장음표시 사용
31쪽
Sed tamen omissum aliquid videtur quod quid
sit iam pates a Citain. Si enim omnia quae cogitari possunt animo complectimur, Sive esse sive non esse aut OSSunt aut non OSSunt esse enim aut possint aut non poSSint necesSe est; nec quidquam reliquum Si quod Sse nec possit nec non possit sive simul et possit et non possit). Eademque cum necessitate constat Omnia nouesse aut OSSe ut non o Sse; ne quid quani Stquod non osse nec possit nec non possit Sive
simul ut possit et non possit). His igitur altero cum alter computatis atque hoc adiecto, quod nillilent, quod SSe non OSSit Simulque non SSe nou ΡοSSit i. e. quod nec SSe OSSit nec non SSU, ne CeSSari Sequitur, omnia aut tantum esse OSSe aut tantum non Sse OSSe aut et esSe et non SSU posse nihil vero nec esse nec cogitari osse, quod aut esse aut non esse nec possit nec non OSSit.
Quod Si qui plane perspicuum reddere voluerit hoc inveniet schema:
32쪽
6. t. t . h. imp0ssibiliat . . . V. - P08sibilia quae ui uilia iit uecesi
Vel si sallaci species ini Ssa Solam rem PSAmiuiuemur, res Simpliciter sic se habet:
Omnia quae cogitari possunt aut esse aut Oncsse ut et SSe et non Sse PDSsint nece SSeuuare aut alterum tantuni aut utrumque nee SNari OPOSSunt, neutrum non possunt nillil enim est quod nec SSE OSSit nec non SSe. quod longe diversui nos ab eo quod poteS non modo ne eSSe ne nouesse sed etiam et esse et non esse . nam in hoc et esse in illo io OsSe negatur.)0uod vero ad concludendi rationem in eam in extrema meditatione attinet, si nihil per se fieri ConStat, perspicuum est, ibi novi me addere, quod argumentatione egeat, quum dico:
Omnia quae unquam saeta Sunt, quorum quominus aut alia ex aliis aut continue Sequent in X antecedentibus nascantur, nihil obstat, cuncta tamen ut 1 acta sint per se vel ut sacta sint omnino nisi pervi in aliquam extra nascendi terminos p0Sitam . . aeternam, eri non potest. Haec igitur meditatio ad sententiam meam de philosophandi ratione explicanda in nece SSaria milii videbatur. Causa vero, cur praeter ipSam quaeSii O-neua de philos0phiae principio instituendam, quae
33쪽
quaestio eiusdem philosophandi rationis specime ii esse debet, etiam aliud specimen attulerim in eo est posita, quod simul ut ad ipsam accedimus philosophiam, de philosophandi ratione disputare non amplius licet.
At jam eo unde exorsa est haec meditatio revertar et quid statuendum esse censeam breviter complectar. tium igitur in vero explorando id efficere potuerimus, ut in tota quaestione ab initio
usque ad finem necessitas patent, qua Sequentia cum antecedentibus vel qua Omnia inter Se cohaereant, ita ut rem aliter Se habere non OSSe manifestum sit, tum demum certam veri cognitionem nos 3SSecutOS SSe ei Sebimus.
