장음표시 사용
131쪽
RvPERTI ABBAT. TvlTIEN. DE VICT. VERBI DEI. ro ii habenti & videnti, dicat illi. Uide, ecce sol. Scriptum est enim: In sole tabernaculum suum./ Si autem vertat se in narrationem, veremur esse superstui, quoniam noui nihil diei uri sumus.
quoniam non apud ignotos haec ducta vel scripta deponimus, non ad ignaros, vel cum ignaris lita conserimus. Uertat igitur se tota intentio firmonis ad iocunditatem, & aliquantulam cum iocunditate nitatur habere dignitatem,quatenus 3 ipse sermo plena fide, pleno landatur ore, cu gratia humilitatis necessariae, ut quii quis illa legere dignabitur, delectetur, ali iocundetur propter Iaudem talis filii, propter honorem tanti masculi,& propter gloriam Dei patris,& li norem spiritus sancti,de quo illa beata mulier concepit hunc S peperit. Ista sermonis iocund tas risum habeat illum, quem nomine suo Isaac significauit, beatae senectutis X emeritae fidei filius,qui typus filii vel masculi huius extitit, quem decrepita mater,scilicet antiqua ecclesia, pariens Per Uterum Mariae virginis,ueraciter dicere potest, semper dicit,ac dicet. Riium mihi fecit Deus,quia talis silius vere matri suae risus est aeternus. Dignit atem de proph etica sancti s ritus lacultate mutuabimur, de propheticae gratiae plenitudine sumenius, ubi vates eximius Esaias loquitur contra superbiam Aisur.
seuodper Esaiam dictum est: Ebedietur Tirea de radice Iesse,quomodo sit intelligendum. CAPUT XIII. V .ii. ta Texcelsi satura succidentur, S sublimes humiliabuntur, & subuertentur condensa saltin
.serro.&libanus cum excelsis cadet. Et egredietur virga de radice Iesse,& flos de radice eius ascendet,& requiescet super eum spiritus domini, spiritus iapientiae Sc intellectus spiritus cZlilii de fortitudinis, spiritus scientiae & pietatis, S replebit eum spiritus timoris domini.Ecce qualis oppositio. Perspice condensa saltus,de libanum cum excelsis,inde virgam cum flore suo. Qua tum est virga una florisera,comparatione saltuum condensorum, dc montis L ibani cum excelsis suis, quae robore magno vel alta sunt , Ut puta ligna cedrorum . Aitamen quantum valent condcnia saltus,& Libanus cum excelsis,comparatione virgae huius, ec ascendentis de illa sim risc Siquidem condensa saltus serro subuertuntur, de Libanus eum excelsis eadet. Haec autem virga de flos eius totum suscepit, totum portat supernae maiestatis pondus, & non cadit,dc non subuertitur. Uicamus manifestius, quamuis sub istam metaphoram quales translatae lint res, non ignoret mundus,non taceat uniuersus,qui in mundo est ecclesiae chorus. Perspice hinc gentium quas per condensas saltus intelligimus tyrannos, ac duces,imperatores,de consulcs. lndet Iudaicae geniis, quam per Libanum intelligi placet reges,& tetrarchas, arq summos Iacerdo tum principes, de inter istas altitudines siue magnitudines subortam humilem de domo David Mariam virginem, Chri sum parturientem, Deum & hominem , dc magna victoriae verbi Dei concipis admirationem,quod in hune mundum ingrediens, non quaesiuit de altis vel sublimi hiis parente habere quempiam , solum se sibi sufficere sciens absque opere humano contra it
Iius Assur, id c si,diaboli superbiam, ad obtinendum sibi regnum, ad possidendum David psectis sui solium imo Dei patris aeternum imperium.
Tunc excelsa Labani cecidisse,cu Herodes alienigena regnaret era m i subuersum
de nouo aediscaret. CAPUT AIIII. taceam de gentium saltu, cuius condensa serro tunc temporis Romani im perii passim subuertebantur,ec subuersa suerant, ita ut totus ia sub illo imperio sileret mundus, qua do flos iste de virga vel radice Iesse ascendit excelsa Libani, siue ipse Libanus. Quomodo ceci
derunt circa huius fioris ascensum. ummum Libani, verticem ipsum intellige templum, quia Meth. n. scriptum cst in Zacharia propheta. Aperi Libane portas tuas, ut comedat ignis cedros tuos. Ipsas aut ein cedros vel excelsa Libani principes gentis,quorum gloriae caput erat templis ipsi quo angustius in mundo nullum fuit. Quomodo Libanus iste cum excellis suis tunc cecidit, ei cadere coepit c Nimirum magni Se irrecuperabilis casus eius initium illud dicere non dubitaue rim,quod Herodes,quo regnante,ceciderat magnum excelsum regiae dignitatis,ablatu qui re fuerat sceptrum de Iuda, dc dux de iocinoribus eius. Herodes, inquam, homicida multaplici ter,imo de parricida, tyrannus, non rex, templum vetus,quod reuersi de Babylonia filii trans migrationis aedificauerunt, & victores Macia xi purilicauerunt, post sexcentos annos demesuit,ec aliud condidit. Unde illi huiusce operis praesumptio Nunquid illud opus si are debuit, , p, .rs aut placere Deo potuit et Si David fidelis de tribu Iuda rex inuentus Se electus secundit cor Dei,
domum domino aedificare non debuit, dicente illi domino. Non redisicabis domum nomini meo,eo quod sis vir bellator, Sc multum sanguinem fundens, quomodo iste non qualiscunque sanguinis effusor, verumetiam filiorum atque uxorum occisor, de domesticorum siue amisecorum furialis interemptor, domum debuit aedificare dominoc Non igitur mirum,quod ab impio factum de rapinis atque spoliis regionum ad tam miserabile tam horribile perueniaeacidium, quo post Christi passionem constat illud per Romanos irrecuperabiliter esse ex terminatum. Hoc interim dictum sit, quod tunc Libanus cadere coepit , quando Herodes
132쪽
ie templum vetus deposuit, & aliud condidit, maius quidem, S duplo maius quam fecerant silut rasmigra tionis sed hoc fecit, gloriam quaerens suam, non Dei.
