . pari. in regula quare mus introrsum, sic incidemus in parallelis in a. gra. t o .scrup. sere, quae nunc va lebunt r. scrup. io . secunda : quoniam sistimamus gradus singulos pio singulis scrupulis. E G euatiatio Lune maxima
A E Horizon B punctus habitationis M punctis verticis E locus vetus Lunet vel solis F locus visia; Solis G locus visus LunqE G Euariatio visus LunqE F Euariatio Solis Item K locus verus L qeleuatqL locus vitiis Lunet eleuatae K L euariati o visis in Luna qui hic minor est quam E GA centrum terri.
alterius Stellar ia longitudine Eclipticae,& quanta in latitudine. CAP VT. L XVI.
436쪽
Vando Significator est in parte Orientali mun8i, Ptolemaeus semper Promissorem seu secundum locum emittit ax ducit ad locum seu circulum primum,seu ad locum Aphetanaaumeratisque partes AEquatoris interea elapsas. Haec autem Gicitur di Aid airecta: uia secundus locus aptimo distat secundum. signorum tim. OrAinem. At quanso Apheta distat a summo caeso versus Oc casum, tum secunὰus locus erit ipse Occasus: ac tunc ducitur Apheta ad horizontem Ocelduum, ad siciendum directionem Aphetae ad Anare- se tam hoc est intersectorem: & dicitur contra ordinem signorum; eo quod secun - riin, quiddus nempe punctus Occasus, qui tunc Anareta est, flistat a primo contra signoruordinem. De priori modo in cap. praecedenti diximus: de poster ore non opus e tat multis verbis.Est enim plane similis. Constituto enim Reti secundum Caelisa piaes, g tam inuentam, hoc est locato coeli medio ad horam i et . Me ridiei, volue Rete quousque Apheta ad horizontem Occiduum perducatur , & Dioptra posta super parte quae in M. Caeli constiterat, videbis quot partibus rive processest sphae m. Qua eaedet sunt directionis tempora. Sunt tamen nonnulli qui Planetas Re trogrados mouent contra ordinem primi Mobilis, hoc et ab occidentalioribus , , sh,hiis versus Crientaliotat cum Ptolemaus sempe directionem qualemcunque etiam re '. essiei iid , secundu Primi Mobilis incessum processerit. QDo8s & horum ratio minitae einem secui libeat, qisaere primum Circulu Orientali oris loci, in Orientali parte vel '*Cecidentaliore tabulae horirotalis pro significatoris sis. Deinde moue Retetno lato prius gradu M. C.) quousque locus Occidentali Orad circulum orientali oris loci perducatur, quantumque gradus M. Caesi processerit versus ortum numera: se colliges tempora dilectionis.
eram laimus qxquisite quanto temporeDimissio seu directio alicuius
floci perficiatur: sed subinde est qua filo priusquam dimissio totas absoluatur,in quam partem zodiaci peruenerit directio inaei stio haec ex modo loquendi alicuid dissicultatis habet, eo quod
i multi aut male pronuticiant, aut rem ipsam non recte capiunt: squalesane explicate ex usu videtur. Ciam enim dicimus . .