C. sumendum sit philosophandi initium Mol quid sit philosophia principium.
Nunc tandem quum et quid quaeramus et quodnam habituri simus in quaerendo veritatis testim Onium pateat, rursus ad exordium re Vertamur. Unde igitur initium sumendum utium primum accedimus
ad philosophiam vel ad philosophandum nihil habemus quo sicut in ceteris di Sciplinis pro praemisso et concesso uti possimus. Nihil plane Scimus, Di-hil novimus, ne ea quidem quae e Se certa et manifesta sunt quum enim quaenam ea Sint nondum erspicuum Sit, non ΡοSSunt a ceteris discerni quae quamvis videantur, non ainen Sunt e se manifesta vel ne vera quidem. At quonam pacto
seri potest ut loquar quum ne id quidem quid O quar, quid cogitem, Vel num omnino cogitem sciam r
34쪽
Ilii Artes ius qui se cogitare irius ui suu certius rei scire stulabo quam se esse ali auruersariis ut rogatus est, unde sciret e cogitar vel uiuula ci
Fieri sane mon potest ut ad Xphirn nil et O gnoscenda cognoscetuli principia et fundamento ipsana cognoscendi et cogitandi facultatem interim paulis-Ρer Seponamu S, donec aliunde perspictainia facium Sit, nos et cogitare et recte cogitare sacere igitur Mon OSSumu quin cogitemu etiam antequam quid illiam quod Sciamus novimus. Vel cogitatio quinii accedit ad philosophiam quamvis nihildum eorum quae DXploranda Sunt exploratum habeat, tamen seipsa i. e. ipsa cogitatione carere non poteSt. Neque id agitur ut omnino cogitandi initium faciamus Sed ut cognoscendi principium vel id unde cognoscendi initium sumendum sit vel quod primum cognOSCendum Sit exploremus, quod seri non potest nisi cogitando. Itaque ea dubitatio utrum seri possit, ut cogitando necesSitatis viam Xploremus quae ad verum philosophiae principium Cogno Scendum Perducat, et ut argumenta, cur hoc Sit verum principium asseramus, an id fieri non possit, haec igitur dubitatio quum per se vana est tum propter id quia ea dubitatio quae ipsa nihil est nisi cogitatio quaedam, Si ante philosophiae principium exploratum omnem cogitationem tolleret, simul ipsa se tolleret. Haec igitur et similia quaestionem perturbare non possunt. Sed explorandum est primum, quaenam sint certa illa fundamenta quibus cetera omnia Dilantur.
35쪽
0uid igitur nihildum Scimus nisi cognitio licui nos appetere. t Si cognoscere liquid studemus, ut cognoScamus, cogitemus neceSSe St. uare ni plane illi est quod cognoscatur, illa sane nec tolli possunt nec inter dubia seponi, quibus cunctis simul Sublatis ex scientiae conscientia et ut ita dicam in oblivionis obscuritatem demersis, ne cogitandi quidem ulla superesset potestas Moglichkeiij sucullas enim Falii glieit cogitandi sive cogitainus Sive nou cogitainu Semper adest uuare ad exploratula Di cognoscenda cogitandi principia toc postulatur, ut cogitandi facultas cogitare est Stat, ut a non cogitando cogitatio sui sibi conscia denuo initium capiat. 0uid igitur id est quo ex scientiae conscientia Sublato sive remoto nec denuo concepto cogitare omnino non poSsumus sieri non OSSe re ipSa putet, ut cogitante in non cogitando erSQVer muri, quam ob rem ut postulato illi satisfaciamus de cogitando et non cogitando meditatio est instituenda sive cogitatio de cogitatione., omnia quae omnino possunt cogitari simul atque una tollimus, Sane nec cogitare Bmplius Os Sumus, quum nihil Sit, quod cogitemus. Ut vero omnino cogitandi nobis sit potestas non omnia illa simul adsint necesse est, sed id tantum ne desit quo Sublato ceterorum nihil potest cogitari. Quidnam igitur hoc est 'omnia quae omnino cogitari possunt, universe et necessario nihil inter se commune habent praeter id ipsum quod cogitari possunt nisi hoc unum quod Sunt. Si hoc loco ipse mecum pugnare videor quum
36쪽
supra dixerim, omnia sum ea quae sunt tum ea quae loli Sunt cogitari Posse, haec relinquantiae
species iis quae sequuntur delebitur. Non enim insuperiore illa meditatione sed in hac quaestione
summa ines dii scultas et ea quidem quae nisariam quandam repurantiana vel certe repugnantiae speciem involvere videatur in eo uitur nobis est elaborandum, ut hanc Superemus dii scultatem,
quod tamen efficere non poterimus priusquam etiam alia multa quae inter Se pugnare videbuntur. Attulerim US.