Imrodem,renovando templum, se Dauidi O Salomoni impudenter comparari Toluis e. CAPUT NIHEEne, inquit, noscis, quod istud, maximo deo templo nostri patres aedificauerunt, eum de
Babylonia retii eassent,& quia desunt ei ad magnitudinem in altum cubiti sexaginta, in star illius, quod Salomon construxerat. Nemo negligentiani pietatis Patrum nostrorum ac cusat. Non culpa illorum factum est breo ius templum, sed Cyrus & Darius huiusmodi mensuram aedificationis seri praeceperunt, nostri patres de parentum nostrorum dixit, quia videli cet Iudaici cum non esset generis se volebat haberi. Subsequutus,& hoc ait. Nunc autem quo niam nutu Dei principatui ineo pax larga concessa est, & diuitiaru possessio,& multitudo reddituum, quod maximum est, amicitia sauord Romanorum, qui omnium rerum domini exi fiunt,cur non si udemus relictum neeessitatis seruitutis tempore opus corrigere,& integrii Deo praebere pro benesic:is eius meo regno collatis. Haec dicens properauit, templiat in F in uno an
no Scinentibus quinque peractum est. Nonne lionio ille, imo bestiatic loquens, S sic properaater faciens David fideli, & pacifico Salomoni regibus legittimis, de tribu Iuda regibus sese co ferre,aut etia praeferre cotendit et At ille videlicet fidelis Dauid nulli quicd rapuit, nec de rapie ira io.
nis domu nomini domini rudificare instituit, sed ecce (inquit ego in paupertatula mea praeparaui impetas domus domini auri talenta centu millia, Sc arrati nullei Tullia, di ris Uero Se ferri noxii pondus, vincitur enim numerus magnitudine , ligna & lapides praeparaui ad uniuersa impendia . Haec dicensatia dedit Salomoni lilio suo descriptione templi, S ctii uicue operis. Et lixe, inquit,omnia venerunt scripta manu domini ad me, ut intelligere uniuersa vera exemplaris. Quod illudicente in legimus vel audimus, nunquid non eu quoqr,cu esset propheta elui modiosterione vidisse arbitremur, ut diceretur ei, quomodo dictu est,& Mosi de tabernaculo facie do. Inspice,& fac secundo exei lar. quod tibi in mole mostraui, Salomon quoq; auru Sc argentia non ex rapinis,sed ex Dei dono habuit. Fliquid talibus ac talis Herodes nebulo sete coserre debuit
Quod popuIus superi ius hominis opere nequaquam litari, neque tanto peccatori dobuisset adulari. CAPUT NUL. CV per illius hominis opere populus omnis laetitia efferri,tantoque peccatori non debuit asi dulari, sed imprudens, laetitia completus est, ct primum quidem pro celeritate deo grarias agebat. Deinae de alacritate regis, quam in dedicatione habuit laudibus extollebat. Me rito igitur risus eorum in citum,& gaudium verti debuit in moerorem. Ueruntamen sciendum quia licet Herodes inutauerit parietes, Sc spostandos pro sua gloria magnos congesserit lapides, quos admirari poterant discipuli quoque Christi, dicentes. Magister, aspice quales lapio litariis. des , qu es structurae, non tamen depositu vel mutatu fuerat altare. Quod si eventilet, multo amplius mirari possis homicidae, imo parricidae tantii licuisse, Ut religionis caput . id est,altareipie poneret,cui Christus, vel in quo Dei sitius homo factus, Deo patii protinus cum belliis te natibus praesentari deberet. Haec breuiter de templo sint, ut iam videat prudens laudator
iudiciorum Dei, quia praeter causas alias, propter quas templum illud manere non de huit si a quoque cauia nocere potuit,ut non quomodocunqr,sed nimis male,imo cum fragore, quem totus orbis audiuit,caderet,quod ille fabricauit hominum hostis, inimicus Dei. Nunc auiusceptum sermo redeat propheticae veritatis capitulum.
Quare Deus Herodem in reciam Osacerdotalem stirpem ita frui repem iserit, It nequidem sit is parceret. CAPUT XVII.
T Libanus, inquit,cii excellis cadet. lam diximus, quia grande illius Libani excelsum ce,
. ciderat . in eo videlicet quod sceptrum de luda, de desininoribus eius desecerat. Eunestus Herodes reginam stirpe serro extirpabat,& exstirpare nocessabat. Undccund regiu quippiam subintellexerat, quacundex domo vel etia sua, imo maxime sua, ex domo vel genitura regia quempiam aestimationis olfecerat, quandam denique coniugem regiae stirpis habuerat, praeter coplures alias, Mariam ne pontificis Hircani lilia de qua & hlios Alexandro ais Aristobolum susceperM,omnino Undecund uue deforis siue dein tus regale quippia sperare posse prsiens eratiauiebat immanis belua, simul potisices,& suos silios regales trucidabat,videlicet ne seipsum nimis cupide regnante ulla posset ui quietare persona per ulla eiusmodi suspicione. Iam dubium quippe regia cu sacerdotali iam illa permixta suerat, di idcirco in utra nil pariter serebatur truo colemus homicida nulli sexui parcens, non ab Uxoribus propriis, non a silii; occasione sub orta terru differens, quonia qui de eius filii materno sanguine regia contingebant Progeniem.
Unde ergo vincerta Deus promissor sidclis, unde iustificareris adimplendo quod promisisti,&
133쪽
R v P E R T I AE 3 AT. TvITIEN. DE vi CT. v ERBI DEI. iurasti David, cuius spiritus cI amare non desinebat in auribus tuli. Miserere mei, ut iustisceris in sermonibus tuis, Sc vincas cum iudicaris nimirum sciebas, de disposueras iustificari de vita, cere ex loco humili, unde impurus Herodes, imo diabolus, cui seruiebat Herodes,nihil posset suspicari, quod valeret procedere ad celsitudine throni. Hoc est quod cotinuo per prophetam G..ti. subiunxisti. Et egredietur virga de radice teste,&flos de radice eius ascendet,& requiescet super eum spiritus domini. spiritus sapientiae,& caetera.
Virgam, Tirginem Mariam,Chrisum Teroforem esse, cur de radice Iese, non deradice David dictum sit. CAP. VIII. V ZBicunque Christiana vel catholica fides ipsa suis auribus audiuit, Sc ipsa videt suis interi
v oribus oculis, quod virga ista, virga gracilis de pulchra, virga humilis quidem sed recta, est beat irgo Maria. Et ilos qui de virga ilia ascendit, fruetus ventris eius, est irilius Dei si lius, & virginis silius est, in quo qui promitti Dei si delis d. verax inucius est qui iurauit Deus tu stus, Sc Deus sanctus comprobatus est. Quaerendii vero hic est,cur placuerit ipiritui sancto di cere. Egredietur virga de radice Iesse, magis ci dicere de radice Dauid siue Abrahae,ciuibus promisit, quibus Deus iurauit Ad haec, inquam ii dixisset de radice Dau:d, victricem quidem pronunciaret veritatem promissionis, sed ipsa dictio minus contincret lacramenti. Nunc aut plua habet mysterii,quia cum praeconio veritatis tendentis in ieme Dauid ,iunxit nos mittit in lecre tum paternae domus eius in rationem teporis vel dira , quo nullus est propheta Samuel ad vii gendum regem,quem proiecto Saule prouiderat sibi dominus in silus tesse, sui S ll ai. Quom i 3is. do enim dicium,quomodo factum est et Uitulit,inquit dominusse armento tolles in manu tua, se dices, ad immolandum deo veni. Timebat enim Samuel. Audiet, inquit Salal, oc intersi ciet me. Et impleuit cornu oleo iuxta praeceptum domini, de luit, adiimirotandu .ait, domino veni. Sanctificamini Se venite mecum ut immole. Samstificauit ergo Isai, de filios eius .ec voca ruit eos ad sacrificium. Cumq ingressi essent, vidit Heliab, de ait: diu in coram domino est Chri se Ahae. stus eius Et dixit dominus ad Samuelem. Ne respietas vultum eius,nec altitudine sitaturae eius, quoniam abieci eum, nec iuxta intuitum hominis ego iudico,homo enim videt ea quae parent.
dominus autem intuetur cor. Uocauit Isai Aminadab, & adduxit Semma, similitercii dc alios filios suos, qui fuere septem numero,&no elegit dominus ex istis. Ait Samuel ad Isai, Nunquid completus est numerus siliorum Adhuc,inquit Isai, paruulus reliquus est,&pascit oves. lubete ergo Samuele, misit& adduxit eum. Qui cum veni siet rusus de pulcher aspectu,decoraci: sacie. Surge, ait dominus, & vnge eum, ipse est enim.
