Institutionum medicinae practicae

271쪽

S1GNA PROGNos Υ1CA 23 vermium , aliorumque morborum de perinciosa Variolarum natura suspicionem injiciunt . Suspi cionem inquam ; nam ex cachexia , scrophulari

morbo, spina ventosa , aliisque mali habitus as fectibus certo praedici nequit variolarum futura malignitas ; quod in his interdum benignissuram variolae observatae sunt. Hinc HALNius sa) recte conclusiit , inquiens : mala corporis praedi po sitio

incerta admodum lege vel auget , Dei non auget periculum morbi . Attamen habitus corporis me I''

lor nitidus , facies laeta , & serena ; oculi hilares quidem, sed non nimis vividi , nec scintillantes benignas ut plurimum variolas pollicentur :Contra malignas, deterioresque corporis gracilitas , cutis arida, & dura , color fuscus, aspectus

gravis, Sc tristis, Oculorum languor, aut rubor, pilorum nigredo , vocis asperitas & raucitas . Hinc aetas variolis opportunior est trima , aut quadrima , aut quae a quarto anno ad decimum quartum ad summum concluditur , quam nimis

tenera, aut provectior, aut quod pejus est, senilis . Magni resert , genus a parentibus ducere , qui benignas variolas habuerint , non plethora

laborare, nec corpus haemorrhagiis exhaustum ense: nam his contraria variolas mali tiroris prae- Dunciant, quamquam magnis plagressis evacuationibus variolas interdum benigniores supervenire

viderit b) ME Anius. Nec meliores in mulieri bus Utero gerentibus, puerperis, & inordinate , ut difficulter menstruantibus , aut recens nuptiis expectandae sunt sc . Multum etiam ad variolarum benignitatem confert constitutio tem 'rum salubris , & morborsim malignorum , 3 ut putridorum non ferax; tiana si ptiegresta tempe Tom. IV. R sta-

272쪽

, fg CAp. IX. DE VARIOLis. GHit- states , uti sunt calidae & humidae , corpus impu ΛὰT, V rum reddiderint ; atque sanguinem ad corruptio--μ s neria proclivem fecerint ; aut jam morbi exanthe-

ziz matici, maligni, putridi , aut inflammatorii do-

φημ'the lita; nentur, tum fieri non potest , quin variolaem α' sep quoque aliquid de eortam malignitate , ac natu-

V ra sibi arripiant.

reddunt.

a) Rat. contin. T. I. Cap. κη Pueri valde pingues, atque obesi, variolis con fluentibus correpti vehementer periclitari dicuntur a Cl. VARNIERIO fourn. de Medec. T. V. pag. et . quod universa pinguedo in pus vertatur, citissime que gangraena, & corruptio superveniat. b) L. c. cap. IV o Ros EN. des Malad. des enfans p. 13 o. ' Omnes utero gerentes , quas vidit UARNE RIUS l. c. , variolis correptae abortum passae sunt.

f. CCXV.

Speradi- Dispicere deinde oportet, variolae ne sporadi- ἡ .:,: cae, an epidemicae vagentur Z Illae generatim sunt piamicis his benigniores. Si epide mice oberrent , in ea- ἡ-- 2 rum benignam , aut perniciosam indolem inqui-ώenun ν rendam est . Sunt enim quaedam epidemicae constitutiones valde benignae, asiae contra malignae, & deteriores . Plerumque in tempestatibus salubribus mitius ingenium Obtinent , praesertim si parum temporis ab Ultima epide mica constitutione elapsum fuerit; malignius vero, si jamdiu variolae siluerint. Initio epidemiae, aut sub ejus fi- Mitiore nem variolis corripi praestat, quam in ejus augmento, & statu; tempore etiam verno, aut autumnali, quam aestate praeservida, aut hieme al- nti '; corpore paro; Ac ventre a sordibus v

273쪽

S1GNA PROGNos Tic A. 239 tuo, quam contra. Epide micae enim , sicut morbilli solent, Februatio , de Martio mensibus caput efferunt, aestate ferociunt , autumno mitescunt. Hinc initio, & sine benigniores plerumque sunt. Discretae plerumqUe vacant periculo que benι- rite curentur, & malignitatis expertes fuerint '. . sis., Confluentcs, cohaerentes, de mixtar periculi plus tet con

habent, in primis malignae. In liniversum si sit gna adsint diatheseos inflammatoriae s 3. CCX.

