Responsiones aliquorum casuum moralium spectantium praecipue ad personas regulares, ac etiam seculares. Datæ à fr. Laurentio de Portel, ordinis P.N. Francisci de Obseruantia, prouinciæ Algarbiorum in Portugallia ..

501쪽

funeralis. Et quia clerici in principio recusasserunt obedire, illorum Ecclesiam supposuit interdicto donec paruerunt mandatis.. 3 Ad secundam obiectionem clericorum dico non esse materiam recu indi illum priorem D. Augustini pro iudice conseruatore, eo quod de futuro post et aliquis sepeliri in suo conuentu ,& ex tali sepultura pos set dictus prior sperare lucrum, & interesse in causa propria. Non obstat responsio quia est haec valde remota, Sc friuola causa ad recusandum iudicem. Nam

textus citatus a parte contraria in cap. causam qua. de

iudici3s, loquitur de iudice delegato, qui iam de facto habebat aliam causam similem illi, quae sibi de facto commissa est: &in hoc casu prior D. Augustini non

liabet de facto aliam causam similem sibi iam commissam. Multum vero interest inter haec duo, habere iam similem causam, & posse habere similem causam. -Constat ex textu ibidem. Luia vero cum eundem e gr- .chidiaconi similis pene causa contingat: Non ait, similis Causa potest c5tingere.Facit etiam ratio a simili. Nam Episcopus potest esse iudex in causa suae propriae Ec- clesiae,ca. s quis er . 22.q.7.imcta glosivit. comuniter ibi recepta,de quo Nauar. in consiliis, tit.de corp. vitia- ris. consilio unico num. 9. citans Abbatem: At iudex iudi--eans pro sua Ecclesia potest sperare, & intendere india ecte lucrum proprium, & interesse aliquando euen- aurum:ergo, quod prior Conuentus D. Augustini possit aliquando sperare lucrum proprium indirecte,non impedit quod pollit esse iudex conseruator : Nam de Hjs, quae posIunt indirecte, & remote euenire lex non curat, nisi exprimat: dc retorqueo argumentum ad 3psos patres Clericos. Nam illi ad probandum quod sit ..consuetudo in Insulis tot legata seri in parochia, quottiunt

502쪽

fiunt in Conuetu ubi parochianus sepultus est,exibent testimonia Clericorum qui fuerunt parochi, & mane pollunt adhuc esse parochi,& proinde habent interes.se speratum de futuro,vel iam habuerunt de pr teritor

x tamen per haec testimonia credunt se probare intentum:ergo a simili, in nostro casu non faciet recus bilem priorem Conuentus D. Augustini,quod aliqua-do sua Ecclesia , ex sua sententia remote sit habitura interesse. Ultimo aduerto quod lieet pilor praedictus creatus conseruator sententiam secret declarans quodliae res defuncti non tenetur ad facienda tot ossicia in parochia,quot facta sunt in Conuentu sepulturae: haec sententia,& declaratio non redundat in intereste Co uentus D. Augustini, sed solum in interelle haeredis, vel executor is testamenti,qui lucrantur in hoc non facere tot expensas ossiciorum: Conuentus autem nihil inde acquirit ut patet. Nisi forte dicas Conuentum inde lucraturum, quod per talem sententiam manendiaculares cum majori liberi te ut sepeliantur in ConuentibuS, quam ante illam sententiam non habebant: Si hoc dicis vanum dicis. Non enim est lucrum dicendum, id quod libere Ecclesia concedit omnibus fidelibus , videlicet libera elechio sepulturae, quam Clerici per illam inauditam exactionem impedire conantur. Ad tertiam responsionem clericorum, dico primo, testimonia, quae exhibent parochorum, & Cleri- colum testificantiunt de sua consuetudine in contrarium, eme testimonia diminuta, & in tussicientia ob' duas causas Prima est, quia sunt testimonia paroch ru, qui sunt suspecti,& interesse habentes in causa m do supradicto. Secunda,quia noti sunt testimonia iurata,nec data iuridice , & proinde non possunt fidem facere in iudicio. Secundo principaliter, quia licet coiri