Quid sacramenti fuerit in rebusgesta radicis Iesse, hoc es Dauis,quod ad Christum
Quid nam sacrameli latet in illis rebus gessis, nisi quod audiuimus de subintelleximus laistis vel bis propheticis. Excelsi statura iuccidetur,& sublimes huniit tabutur, de subuer tentur condensa saltus ferro,& Libamus cum excelsis cadet. Et egredietur vii ga dera dice Iesse, de fies de radice eius alcendet,& requiescet super eum spiritus domini. Dcni. 3 cum ille EAM. sit sensus. Superbi de diuites relinquetur, Sc de puella humili siue paupercula promissio veritatisi, plebitur, timul per hoc di ctum quod est de radice lesse, ius experimentum mentibus in siris adducitur,quod accidit Iesse, reprobatis maioribus filiis eius, de assumpto humili vel par uulo Dauid ,qui erat minimus. lde ergo est,ac si dicat, uid miramini, quia dixi, excelli statura succidemur,& sublimes humilia butur,& humilitas exaltabiture. Similiter factum est in diebus Iesse. Multuosus erat Hiliab,& alta erat statura eius,sed abieci illum ait dominus. Itemq ad re liquos magnos silios eius secundum illoru similitudine multi erunt,quando prophetia haec imae plebitur,excelsi statura S sublimes in gloria, tam de regali,quam de sacerdotali prolapia, po
ictes viribus,& valctes armatos producere exercitus. Sed nu de illis elegit dominus, nec ad implendum promissionis suae verbii opus habebat sublimitate hominum,altitudine aulicorum incurribus,& in equis exultantium, qui in multiplici fauore hominii, in mialta uago plausu popu Iarium,& no in domino considunt :&tunc minimus siliorum lesse, paruulus David complacuit, desostmodum humilis ancilla domini prae cunctis hominibus emissa in spiritu humilitaris alistissimo complacebit, ut ex ipsa copleatur promissio nascete Christo , ac si de virga gracili spe .stabilis ascendat stos. Praeterea sicut illic praetera immolationis sestiuitas, S adductus dearme, to vitulus occurrentibus Samueli senioribus ciuitatis,& admirantibus aduentum eius, causam subtexit, ne audiret Saul. Ita & hic desponsatio virginis litie consueta nuptiarum solennitas, de Ioseph maritus puellae nominatus,diabolum sesellit,& cum' os satellites eius,ut erant Herodra& complices eius,ut nescirent sacramentum, cuius sciendi nondum erat tempus.
134쪽
APud Maronem iocatur quispiam gloriabundus' dicit. Nil refert armis contineat pal
ma,doti sue profecto sententia haec , ad huius palmae sue victoriae rationem non valet Multum quippe refert, multo melius Sc valde utilius est, Deum Vel dei verbum sic vi, cilse, vel ad procedendum procedere, ut in toto praelii congressu ars artem salleret qtiam ii de
nobilibus atque Potentibus,carne assumpta, materialibus armis eorum contra homines impios
dimicaret, quomodo inuisibilis, & nondum homo factus, per Machabaeos aliosque fortes at hsideles viros dimicauit, de armis paucorum saepe multa millia peremit. Hoc itidem facere po terat, Ut incarnatus de aliqua siue Hircani tunc temporis potisicis, siue alicuius caeterorum silia bellica sibi ob de sensione veritati; adhiberet instrumenta meliori prouentu, quam vel Macha haeus vel ipse David unqua pugnauerat. Ut lverbi gratia persequereriir unus mille,& duo fu garent decem millia. Multo melius,inquam, est,quod ars arte sesellit, quam si res acta fuisset ar mis eiusmodi.Non,inquit, in exercitu, nec in robore, sed in spiritu meo, dicit dominus exercituum . Hoc erat verbum domini ad Zorobabel apud Zachariam prophetam. Ubi septem o culos luper lapidem Unum,& septem lucernas super unum candelabrum vidit,quae non erant aliud, quam septem spiritus domini requiei centes super hunc florem unum.
Nulla potest verbis ingua consequi, imo nec cuiusquam cogitatu comprehendere mens
hominis, luanta nobis commoda prouenerunt ex eo, quod humilitas diuinitatis, humilitas verbi Dei, non diuitem, sed pauperem virginem matrem sibi elegit, quod ancillam suam respexit, tanto apud te coram diuitibus vel superbis humilem, quanto constat excelsis Libani cedris minorem esse virgani quamlibet, de radice vetusta egredientem. Si enim parentes Cliri fius diuites elegisset, tuis hodie pauperihus in ecclesia Christi locus esset Nunc autem & poten- hidim 'tes Deus non abiicit, cum S ipse sit potens, ct saepius in hoc mundo paupere eligit cognosce do illos iri benedictionibus suis,id eii, praeclara illis dona tribuedo spiritus sui, qualia ni mirum di cre didi uitibus habentibus consolationem tuam rarius concedit. videte (inquit Apostolus vocationem vestram fratres,quia non multi sapientes secundum carne, non multi potentes non multi nobiles,led quae stulta sunt mundi elegit Deus, ut confundat sapientes : de infirma inundi et se memnit Deus ut confundat sortia: & ignobilia mudi,& conleptabilia elegit Deus,& ea quae nos intvt ea quae sunt destrueret, Ut non glorietur omnis caro in conspectu eius. Eroo pauperibus de infirmis saepius ccxlestia vocationis suae dona largitur Deus abundatius. Et ista consideratio pulcherrimam nobis effecit conliderationem patris optimi,qui notum dc veru habet testimonium quod spiritu omnici iustorum plenus fuerit. Qui minus indiger, inquit,agat Deo gratias & non murmuret. Qui vero plus indiget,tribuatur ei,& humilietur pro infirmitate, extollatur promisericordia. dimini cu haec dicit, hanc lentimus esse imitatione dei, qui spirit ualia sua dare a hundantius consueuit plus indigentibus, scilicet pauperibus, infirmis ignobilibus ut secudum multitudine doloru in corde iplorum, cololationibus huiusmodi laetificentur animae ipsorum.
