장음표시 사용
841쪽
esser regularis per sua priuilegia, ut expresse tenet Rodrig. m. I. q. 6 I. art. 8. er s. idem dicit monens quod ante absolutionem debet satisfacere
parti laesae. Citat ad hoc Rodrig. priuilegium Pauli III.
concestum Patribus Societatis Iesu. Idem tenet idem Rodrig. in explicatione Cruciatae ad 6.9. m. s ct in Addit.ia cruciat.cit.f. 9.num 3 o.& Nauar. insum. lat. a. 27 ni m. 2. Idem tenet Vega Minimus in sum ver. Absoluuio. seu 28. g. Lasegunda.&ssit ibi citati a Vega. Accedant auar rationes ad facilitandum istam absolutionem per dicta priuileὀia: Prima est,quia illa parcussio
non est deducta ad forum contentiosum ; Clericus enim percussus non accusauit coram iudice Ecclesiastico. Secunda est, quoniam nondum est liquidata satisfactio, quae dari debeat clerico percusso. Quando vero liquidatum non est quanta sitis factio dari debeat parti laesae, ait Rodrig cit .art. g. posse percussorem data prius cautione quod satisfaciet id quod iudicatum fuerit a viris prudentibus absolui. Quanta vero satisfactio danda sit huic clerico percusso, valde dubium est, ut patebit ex dicendis. Hoc autem solum aduerto, pocse hanc absolutionem dari a tonsessario Regulari etiaextra sacramentalem consessionem , ut di eunt multi Doctores cit. a Sanch. libI.δε matri n.di'. iJ .mιm. 2 . occoncordat SuareZiom. .de Relig. lib. 9. cap. 2. maxime
a Dico secundo, circa satisfactionem dandam huic clerico perculso, teneri prius perculsorem per tertiam personam dicere percusso se paratum esse ad dandamiatis iustionem iudicatam prudentis arbitrio. Si vero clericus perculsus dicat se nolle acceptare satisfactionem , innuens forte quod vel per se , vel per iudicem Eeclesiasticam illam sumet, potest, ac debet absolui
842쪽
perinisor,iam enim fecit quod potuit. Item si clericus
dilatet responsionem voles fatigare, & molestare percusiorem, poterit etiam absolui, quia teste HenriqueZiom. 2.cap. 18.m-. I . 'nam iste percussor fecit quod erat
in se ; & pia mater Ecclesia non intendit negare beneficium absolutionis facienti quod in se est. Si vero clericus percussus velit acceptare satisfactionem, elige di sunt duo arbitri, unus a pereullo, alius a percussore. qui consideratis omnibus circunstantiis delicti, iudicent qualem satisfactionem percussor debeat exhi
Porro in ista percussione quoad satisfactionem,tria potissimum debent iudices considerare. Primum et quod clericus percussus non fecit expensis in curandis vulneribus, nullum enim vulnus illi fuit inflictum, Cum percussio palo tantum D sta sit: & quoad hoc solum testimandum est quanta sit iniuria palo illata. Ad quod multum iuuat videre id quod Dominus praecipiebat in lege veteri Exod. a I .c .mem. 8. de ii mili fere percussione: ubi in simili sere percussione solum iubebat solui expensas medicinae, non vero aliquid pro infamia. Ego vero in hoc casu sentio aliquid re4tituendum percusso pro sola infamia, i uxta qualitatem tamen clerici iniuriati, de quo statim in tertio dicto.Secundo loco considerare debent hi arbitri, quod Petrus percussor percussit prius prouocatus iniuria sibi ficta a clerico, qui Petrum Vocabat timidum , & pusillanimem, quod homo nobilis pro iniuria reputat. Et clericus falso dixit Petrum quadam nocte fugisse a duobus illum insequentibus. Iam vero prius prouocatus si percutiat, vel occidat, multo minorem poenam meretur,
ut est communis opinio Iuristarum, maxime id docet Iulius Clarus io μά praxi cram. 3.iniurω.num. I 4 & Au
843쪽
thot Repertori, Inquisitorum verb. iniuria. f. Si prouo caue ubi dicit quod prouocatas ad iram,si veto, vel facto faciat iniuriam piovocanti,non teneri iniuriarum,& eitat glossin l.ob haec verba. ff. de his qui notant. in m. Idem tenet Nauar.ad cap.Si quis iratius.de poenit. dist. I.