vires vigeant, & malignitatis nolle deficiant, ut ut vehemens morbus & periculosus sit . levari tamen , & mitigari pi Urim Una eum posse congrua ais. curandi ratione , sperandum est. Contra viribus languentibus ψ ut in variolis nervosa symptomata

habentibus, sive malignis 3. CCXI.), aut in putridis , & ad corruptionem vergentibus 3. CCXII.)irritus cedit quicunque artis sa conatus.

LiID. IGIUS. contra opinatur, Variolas aestatώι, Me ne ut plurimum benigniores esse, quam Dere , , autumno si . Idcirco temporum & epide mice constitutionem inspicere oportet. Nihil enim tam perpetuum in Medicina est, ut aliter interdum

non accidat i) Inst. med. Clinic. q. CLXXXII. a) Sro RCK Instruet. med. pratic. P. I. p. 2784

Dum singularum historiam supra tradidimus ,

notasque cujus generis proprias ei umeravimus subinde non praetermisimus eas , quoque attingere ι qVae mitiorem , aut graviorem morbi gradum , & prosperiorem , aut funestiorem eventum significant . Quare non est , cur ea omnia, quae ad hunc locum spectarent, repetam USI Cum

quilibet illitas sibi ea comparare possit . Ibi quae

274쪽

1so CAP. IX. DE VARIOLIs . Maligis . ex confluentibus perniciosiores sunt , nimirum

que , ni fallor , eas explicavimus . Quod vero speciatim attinet ad sanguineas , hae multo periculositores cr allinis habentur; Verrucosa autem

crystallinis , ubi vere maligna sint : crystallinae

videlicet, quia nunquam suppurant. Scire tamen convenit, has interdum vel culanea exspiratione evanescere , vel urinae copia densiorem earum materiam excerni posse . Atqui verrucosa majus periculum afferre dicuntur , qUia nec sUppuratione , nec aliis excretionibus solvi queunt . Hinc

RHAsss sa) , & ME ADIUs b) mortiferas eas declarare non dubitarunt; quod tamen de maligni intelligendum puto . a De Variol. cap. VIR b) L. c. cap. 3.

f. CCXVII

prunocti His generatim praecognitis ad ea transeundum est, quae speciatim in quolibet variolarum cujus-lia. que generis stadio praesagitionum adjuvant scientiam . in primo stadio rarum periculum perhibe - imi tur ca) , nisi a dentitione , vermibus , aut aliis moi his conjunctis impendeat. In eo autem dolor signa sa- capitila & dorsi levis; calor mitis; sit is naode -

i μ' rata pulsus aequalis , parum a naturali recedens; vires validae; nullus, aut parvus vomit Us; respi

ratio facilis , & lenis ; lamn s tranquillus , R

275쪽

satis bonus, nulla in abdomine molestia mitis si mas, benignissimasque variolas s 3. CLXIX. ) Signa mpraemonstrant H, ut manifestum plane est. Quo longius ab hoc placidissimo genere discedit mor-hus, eo gravior. Hinc acuti capitis , & lumbo rum dolores; sitis ingens; sudores profusii ; vomitus creber , & permolestus , jactatio , aegritudo, vigilia, aut sopor, pulsus vehemens, vari US , aut quod deterius est, parvus, inaequalis , debilis cum virium prostratione ; pedum, & manuum

tremores, piaesertim quando a Ut tanguntur, aut moventur; ventris tormina; nausea; ciborum fastidium; respiratio difficilis, anxia, anhelosa gravitatem , malignitatemque sc9 patefaciunt . Sed

maxime animum advertere debemus ad dolores,

si qui sunt, in aliqua parte defixos , qui pleuriticum colicum , ischidiacum , aliumve a variolarum symptomatibus alienum simulant. Nana hi , quod Lepe vidi ; non modo variolarum' eruptionem ad nonum internum diem usq