Laudat incarnationem Trebi, ex Psalmo Davidis, Eructauit cor meu Ierbum bonum. CP UT X II. Ua voce, quibus, vel quintis laudibus , floris huius de virga eiusmodi ascendentis pus
chritudinem praedicabimus, unde verba sumemus e Nos pene muti, pene infantes ad tantae dignitatem res,vbi pulchritudo cum sertitudine,sortitudo cu pulchritudine floret ac viget, cuius ipse spiritus sanctus laudator est . uid eloquemur ita, ut secundum nostrae me tis intentionem ipsum audire delectetur. Sumamus aliquid non de nostro quod nul qua est sed de plenitudine ipsius qui omnes sanctos adimplet, de thesauro honi cordis, the lauro iucundi talis de exustationis, quem stiper prophetam huius verbi sui, super prophetam patriarcham Sc regem thesaurietauit, dicetem in periona ipsius Dei patris. Eructauit cor meu verbum bonum dico ego opera mea regi. Lingua mea calamus i cribae velociter scribentis. statim ipse propheta ex sua persona succinit. Speciosus sorma prae siliis hominum,diffusa est gratia in labiis tuis pio ps Pterea benedixit te Deus in sternit. Accingere gladio tuo super hemur risii potentissime. Spracie tua & pulchritudine tua, intende prospere procede & regna,& cstera. Piat et se anima pau percula, nunc ad fontem sermonis venisse, Unde haurire possit quod loquatur ad gratiani floris huiua speciosi & pulchri pro bona intctibne, Magis delectandi j docendi in tetione,o tu quiemque lisc legis vel audis, me existimato immorari,quia dulce est, pulchrum de pia etia nota re p icare atque frequentare de forma speciosi, de specie de pulchritudine lorinosiat potentissimi gladio suo super icemur suum accincti, prospere procedentis 3c regnantis, quem in veritate in mansuetudine de iustitia mirabiliter dextera sua deducit, cadentibus iub ipso populis in corde suo, quia crucifixi sunt sagittis suis acutis, sagittas dictoria eius salutis eris, ut doleant quod olim fuerunt inimici regis, eum adorent cadentes,cadant in lacies suas eum adorantes.
135쪽
tuomodo Terbum Dauidis intelligendumsit, Lingua mea calamus schisae, CAPUT XXIII.
PAriter assumptis utriusque tesimoniis,de illo Esaiano, & isto Dauidico, primum contem plari libet hoc dictum Dei patris. Lingua mea calamus scribae, velociter scribentis. I in guam Dei patris spiritum sanctum promptu est intelligi , quia sicut lingua carnis adna inistrat verba hominis, ita spiritus sanctus animae credulae suggerit verba Dei. Unde 3 quando super Apostolos Christi descendit, quos nimirum eatenus homines sine literis de idiotas,& deinceps
peritos & eloquentes facere veniebat, in linguis igneis apparuit. Confestim cur ita apparere voluerit Aquens essectus indicauit. Facti sunt nam v charitate 3 Telo bono sortes ac servi Dei, quod significauerat ignis. Facti sunt eloquetes variis linguis,dc scripturaria Periti,quod lingua, rum desperatio praesignavit. Cum igitur dicit in isto quidem, Lingua mea calamus scribae, . . Iociter scribentis. Perillum autem, Et requiescet super eum spiritus domini, spiritus sapientiae V, de intellectus, spiritus consilii&sortitudinis, spiritus scientiae&pietatis,& repleuit eum spiri .' tus timoris domini. Manifestum est de Christo,quod vere Deus sit,& quod veraciter habitet in ipso plenitudo diuinitatis corporaliter, quamuis in hoc tempore, cum fides Christiana sit fit nia, de haec assertione non indigeat, cum side hecessaria, delectabile Se utile est etiam compe tentem habere scientiam. Natura humana de virgineae carnis substantia lic est aitumpta, velut membranula munda & bene accurata, scriptorioq; operi accommoda, de ipsa lingua pxtris, id est,spiritus sanctus,velociter percurrit, velociter tanquam calamus scribae totam prae scripsit, totam verbi substantiam repleuit, nihils residui fuit, sed totum quod erat in corde pa tris , illi animae inscripsit , totamq; sapientiam , totum intel lectum, totumqtie consilium, to tam fortitudinem Uei, totam scientiam,totamque pietatem Dei, de totum timorem domini.
ut nihil esset, quod non sciret, nihil quod non posset, nihil in Deo patre quod non haberet lia
mana pueri huius natura,Unde& Deus est.
Quomodo intelligendum,Eructauit cor meum Terbum bonum ico ego opera mea regi.
Oc intelligimus esse, quod ait ipsa persona patris , eructauit cor meum verbum bonum, dico ego opera mea regi. Res magna, dictum autem non valde magnum rei compara nam era tione. Quid enim hoc dictum, eructavit et quid magnificum est inter nos, dico,eructat quisquectare nostrum, dum satur est , sed esuriens quispiam ructu alterius satiaratus non est. Dicit aliquiso stituit. pus suum , sed qui audit, non statim cosequitur audiri operis effectum,ut faciat funditer, quic quid ab illo factum est. At ille qui haec loquitur, Eructauit cor meum verbum honum,qui vir, dico ego opera mea regi: Bonum illud verbum, ipsam honi Uerbi substantiam iota plenitudine edidit in uterum virginis: de regi,id sst, homini, quem formabat de utero eiusdem virginis, opera sua sic indidit, ut sit & ipse opifex siue arti sex non dissimilis, magna haec de mira praediis cantur per haec duo verba exigua, Eructauit cor meum verbum honu,dico ego. Solent gram et Pim ii matici vocare tropum, quem dicunt tapinosin, qui modus locutionis humilitas est magnae rei, velut si mare intendens dicat gurgitem: si vastum montem dicat cumulum vel collem. Equi
dem non ausim in maiestate tantae rei declamare naenias istas, veruntamen nusquam reperiri
existimo loquutionem, in qua voces rebus quae significantur tanto impares sint, Ut sunt in loquutione praesenti. Ut quid igitur taliter dictu est rimo quomodo diceretur taliter,quam dictum est, ubi enim verba inuenirentur ad rem susticientia, quae intelligitur Sit quidem in verbis derefectus, sed eundem desectum ipsam vocum minoritatem si rite perpendis, studiosa mens aedi ficat. In quo in eo videlicet ut animaduertat opus quidem grande, sed Deo non difficile. Quia enim homo plenus edulio satigatur eructandoc Sic nimiru Deus patet hono plenus verbo non Iaborauit, humanae naturae illud inserendo.
