장음표시 사용
231쪽
DE SUBLIMITATE, c. 95 opinor , ubique depascitur et volutatur, multam habens semperque manentem inflammandi vim et variis in locis vario modo apud ipsum distributam, alteraque materi salteri succedente nutritam sed do his os Latini melius potestis judicare Tempus autem Demosthenicae Sublimitatis generisque dicendi elati maxime est et in Xaggerationibu et in vehementibus Assectibus, et ubi oportet auditorem omnino commovere tempus autem Ciceroniani
fusi dicendi generis est, ubi oportet eum demulcere; communis enim loci alicujus tractationibus, et epilogis plerumque et digressioni ps, et omnibus, quae
narrationem aut ostentationem habent, historiisque, et rerum naturalium Xpositionibus, et non paucis aliis partibus orationi CSt BPtum.
Quod Plato quidem redeo enim tali quo De Subli-
dam flumine sine strepitu deCurren non genere
minus lamen Sublimem se Praestat, Tu, qui legisti ea quae in ejus republica continentur, non ignoras. Qui quidem sapientiae et virtutis exper- tes, conviviis Vero et hujusmodi rebus semper in- dulgentes, deorsum uti par est seruntur, atque
cita per vitam Vagantur ad veritatem autem ne- que SuspeXerunt unquam, neque SSUrreXerunt, meque stabilem ullam et puram Volia Platem gus- 'averunt: Sed pecudum instar deorSum Semper intuentes, deflexique ad terram et ad mensas eX- plent se epulis et venere et causa cupiditatis ha- rum rerum calcitrantes et arietantes se invicem
232쪽
erreis cornibus ungulisque interficiunt ex insati- abili desiderio. VM μια Ostendit autem nobis hic vir, si nolimus
illum negligere, aliam etiam eSSe quandam, Praeter ea qua traCtaVimus, viam, quae ad Sublimia ducit qualis autem, et quaenam est haec ξ nempe imitatio aemulatioque magnorum scriptorum prosaicorum et Oetarum, qui ante nos ViXerunt. Et ad hoc scopum, ChariSsime, oculos diligenter intendamus multi enim quasi divinitus seruntur vi alieni spiritus eodem modo, quo rumor est etiam
Pythiam, cum tripodi appropinquet, ubi, ut dicunt, hiatus est terrae spirans halitum divi- Dum),' illine quasi gravidam factam vi divina statim per inflatum oracula edere similiter ab illa veterum animi magnitudine ad animos imitantium seruntur quaedam. Velut a Sacris Spiraculis, em uvia
quibus inflati etiam ii, qui natura non valde sunt Deo pleni, ab aliorum magnitudine Concitantur. Solusne Herodotus fuit magnus Homeri imitator λStesichorus etiam ante eum idem fuit, et Archilochus Plus autem, quam hi omnes, Platosuri, qui ab Homeraco illo fonte innumeros rivulos ad Se deduxit. Et forsitan nobis opus fuisset exemplis, nisi ea sigillatim etiam Ammonius eligens in ruis scriptis notasset Uaec vero re non est furtum ullum, sed ut a bonis moribus feri potest sive simulacrorum sive operum X pressa effigies . Et videtur mihi, quod non vigere secisset ille qusedam hujusmodi in do G matibus philosophiae, neque multis in locis ingressus esset in poetica tam materias, quam dic-
233쪽
tiones, nisi cum Homero toto animo mehercule deprimis concertasset, tanquam athleta juvenis cum eo, quem jam omnes admirantur , sortasse quidem Contentionis Cupiditas quam par fuit, et velut hastaeum petens, non inutiliter tamen nam secundum
haec contentio utilis est mortalibus, et revera hoc certamen de gloria et praemium est pulchrum dignumque victoria in quo certamine vinci quidem nos a majoribus non inglorium est.
