장음표시 사용
101쪽
si haec mala matrimonio iam reipsa consumminato superuenerint, quid si constituendum in tractatione de Diuortiis explicabimus.
'. hi Quid si vero vel ante vel post sponsalia,
biliter con imatrimonio tamen nondum re ipsa consum'
δῖjψβ inato, morbus quispiam in altero deprchen datur, minime quidem talis tu sum corpo ris prorsus adimat, sed qui tamen sit insana biliter contagiosus,4 ita turpis,ut alter me rito ad alterius congressum exhorrescati Re
spondeo,ubi probe constiterit de morbo manifeste contagioso Dinsanabili, cuiusmodieli clephantiastis,sponsalia prorsus, etiam re cusantibus id partibus , veluti Deo ipsoautho re eiusmodi promissis intercedent ἡdirimenda. Hoc enim matrimonium quis tanden ex bona conscientia impleuerit, quo
uti non possit, quin te ipsum. ciues caeteros perdat'quin denique liberos ad perpe
tuam miseriam, commune Reipub. detri mentum gignatῖItaque hoc non si dirimere quod Deus coniunxerat, sed potitis impedire quominus quod non rite neque ex Dei voluntate coniungi coeperat, ulterius progrediatur. Sed interea, inquies, quid ipsisti etΘnempe, ause personae fiet'alterius matrimoni potestas aegrotanti ei mand bit
quidem Magistratus, ut ab omni coniugio
abstineat,sti nesque prouidebit ut extra aliorum hominum coetum commode quod superest vitae transigat Eundem autem consolabitur sidus pastor,&hortabitur ut conti nenti e
102쪽
nentiae donum ex fide postulet, quoniam certum sit eum vocari ad coelibatum cui Dominus ademerit matrimonii ex bona conscientia exercendi potestatem. Sic aute fuissem nonko-
diu factitatum etiam quum elephantialis,
qua a lepram vocant, consummato iam con ide coni gio, superuenerat, colligi potest ex quo hioici: mdam Alexandri ii rescripto. Nam si sana LMei eon persona non sequebatur aegrotantem, multo ' 'i' inii, iis sponsalia tenebatur implere. Sed hoc . postea Pontifices,egrcg: os scilicet seruandae coiugalis fidei vindices, mutasse nemo mira coni ais, bitur, qui Diabolico spiritu impulsos , atque i 2 ψ ψ adeo humani generis hostes , in plerisque fuisse cognouerit, ut qui iam etiam leprosis ad matrimonium conuolandi potestatem faciant. Hoc tamen Celestino I ii minime placuiβ colligendum est omnino ex quo dam ipsius responso, quan uis incerta quadami titubanti forma scripto. Quid ili autem constituendum de elephantias, aut alio eius generis morbo coniugali copulae superuenient silo loco dicemus. Verum quid si morbus contagiosus qui .i. Extril, dem non fuerit, sed tamen insanabilis, cita ' turpis, ut alter alterius congressum meri-c ne.parteto abhorreat' Hic quidem ego elusinodi i , Videlicet vitio sponsalibus superueniente Σ' ' quoniam vix probabile est cognito prius tali morbo inuentum iri qui ea conditione Demorbis uti velit censuerim utrique consulendum, ut Pius in 3 ut iuri suo renuntiare vita malint, quam vi
103쪽
terius ad eam coniunctione progredi, in qua vix sit sperandum illos coit mode vii ui OS . Huic autem concilio si assciatiatur, vel altera saltem persona liberationes flagitet, n&d bitarim sponsilia veluti Deo quoque ipso auctore, dirimenda, quoniam verisimile est Deum istiusmodi quoque coniunctioni in Atercedere in quam ententia omnino inter
pretandum videtur Celestini tertii responsum, Cuius supra meminimus. Sin vero permgere terque malit,tum sane, modo cotagio nis absit suspicio, minime iii i pedi edos arbitror quominus coniugiit etia ipsum ineant. De morbi, ob morbum autem quantiis diuturnum,ti b tamen sanabilem, vel superueniens aliud in por des commodulit,ut si claudus,surdus, mutus alio ' uis efficiatur, solui sponsalia posse non vi-