stuare Dem incarnari, O non potius per angelum genus humanum aluare oluerit. CAPUT XXV
me opus bonum fecit Deus,summe potens,summe bonus, hoc est, quod patribus promi I siit,quod iurauit ad Abraham,iurauit ad David. Tanqua tum me bonus, i ponte promisit, I te iurauit, tanqua summe potes adimpleuit. Denia sicut tum ins bonitatis est, i, hoc sacere a Ui', luit, ita sumnis potentiae est quod hoc facere potuit Uiligenter animaduertendit, solet enim non ulli dicere. v t quid Deus, Dei verbii, venit per semetipsum,& homo factus est, ad saluandum Pilatin genus humanu ,cum hoc idem sieri potuisset pera huc Cur non potitas misit alique legatum et cur non misit angelusiue archangelu Ad lixc,inqua,videlicet quia nulli alii, nulli nisi ioli naturae diuinitatis hoc fuit unquam postibile, ast timere quod non erat,dc manere quod erat. Et unde illi his possibile, videlicet quia natura vel substantia diuinitatis tanto subtilior est anima rationali,
V. U. vica m penetrare possit. Fideliter hoc inter caetera patres catholici sumpserunt & scripserunt
136쪽
pro argumento veritatis contra haereticos, quod spiritusta dictus aeque ut pater & filius Deus tu, quonia& ipsae humanae animae est capabilis,& capax eiusdem anima rationalis. Nisi enim deus esset nev humano,nev angelico spiritui capabilis esset. Proinde notandum quod quaui, dicatur quis plenus daemoni non sic implet hominem ille spiritus , ut penetret animam eius, sed caueritas corporis irrepere potuit, quo ebrietas siue febris animamd depreliensam in suis sedibus exagitat atq affligit. Solus Deus unus Deus pater, & filius, ct spiritus sanctus, cu vult,& prout vult rationali animae vel spiritui sese infundit, ct in eo mansionem tacit. Erustra igitur dicit, Uel quaerit quis, cur non legatu vel angelii mii erit,sed per semetipsum, ad saluandii genus humana venerit Deus, verbum Dei,quia videlicet natura induere humana non potuit, nisi sola natura Dei,unde sicut bonum,quia voluit,ita omnipotentem praedicamus,quia Potuit.
Christum salua matris Mirginitate, natum esse. CAP. xx . Uid de salva matris virginitate dicemus ad laudem ipsius c Contra naturam, Iudaeus
inquit,virgo parere non potuit. Nos aute credimus propter quod S loquimur, quia ra lem filiu supra natur1 virgo parere potuit. Non dicimus contra natura, quae non est na turae iniuria Ad dicimus supra naturam,quia naturae est gloria. ux ratio est dicere, quod non potuerit quicqua supra natura , qui fecit natura Per verba omnia facta sunt, si omnia, prose stodi natura meminea. Ergo ne fortior esset natura,qua is (per que iacta est naturalii imitu recteta, pit homo rationalis, Ut dicar,quia qui omnia fecit,& ipsi natura, consequenter omnia vincit,3
ipsam natura. Quod si Iudaeo vel Manichxo magnitudo miraculi ad incredulitate prouehir, quid rogo magis mira, id quod assumptus vel formatus est homo de terra animata oc sensibili, an quod horno plasmatus est de terra inanimata &insensibili Deniq: terra animata,& sensibile maria dixerim,quonia de terra Sc ipsa S nos sumus facti. Porro terra de qua primus homo pia smatus est,inanimata sine dubio suit, ct insensibilis. None ergo plasinatio primi Ada, plasmatione secudi mirabilior fuit Siquide materia vives , ct sensibilis. . loemina, quis virgo vicinior est
huic operi,ss suit illa materia nec3 vivens, & sensibilis. igitur illa quide plasmatio mirabilior sed
Qui it Beciosusforma praeflijs hominum, gladiim super foemur accinctus.
CAPUT N VII. ECce speciosus forma, ecce potentissimus gladio suo super foemur accinctus. Agnoscendus
est, cuius victoria praedicamus, cuius triumphale curru laudando subsequi optamus, olim verbum, nunc de caro, olim Deus,nunc ec homo speciosus,inquit, forma. Quid est forma c Diis uinitate. Diuinitas nam: forma est, forma namg formatis,forma cares materia. Diuina substa tia sicut ante nos dictu est,sine materia forma est,at ideo unum id quod est, reliqua non sunt id quod sunt. Unumquodq; enim habet esse suum,ex his ex quibus est, ut cum homo terrenus constet ex anima Sc corpore, corpus de anima est, non vel corpus vel anima in partem, istitur
non est id quod est.Quod vero non est ex hoc atq: hoc sed tantum est hoc ,illud vere est id quod est dc est put ramum sortissimumq,quia nullo nititur. Igitur speciosus forma,id est, speciosus secundum di titatem. istam eius speciositatem,qua speciosus est prae filiis hominu, qtii vis dii natura non sunt,soli amatores eius vident, soli videbunt regem in decore suo, videbunt oculi eius,qui diligunt eum. Et ego,inquit, manifestabo ei meipsum. Quid porro est gladius, quo ac cinctus est iste speciosus,iste potentissimus nimiru unum idem verba Dei, verbis Deus, forma Damr . est speciosi gladius est potentissimi, nam viuus est sermo Dei, de efficax, dc penetrabilior omni gladio ancipiti. igitur ut iam dictu est, ecce speciosus,ecce Potentissimus, speciosus ut flos, po Hebr. centissimus ut gigas,cuius a summo coelo egressus,d occurius eius us ad summii eius. Talis in hune mundu ingreditur visibilis factus,visibiliter pugnaturus,qui prius inuisibilit,inuisibilitet Gahit. praeliabatur, pugnaturus noua belli specie,scilicet no exercitu,ne in robore, sed in spiritu suo daemonia potens eiicere. Hunc florem speciosum, hunc regem potentissimum alibi sancta seri, plura praedaeat, agnis habentem,inquit, cornua lepre dc oculos septe, scilicet septe spirituq, qui super florem requiescunt,sed de agno, qui Sc vincens leo, postmodum suo loco erit dicendum.
Sicut septiformul iritualuere florem requieuerit, ita septemplici laude Psalmus hic
regem Chrisium canit. CAPUT OUIII. Une delectat breuit et intueri,utru sicut spiritus isti omnes super flore requiescunt,ita se 1 cundum singulos eoru propriu quid in pratino, siue in cataeo praelibato dicatur, ad regei peciosum,regem potentis simu .Dico ergo opera mea regi. Lingua mea calamus scribae, velo citer scribentis. Dicta haec esse secundu spiritu sapientiae de intellectusno indiget assertione no stra,quia manifeste ubi filio regi pater Deus sua dicit opera,ibi sapietia,& ibi lingua eius opera tur ut scribae calamus, i hi intellectus. Distula est gratia in labiis tuis, .Ppterea benedixit te Deus in aeternit. Accingere gladio tuo super femur tuti potetissime, S c. Et deducet te mirabiliter dextera tua. Haec a telligimus decitaturvecudu spiritu cosilii di fortitudinis. silai cysuit quod videris
137쪽
RvPERTI As3AT. TVITIEN. DE v ICT. v ERBI WEI. videns Deus non posse nos ex nostris operibus iusti sicari,& omnes sub peccato esse conclusos, diffudit gratia, id est, peccatorum remissionem gratuitam in labiis huius speciosi, Se propterea - - hune benedixit in aeternum,fecit cr nasci sanctum, & ab omni peccato mundum, ut efficaciter in labiis eius ista gratia diffunderetur,diceretq: peccatrici,quae erat una de uniuersa eccleI a. i mrisa sunt ei peccata multa,non quia operata est multo,sed quia dilexit multu. Accingi gladio super Demur prospere procedere Se regnare, de sua dextera deduci mirabiliter, sine d ubio ior
titudinis opus siue effectus est Sagittae tuae acutae,quid est, nisi tib in d strina iitie p xdicatio ne semper scripturarum paratae lunt sententiae quibus confixa corda illorum, qui iuerant mi mici credunt,d acquiescunt veritati,& cadunt adorando te, facti amici. Ergo pertinere haec auspiritum scientiae, non dubium est. Unxit te Deus, Deus tuus oleo laetitiae prae consortibus tiais. leum istud profecto spiritus pietatis est. Oleos Graece,misericordia latine. Nihilominus & co cupiscit rex decorem tuli, ad eundem spectat pietatis spiritum. Nam regis huius concia piscentia non aliud est,nisi pietas. Hoc est oleum, quo unctus est speciosus iste rex, ut in multitudine mi sericordiae beneductus adueniret concupiscentiam habens animarum perditarum, per blandi menta misericordiae conuocare illas ad tuum salutis aeternae tricliniit . Spiritus timoris , dormn in eo, Non est, ut timeat,sed ut timeatur, dc ut circa ipsum religiosa lanctitas , sancta cic timo rata sit religiositas. Huc pertinet illud. vultum tuum deprecabuntur omnes diuites plebis. Adducentur regi virgines,inerentur in laetitia dc exultatione,adducentur in templum regis,dc populi confitebuntur tibi in aeternum, & in seculum seculi.
