장음표시 사용
151쪽
spensare in Bullis Pontificiis. Fecerunt ergo illi praedicti Collectores declarando legem , & non dispensando. .
G Adhuc pro maiore firmitate primi argumenti positi in principio .quod cellante fine legis cestat lex,Mo
gibus, ubi dicitur, quod ut dicatur cessare finis, cessante causa, unum ex duobus requiritur : vel quia bonum proxime intentum per illum actum desinit esIe commodum ad commune bonum: vel quia ipsemet actus desinit essse utilis ad commune commodum. Quae duo concurrunt in isto nostro casu. Nam res de qua agitur, id est, pora M., & in se,& in suo usu desinit este utilis ad bonum commune, cum illius usus ab Ecclesia sis anterdictus,cum aliis causis supra allegatis.
De quodam Pralato Conuentu i appetiante a suo Prouinciali in visitatione sevi Conuenisu. OVidam Prouincialis visitauit ex ossicio quendam Conuentum suae prouinciae praesente, Mnon reclamante Praelato locali illius. Finita visitatione , & resultantibus culpis probatis contra Praelatum localem,illum vocavit: eidemque dedit copiam Capitulorum culparum, ut pro se responderet, & pro sua de sensione diceret quod habebat. Acceptauit capitula Praelatus localis dicens se responsurum: & paulo post Teceptionem capitulorum,rediit ad Prouincialem,petiit prorogationem temporis ad respondendum, Ultra
152쪽
tempus assignatum in exhibitione capitulorum : de hoc concello a Prouinciali , idem Prassatus rediens ad Prouincialem, dixit se appellare ab illo ad superiorem Regularem ipsius Prouincialis; quam appellationem snec scripto fecit, neque ullam causam appella;ionis expressit; cuila tamen Prouincialis instaret ut causam appellationis exprimeret. Paulo post idem Praelatus localis clanculum Conuentum exivit insalutato Prouinciali praesente,& superiorem illum adluit,ad quem appellauerat. Eidem vero superiori exposuit, dictum Prouinciale sibi feciste gravamina,& iniustitias. Quo 'audito , praedictus superior inaudito Prouinciali, nec visa copia processuum,neque informatione ulla, praeter dictum ipsus appellantis, destinauit particularem vilitatorem , ut iret ad visitandum pr dictum Cou- Uentum;& cognosceret de grauaminibus factis a Prouinciali, ipsi locali Praelato, eiusque defensioni inte deret. Accedens visitator ad praedictiim Conuentum; inaudito Prouinciali, recepit nouiter testes pro defensione Praelati localis: qui aliquibus Religiosis opposuit
exceptionem testium suspectorum ; qui in visitatione Prouincialis fuerant testes, ipso Praelato locali videntein non excipiente. Et hi testes ab illo recusati ad testificandum non sunt vocati a visitatote, neque illorum testimonium receptum est. Quo posito quaerun
I Primo,an potuerit appellare iste Praelatus localis 1 Prouinciali , postquam illum admisit ad visitationem Conuentus, & postquam admisit capitula culparum exhibita a prouinciali, dicens se responsurum ; imo
a An praedicta appellatio sine scripto,& sine expressione causae fuerit valida, an friuola iudicanda.
153쪽
; An fuerit apostata exiens a Conuentu sine licentia Prouincialis prsientis , eumque respondere iubentig. An superior potuerit mandare visitatorem parti cularem pro revisitando Conuentu circa gratiamina
facta a prouinciali, idque nec audito , nec citato Prouinciali, nec prolata lentcnt Ia circa Valorem , aut nul
litatem appellationis; & iussit inquiri de grauaminibus & iniustitiis factis a Prouinciali , eo non audiro .s An praelatus localis in secunda visitatione posset
recusare testes,ut suspectos, quos antea non recusauit in visitatione Prouincialis. 6 An vilitator , dato quod probaretur exceptio con-vra aliquos testes teneretur nihilominus Iccipere testimonium horuit testium recusatorum.