que peruenit hoc anno directio seu Emissio horo copi φ videmur plane intelliore , 'I horoscopum quem nunc Aphetam statuimus) promoueri in caelo. Mqrum recissse res habet,quando Apheta est in Orientali cani parte. Tunc enim adita emittimus horosccpum seu Aphetam quemcunque, sed ad sum mouembgs Desi loca ,seu promissores. Quando iguur quaeritur votis': p ocesserit Emissio Aphe- ,in orientali parte e locati: quatitur qua pars Ecdiaci aδsemicii tu Amberet
437쪽
petiuenerit hoc vel illo anno. In Occidentali parte fiante Apheta, rectius dicimuaeim dimissionem hanc vel illam partemzodiaci occupare: quoniam Apheta versus Occidentem intelligitur promoueri. Exemplo doctrina magis elucescet. pii mo in directione diresta. Ponamus in praedicta genes, Aphetam horoscopum ipsi am. Videamus adquam partem zodiaci peruenerit Dimissio seu Directio, hoe anno i . Hoc est,quae pars Eodiaci nunc ad circulum horirentem per Dimissionem peruenerit ad locum scilicet Aphet e. In primis cons era quot anni sint elapsi a natiuitate ipsa qui sunt di et .secundo in horigo tali Catholico collocetur Apheta ad litum circulum hoc est ad hori tem,¬etur gradus M. CHi. Mox promoueatur issem gradus M. Caesi per et p. gradus in limbo numeratos, &apparebitin hoesonte 4o .graduu, p. 2 3 .partes o .icna p. te. Haec ergo pars Toὰiaci nune ad locum horoscopi peruenit. At si nunc Aphera in parte caeli occidua, ut est iam pars Arrunae.Inquiramus eius dimissionem eodem anno a ' l . Cotisti tuatur Rete secudum geniturae figuram, nempe ut St. g. gra cum semisse fit iti M. Caeli,& numeratis a Meridie 1 7 .gradibus in limbo, pro a I. annis elapsis, applicataque Dioptra,huic M. Caeli subiiciatu hoc est, st. 8 . pars cum senuite. lam di, ligenter constdera distantiam partia fortune a Meridie. Numeratis gradibuslimbi qui sunt a Meridie ad Dioptram super parte fortune collocatam. Sunt autem in nostro exemplo 4 .partes 43. sere scrup. Cum hac ergo distantia&Declinati
culum stationis ipsius Aphetae pro hoc tempore , & Poli eleuatione supra ipsum,& quot gradibus bEquatoris distet a Meridiano idem semicirculus. Excap igitut 3 3. colligitur circulius stationis quaestus distare in circulo Orientis a Meridie a. pari. 8 .lamp. fiere.Eleuatio vero Polli est et ' . par. O .scrup .fere. Abscindit vero i dem semicirculo ς de quadrante occiduo AEquinoctialis 3 4.part. 3 Q. scru, quantum sensus exparuo satis organo deprohendere potest.Iam igitur circulum habe.mus stationis ipsus partis fortunae pro annis a . elapss. Quaestio nunc ea, quis grados Eclipticae in principio, natiuitatis in hoc circulo sationis constite t. Nam ad illum recte ηicitur peruenisse dimissio siue directio sortis seu Partis fortuna. QΗod capite sequenti declarabitur.
circulum positionis occupet dato tempore. O CAPUT. L XI
N priniis duo notanda sunt: Αn scilicet circulus stationis pro positus sit Orientalis an Occidentalis. Tum an si diurnus anno turnus. Hoc est an de eius parte quae supra terram extat,
an de inferiori parte sit quastio. Quandoquidem quilibet simi circulus duas secat Eclipticae partes,alteram supra terram, alteram in ba feriori hemi phario. His diligentii me obsiet-uatiq., Eleuatio Poli stipra semicireulum stationis diligenter accipienda ex cap. 33. Atque quantum isem semicirculus absit a Meridiano per AEquinoctialis partes,hoc est,quot partibus Equinoctialis est culta
438쪽
eitculua sationis absta Meridiano sue supra terram siue infra consistat. Sit igitur esst, hos circulus stationis in parte Orientali caeli, &st quaestio de secti e eius & Eclipti- entali supra supra terram facta. Hie primum ab hora sexta matutina numeri in limbo tot ' 'gradus,quot circulus stationis propositus distat in AEquatore a Meridiano. Huius inuentionem docuimus cap. s 3 . Ad finem igitur huius distantiet applica Dioptra, ac mox dioptre adiunge gradum M. Caesi inuentum pro tempore. Tunc enim in Reti in horironte cireuli stationis,uidebis gradum Eclipticae qui in circulo stationis existit. Quod si de inseriori intersectione sit questio numerabis distantia eius. e; Euti oti