Ore non dictumsit manebit, sed requiesceresuper eu i itis domini. CAPUT X IN.
Num est adhuc eiusdem capituli verbum, in quo tenemur, ne iam processum regis pro sequamur, ne iam partum heatae mulieris qualiter deuorare voluerit draco ille narre Esaia tr. mus. Quod est illud verbum dc requiescetc ait super eum spiritus domini Non dixit,& mane, hit sed requiescet dicere maluit nec diabia est,quin aliquid plus significet quam si dixisset,manehit attendamus quia sermo propheticus est. Cui (inquit Petrus Apostolus) benefacitis attenis
.Pelii. dentes,quasi Iucernae liacenti in caliginoso loco, donec dies elucescat, de lucifer oriatur in cor dibus vestris. Ecce locus quidam occurrit caliginosus quidem, ted ista lucernae huius d est, pro phetici sermonis flammula,ciarum illum nobis facit,dc tanquam lucifer diem intelligentiae ad
Herta dei. ducit. lndeserto loquete domino ad Moysen, sacerdotio fungeretur Aaron Chore. Dathan 3 Abiron, aliique proceres synagog; steterunt aduersus Moylen dc Aaron stetit omnis glo
hus eorum contra dominum. V nde de propter execrabilis superbiae malum,non consueta ii minum morte interierunt, sed nouam rem lecit dominus, ut aperiens terram suum deglutiret mm 'si' eos descenderunt v viventes in infernum, quia blasphemarunt dominum. Pr Uerea, ignis e Oressus 1 domino, intersecti ducentos quinquaginta viros, qui offerebant incentiam. Deinde to
'M ' inuere (au dominus) ad filios lsrael, de accipe ab eis virgas lingulas per cognationcs suas a cun ctis principibus tribuum virgas duodecim,& uniuscuiusque nomen super c 'rares ius. Fomen autem Aaron erit in tribu Levi, quem ex his elegero, germinabit virga L Goc colubebo a me querimonias filiorum Israel, &cstera. Factum illud in lege, quod germina caii virga Aa ron de turgentibus gemmis eruperunt flores,&cum foliis fructus, atque ita cessauit io perbiade sacerdotio conflictanti allud inquam, factum in lege, conseri cum itio vaticinio prophe V io' dum inuellitur contra superbiam Assur, excelsi(inquii ita tura iuccendentiar, d. ivbli mes humiliabuntur, & subuertemur condental altus ferro, de Libanus cu excelsis cadet, de sub diu dire licet sicut succisi vel humiliati sunt, licui subuersi lunt, de ceciderunt Chore, Dathan, Ahiron,& complices eorum,statimque subiungit. 5 egredietur virga de radice Iesse,& flos de radice eius ascendet,& requiescet super eum spiritus domini. Nimirum S hic iubauditur decet, sicut ascendit flos de virga Aaron, de sicut requieuit, id est,ab ira sua cessauit . de placatus inspi ritus domini, quem exacerbauerant murmuratores & superbi.
Praeter Chrisic nemine uisse Aper quem requievi spiritus domini diciposset.
CAPUT AAN. IGitur secundum illam similitudinem intelligendu est quod ait. Et requiescet se per eum spotitus domini. Nam ibi quidem aliquanta fuit limilitudo. Hic aute res est multo amplior . ita virga insensibilis flores & solo supra natur; usum producens,atque niaces, id est, querelas pati eorum rebellium cessare fecit. Hic virga sensibilis virga,id est,uirgo si re uterus virginalis fio
' rem scilicet iam dictum speciosum regem pariens, superbiam diaboli percussit, superbiae cul/pam de toto genere humano correxit, de iram Ues,qus proinde superuenerat, auertit, placa tum, Deum nobis reddidit. Itaque super hunc store requiescet, ait, lpiritus domini, id est, pro Nat . Pter Christum mitigabis omnem iram tua domine, de auertes ab ira indignationis tuae. Nun
quam enim te inquietabit flos iste: mitis quippe est 5c humilia corde. in Moyses quidem muta
138쪽
Cm Duo DECIMus. crerat super omnra homines qui morabantur in terrased non ut hie, non ita semper,non Ita in passibiliter. vexatus enim dc exacerbatus distinxit in labiis suis,distinxit, d dominu non glo . cauit. Ad quas contradictiones loquendo,non sicut mitis, dc aliter quam voluisset audire splritus domini,quia locutus est verba increduluatis. Propterea dominus ad Moysen & Aaron, Nam: ao. Don introducetis,ait,populos istos in terram, pro qua iuraui patribus eorum. iste nunquam distinxit in labiis suis,imo cum male tractaretur, non aperuit os suum, ec sicut ovis, sicut a gnus coram tondente se obmutuit. Dignus ergo qui populum introduceret in veram reproae Enai. r. ilionis terram a
Sicut biremi Alaro ita Ti,na Iesesuperbi certaminusnem fecit. CAPUT N XI. ltum est quod descripturis admota clarificat lucerna verbi huius prophetaei. Et reae
quiescet super eum spiritus domini Ad in eiusmodi diutius immorari, praesentis non ea propolita. Ueruntamen ut proposita similitudo decentius explicetur, hoc solum adhuc dicere libet,quia sicut contigit superbis illis contra quos in deserto (vtiam dictum est virga floruit. , ut noua dc insolita perditione perirent, ita contigit excelsis ec sublimibus illis, quorum tem poribus egressa est virga de radice Iesse, Sc flos de radice elus ascendit,ut distimili casu caderet.& interitu suo dissimiles caeteris hominibus,quicum: hello interierunt, existerent.Testatur hoc Iosephus, qui miserabile illorum describens exciditi,dicit de illis: Singillatim quidem iniquo
iates eorum narrare non potero. Ut autem breuiter dicam,neq; aliam ciuitatem unquam ta
lia perpessam esse puto,ned ullam nationem post hominu memoriam malitiae ferociore suisse. Et alibi: Denio omnium post condita secula res aduersas,si cum Iudaeoru calamitatibus con strantur,superatum iri non ambigo.&horo author nullus externus est. Erant quippe isti m dicime de parte Astur,id est ,diaboli, contra cuius altitudinem virga ilia ascendit . cum suo fio Amid est, virgo humilis cum filio suo miti dc humili. NDECi MI LIBRI PINI s.