a Ad prirnuin quae situm, credo quod non potuerit appellare a Prouinciali, post quana admisit illum ad vi- sicandum, Jc recepit capitula culparum obligans se responsurum ,& petiit ab eodem Prouinciali prorogata Onem temporis ad respondendum : excepto si post haec Omnia noua caula appellandi, vel recusandi orta fuerit, vel aliqua causa appellandi, vel recusandi ante haec omnia nata, & exiliens, sed incognita, post illa Omnia den uo ad notitiam venerit appellantis. Prima pars huius responsitonis colligitur clare ex capite ad
Ietitioncm de accusat. ubi Papa iussit quendam Legatum visitare unum monasterium, petente ic ipsum Abbate in onasteris& prae sente ad visitatione Legati, nec Abbate reciam a te. Facta vilitatione,& resultantibus culpis contra Abbatem, Legatus obtulit Abbati capitula Culsarum, Ut responderet pro sua defensione. Abbasa'pcllatrat ad Papam , dicens Legatum sibi elle suspectum , CN. O non obstante Logatus Abbatem priuauit-
154쪽
o scio. Post priuationem officij Abbas recurrit ad Paripam per appellationem. Papa illo audito confirmauit
1ententiam Legati. Et addit Papa notanter tanquam
Conducens pro causa iustitim: auod di tm Legatus p sente iec r lamante e qbbate , superstatis monasteri, caepisinquirere diligenter. Et licet postea Abbas appellauerit,& dixerit praedictum Legatum tibi esse suspectum, P pa nec detulit appellationi, nec recusationi. Secundo idem probatur ex Regula : Quod semel placuit, amplius displicere non potest, de 'Remi.iurisin 6. 2R ut ιai. Iam vero huic Praestato locali non semel, feci bis
placuit litigare coram isto Prouinciali primo accepta- do , ut ille vilitaret: Secundo acceptando ab illo capitula in articulos culparum ad rei pondzndum:imo ter tio acceptauit illum in iudicem, cum post haec ab eodem Prouinciali petiit prorogationem temporis ad respondendum per hane enim petitionem illum acceptauit , & recognouit in iudicem , ut patet: Ergo licet antea haberet causam appellandi , vel recusandi , sibi Cognitam , non potuit postea appellare, vel recta sare; quia tali caulae, vel appellationi renunciauit, eo quod Prouincialem in iudicem per tres actus acceptauit. Idem confirmatur a simili ex iure Regio Lusitano , in Ordinatione φι- ragni lib. a. tit. χ i. f. I. Vbi Rex de cernit , non poste aliquem recusare iudicem illum coram quo fecit ullum actum acceptationis, per quem actum videatur in illuni contentisse. Secuda vero pars responsionis, Sc simul prima probantur clare ex capite ut circitide ele l. n 6. ubi Papa decernit quoad obviandum malitiis opponentium contra electos, ille qui contra aliquem electum aliquid opponere volueriis caulas in scripto reddat luce oppositionis, vel appella tioni, 2 n vero politic inscriptam appellationem ultri
155쪽
voluerit opponere, quod non sit scriptum in causis propolitae iam appellationis , talis de nouo non audiatur:2 isi aliquid forsit postea emerserit s ait 'Papa P vel
super antiquis superuenerit: ut aliqua antiqua in opponentiam notitiam denuo speruenerim, qua appellantes appella tionis emissae tempore i strare potuerint, ct etiam ignoraue rint. Super huiusmodi autem ignorantia , ct superueniente i
facultate probandi sit demper proprium praestandum corporaliter fariant iuramentum. Sic ibi Papa Gregor. X. quo nihil clarius potuit desiderari ad intentum huius primi responsi. Nam, ut dicitur,llic Prietatus localis intra viginti horas, & acceptauit capitula culparum a Prouinciali,& ccepit respondere, & petiit ab illo prorogationem temporis ad respondendum, ut proinde moraliter loquendo impossibile videatur, quod illi in mentem non venerit causa praeterita appellandi, si quae erat, neque illius causae recordatus fuerit toto tempore, quo Prouincialis visitauit: Sed post haec omnia in appellationem eruperit, pressius fortasse pondere capitulorum exhibitorum, quibus dissidit se posse respondere,& confisus, ut dicitur, vel pra sumitur, in fauore iudicis ad quem. γa. Ad secundum quaesitum dico rem esse notissimam
in iure, quod appellatio quando fit a gravamine squalis i sta perhibetur) vel fit ab interlocutoria, debet fieri in sciipto, & in scripto debent exprimi causae appella
tionis , alias appellatio friuola, & nulla iudicanda est. Hoc imprimis habetur Proxime citato cap.ut circa.de electio. ubi Papa ad appellandum dicit, id fieri debere in in lirrumento publico, & litteris appellationis consectis. Idem expressius habetur cap. Cordi nobis est. Ubi Papa Innocentius IV. describens formam seruandamR' peuantib us, dicit Sancimus, ut si quis in iudicio, vet
156쪽
