장음표시 사용
171쪽
seruatum hac nostra tempestate. Hoc idem satis clare innuit Autor Reperto 1 Inquisitoram , vir dochisii
collegit hic Author ex Panorm . qui super cap. vi petitionem de EAccusa. sic ait a Nota ex textu , quoa si in in- qiiisitione generali aliquis reperitur culpabilis, potest contra eum procedi ad impositionem poena ex idis probationibuου in inquistione generali recepsis , nec est opus ut de nouo illa probationes sterialiter recipiamur ,sed satis est ilium nominatum citare,ut veniat ad opponendum , se. Quo nihil
clarius dici potuit ad intentum. Et subdit statim se hoc
intelligere quando inquisitio erat formata contra certum genus personarum, nam tunc inquisitio videtur formata contra quemlibet. Secundo videtur hoc probari ex glossa ad citatu cap. Ad petitionem de accusat. ubi glossa in ver. Non servatum. Ait citatum ordinem iuris circa inquisitiones faciendas traditum in illo capite, este verum circa 1aeculares, secus circa regulares in quibus non usquequaque seruatur. Et citat cap. qualiter,ct quando de accusat. In quo traditur forma seruanda in inquisitione generali, & de audiendo reo, de exceptionibus opponendis, &c. Et in fine capitis addit
papa sic. Hunc tamen ordinem circa regularespcrsonas non
credimus usqueqiutix seruandum,ctc.Tertio probatur ratione, quia non videtur de substantia iuris, ut idem testis, qui prius deposuit in generali inquisitione , nunc secundo denuo interrogetur, & ratificetur. Iam enim in inquisitione generali deposuit ut verus testis. Nam fuit vocatus a Iudice potente vocate: fuit exhibitum iuramentum coram Notario, & Iudice, quae sola videntur requiri ad lubstantiam testis: Testificari enim ante, vel post contestationem litis, videtur si dum ad apices pertinere. Quod confirmo claro exemplo ex
172쪽
iure: nam ius canonicum, Jc ciuile pasmaa permittunt recipi testes ad futuram rei memoriam, quando videlicet timetur quod testes possint mori, & lis nondum est carpta, nec contestata S tamen testes sic recepti v iginti ann 3s ante litem contestatam valent postea, si Iudicis authoritate recipiantur:habetur expreste in capite Ouonii amsequenter ut lite non contestata. Quod latis probat non e sic contra substantiam iuris testes recipere contra reum antequam citetur. Ultimo probatur ex eo quod tenet Rodrig. 2 .l'm.ptae .cr. I 2. art. 6. Scrom. q. n. q. I .3 8. Con l. 4. 5c in ordine iudiciario. cap. 7.
Ubi ait primum denunciatorem este testem,& cum altero teste facere plenam probationem. Et in casu propositio de quo agimus, fuerunt multi denunciatores j non in forma Euangelica secreta, qtice requirit prius correctionem fraternam secretam;sed fuerunt denunciatores in forma iuridica,vocati, iurati, &c. & ab habente iurisdictionem ad vocandrina , du huamentum exhibitum circa crimen particulare, quod erat publicum fuit se commissuria.
8 Haec dicta iusticiant pro liberando Pra lato regulari, qui testes receptos in vilitatione generali non rati tisauei it. Quibus non obstantibus, ego consulereris Pra latos regulares, vi ci quidem hodie, vel temporum malitia, vel culpatorum subterfugia, vel Praelatorum nimietas iam sere apices iuris in Religiones inuexit, curent Pranari in vilicatione cenerali obseruare illa quinque monita Nauarri, polita in principio huius casus. Quod clarios de securius facient seruando regulam traditam ab eodem Nauarro, lik s. Constitionivn
dam cite duplicem vilitationem, primam generalem,
173쪽
de nullo specialiter inquirendo.Secundan, specialem, quando videlicet rcsultante infamia, vel probatione contra aliquem in particulari, fit nouus processus contra illum, citato eodem, & repetitis testibus antiquis, ela aliis testibus, quia denunciatoribus visitationis generalis sunt iudicati.