. t 'hi , si Ver unam despondit, ad aliam tr
dubium ' ultro transeat' nempe res ipsa docet,quandiurata fuerunt priora sponsalia, no magis posse quempiam esse duarum sponsi rum sponsum,quam duarum uxorum maritum , quum eiusmodi sponsam, etsi non re ipsa, attameia obligatione esse coniugem, vel illud manifeste declaret, quod in eum qui alteri desponDeut.xi.et sana violarit, cadem x Dei verbo, quae in ch, i ibo dulterum, poena statuitur,&exillo quoque quod Adamus traditam sibi a Deo staminam pronuntiauit, etiam ante copulam, esse os ex ossibus suis,4 carnem ex carne sua, id quo non modo communis naturae de creationis
104쪽
nis foemina habita ratione vertim etiam vel maxime propter coniugi vinculum, ut apparet ex iis quae ibi stitim subiicit de matrimoni conditione. Itaque huc spectant quq in Polygam iam superiore tractatu diximus. Leges autem ciuiles aliter de hac restatuisse, nisi quum honestas prohibebat, sicut intractatione de is finitate diximus, nihil mirum est,quum sponsalia apud illos necessariam obligationem non parerent. Canonici vero
ecte quo te sponsalia de futuro, quae o aut
cant, nisi subsequuta esset copula, a sponsali xψmς-α. de
bus de piaesenti, de quibus unis hic ago, di Q. potis' stinxerunt: ut illa istis infringantur,addita nihilominus, ob irritam factam priorem fide, Ecclesiestica poena. Agitatur illud iam pridem , An rata Desponsi-imtudelis cum infideli sponsalia, tuod duo iii)ψ ui pabus modis potest in controuersiam incide re: Vno, quum utraque persona sponsalium φηλα in- tempore infidelis erat , postea vero altera ad veram religionem sese conuertit altero, quum ex duobus tempore sponsalium veram religionem profitentibus, alter adhaerelim, siue manifestam impietatem est prolapsus. Respondeo,siue ante sue post spon-1alia eiusmodi imparitas inciderit, dirimi sponsalia si nihil aliud causae obstiterit non licerri quandiu consentit infidelis cum fideli habitare. Quoniam tamen is Patribus nonnulli, quibus temere discedendum non est, Canonici aliter censent, etiam con
105쪽
summato iam matrimoni, primu omnium confirmanda nobis est haec sententi cx Dei verbo, deinde illorum sententiae, rationes expendendae. mico igitur, quan uis magno naeuo non careant infidelium inter se coniugia,quoniam videlicet non fiunt in veri Dei
timore ac reuerentia, tamen quum Domi nus humani generis conseruator hoc inanimis hominum discrimen turpis, honesti non aboleverit, tuo vagae4 spurca libidines a coniugali coniunctione discernuntur, vera etiam de inter insideles sponsalia, de quibus agimus, id est, inita verbis in praesens tempus conceptis. Si vera sunt autem,consequitur bona conscientia dirimi multo minus posse ob alterius infidesitatem, ac proinde rata ac firma esse oportere. Hoc autem manifeste etiam patet ex Dei verbo. Nam si scortatio vel stuprum hoc csset, ut μερῖλικως scribit 267 is Tertullianus , unctuam suasisset Paulus ut '' fidelis vel tantillum cum infideli permane ret. At enim,inquiunt,tollitur ibi Paulus de iam contractis matrimoniis quae expedit non dirimi. Id ego vero concedo sed quis ostendet Apostolum agere de iis duntaxat coniugiis quae inter tranque initio insidelem personam fuerant contracta , ac non
ctiam de iis quae iam fidelis quispiam cura infideli iniuisset Quod si ista quoque cen sent adeo firma esse ut a fideli dis tui non possint,efficitur certe valida quoque habeno sponsalia, quibus vinculum illud cepit. Neque
106쪽
