장음표시 사용
91쪽
α tamquam Ponti sex orationem nostram , quae ad ipsum si pervenerit, ad Deum suum, Deumque nostrum peris
Disyrounim ea, quae repetunt ex injuria, quam Deo prove taram metuant, si forte invocentur Sancti, dr orentur.
Dupleκ tum invocationis, tum Mationir gram reis' censetur , explicaterque o
I. A T haec argumenta non est dissicile refutare. Illud, 1, quod est principio positum , sic refellitur . Duplicis generis invocatio est. Primum genus illud est, ii aluo invocatio diuinitatem exposcit , & supremam potest rem in eo, qui invocatur; quippe ita illum invocamus, ut ab eo veluti a Domino, & supremo largitore beneficia ebramus . Aliud invocationis genus est , in quo auxilium Tantum modo, pratidium, aut aliud his conterminum exposcitur. Itaque primum genus illud ipsum est, quod innuerunt adversarii ; & hoc genus invocationis dumtaxat Deo, eique ita tribuimus, ut impium fateremur esse, qui cream tum tribueret. Alterum genus illud est, quod adeo commune essicimus creaturis, ut non Sanctis tantum , verum di aliis tribuamus. Nonne Principem imploramus, invocammusque, ut nobis aliqua indulgeat, misereatur , & nos muneribus augeat, & id genus alia , quae optamus, nobis impertiate Nonne amicum invocamus, illius opem exposcentes sive apud Principem , sive apud Judicem quod i finitis propemodum exemplis, si vis, comprobare . tu P tes; & ne discedamus a precibus, & invocatione San rum , Sanctos viventes invocamus , eorumque preces apud Deum exposcimus nobis presidio futuras. Et sane quoniam Propter eam invocationem adeo nos adversarii n liri condemnant , dicant Ohsecro, quanam prohibeamur
iege, ne alios quoque invocemus , si aliorum ope indigea Ilaec proposui ex vetusta interpretatione. In editione P. de la Rue sic vertuntur origenis verba. Soli summo Des
preces ferre oportet, se unigenito, O primogenito omnia . creatura Terba Dei, se ab hoc postuIandum , ut postquam . ad eum preter nostra perDenerunt, illa/ ipse tamqv im tam-
92쪽
geamus 3 quando agnosci mus, quidquid boni recipi mus
per creaturas Dei ministras, nos recipere a Des ; & h mines , Angelosque non veluti receptorum beneficiorum
auctores , sed veluti servos , qui in supremi Principis i miliaritatem, amicitiamque adsciti sint, (3 & si lo qui ita liceat, di pensatores maevi Patrii familitas esse
profitemur. Si aliquam allegent legem , ex Scripturis, aut ex Patribus petitam, quae id fieri vetet, illi ilatim parebimus atque obsequemur; quod si id minus facere possint, desinant rogo nos maledictis incessere , eosque inanibus strophis suis nos describere qui Deum relinquimus, ut ad Sanctos confugiamus . Sane quod crebro dixi , quum Sanctos invocamus , eos veluti intercessiores , & adjutores nostros invocamus , ideoque si probe expenderis , non aliud erit nostra invocatio , nisi confessio no strie i digentiae, & petitio opis ab iis , per quos opem recipere . nos voluit, immo optage visus est Dominus . (gi II. Cave vero putes, vocabulum invocatio ita lancti, catum fulse, ( si hoc liceat modo loqui ut primum tantum genus invocationis significet. Multo aliter edocebiamur, si sacras Scripturas consulamus . Hoc modo Jacob morti proximus haec protulit. ( Invocetur super eos in Getiss. i. v.etc.(Epliraim,& Manasse filios Ioseph nomen meum imma quoque patrum meorum: id est recenseantur inter filios meos, & muis Patrum meorum, adeo ut protectionem divinam exp riantur , qualem experturi sunt filii mei, & filii patrum me rum; ideoque tam & si ex matre extera, in regione remota a terra promissa, meque inscio nati, adhuc tamen parem cum filiis meis sortem, felicitatemque habeant, tribum peculia- em constituant, obtineantque possiessionem peculiarem in terra Canaam mihi, & Patribus meis promi ita. Et hujus quidem moris, nostraeque sententiae teliis locuples est Augustinus, cujus verba ad rem praesentem mire facientia a M lib. s. I uti
diatis volo. (M Jacob benedicens nepotes suos, filios Ioseph , num de Genesici
ait inter cetera. Et in Docabitur in his nomen meum , O no. ca finem volipsis men patrum meorum: unde notandum est, non solum exaudistinuem , sed etiam invocationem dici aliquando, quae nou Dei, sed
(3o Quando honorem martiribus exhibemus , Christr cinia r honoramisa es c. Augustis in Sermone olim x S. Ex Sirmondia.