De uno Conuentu recusante, ne Prouincials visitareti quando acienda erat quadam elimo. IN uno Conuentu Monialiuiri ternpore quo Prouincialis exossicio tenebatur vilitau Conuentum, &facere electionem Abbatistae, vel ossicialium, quaeda
Monialcs voluerunt recusare Prouincialem, ut suspectum,ne visitaret, neque electioni assilieret. Quaeritur an potuerint illum impedire ne visitaret ex officio, d
electioni praesidereti & idem potest quaeri de Con-Hentu Fratrum, an possi recusare Prouincialem ne illum visitetZI Antequam respondeam, suppono primo , teneri Prouincialem singulis annis visitare Conuentus Monialium sibi subditarum ; ut habetur exprelle in Clementina e vitendentes.de statu iam ch. ubi Papa clare Cxprimit,singulis annis, Ioniales. Concordat Trid. ses. 7.de refo .cap. 8.a Suppono secundum, esse consuetudinem Prouincialium in electione Abbatillarum, vel sinsilium Piae latorum,ei Gena,vel partibus opponentibus optionem
174쪽
dare,ut designent, quos Religiosos sibi velint adduci in testes scrutatores electionis , & ab illis designatos adducunt, quod est conionum iuri canonico in capite Quia propter. de eleel. Et sic obseruat praxis in capitulis Fratrum : ubi assistentes scrutinii per vota particula rium eliguntur. Quo supposito sit prima conclusio. Prima conclusio. 3 Ion possunt Moniales,nec Fratres unius Con.
uentus recusare Prouincialem, eumque impedire quantumcumque suspeel tis sit ne visitet ex officio suum Conuentum visitatione generali,& ordinaria. Ultra probationes huius conclusionis mox adducendas, illam probo imprimis decreto Apostolico S. D. N. Pauli V. posito a BalboEa in sus renustionibuου ad Tridemin Muperst .a . cap. I O .de reforan.num. Α . Quod decretum praedictus Summus Ponti sex anno I 6 Ioistrant misit ad Episcopum Portucalensem nostri Regni Portugalliae : Tenor sic habet. Vincnabilis frater, salutem,m. spostolicam benedictionem. Fraternitatis tuae nomine nobis nuper expositum fuit, quod visitationes quae in tua dioeces in vim decretorum Comciiii Tridentini,ct alias legitime sunt, impediantur, eo Pia visitati Praelatum , seu alium legitime vijitantem sustecum adegant,in magnum diuini cultu, praesertim, ct fabrica Ecclesiarum praeiudicium. siluamobrem nos huiusmodi abi sim rodere volentes, sit plicationibus si per hoc itio nomine humialiter porrectis inclinati, de consito venerabilium Fratracm
serorum sacra Rom. Eccles sardinaliam, scri foncili,
Tridentini interpretum, Apostolica authoritate declaramin, Episcopum, vel alium c i id legitime competit, visit mcm non posse vii seis ectum recusari.Non obdit intibus consis retio
175쪽
1sibus, ct ordinationibus AposZOl. caeterisipse contrarium facientibus quibUcumque Datum Romae,ctc.
4 circa hoc decretum p imo aduerto, quod licet sit
cominissum ad unum tantum Episcopum particularem , habet tamen vim in tota Ecclesia, ut per illud Causae resoluantur ubique in Ecclesia: Est enim epist la decretalis Papae , sic enim totus liber Decretalium, Jc sextus compilati sunt ex Epistolis missis ad Episcopos, & personas particulares , & hodie vim habent in tota Ecclesia,eo quod sint responsa, rescripta, & resolutiones Summorum Pontificum pro Ecclesiae instructione. Et hoc ipsum , quod haec rescripta particularia Pontis cum habeant vim legis in tota Ecclesia, tenet expresse Sylvester vero. Rescriptum. quaesi. q. Secundo noto in hoc decreto Papam , non solum id concessiste pro Episcopis visitantibus suas dioeces es, sed etiam pro Praelatis regularibus vis tantibus suas prouincias.Constat clare ex illis verbis Decreti. Episcopum,vel alii m cui id legitime competit. Quibus verbis clare id concedit, &Episcopo,& cuiuis alteri legitime visitanti; qualis est Prie latus regularis, liti ex Clementinas ra citata,attendentes, te itime visitat singulis annis,& tenetur vis tare suos subditos ex mandato Concit. Trident. sest. 2 s. cap. I. de 'Regulari prope finem. Et quamuis ex citatis verbis praediisti Decreti id non colligeretur tam clare scut diximus: adhuc stando solum in doctrina, & regulis iuris,dicendum est illud Decretum Pauli V. prohibens recusari Episcopum in visitatione ordinaria, sine ulla extorsione, extendendum este etiam ad Praelatos regulares, ne possint recusari in sua visitatione ordinaria.Probo clare, quia de aequi pollentibus idem est iudicium .l.sin f .mandat.& cap. se quando. de rescrip. 6c Praeterea ubi est eadem ratio est etiam eadem iuris di
