장음표시 사용
91쪽
Cap. IV. Sub ipsenti e modulis.
turae istorum elementorum fuerint communicabiles diversis suppolitis diversarum specierum. Junctae enim suppositum
diversum conficiunt ab eo quod alterutrum seorsim faceret. Iam vero hoc istis naturis non propterea accidit, quod in mistione ab alia re sustententur , sed, quod modo cum es emerito diversae naturae uniantur, modo ab eodem dividantur. Quanquam enim alterutrius natura sic ipsam si istentare supponeretur; non tamen esset suppossitur nisi uniretur alteri: i in alterutra staret divisia, absque alia mutatione resultaret suppositum.
Quocirca status divisus est id quod constituit suppositalitatem,
non sustentatio sutipsius. Dices, a duabus naturis junctis resultare suppositum vi unionis, non vi divisonis. Respondeo, in personis compositis unionem quidem esse requisitam ad Iesultationem personalitatis; sed eam solam nec esse sufficientem, neque causam occasionalem proXimam. Si enim duabus naturis unitis addatur tertia, Supposita litas, quae alioquina duabus solis resultaret, suspenderetur, & nova emergeret quod duae naturae unitae non forent, addita tertia, in statu diviso ab omnibus aliis. Quamobrem status divisius est ipsa Tatio quae cum natura substantiali proΣime suppositum constituit. 7. Dices, argumentum Suarii contra Scotum Disip. 3 .L 2.n'. I s. hoc coarguere , rem non feri ineompIetam per additionem, sed per ablationem , nam per additionem potisis sit plusquam eompleta, se ita lieeat loqui. Ex hoc autem se uitur ulteri ys, non posse intercedere substantialem unioni m in i er talem substantiamo aliam omnino eompletam ἰ in hoe enim maxime verum habet
illud axioma, Ex duobus entibus in actu, omnino scilicet completis ct perfectis, non feri unum per se : Nam ct utrumque componentium in genere substantiae completum θ integrum st, ct per unionem nihil amittat quod neodsarium ad illud complementum, intelligi satis non potest quo modo substantialis uuio inter ea fat, mad coultituendam sub antiam per se unam ordinentur, &c. Respondeo, aliquid completum dici vel ratione magnitudinis inquantitate continua, vel ratione numeri partium in quantitate discreta & utrovis modo, sive in defectu magnitudinis, sive numeri partium, res non fit in completa per additionem. Verlim datur alius modus quo res redditur in completa , nimirum, quo quod in se est totum fit alterius pars: &
92쪽
In quo con si iit ratio Cap. IV.
hoc modo quod in statu diviso erat completum, additum sive unitum alteri redditur in completum . sive pars alterius. Id enim quod alteri unitur auget ejus partes cui additur , sed interim tuam integritatem perdit. In additione sive in unione continuationis, duae guttulae aquae divisae duo completa indi, vidua sint , conjunctae, sunt partes & in completae. In mi X-tura, elementa separata completa sunt , in mi Ato, sint partes elementales & in completae. Constat ergo statum separa tum, sive divisionem cujus vis naturae Lubstantialis ab omnibus aliis, esse proximum requisitum quo a natura resultet live di- manet complementum subsistentiae, hoc est, status sive modus essendi in se tu per se seorsim completus 3 ctim isse. moduS a nulla natura res ultet nisi prilis sit divisa ab omnibus aliis. 8. Ubi vero urget Suarius, ex duobus entibus actu completis non feri unum actu, recte sibi fatis facit per ista verba addita, ct per unionem nihil amittat. Quo l enim unitur alteri perditiuum complementum, quod antea in statu diviso habuit , ut duae lactis mensurae unitae non fiunt amphds duo individua completa, sed partes unius tertii. Perdunt itaque statum essendi separatum, sive perdunt suum esse per se seorsim completum. Dices, hoc esse per se ab omnibus aliis divisum nihil aliud e1se nisi negationem unionis cum alio. Respondeo, non esse puram negationem, sed a ctum sive modum positivum in quo ista negatio unionis cum omni alia natura fundatur. Negatio enim unionis cum alio supponit aliquid quod non unitur, atque id aliquid esse necess. rio positivum. Divisio hujus ab omni alioessicit ut idem nullius sit pars. Resultat ergo a natura, occasione talis divisionis, esse in se completum, in quo fundatur negatio unionis cum alio. Clim enim occasione divisionis ab
omni alio natura se compleat, necessario fit ejus complementum includat negationem unionis cum omni alio. Utpote sublata hac negatione, ponitur iterum unio cum alia natura, cui communicatur ut pars , & consequenter, posita unione, cessat complementum prioris natura: , posito complemento, cessat sive negatur nova unio. Hoc complementum concipitur per modum actus sive status resultantis a fundamentali naturae subsistentia. Est enim actus soli naturae substantilli appropriatus, qua innus ea in se habet subiistentiam fundamentalem. Altera enim pars naturae, quam energeticam voco, si separetur
93쪽
29Cap. IV. Sub sentiae modalis.