Si quid enim animo concepimus vel Cogitatione nobis estinximus, tum hoc ipsum quidquid et qualecunque id est, Sine dubio, quum cogitetur, etiam Stquodammodo, certe in cogitatione nostra, nec in nostra tantum cogitatione sed omnino est cogitabile vel est in cogitabilitate venia Sit voci, ne quem copulae ambiguitas allat meditationemque perturbet est igitur atque est aliquid. Hoc igitur esse
Omnia quae Omnino cogitari possunt tum ea quae esse tum ea quae non SSe dicuntur i. e. quoad extra omnem cogitationem ipsa per Se aut sunt aut Non sunt, nec PSSari inter se commune habent. Ergo
et o SSe primum St, quod ni Sive conscii sive inscii mente concipimus vel jam concepimuS, cogitare non possumus. i igitur Cimus S Se ro esse, vel si dubitare conamur utrum sit an non sit, in quo ipso dubio repugnantia patet, ceterorum quidquam ut cognoscamus vel ceterorum quidquam utrum Sit an non Sit ut quaeramus, seri non p0teSt. Non possumus igitur sicut alia multa etiam roesse ad arbitrium nostrum e cogitatione remo Vere.
37쪽
Hoc enim remoto nihil possumus cogitare vel ut species ne allat, ne illi quidem sed omnino non possumus cogitare. am nihil quoque, quoad cogitatur, est. Omnia igitur quae Omnino poSSunt cogitari propter id ipsum quod cogitari possunt, Sint necesse est cogitari enim nihil est nisi esse in cogitatione quare sive cogitantur Si V non cogitantur, dummodo possint cogitari vel dummodo cogitabilia
sint, sint neceSSO St. Utrum vero cogitata nostra vel ea quae animo Concepimus Si non modo iii cogitatione sed etiam extra cogitationem ipsa per Se esSe eiiuntiniatilr, quod secundum loquendi consuetudinem simpliciter esse Solemus dicere, vera Sint an salsa i. e. utrum
tale quid quale id est, quod cogitamus vel quod ut cogitetur seri potest, extra cogitationem sit an non sit, nihil interest; sed alia hoc spectat post- haec investiganda. 0uum igitur quaerimus utrum aliquid sit an non sit, quod ainen idem aliquid iam esse, certe in
cogitatione nostra, videmus atque scimus, tum id quaerimus, utrum hoc quod ante mentem versatur,
quodque est in cogitatione, tale quid sit, quod si pia tale quid sit, quod non sit Patet enim illud
esse de quo nunc agitur latius patere quam vel esse quod extra cogitationem ipsum per se dicitur vel non esse quod ei esse opponitur, ita ut torum utrumque esse atque non esse in primo illo et uni- vel SO Sse contineatur. Itemque patet, de hoc primo et universo esse prius meditationem vel quaestionem esse instituendam quani di contrarii illis e SSe atque non esse. am nec utrum aliquid sit an
38쪽
non sit quaerere ne omnino DC ipsum non esse
se certa sunt et manifesta. At quale sit et esse nondum erSpicuit in St, sed id in Obscuro ad lita latet. Ea vero quae hactenus exposui serta quidem sunt et perspicua, rationibus redargui non possunt, Iie tamen Omni carent dubitatione sed quo diutius et intentius de iis cogitamus, eo magi Omnia Videntur et inter se et cum aliis pugnare uua in Obrem ut ad Verum cognoscendum PerveniamuS, De-CeSSe St, ut omnem repugnantiam vel repugnantiae
Speciem, quae ab ipsa re Originem ducit, tu in exploremus et patefaciamus tui ita tollamus ut verum BPPBreat, atque ut rem per dubia ad liquidum et Certum perducamus. Iam igitur nobis videndum est quid repugnantiae sit vel esse videatur quum in verbis et cogitationibus nostris tum in ipsa re. uid