extra Dper interlocutoria, vel gravamine aliquo ad nos duxerit appellandum, causam appellationis in Icriptis assignare deproperat,petat Apostolos, cte. Quo nihil clatius dici potuit. Vbi glossa vemb. Ad nos. respondet aliquibus, qui dixerunt hanc formam appellandi in scripto cum expressione causarum, solum intelligi, quando appellatur ad Papam, propter illud verbum, O nos appetilandum duxerit: sed tamen ibi glosia maior, cum glosia marginali oppositum innuit, dc ibidem glossa in verbo in scriptis. Et quoad expressionem causarum appellandi , quod non valeat appellatio si non exprimatur
causa appellationis, quando appellatur a gravamine, vel interlocutoria tenet expresse glossa in cap. -ω- dens t lite non contestata,m ve . Appellauit. Et citateap.υt debitus.de appellat. dc cap. Dileelo filio.de appellat.& alia iura. Ita ut si causa appellationis non exprima . tur,ait appellationem non esse recipiendam. In cap. vero G debitim. de appellat. citato a glossa, dicit textus haec verba: Cum ex rationabili causa putauerit appetiandum coram eodem iudice causa probabili appessationis exposita. Et omnino habetur cap. Quod ad consultationem. de sentent.& re iudici Quo nil clatius dici potuit:& praeterea clare innuit Papa ibidem, quod coram quouis iudice causa appeltationis sit exponenda,etiamsi non appellatur ad Papam .Et habetur idem in multis aliis textibus ,& passim in Doctoribus, & idem colligitur ex
ordinat.huius Tinni Fora albae lib. 3 . tit. a l. citato g. q. in simili, decernente quod quando aliquis iudicem recusare voluerit, statim causam recusationis coram illoi declaret; quod si causam non declarauerit, iudex non habeatur pro suspecto,& in causa procedat. In hoc autem nostro casu, Praelatus localis neque appellauit scripto, ut dicitur, neque ullam causam appellationis,
157쪽
vel gravaminis expressit , petente Prouinciali , ut causam apoellationis assignaret; & proinde iuxta citatos textus appellatio fuit nulla, tu non recipienda. Et confirmatur,quia alias si dicere nudum verbiun, Appello, sine expressione causae susticeret ad validandum ap-' pellatione Di, utique pollet quilibet, & iudicem, dc iudicium deludete, ac declinare, quod est contra mentem Iurium citatorum. Addo quod alias frustra itu a in tot locis concederent iudici, a quo, ius, & libertatem repellendi appellationes tri uolas, ut concedunt passisim: Nam si appellans non obligatur eXprimere Cau- .sam appellationis per te quomodo poterit iudex ludicare appellationem esse friuolam,vel valudam, non audita,nec 1 Iia caula appellationisi ob hanc ergocausam iubent iura exprimi causam appellationiS ab ap- pellante,ut videat iudex si nivole, si malevole, si solo animo dilatandi appellet. 3 Ad tertium quavitum. Ego non damnarem talem Praelatum localem ut apostatam dii cedentem a Conuentu sine licentia Prouincialis. Probo primo , quia
Praelatus jste localis alias habebat ex ossicio licentiam
exeundi a Cointentu abi que licentia Prouincialis, ut praxis obiecitat.Ac proinde absque licentia Prouincialis poterat a Contientu exire MaximC eum Piouincialis per solam exhibitionem capitulorum , culparum illi non prohibuerit exitum. Secundo quia,cum Praelatus localis videret Prouincialem no acceptaste suam
appellationem, potuit secundo appellare facto, id est
avrepto itinere ad superiorem Prouincialis, maxime cum bona lide crederet id sibi licere. Quod autem faeto :ine verbis,ut per arreptionem itinetis ad superiorem posssit fieri appellatio, constat ex cap. Dileeti Σ. de tenet Nauair nub. a. consilio utitulo do
158쪽
PRIMA PAR s. CAsus XVIII. I 39
si tentia , ct re iudicata consilio ultimo num. 6. ubi citat DeciuiM in casu sere simili.Cum ergo ille Pra latus localis,ellet alias Praelatus, non prohibet tus exire, & v dens via recta ad superiorem via appellationis, ut credebat, sibi licitae, non credo illum incurrisse censuram apostasiae, etiam in foro externo, cum haec censura non incurratur nisi a contumaci, & faciente mala fides
4 Ad quartum dico, non potuis se, nec debuisIe superiorem Prouincialis, inaudito prouinciali,destinare Reuisitatorem, qui inquireret de excessibus, gravaminibus, & iniustitiis quas praelatus localis dixerat sibi intuliste prouincialem. Quod probo ex multis, & vrgentibus caussis sequentibus. Primo,quia sic appellansno detulit secum copiam processus facti a prouinciali, nec te sicimonium suae appellationis quo non delato non potuit superior prouincialis aliquid decernere, maxime contra honorem prouincialis. Colligitur clare ex Concilio Tridentino sest. 14. cap. 2 O. ae reseram.