nis num 33x. in Natali Martyrum n. i. & alibi saepe, quod jam pridem animadvertimus .
3ri vide tractatum de Sanctorum cultu, quem edidit Episcopus Calioriensis uastatu , seu libro 3. s. S.
93쪽
amnes alias non modo in ea , qua Pontificii sumunt, v rum etiam in latiori quadam , ampliorique significatione usurpatam videbitis in multis veterum documentis 3 In latiori sane sumit Augustinus, dum n. g. enarrationis imis psalm. 8s. haec ait. Invocas Didquid amas , invocas quidquid in te vocas , invocas quidquid vir , ut veniat
ad te. In ea vero ipsa significatione , in qua sumunt ibi in lib. annota. Pontificii , adhibet idem Augustinus ( b ) in verba tionum in Iob. illa capitis s. libri Iob v. i. dum haec ait. mea si est, qui
respondeat, sic locum illum explicans. Iuvoca a tem si qsis tibi respondeat Non evitat usque adeo se immundum non esse coram Deo, ut invocanti non Angeli respondein re digreti sint. Adhibet vetustus sane, & laudam tissimus scriptor Evodius, seu alius , quem Evodium a pellari mos est, quique duos libros de miraculis S. Stephat i lib. cap ni conscripsit, haec inquiens: ( Ecce repente in conspectu plangentium Dueri circumstantium , O nomen venerandi Maraueris inDocantium, vir ejus, in quo iacebat loco Oe. Id ipsum, . . . crebra D. Gregorii Turonici testimonia comprobant. Nam
mattrium .' '- c. 2s. i. miraculorum( enarrat, quomodo S. Paulus h minem, qui se suspendio enecare tentans, eundem tamen S. Paulum invocabat, morte liberaverit. Similiter cap g . haec ait. Iu quo nutic invocatus (S. Bartholomaeus A postolus) pr
dese populis multis virtutibus, ae beneficiis manifesatur. in etiam rursus capite Io . idest postremo . ejusdem libri primi miraculorum, seu de gloria martyr. & cap. 6 r. libri, quem de gloria Confessorum inscribit , eam ipsam eidem voci lignificationem tribuit, quam illi tribuere Pontificii consueverunt. (32 In hac ipsa significatione alii non pauci si munt, sed hos attulisse sit satis. Ad reliqua properemus. ' dist . . . eap. g. III. De Arnobii sententia quum alibi ( 3 fuse disseru
u. ix. rim hic eo de argumento agerc supersedeo, per iiivi in ea Ambrosii oratione, quam in obitu Theodosii inscribi mos est,ea quae objecerunt verba, eaque inveni n. g6. ejusdem orationis.
Ea repetere hic juvat. En illa: Sed tamen tusolus, Domine,
protegere dignetur en saeulo , ae practet, ut a istant marrareginiseati a suis. Rursus in libro de gloria Consessorum cap. 6r. haec cloquitur . t Denique puerulus diuturna coeci late gravatus ut nomen Sancti invocare coepit , iIIico reseratis oculis lumen recepit.