503쪽

stetudo sit antiqua in illis Insulis , 'quod oblatio non defertur ad Ecclesiam cum corpore deiuncti, sed octo poti dies, non sequitur quod cx illa oblatione delata post defunctum 1epultum octauo sequenti die, Religiosi Conuentus debeant quartam funeralem ex illa sic delata post octo dies sepulturae. Nam concessio Pi V.citata a Goardiano de non soluenda quarta funer Ii nisi de illis quae deseruntur cum corpore defuncti, loquitur clare, & sine distinctione, quam concessionem non este derogatam a Gregorio XIII. statim pol

fine, ait quod per dictam concessionem Pi, V. est consuetudo in Ecclesia non solui quartam funeralem nisa de delatis cum corpore :& ad hoc citat ibi Panormit- Cardinat.Couar.& Molinam. Qui Molina dieit,quod Concilium Tridentinum.solum fecit mentionem de tiaria funeralium ; quasi innuens quod haec solum soluitur de his quae deseruntur in die funeris; & alia ad intentam dicit Molina citato loco a Rodrigu. Tertio dico quod in hac urbe Oly stiponensi, quae est Metropolis Regni, multis abhinc annis cum corpore defuncti non defertur oblatio aliqua. Si autem post octo dies haeredes defuncti dant aliquam oblationem Conuentui, vel Ecclesiae sepulturae, Conuentus non soluit parochiae quartam partem de illa oblatione. Consonantius.vero est ut seruetur consuetudo Metropolis Regni, quam noua consuetudo Insulae intrusa contra citatam concessionem Pij U. Quarto dico, quod licet in Insula fit talis consuetudo soluedi quartam partem de delatis post diem sepulturae modo exposito,est consuetudo contra illam claram concessionem Pij V. qui in Bulla, in qua illa concessio continetur, num. I S. di

cens quod non soluatur quarta suneralis nisi de delatis

504쪽

cum corpore, dicit tanquam Legissator: sicque intelligi Concilis decretum decernimus. At ista declaratio facta a Legislatore ipso, non est priuilegium, sed lex eum sit facta ab ipso Legissatore: & proinde dato,& non coim cesso quod illa Bulla esset reuocata ut priuilegium,

non ellet reuocata quo ad hanc declarationem Authenticam factam a Papa, quia Papae declaratio facit

seqq.bb.6.3 Quod vero attinet ad obiectionem clericorum dicentium, quod si praelati Regulates Conventuum in Insulis non soluerent parochis quartam funeralem de oblatione defunctorum, quae nunquam desertur Cum corpore, sed ofhauo die: si ita esset, aiunt, sequeret quod parochi perpetuo carerent quarta funerali, quae illis debetur ex iure in praemium sui laboris pro sa cramentis in vita parochiano ministratis,quod est clare contra intelionem,ac dispositionem iuris. Respondeo hanc sequelam,vel querelam este per accidens, Alex non curat de illis quae sunt per accidens. Et dico quod bene sciebat Papa posse esse varias consuetudianes in diuersis Ecclesiis circa delationem oblationis funeralis cum corpore, vel post sepultum corpus et siquidem specificauit, De illis solum cum corpore des runtur. Et cum sciret dari posse has varias consuetudianes in delatione oblationis, voluit quod quarta solia retur solum de oblatione delata cum corpore. Potuit enim Papa sciens priuare clericos quarta funerali de delatis post diem funeris, sicut multi Summi pontIfices scientes priuarunt Episcopos & clericos illis decumis , quae soluendae erant a Religiosis, sicut constat ex

multis priuilegiis a Sede Apostolica concessis pers nis Religiosis ne soluerent decimas in prauudicium

