Operis hierarchici, siue, De ecclesiastico principatu, libri 3. In quibus epist. tres B. Pauli apostoli, quae pontificiae vocari solent, commentarijs illustrantur. Autore P. Cosma Magaliano ... Timotheo, Ephesino Primati, duae vna Tito Cretensi scrib

발행: 1609년

분량: 254페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

191쪽

Potest, inquam, reseret, ad cursum ptaedicationis Euan iis, iuxta Chesost. chosia. 'Theophyl. Theodor. Oecum. de Ambros Referri etiam potest ad progrest Theophil.sum in Christianismo, hoc est, in pietate & actionibus honestis. Verbum Theorer.Enim currendi,non semelsin diuinis Scripturis, re praesertim apud Paulum accipitur pro fructu & profectu, qui ex pieratis exercitio, & veluti cursu, quo- cuis '

tidie augescit..Vnde ad Galat.s. Bene currebatu, quis vos impedimi I item : Sic summam, currite ut comprehendatis. Ad hunc locum allusisse videtur Lact.lib.6.cap. . di- ab Apost. ad cens , Sicut in hac vim cum est propositum cum hoste certamen prius laborandum est, ' In re frigora perserenda; sic in omni hac mM.quia aduersarium nobis Dominus resim uit. M possimis capere Dirtutem , omittenda est desuptas, ne hostis opprimat, vigilan- tutibui te dum i sationes agenda militares; expeditiones obeunda .ndendus ad di imm cruor, fertur. . Omma denta ue amara ctgrauia patienter stranda,eo quidem promptius quo no- LY-ox

si perator Deus pro laboribus maiora O terna constitini, etc. Iliud 'iam ad- in .. iterte, neminem dici terrare, nisi qui inimicum habet. Vnde Prosper in lib. duis cliti

sententiarum, si nientia 1 i 3. sic ait: Non coro abitur , nisi qui Vicerit, nisi qui stiano tractriauerit; Suis autem cerit, nisi inimicum haberra, ct tentationibus resiliens, Het pymio em Itaque, bene certare, hoc loco est, ita cum hoste domestiuo,am externo confii- ,

gere, ut victoria comparetur. . t

V. A demseruaui; hoc est, Nullus eam mihi surripuit r, non populus, non Nunqua eti-

orator, non rex, non tyrann s, non ipse diabolus. Multa enim erant, quae 'pi sibi fidem hanc depraedari lcntabant, minae, carceres. mors. & interdum suauium rerum Paulus paci

Promistiones. Vettim Paulus ad omnia semper paratus, sobrietatem & mo- dum, hosti salutis humana: resistens, conseruauit. Ita exponunt D. Chrysost. Chetha. Theophyl.Theodor.& Huc omnes. Loquitur autem Paulus de fide ; quae per Theophibdilectionein operatur, in qua tonstantissime iseuerauit. Haec autem, sicut Theodotacbtineri non potest fine ingenti Dei beneficio, ita nec conseruari sic enim se habet ad Deum, ut lax diurna, qtiae non nis a sole essici, & conseruari potest, h, ut aduertit August. in lib. de gratia , & libero arbitrio cap. I. citans ha c Pauli pet dite id verba: sic enim ait, Ille dixti dem seruaui, qui alibi dixerat, miscricordiam con- neni opera. sequutus sum,ut fidelis essem. Non enim dixit, qu a fidelis eram sed essem sinc osten- tur, ita pedet ens etiam ipsinissem habiri non posse nisi Deo miserante, S esse donum Dei, Sc. Prima sus etiam refert particulam hanc em seruaui, ad perseuerantiam ex dono Dei usquh ad finem vitae. Huilismodi enim est hoc Dei donum , ut sub Petseuetanis meritum hominis cadere non possit, ut affirmat D.Thom .i r. q. t i . seruauit tia est Dei ergo Paulus fidem tanquam depositum pretio ii, nec passus est, Deo iuuat te, ut illius fieret vel minima iactura . Huc allusit cap. I.cum dixit,Ai , quia - .Ha, ens est depositum meumseruare, .dc. 2.ad Cor. Habema thesaurum huncin v positum prosus Ilibus. tiosum. VI, Sed quonam pacto Paulos dicere potuit, fidem seruaui, cui adhuc in i , Tim, x puluerem descendendum eri u e cumreplestissimis cxuciatibus confligendumian ad eius consummandum cursum parum adhuc deerat, quando illud dee- γ L. xsit, ubi erat suturus acrior & crudelior inimici,s3 Respondet D.August. in li- Seiebat Pat bro de spiritu& litera, allegatus hic a Beda, Paulom, certum securumque i raper reuelationem de victoria, quam habiturus erat in extremo certamine, ita locutum fuisse: non re plenissima , sed spe firmissima. Confirmatiir haec rem glacia. se si ex illo loco ad Rom. Suis ergo nos separabit a charitate Christi Qu- Rom. - Asia a lasa,

192쪽

ii e ...i,laetio, an angustia, OV Non enim poterint rama fiducia polliceri sibi constat i , tiam, nisi ei diuinitus de fine vitae suae cor a martyiis constaret. dira VII. Itaque Apostolus postquam mentionem fecit martyr ii sui, dicens,