separetur a sua fundamentali perseitate, illico evanescit :quemadmodum cernimus in formis materialibus,quae sunt naturae energeticae,sed destituuntur propria perseitate essentialta, non ergo ferunt 1iatum separatum, sed in momento sieparationis desinunt esse. Hinc evincitur statum separatum esse m , dum subsistentiae fundamentalis, a qua sola radicaliter dima nat, cuique intime adhaeret, ita ut ab eadem non realiter, sed tanthm modaliter, sive eκ natura rei, differat. Hinc quoque, uti arbitror, gravissimi Metaphystici hactenus confuderunt sib- sistentiam modalem cum fundamentali. Tantillum enim est
quod illa huic addit, scilicet soldm statum sive modum essendi per se seorsim completum , quem sola subsilientia fundamentalis producere, & absque interitu sustinere, potest. Accidentia enim & formae materiales initanti separationis succumbunt & desinunt esse, quod careant radicali perseitate, e qua modalis & complens resultet. Quare propria est solius subsistentiae fundamentalis praerogativa, posse se terminare occomplere, a se subsistentiam modalem, sive statum essendi per se seorsim completum, propagando. o. Non me latet unionem continuationis, respectu totius υ, ,hbis uuantitatis, non esse substantialem, sed accidentalem , α ιοhii mitisa uuantitatem rei absque mutatione speciei continuari aut di- ita n)n esse vidi posse. Duae enim guttulae aquae, sive continuantur sive di--ia viduntur, servant speciem aquae, sed numero distinguuntur. Similiter duo corpora continuantur quoad quanti alcm, quae quoad essentiam dii inguuntur , ut pars lphaceto correpta iungitur sanar, & ligni virentis pars continuatur Putridae. Quare unio haec continuitatis respectu solius quantitatis necellentialis est nec substantialis. Vertim cum unione quantitatis saepe conjungitur unio subitantialis , nempe ipsa subiecta quantitatis entitative ut loquuntur) uniuntur. Quae unio substantialis est, & mutat statum substantiarum a separato ad conjunctum. Unde eA duobus individuis fit unum aequivalens duobus. Constat igitur modum substantialem in hoc casu mutari, manente specie, & ciscntia. E contra, in poete rioribus instantiis solvitur unio tam subitantialis quam essentialis,manente quodammodo continuitate quantitati S.Q9OcII
ca distinguenda est unio quantitatis ab unione sublectorum ejusdem. Et si enim divitae essentiae quoad quantitatem conti-
94쪽
In quo consistit ratio ' Cap. IV.
nuata queam, ut eκ instantiis datis constat , non tamen fieri potest ut quantitas dividatur manente essentia integra : quia divisa quantitate, dividitur ipsa unio subjectorum ejusdem Im possi bile enim e st ut subjecta materialia quantitate non continuata stubstantialiter continuentur : se mutuo quidem continge te queant, sed hoc summum est. Repugnat enim ut materialis substantia continuo ductu protendatur absque sua continuatione. Quamvis igitur divisio quantitatis acciden talis sit, fieri tamen nequit quin ea divisa dividatur una sub - 1 antia 1n qua siubjectatur. Sed haec divisio, uiplurimum.
