장음표시 사용
311쪽
modo,videtur principaliter donasIe propter Deum,de
pro remedio suorum peccatorum:quo nihil clarius, Mefficacius dici potuit ad intentum. Donator enim in hoc casu dedit expresse,& Ecclesiae, S propter Deum, dc pro salute animae suae ut patet ex dictis num. 6. quae
tria dicta probat ibi Sylvest. ex multis legibus iuris ciuilis, quas ibi poteris videre. ia Quartum quod dicit Molina citat. di p. g. vli. est: quod licet donator in donatione dicat,quod illud quod donat Ecclesiae, si non impleatur modus,& finis ibi eupressus, amittatur res donata; si tamen Ecclesia iam habuit postessionem talis rei acquisitam, & postea per negligentiam Praelati talis Ecclesiae, modus a donato re designatus non fuit impletus , in tali casu Ecclesia
non amittit rem donatam. Et ratio est, quia illa res donata iam erat acquisita Ecclesiae : Praelatus autem,licet sua negligentia possit nocere Ecclesiae in rebus acquirendis de futuro , non tamen potest illi nocere in rebus iam acquisitis, ut tenet glossa communiter recepta in cap.vit. I 6. & ait Molina esse opinionem communem. At in hoc casu constat, quod iste Conuentus iam per aliquod tempus acquisierat possessionem horti ac domorum : nam hactenus hodie porta apparet clausa, per quam e Conuentu fratres intrabat, fic exibant ad dictum hortui S domos donatas: ergo quamuis per negligentiam Praelatorum ibi valetudinarium factum non fuerit, non debuit Conuentus spoliari re donata Ecclesiae,quam iam possederat; m xime cum donatio non dicat, quod fratres priuentur horto,& domibus non facto valetudinario. Et pro hoc etiam seruit priuilegium Ioan. XXII. concessum se . tribus montis Oliveti, quod citabimus infra num. II. P r quod. concedit, quod res Conventuum male alie
312쪽
natae possint repeti per restitutionem in integrum. ι 13 Adhuc cum Molina volo coniungere dictumaoctissimi Patris Lessi qui lib. a.de iust.cap. I S. dubitalia I 6. n.m. I 27. ait, quod licet in donatione finis secui darius non impleatur, si tamen subest finis principalis ob quem donatio est facta, non est irrita donatio, nisi
ex circunstantiis constet aliam fui sie mentem donato Tis.Et nos iam supra ostendimus ex dictis num. 6.finemi principalem istius donatoris fuisse amorem Dei,& 1alutem animae : valetudinarium vero fuisse 1ecunda-xium finem , seu modum : nec ex .circunstantiis vlligcolligi, fuisse mentem donatoris rem donatam auferri a fratribus modo illo non impleto. Tunc subdit Lessius hoc exemplum , dicens ; ut si des monasterio centum aureos sub aliquo onere,est valida donatio, etiasvmonasterium onus non praestiterit; quia non censetunille principalis finis donationis, sed salus animae, ob quam monasterio videtur absolute donatum, etsi cum onere: imo nec reuocari potest, nisi id additum sit hadonatione, vel aliunde constet illam suille mentemcionatoris.Hactenus ille. Idem tenet Ioannes Meclinae Cod.de re inquis. a .dc dicit Lessus colligi ex cap. rum.de eondit.appogitis.Et per hec manet conclusio probatissima ex rationibus , de auctoritate Doctoruin
I Vltimo adduco unum tantum exemplum ex iurai Canonico potitum a glosin in cap. Non potest. depraebemor dignit.in 6. ubi glossa in veri Retinere, ponit hunc casum. Dispensavit Papa cum quodam Clerico,ut haberet duo benescia, Fc in concestione Papae diceba tur D-1ηodo in beneficio, in quo non rodra, faciat cano
nice d fruire id est per Cleticum a se substituuim.2Quaerit glolla, si Clericus dispensatus, non possitit sub- . T 4
313쪽
stitutum in illo beneficio, in quo non resciet, an ams serit beneficium ob non impletam conditionem ξ Respondet glossa quod non amisit beneficium, & citat Innocentium, Honiensem , Guillel.& Compo stellanum:& in margine glossae citatur Ioann. Andr. pro eadem opinione . Caulam assignat glosia, quia illic verbia ira, Dummodo, licet de ordinario arquipolleat verbo, Si, M significet conditionem, hic in materia fauorabili non significat conditionem , sed significat admonitio nem, ut faciat, vel comminationem tantum. Et citatibi unum textum ciuilem, & alium iuris canonici. Quae ambo quadrant optime casui nCstro,in quo, imprimis materia donationis fuit fauorabilis,& satis pia. . Et praeterea donator non apposuit donationi particula m. modo.
