장음표시 사용
111쪽
enim natura lactis est in qualibet parte ejusdem c porto, inter se uniuntur, nam divisiae cessant esse partes: o nihilominus communicantur toti & sibi invicem, dc consequenter non sunt supposita, sed manent partes, dc non includunt formalitatern suppositi. Clim ergo in se complectantur quatuor priora re- qui lita ad constitutione na suppositi, nec tamen contineant ipsam rationem ejusdem, nempe suppolita litatem, restat dicta quatuor priora requisita esse tant lim materiam suppoliti, so-himque quintum, scilicet statum naturae divisum ab omnibus aliis,esse formam sive essentiam abstractam ejusdem : qui status naturam substantialem, alioquin abstractam, dc eatenus incompletam, concretioni d bitae & complemento restituit. Solus ergo est forma suppoliti. 31. Insuper ad constitutionem personae requiritur, non solum quicquid ad suppositum postulatur, sed & quid amplius,
videlicet, ut sit intellectualis, seu rationis particeps. Persona enim est quae in judicium citari potest, & reddere rationem actionum suarum. Deus quidem in jus trahi nequit, & propterea haec pars descriptionis solis creaturis appropriatur. Verhm ipse Deus optime novit pro arbitrio suo actionum suarum rationem reddere,coque respectu desicriptionis altera pars ad ipsum Deum extendatur. In foro juridico infantes, pueri, dementes δc fatui non aestimantur personae, nempe legales, Ob imperfectionem rationis, neque propterea in jus trahuntur :uXores etiam in multi S cassibuS non habentur pro personis, sed
obscurantur & latent sub persona mariti: ita ut hic quoque unio causa sit suspensionis personalitatis. Verdua et iamia persona, mediante intellectu, distinguitur a supposito irrationali, ratio tamen non proprie spectat ad partes supposita litatis, sed ad partes naturae. Provenit enim ratio a natura animae, non a subsistentia ejusdem, ut per se notum est. Quare supposita litas personae non consistit in ratione, sed in statu quo ab omnibus aliis dividitur, & iit incommunicabilis. Quindi nomen personae videtur deduci abessendo per se, nempe seorsim ab omnibus aliis vel, ut aliis placet, personam dici quali per se unam, utpote divisam ab aliis omnibus. Persona enim per se sola est, δc ab omnibus aliis divis a stat. Aliter enim nec in judicium rapi, nec sententia judicis perstringi, poterit , siquidem non conliaret de Persona, 3a, Qua- Ad per ρ-
112쪽
In quo consi sit ratio Cap. IV.
32. Quatuor supposi tali tatis causis eκ dictis haud dissiculter colligi possunt. 1'. Form a , quae ea est quam hactenus asseruimus, status quippe divisus per se seorsim completus. 29. Materia quae eli natura substantialis a qua iste status sive modus essendi seorsim di manat, & in quam e Xcipitur, nec non a qua sustentatur. 3'. Efficiens , quae est vel unio, vel divisio. Quae enim uniuntur, e X duobus pluribus ve unum fiunt: quae dividuntur, ex uno supposito fiunt duo aut plura. Per unionem intelligo efficientem causam Leu essicientes uni O-nis & ii militer per divisionem, essicientem seu efficientes divisionis. Insuper intendimus unionem immediate & primo destruere divisionem suppositorum , supposita vero, eo quod non amphds maneant in statu diviso, desinere esse supposita ita ut unio destruat supposita hiatem mediante sublationellatus divisi. Quare 1iatus divisi mutatio quodammodo intervenit inter unionem suppositorum ti destructionem eorundem. Similiter quando nova supposita litas resultat, intervenit quoque status divisus novus. Si enim duo supposita aut
duae naturae jungantur, non necessario inde refultat certa sup possit alitas. Fieri enim potest ut tertia natura aut tertium
suppositum se simul insinuet: quo casi non ea supposita litas quae a duabus solis e X sipectanda foret, sed ea quae a tribus unitis, emergit. Sin duae naturae sient ab omnibus aliis divisae, certo sc necessario sibi propriam fundunt stupposita litatem. Causa ergo quae proxime attingit huius productionem ea est quae immediate naturam ab omnibus aliis dividit. Nam duae
Maturae unitae frequenter tertiae communicantur, neque a duabus eXspectata suppositalitas resultat. Verlim natura sive simpleκ iit, live eκ duabus pluribusue composita, si satis muniatur ne altera in communionem fecum irrumpat, fatis in-
1 ructa est ad stupposita litatis resiliationem, hoc est,ut siet per se seorsim completa. Porro, de causis hisce advertendum est,
non omnem unionem aut etiam omnem divisionem sempersum cientem esse ad innovationem status divisi. Etenim si massa materiae magna sit, cujusvis particulae additio 8c unio ejus supposita litatem non mutat , sussicit quippe mutatio e X altera tanthm parte. Necesse enim est duabus naturis additis, earum altera pristinam suppositalitatem deponat , non autem Necesse est altera pars ea se e Xuat. Etenim aequum non est ut massiu
113쪽
Cap. IV. Sulsi entiae modulis.