94쪽
Iinvocandus es, tu rogandus, ut eum in filiis suis repraesenteli DNhus simillima etiam inveni cap. x. libri illius, qui a Grestorio Turonico Vita Patrum inscribitur, quaeque ipsa affero: Ad unum tamen Dominum per hujus ( Scalae) adjutorii opem conscenditur . Id circo semper ille poscendus; ille quaerendus, ille immoraudus erit, ut quod de bono mens concipitar, adjutorio suosve persciat, de quo O nobis sive se oportet dicere : a ut riam vostrum in nomine Domini. At quid aliud haec, & as finia alia facilia ad occurrendum Patrum dicta significant, nis Deo, illiusque patrocinio, atque adjutorio fidendum eo se , minime vero hominum promissis, & fallaci volunt lip Arbitror itaque ( ut ad Ambrosium revertar ) S. D
ctorem iis verbis certiores auditores suos facere voluisse non ope humana , sed divina tantum bonitate eventurum
fuisse, ut Magni Theodosii filii adhuc pueri gesta,ac fortunam
Patris aequarent . Ad Deum itaque convertendas preces, ut id fieret, quod humana ope fieri non poterat. At id minime vetat, ne Sanctis commendentur eaedem preces.. An non alibi ostendo, diligi adhuc nostras preces ad Deum, tam&ii per Sanctos, quibus ede commendatae fuerint , adeundem Deum deferantur An non etiam Ambrosii perspicua testimonia protulimus, quibus evincatur, ei, de qua agimus, invocationi mirum in modum illum favisse Quis etiam ignorat, Gregorii Turonici verba nuper allegata eum minime prohibuisse, ne saepissime Sanctos invocaret; immo ut alii eos invocarent, suo exemplo, , hortatu saepissime auctorem Num vero discesserit D. Ambrosius, quum senior eli factus ;. ab ea sententia, quam antea retinuerat, cognoscere te volo ex oratione prima , quam in obitu
Satyri fratris sui exaravit, ad quam quidem lectorem allego . (o c) Uide n. 6.1 v. Ut vero coeptum opus perficiam , & id exequar, R
quod promisi, quod ad orationem attinet, eodem, quia de invocatione locuti sumus modo, pro portione de oratione loqui possumus. Duplex nempe orationis genus a gnoscimus. Unum, in quo is, qui oratur , primarius, verusque auctor agnoscitur , neque ab alio obtinens , ut. impetrans , quod exposcimus, Is tantum Deus est. Alterum, in quo is, qui oratur, Propterea oratur, ut impetret, & si obtinuit , conserat quod poscimus, sed ita
conferat, ut non veluti auctor primarius, sed potius uti dispentator, & magni patris familias minister conferat.
Hujus modi sunt creaturae, quarum praesidium, & preces
95쪽
tad Deum iure, & merito , & utiliter exposcimus , uti
manifestum etiam faciunt orationes ad viventes fusae. Pra venit sane iam pridem Protestantium objectionem S. Thomas, cujus aurea verba mire confirmantia rem nostram
H g. t. quaest.83. exscribere hic volo. (D si oratio porrigitur (inquit ibart. d. in corpore, si Ie 3 alicui dupliciter . Uno modo quasi per ipsum im-
ut aiunt articuli. plendae alio modo sicut per ipsum impetranda . Primo quidem modo, soli Deo orationem porrigimus e quia omnes orationes nostrae ordinari debent ad gratiam ,&gloriam consequendam, quae solus Deus dat, secundum illud Psal. 8 r. Gratiam, or gloriam datat Dominus. Sed secundo modo orationem porrigimus lanctis Angelis,& hominibus, non ut per eos Deus nostras petitiones cognoscat, sed ut eorum precibus, & meritis orati nes nostrae sortiantur efferium. Et ideo dicitur , Apoc. g. quod assendit fumus incensorum de orationibus Minois rum de manu angeli coram Deo. Et hoc etiam patet ex ipso modo, quo Ecclesia utitur in orando . Nam a Sancta Trinitate petimus, ut nostri misereatur: ab seliis autem Sanctis quibuscunque petimus, ut orent pro nobis . vide etiam obsecro , quae tradit Petavius , de Incarnatione differens, tomo secundo, libro I 2., cap.
