장음표시 사용
41쪽
42쪽
43쪽
NOTAE MISCELLAI EAE U c. Daslixo, ante mente supple =aro congluti teum, ad sensum D RUbori quod praecessit. v. cf.= et congluuit Prael. Pael, rad. Nalet.
44쪽
NOTAE MISCELLANE TIN CAP. II. ALDAICA ADDITAMENTA ESTRERIS.
In Canonico libro, qui Esther inscribitur, notum est , secundum Vulgatae nostrae editionem, inde a capitis decimi versiculo quarto ad finem usque libri legi haec : I' Mardochaei somnium eum ejusdem interpretatione; 2' Eunuchorum com rationem ; Zo Edictum Artaxerxis de trucidandis Ηebraeis; a' Mardochaei et Estheris ad Deum supplicationem; Go Estheris non vocatae ad Regem ingressum; 6 3 tandem superioris edicti revocationem. IIaee autem , quae recensuimuS, omnia
desiderantur in Bibliis Ηebraicis ; leguntur tamen in antiqua Itala et in Graeca versione LXX, et quidem continuae historiae seriei intertexta, non vero ad calcem libri rejecta (I), ut in Vulgata nostra factum est auctore S. Bieronymo, qui hoc modo quae legit in IIebraicis codicibus distinguere voluit ab iis, quae in iisdem Scripta non reperit. IIabent autem posteriora haec libri Estheris
capita eamdem cum novem prioribus canonicam auctoritatem, uti luculenter probant scriptores
45쪽
catholici, qui de SS. Scripturarum canone pertractant. Quocirca haec observare liceat S. Ηieronymum, si quando censuit additamenta haec canonica destitui auctoritate, in ea tamen sententia non per- SeveraSSe, quum principio sui commentarii in Cap. I. Joelis ex eisdem additamentis quaedam laudet tamquam e Scriptura canonica deprompta. Dicebam mox de S. Bieronymo et gi quαrido censuit additamenta canonica destitui auctoritate ;nam licet vulgo sic sentiant, tamen, mea quidem sententia, haud imprudenter in dubium vocari potest, utrum revera S. Ηieronymus et, tamenta, quae dicimus, pro apoc phis unquam habuerit. Nam qui hoc assirmant assertionis suae probationem asterre nequeunt aliam, quam quae habeatur ex verbis, quibus Estheris libri editioni praefatus est Sanctus Pater. Sic autem scribit etu quem librum (Estheris) editio vulgata laciniosis hinc indo verborum sinibus (ol. funibus) trahit,
addens ea quae ex tempore dici poterant et audiri ; sicut solitum est scholaribus disciplinis, sumpto themate, excogitare quibus verbis uti potuit qui injuriam passus est, vel qui injuriam fecit. D Quae verba, ut quid probent. dicta sint necesse est de ipsis his Estheris capitibus posterioribus,
quae additamento Vocamus, quaeque in versione
LXX et Vulgata nostra leguntur. Nam ponamus ubi S. Pater dicit eo qtioue eae temPore dici Polamne et studiri addita esse editioni Vtibaim (quam
46쪽
editionem LXX volunt esse adversarii , non de
nostris etsi tamentia esse locutum , nec editionem quam vocat τνbolam eo in loco versionem LXXviralem intellexisse, jam prosecto nihil erit in verbis S. ΗieronTmi, ex quibus jure quis conficiat eum posteriora Estheris capita pro apocryphis habuisse. Atqui sic omnino res se habere videtur. Nam tametsi editio hiscito S. Ηieronymo Eaepissime sit versio LXX viralis, quae et κοινὴ dicebatur, hanc tamen hoc loco non videtur intellexisse, quum paulo infra, de eadem versione mentionem laciens, eam a luvinis inte rettim vocet. Accedit, ea quae in nostris o immenita leguntur, non talia esse ut dici possint lacinion ainus (-divise uiliseidis n)continentes eci qum eae laboro dies Potuerant ei cludiri; sicut golistim esst scholarctua diuiselinia, εννιο fhemctio, eaec itανε συακε νerhia uti Potuit qtii injurtam Paratis est, nol qui in ricini sectat. Nam contra quae in his citauomsntia referuntur talia sunt, ut necessario veluti nexu cohaereant cum iis quae in prioribus novem Estheris capitibus sunt enarrata. De hoc qui dubitat, uno tenore legat Estheris librum ex editione LXX virali, in qua, quae indimmontortim titulo in Vulgata nostra ad calcem libri rejecta sunt, historiae seriei inserta suis quaeque locis leguntur. Itaque putem quam in citato loco S. Ηieronymus
vocat editionem, intellexisse antiquam versionem latinam, quam Italam vocant, quaeque Commurata
47쪽
et subolet a S. Bieronymo passim vocatur. Ranc ergo Latinam versionem S. Pater dixerit Estheris librum Moiniosis hinc indo ueerborum ainsitia trahere etc. Qua in vero laciniosis sinibus traheretur liber Esther in exemplaribus antiquae illius Vulgatae, colligi poterit ex eo quod pro unico vehsiculo quinto capitis decimi quarti in usu. quod Martianaeus (I a timum inscripsit, leguntur sequentia : u Ego audivi in libris paternis meis, Domine, quoniam Noe in aquis diluvii cm servasti: ego audivi in libris paternis meis, Domine, quoniam tu Abraliae in trecentis et decem octo viris novem reges tradidisti : ego avd. in libr. pat. meis Dom. quon. tu donam de ventre ceti liberasti et ego a. i. t. p. m. o. q. tu Ananiam, Agariam, Misael de camino ignis liberasti : ego a. i. t. p. m. D. q. tu Daniel de lacu leonum eruisti: ego audivi etc., n et Sic Porro. Ad Origenem autem quod spectat, quem etiam nobis objiciunt Protestantes, tantum abest ut canonicam additamentorum auctoritatem neget, ut