m . .f. Tertio quod qua is . Tertium considerandum
ab his arbitris in ista satisfactione arbitranda,est quod iste clericus percussus erat sere persona infamis saltem infamia facti: dicitur enim priuatum fuisse exercitio ordinum ob culpas: item quod sit malae famae, & linguae,& ob id iam fuisse ab aliis percussi,m r que omnia
iudicantillum habere paruam famam, imo infamia pulta notatum este. Iam vero iniuria illata personae infami multo leuior est , minorique poena digna. Ita Commentator Iulii Clari g. Iniuria.num. 47. Citans Piguerium.Et praxis obseruat, quod grauitas iniuriae pe&1anda est ex grauitate personae offensae , ita ut caeteris paribus, eadem numero iniuria facta viro grauissimo, grauissima censeatur, quae tamen eadem facta viro in fimo, vel infami leuissima reputabitur. Quartum denique adhuc considerabunt hi arbitri,quod una iniuria compensatur per aliam iniuriam, teste Rabesto tom de obligat ust. I para'. i 8.lib. 2arum. 8.& Lessio lib. a de iust.
percusius prius infamauit Petrum,ut supia dictum est: ergo iniuria illi facta a Petro suo modo seruiet ad co- pensationem istam facendam. Haec inquam omnia praemittenda sunt, & consideranda ante absolutionem illius perculsoris. Simulque illi exhibendum est iuramentum , quo huret se in posterum obediturum praecepto iudicis Ecclesiastici in his quae pro poenitentia
iii vinxerit, sed de hoc iuramento vide omnino Henri- ICZ hλιῆ.de eYcomaeq. 2 8.m m. q. & quod se praeseri-
844쪽
tabit Sedi Apostolicae sublato impedimento ; quod tamen iuramentum non esse necessarium affirmat Regina id. tom. I .lib. I. V. I 9.s l. 3. quando consessor ab-1ffluit virtute priuileg ij, pex quod manet vere absolutus sine obligatione se praesentandi Sedi Apostolicae. Addo ultimo quod cum iste Petrus sit filius fami lias in potestate patris existens, si pater ipsius noluerit pro eo satis Lustionem dare clerico laeso, poterit absolui sine data , vel oblata satisfactione , imo & sine cauistione .Cum enim filius familias nihil ex se habeat unde possit restituere , est impossibilitatus naturaliter ad restitue lum: & nemo tenetur ad impossibile. Cum item pater nolit restituere pro illo, de obligatur pro nunc arethi tutione. Non enim tenetur pater ipsius pro delicto filijseu resarcire damna illata a filio , quando ipse
pater ad talia damna non fuit ullo modo cooperatus, ut tenet inter alios Iulius Clarus in praxi crim q. 86.nu. 3. Ur . & tenet expresse Lessius lika. de iusica . 9 ub. I 7.n m. I 2I. & est de mente Reginaldi ob. cap. io. 2sci. a. num. 2 s p. dum ait filium perculsorem clerici non
teneri adire Romam pro absolutione quaerenda si pater di ilentiat. Loquitur vero cum suppositione quod non sit qui absoluat per priuilegium. Quamuis vero detur potens absoluere per priuilegium , semper tamen filius familias manet addictus patriae potestati ut non possit sine illa aliquo ire,vel aliquid
