De lana rite in secunda, et adverse valetudine adhibenda ... Adiecta est ... dissertatio de usu, et abusu chocolatae in re medica, et morali

191쪽

per uteri vascula excurrere, ibi haerebit prorsius, vel per lymphaticorum oscula clam effugiens exitum sibi jugem pserabit. 2. Continuato vapore, quo magis ab perspirabili pannis coercito genitalia madent, eo inferiores hujusmodi corporis partes axius hiant, & patentiores fiunt, tum quae fa guinem, tum quae lympham convehunt; quamobrem numquam intermittens ex utero sanguinis albi ve humoris oritur stillicidium in ratione composita quantitatis liquidorum ad uterum appellentis, & languentis tubulorum uterinorum firmitatis. Neque est alia ratio pe ssimum Batavarum mulierum morem improbandi, quam quod apud Matronas, praesertim molliores, ignis pedibus perpetuo supponatur. c) S. Dum haec sunt, atque maturius, vel diutius vexant profluvia, dumque in hac molesta fluoris noxa vix, ut fieri debet, mundari pudenda possint, quid mirum in illa otiosa muliebrium

maceratione varia, et herogenea , acria una confusia cum

menstruo sanguine, vel albido humore plorante mixta intra uterum aestuantem & olidum spurcissimarum mulierum compressa, mora, heterogeuritate, calore Latiar incumbentis brevi computrescere , atque intus extu sive superficiarias pustulas

creare, quas viri dein una concumbentes contrahere per tra-

dueem λleant Z Quid si inde menstruis virulentis, vel acerrimo profluvio infestentur tales mulieres, cum prius de simplicis stillicidii noxa conquererentur Z Quid si ex illa vitiosa

succorum impurorum haerentium calentiumque mixtura teterrima exhalet mephitis omnium naribus ingrata, Virisque exosa Z Ut omittam concitatum majorem in utero stimulum a Ia-κα accumbentis staminibus senticosis atque prolixis, intra sinus delicatissimi vestibulum clam illapsis exortum, quo nedum solita officia domestica peragere facile possint ; veru metiam advocato citatiori & uberiori spirituum influxu, nec non mixtionis praefatae vitio, sanguinisque uterini impensius aestuantis concursiti , libidine magis infamant Pecudum more, ut casto icorrupto pudore, viros alias in veneres fractos impudentius provocent. Tan tum potest levis error initio neglectus. Adeo .

prava

192쪽

prava pannorum laneorum hic consuetudo, praesertim si de illius nocumento non cogitetur , sed spreta altas in corpore radices agere permittatur. XIV. Perpetuum esse apud Vulgus ad dolorum nephrIlI- eorum prophilaxim in conduplicata pannosa Iacitata, eaque Renibus alligata, praesidium video. Sed non semel vidi, exasperatos inde suisse dolores, qui in aliam longe a luna diversim causam refunderentur. Quippe si verum est, eosdem dolores sanguinis staseos ph goriae effectus esse; patet mole stas eorumdem exacerbationes oriri ex i sta medicatione posse. Dum enim sanguis in concretionem facilis, vel nimium attritus S rarefactus supponitur, accidit, ut per impensium calorem citatius in omnia Renum vascula ad adtus, quibus laua adhaeret, validiore momento quam par sit, si quae debilius resistant, in eadem arietet, nervosque distrahat , unde dolor permanens. Quod si lympha prae spissitudine in duetibus

membrano se texturae renum immeabilis dolorem foveat, neque semper Dux usus tutus est ut quae lympha, dum tepore villosi tegminis adcumbentis rarescit, & accedente continua fricatione, expansa in orgasinum cietur, appositas sensiles fibras Renum compagem contexentes validius divellat, unde easdem acutius dolere necesse est. Hinc intelliges quare Redius , in ea de qua agitur aegritudine, omne frictio num genus sustulerit , & omnem pannorum a) madidorum calentiumque usum improbaverit. XV. Quibus ad tuenda peccata inter pios ne, an dicamia incautos Christianos, nimio Religionis cultu, durissima asperrimisque lanae crinibus confertissima veste lumbos succingere, consuetudo est; hosce monitos esse velim, ne unde reprimmendae carnis concupiscentiae, & malignis suggestionibus praecavendis auxilium opportune quaerunt, inde spirituum immmundorum lusibus magis pateant, atque veXentur. Dudum non est, cum Religiosum , ut vitae asperitate, sic sanctimonia praeclarum, praxeos sortuna mihi curandum objecerit , quem prima vice invisens , de ingenti calentique per totam

