장음표시 사용
361쪽
rus clericalis, illuna spontanee dimittit, debent ad hodditae conditiones concurrere: prima, quod praecedat trina monitio praelati, ne dimittat, dc .habitum cleric iem resumat, , Clericus non resumit, ut habetur cap.
contingit a. desemen. excomm. & tenent Doctores som- muniter, maxime Sylii Exconisum alio 6. mim. 6.casu 3.
Secunda est, quod in eo casa, in quo Clericus amisit priuilegium clericale ob dimissionem illius, postea si sponte sua habitum clericalem astumat, recuperat pri- uilegium clericale sine noua dispensatioue. Quae omnia licet in distimili materia sint disposita, mulcum tamen tutiant ad casum istius Novitii, qui non sponte habitum Oidinis dimisit, nec praelato monenti vir assumeret, repugnauit, imo inuitus lustinuit quando habitu Nouitii spoliatus fuit. Ultuno quod per istam dimissionem habitus inuolsitariam , Nouitius iste nori renuncia uerit iuri quod habebat ad pro sessionem, fa
3-6. ubi ait duo praecipua. Primum est, quod ille qui primo dispensationem aliquam obtinuit , &post di i-
pensationis Bullam, seu litteras lacerauit cum animo 4llis non utendi: non per hoc renunciauit valide dii- pensationi, dc hoc non obstante illa postea uti poterit, si voluerit excipit ibi materiam voti, vel iuramcnti' Secundo dicit Sanchea,quod si vir,& foemina concanguitiei inter se, obtinuerunt dispensationem ut matrimonium ad inuscem polient contrahe re, Sc postea qui uis illorum contraxerunt cum aliis non consanguineis non utentes concella dispensatione; si postea cum ana - . bo hi vidui secti sunt, voluerint inter se contrahere, poterunt id facere viendo antiqua dispensatione, quia
per matrimonium prius contractum non secerunt V.
Iidam renunciationem circi ptiuiem dispensationem
362쪽
obtentam. Quae etiam valde faciunt pro Risu istius nouitii ad probandum non renuncias te prosellioni per dimissionem habitus, maxime Inuoluntariam. s Nec videtur obstare ratio adducta in cotrartu,quia scilicet iste nouitius post annum probationis excessit spatium sex me sinio, quem terminum temporis Clemens VIII. dicitur assignasse,ut ultra illum non post et pro sessio dilatari . nam imprimis iudex potest aliquando prolongare tempus prete fiAum a lege: maxime qua-do nulla poena apponitur transgredienti praedictum
te in pus,ut tenet Bariolus i. 2 senten.3' re iudicata.teste Molina lib. 2. de primog. cap. Iq. mim. I9. dccitat Sancti. lib. 1. de matrim. dist. 24. m. II. & patet exemplo omnino simili. Nam licet cap. Ex publico. de conuersone coniugat. assignet duos menses , in quibus coiuges non obligentur consummare matrimonium,
ut in his duobus naensibus possint deliberare de iii-grella Religionis, nihilominus ille terminus duorum mentium a Papa praelixus, potest prolongari a iudice inferiori ex caula iusta,& illis tempus longi dare, ut
tradit Sancti. citata dii . a num. I a. citans multoS. E
dem ergo modo, licet Papa Clemens VIII. assignauerit totos sex menses ad dilatandam prosellionem post
annum nouitiatus expletum hoc non obstante P
latus interior ex iusta causa , & ea tam clara Epiclicia, 'qualis in hoc casu interuenit, poterat hoc spatium siex mensium prolongare, quoadusque cestet impedimet tum informationum in hoc casu deficientium, attento uod antea heri non potuerunt, S quod Nouit iu S anno integro cum dimidio laudabiliter ordini uisci ui-Mit, semper aspirans ad prosellionem. Secundo probo, quia ut dicunt Iuristae, tempus non currit ignoranti, vel tua pedito. l. i. in sinc. Ced. de annali excet D tenet
363쪽
communis, maxime Couarruvias . in regula fossessor. 3. tarte. numeri 3. & alij. At iste Nouitius erat legitime impeditus nec moraliter suum impedimentum informationum tolli poterat via humana ob distantiam regnorum,& viae maritim , difficilisque nauigationis: ergo illi sic impedito non currebat spatium sex mensium a Clement. VIII. assignatorum. Et hoc quod legitime impedito non currat tempus pr fixum a lege, habetur expresse in iure canonico in casu omnino simili. Habetur casus in cap. quia diuersitatem. de concespris. in quo decernit i apa,quod quidam Archiepiscopus qui existens suspensus ab officio ob culpas, & non