mata majoris supposita litas minori, sed ut minoris majori
cedat. Quare minoris particulae supposita litas in majoremabiorbetur, & suum statum perdit , non contra. Ratio est, . quia ali s ob continuum rerum itu Xum, diminutionem, auR-1nentationem,&c. vi X llabile suppositum materiale reperire tur. Recte itaque hae minores suppositiorum variationes aliis nominibus insigniuntur, Nutritionis, Absumptionis,Augmentationis &c. Similiter ablatio parvae particulae a magna rnasias a non dicitur statum rei mutasse, sed tant hin diminuisse. Interim particula abras a novum statum acquirit. Uerdinstatus perpetuo sequitur unionem sive confoederationem partium majoris massae ab aliis divisae, ad cujus innovationem, ut dixi, non tu ilicit quaelibet particulae demptio. Quanquam enim Divus Thomas ponat principium individuationis rerum materialium in materia fgnata quantitate , non tamen ita accipiendus est, quasi quaelibet particula addita aut sublata mutaret individuationem majoris mas . Si enim ita intelligeretur, Omnes plantae, omnia animalia, multaque alia individua materialia, esse ut incertae suppositalitatis, ob continuam eorum fluκibilitatem. Plantae enim & animalia, depascente jugiter vitali calore,indies absumuntur , novoque intus a C.
sumpto alimento reparantur et Omniaque fere alia corpora noribis propinqua exhalationibus, humectationibus, desiccationibus variis obnoκia sunt. Dicendum ergo est, statum divisum per se seorsim completum non eo rigore sumendum esse, ut ne minimam additionem aut sublationem ferat , & consequenter per statum divisum intendimus statum rei secundiim
maximas & nobilissimas sui partes si dispares habeat) ab
omnibus aliis divisium, iisque incommunicabilem. Planta itaque, licet a parvo semine ad ingentem arborem eκcrescat, retinet tamen a principio ad finem incrementi eandem suppo-
si tali tat em statumque incommunicabilem. Sensim enim augetur, parteS permanentes atque confoederatae, principales nimirum, dc proκima vitae subjecta, quolibet momento live augmentationis sive diminutionis multo majores 8c nobiliores sunt novis sive accedentibus sive recedentibus, atque adeo tam auctio quam diminutio fit per partes, respecta permanentium, non spectabiles. Interpretatio durioris istius 1ententiae D. Thomae, qua dicit materiam signatam quanti-H tate
114쪽
tale esse principium individuationis, hic e Xspcetanda foret, niti propcilis ad proXimum Caput spectaret. Porro, advertendum est, confoederationem partium naturae materialis ab omnibus aliis divisis, in qua consistit flatus diVnuS iive iuppo it talitas differre in corporibus pure naturalibus, in Planti,,oc in animalibuS. In pure naturalibus, in aliis quidem ad unionem duntaxat confusam,in aliis ad unionem figuratam , m Plantis, ad ramificationem , in animalibus, ad perfectam organiZationem confoederantur. De quibu; fortasse erit alibi occasio dicendi. Interim dico confusam partium confoederationem in omnibus corporibus similaribus cerni configuratam in salibus sponte coagulatis, multis ue mineralibuS, ut in adamante aliisque lapidibus, ut dc in mineralibus striat IS , rami hca tam in innumeris varietatibus Plantarum , Orgam a tam denique in mira animalium diversitate. Sed haec de essiciente ; ad finalem jam causam festinandum est, eaque verbo eXpedienda. 1'. Finis suppositalitatis est naturae stubstantialis fruitio sit ut suppositi completi. Siquidem a divisione, in partibus, ab aliis omnibus, diVisis, Oritur terminatio quaedam unionis seu confoederationis earundem inter se, scilicet huc uiseque suam confoederationem & communionem eXtendi, ti non