176쪽
spositio,cap. una de electat. 2. At Episcopus, & Prouincialis aequipollent in iurisdictione, ut mox dicam; praeterea cadem est omnino ratio in visitationc Episcopi,& Prouincialis, ut patet : ergo in Vtroque erit eadem iuris dispositio,ita ut quod Papa decreuerit circa visitationem Episcopi non rccusandam, idem quoque iudicandum sit de prouincialis in visitando recusati ne. Quod autem eadem sit ratio in Prouinciali, atque in Episcopo, constat ei communi Doctorum sententia,dicentium , quod Prouincialis habet in suos subditos iurisdictionem quasi Episcopalem,ut inter alios teneriac probat Rodsig. uuit.ad Iumm.t n. q. yb. PI q-ladΟS,cap. IC . Concl. 7. citans unam glosiam,& Cardi- nalem, SI Abbatem. 3 Vt autem appareat quanta cum ratione D. Paulus
V. illud decreuerit,ut in visitatione generali non possiit Episcopus recusari nec proinde prouincialis)ostero has duas rationes pro illo decreto pontificio. Prima est. Nam Episcopus , vel Prauatus in visitatione generali
concernente bonum commune, non inquirunt, nec
possunt inquirere de culpis alicuius in particulari: citque illa visitatio in genere tendat ad bonum commune Conuentus, non potest subditus particularis impcdire bonum commune Conuentus. Si vero dicas ex illa visitatione generali posse resultare culpas contra Praelatum Conuentus,vel alias graues patres, quorum intersit Prouincialem suspectum non visitare. Respo ideo hoc non sum cere ad illum recusandum uino ut ait Nauarr. Iin s aeon sit.tis. egeneralis neminem in Amat, SI per testes in illa receptos nemo potest condemnari: sed debet seri particularis processus a Visitatore ex repertis in visitati egenerali contra in illa culpatum ; & in hoc secundo Procella
177쪽
processii speciali, citato illo culpato in generali inqui-
titione poterit recusationes ponere contra Prouincialem. Secunda ratio illius decreti Papalis est : nam cum Praelati de ordinario ratione officii incurrant odium subditorum,eo quod reprehendunt, puniunt, appetitibus resistunt,&c.Nascuntur multi aemuli,& non bene
assecti ad illum in Episcopatu,vel prouincia: SI proinde multi ex iis taedio assecti ad Praelatum', poticiat in
quovis oppido,vel Conuentu recusare Episcopum, vel Praelatum visitare volentem, etiam ad libitum: eu ita impediretur bonum commune visitationis, & Ecclesiae, ut ait Papa incitato decreto. Colligitur haec secunda ratio ex Cap. qualiter, T quando. de accusat. ubi ait Papa, quod non facile admittatur accus ilio Praelatorum.
Et causam assignans Pontifex ait : P am Praetiti sunt qVasi signum positi ad sagittam, Er multorum odia inma L. Sed hoc sicut dixi, non impedit quominuς in visitatione, seu inquisitione particulari facta a Praelatis , possit illos lubditus recus ire cum caula, & seruata se ma iuri S. Secundι conclusito. 6 Ec possunt particulares praetendentes valide I recusare Prouincialem quin assistat clectioni Praelatae, vel aliarum ossicialium , si ipse Prouincialis
adducat duos testes oblatos a praetendentibus, vel ad beneplacitum praetendentium adductos, ut assistante lectioni tanquam scrutatores , & defensores iustitiae recusare volentium. Primam partem huius concluso aris probo primo, & etiam probntur tota conclusio se- cpientibus multis rationibus. Nam cessante causa cel-Lat enectus,ut dicitur in cap. cum cessante. de appellat. dc
178쪽
est idem quod alibi tradunt Doctores, videlicet quod cestante fine legis cessat lex. At finis,& causa,ob quam
iura concedunt posse iudicem recusari, est, quia ipse solux postea daturus sententiam, ex passione, & odio poterit nocere recusanti ; & haec ratio , 8c causa cesIat omnino in Prouinciali, etiam alias suspecto, quando agitur de illius assistentia in electione Praelatae . nam ille ibi nullam laturus est sententiam, ut patet: sed solum debet suffragia per Arithmeticam rerensere, repromulgare;&ad hoc habet duos associatos pro parte contraria, in quorum praesentia est impossibile moraliter suffragia defraudare: Ergo in totum cessat causa suspicionis, quae sibi possit opponi. Et magis declaratur , quia quando recusatur iudex laturus sententiam in causa,est quia ille debet recipere testes, debet solus
. considerare dicta testium , & merida causae: quae omnia cellant in sola, ac nuda assistentia electionis , ubi nihil horum concurrit, dc habet occultatos testes