193쪽

corporis habitudinem conquerentem audivi , quemque zona lanea durissima crassissimaque jam a longo tempore cinctu naqua lumbi sunt , acceperam. Hominem ergo de cetero optima sanitate fruentem atque frugalissimum, abjicere illico rudem & incultum pannum jubeo , ratus non aliam pruritui cuticularis causam subesse. Uerum cum ex vultu rubore su μῆ si , atque emissis idem iidem suspiriis, aliquod gravius infortunium in aegrotante suspicarer, cujus causam sincere prodere illum puderet , mox hominem objurgare suaviter, &benigne admonere, si quid aliud in corpore sentiret, aperta

confessione Curanti depromeret , irritam alias curationem futuram. Paruit ille , & se nocturnae pollutioni pertinacissimae obnoXium esse ultro fatetur, enixe auxilium rogans; quam sane aegritudinem demissa voce prolatam , & ut castissimum virum decebat, verecunde mihi communicatam, cum deinde ex illius, quam admotam renibus habebat , cingulae latissimae applicatione prosectam esse ostenderem, nulla mora quies tanti mali causam e corpore protinus abjiceret, lineamque amiculam indueret sibi. Neque sesellit eventus. Quippe paulo post novo illo indumenti genere recreatis tam-bis , libidinosius seminis effluxus conquievit, refriguit Veneris aestus, phantasmatum nocturnarum ludibrium evanuit, & pacato seditionis internae tumultu, tranquillior serenitas menti affulsit, ut adhuc vere christiana tranquillitate, & subasti hostis voluptate potiri videatur Vir sane religiosus . XVI. Sane ex hujusmodi xv.) observatione discere possumus, quam male sibi consulant , qui unam, vel pannosas fascias Renibus & vicinis locis accommodant. Uenerem enim lanuginosa mollities stimulat, & seminis continuam velut e iaculationem gignit. Quod sane mali genus contemnendum non est. Quandoquidem pergente seminis profluvio, & permanente causia aestum in Renibus concitante, ita partes adjam centes, vasa, nervi, vesiculae, & seminis conceptacula ener

vari infirmarique possunt, ut hiulca emissaria evadant, ex quibus tacito, eoque sempiterno, ploratu sieminis liquor pr lificus egeratur. Ita quod leve in initio fuit, gravius & pertinacius redditur malum, solius excretoriorum tubulorum Bb flacci

194쪽

saccidi tatis soboles: Quippe vix seri potest, quin inveterascente malo, I. seminis emissaria calore lanae debilitata nimis amplientur & dilatentur, atque semi- aperta in urethram continenter semen effundant. 2. Quin partes ambientes Geniturae conceptacula inertia & laxitate corripiantur, unde debilius histe constrictis, vel justo laxius conniventibus, nec semen vi constrictoria satis eis caci coercent, neque vesiculassatis premunt, ut seminis effluxum impediant: ea duplici ratione malum invalescit, & omnem medelam respuere i inposte rum poterit; hinc, ex consilio Trilieri, sa) immundis viris, in voluntario seminis lapsu divexatis stramenta refrigerantia procuranda sunt.

XVII. Tam nociva est lanae vis lumbis accin t Faciamus modo, ut id a Phissologis credatur, ubi argumenta insuper dixerimus, rationesque ob quas id fieri potuisse in allato exemplo xv ) & non vice simplici id usu 'venire in similibus aegris posse, existimemus. Sciendum est igitur, lumborum apmpellatione eas partes Venire Omnes , quae intus extusve ab

ultimis Cosis inferioribus lateraliter ad usque e X ternam verendorum plagam excurrunt, comprehens b Vesicae , & partium retro illam starum ordine . Huc ergo spectant universa vasorum ad testiculos sanguinem deserentium, R inde emissorum series ; huc vesiculae feminales, earumque emissaria &Prostratae; huc partes omnes, quae circa pudenda eXterne

pilis convestiuntur; huc cui an ei, & alii musculi penis ere- istioni inservientes. Sed & neque illud omittendum est: semen, liquorem nempe masculum, esse quidem lentum & gluti no siti m , sed ex.conclusis tenuibus agilibus , R elasticis corpustulis, quae appellant spiritus, mirum quantum divitem; ad haec facili de causa spumescentem, & peneris aestro turgentem. Itaque adest in priae sentia copios bonique seminis, facilis ad venerem stimulus: Hinc in genere causa: stillicidii

seminalis ad sequentes reducuntur, ad repletionem nempe om nem earum partium, quae Doeborum nomine insigniuntur , aut irritationem ab acri aliquo. . Repletionem arguunt uberior

a) de Pleurit. A notis p. m. III. II 6.