ultra , hoc est, in hisce solis unitis suas finiri ditiones δc compleri. Resultat ergo fruitio quaedam hujus complementi in se: hoc est, natura sibi complacet 8c acquiescit in partibus suis unitis, ut sufficientibus ad integram substantiam complendam, prout sic divisis ab omnibus aliis stant. Quae com-Plac'ntia naturae, qua nimirum ea in sua integritate acqui-ese id est fruitio sui, de finis sippositalitatis a sie dimanantis,
ectas dia. Effectus proprius qui consequitur suppositalitatem si m- est denominatio suppositi ut qu)d, ab Omnibus relationibus, constitutionibus absolutis, facultatibus, operationibus, videlicet ab 'actionibus, passionibus, cessatione, motu δc quiete.
Quanquam enim constitutiones absolutae, facultates oc operationes proUeniunt a natura ut a principio ut quo, recte tamen tribuuntur supposito ut ei concreto quod Operatur : hoc
est spectant ad suppositum materialiter dc subjective ad 'a tura ni formaliter 8c effective. Atque haec susticiant de priore aestione, spectante ad Supposita litatem seu Subssistentiammodalem, cujus additione natura, quae alias fuit abstracta &
115쪽
in completa, fit concreta dc completa. ProXimo loco consideranda est differentia inter Supposita litatem oc Naturam a quadimanat.
An Sub Uientia modulis ex parte rei disserat a Natura aqua dimanat.
1. FI Actenus probavimus quidnam illud sit quod stupposi, Sohhjὐλὰ tum naturae substantiali addit, esse nempe ita tum per Vete sim, se seorsim completum : jam superest investigemus an hoc complementum, sive hic modus additionalis, sit revera aliquid diversium aut eκ parte rei distinctum ab illa. Clarissi. Suarius Dis p. 3 . f. a. paulo aliter, & fatis quidem apposite, quaeliionem movet. Quaerit an in creaturis suppositum addat naturae aliquid politivum reale, & ex natura rei distinctum ab illa. De modo inquirendi parum sumus soliciti , fatis est, ii quoquo modo ad rei quaesitae notitiam perveniamus. Suarius Varias sententias proponit & eventilat. Prima igitur, inquit, negativas sementia, naturam suppostum sola ratione di tingui ex modo concipieudi nostro tu abstracto vel tu coueret'. Hest exissimatur esse sementia Aristotelis, &c. Atque idem sensesse videntur om-uer νbit Ubi que u stre si ei my steris uu ranunt, &c. Item paulo poli, F undamentum eorum solum est, quia suppositum, verbi gratia Petrus, nihil aliu/ est quam hoe compositum ex hoc corpore di ex ba: anima, m boo Usiim est ejus humanitas , m quicquid preter b=ρ estgitetur in sub tantia Petri, intelligi satis non pote', nedum probari aut per uaderi 2. Vertim hanc Cententiam Suarius n'. s. refutat, &po- Rofata . t mimum e X mysterio Incarnationis. Sed hae sententia, inquit, quamvὶs forta is sola ratione naturali non post convinei ful- statis, tamen, Juninto Incarnationis my terio, defendi nullo modo potest quia, secundam fidem in re ipsa humanitas fingularis fuit assumpta ct unita bpostatice Verbo Divino, non fuit autem assumptum suppostum ereatum ct humanum e ergo necesse est ut in re aliqua intercedat distinctio inter hane humanitatem o pro-H a trium
116쪽