Vbi Concilium loquens de appellatione facta ab Episcopo ad Archiepiscopum, decernit, ac dicit primo quod petet appellans a Notario copiam processus. Et confirmatur ex cap. Silenis filiis de anegat. V bi de quodam appellante,eiusque appellatione ait Papa: De qua id est appellationeὰ sibi per sciatis litterm innotcierat Unde colligit glossa in cap. Cordi nobis de appet t. in s. in radition. citans Innoc. & alios, non susticere ad hoc qualemcumque scripturam , sed debere esse publicam, Sc quae fidem faciat, ne appellans possit postea variare. Quod si dicatur non detulisse scripturam suae appellationis, quia Drouincialis noluit illam acceptare, M proinde per arreptionem itineris ad superiorem coram illo denuo appellaste: Tunc insurgunt aliae lectiori os
159쪽
lectiones contra istam appellationem: Nam supetior Prouincialis, antequam appellationem recipea et , dc nouum visitatorem mitteret , debebat prius audire Prouincialem. Colligitur clare ex Tridentino citato
cap. 2 o. Vbi agens de appellatione,& de iudice ad que appellatur,ait debere admonere Episcopum a quo appellatur. Et ponit haec verba. Eodem Episcopo prius admonito , ct si quid ei pro caris in rustione videbitur, post iudici appellationis significare. Et in hoc casu, superior iudex appellationis, neque pro appellationis causa , nec
pro visitatore mittendo, prouincialem admonuit,cum
talis visitatio denuo instituta cederet in dedecus Prouincialis, cum de illo dictum estet feciste gravamina, α iniustitias. Secundo id probatur manifeste, eX cap. Venerabilibuου .e sentent. excommun. in 6. Vbi quidam subditus excommunicatus ab uno Episcopo, appellauit ad Archiepiscopum: Respondet Papa,circa absolutionem subditi; Luod conueniendiis est ipse sufraganem id est Episcopus)coram Archiepiscopo, quia ipsius interest defendere caus mssam. Quo nihil clarius dici potuit ad
intentum. Debuit ergo superior conuenire, seu voca-1e Prouincialem pro ista appellatione, & pro visitatore mittendo , quia ipsius intererat defendere causam suam.Tertio erat hoc conscirme Iuri ciuili, canonico, lino& naturali. Videmus enim quod quando Aetor P oducturus est testes contra reum, prius citatur re USVti videat i u rare testes, quo possit illis exceptiones Opponere,& uti aliis remediis de sensionis Cur ergo in hoc casu non debuit Prouincialis citari, vel admoneri de visitatore nouo qui de iniustitiis sibi ab appellante impolitis debebat excipere testimonium omnium fratrum uniuS conuentus , ut pollet prouincialis suae delen sionis remedia praeueniret
160쪽
s Praecedentia plus confirmantur, & ostenditur alia obligatio hic omissa: Videlicet, quod asprobandam appellationis causam,utraque pars appellans & appellata, debent comparere coram iudice ad quem appellatur , ut possit utraque se desendere ,.habetur passim in Iure canonico, maxime in titulo de appellat. tu alibi, ubi passim resertur quod utraque pars appellans per se vel per suos procuratores . comparebant coram summo Pontifice: si vero aliqua pars comparere nolebat in termino assignato ad prosequendam appellationem , tunc issa absente, & pro contumaci reputata, poterat iudex appellationis procedere. Habetur hoc precipue in cap. interposita de appellat. toto capite maxime g. Sane parato. Et expresse habetur in lege Po iugalliae lib. 3. ordinat. tittito 68. f. Vbi datur forma ap-l ellationis , & decernitur quod utraque pars appelans,& appellata compareant coram iudice appellationis , & quae uis pars habebit copiam rationum contra se allegatarum : Et suas probationes adducent contra appellationem , vel pro illa: Idque ratio naturalis dictat;cum enim appellatio nocumentum semper alicui inserat,videlicet iudici a quo appellatur,vel parti contra quam appellatur, ratio aequitatis dictat, ut pars appellata audiatur , vel citetur pro sui destensione. In , hoc autem casu solus Prouincialis fuit pars appellata, idque cum nota iniustitiae ab illo commisse, ac Proinde fuit audiendus secundum tot textus lupra citat OS,& iuxta Concit. Trident.
6 Ad quintum quς situm,dico quod Pra latus iste localis in secunda visitatione potuit ponere exceptiOnes,&recusationcs illis Religiosis , qui in prima visitatione generali Prouincialis , testimonium contra ipsum Praelatum localem tulerunt :Quamuis enim eOS