RVPERTI ABBATIS TVIT DENSIS DE v ICTORIA VERBI DEI,
Beatam Mirrinem Mariam mulierit m tero habetis parturientii, t pariat climatiis non minimam partems sim CAPUT LIistum iam,&adhuedicendum est, quia draco stetit ante mulierem quae serat paritura,vi cu peperistet,silium eius deuoret. Hic iam nome mulieris duplice sensum hahet. Antequa esset heata virgo Maria. Ante(inqua dc longi prius erat mulier, quam in sacramentosentimus,id est, ecclesia, dc ut 3 prs gnans mulier mente grauida gerens verbum promissionis , sicut iam saepe dictu est. A t vero propria Sc visitata significa tione secundum sexum maria cista Cmulier extitit, quavis virgo,dicente Apostolo: Misit Deus silium suu tactum ex muliere,factum sub lege.Mulieri Uec si hoc humans generis indiuidum mulieris illius pars Eccle'. est,quam dicimus ecclesiam,id est,credentium collectionem Uniuersam. Ubi ergo mulier ista, LA.o. id est, virgo Maria peperit,totam ecclesiam peperisse quis nescit c Propterea dicimus uniuersi. Puer natus est nobis,oc istius datus est nobis.
Draconem reiam Mariae Flium deuorare olvisse. CAP. IL Uid porro suisset Hevorari talum eius Nimirum ita mor vel occidi, ut periret nomen
eius. At illud sextum caput draconis, illa bestia terribilis, non sicut dentibus magnis dentibus suis ferreis,ea quae circa corpus sunt bonora siue malorii comedere liue comminuere atque coculcare potuit.lta etiam in causa ilia,suimet agitatori diabolo sat sacere prae valuit Herodes, cuius praecedenti libello mentio tacta est, qualiter quxsierit puerum ad per dendum eum quis neicit, dc quis non audiuite Plane impius ille Romani satelles imperii nee impietatis crimine vacuus eli Augustus ipse, qui ad suggestionem eiusdem Herodis tam pro nus extitit, ut concederet illi quoquo pacto regem perdere quem natum audierat tanquam
regna hominu rex ille tollere taberet,quod ita no erat.Crudelitati stultae. rudeli eius stultitiae' mulier
139쪽
Ru ER. A 33ATIs TvITIEN. DE VICT. VERBI DEI. mulier saepe dicta de incolumitate filii sui secura, iam dudum exprobrauit, Sc exprobrare non cessat. Non(inquiem diripit mortalia, qui regna dat ecclestia Crudelitas Herodis Romana porestate facts regis tam cito in Romanum imperium redundauit. Nec enim tot pueros impune occidere potuisset, nisi Romanae potentiae licetiam vel consensum Augusti Caesaris habuisset. Sicut cum voluit inde permissum accepit proprios trucitandi, ita prstento metu ne sideret
himet vel Augusto de mutatione regni,siue imperii,concessionem adeptus est tot pueros oc cidendi, quotquot in Bellileem,Sc in omnibus sinibus eius per duos annos saerant nati. Fiatu rum quidem erat, ut per manus Romanorum rex iste occideretur, sed nondum erat illius rei tempus, nec sic faciendum erat,videuoraretur silius malculus, id est, non ita molitiabebat, o
Quare diabolus Christum Herodi prodere non potuerit. CAP. III. SI C Herodes egit, 3 sic peragere voluit,vi vere unus vel praecipuus diaboli filius,de quali
bus ait silios veri nasculus iste: Vos ex patre diabolo estis,&desideria patris vestri vultisfacere Quae vel qualia desideria quaeritis (ait)me interficere. Hoc est desiderium patria vestri. Propter hoc desiderium ille homicida erat ab initio,quia videlicet veritatem, id est, me ipsum odit ab initio, quod odium nunc in me, factum mortalem hominem, desiderat complere ho micidio. Hoc erat desiderium illius, quod Herodes volebat tam cito facere desiderium patria sui, selidelium diaboli. Dicit aliquis. Si pater eius diabolus hoc iamdudum desiderabat , cur non statim puerum prodebat Cur eum a Magis illudi permittebat e Nunquid ne I ciebat et Nunquid lpiritus ille non contectus carne percipere non poterat, natum esse hunc regem, nisi venissent homines de longe,& fecissent Herodi, omnique Hierosolymae turbationem iliae metum, dicendo: Ubi est quinatus est rex Iudaeorumc Ad luec( inquami plane sciebat, sed non sinebat eum loqui puer ipse qui natus erat. Hoc aliunde sacile potest probari. Exiebant cinquit Euangelista) dimonia a multis clamantia dc dicentia,quia tu es lilius Dei. Et increpas, non sinebat ea loqui,quia sciebant ipsum esse Christum. Et recte no linebat ea loqui, quia pro secto pro malo loquebantur,i cilicet,ut inuidiam sacerent illi. Igitur dc tunc natum ilium esse, diabolus sciebat,dc illium suum Herodem hoc scire desiderabat,sed natus insana eu loqui non sinebat. Nam nisi prohiberetur eodem modo quo alibi dicit. Scio,quis sit sanctus Dei, icilicet. per energuminum, dicere potuisset illi dolenti, quod esset illusus a magis, scio ubi sit sanctus Dei, siue icio ubi sit rex ille quem quirimctrictum a diabolo, non It cognosceretur,sed it corrumperetur tentatum fui'. CAPUT IIII. Ed dicit aliquis. Si illum sciebat diabolus, ad quid instabat experimentum quaerens, Se dicens. Si silius Dei es,die ut lapides isti panes fiant c Quemcunq; res ista mouet, scire de
hei, quia secit vi tentator vel ut corruptor. Nam ille est qui semper hac intentione tentat ut corrumpat,plane non quaerebat ut cognosceret quasi incognitiam,sed ut corrumperet cogni tum. Quid autem est corrumpere, nisi similem vel conformem facerec Horrendu quidem au ditu hoc est,sed adhuc in deterius processit,dicendo ad ultimum. Haec omnia tibi dabo,si ea dens adoraueris me. An non dicit & Apostolus,de illo qui aduersatur,dc extollit ut iupra om ne quod dicitur Deus, aut quod colitur. Non expauescat pius ac fidelis animus perpendere, quantus sit praesumptor diabolus,quia videlicet cognoscendus est ex hominibus,qui iudican
dus est ab hominibus. An nescitis inquit idem Apostolos quia dc angelos iudicabimus. Cum igitur dicit ille,utpote tentator, id est,corruptor Si filius dei es, dic ut lapides isti panes fiant. Perpende quia sibi conformare, tibi similem sacere Deum intendebat ille satan .Quomodo perhoe sibi consormem saceret dicentem,ut lapides illi panes fieret videlicet quia dc qui mendae citer dicit de ipso quod non est, & qui iactanter & pro vana gloria monstrat de seipso, quod non est, similes sibi sunt,testante ipso domino qui reuersis septuaginta duobus, de cum gaudio
dicentibus. Domine etiam daemonia subiiciuntur nobis in nomine tuo, quod utiq; veru erat.
