장음표시 사용
161쪽
tunc visitare, ac testimoniistri dicere tunc permiserit, non per hoc visus est in eos consensisse absolute, quia ignorabat an contra se forent dicturi testimonium: Ignorans autem non consentit valide. lex. Nec ignorans, Cod. de Donat. 9 I. orater decedens f.de inti'. testamento. Ultra illa quae in sequentibus dicemus de testibus receptis in visitatione generali. Ad sextum quaesitum dico,visitatorem secundum destinatum a superiore, circa recusationem, & exceptionem testium positam a praelato locali, primo debuisse inquirere de causis exceptionis inimicitiae, videlicet, de similium. Et dato quod exceptio testium illorum probata fuerit, adhuc debebat testimonium illorum recipere, nam quando testimonium testis recusati, vel excepti coincidit cum alio reste omni exceptione maiori, tale testimonium testis recusati, coadiuuat,& ut minimum facit indicium probationis. Sic praxis obseruat, & tenet Pentia in Directorio Inclytusito- .rum 3. pari. commento 28. g. Aliorum vero: SI citat P, normit. Felinum,Campegium.
8 Quoniam vero ex praedictis videtur colligi ainpellationem interpositam ab isto Pra lato locali fuisto friuolam,imo nullam,quia sine scripto,sine expressione causis,& proinde Prouincialis poterat procederCex ossicio usque ad sententiam, quam tamen cautari Superior feret manibus eripuit: cum casus iste saepius possit contingere in Religionibus , ubi aliqui Praelati sere causas avocant ab inferioribus, eosque iri suo ossicio ordinario interturbant, placuit duo loca iuris adducere pro isto abusu tollendo. Primus locus sit ex Concilio Tridentino citat. sess. 14. cap. 2Ο. Vbi pos quam omnino prohibet ne Praelati superiores adu
cent ad se causas ex prima instantia: sic ait de Archie- pilcopis,
162쪽
pi opis, & sim ilibus superioribus. Dissopos in praeuia
e is causis impedire, aut allipso modo eorum iurisdictionem eH praeripere , aut turbare non praesumant. Et in hoc casu
videtur superior praeripuiste iurisdictionem Prouincialis, quam habebat ad dandam sententiam, non ob stante appellatione friuola, & reiecta ;& postea locus manebat Praelato locali appellandi a sententia Prouincialis ad eundem superiorem.Secundum quo cito ad hoc intentum, est pulchrum, & elegans dictum D. Gregorii Papae positum in cap. peruenit I l. quaest. I. ubi Papa loquens de Praelatis superioribus, qui in ossicio turbant in seriores, sic adici amsi sua unicuique sescopo iurisdictio non seruatur, quid aliud agitur, msi ut pcr nos,
per quos EcclesiasticiM custodiri debuit ordo , confundatur' Quod autem, quando iudex non tenetur recipere appellationem friuolam, qualis haec fuit, possit Prauatus procedere, M reum etiam appellantem friuole, possit excommunicare, tenet expreste Zerola in secunda par. praxis,verb. Appellare. f. t o. ubi citat caput Solicitudι-nem. de appetiat.& cap. t. de 2. vi lite non contrit. Et citat etiam Franc. & eod. ve b. Zerola g. Non quaeritur. expresse tenet cum Innocen.& aliis,quoscitat,dicit quod ad Superiorem non deuoluitur iurisdietio, nisi prius probata causa vera, Sc legitima appellationis, iuxta
Innocentium in cap. Perlitas.num. q. de sentent. εχ mm.
unde dicit ibidem malefacere Metropolitanos absol-Hentes appellantem, antequam inhibeant ut non pro- Cedatur,ti transmittantur adha. Et citat Hostiensem insu; r. in tit.'De ossicio delegati.*.Sc qualiter finiatur.