non producit essentialem mutationem, at duntaKat substantialem, simulque numericam. Quare subsistentiae mutatio non perpetuo denotat mutationem naturae, sed hanc esse communicabilem pluribus suppositis.1 o. Sciendum autem est, omnem divisionem substantiae non dare sum cientem occasionem cur resultare dicatur utrinque nova subsistentia. Fateor aliqualem mutationem cuilibet masci materiae, detracta minima particula, contingere : sed ob continuum fluXum rerum naturalium modica mutatio pro nulla habetur. I ia teri in partaculae abscissae nova individua reputantur. Corpora vero a quibus abraduntur, ouod iansibiliter non mutentur, qu6dque particulae abrata sensim fine 1ensiti auferantur, non dicuntur mutasse Lubsistentiam
1 nodalem ; sed esse perpetim in statu fluxili, 8c per vices in-tia andae. Caeterum corpora quodcunque genus bisectaeκ uno duo individua hunt: similiterque corpora in partes aliquotas, aut haud magnopere quoad magnitudinem disse crepantes, divisa, in tot individua nova resolvuntur in quot
partes dividuntur , & quodlibet individuum propriam sib-1istantiam modalem se respective complentem nanciscitur Novus enim natus substantialis a stubsistentia fundamentali occatione divisionis resiuitat. Hoc obiter advertendum putavi ut dii criminemus fluXibilitatern rerum naturalium ab ipsa earundem mutata subsistentia. V
1 I. Hic quoque eXPendere lubet difficilem illum locum D. Thomae a Suario ni tatum Disp. 3 . f 13, 14.&c
Nou posse creari substantiam in qua suppinium a natura non dintinguatur, Hoc. Ratio autem cur b Idij ijsit ne e si in riseis, amia creata b c in f atur a b. I boma tu dicto Quod libet
95쪽
libet ct ter t. pari. quaest. a. quia itura est ps7bilia substantia
creata in qua non si aliquid extra essentiam speeiei. Haec Suarius :& paulo post, n'. I 3. I Uficile autem est vim hujns rationis i, te NIVere, ct rationem ejus reddere, &c. Suarii ambages sequi non lubet, quod proli Ailis in rebus quae ad sequelae illustrationem
parum faciunt haereat: Meam itaque sententiam paucis aperuero. Creatura, quia finita, necessario in adaequata est toti
latitudini non tant diri generum superiorum, sed dc ) infimae speciei. Genus enim latius est qualibet specie, sipecies infima plurium individuorum indefinite capax est. Quod libet
ergo individuum quod non compleat totum genu S aut totam speciem potest communicari alteri, sive ejusdem sive diversiae speciei. Requirit ergo complementum quo terminetur in se,& reddatur omnibus aliis individuis, cujuscunque generis aut speciei, incommunicabile. Solus Deus omnem plenitudinementitatis in suam naturam absorbet , quaevis creatura limitata portiuncula contenta est. Hinc omnis natura seu essentia finita uniri alteri vel communicari potest. Supponit enim aliquid eXtra sis cui communicetur , quod infinito non competit. Quod autem in se in completum est non peniths abhorret ab unione cum alio. Nondum enim se undique munivit & terminavit complemento incommunicabili. Potest ergo adhuc cum alia natura coalescere, ξk sic alteri communicare. Quare natura adhuc quodammodo communicabilis est, Sc sola subsistentia complens eam uni restringit. 12. Accipit haec Suarius, qua ii D. Thom. per communicabilitatem hanc naturae, communicationem ejus ais individuis intenderat. Verdrn necesse est intendat si velit e T: verus communicationem individualis naturae diversis suppolitis. Natura enim individua solo nomine perseitatis essentialis, & eκ-s stentiae ejusdem, non est incommunicabilis diversiis suppositis sed si superveniat ei subsistentia complens, incommunicabilis redditur. Hoc evidenter probatur, quia duae naturae substantiales unitae non eadem subsistentia qua alterutra se Orsim terminabatur terminantur. Natura itaque individualis communicabilis est diversis suppositis. Complementum vero quo natura incommunicabilis redditur non est altera natura,
quae non miniis in se interminata est, ) sed quid e Atra egi: n-t ani seu naturam speciei, iique additum de eandem complens. Ratio
96쪽
ὸ In quo consisti ratio Cap. IV.
Ratio itaque, secunddm D. Thomam, cur stubstantia creata requirat aliquid extra essentiam speciei qua compleatur,est,quod alias communicabilis esset pluribus suppositis. Ratio autem cur communicabilis foret, est, qudd cum aliis naturis uniri
possit, & lic novam subinde subsistentiam pollulet.