.tantummodo confisus id dico, sed iis Patrum monitis es S, e quibus novi opportunissimum esse, & valde utile, ad Sanctorum preces, & interventum apud Deum cons gere: quos quidem Patres cum alibi allegaverim, hic rein petere non est necesse. Jam reliqua dissolvimus. VI. Cur porro Clementem Alexandrinum obiiciunt, , si manifesto is loquitur de ea petitione, seu oratione, id - - qua Deum auctorem eorum agnoscimus, quae petimus Id
quoque de Tertulliano, & Origene dicito. An non haeco, A effatur ( ) Clemens Alexandrinus in eo ipsi libri loco ,
pag.gax .essit.FIo quem retulere s, Est autem extrema inscitia ab iis , teti si qui non sunt dii, tanquam a citis Petere . . . . Unde merito cum sit unus bonus Deus, ab ipso ex bonis hsi lia quidem dari, alia vero permanere precamur n's, si& Angeli. . An non Origenes expressissime id declarat, quando proxime ante obiecta verba haec ait Z ,, Procul etiam sita nobis istud Celsi Consilium dicentis orandos esse da Huic ne minimum quidem aures praebendae
96쪽
- sunt: Tum haec subdit . , , Soli summo Deo precesse ferre oportet, & unigenito, & primogenito omnis si Creaturae Verbo Dei, & ab hoc postulandum, ut postri quam ad eum preces nostrae pervenerunt, illas ipse tan- si quam Summus Sacerdos perferat ad Deum suum, &is Deum nostrum &c. An non Tertullianus id ipsum perspicue in objectis e iam verbis significat, quibus, si vis, claritatem etiam ,& robur adde ex iis, quae paulo ante is scripserat. si Nos,, enim pro salute imperatorum Deum invocamus aeteris,, num, Deum Verum, Deum vivum , quem & ipsi im- M peratores proprium sibi praeter ceteros malunt. Sciuntis ovis illis dederit imperium. Sciunt qua homines, quisse es animam. Sentiunt eum esse Deum solum, in cujus,, solius potestate sunt, a quo sunt secundi, post quem
,, Primi, ante omnes, & super omnes Deos Ilislius enim est ipse ( Imperator ) cujus & caelum est , M & omnis Creatura, inde est imperator, unde & homo, , antequam imperator: inde potestas illi, unde & spi-M ritus.
VII. Animadvertas autem velim, antiquos Patres, dum honuerunt, orandum Deum unum, es Sanctissimum, quem Christiani orabant, colebantque, id monuisse, ne ad Idola, aut ad Creaturas alias homines converterentur, ad quas quidem Creaturas precum, & cultus divini adhibendi illis causa saepissime convertebantur Gentes et ceterum nun quam vetuisse, aut vetare potuisse, ne alternarum premcum suffragio , atque interventu uteremur . Id profecto manifesto demonstrant preces viventium , quas poposcit Paulus, & reliqui Ecclesiarum Doctores. Sane allata ex Arnobio testimonia, & si qua sunt hujus generis alia , ,haud aegre explicantur de cultu , de supplicationibus, precibus , invocatione, , amnibus reliquis uni Deo adhibitis per exclusionem , ut cum Scholasticis loquar, alterius Dei. Id nempe constat tum ex scopo eorum ipsorum Patrum , quos objecerunt, eo spectantium, ut refellerent multitudinem falsorum Deorum, tum ex verbis ipsis, quae allata sunt, tum ex assinibus aliis .