505쪽

clarum Episcoporum,dc CIericorum. 6 Quod attinet ad quartam responsionem Clerico-xum dicentium Gregorium XIII.reuocasse allam concessionem Pij U. de reduxtile illam ad terminos iuris communis Dico primo, quod licet ita esset, tamen cuille reduxerit illam ad terminos iuris communis , in hoc tamen puncto, de non soluenda quarta de delatis rost diem sepulturae, tam est factum ius commune, dc lux Ecclesiae, Se proinde non est reuocatus hic pun- Νcius Bullae. Quod vero hic punctus Bullae sit factumius commune,constat ex dictis proxime,niim. 4.ubi diximus Pium V. declarasse sic e 14e intelligendum Concilium Tridentinum loquens de quarta funerali: Cum ergo Papa ibi secerit declarationem authentice, tanquam legisl.itor, ista illius declaratio est lex, & ius comune iuxta SuareZ ibi citatum.& proinde quoad hoc Gregor. XIII. non reuocauit praedictam Bullam, cumiit iam ius commune,& non priuilegium. Secundo dico ad eandem obiectionem quod Gregor. XIII. non

Teuocauit praedictam Bullam Pij V. probo hoc testia monio Doctissimi Nauarri testis oculati , existentis Romae,qui in summa latina impresia Antuerpiae anno a FS . in fine, quoniam in praecedentibus promiserat

allaturum se exemplar Bullae Gregorij XIII. per quam dicebatur reuoeule praedictam Bullam Pij U. subdit

Nauarrus haec verba in fine suinmae. Luia promisimi inserere Bullam Gregor. XIII. si exiret interea: qua quia non exivit,ctc.In quibus verbis clare innuit praedictam

Bullam Gregorij XIII fitille quidem propositam in

mente,& proposito Papae,vel etiam scriptam, sed non exiuit, idest non fuit promulgata: & ex consequentia nullum obligat,cum iit de ellentia legis,ut promulgetur iuxta communeio Doctorum sententiam: Idem

Disi trocl

506쪽

tenet HenriqueZ, quod scilicet talis Bulla Gregor: j r uocans Bullam Pij V non fuerit promulgata, tenet imquam HenriqueZ tom Isumma lib. s.de poenitent. f.6.g. 6.inglossa littera R. sequens Nauarrum. Cum ergo N Uarrus tantus Doctor,tam timoratus, Romae existens

tempore Gregor. XIII. imo qui suam lummam latianam dedicauit Gregorio XIII. dicat praedictam Bullam Gregorii reuocatoriam Bullae Pij U ut dicebatur, vel sperabatur non exiuisle, id est non fuisse public tam , non poterit condemnari hodie ille qui dixerit praedictam Bullam Pij Quinti ,& priuilegia in eadem Religiosis concessa, non esse reuocata, sed in suo rob

re manentia.

Tertio dico,quod praedicta concessio Pij U. etiamsi esset priuilegium, & non lex , ut proxime ostendi mus: eiletque reuocatum a Gregorio XIII. hodie t men est reualidatum luod sic probo. Communis sententia est Iuristarum, quod quando aliquis Papa confirmat priuilegia alicuius Religionis utetis in confirmatione his verbis. Ex certa scientia, vel motu proprio, vel de plenitudine potestatis.Tunc per illam confirmati nem reualidantur etiam priuilegia illius Religionis,

quae antea erant nulla,& inualida: vi tenet Suare Z cum communi tomo de legib. libro 8.cap. I9.num. I 2.& Collector priuilegiorum Mendicantium ver. priuilegia ad I . notat quod Salmanticae per famosos Doctores rel-ponsum fuit, quod quandocumque aliqua priuilegia conceduntur de nouo cum ista clausula: Hon ob lanitiabus reuocationib- postolicis, intelliguntur vivificata,& denuo concessa illa quae fuerant reuocata. At constat euidenter, quod priuilegia ordinum Minorum post Gresoxium XIII. fuerunt confirmata a Sixto V. LX certa scientia, ut patet ex Bullario Rodrigue ol.