IF Quintino adhuc pro confirmatione praedictorum facit quod dictus donator in praedicta donatione iubet vi tui successores singulis annis soluant Conventui Certam mensuram, vel pondus saccari pro infirmis eiusdem valetudinarij fbricandi, & praedictum saccarum, hodieque soluitur praedicto Conuentui: cum tamen saccarum relictum esset accestbrium primae donationi domorum pro valetudinario, & tamen iudex destruxit principale non destructo accessorio.Et hodie solutio illius saccari pro valetudinario non facto,Videtur protestari, quod non fuit obligatio fabricandi valetudinarij, sub poena amissionis rei donatanalias amissa re donata, amitterctur accessiorium solutionis sac
314쪽
Duae dubitationes resultantes ex siupraposti
casus resolutione. ac Vpposito, quod in conscientia praedicta dona D tio, seu res donata non fuerit anrassa, & proindoesententia lata contra Conuentum fuerit nulla , seu iniusta, & Conuentus non appellauit, & haeredes donatoris sexaginta quinque ab hinc annis possident prae dictum hortum,ac domos; quaeri potest, an pmdictus Conuentus possit hodie post tot annos petere restitutionem rei, quae transuit in rem iudicatam 3 Et imprimis , quod hodie non possit ista Religio repetere pra dictum hortum, ac domos, licet habeat priuilegium, quod contra ipsam non praescribatur nisi spatio cen- 'tum annorum de quo statim dicetur qui centum anni nondum praeterierint ; probari videtur clare ex capit Dbona. de sentent. ct re ludis. Vbi Papa decernit valere sententiam latam contra priuilegium ostensum , vel non ostensum,si ab ea non fuit appellatum, vel supplicatum : sed ab hac sententia non fuit appellatum, ut dicitur: ergo quantumcumque Religio habeat priuilegium , non poterit hodie petere , ut sententia retractetur. Secundo probatur ex capitu. inter monasterium. proxime antecedente, eodem tit. Ubi Papa dicit, quod non debent lites instaurari propter nouianstrumenta,& quod sibi imputent illa non ostenderites. IT His non obstantibus, credo posIe ptaedictum Conuentum hodie post dictos annos petere restitutio nem,& retractationem praedictae scntentiae.Ante probationem suppono primo,istum Conuentum esse Ordinis Minorum , qui gaudent sequentibus priuilegiis. Primum est concessum ab Eugenio IV. patribus D. Pauli extra muros Romae,per quod illi S conceditur ne T
315쪽
contra glos,vel bona ipsorum possit ptiescribi,nisi per
spatium centum annorum : citat Rodrig. tom. 3. qq.re
gul. qitast. 33. art. a. Secundum priuilegium est, quod concessi Ioannes XXΙΙ. Congregationi montis Oliveti,de quo Rodrig.eod.lom. 3 .quo. 36.art. 2. dicens CG
se positum in eompendio Cisterciensium, per quod Papa illis Religiosis concessat: Puod si qua Leso in bonis,
ct usibus monasteriorum ordinis, per quamuis inius ιίmquastat ingrudus, habitus, seu conditionis Ecclesiastica, seuscularis,mundanae vel regularispers metiamsi culpa aro. Nachorrim, vel γγ Hatorumfacta fuerit, ipso iure rescinditur,neque opus est aliqurim in inteirum restitutionem a quoquam DPereo impetrarer Ur hoc ius trahitur ad praeterita nondum decisio,pr sentia,ctfutura. HactenuS Papa. TCr- tium priuilegium est, quod bona omnia mobilia , Miminobilia, mus Conuentus,ornamenta, libri, dc similia existentia in Conuentibus fratrum Minorum, sunt immediate bona sedis Apostolicae, & Papae iurisdictioni , ac postessioni subiecta, ut patet expresse ex cap.ἴxiit.ue vero signi ic.in s. g. Ad haec cum Datres. Et constat ex Compendio Mendicantium, r. Bona. f. 9. Osq. Ne lue obstat quod Ioannes XXII abiecerit ali QUO tempore a Sede Apostolica dominium immediatum supra bona Conventuum s atrum Minorum nam ΝPost ipsum Ioannem XXII. Alexander VI. in eoden Compendio, r. sona. g. '. confirmauit quod decretu sCrat citato cap . Exiit.& realsumpsit sub immediato dominio Sedis Apostolicae omnia bona fratrum Mino-1um,dicens , illa ad dominium Sedis Apostolicae pertinere. Quin δί ipse Ioannes XXII. ante mortem, di chiim suum retractauit,ut testatur Collector compen- dij ad citat.*.9 Sunt itaque omnia bona Conventuum
fratrum Minorum iplius Sedis Apostolicae, illique
316쪽