Naturas I 3. Dices, naturam esse completam in ratione naturae ante
completas adventum subsistentice: asserit autem Suarius nataram in se Rhi irus ' corripietam non posse uniri alteri, Disp. 3 . f. a. n'. I s. Alio
quin, inquit, nulla ratio reddi potest ob quam inter persinas non p ssii immediate intereedere sub ianitatis unio P similiter internaturas substantiales ct eompletas, ut naturae fiunt. Tota enim ratio est, quia ekm fini completae in siua ratione, nee naturae po1Νκt iri ad eomplendam unam naturam, nec persona ud componeudam unam personam,cvc. Respondeo, naturas fortasse Angelorum ita esse comparatas, ut ineptae sint uniri cum ulla alia natura de qua tam m re nihil pronuncio: & eκ spiritibus forsitan solam Animam rationalem ita conformatam esse ut cum alia natura uniatur. Q ain & specificus corporis apparatus ad eam unionem requiritur , ita ut eκ tincto spiritu vitali ista unio continuari nequeat. Non ergo negandum est quin eκ parte naturae aliquid requiratur,quo ad unionem cum alia natura disponatur : ut fortasse in nonnullis naturis eκ unione resultet perfectio aliqua quae separatis deerat, unde sequitur melioratio conditionis : similitudo quoque magnum est unionis principium , hinc similia facillime congregantur & uniuntur. Sunt & plurima alia unionis media, minoris licet notae, quae ad uniendas naturas conducunt, de quibus tamen hic agendum non est. Mihi vero alioquin va de dubia est Suarii assertio, qua dicit duas naturas in se ratione naturae completas non posse uniri inter se sib communi subsis entia. Hoc enim videntur ista verba infirmare, nec natura pose βηι uniri ad complendam unam naturam. EXissimo naturas in ratione naturae completas non necessarib abhorrere ab unione cum omni alia natura. Fateor dari quaedam requisita ex parte naturae ad unionem, qualia, mutua conformita S, similitudo, proportio, congruitas, coaptatio ad cohabitationem, &c. quibus earum unio facili lis procuratur. Verdm obices unionis respiciunt certas natura S, non omneS. Ea enim natura quae cum
hac vel illa unionem respuat, cum alia forte unionem ultro ambiat:
97쪽
Cap. IV. Sub bientiae modulis.
ambiat : ut cera Locietatem spiritus vitrioli spernit, olei congressurn amplectitur. Quare certum est natura S non eodem modo incommunicabiles esse quo sublistentiae, naturasque e κparte naturae completas aliis similiter completis communicabiles esse, modb alio respectu ad mutuam unionem rite comparentur. Quanquam igitur aliae naturae alias avertantur , ratio tamen avertationis non est, quod in se sint naturae completae, sed quod aversa quadam dispositione ad unionem c uua hac vel illa imbuantur. Quare incommunicabilitas suppositi
subsistentiae modali, non naturae, tribuenda est 1 . Missa itaque naturali aversatione unionis, quae eX- Priseipiam tenditur ad certas, non ad omnes, naturas,) aliud principium iηcommuni- incommunicabilitatis investigandum est. Naturae enim de se non undique fatis ab alterius naturae incursione muniuntur. si Α 'Manent enim adhuc abstractae & in completae, necdum ter, mino complente sigillantur. Dice S, naturas angelicas ob perfectionem esse ineommunieabiles. Imo naturae incommunicabilitas non fatis arguit ejus perfectionem. Natura enim Divi na, quae perfectissima est, nihilominus communicabilis est Tribus Personis. Supponamus igitur sive per impossibile sive
seclis, naturas duorum Angelorum inter se posse uniri. Hoc dato, resultat nova personalitas realiter distincta ab alterutrius personalitate propria. Quare sublata praesente personalitate, alterutrius natura erit de se alteri communicabilis. Ratio ergo cur actu non communicatur, neque fortasse communicari potest, est immutabilitas subsistentiae modalis, qua eorum natura munitur & terminatur, ne aliiS communicetur.