163쪽
x 4 Px IMA PAR s. CAsus XIX. CASUS XIX. De punitione Religiosi delinquentiae extra
suam prouincιam se regnum. OVidam Religiosus apostata fuit ab ordine. ExLstens in apostasia deposito habitu Religionis, de
habitu clericali assiimpto, commisit atrox delictum, in quo deprehensus in habitu clericali, ab Episcopo ciuitatis fuit carceri mancipatus , & de delicto conuictus fuit per sententiam Episcopi ad triremes damn ius. Ille a sententia appellauit, dicens se esse Religi sum profestum, nec proinde potuisse ab Episcopo p niri. Episcopus cognita veritate quod esset Religiosus,illum remisit ad Superiorem suum,qui erat in alio Regno, simulque cum illo transmisit ad Praelatum copiam substantialem procellus, & sententiae latae ab Episcopo de illius damnatione ad triremes. Quiesitum est primo,an Prouincialis istius Religiosi potuerit illum punire pro crimine commisse extra prouinciam, & territorium istius prouincialis: nam delictum commissum est in alio regno, & in alia prouincia eiusdem ordinis. Quaesitum est secundo, an dato, quod illum punire possit, sussiciat testimonium publicum ipsius Episcopi de culpis a Religioso commissis, & probatis: an Vero debeat Prouincialis facere nouum processum, & nouam ferre sententiam condemnationis.1 Quod attinet ad primum quaesitum, vidi in facti contingentia,aliquos dicentes,prouincialem non poD
suam e puniretalem Religiosum ob delictum factum
164쪽
suam prouinciam, quia crimina commissa in alio territorio non pertinent nisi ad iudicem illius territIrii. rgo tunc parte ira assimatiuain tenui, & in illa sententia etiam nunc per sisto. Pro Cuius resolutione dico, casum istum resolui polle ex traditis , & citatis a Sylvestro υρrbo furtum. quaest. q. licet ibi ponat casum cum alia circunstantia. Qu erit enim, an committens furtum hoc loco, & trantiens cum ri furtiua ad alterum
territorium, possit ibi iudex territorii illum punire, cum sit ibi extraneus, sed cum furto alibi facto ibi coprehenditur: & citatis duabus opinionibus, a stirmante & negante, resoluit cum Panormitano cap. I. d LoE- εnis. & Bariolo, quod si me committens furtum in alio territorio, postea sortitus iit forum huius territor ij mutatione domicilii, poterit hoc loco puniri pro delicho commilia olim in alio territorio. Qu)d a fortiori 'in hoc casu dicendum est: nam iste Religiosus,de quo agitur,est istius territorij δί prouincne,neque illud ter-xitorium mutare potuit per apostasiam inuito Pra lato sicut seruus non potest mutare territorium , cum non habeat ius liberum eligendi territorium siue domicilium: ergo cum non amiserit territorium huius prouinciae,poterii puniri a iudice istius prouinciae ob deli- istam alibi commissum, iuxta illud die hum Ρanormira Di citati a Sylvestro ubi proxime. Secundo confirmaturhoe praxi criminali tum ciuili tum canonica, per quaret delinquentes in alieno territorio, remittiturus a ludice territorij, ubi fictum est delictum, ad iudicem territorii deli liquentis. De quo multa tradit Ze rota in praxi Eccles se. trive . Remissio reorum, ubi multa dicit ad intentum. Et maxime A. ad sestum . fere ponens cλ- sum in terminis dicit, posse Episcopum repetere suturi
165쪽
mam supradiistam Concilij Tridentini,non solum poterit prouincialis ipsius, sed potius tenebitur illum pii mre: Nam Epit copus per ilium procellum culparum misi una videtur instare, ut Prouincialis illum puniat iuxta decretum Tridentini. a Maius dubium est quod ponitur in secundo qua sito : an scilicet prouincialis pol sit istum Religiosum sibi ab spis copo remitam, punire inspecto solo pro cessu facto, Sc misso ab Episcopo: An vero debeat prouincialis sacere per se nouum procesIum contra istum Religiosum recipiendo testes, . Quaestionem apud nullum decisam in torminis reperi. Sub censura tamen doctiorum sentio , polle Prouincialem illum Religiosum punire ex vi solius procelius facti, & mis si ab Episcopo, absque formatione noui proce flus a te confecti. Moveor primo, quia Marzilla in i iis Dcclarationibus Cardinalium ad dictum cap. I . Tria set, citat ad hoc sequentem illorum declarationem. Hi filicet 'Regularis delinquens extra claustra, γ milt mr Ab
Episcopo a isoperiorem cum procesu, oe probationibus si
ciis ab Episcopo. Si autem. Concilium iubet ut cum Religioso delinquente mittatuc procellius, clare innuit sui licere hunc procellum ad puniendum talem Religiosum. Addo quod i sic procellus factus ab Episcopo
est iam factus a iudice competente : licet enim Epit copus de ordinario non sit iudex competens Religio,. ii abiolute; est tamen iudex compewns illius secundum quid , id est ii dulinquat scandalo se extra C On- Uentum Tunc enim ex commissione Concilij, & dicta declaratione Cardinalium, potest Episcopus Religiosum comprehendere, de processum contra illum iser mare. Et confirmatur quia iste proce:lus fachus ab Episcopo, est factus auth ori tate Papae, ut patet eta sit a
166쪽
declaratione Cardinalium: emo iam est factus a iudi-
ce competente , S proinde iacia claudica Dit piocessius ex eo quod factus fuerit a iudiczincompetCnte , cum Papa sit iudex competens omnium Cluistianorum.