507쪽

Ii 1 2.3c a Clemente VIII. in eodem BullarioJol. 1 22 4. qui Clemens VIII. addit clausulam : Non obstantibus quibusvis clausidis irritatiuis,an nullativis, etiam priuilegiorum reuocativis.Ego,dato, Jc non concesso, quod dicta concessio Pi1 U. esset reuocata, per Gregorium XIII. iam hodie manet reualidata per illas duas confirma-xiones priuilegiorum Minorum factas a duobus postea sum. Pontificibus ex certa scientia, & cum illa clausula, quam dicunt Doctores Salmanticenses. Addo quod Rodrig. in explicatione Cruciatae S. 9. dubio I. num. 3 2. dicit quod Greg. XIII. solum reuocauit Bullam Pij V. in iis quae erant conita Concilium Tridentinum, & quod postea de nouo concessit illa quae non erant contra Tridentinum. Illa vero concessio Pii V. de non soluenda quarta ex delatis post sepultum defunctum , non erat contra Tridentinum , sed ad mentem Concilii Tridentini,vt idem Pius U.declarauit,ut diximus supra num. . Addo quod Zerola in praxi sua, I farre ver. Funm corporis fol. I 64. g. Nono quoties , ait Cardinales Tridentini declarasse, quod officia sepultorum in Monasteriis,debent fieri in eisdem monasteriis unde non habent clerici ius ut petant,quod pro sepulto in monasterio,fiant officia in sua parochia. S Post hare vidi Molinam supra citatum a Rodri-gueZ,qui Molina tom. i. delusi.traes. 2. dis'. 2I s. g. Obseruant Panorm. tu in g Uuod ad parochialem, ait in g I. quod Sixtus IV.concessit Patribus B. Dominici, & B. Francisci. 'solum tenerentur siosuere quartam funerat mde iis quiefunus concomitantur , hoc est de oblationibus diei funeris. Et eitat Molina Sylvestrum id referentem in verbo Canonica in ultimis verbis. Ergo, dato , & non Concello , quod Gregorius XIII. reuocauit Bullam Pi, V. saltem manet integra ista concestio Sixti IV. in ea-' . dem

508쪽

dem materia, quam Bullam Sixti IV. Gregor. non reis uocauit, & est confirmata ex certa scientia per Sixtum V .& Clement. VIII. Secundo ait Molina in χ. s.citato in haec verba. duerte usum receptum esse ut Religiosi deu oblasionibus funeralibus diei funeris soluant paraecia 'defuncti quartam. Tertio dicit Molina cit. g. obseruant Panorm . quod Concilium Tridentinum fga F.cap. 13. de reforan. solum fecit mentionem de quarta suner lium, id est , ut constat ex eodem Molina iisdem locis, de delatis in die funeris: & proinde cum haec sola se rit mens Concilii Trid. non fuit hoc reuocatum a Gregor.XIII qui, ut diximus ex Rodrig. in Cruciata, non reuocauit nisi illa,quae erant contra Tridentinum.Sed in rei veritate si Nauarro credendum est, neque id secit Gregorius XIII. cum illius Bulla non fuerit pro

mulgata. ν

s obiicia priuilegium citatum Sixti IV. Gltem in

Insulis est abrogatum per ridia usum; quia concessim fuit illud priuilegium fere ducentis ab hinc annis,& in Insulis numquam fuit practicatum: at priuilegia cum sint leges Ecclesitae per quadraginta annos possunt prς-

scribi. Respondeo primo,quod Rodrig. tom. I Ay seq.6 1. art. 3. ait quod ut praescribatur contra priuilegium ultra tempus ad praescriptionem requisitum, opus est ut

priuilegiatus iciat se habere tale priuilegium, S praeterea quod nolit eo uti. At constat quod Religiosi in Insulis numquam habuerunt notitiam talis priuilegij. Neque constat quod illi scientes, noluerint illo uti. Imo satis credendum est quod si de illo scirent, illud utique practicarent in materia sibi utili, & quotidie necessaria.Vide quae dixi in i som.mb. Regular. verbo priuilegi' cessatio per non usum in *. circa priuilegium quod non est in usu in una prouincia unius Religionis,