97쪽
Reliquas objectiones rapite vigesimo primo propositas repellimas . Soloitur quaestio, num orationes dici ea pinni preces, quas Sanctis deferimus, es objecta Concilii Carthagis nisusis tertii , O Cypriani, aliorumque Patrum testimonia explicantur et reliqum
quoque di cultates paucis disson
I. TNvocationem appellati eas etiam posse preces, quas a Sanctis porrigimus, satis explicatum arbitror capim
te superiori. Nunc reliqua, quae objecerunt, expendamus oportet. Orationem definitam esse elationem, seu elevarionem mentis ad Deum, probe novi. At novi etiam verexi multos, ne ea definitione minime comprehendatur quodlibet orationis genus. Utcunque res sit, plerique monent, satis esse ad eam tuendam definitionem, si vel ad Deum tandem mens erigatur, vel a Dei notitia proveniat: nam Zrocul dubio meditatio Inferorum mentem meam extolisit ad Deum, quatenus ducit ad eum cognoscendum ut ultorem, vel ab notitia illius, quatenus ultoris , procem
dit , & propterea Oratio appellari consuevit. Id si
satis est, ut hujus meditationem vocemus elidati nem mentis ad Deum, satis erit etiam , ut preces Sanctis fusas elerationem mentis ad Deum appellemus et quippe eae ducunt ad eumdem Deum agnoscendum veluti auctorem , largitoremque eorum, quae per Sanctorum interventum , di advocationem exposcimus; aut certe proveniunt ab ea cognitione, adeo ut sine elatione mentis ad Deum nullae Omnino extent preces Sanctis suis. At age , Orationem minime appelles eas preces, quas Sanctis su dimus e ( cum tamen orationem eas appellet D. ThomaS nuper allegatus) per me id licet; neque enim dissidium n minis instituere volo, cum de re decerto; num scilicet liceat Sanctis fundere preces, ut eos intercessores habeamus Preces itaque tantum, postulationem, aut deprecationem , obsecrationem, aut confugium ad alienam opem , , i terventum, easdem preces appelles. Id fortasse eorum exemplo facies, qui preces viventibus fusas, ut Deum pro u
98쪽
his orent, non orationem , sed preces tantummodo apis pellari iubent. Notissimum est, quod edocuit D. Th mas, sa) sed tamen illud hic referre operae pretium reor. (alb . distin. toratio directe, O proprie sit ad Detim, fictit a qtio expecta quxst .art. s. admus quod orando petimus. Sed tamen orantis intentio ad Sam os convertitur, ut quorum auxilio a Deo impetrat, quod
expectat; dr ideo dicit Cassianus collatione nona, quod omistio proprie sit ad Deum. sed deprecatio ad Sanctos. Iam ceteras objectiones expedio. II. Virtutem religionis in ea oratione palam agnosco, in qua Deum ut auctorem beneficiorum obsecro . Nursia
agnoscere possim in iis precibus, quas Sanctis fundo iadu hi tant nonnulli. Sic paucis nodum hunc dissolvo. Reli gionis imperium mihi in iisdem precibus detegere videor equippe ideo Sanctos deprecor, quia ex Scripturis divinis. aliisque argumentis novi, id Deo esse acceptissimum. R Iigionem etiam aliunde mihi inspicere videor in ea re ;novi scilicet, ad Deum referri honorem adhibitum Samctis, quippe Deum honorat , qui marorem pro Deo moratuum honorat. At cum hac de re jam alibi pluribus egerim, ad ea loca vos allego. His certe monitis, Patrum testimoniis satis fit. III. Tametsi porro ad Patrem nostrae preces dirigi iusserit Christus, non propterea, vel ipsorum adversariorum
iudicio, vetat, ne Sanctos viventes adhibeamus depreca tores ad Deum, eamque ob causam nostras preces ad illos feramus. Sane Paulus deprecationem aliquam adhibui si
visus est, dum ad Thessalonicenses haec scripsit: (b Ora in Die pro nobis sec. Itaque quando Patrem Christi jussionem ., 'de exempla secuti rogamus, ita rogamus, ut agnoscamus auctorem eorum quae exposcimus . Sanaificetur nomenia
suum: adveniat regnum tuum. Pauem nostrum qxotidianum
a nobis: Dimitte vobis debita nos, . Et hoc modo Deum tantum orare possumus. Atque in hoc quidem sensu locutum est Concilium Carthaginiense IlI. cujus tamen si veris
ha perpendas, non quaslibet preces dirigendas juberis Patri , sed eas tantum, quae in Altari , seu in Sacrificio eo
funduntur: ceterum sinit, ut ad Filium feratur oratio nostra, at ea conditione, ut personas, & earum nomina non immutemus. Ut nemo in precibus vel Patrem pro Filio,