Adde quod TH inent. cap. i . non ait quod te misso sibi Religioso delinquente ab Episcopo inquirat, lumat insocinationem,uel qurd simile, sed ablolute ait, quod instante Episcopo , Praelatus regularis puniat, videlicet,ex vi solius processus formati tab Episcopo. Secundo principalitcr probatur , quia non cli res natolita ut iudex serat sententiam per processum a se non formatum. Eli imprimis exemplum in iudice saeculari, qui haereticum tibi relaxatum ab Inquisitoribus, damnat ad mortem , solo inspecto proces tu inquisitorum ab Lque serinatione noui processus,ut tenet praxis , dc refert, ac probat Pentia in dire for. Inquisit. para. 3. Prol. 36. Commem. 8s. & praeterea iudices arbitri per solam authoritatem sibi datam a compromittentibus, serunt sententiam super processu ab aliis confecto. Nam ut iudex valide serat sententiam, videntur haec requiri,ac sulficere;primo ut habeat iurisdictionem in reum. Secundo, ut reus sit citatus. Tertio, ut iudex habeat certam, ac iuridi in informationem unde possit moueri
ad serendam sententiam Qiiς omnia in hoc casu concurrunt : Nain Proiiincialis i ste habet iurisdictionem ordinariam sup r i sto Religioso, ut patet, cum sit V rus illius Praelatus. Secundo , Religiosus ille iam fuit Citatus a iudice competex te, & auditus, videlicet ab Episcopo, qui ut dixi num. i. erat iudex competens ad hoc:ex Tridentino. Tertio , Praelatus ille Prouincialis habet informationem iuridicam, per quam animum firmet ad veritatem discernendam, qui est proces Hisiuridicus factus ab Epilcopo: ergo poterit illum dam-
167쪽
nare. Credo tamen quod Prouincialis tenetur illum denuo citare,& audire , ut pro se possit nouam defensionem adducere , antequam denuo condemnetur.
De visi tione generali. Et an testes in ipsa denuntiantes , sint posea ratificandi pro puniendo
aliqao particular . IN quodam Conuentu Religiosorum commissum
est delictum graue per duos saeculares nocte ingressos. Fuit etiam praesumptio,quod duo Religiosi suerint complices, vel coadiutores delicii. Praelatus seeit inquisitionem generalem de delinquentibus, nihil inquirendo de dictis Religiosis,imo nec nominando se culares. Ex hac inquisitione sic facta per multos testes . denunciantes constitit duos iaculares commisisse illud delictum ; & quod duo Religiosi fuerint fautores, vel consultores in eodem delicto. Et de Lecularibus existebat fama,non de Religiosis. Quaeritur, an possit Praelatus stante hoc solo processu, propter illos testes in illa generali inquisitione receptos, absque nouo processu citare illos Religiosos dista malos, illisque exhibere capitula, siue articulos culparum , illosque sic auditos punire, absque eo quod testes priores ratificentur, vel alii denuo testes assumantur. Quae quaestio quotidiana est , & valde necessaria, & quae multos iam torsit. An videlicet testes in visitatione generali de nunciantes contra aliqud m, sint iterum vocandi, & ratificandi,antequam per illo-
168쪽
ni dic a condemnetur ille, de quo denunciarunt. I Et quoniam res quotidiana est, & tam necestariat Praelatis, antequam ad dubium primo positum respondcatia , resero hac de re dictum sapientisiimi Nauarri, qui in to Ino 3 sisorum operum in Rubr.άe iudic. m. 7 9. ait imprimis multos peccare in praxi Inquisitionis generalis: Sc inde usque ad ni m. 9 I. ponit aliqua aduertenda pro bene instituenda visitatione generali; quae quia valde conducunt ad intentum, & sunt dicta a tanto viro libuit hic sum mari e referre. et Secundo ergo dicit. Inquisitionem generalem no a
seri ad damnandum,necad decidendum, sed solum ad inueniendum, & praeparandum, adeo quod per testes acceptos in illa nemo potest damnari, etiam postea in inquisitione, nisi repetantur;& citat pro hoc dicto
Baldum,& Aretimun,per quod dictum ex mente Nauarri latis constat, testes in generali visitatione recertos contra aliquem Religiosuin si damnandus sit este postea ratificandos Hoc asserit Nauarrus mim. 83.