509쪽

sed tamen est in usu in aliis prouinciis eiusdem Relia gionis.Vide etiam quae dixi in 2.lom. Dub. 'Eul.verbo Trittilegusu 2 flao .col. 4. Respondeo secundo ad po-1itam obiectionem quod etiam si priuilegium Sixti IV.in Insulis esset praescriptum per non usum, non tamen ibidem potuit praescribi concessio Pij V. citata, quia ut contra priuilegia nostra praescribatur est necessirium tempus centum annorum , iuxta priuilegium Patrum B. Benedicti quod ego citaui in I. rom. Dubiorum Regul.ver.praescribere. At concessio Pij U. de qtri est quaestio non fuit concelsa centum ab hinc an- nis.Sub censura dccles& Doctorum.

De quodam bbate electo idiota. IN quadam Religione eligutur Abbates locales qui

habent iurisdictionem quas Epis copalem, habent

Myllaram cum Baculo, consecrantes calices de C. de conserunt ordines Minores : & habent Ecclesias, quibus praeficiunt parochos: & has Ecclesias visitant per se, vel per alios,& ferunt sententias in casibus dissicilibus sicut Episcopi. Quaeritur virum' possit eligi in officium istius Abbatis religiosus, qui nunquam didi scit linguam Latinam, neque illam bene legit, imo neque bene scribit. 1 In eadem religione cum eligendus esset Genera- 1 alis,cum praesideret in capitulo quidam Episcopus excomniissione Collectoris Apostolici, & de mandato regis, proposuit praeses tres religiosos dicens quod de

illis

510쪽

illis tribus unum eligerent, & non de alijs: Sic enim disposuille regem dc electores volebant alium eligere extra illos tres, Obligat I Vero ex mandato praeficiis, elegerunt unum ex illis tribus, qui erat idiota cum supradictis in lassicientiis. Quaeritur an fuerit vera electio. Et an lite Generalis p thi praesidere in capitulo Generali futuro. 1 Ad primum quaesitum dico , quod secundiim ius commune, credo praedustum religiolum sic idiotam ut proponitur non polle eligi in praedictam Abbatiam, vel in officium Generalis, qui praeli det his Abbatibus, dc a quibus ad Generalem appellatur. Probo imprimis ex cap. vltimo de atate, qualit. ct ordin praeficiind. ubi Papa Honorius III. post factam sibi querelam, siue iis, formationem circa quendam elechum ad Episcopatum Catinens post examinatam causam , dicit Papat quod sussciebat ad illum non confirmandum conse L. sum suisse electum taliter coram Papa. Numquam si de grammatica didicisse,nec etiam legisse Donatum, & iub die ibi Papa: C Dd si illum confirmaret, se salturum contra Θeum, ct contra Canonicas sanctiones tantum in f pisi siolerando defectum. Idem dicitur in cap. cum in cunfiis de et di. ubi Alexander III .dicit,quod in cunctis ossiciis Ordinum sacrorum requiruntur grauitas morum, d literarum scienti . Si vero haec in sacerdote requiruntur quocunque,a fortiore debent inueniri in Abbate eui iniuncta iunt illa munia,& ossicia de quibus supradictu in est in informatione Idem dicitur in cap. crimili ire de eleni ubi Papa deiicit ab ossicio Episcopi, qui ante confirmationem, Episcopatus cathedram assumpsir,Massignat Papa etiam pro causa: praecipue quia nec donum scientiae Episcopoc ueniens, fuerat as Iecutus. Vbi ghasta verbo Conueniens . notat quod licet in pro