Omnia quae omnino cogitari possunt propter id ipsum quod possunt cogitari, sint nece SSe St. Quid vero si omnia sunt nec quidquam non est, ipsum non- esse quid significat Τ egone igitur QSSe quaedam quae non sint ipsum ne igitur non-PSSe non St, quum lilii sit quod non sit At quiliaud modo esse sed etiam non- esse Sit ne eSSE St, quod quamvis nusquam unquam demon Stratum sit, tamen Per Se certum est ideoque constat uid
39쪽
igitur si omnia quae omnino cogitari possunt sint
necesse est, tum sane aut si nihil est quod cogitari non possit, nihil est quod non sit vel ipsum non-
esse non est ubi contradicti iam patet: nain quia in dico: non- esse non est, hoc ipso non es id affirmo quod negare volo aut ea quae non Sunt nec cogi fari possunt . . dum in Odo Ea quae animo Concepimus sive cogitatione nobi essia Ximus, qualiacunque Sint ipsa per Se etiam e SSe enuntiemus vel cogitemus, illi unquam niSi vera Cogitare OSSumus; nam ni Ssent revera ne cogitari ossent. Horum vero utrumque salsum esse liquet. Utrum igitur ea, quae non Sunt atque ea quae nec Sunt nec non Sunt . . quae si unt, cogitari non possunt sed ea tantum quae sunt an salsum est ea quae cogitari possunt propter id ipsum necessari etiam esse ita ut et ea quae sive cogitantur sive non cogitantur, cogitari tamen OSSunt, et ea quae cogitari non possunt, utraque Promiscue aut Sint aut non sint aut et sint et non sint aut ne sint nec non Sint
An denique est in dissolubile hoc chaos minime.
Sed hoc ipsum chaos videtur probare, SSe quaedam, quae quamvis ut sint absolute seri non posse videatur, tamen haud modo cogitentur Sed otiam sint quodammodo, quae igitur altero modo sint, alter modo non sint. Sed errorem qui in hanc contradictionem induxit, ni iam satis patet, nun Pat Psa Ciam. Illud enim esse, de quo nunc Agitur, plane Bbsolutum et universum St, quam ob rem Contrarium habere non poteSt. R enim quae Supra XPOSui, ut Omnia quae omnino osson eo itari propter id ipsum necessario etiam esse demonstrarem, rationi-
40쪽
bus redarguere nemo Ot St, Sed Pontrarium an-lummodo dicer i. e. Contrariam quandam peCi P mussore. Nam si quid non Osso dici in iis nilii di imus nisi hoc tale esse quod non sit, sive Esse fili illi id tuost non sit nisi scilicet in cogitation nostra. Itaque ei iam id quod non est, tamen est tale quid quod non sit. At si id quod non est cogitamus, id fili cogitatione nostra, vel id quod non est, non est nisi in cogitatione OStra. Juid vero si quid quod non esse dicimus, uti quidem dum id cogitamus, est in cogitatione OStra. ante vero Omnino non suit, unde venit in cogitalionem nonne etiam ante suerit necesse est nonne igitur necesse est, esse id, quod non esse dicimus nisi in cogitatione nostra, etiam extra cogitationem nostram nonne igitur patet, id quod non est, idem eadem ratione simul et non esse et esse At hoc salsum esse manifestum St, quum Per Se Certum sit, idem eadem ratione Simul esse atque non SSE
Λn id quod non esse dicitur, nisi in cogitatione nostra, plane e nihil sit atque plane in nihilum
vel in non-eSSe revertitur, antequBm et postquam eo-gitatur ita ut absolute non sit nisi dum cogitatur, in cogitatione nostra Sicut fieri potest, ut motus quilibet sive corporis sive animi ex absoluta quietenas Catur Per Vim aliquam, vel ut ipsa vis ante qui e Scen per voluntatem moveatur, ita ut mosus exsistat qui ante omnino non suit. At salsa est haec comparatio quamvis ultro menti se offerre videatur;