Secunda ratio deducitur ex cap. Cum 'eciali.de appel- ubi Papa iubet, quod si pars aliqua recusauerit Iudicem ordinarium assianatis causis recusationis , tunc pars recusans,& recusata eligant arbitros, qui iudicent causis recusationis, cum caeteris ibidem. Ex quo loco colligo, permittere ius ut iudex reculatus eligat Arbitrum Vnum , qui iudicet cum alio arbitro reculantis
causam ipsius iudicis reculati. Si ergo ius permittit ut Praelatus eligat unum Arbitrum , qui iudicet causamiuar recusationis: a fortiori permittet, quod Praelatus recusatus offerat duos Arbitros scrutatores parti rectIsanti, qui assistat pro illa in electione,& faciant ratioCinium iuifragiorum. Et cum ego essem Prouincialis oblato mihi hoc eodem casu , in quodam Conuentu
179쪽
Monialium me recusare tentante in electione Abbati sis , consului virum satis doctum in iure canonico qui hodie vivit in grauissimo tribunali Ecclesiastico huius Regni, qui mihi dixit hoc ipsum; videlicet non potuisse Conuentum me valide recusare,si ego illio Lferrem,ut eligerent Arbitros sibi propitios, qui me in electione associarent:& ita factum est. Tertio,id confirmo ex dicto Panor.cap. Aper quast. de ossis. 9 potest.iudicAel . ubi postquam dixit cum comuni , quod iudex merus executor non potest recusa- Ii,iuxta cap. 2 oui . de appellat. Ait quod si tali eucecutori committatur ut testes examinet, vel iudicet expensas litis, poterit recusari; nani in scribendo, & callide testes examinando poterit grauare partem, vel etiam in arbitrandis expensis. Si vero sit merus executor ab eo non potest appellari, nec recusari quia non potest notorie laedere partem quin notorie constet. Quae omnia pulchre aptantur nostro casui argumento a contrario sensu Nam Prelatus assistens electioni tanquam praeses, non examinat testes , ut patet,cum suis agantes,& volantes non sint testes Item, ibidem non iudicat aliquid ex suo arbitrio Item habens ibi duos testes contra se ut ita dicam) & procuratores partis laeta, vel recusantis,non potest laedere quin notorie constet: Ergo non potest recusari, neque ab eo appellari. Quod adhuc potest confirmari ex illa historia Daniel. r s. ubi illi duo senes,etiam mali iudices,ausi sunt tantum
facinus intentare contra Suga nam castam quia nemo illos videbat,dicentes, rimo nos videt. Quasi a contra
rio , si scirent eos ab aliquo videti, tale non intentassent, quantumcumque mali. Si ergo praeses electionis liabeat duos testes assidentes pro parte recusante Pro Curatores , quomodo poterit laedere & aliquid contra
180쪽
electionis iustitiam intentare 7 Quod spectat ad secundam partem conclusionis quod scilicet nou possit reculari Prouincialis, quando in visitatione Conuentus Montalium non sit electio Abbatisse, sed solum fit electio caeterarum officialium ut ianitricis, & similium, quod inquam neque in hoc possit recusari Prouincialis , patet clarius ex supradictis,& mox dicendis. Nam imprimis non potest recusari ne visitet, propter clare,dc esticaciter dicta in prima conclusione: Nec potest recusari quin eligat ossi. ciales praedictas, maxime si adhibeat duos illos testes ad petitionem partis recusantis : si enim id potest in electione Abbatisse, quod est maius ,& in qua concurrit forma electionis canonicae per schedulas obsignatas; multo melius poterit ii facere in el ectione harum officialium,quae non est canonica, nec fit per schedulas secre assed ore tenus coram uno Notario, & duobus testibus, ut solet fieri in Minialium Monasteriis subditarum ordini Minorum. Adductis enim duobus testibus ad petitionem partis querelantis, cellabit omnis sus icio damni inserendi,&tota ratio recusandi, si-Cut probatum est circa electionem Abbatis Le. Quod ad hac potest confirmari ex cap. indemnitatibus de elect. in s. ubi praescribitur formi eligendi Prae latam Mo- italium, Sc datur licentia recusandi, & app ellandi ab illa. Et tamen ibi ut constat, solum sermo est de electione Praelatae. At ostitiales Montalium , quas diximus, nec sua: Praelatae, nec fiunt a tota com munitate,
ut plurimam se i per Glas discretas , ac seniores conuentas:&proinde, timetilliis, seu multo minus poterit Praelatus recusari in visitando conuentu ex ossicio fin-
gelis annis proficiendis istis ossietalibus. Et quod ci patum cap.indomitatibus solum loquatur de elect. Ab-