Ego enim iam delibor,ctc. statim benefacta & egretiativitae suae merita commemorat , & quo animo usque ad mortem perseuerare in fide debeat tanquam iam certus de victoria refert , dicens, c rtamen. . Nam,ut alias rati Greg. Pp. nes omittam , cur id secerit, rei admonet D.Gregor. xa.Moral .cap. s. Tu es i 'Ai, se Uiris sanclis in morte recordari, imo ct recolere virtutes vitae aetae. Sicut enim dumae sim iri debemui bona nostra a m moria reptilere o obliuisci ne exto amur ita etiam morte reco- appropinquante iam exitu ferunque ea ad memoriam iusti reuocamus , ut fiduciam iere, ut ti- praebeant O dejerantem timorem premant,ctc. Facit pro hac D.Gregor.doctrina morem p β Ila.cap. 38. loquens de morte EZechiae Regis, pietate clarissimi , si nim iam ii , , moriturus orasse dicitur: Obsecro Domine, memento qua= quomodo simbulaue- . . I rim coram te in veritare, ct in corde perfecto , O quod bonum est ib ocula tuis ' Ambulate.*ram,oc. Dialectu Hebraea, ambulare coram aliquo est illi inseruire, ut constat coram Dev lex multis locis Scripturae. Quod Erechias addit, in veritate, profecto magnaisi us laus est. Paucorum enim est hoc vere dicere. Plurimi nanque, quem ore confitentur , factis negant: neque alij sunt, qui hypocritae magis ccnsendi sint, quam, qui olim se falios Abrahae gloriabantur, & opera diaboli patrabant: de nunc, qui pro Christianis haberi volunt, & a flagitiis gentium & infidelium Setuire eot. non discedunt. Magis mirari soleo addidit Ie hunc regem .corde perstes oc est, de persea mintegro, seu, quod idem est,omne scelus excludente: significat enim conscie qM. tiam sibi in bono consentientem,&omnino sceleris puram. Cui si adiungas quod sequitur, Bonum tacere,crc.iustum ex omni parte habebis. Quid optabii. lius hac conscientia in homine iam iam morituroiQuod eo magis mirandumtatas, es Lex et t. Verum cur mori recusabar, cum nulla sceleris recordatione sit 5, 2 Purbaretur Forte quod nondum haberet prolem, ex qua oriretur Messias.Matia, eui mo- natius enim tertio post recuperatam salutem anno,ei natus es . Est & alia cauri tecusabar. si vit* lopgioris optandq in viris sanctis veteris Testamenti: nempe quia non- o 'grum Te illis patebat aditus in coelum; ad colendum pie & religiose Deum, vitama ita ' desiderabant productiorem.At in nouo Testamento,coeli ianua Christi meriloaga orta tis patefacta, Paulus, quae recte gessit, commemorat, ut Si seipsum &discipu-bant,quia ia- lum consoletur.Quin & mortis mentione sana quodammodo exultat,ut om-nud c u g at nes intelligant,non esse cur vitam longiorem optet,qui bonq conscientiae sun -- fragio ad spem potiudi coelestes diuitias erectus,christo frui desiderat. Placet huc locum,quoniam celeberrimus est, una vel altera annotatiucula illustrare.

uodnam tempus virassae bonum certamen vocet Apamius O de exemplo, quo bonus pastir iuuiire debet

Pulchiuin

certame,

vocat vitae

christi gregem. ANNOTATIO I.

Xistimat D.Chrysos .bonum, siue praeclarum certamen,st Apostolo testimonio bonae conscientiae exultante, appellari visa bene actae tempus,ut