contra luculentissime eam adstruat. (Vide ejus epistolam ad Africanum. Op. Omn. T. I, pag. 12 et sqq. in edit. Caroli de la Rue . - Sixtum Senensem etiam novimus post Tridentinum scripsisse canonica auctoritate destitui postrema sex Estheris
48쪽
eapita; verum Nasu frenoloe Inquisitionis D ethaeo aentantio in Stato Senenai evuncta fuit, ut resert Antonius a matre Dei, in prologo Isagorico
in librum Estlieris. Nova quae deinceps (A. 12.2
adornata est Sixti Senensis operum editio isto errore non maculatur; est autem haec ea editio quam P. Milante, ex eodem religioso coetu vir clariSSimus,
curavit et Benedicto XIV dedicavit. Quare errat Julinius (I dum arbitratur hanc dedicationem patrocinari iis , qui nunc negarent additamentorum
Io. Bern. de Rossi vel ex ipsis Estheris capitibus protocanonicis deuterocanonicorum fidem adstruit. et Tanta eSt, inquit, protocanonici Estlieris libri eum deuterocanonicis ejus additamentis connexio, ut qui haec neget, vel respuat, illum quoque negare , vel respuere cogatur. Multa enim in hodierno libro Esilieris in Esdrinum canonem recepto Silentio praetermittuntur, quae in eo eSSe scripta commemorantur ; ex quibus alia quidem perierunt, alia vero in additamentis ipsis Servata sunt Quam autem pugnam, qui haec additamenta rejiciunt, cum libro ipso prolocanonico reperiri autumant, eam quamplures ex noStratibus Sustulerunt, quibus nuperrime accessit doctissimus Marchinus, praeceptor olim meus amantissimus, intractatu de sacrorum librorum divinitate. D IIaec
49쪽
ille (1 , qui mox addit non una proloca nonica Estheris historia firmari fidem odditamen forum, sed
et vetustiorum interpretum, ac Scriptorum aucto
ritate (2); quare additamenta haec Judaicae antiquitati ignota fuisse falso statuit Christoph. Volsius( Bibl. IIebr. Tom. II, pag. 2θT . Sed haec hactenus.
Jam vero quod spectat ad quaestionem de auctore additamentorum (quae in Graecis quidem exemplaribus Suis quaeque locis inserta, in IIebraico non Se reperisse testatur S. II ieronymus), de
hoc alii aliter Sentiunt. Bellarminus (d , Η uetius (
aliique putant olim extitisse Estheris exemplar Ηebraicum duplex , brevius alterum, alterum anti
quius idemque paullo locupletius, undo LXX viralis versio manasset (5). Quibus ita consentit Bernardus de Rossi (6 , ut tamen ipsi videatur antiquum illud Estheris exemplar Chaldaico primum idiomate( J De Estheris additamentis
interpretum, scf. Origenis Ep. ad Ahionum 3 et Fl. Iosephi nistoriographi; cf. Antiqq. Lib. X, C. VI.(d) De verbo Dei Lib. I, C. VII.(M Demonstr. Evang. T. I, pag. 256, edit. Ven. B Fl. Iosephus Assueri (Artaxerxis) epistolas duas refert, idemque orationem Mardochaei et Estheris paucis verbis commemorat. Antiqq. Lib. XI, cap. VI. Is autem profitetur in ipso sui operis prooemio daturum se gentis suae historiam ex Bebraicis litteris translatam : μίAMι γα (opus ejus j xe AEMν απαπαννόν--μιν-mae
num sacri textus et Chaldaica Estheris additamenta. Romae,
50쪽
exaratum; u et multa sunt, ait, quae conjecturaesidem laciunt. Scripsit enim Mardochaeus in As-Sueri regno , ubi latissimus ac familiaris erat Chaldaici sermonis usus. Scripsit ad Iudaeos eaptivitatis Bab lonicae sub Iechonia abductos, ad quos ipse pertinebat, vel ad eorum prognatos per univer-Sam Assueri ditionem, variasque provincias dispersos, qui Chaldaice loqui familiariter coeperant. In horum autem gratiam Mardochaeum librum
hunc conscripsisse extra controversiam eSt, constatque ex Cap. IX, 2θ. Scripsit ea aetate, qua publich nationis secta et historiae, praecipuo extra Palestinam, ut ex Daniele et Esdra patet, Chaldaico conseribebantur. Scripsit demum ea aetate, qua, sive sub Dario IIystaspi, sive sub Artaxerxe Longi mano ea constituatur, Bebraicum idioma coeperat certh in desuetudinem abire. In haec autem acta etiam Assueri epistolas suarumque precum formam Mardochaeum et Estlierem congeSSisSe, verosimillimum est. Ese enim ad historiam ejusque fidem ac persectionem, ut reliqua pertinebant, iisque destituta insigni eoque authentico documento destitui videbatur; praesertim, quum Chaldaicum Assueri litterarum apographum etiam emanaSSeet in Iudaeorum manibus extitisse sacer ipSe contextus evincat. Cap. VIII, s. Quod si Estheris sermonem , qui hodie non superest, in eum librum