SECT. XIV. Ergo et nos decet, uta molimur aliquid, istinuis
quod Sublimitatem et animi altitudinem hi ,rid exigat, animis iungere quomodo sorSitati ora I b, Homerus hoc idem dixisset et quomodo Tobis h. id Plato, vel Demosthenes, vel in historia Thucydides Sublime essecisset illae enim perSonae,
ex imitatione nobis occurrentes et Velut praelucenteS, animo nostros esserent ad illos Sublimitatis terminos, quorum imaginem ob oculo posuimus. Tum vero magis, si illud quoque cogitatione repraesentemus, quomodo hoc, quod a me diCitur, auditum accepisset Homerus, si adeSSet, aut Demosthenes vel quomodo hoc assecti essent revera
enim magnum est Certamen, tale ConStituere noStrorum scriptorum tribunal theatrumque, et apud tantos heroas, judicesque simul et testes, in ratione scriptorum reddenda exerceri majus autem his incitamentum est, Si addideris, quomodo de me, qui haec scripserim, judicabit omne sequens saeculum Si quis autem ipso scribendi tempore vereatur, ne
234쪽
non pronunci et aliquid, quod Suae vitae temporique Supersit, neceSSe est ut etiarn ea, quae illius mente Concipiuntur, impersecta et Caeca quasi abortum patiantur, omnino non perducta ad tempus famae apud postero Digentis. D Violo Praeterea iuvenis, Sublimitatis, et mag
ces sunt etiam Visiones vel Imagines : quippe sic nonnulli appellant ipsas imaginum fictiones:
vocatur enim generaliter Visio, quidvis mente Conceptum rationem generans, quomodocunque adsit Gam vero in hi nomCH Vuluit, Cum ea, qu*Ρdicis, divino quodam furore et Assectu Cernere id aris, eaque ob oculo audientium ponas Quod vero aliud quiddam velit rhetorum Visio, et aliud illa
Poetarum, non potest te latere ; neque quod Visionis in poesi sinis sit terror ejus autem in Orationibus solutis evidentiari utraeque res tamen hoc quae-rBnt, nempe Commotionem animi. O mate= obsecro te, ne Contra me eΤcites Sangrcinoculas et anguicomas virginest Iosiae enim ipsae prope me insiliunt. et,
Hei mihi I inter eis mea quo fugiam Hic poeta ipse vidit furias et id, quod imaginatus
est, Coegit auditores quoque propemodum Videre. Est igitur quidem Euripides imprimis studiosus tragice exprimendi duos hos Assectus, furoresque et amores, et in his Affectibus ut nescio an in ullis aliis felicissimus veruntamen non inaudax est ad alias quoque Visiones aggrediendas sane cum mi-
235쪽
DE SUBLI IITATE, c. 99nime natura Sublimi esset, tamen ipse suam naturam coegit in multis locis tragicam et erectam fieri, et ubique in Subliinibus ut dicit Poeta ille)Cauda et latera et Dimbos utrinque Ferit, seque ipse concitat ad pugnanditur. Phati thonti igitur Sol cum tradidisset habenas, apud illum sic dicit Age ver), neque Libycum acrem ingressum; Temperiem enim humidam non habens, tuum cur
Deorsum transmittet. Deinde poStea, Iter ad septem Diadas tenen curSum Tot cum a diisset, deinde corripuit habenassctuatiensque scutica latus equariam alatarum, Crimcurru bus
Dimisit eas illo autem volabant ad aetheris con .