193쪽

ea ratione discipulum consoletur more patris,qui moriturus filio ploranti ait: Noli flere fili: Bene viximus, trophaea saepe retulimus, dic. Fauet Graeca lectio , quae sic habet . ur is res m Me or 3 unorsum Nam eta vitar, Quod cum certamine copulatur, emphasim habet; significatque praeclaram & nonorificam dimicationem. Articulus etον indicat dimicationem siue pugnam Euangelicam , gloriae & laudis plenam. Est igitur dum vivimus, nobis certamen cum . vitiis et in hoc qui succumbunt, erroris sui & imbecillitatis vocem indicem edunt,Sap. I.dicentes,Erravimus,lae risumus invia loquitaris qui vero victo- Sap. res evadunt, laetabundi, & hilaritate perfus,cuin ad vitae metas properant,dicunt, bonum certamen certain. Est haec vox in ore pastoris iucunda,cum altantes oues moriturus alloquitur et nec ipsi soli iucunda propter conscientiam, sed iis qui audiunt ob recordationem vitae, quae exemplo iis , quibuscum egit, semper praeluxit. II. Atque, ut de exemplo, quod tam insignem consolationem vitae defi- Exemplum cienti affert, pauca dicamus ; boni pastoris, quod saepe fecimus,mores, qui- b- pati bus ad morem virtutis oues Clinthi incendit, recolamus. Pastores antiquissi- plioth, mis temporibus , honoris & virtutis laude florentes fui ite, nobiles tradum olim nobiles scriptores. Vivebant, ut plurimum in agris, pastorali pera & baculo contenti; erant phil cibus illis erat tenuissiimus:papyro victitantes, castimoniam,& svnceram ani- mphi. mi puritatem colebant. Si aliquando necessitas , ut in ciuitates pergerent, ire cos compullisit, cum admiratione apud populum, & principes, de omni vi tutum dignitate philosophabantur. Iam vero charitate,& amore oves suas ita compic istebantur, ut e saucibus luporum niterentur iam pene deuoratas extrahere : ab ignibus,assatas incendio, ne perirent, eripere : a vorticosis pelagi fluctibus, de monstro lis piscium rictibus, ne lacerarentur, liberare. Et si Eripiebant dforte nascentem hircum aut agnum,unguium tenacitate correptum aquilae in p*ximio sublime attollerent, ita assiciebantur animo, ut pennis non homini datis Ica- - A .ris imitatione conatus, in depraedatricem aquilam cuperent inuolare.Hinc il- . ita Protei pastoris fabula orta est, cui omnium temporum cognitae erant varietates. Is enim nunc aerem leuitate, nunc aquam fluxione, nunc terram siccitate, nunc ignem inflammatione reserebat. Quid opus est multis=Erat leoni- proteusFa bus , leo: lupis, lupus et agnis , agnus: Atque, ut varietate, quos vellet mul- stor typustiplici alios recrearet: interdum palmam pendentibus dactylis conspicuam; Gai priuii, interdum cedrum odoriferis frondibus suavem ; iam rosaria intersitis can- .dentibus liliis iubentia: nonnunquam hortum olerum varietate, & fontium per canales manantium perennitate pulcherrimum repraesentabat. Erat deni- . que Proteus: i

tasque pennarum celeri volatu A

tactis metitur aeraramque pennarum celeri natatu Piscis pererrat aequora. mliaque, ut ad omnem iuuandi oues opportunitatem se assingeret prudens pastor,nullam non formam assumebat. Unde Ovid. I. Fastorum,

Ille suam faciem transformat, O alterat arte: .

194쪽

. a 28 SECvNDAE EPISTOLA AD; TIMOTH.

Hinc primi illi AEgypriorum heroes, per quos inuentae de auctae sunt ingenuae dita plinae, quein Proteum vulgus hominum, i pli Hermen suo Mercurium,

cui interpretati diuina oracula lolemne erat, appellarum. Atque ut auctiori nomenclatura Cum decorarent, magnum vocaverum Regem , magiium phialosophum,magnum sacerdotEm,atque adeo Teletia it ibi Cia,ter moimum. vlule, apud III. Postquam vero recentiores , dc Pharaonum prosinquiores aeuo ph

IS P stores, ab illa vigilantia, & cura, vitaeque honestae exemplo, in delicias Scsto;q' sy' opulcnthina, linquam in vitiorum omnium gurgitem sunt prolapsi ; vix dici ' ' in Niloticis urbibus rerum conuersio est animaduersa i Iam ci- ues malo ducti exemplo, effusissimo cursu in voluptates illicitas feruntur, i, nesti viri a potentioribus pessundantur 1 dominantur impostores; paraliti, Achelluones rident: scelerum artifices regnant: ambubaiarum collegia in honore sunt. Pastores vero, quorum negligentia tanta pernicies communibus rebus est illata, quo loco habentur ZIta hoc nomen in contumeliam versum cst , ut quo tempore Iacob patriarcha ad famem leuandam in AZ ptum de terra Chanaan comigrauit, hanc occasionem praeclaram commorandi in te ra Gessem nactus sit a consuetudine gentis vitiosae abductus; cui ludibrio esset futurus, &risui, si ex re pecuaria in qua omnes familiae suae opes,quae ampliosimae erant, constituerat, quaestum fecisset. Etenim ut Ioseph, prouinciae t uim pro rege administrator, Genes. s. ait, Detes tur e Dpiij otitum pactores. En quantum pastores , cum ibi, tum caeteris, quibus veluti currentibus ossi-cij lampada tradiderunt, attulere vocumenti, quam turpem, & foedam n mini specioso, & honesto incussere maculam. Pastoris no- I V. Caeterum pastoris nomen quod AEgyptiorum vitio fuit ignomini inen a Clixi' sum , Christi pastoris summi sanctimonia, & exemplo redditur gloriosum. Et ' - vero pastorem Ambrosus interpretatur, non opilionem aliquem, sed di se piatorem rationis , doctoremque virtutis ; de voi scriptum est, Filios ametum esse Domino rendosi Ecclesiarum principes exponit Eucherius: ut ovium appellatione illi intelligantur, qui pure & caste fidem de pietatem colant. Has oues tanti facit Christus generis humani seruator, de custos,ut non verbis solum, sed etiam exemplo docuerit Apostolos, eosque qui Apostolis succedunt, oportere aliquando vitam & sanguinem pro illarum incolumitate, hostium truculentiae largiri. Christum Dominum quicunque imitati sunt, eiusque di-buni pasto audientes, ciuum incolarum numero, terram virtutum odore compleu xi 'in' -- runti, emadmodum enim aromata suo odore circunsusum complent a