Ncque tamen nego quaedam iam consummata valere quorum alioqui irrita crant initia. Sed hoc dico obtinere tum demit, quum quod vero plenoque consensu deerat per sub sc luentem copulam purgatur, Aut si quispiam impubes vel coactus es per cri Orcui sponsalia contraxit pubcs autem factus, vel ultro cognito crrore postea desponsam cognoscit. id quod certe in hac quam tracta mus specie locum non habet. Quod si quis excipiat eundem au in prohibere ne quis Cor. c. i iugum ducat cum infidelibus, id quoque concedo quae aduersus ciusmodi coniugia
Patres passim detonant, chementer probo, Vide z3.q.i
modo quidem molliantur eorum hyperbolae Nego enim hinc fisci vana si e sponsalia, quan iis inconsulto nec satis recta conia scientia fuerint contracta si quidem multa Optinio iure dissuadentur, quae tamen semel facta, dissolui non possunt. Haec igitur in genere nostra sentcntia est verbo Dei plane, ut arbitror, consentiens Addidi autem x
to quidem matrimonio manet obligatio sue seruitus fratris aut sororis, ut loquitur Apostolus, liquet multi, magis id constitu endum esse, quum sponsalia sola interue nerunt Sed tamen arbitror hic esse multiplici distinctioni locum. Primum enim magnum est discrimen ponendum inter cum qui haereticus sit duntaxat, id est, qui ex
107쪽
Christi quidem Ecclesia se esse prosteatur sed a vera Ecclesia in aliquibus dogmatibu dissideat, Meum qui Christianam religio nem ex professo oppug et, quales sunt io' die Iudaei Mahumetani. Deinde quum
non omnes secta sint eiusdem momenti, inter ipsos quoque o tantii in aberrantes quis enim est extra omne erroris periculum ierum etiam errorem suum pertinacius tuentes, Malios in suam sectam pertrahentes, aut
aliis eiusdem sectae sese adiunget tes cuius modi sunt haeretici vocat 9 seruandum est
hoc discrimen, ut non omnes eodem loco habeamus, quum non omnes haeresses iussedem sint momenti Praeterea Millud tenendum cst pari periculos se non exponere quin artis,quam qui sibi generos quaerunt, quoniam uxores demuni in familiam ac potestatem maritorum transeunt, ac proinde isti quam illi merito videntia longius aberrare. Postremo illud Quoque obseruandum arbitror, non habendam eam personam pro infideli quae sese ad veram religionem transituram ita sponde. v c merito sidos habenda videatur. Hispositis, conchado sequendam csse nobis Apostoli doctrinam, ac proinde tamen Ecclesiastica poesia dignos videri pro ratione tamen circunstantiarum moderada quicum aliis quaerant coniugia,' am cum iis de quorum vera in primis religione satis Constet:prudenter autem ac etiam Christiane prorsus facere Magistratus qui eiusmodi sponsalia
108쪽
sponsalia facienda inhibeant. Addo etiam merito puniendos capitali poena videri tanquam manifestos apostatas, qui ii in plus satis palcfacta Euangeli veritate, cu pertis eius hostibus, velut cum Mahumetanis ac Iudaeis connubia contrahant qui Magistratus si offici in sc cerint, superuacanea videii pos sit de istiusmodi sponsalit; in vel matrimoniorum v iaculo quaestio Quominus autem simpliciter audeam pronuntiare sponsalia eiusmodi dissoluenda, facit Apostolus aper dei i. 7 'i'. te praecipiens fideli ne ab infideli, quandiu in abiect. i. matrimoni officium quod cohabitationem . si ' bii
voc u)consenserit,discedat. ivg.lib.a.&Ncinc autem age contrarias ratio nece X h labia pendamus. Sunt enim qui nullo modo tole, ni in moni andam huiusmodi coitinctionem arbitren- ς ' ' tur iique potissimum nituntur lege illato xxod 1 . ties inculcata, qua Israelitis interdicitur con nubsum cum extraneis populis, tam leuere 3.& .