quoad dominium immediate subiecta. 38 Quo posito probo , nonobstante lata sententia
contra Conuentum , dc post tot annos, habere Con- irentum restitutionem: probo primo, quia quoad prς- scriptionem, non fluxerunt centum anni, Vt patet, Sciuxta primum priuilegium Eugenij IV. citatum num,
II .necessarium est spatium centum annorum, Ut con
tra piaedictum Conuentum praescribatur.Et quod non obstet lata rententia, colligitur clare ex capitulo cum venissent. de in integrum restitutione. ubi Papa iussit restitutionem fieti Ecclesiae laesae propter negligentiam procuratoris, qui non allegauit, monasterium illud Per priuilegium pertinere ad ius, & proprietatem Sedis Apostolicae. At per tertium priuilegium proxime citatum, Conuentus iste pertinet quoad sua bona immediate ad proprietatem , δc dominium Sedis Apostolicae: ergo habebit restitutionem, non obstante lata sententia.S undo idem probatur ex cap , Auditis.proxime sequenti eod.tit.ubi dicitur, quod si Ecclesia laesa defecit in probationibus , potest petere restitutionem
in Integrum , non obstante termino iuris exclusuo Idem habetur etiam ex toto sere illo titulo dem integrum restitutione.maxime cap .ex litteris. cap. oram Re
licis. Et denique ex capitulo ibi ultimo, ubi Papa dicit, quod propter nouas defensiones potest Ecclesiae Iarsae
concedi beneficium restitutionis : quod autem monasterium , seu Ecclesia gaudeat priuilegio Minoris adpetendum beneficium restitutionis , habetur expresse in citato capitulo e luditu. de in integrum restitaei. paulo ante finem. 2 9 Ad primum argumentum in oppositum adductum ex capsiboria. dicendum est, quod licet ibi Papa dicat valere sententiam datam cotra priuilegium non
317쪽
Ostensum, tamen cuin hoc stat, quod poterit habere remedium per restitutionem in integrum, sicut ibi dicit glossa parua in margine, citans Gose. & unum textum iuris ciuilis,& alium iuris canonici. Quamuis ergo iste Conuentus per priuilegium non haberet restitutionem, habet tamen illam per tot citata capita ex titulo De restitutione in integrum. quo beneficio restitutionis gaudet monasterium, ut supra diximus. Ad se-Cundum ex cap. ter monasterit . dicendum similitei; quod licet non posset Conuentus litem mouere ob noua instrumenta priuilegiorum, adhuc posset litem' mouere ob hesonem claram datam petendo restitu tionem in integrum per tot capitula citata: & quando liaec non sufficerent,facile esset impetrare nouum Rescripuim Papae ad litem mouendam,allegando claram talionem illatam bonis Conuentus, quae sunt imme
diate subiecta ipsi Sedi Apostolicae, ut iam superius di
De Atatione cuiusdam Prouincialis, quem Praeses noluit conomare.
IN quadam Religione congregato capitulo Prouin
ciali pro eligendo Prouinciali,antequam inciperent tractare de electione, praeses capituli, iuxta legem dictae Religionis,separauit,& allii psit tres scrutatores. illoique iuramento exhibito obligauit, ut seruarent fidelitatem in votis numerandis, ac distribuendis, & ut seruarent secretum. Ingresti electionem, in primis . scrutinio,
318쪽
scrutinio, fuit electus quidam pater per maiorem partem capituli, cum suffragiis sussicientibus , ut posset confirmari. Praeses capituli noluit publicare scrutiniu, nec electum confirmare, ductus respectu , quem ille solus nouit. Imo dixit sine publicatione scrutinii, ut procederent ad secundum scrutinium. Facto secundo scrutinio data sunt sustragia alteri differenti a primo, de quo non constat quis fuerit, & an suffragia sufficie-tia habuerit. Denique praecepit praeses ut ad tertium scrutinium procederetur, quo facto suffragata est maior pars capituli alteri Religioso diuerso a primo, &istu in ultimo electum confirmauit praeses:& est hodie
in possessione officii Ille pater, qui primo fuerat vere
electus, rem secreto cognoscens, statim appellauit ab
electione,& gravamine sibi facto: & obtento recursu a superiore qui poterat appellationem acceptare, &dare licentiam ad prosequendam litem ; mouit litem super iure quod habebat ad primam electionem : MCrat res possita in tela iudicij, quando mihi proposita sunt dubia sequentia.