rem, sic boni Pontificis praesentia, omnes, quibus adest, bonis actionibus ad honestatis studium allicit,& impellit.Felix qui cum Apostolo, caeterisque Ecclesiae nascentis gubernatoribus, vere dicere potest ;Christi bonus odor sumus Deo. Ad quam sententiam respiciens Hieronym. Ea, inquit, debet esse conuersatio O vira Tontilicis, tit omnes motus, Ogressia , atque timuersa eius opera relectem redoleant gratiam. Discant, qui aliis praesunt, ab Abimelech , subiectam sibi Abimelech, multitudinem non tam dictis, quam fi Iis ad imitationem sui concitare. Ille ait, Quod quidem lignorum congctiem in fasces alligatam, suisque impositam humeris, o quo destinaucrat, asportans, commilitonibus, inquit, suis, Suod me videtis .elah. 'cere, cito flicite. V. Testatum cst,& consignatum certissimis monumentis,nobilem quan-

Ambrosi Eucherius. Praesentia

195쪽

CAP. IV. VERS. VII. . ANNO T. IL

dam in Phrygia ciuitatem , extrema quaeque fidei, & religionis causa perpensam suisse detrimenta. Obscina enim,Dioclitiano imperante, bellicis scelerati exercitus, munitionibus; insonante quotidie horribili tympanorum vocum.. que strepitu, ut a Christianis sacris , ad idolorum superstitionem descitaret, abduci nulla ratione potuit a suscepta semel fidei sanctissimae professione. Quid igitur 3 o barbaram,& inauditam crudelitatem,sine ullo sexus, aut aet tis discrimine, tota profanis ignibus incenditur ciuitas, tanta immanitate, ut ne unus quidem,qui omnia populantem flammam euaserit,superfuerit. Tam numerosi martyris autori& hortator,non aliquis fuit e plebe,sed vir quidam primarius;pietate imprimis,& religione,deinde animi inclytus magnitudine, Adauctus nomine, Italus natione. Vt mihi similis videatur, huius relistio si principis laus , illi quam Cyprianus. Cornelio Pontifici Maximo in epistola attribuit, Dum praecedis (inquit adgloriam nullo feris eloriae comiten, confessirem populum si Oris fieri,dum primus paratus es pro ominbsu confiteri. VI. Habes praeclarum certamen a Paulo certatum:Habes in paucis verbis,quid bonus pastor,cui totius mundi creditum erat depositum,praestiterit, ut sui muneris partes recte obiret. Bonum (inquit certamen certam. Sed quα modo bonum certamen,ubi flagella,ubi cruces ,ubi vinculat Quia scilicet pro Christi fide, de pro animarum salute suscipitur. Neminem ocidi: nulli fiuonerolus: omnes verbo de exemplo iuui. Aduersus diaboli molitiones di i-cans,fusis,ac profligatis hostibus cum Angelorum,& seruorum Dei aspectam lium voluptate,trophaea erexi . Ommbus omnia Actus fim,vr amnet lucri fiserem.

VE R S. T. Curium consummaui, fidem seruaui. e Cursus Apamsi, que eruata est consummasse ait, eo sectauit, ut

multos ad christam verba, ct exemplo perduceret

Ciuitas in Phrygia, pro

fide incensa fiammis

Adauctus facti dux. 'Cypitur

I.x vomini Christiano, de ei maxime, qui praesectura aliquam Ecclesiasti- - gerit. necessarium est cui inquit Chrysost. & certare & currere.

Illud abores perfercndo:hoc,proponendo sibi multorum utilitatem.Bonum certamen certasti, o Paule E cursum dic nobis obsecro,quomodo confiimma-lti E Orbem totum peruagatus sum:incipiens a Galilam, de Arabia, de ad extremas vique terrarum oras progrediens: a Hierusalem usque ad illyricum, Luangelium Chri iti promist gaui; omnem peruolans orbem volucris cuiustetam initar. Qui haec ait, merito seipsum in aerumnis constitutus consolatur, dicens: Cursum consummam. Mundum Paulus post se ad Christum currens, non aliter trahit,qu in Hercules ille Gallicus fingitur, homines se sponte sequentes eloquij vi, quo vellet ductasse. Est ille in antiquis tabulis leonino amictus spolio: dextra Hauam ostentat; sinistra, arcum, humeris, pendulampnaretram; &, ut semel dicam sublata monstrorum excamificatione, Hercules est utquequaquc. Caeterum cofertissimam hominu multitudinem, omnes auribus vinctos trahit. Vincula sunt habenulae praetcnues,auro electroque fabrefactae,spirulis collatibus decentissimis admodum similes. Atque hi omnes,

cursus neces

sarius in viis

Paulus ad se trahebat G-mines, vehat Hercules Gallicus,&c. Budaeus, tu Pandectas.