dem circuli a Meridiano acceptam, ab eadem hora 6.matutina, sed contrario oria emai tib et dinemempe versus mediam noctem, cum prior se numeranda versus Meridiem, x μ' & huic distantiae seaceeptae,applicabis una cum dioptra Imum c li.Sic rursum inhorigonte stationis apparebit gradus Eclipticie,sub horletonte nostro a semicirculo stationis noramg. At iam fit circulus stationis in occidua caesi parte, & de supe- et Etito oriatiore Eclipticae parte sat quaestio.Vt in exemplo precedentis cap. ibi circulus po dentali suora sitionis partis sortunae collectus erat et s. pare. o. scrup. Tanta nimirum est Eleuatio Poli supra circulu stationis partis fortunet,post annos a r. anatiuitate. Atqui Ε,Emplum. abest idem semicirculus a Meridiano per AEquatoris partes, versus Oceasum 3 .Part. 3 . scrup. propemodum. Hic ergo ab hora 6. pomeridiana quia semicirculus est occidentalis)numerabimus 3 . pari. go scrup. verius Meridiem, &gradum M. Cassiillue admouebimus. Sic enim hori on respondens semicirculo flationis, ostendet gradum Ecliptica qua itum. Veluti in nostro eNemplo:numeratis ab hora 6 vespertina 3 4. pari. 3 o. scrup. & admoto gradu M. Caeli, qui est
dum. Si Henique eiusdem circuli segmentum Eclipticae infernum velis habere: citevio oe numera eandem distatiam illam g pari. 3 o. scrup. ab eagem hora c. versus mediam noctem deinceps rursumque applica gradum Imi Ggi, scilicet m. s. cum emisse,apparebit in eodem horigonte et ' .gra. M. scrup. gradus Eclipticae quem sub finitore idem semicisculus stationis secat. Atque ut si ammatim repetam: Di stantia circuli stationis a Meridiano, numeranda est ab hora 6. matutina, si circulus fuerit Orientalis: vespertina, si occidentalis: verius Meridiem , si locus Felipticae supra terram quaerituri versus mediam noctem, si sub h isphaerio quaeri- tiri isti tur Demum horizon respondens Eleuationi poli supra circulum stationis, oste
det partem Eclipticae, quam semicirculus postionis secat,idque in Orientali paria te pro Orientalibus, e diuersis pro occidentalibus semicirculis, in occidentali latere tabulae horizontalis.
tionis Eclipticae ad horizontem circa quamlibet partem Eclipticae.
439쪽
Ocuirinas Cap. 48. causarii diuerstatis & inaqualitati, Ascensionum ipsarum partium Eclipticae. Iam vero qua nusquanta si hac inclinatio circulorum adinvicem: hoe est, quantus sit angulus quem emciunt hori on & Eclipti.
. in quotiis loco Eclipticae. Qineres ad occultationes tiexortus syderum admodum utilis est. Tum etia ad Eclip 'Surn deformationes multu accommoda. Collocatur gra
3us Ecliptica propositus ad horizontem loci prassiti inhori Ioniati Catholico numeranturque gradus Eclipticx qui sunt ab eo loco di. Eiaei ad M. Coeli usque. Hi gradus si quadrantem circuli superant, adimuntur ex semicirculo, hoc est,ex o. partibus' vel numerantur gradus a M. Calladoccidentem usque gradum: vir is enim modo idem adsequeris,nempe distanti MCs lia proximo horihon is 5 Eclipticae concurlu. secundo quortitur gradus M. Cani altitudo Meridiacias et cci p. His cognitis in facie organi in limitiolis re mala, numeramus distantiam illam M. Caeli ab hori onte extro1 sunt movemus ;horizontem ab AEquatore,quousque punctus iam in hos onte notatus,in pares telis tot occupet partes quot partium in alti iugo M. Calli. Sie enim horirentalis regula in editeriori limbo ostendet quantit tem anguli quaesiti, numerado ab A maiore usque ad regla 1m. Quoniam vero circuli maiores,quales sunt Eclipticitis origon se iecant Ed angulos 4 qui omnes .rectis aequales sunt, & Quo opposui duopus semper rectis pares: Quantoque alter maior recto, tanto oppositus minor recto existit,idque fiat bis in oppostis circulorum concursibus: Sciendum est ag. gulum hoc artificio quassitum, esse minorem duorum oppositorumcirca eanὀem sectionem fictorum. At quantus hic angulus fuerit circa Orientalem sectionem, tantus ti erit apud Occidentem. Et ciam cognitus fuerit minor angulus, per subductionem ex duobus rectis cognoscetur reliquus . Quantitas vero anguli istius r biflues. minoris,est altitudo gradus nonagesimi Eclipticae iupta horirontem. In cuius rei demonstrationem proponam exemplum. Anno 1 56o. Augustidie ri .stitutum est soli; deliquium mobis quide in Meridiano Lovaniens habitantibus,est coniunctio solis&Lunae vera, ad horam primam pomeridiana cum triente, vel r2. scrup. ere, ut ex tomeri calculo