prouidit certa beneficia vacantia intra sex menses, si cui iubet prouideri Concilium Lateranen. ibi citatum,'
sub poena quod non prouidens intra sex menses amittat ius illa amplius prouidendi. Respondet Papa, quod prςdicti sex menses a Concil.Lateranen. assignati non habebant locum in hoc Archiepiscopo, quia cum estet suspensis, erat legitime impeditus ad prouidenda be-ncncia illa; & sic finito tempore suspensionis poterat illa prouidere, S conferre. In quo ea pitulo glossi verb. Suspensionis. dicit quod tempus non currit legitime impello,nisi quando fuerit negligens: & citat textus& ponit ea empla. Si ergo ille Archiepiscopus cum e L set propter culpas suspensus, erat legitime impeditus, RI sex in enses assignati a iure illi non nocuerunt quin pollea lublato impedimento suspensionis posset recuperare quod se iam erat; isti Nouitio impedito ad prosi eridum, non nocebunt sex menses assignati a Clemente VIII.quin ablato impedimeto informationum, possit postea uti iure quod habet ad profitendum. Probatur hoc ipsum,quia in multis aliis textibus, & exe-piis, si citatus , ut compareat, in tali die non compa
364쪽
ruit, & post elapsum terminum comparendi comparet,& probat se legitime fuisse impeditum,auditur,ct
restituitur, ut inter alia tenet lex sin. f. de requirend ms. Ultimo probatur ex eo quod tradit D. Thom. I. r. quasi. 84.2 9s .art. I .ad 3.& habetur inl.Fompon-st de lee.videlicet, quod lex non datur pro casibus particularibus raris,& raro contjngentibus,sed pro contingentibus de ordinario. At iste casus fuit de raro, dc praeter opinionem contingentibus in materia profestionum,ut patet:ergo in illo non est stadum legi communi professionum: ac proinde magis in illo standuin est Epicheiae,& 2Equitati,quam legi,cum causa pia sit fauere Nouitio,qui videlicet seruiuit per annum cum dimidio , & ad Religionem aspirat: maxime cum ista Epicheia fundetur in tot textibus, de rationibus supra adductis.Et potest ad hoc videri Naua.cons a.de Reg. Vbi reseri, quendam Praelatum certar Religionis misisse Nouitium, qui sex tantum meses probationis habebat , ut iret extra conuentum ad certum negotium peragendu, Cumq; negotii executio dilataretur commoratus est Nouitius extra conuentum per sex menses cum habitu tamen Religionis:& quia negotium non erat conclusum ,& Nouitius nollebat illud incompletum relinquere , & alias timebat transire annum Nevitiatus, misit procuratorem ad conuentum,
in quo solum per sex menses fuerat in Nouitiatu , ut nomine tuo professionem emitteret: & respondet Nattarrus futile declaratum per congregationem Cardinalium praedictum Nouitiatum,& professionem sui se validam , ut testatur Nauarrus in fine dii hi conlilii: Dixi hunc casim fuisse dissiciliorem : Nam ille Nouitius de quo Nauar. fecit professionem in absentia per
procuratorem, & per sex menses nouitiatus absens. fuit
365쪽
fuit a conuentu per quod te pus non potuit conuentus experiri mores Novitii; quae in hoc nostro calu non Concureterunt. Et proinde credo quod idein declaraturies erit Cardinales in hoc nostro cas u , si res ad eos delata fuisset. 6 Denique ut nullus hac de re maneat scrupulus, Mut consulatur casibus futuris, videndus est omnino do- stissimus Sanchez tom. 2ADecalib. s.ci p. q. ubi multa disputat ad hoc spectantia. Duo tantum ibi fusi is polita re scro. Primum est Novitiatum ex triplici capite posse esse nullum, de irritum : primo quia non fuit habitus in legitima aetate. Secundo, quia fuit factus extra Monasterium,& sine habitu Religionis. Tertio, si iam11 fuit continuus: & ibi simul explicat dubia occurrentia circa haec tria capita. In hoc vero casu nullus deffectus ex illis tribus repertus est, δc proinde fuit validus. Se cundum quod ait Sancheg ibidem ninn. 3 . notatu dignum, est, quod si Nouitius finito anno veri Nouitiatus,exiit ab ordine absque licentia,& paulo post rediens iterum admitteretur a Conuentu, sussiceret praeteritus Novitiatus ad profitendum , dummodo non tanta interpoliatio praecesserit ut moraliter loquendo iam conditio personae, vel status ordinis sit mutatus. mod similiter in isto casu non interuenit,quia Nouitius nec sponte exivit, nec mora extra conuenitura facta mutauit conditionem personae , neque statum OrdiniS.