196쪽

natiis siue supellex . qualis.

idio SECUNDAE EPISTOL AE AD TIMOTH.

quod iure mireris, tametsi nullo prope negotio explicare se possint, ne fugam quidem,circunspectant. Non renitentes in diuertum ora resupinati,ut catenati remiges solent, sed hilaritate incredibili perfusi, regentem se ducem sequuntur, eo usque imperio obsecundantes , ut praeueniendi studio vincula etiam laxa pendentiaque abiiciant:diceres eos tristiores futuros, si huiusmodi vinculis eximi se sentiant. Sunt, qui hoc typo eloquentiam oratoris alicuius expressam esse velint: ego,Pauli eximij diuini verbi praeconis, facundiam qua sublatis cluti alter Hercules scelerum monstris,Romanos, Corinthios, Galatas, Ephesios,&c. ad fidem perduxit, graphice deseriptum videor sponte il-Jum omnes, qua pergebat. sequebantur,nec sine lacrynris,ab illius diuelli consortio, pleraque poterant. Hunc se cursum consummasse Apostolus gloriatur. II. Nec totum Paulum cogito in hac efiigie: sim ut Episcopum conlidero, pro leonino tergore lineam si stam et pro claua, Christi crucem: pro arcu , baculum: pro pharetra, virtutum supellectilem nobis obiicientem. His enim ciecoratus ornamentis omnes ab ovili Christi ferarum arcet laniatus:&, quod maius est,exemplo honestae vitae, veluti catena aurea, hominum animosita deuincit,ut & ipse amet omnes, & ab omnibus ametur. In iis, qui parent, quan uis: haec desint aenigmatici Alcidae decora, non tanti refert: at in iis qui Praesunm,rnultiim Omnes,ut Marci i .capite Euangelica narrat historia Chri-

Reprehendi- sti discipuli hinno iacebant in horto Gethsemani alligati; unus tamen,& solus ui do 'iam Ierius,quod genam genae comprimi siverit, reprehenditur. Osae elephantia- nothi, ' sis. foeda serpigine regiam frontem populabatur. At Moysis nondum Israelitici populi principis,manus dumtaxat apparuit lepra inquinata. Nimirum o cultari post uni priuati hominis vitia; principis non possunt. Concussis a vento quatuor aedium angulis; fili j Iob primogeniti & fratres natu minores dum mensis accumbunt,oppressi subito sunt,& extincti. Vna quippe esse solet principum & clientum communis ruina. Nubem illam in solitudine 1 Deo H

braeis datam populus praeeuntem sequebatuta stantem vero otiose videbat. An non intelligimus figuratam illam,& mysticam EEechielis orationem E Cumque ambularem linquiti animalia , ambulabam pariter et rota iuxta eae ct cum elemarentur ammasia de terra, ehuabantur simul ct rota. Huc sane pectinet peruulgata illa iam, sed tamen ex diuinis literis sumpta parue mia: Qualis regitor e Jesultaris, mira ct inhabitantes in ea. O quam speciosum verbum est,& laude dignum cum Princeps eamus ait, faciamus, laboremusr Quam vero imperiosum illud, F SenecaTrag. mule ac abora,vi recte mihi tragic As Seneca dixisse videatur,

Violenta imperia nemo sustinuit diu.

Moderata durant.. III. Quam bene & sine ulla supercilij nota Paulus dum Eccesesaevi-

Diae' uens negotium gessat, imperare Tunotheo,Tito, caeterisque discipulis potuitr dihil violenter ab illo in iussis, aut interdictis actum. Eorum, quae praecipie raului bonu bat,dux fuit semperin ante signanusrin ieiuniis, in orationibus; in itineribus, et tamen tyrra masque susceptis; in vinculis; in cibo, industria sibi di sociis parando, L Mug, quale exemplum praebuit Quis illi, qui semper in certamine pietatis vires

exercuit; & in cursorio vitae aeternae studio pulchre versatus est, dicenti, cum ad metam pei uetuit,Bonum certamcncertauidcursum consummami obstrepere Po-

Exod 3.

197쪽

tetis E Pulchre certatum est a te, o Paule, cursum feliciter consummasti , erige trophaeum, coronam expecta quam reddet tibi Dominus, Olympiacis sertis, imo & regum diadematis longe gloriosiorem. . . IV. Quid de seruata fide dicamiEam eripi sibi, nec aliis, quibus ipse praeerat,non est passus: tanquam depositum pretiosum eam,ad finem usque vitae, conseruauit. Et quidem Primasius ad perseuerantiam resert particulam , fidem PDin s. conperuam. Haec enim in fide ad mortemiisque constantia, maxime si per dile chionem operata est, ita , Deo pendet,sicut lux diurna a sole,ut autor cit Aug. Augem et, de gratia de libero arbitrio, cap. . Non erubestat igitur coronam iustitiae sibi polliceri, qui verbo & exemplo omnes homines iuuit. Iucunde ex illius ore

audiatur vera illa morientis vox, Bonum certamen certaui, cursum consummam,

VLRs. 8. In reliquo, reposita est mihi corona iustitiae, quam reddet mihi Dominus in illa die iustus iudex.