vel Filium pro Patre nominet. Porro in Sacrificio Migies in Canone saltem ex vetusta institutione oratio deis fertur ad solum Patrem, ad quem fere orationes nostrae X a di-
99쪽
diriguntur, utpote principium Divinitatis , & ad quem Christus ipse dirigi voluit , haec elocutus et Sic orabitis et Pater noster, qui es in caelis Oe. non quo ad se, aut ad Spiritum Sanlium dirigi vetet , sed quod, ut dixi, ad
Patrem directae nostrae preces doceant, eum princi inpium esie divinitatis , & a quo Filius , & Spiritus
Sanctus emanant. Neque vero preces Patri adhibitae gI riam imminuunt Filii, aut Spiritus Sancti. Communem nempe tres personae obtinent gloriam, sicut communem habent divinitatem. Praeit in hac responsione sive AD cui nuc, sive sub Alcvini nomine latitans non continmnendus Scriptor, cui tribuendus est liber de dioA
- trem dirigatur oratio , cum totius Sanctae Trinitatis , si sicut una est divinitas, ita aequalis honor, & glorifica-- tio, id Apostoli, Sancto per eos ordinante Spiritu , si sanxerunt, ut qui multorum Deorum errores unius Dei, , praedicatione nitebantur evellere, sub Trinitatis Sacra- , , mento uni personae in sacrificiorum ritu esse supplicam ,, dum decernerent: ne qui unum Deum praedicabant, ita si pluralem divinitatis numerum incidisse arguerentur, , si quia Pater, & Silius, & Spiritus Sanctus unius deni-- que potestatis existunt, una ex eis persona , propter, , .unitatis mysterium retinendum in sacrificio , invocare- si tur. Nec alia debuit, nisi quae prima est; in qua duae
si ceterae naturaliter manente; existunt. Sed quid haec cum ea , de qua agimus , controversia Obiter autem animadvertere volo vos, si rigor, ut ita loquar, verborum objectorum attenderetur, Spiritum Sanctum orari non posse,cum nobis pr*cipiatur,ut solum Patrem oremus in Mihsae canone, Filium vero orari quidem sinat Carthaginiense, at de Spiritu Sancto nullam prorsus mentionem faciati Erit ne vero aliquis ex Protestantibus, qui ut rigore is litterarum servet , Spiritui Sancto deferri vetet invocati nem, S preces nostras e, IV. Facile vero. assequi potes, cur Cyprianus, aliiqudi Patres Dominicam orationem explicantes, invocationis Sanctoruin non meminerint. Anne ea de re tunc disserendi opportunus locus erat 3 an non potius ineptissimu; f
.turus fuisset Alibi id tradunt, quod hic omiserunt. Iaipsum praestant nostri Theologi Vi Spiritus Sancti divinitas ex oratione ad eum fusa erui commode potest, si de ea oratione loquimur, in qua
100쪽
is, qui oratur, auctor eorum, quae exposcimus, agnoscitur. Cum eo de argumento copiose nuper disseruerim i , hic de eo rursus eloqui omitto . VI. Porro Christo non esse injuriosam Sanctorum invocationem, &fuse, & invictissime alibi ostendi .( Per Recole quq diseperam vero Origenem objiciunt: significat scilicet hie et 'spp'per Christum solum preces nostras immediate dirigi fer . 'rique ad Patrem, non per Angelos. Id haud invitus fateor, immo peculiares probationes alibi cumulatissime eam in rem adhibui . (' Et quod ad primum oppositionum ca- ( Vide quae di-put attinet, satis. Aimus dissert. 3.
Proponuntur ea argumenta, quae a periculis improbitatir facile in Sanctorum invocatione haerentis
I. T Vulsis primis dissicultatibus ad reliquas pergimus , a que eas statim aggredimur, quae a periculis improbitatis, adversariorum quidem judicio,in Sanctorum invocati ne facile inhaerentis desumuntur. Monent itaque, invocationem Sanctorum , etiamsi fortasse improba ipsa non esset, cavendam esse tamen , propter pericula improbitatis, in quae incidat is oportet, qui invocationem ipsam non evitat. Sic porro disserunt. An leve improbitatis periculum est, Sanctos auctores facere veniae peccatorum impertiendae3 in iis ipem nostram collocare denique agnoscere veluti auctores eorum omnium , quae Deus tantum elargiri potest e Porro in haec offendunt Pontificii , dum pro Sanct rum invocatione decertant. Quid enim aliud significant preces illae : Funda nos in pace , nisi e Nos deduc adheatitudinem p quod ipsum significant preces illae Ponti ficiis usitatissimae : Et Jesum benedictum fractum ventris tui nobis post hoc exilium ostende. Quid aliud quoque notista
mae illae: v. . Solve vincla reis, Proser lumen caecis.
Mites fac, & castos.& id genus alia , nisi et diobis veniam tribue delictorum p