colligitur. Igitur, ut hunc calculum prosequat aliquantulum colligo Solis &Lunae locum ad tempus propositum, 'N 7.par. 3.semp. Collocato iam solis loeo in dorso, Retiuesti per hora prima pomeridianicum et et . scrup. video ascendere in Dostro hos onte, qui est i. pari. sere. . sere gradum Sagittarii. Cupio nunc cognoscere Eclipticae inclinationem ad hosγontem, quantus sci licet si angulus minor ab ipsis circulis horigonti dico ikMeridi: aio factus. Considero gradum M. Caeli, quem inuenio punctum sequinoctii hi tumnalis sue principiumLibre. Iam a M. Caeli ad ortum usque, unt ό .gradus Ecliptica. Hos allii mo,quoniam quadrantem non stuperat. Quaero deinceps ma1imam altitudinem, eu Messianam eleuationem, gradus M. Calli,quae in nostra latitudine est I s . partium. Demum in facie Astrolabi in hori ontis regula, meisio distantiam M. Cassi ab horoseopo, scilicet M .partes. Hunc numerum in parallelis colloco ad et s. partes. At Di hoc modo video inter AEquatore&hori ontis regulam ψ . par. 3 4 . scrup. fere in tercidere. Quae anguli quaesti quantitate is dicant,& tanta est etiam altitudo gradus nonagesimi ab ortu, hoc est, gradus ia
440쪽
ipsa regula numera Euariationem Lunae vel solis, quam vi semit in circulo altitudinis, ex sue . cap. acceptam : sicque constituto Curire, notam pinge ad finem Euatiationis in Cutioris latere numeratae a centro,aut per concursum parallelorum , & circulorum horatiorum memoriae imprime. Mox regula hortioniis sirper AEquatoris linea constituta Cur tem promoue, scutiatus aequalium partium iam dictum punctum attingat, & videbis in eodem Cursoris latere euariationem in latitusine aὰ singula scrupula. Sie quoques regulam hortet tis collo- secundia. caueris ad axis lineam,& cutib rem tutius ad punctum antea notatum constitue fis,apparebit in latere aequalium partium,euariatio vises in longitudine. Harum rerum aliud exemplum non adiiciant,praeter id quod sc. cap. posuimus. Sed est Tettiui.& tertius modus, etiam perfectis imus,qui&multiplicationis adminiculo utitur. Posta enim regula horiγontis super gradibus anguli latitudinis in limbo, Cutior ὀucitur in regula, ut latus aequalium partium extremum lineae Equinoctialis secet,& accipiuntur partes aequales quas tunc AEquator Eesignat: Has semper per serupula diuersitatis aspectu; in circulo altitudinis multiplicamus, productumque per i oo. diuidimug,sic habebitur latitudinis euariatio. Ut in praecedentibus. angulus latitudinis erat 84 par. 'O.λup. in coniunctione vera : Aiuersitas aspectu Lunae in circulo altitudinis 42.scrup. Posita igitur regula ad 8 . partito. cmp. in Eremsvia. Iimbo numeratas verius polum Antainicum. Cursorem promoueo quouin terminum aequatoris latus aequalium partium attingat:mox video in Cursoris latere notari ys .part. Has multiplico per a essiciunt ue s. Quasi partiar per roo sunt. 1 .s,up. euariationis in latitudine pro Luna, exactiori sane calculo, quam per praecedentes modos Sic quoque si angulum longitudinis in limbo numeraueris,®ulam Uduxeris, Cutibremque ad terminum aequatoris perduxeris de inde partes Cutioris aequales per euariationem visas in circulo altitudinis mul tiplicaueris, demum per roo. diuisens, habebis parallaxin longit inis. Vt in eodem exemplo angulus longitudinis est partiue .scrup. t o. unde positis omni bus, ut fiximus, inuenio partes aequales s. Has multiplico per et . sunt 378. Quae diuisa per i oo .essiciut .propemodum scrup. euariationis in longituaine.
V:n8oluminum coniunctio accidit circa stemm nossorti, rnde sis inaquos vocant Caput & Cauda Draconis, tum suspitio haberi potest de Ees ipsi Solis futura. Certior autem indicatio est,si his ii
locus synosi mediae ante Caudam Draconis accidat minorimo spacio quam 2 c. pari. o. scrup. vel post nodum eundem, minus distet quam i l .part. 2 o. scrup. Item sante nodum evehentem accidat synodus intra spactum . pari. 2 a. scrup. vel post eundem nodum quem caput Draconis nominant, intra Eo pari. 4O. scrup. ne possibile est Solem incidere indefectum,
interposta licet Luna inter aspectum nostrum & solem. Extra hos terminos non fiet desectus so lis. Atondi una certissimum signum es, si apparens Lunae latitudo excedit quantitatem duanum semidiametrorum solis & Lume tempore