Graece et Aoim Esrem uot o g Hiarao vec. mi o Ru cinclyti Til υαρ α ό-κSem c. I. Vod nostv interpres posuit in reliquo, Graece est x, mr hoc est, quodsi Uperest,ut Ambrosius vertit, vel ut consueuit vertere vulgatus interpres, Ambrosi A catero. Paulus igitur ne frustra sudasse in stadio virtutis videretur, certus de victoria,coronam,instar illius,quae in gymnicis certaminibus apud Graecos vincenti dabatur, dc apud Romanos triumphanti,sibi pollicetur. Quasi dicat, Corona iu- quia bonum certamen certaui,fidem seruaui, superest, vi tanquam bonus' re Christi miles pro tam insignibus meritis aeternae vitae lauream recipiam. Iusti- a b tic' tiae autem coronam eam vocat, quae iustis parata est, & iusta sententia desera '' ' tur, ut Theod. exponit,vel, ut Theophylactus vult, secutus Chrysost. omnem Theodot.ir

virtutem, hoc est, coronam virtutum omnium choro debitam, sic in epistola Theoph. Praecedenti dicitur, Qui certat in agone, non coronabitur risi legitime certauerat. Et Iacob cap. r. Beatus quis era tentationem quoniam cum probatu ferit accipiet c Aronam Uita,& Ioannes Ap . 3 .silui diuerit,dabo ei coronam vitae,fret omni igitur i,eob 'virtutum de vitiis victonae, sua est corona proposita, eaque multiplex;marty- Apoc s. rio una; altera virginitati; alia aliis studiosis actionibus: iuxta Hymnum, qui Ti pici c*canitur infesto D. Ioannis, ron

Serta ter dense alios coronant . . , - . ructa crementi et duplicata quosdam, i .. Trinacentem cum trafructus Ti . .

r svri. Te sacer omini. N D. II. Hanc varietatem coronarum, quae iustis in coelo paratae sunt,explicat Cypt. D.Cyprian.serm.1.de Eelo & liuore, sic enim ait: et on enim ChrisSamnaminis corona Una est,qua repore perpicutionis accipit m Habem enim is pax corona si u, . Vide Tertuli.in lib.de corona militis;vbi nos hortatur,ut Christi spineam com Te n. ronam in hac vita aemulemur; ille nanque hanc gestauit antequam rex glorin lalutaretur: Hanc praetulit rosis & liliis. Merito ergo Chrysost . aduertit Pau- Chrysost.lum, dum ait, tu reliquor ossa est mihi corona imitatae,erigere animum discipuli

xd spem

198쪽

salutaretur Apoc. I Praecedit triabulatio regnum

i,1 SECUNDAE EPIST. AD TIMOTAE

Christus e ad spem praemij; sim idq; ei suadere,ne doleatium decurso laborum stadio sil-ronam spi- deat se sic ex hac vita proficisci, ut coronam sit percepturus, quam Dominus n*-m g Iesus suo capiti imponet.Illorum dolendus est casus,qui non ad prvinium ias io sis ad sceliam ex hac vita demigrat, sic Ioannes Apoc. i.consolatur Christianos, eth qui erant in Asia, proponens cum patientia, qua utebatur in serendis aduersitatibus cadeste regnum 1 Christo promissum. Sic enim post saluationem alteri Ego Ioannes frater vester particeps in tribulatione & regno, & patientia in Christo Iesu. Vbi notandum est, prius dictum esse, particeps in tribulatione,

quam in regno:praecedit enim societas tribulationis,adeptionem regni, iuxta illud xtatinoth.1. Si sustinebimus,ct contregnabimus, ut obletuat RVP. in cap. I. Apoc.& confirmat ex cap. 15.Lucae,Vbi Christus est: mi es , qui permansi iis mecum in tribulationibus meis; ct ego dissono vobis, sicut diffissit mihi pater meus regnum, Ut edinis, et bibatis super mensam meam in regno meo: Et vocat ibi Rup. hunc oldissem, ius legale caelellis regis: a quo nec ipse Christus exemptus et . a. iii Hii,ut ait D.Petr. i .epist.cap. 1 .scrutantes in quod, vel quale tempus significa-buuis et rei in eis spiritus Christi praenuntians eas quae in Christo sunt p titioncs, rei.Peri. i. posteriores storias.Posteriores;hoc est,quae tribulationibus successet ut iuxta closs. . Clois. Huc lpectat quod ait Tertullan lib.de corona militis,cap. t .adducens, Tettuli. quod dicitur de Christo post resurrectionem favum mellisgoniedente. C-- Christrum' p i sis , inquit, 'uos post sella gustauu : nec antea rex gloria a cat ita, balatatui cst,