Utcunque sit, hinc evincitur naturam angelicam, si alteri uniatur, eidem communicari, & deponere subsistentiam propriam , & consequenter eo non communicari, quia stabiliter permanet in statu quo est ab omnibus aliis divisa, quo redditur incommunicabilis. Hinc quoque evincitur ad Angeli individuationem incommunicabilem requiri aliquid eκtra essentiam speciei, nimirum statum divisum ab omnibus aliis, secundum D. Thomae illationem. Porro, contendit Suarius Divinum Verbum potuisse assumere naturam angelicam , & consequen- Vaturas . ter non absolute repugnat iiii naturae suspensa ejus subsistentia b omnis communicabilitas
u 3. Verum quicquid sit de naturis angelicis, quae nobis flentia. F fere
98쪽
ria quo consistit ratio Cap. IV.
fere ignotae sunt, ) certissimum est naturas materiales, etiamsi completae lint in ratione naturae, Posic facillime, mutata sola subsistentia, inter se uniri: ut duae guttulae vini, vel ejusdem vel diversi generis, facile committuntur 3c uniuntur. Mutant autem hoc casu statum seu subsistentiam modalem, manente natura. Ubi vero naturae unitae sunt diversarum specierum, ut vinum & faccharum, resultat natura quoque composita. Naturae enim alioquin completae fiunt in completae e X unione cum aliis. Sunt enim jam parteS alteri US, cui ut parteS commmunicantur, novumque ilatum sibi alciscunt, nec amplilis in se completae sunt : interim si restituantur per divisionem ab omnibus aliis in statum pristinum, complentur iii se absque alterius adminiculo. Quapropter Suarium potids intelligerem per naturas incompletas voluisse naturas ineptas minimeque conformatas ad mutuam unionem, quo sensu verior fuerit. Aqua enim & oleum haud facile uniuntur, nisii sal aut spiritus aut terra interveniat : quibus additis ita temperantur ut unionem postea haud difficulter admittant. Verdui Clari T. Suarius viκ fatis sibi constat, si putet naturas quae seorsim completae sunt, eo solo quod sint completae cum aliis uniri non posse. Naturae enim elementorum seorsim subsistentes completae sint , & interim ad mistionem coaptantur. Quare naturae completae ratione praesentis status, mutato uatu, cum aliis naturis uniri possunt: nec Obstat quod naturae priores erant in suo genere completae. Naturae itaque absque subsistentia non sunt omnimodo incommunicabiles, quanquam ob alias causas cum aliis naturis promptius, cum aliis aegrias,
cum aliis viκ omnino, uniantur.
Supposita- 16. Dices, Clariss. Suarium Dil P. 34. f. 3. n'. I. asserere, litatem ηρ' subsistentiam non mi illis divisibilem esse quam naturam, &s iniyssi eonsequenter videri recte inferri non minhsetae communica bilem. Respondeo, Suarium valde confuse & perpleAe de hac re loqui quod non distinxisset subsistentiam fundamentalem amodali Subsistentia enim fundamentalis est in adaequatus conceptus spectans ad naturam substantialem, a qua non rea liter diffcri minimcque mirandum est si divisibilis sit 8c communicabilis, quemadmodum ipsa natura. Hoc soldmargumenta Suarii num. 2, , 7, 8, 6cc. manifeste evincunt. Loquitur enim de subsistentia partiali, quae perpetuo fundamentalis
99쪽
mentalis est, non modalis & complens. Illa sustentat quamlibet naturae partem : haec totam, & tant lim totam, terminat. Illa in homine partim spiritualis est, partim materia lis: quae sustinet animam, spiritualis est , quae corpuS, materialis : haec in homine resiliat ab anima dc corpore, quatenus stant divisa ab omnibus aliis naturis, in se unita, & per se seorsim completa. 17. Uerlim, ne variis Indi visibilitatis acceptionibus eoia - Varia ac fundamur, Suarius f. s. n'. 3. eam sic distinguit: Ut ergo rem inpii Hestolam deelaremus, supponimus duobus modis posse aliquam rem dici indivisebilem. Uηo modo, quo omnino ex nullis partibus ebu- 'at , ut Angelus, vel punctus ἰ alio modo, quia licet eompostafi, i et est indissolubilis, ut substantia eaeli , vel, s dissislvatur, extrema eχ quibus componitur conservari non po sunt extra totum equod interdum in utroque extremo contingit,ut in minimo naturali,