prium suppinium ejus , quandoquidem ira maηet in Christo, hoe autem minime. Eadem autem est ratio de illa humanitate ct de om-κibus ereatis naturis, praesertim materialibus. Item ea humanitas quae s in Christo os, gularis natura creata, o non est seup- postum ereatum : ergo aliquid illi deest quod suppostum addit ultra naturam fetularem. Caetera huc spectantia apud aut ho- rem videantur, qui adeo perspicue hanc opinionem erroris coarguit, ut non opus sit illi quicquam eκ hac parte addere. Senii θη- 3 . Scoti sententia pro Ximo loco examinatur, qui dicit sup-rentia ex- positum naturae addere negationem sustentationis ab alio sup- ly- δη- posito: quam opinionem Suarius fuse quoque refellit : nos quoque eandem supra rejecimus, non tantdm quod Ponat ratio, nem suppositalitatis in negatione, sed vel maXime quod ponat in negatione sustentationis, & demum in negatione sustentationis ab ullo alio supposito, clim diceret, ab ulla alia creatura. Subiistentia quidem ista quae includit negationem sustentationis ab alia. creatura non realiter neque eX parte. rei, sed ratione duntaxat, a natura substantiali differt: suppositalitas vero seu personalitas ab ea natura plusquam ratione, nempe eX parte rei, discrepat. Quanquam enim subsistentia fundamentalis & suppossit alitas Suario idem significant, sunt tamen fundamenta negationum clare distincta-xum : & consequenter formae positivae in quibus istae distinctae negationes radicantur sunt quoque fatis distinctae. Formae sunt duo genera perseitatis. Prior includit negationem sustentationis ab alia creatura posterior non hanc, sed aliam , dicit nimirum negationem unionis cum omni alia natura aut supposito. Jam vero suppositum non addit naturae substantiali negationem sustentationis ab alia creatura, ut eri supra dictis fatis constat, & demonstrari potest, quod natura fustentationem sutipsius retineat, etsi suppositalitas ejusdem suspendatur. Humanitas enim Christi a nulla creatura sustentatur, neque tamen personalitas humana ab ea dimanat. Dices, humanitatem Christi a Deo sustentari. Fateor, & non tantdm ordinario modo, quo omnis natura creata a Deo tanquam a causa prima ericiente & conservante dependet, sed etiam eAtraordinario, & quidem miraculosio. Nihilominus tamen haec praepollens sustentatio Divina non videtur levare
principium naturae, in quo fundatur illa negatio sustentatio-
117쪽
Cap. V. Suppositalitatis a Naiora. snis ab ulla creatura. Siquidem negari non potest quin ad humanitatem Christi quatenus assumptam negatio sustentationis ab ulla creatura spectet. Quare haec negatio non fundatur in ratione supposita litatis, sed in natura ipsa. Et quidem hoc quoque absque miraculo demonstrari potest , quod in
partibus integrantibus talis negatio reperiatur. Caput enim, PeS, manu S,&c. non fiunt supposita, continent tamen in se negationem sustentationis ab ulla creatura. Quanquam enim dicantur esse in toto ut parteS integrantes, non tamen a toto sustentantur ut accidentia a subjecto, aut ut forma materialisa sua materia. Habent ergo in sie fundamentale principium suae sustentationis, & consequenter includunt negationem sustentationis ab alia creatura. Q apropter stuppositum non addit naturae hanc negationem, neque per principium ejus dem a natura substantiali distinguitur. . Superest alterius negationis principium expendendum id scilicet in quo fundatur negatio unionis cum omni alio Haec negatio ab illa priore manifeste distinguitur. Illa enim roboris, stabilitatis & vigoris est, suis inniti cruribus, non in .hi, sin digere alienis , haec solitudinis & desertionis est, nulli uniri, guttAr. ab omnibus aliis dividi. Illa fundatur in perseitate proprie dicta, quae est fundamentalis essentia naturae substantialis , haec in perseitate solitaria, qua res stat ab aliis omnibus separata, Estque ipse status divisus, priore Capite assertus. Cum