Pater vero pon tergum equi astrici conscendens Equitavit, admonensilium, Illa age, H e verte currum, et h c c. Annon possis dicere, animum scribentis simul eum Phaethonte con Scendere Currum, et in eodem Versatum periculo una cum equi Volares neque enim, nisi serretur Cursu aequali factis illis Coelestibus, talia unquam imaginari potuisset. Similia sunt etiam illa, quae apud ipsum de Cassandra dicuntis Sed, o Troes pugnis equestribus gaudentes C. Et cum Eschylus audax sit in concipiendis Visionibus maxime heroicis, ut apud ipsum Tragordia vocata septem ad Thebas dicit,
236쪽
Viri septem bellicosi agminum ductoreS,
Taurum mactante Super rigro Scuto, Tangentesque manibus taurinum Sanguinem, Martemqile, Bellonam e Sanguine gaudentem M tum Jurarunt C. in suam ipsorum mortem invicem sine ulla sui miseratione Conjurati , nonnunquam vero asserat sensus rudes, et quaSi impeXOs Parumque Subactos, tamen se ipse Euripides prae aemulatione cogit ad illa ipsa propius accedere pericula. Et apud Eschylum palatia Lycurgi, Cum appareat Bacchus,
mirabiliter sacro sui ore CommoVentur, Numine olatur jam domus, bacchatur tectum Euripides autem alio modo hoc idem suavius reddens eXPreSSit, Totus autem simul bacchatus est mons.
Sublimi autem modo etiam Sophocles de Oedipo
moriente Seque Cum prodigiosa temPeState sepeliente imagines concepit; et cum discederent Graeci de Achille apparente Super tumulo iis, qui reditum parabant. Quod quidem visum nescio an quis evidentius, quam Simonides, reproesentaverit: sedonam aetempla Visionum apponere, dissicile est Veruntamen ea, quae Sunt apud Poetas, habent excessum sabulosiorem, ut diXi, et ubique id, quod credibile est, superantem: quod vero ad rhetoricam Visionem attinet, id semper pulcherrimum St, quod ex re et veritate ductum est. Sublimesque transitiones in Rhetoribus sunt etiam alienae, Cum forma rationis sit poetica et sabulosa, et incidat
237쪽
DE SUBLIΜΙTATE, c. Olin omne id quod impossibi est ut jam etiam illi, qui Sublimes si iis placet apud nos rhetores
Sunt, eodem more, quo tragoedi vident surias : et
ne hoc illi magnanimi scillae possunt discere, quod, cum dicit OresteS,Dimille me, tu rue es unia mearum Furiarum Medium me ulnis amplecteris, ut jacia in tarta
imaginatur haec, quia insanit. Quid igitur rhetorica Visio potestire e Grationibus quidem etiam
multa sorsitan potest alia asserre, quae in Se vim Contentionis et Assectus habent sane immixta argu mentationibus negotialibus non tantum persuadet auditori, sed etiain dominatur. Et sane si quis dicit Demosthenes derepente clamorem ante uri unalia magnum audiat deinde nunciet ali-
quis apertum esS Carcerem, in CtoSque fugere; nemo, Sive Sene sive juvenis, tam negligens est
ut non auXilium, quantum poterit, serat: siquis vero Superveniens diCat, quod qui illos emiserit, mic est, statim, ne impetrata pro se dicendi venia, periret. V Ut mehercule etiam Hyperides accusatus, quod Servos post Cladem acceptam liberos esse decreverit, mane rogationem dixit non rhetor tulit, sed Choeronensis pugna V simul enim cum argumentatione negotiali rhetor Visionem effecit; quare et persuaSioni terminum transivit Eld circumstantia e re duci . Naturaliter autem quodammodo in omnibus hujusmodi rebus semper audimus et attendimus ad id, quod melius est unde ab eo quod demonstrativum est, abducimur ad id,
238쪽
quod Visione nos commovet in quo Occultatur magna luce Circumdata pars illa, quae negotialis est. Et hoc non praeter rationem alimVr; nam, Cum duae res collocatae Sunt in unum, Semper melior vim alterius ad se trahit. Haec sufficient dicta de Sublimibus, quae ad Sensus attinent, et quae vel ab animi Magnitudine, set praecipuarum . circumStantiarum Delectu et Congerie, vel Incremento, vel Imitatione,vel Visione nascuntur.