195쪽

adfluxus sanguinis genitalia loca distendens, & copiosior vesiculis seminalibus comprehensius liquor . Irritationem autem producit acre quodcumque, sive mechanicum, R extus ad motum , sive physicum in cauali hospitans , quod semen excernit ; binc Athletae olim non modo se ad inhibendam venerem frigida lavabant , verum etiam laminas plumbeas renum & lumborum regionibus ad arcendas nocturnas pollutiones, & libidinis impetus frangendos ad bibebant ob.

XVIII. Universa autem haec xv II.) ab impense calente, eaque corpori affricta, laus, qua lumbi locantur, oriri posse, ex sequentibus liquet . Nam aestuosa illa vitta Iouea Reuμhus, & amnibus partibus aptata liquidum purpureum rarescit , & in frequentiores undas cieri, suaque vascula aegre pertransire incipit; quibus invalescentibus ob caloris vehementiam , necessum est, extremos arteriarum genitalia irrorantium fines nimis extrorsum urgeri, atque adeo sanguinem

in illis havere, stagnare , congeri, unde Renum & seminis conceptaculorum phlogosis levissimus status atque adeo cum illa phlogosi calor, prurigo, titillatio, Pudendorum , quam

seminis non modo praesentis, verum etiam copiosioris emis sio sequitur. Calor enim gratam primo sensationem creat, quae in pruriginosam voluptatem , & haec in dolorem dege- Merare potis est, Ob quam rem, lapsu temporis accidere potest , ut venerea illa, & pissigodea incalescentia, ex unae contactu proficiscens intendatur: atque sive pro natura, & indole sanguinis, sive pro copia ejusdem , quae in vasis inest, sive pro motus gradu , quo agitur, & pro momento quo ad hasce partes irruit, diveris quoque rationis sutura est illa dissipositio, ut in sensibilem fere initio ne motis fluxum visibilem doloriscum cificiat imposterum . Certe in casti se imis viris illud ratum manebit , ii quam rudis contextus Dexam sibi

applicuerint, Semen, quod materialis est Pinnis erectionis causa , & voluptatem excitat, uberius in cellulis asservatum caloris immodici morsibus magis patere; unde effervescens ,& nova per calorem advocata materia turgens, rariore de-

Bb a fluxu,

196쪽

fluxu clam elabi, depluereque in urethram potest. Quantum

autem in erigenda mentula , & in evocando semine conceptus caloris sensius possit, exemplis patere potest Clystercalidus semen prodire coegit. a) Ipsa calida sensibilissimae

glandi affusa, capernosa priapi corpora illico attolluntur, &ad seminis expulsionem sese accingunt. Uer ina nec ea estsela mecbauica, qua paranea operimenta lumborum valetudini

nocent, & ba uinum illud vitae frustra effundunt; adest &alia a stimulo petita , quem in illis partibus creat rudior

crassiorque Indumenti laus villus : inde enim liquidum nemvorum Genitalibus Lumbisque prosipicientium succutitur, &crebriori staminum vellicatorum titillatione frequentiores validioresque undas intra commvue fusorium creat, unde pol luta imaginatio est; Prieterea irritationes genitalium facit crebriores eadem compacta lana imprudenter corpori applicita: quamobrem calentia , & quasi ρ Diodea seminis conceptacula cum exquisitissimo sensu donentur, vividius a sanguine quo irrorantur, vel semine quo madent, percellentur: Intenduntur utraque de causa Genitalium libidinosis motiones; ccc Ierctores proinde erectoresque mustuli ex lege unionis siepius agentur, validiusque, struis idem iidem inflatur erigiturque, unde frequens involuuiaria erectio, etiam cum pie cogitant. Quamdiu autem perennant haec, tamdiu copiosius , &perennis seminis, aut fluidi seminalis effluxus debet animadverti; tum quod illud a majori liquidorum ptaeparantium huc derivatione magis secernatur; tum quod secretum asservari pernatum stimulum suis in cotis non possit. Ita sane frictiones in tenerrima glande Penis validi sis imas erectiones creant: Ita flagrador , sive lumbis inflicta, quia partes semini generando dicats, ac semen ad genitalia deferentes, ab iis ciliorem concipiunt invenere excitanda, luxuria multum polsunt: b) Ita Senex

ille libidinosius, de quo G par H fuaunus meminit, c) b

pocaustri calore in venerem despumavit. Ita tandem crediderim ego, incredibilem coitui ab Auctore Naturae adnexum

197쪽

oblectam eiu es, non iam fluidi seminalis, in quod mulieres veneri litantes colliquescunt dulcibus aculeis, quam innato , a mna , & nescio cui ingenito calori deberi , quo sola Viri

genitalia, ante emortua, ad vitam veluti revocari videantur.