ergo quod suo marte sustentatur possit cum aliis vel uniri, vel non uniri, certum est esse formam diVersam ab illa a qua pendet sola negatio unionis. Polita perseitate essentiali, non inde necessario resultat negatio unionis cum alia natura aut alio supposito. Anima enim humana, etsi essentialiter sit per se, potest tamen cum corpore humano uniri, quo casu alii quoque supposito quam clim separata sit unitur. Quare praeter perseitatem essentialem alia sorma positiva a qua resultet negatio unionis requiritur. Atque haec forma nihil aliud est niti status divisus. Posito enim hoc statu, necessario sequitur negatio unionis cum Omni alio, & sublato, tollitur. Qua, propter status divisus est forma positiva in qua fundatur He- Statum
5. Dices hunc statum,quod oriatur a divisione, non addere M 'egoti
naturae substantiali formam positivam, sed tanthin negatio- ,
118쪽
' nem unionis cum omni alio ; neque facile concipi posse in qua entitate positiva ista forma consistat. Respondeo, revera dissichil ter concipi hanc entitatem, quod neque plane realiter, neque tant lini ratione a natura substantiali differat, sedi nodaliter δc distinctione media ; quodque, ut recte advertit Suarius, nullam novam entitatem naturae adferat, sed solumitio do praee X fistentem de novo modificet. Est ergo essentia liter mocius, ejusque entitas in sola modificatione naturae sita est. Interim est modus positivus, & negationem licet in se includat, & negative facillime concipiatur, in sola tamen negatione non coniistit, neque sola negatione eκprimi debet. Quicquid enim naturae intra palum divisionis continetur, id, que solum, confoederatur. Jam vero naturae confoederatio 1 ibi soli non tantum insinuat negationem unioniS cum omni alio e X tra se, sed se hac sua confoederatione factam esse completam in se: quae completio forma positiva est, & sussiciens fundamentum negationis unionis cum omni alio. Eo enim quod sibi soli confoederetur, sibi soli communicatur, ut per se Notum est. Quare restat modus declarandus quo natura sibi soli confoederata ipso facto fit completa. Suppono id completum esse cui nulla pars deest. Clim ergo tota natura quae
1iat ab aliis omnibus divisia, eodem momento sibi soli sit unita& confoederata, nulla pars ei debita deesse potest ; quod nihil
ad naturae complementum requiratur quod non eidem prisconfoederatur. Acquiescit enim natura in se, sit nulla pars sibi confoederata desit: hoc est, tibi complacet in determinata entitate quam nacta est,& e X tra eam nihil quaerit. Quare
ratio complens naturam ad eXtra negativa est, ad intus, po - 11tiva. Communionem enim terminatam totius naturae foederatae in seipsa dicit, simulque e Xtra se omnem unionem &communionem negat. Inclusive est confoederatio definita totalis N positiva : exclusive est negatio foederationis cums . . , qVRVi Hδtura aut supposito eXtraneo. Liui 6- Dices,politivam suppositi rationem non consistere in unita . One, Partes etiam utcunque in completae unionem includunt. Resipondeo, supposita litatem neque consistere in unione neque in confoederatione in genere, sed in determinatione unionis seu confoederationis naturae sibi soli. Supponitur enim haec, antequam ei supposita litas additur, actu e X sistere , esse Per