quoque vindicata, ut Esdras iampridem etia: si consummata eiusmodi matrimonia penitus Esdr. 1. dissoluerit. Hic igitur duo sunt in primis no Re ux/x i bis consideranda Vnum, an interdictum illud ad omnes exteras gentes pertinuerit alterum , an idem sit hodie nobis sine exceptione obseruandum. Ac mihi quidem,quod adpliorem quaestionem attinet , dicendum Videtur, certos tantuna populos fuisse illa letage comprehensos, eos videlico in primis quos Dominus exitio deuouerat, ac praeterea Ammonitas &Moabitas peculiaribus de
109쪽
causis. Nec obstat quod videtur genera lis causa interdicti, nempe ne viri a mulieribus
aut mulieres a viris ad idololatriam abducerentur. Nam praeter illam causam uniuersalem sunt particularcs a Domino exprem remedium aliquod aduersus illud malum afferri aliter etiam potuit , ncmpe si prius quam matrimonium contraheretur, pei sina infidelis certum,quoad eius feri potest, te stimonium edidisset se veram cligionem amplecti velle. Habuit certe lex illa exce- Deut M.t ptionem de muliere captiua quali ducere licuit.Causa vero cur captiuam potius' a liberam accipere liciterit, haec videtur fuisse, quod captiua iam quodam modo peregrina esse desiisset, iuuanter victoris Israelitae bo
na numeraretur. Praeterea cautum erat, Vt n
gues resecaret,comam raderet,patronari matrem per integrum mensem quasi mortuos
lugeret:qua omnia dum fiebant,licuit&ipsi hero Mancilla captiua deliberare de futui is nuptiis, ne quid eiusmodi temere siciet. Deinde illa omnia huc spectabant, ut mulier eiusmodi non nisi certissimo cum testimonio, ludio patriam .parente siclut prorsis oblita siet, admitteretur. Deinde sunt qui negent legem illam fuisse praecise obse
uanctim. Proferuntur enim exempla Sal
monis principis Iuda, qui Rahab cx Iericho duxit: Boaeti,qui Rutham Moabitidem cognationis iure accepit itemque Sampsonis, Dauidis, Solomonis, aliorum. Sed huic
110쪽
sententiae non accedo. Nam quod ad Rahab attinci, non dubium est quin accensa fuerit populo Israelitico ex Dei voluntate, propter bencsicium collatum in xploratorcs,4 rarac ius fidem.De Boa1o vel b, etsi potuit praetc-xer Rutham factam si quodammodo ci vem Israeliticam per prius matrimonium,ninilominus tamen rc spondere malo aliquid etiam naevi fuisse in illo connubio, quum satis constet, multas etiam alias Domini leges conniventia Magistratuum negligcnter ad 'ino tu fuisse ab illo populo obseruatas. Sam Pionis autem Maliorum quantumuis exccs-lent ni in hominum faeta absit ut pror gula sequamur,nedum, aliis vulgarium aliquot
hominum commemoratis exemplis moneantur. Concedo igitur eiusmodi sponsalia,
amo etiam matrimonia iam consummata
post iu sceptos quoque liberos fuisse ex Dei ordinatione non quidem repudio proprior cirimenda, diuortium enim ibi nullum est, ubi nullum matrimonium fuit sed ipso iuremi a pronuntianda: merito denique ut scite scribit Augustin qua Domino prohibente ductae sient, Domino iubente fuisse dimisi ed, t hoc demus, adhuc tamen ambigi Risurat,t,tur,an idem hodie nobis sit in coniuniis im-mribus constituendum,id est quoties delis cum infideli sponsalia contraxit aut altercuasi infidelis. Cur autem idem statuen-
/ ς' Vri x eo colligitur quod niuersalis perpetua esse videtur ipsus legis