7 Aduerto ultimo quod quando tot a nobis ad dueta probationes non susticerent, ut talis Nouitius admitteretur ad professionem absque nouo Nouitiatu: saltem sufficient ad probandum euidenter quod Pra xtus Religionis qui illum habitu priuauit, obligabitur sit conscientia illum iterum rccipere ad ordinem
366쪽
nouum Nouitiatum, ut eo finito, admittatur ad pro seisionem fictis informationibus. Datur enim inter Nouitium,& Conuentum fere contractus , per quem resultat obligatio , ut si finito anno probationis Novi titis reperiatur inculpatus, Conuentus te obligat ad illum non expellcdum Ex parte item Prauati qui istinii Nouitium exclusit fuit non parua culpa, quia in Brasilia poterat informationes facere cum testibus possibilibus ibi repertis , absque eo quod illas facere iuberet in regno Portugalliae remotissimo: icut idem Sixt. U. disposuit in sua iecunda Bulla circa Nouitios oria undos ex terris longinquis:& hodie in Portugalbia re cipiuntur Nouiti j Angliae,& Flandriae,de quibus fiunt insorinationes solum in Portugallia modo possibili. do non expectatur ut veniant ex Anglia , vel Flandria: cum minus distent a Portugallia, Anglia, de Flandria, quam Brasilia. Culpa etiam fuit eiusdem Prasati No uitium exuere habitu Religionis licite enim, dc secii re poterat illum secum adducere vestitum habitu Religionis,ut patet ex casu supracitato Nauarii. ,
De quodan; Nouitio recepto ad chorum , staclericatum : se in profesione , est professus ad latcatum,
IN ordine quodam in India Orientali, quidam No-
uitius recepit habitum cum declaratione , quod' suturus erat ad chorum siue clericatum, Xoto anno proba-
367쪽
probationis in hoc statu , & intentione permansit sa-
ciens caeremonias cum caeteris Novitiis receptis ad
chorum.Tempore professionis, Goardianus causatus quod ille esset illiteratus,&iusi .fficiens ad chorum, dixit illi, quod si vellet profiteri ad laicorum statum, illum recipere vellet:ad chorum vero,nolle. Nouitius reclamauit dicens nolle se profiteri ad laicatum:& statim vestes suas saeculares petiit. Volens exire ab ordine:vestes illi denegatae sunt.Tandem metu reuerentiali,& molestia prest us,ut Prelato satisfaceret professionem emisit, declarante Goardiano quod esset futurus laicus.Ille vero, ante reclamauit, & protestatus est seius suum prosecuturum. Facta profestione, per modum appellationis adluit prouincialem Indiae,qui cum diffinitorio protulit sententiam quod talis erat proseia sus ad statum laicorum. Appellauit ille ad P.Commiosarium Generalem Hispanis veniens in Portugalbam. adduxit secum testimonium quinque fratrum , qui illum examinarunt ante professionem,& iurarunt illum esse sufficientem ad chorum, siue statum. clericalem, petitionem praesentauit praedicto commisiario P. Generali , dicens se fuiste in India pro festum adstam mlaicorum &c. praedictus R. P.commisit casum prouinciali prouinciae Portugalli , qui in dissi nitorio sententiam protulit dicens, se illuni examinasIe , & insum- cientem reperisse ad chorum. Appellauit professus,&adiuit R. P. tunc Generalem , qui causam commisit duobus aliis Prouincialibus Portugalli :& in commicsone ambobus facta,dicit se illis causam committere eo quod nondum esset decisa per patrem Commisi ,-rium Generalem, de cuius foro erat iste professus. Expressit etiam dictus pater R. Generalis in sua commis- 'ione, quod si constaret ex testimonio facto, & scripto in die
368쪽
in die sue pro sessionis apud Conuentum quod pro se .sus sit ad chorum, ipsi duo prouinciales illum adstatum clericatus restituant &c.
Quaesitum fuit primo, an hi duo ultimi prouinciales, posIint de causa cognoscere , supposita falsa narrativa facta P. Generali, in qua dixit P. Generalis attento quod casus decisus non erat per P. commissarium G neralem, cum alias constaret ex commilitone illius fuisse iam casum decisum per commilfarium praedictum. Secundo quaesituiri fuit an praedichus profestus receptus prius ad chorum , & postea praedicto modo professus ad laicatum, habeat ius,ut restituatur ad statum clericatus.1 Primo, quod duo patres Prouinciales vltimi non possint cognoscere de causa,probatur, quia P. Generalis in sua commissione dicit, ideo se illis causam committere quod nondum est ci decisa per P. commis i- Iium Generalem Hispaniae. Quae narratio fuit falci; iam enim casus decisus fuerat a Ministro prouinciali prouinci e Portugalliae, ex particulari commissione P. commili iri j generalis Hispaniae : de lic rescriptum P.