De Figuris. Illi porro etiam de Figuris in ordino assignatus est locus; etenim hae, Si adhibeantur eo quo debent modo possunt esse ut dixi minimo vulgaris pars Sublimitatis Veruntamen, quoniam omnes eas a CCurate in Praesen tractare multi laboris esset, seu potius infiniti, ex his auCas, quae Sublimitatem emciunt confirmandi id quodia nobis positum est CauSa PerCurremus Probationem Demosthenes asser de iis quaeia se in administratione urbis gesta erant : Quinam autem ESSet naturalis ejus probationis usus Nempe hic, mononale fecis clis, O vos, qui Certamen iniistis pro libertate Graecorum habeti autem domestica hujus ex- empla neque enim male secerunt illi, qui adMara thona depugnarunt, neque qui ad Salamina, neque qui ad Plataeas.' Sed quum Velut numine repente amatus et quas Phoebo percitus jusjurandum illud per propugnatores Graecorum edidit, non male seCiStiS, non, juro per eos, qui in Ma- rathone antea periclitati sunt,' videtur hac lina
juris jurandii gura quam hic Apostrophen appello,
239쪽
majores suos eos essecisse, docendo, quod opo teat per eos, qui Sic e vita XCeSSerint, tanquam per Deos jurare j judicibus autem animi magnitudinem eorum, qui illic olim periCulum Subierant, insinuasse et Probationis naturam Convertisse in eXimiam Sublimitatem et assectum et in eam fidem, quae merito tribuenda esset novi eXCellentisque generis juramentis simulque infudisse in animos audientium opinionem quandam medicam et dolores propulsantem ut illi elati laudibus docerentur non minores animos habere ob pugnam cum Philippo commissam, quam ob iCtorias Marathone et Salamine mortatas e quibus omnibus auditores vi hujus Figurae secum abripiens incessit. Dicunt quidem semen hujus juramenti inventum esse apud
Non eni=n, juro per meam ad Marathona pug=ram, Gaudens aliquis eorum meum cor dolore assciet. At non quovis aliquem jurare modo, magnum St: sed ubi et quomodo, et quo tempore, et Cujus rei Cau Saburemus, considerandum est. Illic autem nihil aliud est quam merum juramentum, idque ad Athenienses factum, cum adhu Prospere e SURSagerent et consolatione non indigerent; porro Poeta juravit, non homines immortalitate donando, ut audientibus insereret rationem dignam illorum virtute sed ab iis, qui antea periclitati erant male delapsu eSt a rem in animam, nempe ad Pugnam apud Demosthenem vero rem habuit cum victis juramentum, ut Chaeronea non amplius videretur
Atheniensibus fuisse infortunium. Et hoc ut dixi
240쪽
eodem tempore Probatio est illos nihil male fecisse, exemplum, juramenti fides, laudatio, cohortatio. Et quoniam Rhetori in mis .occui rebat hoc Tu qui Rem p. administrasti loquoris de clade, deinde buras per victorias; propterea in iis, quae Sequuntur, ad normam CXplorat, et per tutum iter verba quoque u Cit, docens necesse esse etiam in ipsis furoribus, Sobri uni e praestare per illos inquit ex majoribus nostris, qui antea periclitati sunt in Marathone, et illos qui ad Salamina et ad Arte- misium navali proelio dimicarunt, et illos qui ad
Plats as acie stetor uti instructa V nusquam dixit 'qui vicerunt,' sod omnino quasi furto removit eventus nomen, quia fori Unatus suit, iisque rebus, quae ad Chaeroneam gestae Sunt, ContrariuM quare et auditorem i se venien statim subji Cit, quos
omnes inquit publice sepeliit Civitas, Eschine,
non eos Solos, qui feliciter rem gesserint. VSECT. XVII. Fi urnae on autem decet hoc in loco. Charissime.
mum): nempe, quod Figurse natura quodammodo auxilium serunt Sublimitati, rursusque
mirifice accipiunt ab illa. Sed ubi et qui hocit,
eX ponam. Omnia per Figuras tractare, imprimis est res Suspiciosa, et quae adducit opinionem insidiarum, doli, fraudis idque cum oratio habetur coram Iudice, ex cujuS arbitrio causa pendet, praesertim vero coram Tyrannis, Regibus, Imperatoribus Summa potestate utentibus); indignatur enim