'h '' quam Rex Iudaeorum 'ascriptus in cruce minor.riu primum .i Patre moduum quid, cum Angelos tria eloria e honore coronalis etc. In typum etia huius rei, ut idem

obseruauit cap. 8.lib.de baptismo;Iacob Patriarcha benedictione, filiis Ioseph, decussatis manibus, hoc est,in crucis formam positis, impertivit. Genes. 8.vx. sciremus benedictione non nisi praeeunte cruce,impetrari. In superiora etiam Salomonis templi tribulata per tortilem scalam, siue cochlaeam ascendebaturum, quod etiam de templo Eetechielis dicitur,cap. i.ut intelligeremus ad caelom, non nisi per laboruin varios flexus de reflexus ascendi. Posuit antem Ioannes regnum inter tribulationem & patientia,quia hinc inde conflictari necelle est ante regni adeptionem. Unde Nag. orat. I .in Iulianum, botra, inquit, in eos Coronae non comparatur qui certnmine congrediun ur,non qui sursum sic dim,veluti lectantes,C Coxiosii sed . Adverte etiam pro patientia Graece legi, 'Mora, qua' vox non tantaim sigritia 'hy '' hrum' ficti patientiani, qua mala toleramus, sed etiam valde proprie Patientem ex . '' pectationem,qua in malis serendis,ob ipem praemij perseueramus, s id est, expectare & Asemere: quod verbum bis Ponitur in Psit. 16. vesiculo illo: Expec a Dominum, viriliter age . confortitur cor tuum, oesus e Dominum. Illud, quod subiungitur, in Christo Jesu, aperte significat tribulatione; illas duntaxat mereri regnum, & coronam, quae propter Christum aut virtu

tem tolarantur,iuxta l.Petr. . Nemo vestrum patiatur, tanquam homicidia, antfur aut maledictis aut asenorum appetisors autem, Ur Christianus rari erubescar,uci,

dic cum Roperto, in Christo, hoc est, imitando Christum, qui propter nos. proposito sibi gaudi ustinuit crucem: hoc est,in ipso incarnationis momen- , 'ia et i cum pollet, saltitem mundo afferre gaudens,& triumphans, ut diuinus Pa- - li: significauit,maluit crucem adorare & amplecti, ut re vera adorauit, de amplexus est. vi doctores Graeci exponunt: atque per labores ta passionem gloriam promercLi corym dc utavium.

Ruperris christus

st inu it crucis

199쪽

C A P. IV. VER S. VIII. i. s

III. Hinc, vitri ancti, qui Christum in tolerantia laborum strenue imitati sunt, non elatione aliqua, sed ut animum erigant, meritorum suorum, in Erigit ani- mortis periculo,& in aliqua graui tribulatione meminisse solent. Hoc spiritu in mor- ductus Apostolus meritorum suorum thesauros praemio aeternae vitae dignos aperit morte imminente; sic B. Iob cap. 32. ingentem benefactorum suorum num. siluam congerit: & beata Virgo praemisia mentione humilitatis suae, laudes Iob. 3 i. ex illa emmiaturas tanquam praemiii a Deo sibi paratum Luc. r. reseri, dicens: Lue.1.

respexit humilitatem aiscida sita ecce enim ex hoc beatam me ductit. Urc.B. Pau- Paulin s.

linus in vita S.Ambr.circa finem, scribit, sanctum Episcopum, dum ab altan- Ambiosiustibus illius iam iam morituri lecto, Sc praesertim ab Stilicone comite audiret moriens se- interitum imminere Italiae,atque adeo petendu ipfr Deo cum lacrymis com- pirum T Loiv meatum , respondisse, Non ita inter vos Pixi,m pudeat me Nivere, nec timco mori, Uil quoniam Dominum bonum habemus. Haec ille. Ambrosj verba Aug.ut autor est botibv d Possidonius, admiratus,laudauit, eo praesertim,quod non tam de suis meritis, nandi. quam de bonitate Dei,coronam gloriae speraret. Vide Possc. 1 .vitae August. PQMQpirum IV. Docet nos praeterea Apostolus, quantam de diuina clementia & iustitia spem concipiant, qui in studium bonorum operum incubuerunt. Hinc

ad Heb. io. Nolite itaque amittere Iiduciam Ucinam, qua metnam habet remune- Hebr. to rationem. Sc. Porro coronam iustitiae vocat, quam posset vocaret coronam

gratiar,siue misericordiae,ut ostendat iustum iudicem Deum,redditurum prae, mium aeternae vitae,spe stadis cuiuscunque meritis. Vnde recte August. in En- August.chiridio tom. s. sub initium cap. io . sic ait: unitam aeternam, qua certe merces est operum bonorum ,gratiam Dei appellat a 'solus. Intelvendum est igitur, etiam spha homini, bona merita esse Dei munera, qnibus cum vita aeterna redditur, qusd nisi

gratia pro gratia redditur Z Haec ille. D. Hugo AEtherianus in lib. de animarum Gratia pro regressu ab inseris, cap. I s. Bibl. Patr tom. s. scribit, Euagrium philosophum ab gratia reddi-Epsc o quodam aes exandraa conuersum fuisse eae paganismo ad fidem. Suia tiero xv x cum c audiuerat centuplum dari in caelo pro eleemosina c. Libra sexaginta deaei Episco- Hugo Athopa distribuendis pauperibus; accipia ab Episcopo sngrapha, quod pro tina centum,in rianus. leto secula a Christo e re recepturus. Iussiti morieris sili f.ut fingrapham Episcopi,m Bibl.Patia.nvisi Rusti insererent. Suo facto, die tertio, apparuit philosophus in pomnis Episcopo, c*η rumpium dicens: Vade adsepulchrum meum, et recipe chirographum tuum. Nam Abitum cia a iis commune recepi,imo centuplum a Christo , ct a te promissum. Diluculo eon uocato hae vita. clero Episeopus perrexit ad sepulchrum: philosophum sedentem & manum Exemplo. cum literis protendentem inuenit. Pontifex accepit literas , easque philos pho recumbente publice perlegit. Tenor epistolae hic erat: Euagrues Philosphus Episcopo suo. Noluerim te, ier.ignorare, quod pecuniam omracm quam ubi ad- Qui largitus