Certe futuri venerei oblectaminis species promulsidis est tacitus Genitalia obrepens calor, & gradatim in aestum a s urgens, quem proinde digitis salacissimae feminae, Sc invisa con trectatione invitant. Sed callis sit honos auribus, Nobisque divagantibus detur veni a. XIX. Reseram, quem mihi humanissime communicatum a Primario Xenodochii Melitensiis Medico expertissimo , Nostrique Amantissimo JOANNE BRUNO, memoria teneo recenti, casum cujusdam Religios eris pelate idem tidem in Scroto recurrente affecti, qui se moralibus pingui una conte Xtis, ne scio quonam imprudentis poenitentiae aestro percitus, utebatur . Illud tamen memorabile in istiusmodi aegrotante notabatur, quod numquam ferotum erili pelate corripiebatur, nisi ubi laneis fasciis intimius obduceretur. Quod videias Medicu S, atque eruta phenomeni causa, indeque lauet operculi abusum Viro exprobrans, partis aegrae sola spoliatione lauea cumravit eri pelas, quod suppurationem minabatur. Et prosecto cum tales homines parum munditiei sui corporis studeant, Duc pravos effectus experiuntur sacilius ceteris, quae sive stimulo suo, sive pingui ex animali deprompto, sive calore, quem ciet nimio, torpentem jam per Scrotum pendulum lim luidorum cursum magis cogit, de cogendo accendit; hinc haerentia sanguinis incitati , perspirationis suffocatione per 'sordes supra cutem lanatam relictas adaucta; subsequente in parte tumore eri pelatorio , qui non absente inflammationis causa, in suppurationem abire potest; propterea quod sanguis minus fit meabilis, crescit in farctorum tubulorum obstructio,

rumpuntur tandem inflammati canales, aut retinetur per

spirabile in vasculis suis inde dilatandis, & vasa sanguifera comprimentibus, quae jam inflammata sunt, & in quibus inde major sutura est: in gurgitatio, dc nonnullorum ruptio cum terminante ab sic essu.

XX. Ad extremum de laneis tibialibus pauca adnectere ,

198쪽

quidem novi, quos poda res divexat, vel alius articulorum pedis dolor excruciat, qui Ianen sitiis pedes, totamque ii biam ad usque genua circumducunt amiciuntque. SCd c Ula promiscue, nec ulla adhibita cautione ita pannosiis pedibus incedunt, contingit, ut praeter spem dolor, vel citius quam par est, partem aegram adoriatur, vel jam natus invalescat . Est enim ubi morbo a lympha morbum faciens ab vi aestus immodica expanditur, & in angustissim j s ligamentorum con stricta tubulis stagnat, quos proinde rare sicentiae motu divulsura , & dolorem productura est . Est etiam ubi exoticis δε- Dum spiculis armata , & calore insolito effervescens, salium suorum acumina exacuit, R impetu 'o, in exqui iitissimae sensationis fibrillas adigit , crudeli subsequente dolore . Est

demum ubi reses antea vitiosius latex, & sua congestione dolorem pariens benigna naturie resolutione e pedibus excessit jam, atque erupit; vel pristinum adeptae partes hae robur in 'sidiantem somitem feliciter e suis finibus depulerunt. In hisce casibus sit ictu es superficie, eaque nimis calente, inferiora cor poris loca velaveris, aestitque torreas, suturum sine est, ut laxatis infernis vasculis, & ab deciduis transpirationis in sensibilis imbribus made saetis morbosam causam ultro recipiant,& novae dolorum trage diae viam pandant. Postremum autem adducti nostrae ritiologiae caput quotidianis experimentis elucet. In Tendinum enim ligamentorumque subluxatione Vel distorsione debilitato solidorum tono, & mox mox uberiorem liquidorum assi axum admittentium, quid praeclarius quam frigida astus a succurrit, quaeque ob id repercutiens audit, quod accursurum liquidum quasi in itinere moretur, ipsumque longius repellati Uides ut in contusione enervatas ictu , fractasque animalis partes frigoris accessio instaurat, roburque tale addit, ut modo absque mora usiurpetur, nullus livor, nulla rubedo, nullus tumor in parte conspiciatur l Vix nempe membrum contusium fuisse crederes. Siqua ergo Ianu Pedes obvolvendi necessitas urget, curandum est, illud ut caute nat , inque illis casibus, ubi vel haerentis morbi serocia, velabacti iam, & in alia loca profecti infaustus reditus metu eda elise

vidcantur. XXI.