ct tu toto heterogeneo quoad aliquas partes principales , iκterdum vero in altero tauthm, ut in braebio, si a toto dividatur, quia non manet idem quod antea erat. Omnibus ergo his modis intelligi
potest sub si tentiam esse iudiυψbilem et quis autem illorum verusiit, Jupere si declarandum. Verdm pneter haec indivisibilitatis genera, datur aliud, quod tamen fortasse reduci potest ad istud, in quo extrema divisa nequeunt conservari. Consistit in eo, quod res indivisibilis nequeat dividi in plures tales. In divisibilitas hoc genus in substantiis appropriatur stupposita litati, sive personalitati, dc non videtur differre ab incommunicabilitate. Persona enim non est divisibilis in plures personas, aut plura stupposita, hoc est, persona non est communicabilis , sed ii dividatur, supposita litas quae praefuit desinit esse, ejusique loco nova sippotita resultant. Quanquam autem Suarius hoc loco non e Xpresse mentionem divisibilitatis hoc genus facit, eam tamen agnoscit & eXAlicat Disp. 3. L. I. n'. 3. eandemque n'. 4. & s. efficaciter probat.18. Quod vero Suarius confuse complicat duas subsisten- Sub stetitiatias, ex eius verbis in diversis locis inter se collatis facile con- Suarii duoliat. Eadem sectione, n'. 25. Sub Meuiis, inquit, est βρρIe- δη si ρ mentum rei tu ratione per se flantis, ct independentis ab aliquo bustentante. Aperte ibi loquitur de subsistentia quae includit
negationem sustentationis ab alia re creata, quam supra ad Partzs naturae spectare probavi: non vero esse subiistentiam F a complentem,
100쪽
In quo con biit ratio Cap. IV.
complentem, de qua hic disserimus. Idem vero Suarius n'. 39. cogitur distinguere suam confusam subsistentiam in partem essentialem A complementum. Quis non videt hoc veriticari non posse de entitate, quae conlistit in sola modificatione, terminatione live complemento naturae substantialis atqui Suarius passim profitetur subsistentiam nihil aliud esse nisi modum, terminum, appendicem & complementum naturae. Certii limum ergo est ejus subsistentiam ambiguae significationis esse, dc modo plus, modo minus significare. Hoc ulterilis ei innotuerit qui totum para graphum 59. perlegerit. Neque bule incommunicabilitati obstas quod e sim una aqua, verbi gratia, unitur alteri, ex duobus suppositis integris sit unum, atque ita videtur unum suppositum substantialiter uniri ct communieari alteri ad eomponendum unum teritum e hoe, inquam, non obstat , quia cum dicitur suppostum iηcommunieabile intirigitur formaliter, seu cum compositione, id est, manens Juppofium : nam s amittat rationem seu complem evium supposti, id quod reliquum s eo m- municari poterit, saltem ut pars toti vel comparti . . Aique ita contingit in praedicto exemplo : nam enim aqua unittir aquae, utraque amittit aliquem ultimum terminum terminantem ct complentem
rationem totius, seu totalis substantiae, quam suppinium fgniscat,
ct ambae acquirunt communem terminum in quo uniuntur per mo dum partium.
19. Quo laco per complementum suppositi, Sc per ultimum terminum terminantem o complentem rationem totius, nihil aliud intendere potest nisi subsit stentiam modalem, sive statum ab omnibus aliis divisium, hoc est, fiatum in se unitum, Jc per se seorsim completum. Nam paulo post siubjungit, reuae uniuntur non Funt1μpposta, sed otius, ut uniantur, de nunt esse supposita atque ii a semper verum est, suppostum, ut suppostum, esse in- commisiςabile,vel, ut ita dicam, i-κibile bubstantialiter. Quareeκ sententia Sutrit, esse suppositum est esse in stat u non unibilicum alia natura aut alio supposito, hoc est, esse in statu diviso. Ratio ejus est, quia quae uniuntur partes sunt. Idem ergo hic Suarius, argumento convictus, docet quod ego hactenus asserui. Verdin subterfugium moκ molitur, substantias sic unitas non amittere totam subsistentiam. Recte itaque dixi, ejus subsistentiam confuse includere duas rationes, nempe subsistentiam fundamentalem dc modalem. Nam pars subsistentis