6. Secundum dictam Nauarri, est quod Prauatus in inquisitione generali non potest interrogare de aliquo Religioso in particulari,nis de illo sit infamia, vel
rudicia per quae sit infamatus, quae est communis Opinio. Id citat sanctum Thomam, O viaana glosis iuris,dc
A ideo ait, more. 88. quod deberet Praelatus invisitat Ono generali Monasterij prius protestari nolle se ab illis scire occulta, sed notoria, & famhsa, vel diffamata in sic ait se fuisse protestatum in visitatione duorum Moiiasteriorum, quae ipse visitauit ex commissione sibi facta. a. Tertium dictum Nauarri m-.9 t . est, quod Inq,siturus specialiter virtute infami ,vel alicuius ei equi- pollentis,
169쪽
pollentis , debet imprimis super infamia testes suscipere,inquirendo scilicet an vere sit infamatus & probata infamia , tunc poterit inquirere specialiter de illo tro quo citat multo S t, quod adeo verum esse ait , ut ibidem dicat, non elle credendum iudici asserent prς--cessiile infamiam, sibique de illa constitisse nisi ex processu id appareat .Et citat Fulgos . SI Decium , de ait colligi ex cap. quoniam contra.de probat.1 Quartum dictum Nauarri eodem mm.3. snto, est non este credendum Alciato ibi citato , ac dicenti,' quod contra Regulares potest inquiri non praecedente infamiaJd enim falsum esse,multis ibi probat. 6 Quinto ait Nauarrus num. 87. 3.Non obstat. Quod si testis bene, vel male,& peccans, occultum crimen denunciauerit , & crimen iam publicum factum sit, quia ex dicto illius alij iam sciunt communiter , tunc iudex tenetur punire crimen faciendo inquisitionem particularem iam enim crimen non est secretum .H csunt substantialia,a Nauarto ibi dicta circa inquisitionem generalem faciendam .Et ex mente illius,eiusque dicto primo supra relato in mim. a. constat quod testes recepti in inquisitione generali contra aliquem , sunt postea repetendi,& ratthcandRIdemque tenet Nauar-rus in citata Rubr.de iudiciis m m. 9 i. in fine, sic dicens: Testes recepti super fama ante proposita)m incia tionem non citata parte, itata ea repeti debent, ctc. Ex quo videtur responsum ad casum in principio positum:& dicendam quod non possit Praelatus hos Religiosos punire ex viduorum illorum testium in generali inqui sitione receptorum, sed quod debet illos iterum repetere,& ratificare. Et quidem quoad seculares , & Ec- clesiasticos cum quibus seruatur solemnitas iuris , sic omnino faciendum est, in quorum caulis iuris solem
170쪽
nitas seruanda est. Sic enim disponit ius in cap. λο-mam frequenter de litis constet. Vbi dicitur quod: Lμre non comesata testes non recipiant νr. At per solam generalem inquisitionem lis non est contestata, quia nodum reus citatus est, & testes iam sunt recepti in inquisitione generali contra illum. Tota dubitatio est, virum in Religiosis, quorum causae per priuilegium resoluuntur de plano , & summarie non seruatis apicibus iuris, seruanda sit eadem ratificatio testium receptorum in inquisitione generali 3 Huiusque responsio pendet clarius ex puncto alio, videlicet an ista ratificatio testium receptorum . in generali inquisitione pertineat ad apices iuris tantum, an ad illius substantiarn. Ego calum resoluendo dico , quod ista ratificatio testium pertinet tantum ad apices iuris: ac proinde non obligare in Religionibus quae eximuntur ab apicibus iuris per sua priuilegia: ac proinde si Praelati regulares puniant conuictum per testes antea receptos in generali inquisitione absque illorum postea ratificatione, non erunt accusandi: Echinc respondetur ad quaesitum politum in principio huius casus vigesimi. Quod ergo ista ratificatio testium non sit de substantia iuris, sed pertineat ad apice S, tenet edi presse Pater Iozophus a S. Maria in suo tribunali Religiosorum tract. . cap. io .a fol. 3OT. licet consulat, .F. I i. quod in negotio grauissimo Praelatus regul is etiam ratificet huiusta odi testes: citat ibi pro se Rourig.lom. a. q. quot I 9. arto.qui Rodrig citat Inno Q. & Baldum. Inclinat ad hoc Paulinus Bertus in sua praxi crictainali,m. 8. cap. 1. de forma Inquisitionisfil. io. col. a sine.Vbi ait, quod ex iudiciis repertis in inquisiitione generali potest Praelatus i cedere contra culpatum, nullo alio processu formato, iuxta stylumi seruatum