Primum,an illi tres patres, qui fuerunt scrutatores, s fuerint vocati ad dandum testimonium iuridice,pos. sint iurare veritatem rei, sicut gesta fuit, non obstante quod prius iurauerint seruaturos se esse secretum.
Secundum. An dictus praeses capituli posthi secun- . dum iura tacere suffragia primi, & secundi scrutinii, non publicando ipsum scrutinium, in quo primus sal .
Tertium,an pater electus in primo scrutinio, & exclusus, Iiodie ius habeat ad prosequendam suam electionem,& petendam confirmationem ossicij ad quod ius acquisierat per primam electionem. Quartum in ultima electio,& confirmatio Prouincialis
319쪽
eialis hodie possidentis suit valida excluso primo vere electo. Quintum, si non obstante possessione ultimo ei cti, eiusque confirmatione, possit amoueri ab officio,& debeat confirmari primus vere electus. Casus est valde dissicilis, ut vides, maxime post possessionem adeptam. Pro tenuitate tame ingenii me dicam quod sentio. Si vero dicta a me pro isto casu non inseruierint, poterunt prodesse ad alios similes casus electionum,quotidie in Religionibus contingentes.
i Α D primum igitur quassitum absque dubio
Iri dicendum est quod si tres illi scrutatores producti fuerint in testes,ut deponant de re gesta,poniunt, ac debent iurare absque periurio quot suffragia data fuerint illi patri excluso in primo scrutinio: Imo si necessarium fuerit,debent exprimere qualitates illorum , qui suffragati sunt; si ita necessimum fuerit ad bonum,& iustitiam supplicantis exclusi , ut quia conueniat sciri, an pro illo pars sanior fuerit sust agata. . Probo primo ex capit. n dilectus de electione , ubi P Pa circa querelam tibi factam de quodam Archidiacono electo in Episcopum , dicentibus electoribus senescire quinam illi suffragia sussicientia dederint ad Episcopatum , iussit ut tres is utatores scrutinij producantur in testes: & quod, si omnes tres, vel saltem duo iurailent eleetiim habui si e sufkagia sussicientia , maneret confirmatus in Episcopatu. Vnde patet posse ac teneri scrutatores iurare de numero suffragantium pro quo suffragia data fuerint, idque non obstante secreto: ia enim in illo capite seruabatur forma capitis
320쪽
capitis quia propter. de elect. in quo praecipitur ut tres scrutatores seruent secretum. Secundo probatur ex Communi Dochorum opinione dicentium, quod tur mentum de seruando secreto non obligat cum praeiu dicio Tertij. Sic tenet Sanch. i .lomo Decalog. lib. cap. 17. ad sinem,ubi citat Godost. Hostiensem , Ioannem Andr. Sylvest. Idem tenet AZor tom. I.lib. I I .ca. 8.quam c. dicens esse communem, Sc ponit aliqua exempla.
Sic etiam tenet Sa in se phori ver. IuramentΠ- mm. 23.
at constat, quod in isto iuramento, de quo agitur, seruare secretum vergit in praeiudicium 4 ert ij, videlicet illius patris primo electi,&exclusi : seruato enim ibi
secreto amittet ius ad rem, quod iam habet : ergo non tenentur ibi tres scrutatores seruare secretum: idque maxime verum est cum pro se non habeat alios testes
nisi tres illos scrutatores.Tertio, quia sic est dissilitum in capsiiciu nostris,de iure iuran. ubi Papa decernit quod
iuramentum in praeiudicium communitatis, non valet: nec opus est ut iit in pranudicium semper communitatis, sed susscit quod sit in praeiudicium alicuius
tertii particularis, sicut ait Azor citato loco . ' Regi-mld. tom. 2.hb.. I 8. num. S I. & ad hoc intentum citatur Ctiam cap. quanto de utri iurand. Quarto probo, quia hi tres scrutatores non iurarunt se tacituros circa numerum suffragantium in isto casu quando agebarur praeiudicium Tertij , imo ratio dictabat hunc casum esse cxcipiendum: quod confirmo ex forma iuramenti illis exhibita a praetide ante primum scrutinium, obligauit enim illos ad seruandam fidelitatem quoad numeranda,& distribuenda suffragi : hoc ergo ad quod faciendum illos obligauit, hoc licite iurase possisnt. Secretum enim quod proprie iurarunt se seruaturos fuit, ut iron dicerent festanus dedit votum fullano: eae hoc