Generalis datu in Romae, continet narrativam fallam: u omnis expressio falsi in narrativa vitiat rescriptum, ut communiter Doctores dicunt de quo multa Sanc. lib. g. te 2 fatrim. disp.r I .num. 3 I . Secundo facit contra
professum , quod P. Generalis in sua commissione dic id, quod si constiterit ex testimonio tuae pro sessionis, quod fuerit prosellius ad clericatum, restimatur ad itatum clerici,& ex suo processii constat fiol. I lag. i quod ille consessus est se suis Ieprosellium ad laicatum : ergo debet declarari laicus ex vi huius rescripti P. Genera- /lis.Tertio, quia licet inter illum pro illum, Sc prouincialem recipientem illum ad chorum praecelsecit, qua-
369쪽
si eontractus, ut esset futurus de statu clericorum omlinis , cum tamen ille postea consenserit profiteri ad 1aicatum , renuntiauit iuri quod habebat ad clericatus statum,& sic non pote it conqueri, cum per ressulam utrirn 6. scienti, consentienti non fiat iniuria. Quarto
quod hodie praedicti duo ultimi patres prouinciales Ton pollini cognoscere de caula ex vi illius commis . tionis P. Generalis videtur probari, quia Prouincialis Indiae, qui iudicauit illius profestionem sui fle ad starum laicorum,debet hodie audiri,quia sua intereis defendere causam suam,& allignare causam suae sententiae. Quinto facit contra professum, quod prouincialis Indiae in processu ol. 6. pag. 2. vocat illum fratrem laicum , quod clare supponit nouisse praedictum prouincialern illum prosellum fuisse ad laicatum, & quod eum sua licentia mutatus est de statu chori ad statum laicalem. Sexto facit quod minister prouinciae Portu- galliae in sua sententia testimonium perhibet, quod ipse illum examinauerit , & ad statum clericalem insufficientem inuenerit. Quamuis ergo in prima receptione ad habitum quali pactum fuerit , quod futurus esset ad chorum , reperta tamen postea insufficientia, ac dei et u illius , potuit Praelatus emendare errorem reddendo illum ad statum laicorum: sicut quando post
factum contractum reperitur error, quo, antea coguito contrahentes non consentirent: pollunt contrahentes recedere a contractu, Vt tenet communis opinio in materia de contract. Ultimo confirmatur,quia ut tenet Sancti. tom. 2.decalogi lib. 6.ωρ. . num. 8. cum Soto, Aragon. Petro Laedet. AZor ibi citatis, potest Praelatus prosellum ad chorum mutare ad statum laicalem , si iusta causa interueniat: satis autem iusta causa ella vλ
detur in isto casu in tussicientia istius professi ad cho-
370쪽
yum ratione illiteraturae , sicut dicitur. a Pro resolutione praemitto, quod sicut inter profitentem , & Conuentu in acceptantem datur quidam contractus quo se adinvicem obligat profestus e conuentus : Ita Nouitium r*cipi ad chorum , vel ad laicat uni,est circunstantia, & fere conditio apposita praedictae receptioni, vel professioni, qua non extante receptio ad habitum non fieret. Est autem haec conditio, vel circunstantia ut sit ad clericatum,vel laicatum, res
aestimabilis, & ponderabilis: quod probo ex illis quae
ex Soto, & Rodrig. ibi citatis , qui dicunt, quod si ego
seci votum intrandi Religionem, cum animo e presse , quod essem recipiendus ad chorum,& pralati nolunt me recipere ad chorum nisi ad laicatum, non teneor intrare Religionem. Secundo dicunt ibi citati Doctores, quod si feci vorum intrandi Religionem, non exprimens animo an ad chorum , an ad laicatum,& nihilominus scio linguam latinam sufficienter ut possim recipi ad chorum, dc tamen praelati nolunt me recipere ad chorum , nisi ad laicatum, i ion teneor ad votum. Tanti aestimatur circunstantia essendi ad chorum , vel laicatum in receptione ad habitum, vel pro- sessionem. Praemitto secundo rem usIe cellissimam D iure, quod renunciatio facta metu, vel inuoluntaria est nulla, & i trita :o missis multis textibus susticiat cap. lib. Per hoc.de renuncioli. ubi Papa clare dicit elle nullam renunciationem illam,quae sit non solum per metum,
vim, sed etiam illam quae fit praecedente aliqua mole stia,& oppressone:&in ista professione de qua agi