statim tam fortiter qua suauiter tetigit eos,dicens. Videbam satanam sicut fulgur de cceloca dentem. quo videlicet dicto breuiter innuit,quod multi ex ipsis securiatim satanae limilitudine propter vanitatem casuri vel retro abituri et lent. Multi enim discipuloro eius(ait lotiannes a plerunt retro,dc iam cu illo non ambulant .Porro, diabolus medaciter de semetipso, de in coelo dixit,& in terra nunc UM: contendit dicere, quod non est, scilicet quod sit Deus. Dominus aviatilius Dei erat,ec est, sed ut hoc illi miraculis demostraret,nulla esset caul a nisi iactantia i eo va Da gloria. Nunquid enim illudiabolus adoraret,ut saluus fieret, ii apud illia se siliu Dei ess e ta, liter comprobarei igitur miranda diaboli praesumptio, qui non contentus dixitD olim, ero s i initis alti istino similem sibi altissimiam nisus est facere tentando. De hoc quod in deterius pro/ficiens praecipitia luasu,& deinde sibi quod illum substernere tentando, tua dedo, ut se adora rer,miretur qui potest ec alii maduertat,quia vere magnum diaboli iudicium est.
140쪽
tua de ea a Christus nonsolum Anioni , em ni etiam Apoctosis res proderent,
N Unc ad id redeo quod coeperam,scilicet quia ilicrepans daemonia, notranebat ea I uti
quod sciebant, videlicet ipsum esse Christum. Nunquid vero tantummodo daemonia super hac re prohibebat vel increpabat, dc loqui non sinebat imo Sc amicos homines super ea ri idem re prohibebat. Exempli gratia. Cum interrogasset discipulos suos dicens: Quem dicunt 'homines elle lilium hominis. itemque, vos autem quem me eit e dicitis c Et ad haec respondens Simon Petrus dixisset ei. Tu es Christus silius Dei vivi. Illum quidem beatificauit,dicens: Beatus es Simon Bar lona, quia caro de sanguis non reuelauit tibi, sed pater meus, qui est in coe Iis,& caet. Sed tunc praecepit discipulis suis, ut nemini dicerent, quia ipse esset Christus. Qua Mevidelicet quia futurum erat,vt postquam regium hoc nomen de ipso publice praedicaretur
nulla mora interficeretur, inimicis Iudaeis gaudentibus, utpote gradi ratione armatis, forti oc casione iussultis,quod essent amici Caesaris,interficiendo illum,qui se dicendo regem Christucontradiceret Caesari,quem si non interfecissent, non essent amici Caesaris. At ipse nolebat lo cum dare vel occasionem facere homicidis il lis,priusquam omnia condidisset instrumenta be nedictionis, quae peruenire debebant ad nos gentes, iuxta verbia promissionis ad Abraham. -Lt in semine tuo benedicentur omnes gentes. Et idcirco morti, vel ministris mortis praecipie hat,ut expectarent. Exempli gratia, ut tetrarchae Herodi. Accesserunt ad eum die quadam dipharisaeorum quidam,dicentes. Exi,& vade hinc,quia Herodes vult te occidere. Et ait illis. Ite 'dicite vulpi illi. Ecce elicio daemonia, dc sanitates perficio hodie de cras, & tertia die cons umor Quod erat dicere. Hoe anno &sequenti regnum Dei praedico, & anno tertio per passionem mortis summa gloria, summo honore coronabor.Neque enim in potestate vulpis est quando deuoret leonem. no in potestate fraudulenti homuncionis est,quando interimat vitae de mor tis dominatorem. Igitur tanquam sapiens amicis seorsum indicabat , inimicis autem usque ad
tempus abscondebar, quod ipse esset Christus,tanquam sapiens,imo& ipsa sapientia quae dia Proper. 3.cit. Catisam tuam tracta cum amico tuo,& secretum extraneo ne reueles,ne sorte insultet is hi cum audierit,& exprobrare non cesset.Ite, mala aurea in lectis argenteis, qui loquitur ver hiain In tempore suo I
stuare Iudas, anime Christus esset,quaesierint. quare ipse ante assionem semper obscure responderit. CAP. ULSI totam percurras euangelisserie nusquam reperies,quod se in publico Christum nota
nauerat,nux quam inuenis, quod ante statutum passionis ius tempus, regem se esse dixerit aut dici permiserit. Ueruntamen quia veritati testimonium perhibere debebat, Nam ad hoc natus erat, ex ad hoc in mundum venerat, ita de hoc nomine tacebat, quod est Christus siueumstias. t multo maius de semetipso testificaretur,quam concipere potuissent de nomine ii Io aduersarii eius. Exempli gratia. Aliquando circundederunt eum ludaei Sc dicebant ei. Quo , . usque animam nostram tollis Si tu es Clarist us, die nobis palam Non dixit. Ecce palam dico vobis, Christus ego sum, videlicet,ne mais illorum intentioni cocurreret, utpote qui malitios dinterrogaebant,ut aut Christum se esse negaret,quod fieri non poterat. Nam ille, inquit Apostolus, idelis permanet,negare seipsum non potest . aut si prosueretur se Christum csse.Pro - . secto iunc optatum contra illum liaberent magnae accusationis capitulum,quod se renem di Nerit aduersus Romanum imperium. Nam si Christum,utique& regem se esse lateretur. Quid contra hoc egit ipsa sapientia Nimirum & illorucauillationem prudenter illusit,& plus quam interrogatus esset de semetipso sideliter praedicauit Coepit pastor loqui de ovibus suis quae vi
delicet nomina Romanae legiones non multum timerent, aut curarent in armis suis. Loquor linquit vobis,& non creditis,quia non estis de ovibus meis. Oves meae vocem meam audiunt. r.
Ecce quanta in Urbis humilitas,de quibus Romana tunc temporis altitudo non nisi ridebat. sed vide in tanta humilitate verborii, quanta sit maiestas rerum. Et ego co nosco eas (inquit sequuntur me,& ego vitam aeternam do eis. uam profectd dare non est nisi Dei. Sic incipiens di nomen quod maliciose quaerebatur,subtegens,lic tandem est elocutus, Ego dc pater unum Asiamus.hoc nimiriam plus est,quam illud, unde apud Romanos accusari potuisset . si manifesto 'nomane Christiam se esse respondisset.
Christum, si tempus assuit, non solum non prohibuisse erum etiam se rerem tradicari diotasse. CAP. VII.
ZWtempus assuit,quod poposcerat opus,vel ordo nostrae salutis, tunc praeeute tuba mi
imi iaculi, idelicet reluscitatione Laetari mortui iam quatrid uani,iam laetentis.no
men illud admisit,nomen regia cum laudibus publice suscepit, videlicet occurrentibus turbis