119쪽
53 Cap. V. Supposita litatis a natura.
per se, qua tenvis per se dicit non sustentari ab alia creatura , esse principium energeticum; uniri sibi, & eatenus tibi quoque confoederari : caeterlim determinari ad certam naturam Consi itinsolam, eique sic confoederari, est modus, status, seu actus positivus, quem suppositum naturae addit: atque hoc sensu ipsa confoederatio naturam ad definitam fui communionem determinans, adeoque se complens, est ipsa suppossit alitas quam si p- positum naturae addit, ipsumque principium individuationis, ut infra videbimus. Natura enim quae alias apta est consociari cum alia natura, si stet bene divitia ab omni alia, illico sibi soli confoederatur, sola sibi sufficit, & consequenter completa sit. Cum ergo natura, ante talem determinationem, de se apta sive potentialis fit, & quodammodo in disterens, ad varias determinationes, necesse est hujus potentiae complementum actus sit 8c forma positiva. Non est autem forma phystica, si ve substantialis sive accidentalis, nempe non est realiter distincta a natura quam modificat: est tamen forma meta- physica substantialis, seu est actus metaphylicus substantialis ;sed talis, quae nihil novae naturae adfert supposito,quaeque tota in modificatione consistit. Est ergo ut recte Suarius o essentialiter modus, hoc est, est modus ti praeterea nihil. Hoc interim non impedit quin aliis nominibus sub alia consideratione veniat. Quatenus ergo potentiam naturae determinat, appellatur actus & forma metaphysica, quatenus modificat subsistentiam fundamentalem, subsistentia modalis , quatenus complet, complementum di terminuS quatenus sit occasione naturae stantis solae sive divissim ab omnibus aliis, status divisus; quatenus sibi soli confoederatur, confoederatio de communio totius determinata audit. . Occurrit hic objectio gravis, quae saltem ulteriorem vo- His actas cis interpretationem meretur: Actionem praesupponere con- ζ stitutum suppositum, nedum constituere '. confoederationem vero esse actionem quandam, & consequenter non posse sippositum, qua suppositum, constituere. Fateor actionem non constituere suppositum, adeoque confoederationem hanc terminatam non esse actionem, sed actum naturae substantialis seipsam sibi soli unientis. Quia vero haec unio respicit nam turam, non tantum quatenus est in se suiipsius principium sustentans, sed etiam quatenus est in ordine ad operationes, nempe
120쪽
nempe qua est principium energeticum, seu vita substantiali dotatum non videtur fatis esticaciter eκprimi solo nomine unionis, & propterea confoederationem & communionem quoque voco: qua instauatur vitalitas naturae unitae, si ve actus vitalis, quo quicquid a se non dividitur includit, oc quicquid a se dividitur eκ cludit, sibique soli sussicit. Eit actus, quia naturae potentiam sive indifferentiam ad alias naturas in societatem vitae secum trahendas determinat & actuat, adeoque ad certam individuationem contrahit: sed est actus se tibi soli, ut per se sufficientem & completam, confoederans. Da tur ergo confoederatio dupleX. Altera actus est, & principium actionis altera, actio ipsa a principio eo oriunda. Illa naturam alioquin interminatam terminat & complet : haeca supposito prilis completo provenit unde dictum vulgare, Actiones sunt suppintorum. Quicquid autem terminat aut
complet substantiam, eatenus actus, non actio, est, quanquam a nobis vix explicari possit absque actione. Utpote prima naturae foederatio stibi soli non concipitur ut causa emciens, neque ut finalis, aut ut materialis : reducitur ergo adactum 6c caulam formalem, nempe formam metaphysicam. In quantum tamen naturam substantialem vivam suique perceptivam, eamque intime sibi praesentem, denotat, dubitari non potest quin aliquo modo se ipsam, ut ab aliis omnibus divisi stat, suamque absque alio in eo statu suffcientiam, prilis
ordine naturae dignoscat, quam cin unum completum individuum confluat, aut omne iuppositum naturamve eκtraneam a se eκcludat. Dicendum ergo est, hanc confoederationem non
oriri a natura tanquam a causa ericiente, quemadmodum actio provenit a supposito, sed resultare seu dimanare ab eadem ut a causa materiali. Nam ut forma educitur e materiam qua inhaeret, quamque informat ; ita hic actus confoederationis sibi soli e natura substantiali dimanans, in eademque inhaerens, eam ut completam actuat, eXcludendo ab ejus communione quicquid emon actu unitur & confoederatur. optime con- 8. Quanquam vero hic actus non sit proprie actio aut
is fati . ter tamen a nobis plene concipitur aut eκplicatur aliter quam η . per analogiam ad actionem confoederationis. Includit enim