huc in tarpore vivens dedi,centuplicatam, sicut mihi promiseris, recipi. Quamobrem est pro Chri- nuda debiti ratione mihi afingeris. Hactenus epistola. Sane qui miseretur pau- sto pecu ni Peii foeneratur Domino,& pro quouis bono opere,si in statu gratiae est, cen--U' euplum, ut Christus promisit tanquam coronam iustitiae ex promissione de- pium in t hi tam,recipiet. Verba Pauli omnia iustitiae rationem in praemio contineri in- munerati sinuant. Reddet,inquam, tanquam debitam coronam, non donabit, ut inde- nem, ibitam. Iustus iudex, hoc est , meriti cuiusque examinator. in illa Heri non mi

sericordiae sed iudicij qua reddet unicuique praemium, aut supplicium secundam opera illius. Et nc quis putet priuilegium hoc sibi toti itari,addit: ibbbb VER S.

200쪽

i , SECUNDAE EPIST. AD TIMOTH. VER s. 8. In reliquo reposita est mihi corona iustitiae, quam reddet mihi DominUS. Optandam e se nobis, humanis titulis neglectis,coromum iustitiae.

ANNOTATIO VIN I C A.

Cypr. Virtuti varas proposite sui

coronae.

Tertuli.Piseis similis

mitrato.

I. v T Atias coronas propositas esse virtuti Cyprianus docet sem.'. de Eelo, v & liuore. Nec enim unam solum coronam decretam elle iis censet,qui tempore persecutionis, cum impietate depugnant: sed etiam iis,qui pacis tempore strenue se gerunt. Habet (inquit & pax coronas suas. Quare omnis,qui in laboribus huius vitae perferendis, bene se gessit, coronam sibi repositamelle iustitiae existimet. An helent, & ad suas coronas virgines,sancti doctores,& qui corpus suum, ne in eo dominetur iniquitas, flagris, & iciuniis castigant. Diuitem Dominum habemus , praemiis suos assicit athletas. Nemo ad illum accedet,qui cursu consummato fidem si seruauerit ; corona iustitiae non

donetur.

II. Sed, proh dolori multi coronam iustitiae,ad quam anhelare cum Paulo debent,obliti,coronas huius vitae, & titulos ambiunt: quos eleganter ca pit Tertuli. in lib. de cor a militis; Vtinam Christi spineam coronam avide optaremus; hac enim puncti & compuncti coelesti, quam Paulus sibi post varias pietatis pugnas deposcit, digni in morte inueniremur: Quidam coronis de titulis huius vitae eontenti; onera sacerdotii ; de beneficii respuunt: solum magni populo, & colendi videri student. Quo fit, ut nihil minus sint, quaen quod esse debuerunt. Capta est annis superioribus bellua in mari Arctoo,cuius, & aspectus & habitus admirationem attulit spectatoribus: Ore humano, geminis pedibus; tunica ab humeris supra pectus pendente, Pontificio indumento persimili, mitrato capite,dextera duos digitos,in benedicentis populo speciem elatos,caeterisque in pugnum compressis,ostetante. Quid piscatorcs3Vnde nomen excogitarunt E Video unde; sed modeste dicam. Episcopum n minare non sunt veriti;cumque Poloniae Regi laetabundi obtulerunt. Supplicio fortasse digni videbuntur, hi nomenclatores: sed tamen aliquid in huius. modi appellatione inest disciplinae. Nonne mutis piscibus, & solam hominis ostentationem gerentibus,similes tibi videntur, qui vestes, titulos, de magnificas, sine ullo virtutis promerito assectant appellationesi Conferunt aliqui hoc genus hominum cum marmoreis leonibus subtus suggesta, quasi onus graue sustineant,prominentibus. Apocal. 3. t Deus loquens Mannem, gelo, hoc est Episcopo, Ecclesiae sardis cribe.Hac dicit,qui habet septem l iritus Dei, 'septemflgu,Seio opera tua quia nomen habes,quod vivo est mortuus es,o c. ubi studium aspirandi ad coronam iustitiae E Vbi labor pro Christi fide, & proximorum amore susceptus Quid tu nominum amplitudines & maiestatis,quid vana nomina affectas 3 Disce cum Apostolo sperare a Domino coronam i stitiae; non coronam superbiae a diabolo. li I. Rex fuit sanctissimus David diademate de sceptro decoratus, agia stansq; omnis humani splendoris sutilitatem, marcescentes huius vitae flores, dignitatumque initania pedibus premens, dicebat: Domine, ante te omne Asia derium meum. Quasi dicat,summam in me experior imbecillitatem ad prona rendam

SEARCH

MENU NAVIGATION