199쪽

I 3XXL Dum nudi, & calentes per totam noctem sub stragulis detinentur pedes, & mane tibialibus panno vel gosii pio

elaboratis consarcinantur; non semel a demate erisipelato corripiuntur: Precipue si cubiculi aere nimis humido primum maduerint , atque delicatulorum ea hominum tenellis tibiis obtenduntur. Inde est , ut laudabili more non antea hyemis tempore mane pedibus tibi alia indantur, quam ad ignem siccata , & omni nocturna humiditate privata fuerint . Quod prieprimis illis sequioris sexus usu venire invenio, quae ut a natura mollem labilemque constitutionem sortitae sunt, ita fluxam quoque, & delitiosam vitam degunt. Hisce etiam Feminis tibias in aede malosum tumorem assurrexisse cum levissimo cutis pruritu conjunctum non semel memini, quoties incautae tibialia nocturno, & humido frigore madida imprudenter sibi induerent. In hanc rem conferri mere

tur, quod V an teteu aJ in delicatulis puellis, & tenerae idio-

syncratiae Viris aliquoties observavit, quod si mane e lecto surgentes aperta tantum fenestra manus & faciem libero aeri exponebant, illico haec in bullas prurientissimas attollerentur. Enim vero quoniam totum corpus in sua superficie externa, vel interna perspirabile esse novimus quam certissime, &per minimas nempe sistulas arteriosas extrorsum patenteS, Omni momento vitae sanae tenuissimum expelli halitum: Si jam ab aliqua causa retardetur hujusmodi salutaris excretio, lympha in habitu cutis Tibiarum pedumque congeri, & in suo regressu adeo impediri potest, ut pars in tumorem fastigietur. Profecto in nostro casu ad formationem edem aioli tumoris concurrere possunt multa; ex parte enim Subjecti naturalis

mollities & laxitas, quae dat fibras debiles, atque b) ad sub-

adtionem expulsionemque liquidissimi vaporis satis ineptas ;Poti sis naum ii consideretur a corde remotus pedum situs, cum jus ope fluida nimis tardigrada ad congestionem prona sunt, R in quibus frequentius occurrunt Tumores ede malosii. c)Iam vero si ex parte causis cuiusdam externae haec omnia ad gentur,

200쪽

Ι 6gentur , tanto facilius inducetur ad ma; quod sane heie abnque praevio fluidorum vitio, sed sola humidi frigidique praesentia excitatum est , qua textus partis jam natura debilitatus , emollitus est , R vascula tibiarum pedumque cuta ne perspirabile retinuerunt , quod dein in sa) sensibi es guttas facessens, & canaliculos suos dis fendens , ede malo sum quem Vidimus tumorem produXerit. Sicubi vero in superficie edemmatis tibiarum eri elus aliquando apparuerit, id factum fuerit ab accumulato & stagnante transpirabili acri, & oleo so, vel ab inopinato frigore udorum tibi alium cutim urente; Vel ab effluviis, acutisque pilis lanae , pannorumve noctu mace ratorum, qui pili , dum tibi alia induuntur, & tenerrimae cuti aptantur , suis nescio quibus spiculis, seu pungentibus api cibus , vide supra cap. II. q. vi. v II., minima vascula irritando laedunt; hinc per illos cangliculos externo hocce acu leo constrictos humores solita libertate cum transire nequeant, pruritum , vel ruborem pruriginosum producent. Non absimili ratione , qua dum Illustrissimus Rectumeur b) eru- carum nidos tractabat , sibi manus pruritu molesto assici mirabatur, invenitque pilorum fragmenta ex erucarum relictis exuviis evibrata, cuti assi Xa, & instar spinularum cutem vellicare, eamque rosea rubedine inscere. XXII. Accidit sepissime, non in Septe trionalibus tantu mundi Plagis, sed etiam ubique, dum penetrabile sevissimae hyemis frigus adurit, maxime extrema corporis frigore ingenti rigescere ferme , & tantum non sensum vitamque amittere. Per frigus enim solidae partes corporis in omni dimentione minuuntur , & arctantur earumdem cava, simulque sanguinis ceterorumque liquidorum molleculiae adunantur; dc utroque hoc effectu obstructio & inflammatio oriri polsunt. Cum autem in extremis corporis nostri locis, ut sunt Pedum digiti, celeritas cruoris vasa praeterlabentis minuatur quam maxime . in illa maxima a corde distantia ; ideo frigoris aeris ambientis effectus pravi, ut in manibus, nasii apice, auriculis, ita