845쪽
834 PARs III. C A s v s XXXVIII. CASUS XXXVIII.
De ingressi. minarum in clausera monaseri, virorum,asque processone erc. PAucis abhinc annis in hac olyssipone in aliquibus
monasteriis virorum caepit quaedam consuetudo seu potius corruptela obrepere, ut cum in aliquo monasterio magnum aliquod festum celebratur, cuius respectu claustrum interius conuentus ornatur tapetibus, & alijs sericis, fiat processio mane per claustrum:& postea vespere eodem die sine processione facta, aperitur claustrum, & ingreditur populus promiscue, etiam faeminae, ad videndum ornatum claustri, ibique manent, imo & sedent conuersantes cum hominibus, ae Religiosis per tempus notabile. Idque faciunt aliquando per continuos octo dies in quibus durat octauarium festi. Quaesitum fuit,an hoc licite possit fieri :& an prael ti hoc permittentes incurrant aliquas poenas I Ante resposionem praemitto Pium V. anno I 3 6 C. publicasse motum proprium, quo stricte prohibuit ne seminae cuiusuis status,& qualitatis serent,possent intrare in monasteria Religiosorum, etiam Mendicantium. Quam Bullam Gregor. XIII.anno Is 7s.confirmauit,& reuocauit omnes licentias a Sede Apostolica, quibuscumque laminis concessas ad ingredieda monasteria Religiosorum, quas Bullas ponit Rodrigue a in fine suae explicationis ad Cruciatam Quia tamen prior Bulla Pij U. videbatur rigorosa , & fere interdicens iaminis omnem ingressum in monasteria Reli
846쪽
giosorum; teste Rod rigueZ in Do Tullario filio 9 g. Idem Pius U.anno is 68. ad instantiam Cardinalis Cria belli , vivae vocis oraculo, & quasi lege declaratoria,
suam Bullam praeteritam moderatus est, seu tempera-int, concedendo videlicet, Ut illa nonobstante possent mulieres intrare in claustra Monachorum, concurrente aliqua ex sequentibus oceasionibus, vel conditioni
bus. Prima est ratione Millar,vel diuini ossici, intus celebrati. Secunda ratione alicuius processionis factς per claustrum. Tertia ratione alicuius defuncti intus sepe liendi. Quarta, quando pro verbo Dei audiendo datur magnus concursus populi qui non possit per portam
Ecclesiae commode intrare , & egredit tunc poterunt mulieres cum viris intrare per ianuam communem
Conuentus, & per claustrum ire ad Ecclesiam:& finito sermone poterunt mulieres egredi per claustrum ad ianuam couentus,dummod 3 in hoc ingressi, & egres.su vadant via recta ad Ecclesiam , vel ad ianuam conaventus. Et de ista concessione praedictus Cardinalis fidem fecit scripto firmatam,quae habetur apud Rodrig. eitato loco Bullarii. Neque mihi constat de ulla alia constitutione Pontificia super hac materia edita Quo p sito:ad quaestionem in principio positam. 2 Dico mulieres non poste licite admitti ad vide
dum ornatum claustri vespere, vel mane, quando nulla fit processio, nec interuenit aliqua ex illis quatuor conditionibus positis in secunda declaratione Pij U. de proinde praelati illas sic admittentes peccant,& poenas incurrunt politas in priori Bulla Pij,& Gregorij. Hanc
conclusionem tenet in terminis Rod rigueZ ron. I. qq.
s. ubi rem magis stringens in Circa qua, ait non posse praelatum facere processionem extraordinariam , & insolitam , ut ratione ipsius mulieres in-
847쪽
expressi a Pio Quinto, in quibus possunt intrare m
lieres, faciunt cestare omnes alios casus,in quibus quis pos Iet praesumere licitum esse ingressum,qualem quis posset pcie sumere esse hunc ad solum videndum ornatum claustri. Facit optime ad hoc dietiim Nauarri in consillio 8- electione num. a. ubi ait a iure Regulari non
esse recedendum nisi quoad ea quae inueniuntur excepta, pro quo citat unam glossam iuris communiter receptam:ergo ab illa priori Bulla Pij V. & Greg. prohibente ingressum farminarum in Conuentus virorum non est recedendum , nisi quoad illos quatuor casus exceptos ab eodem Pio Quinto.Tertio,quando lex asi signat aliquam formam, vel conditionem seruandam pro aliquo adhu faciendo,qui non seruat tale formam, vel conditionem, & peccat, & aliquando facit actum nullum,ut videre est in non seruante sormam, & couditiones assignatas ab Ecclesia,& seruandas in electioinne,vel alienatione bonorum Ecclesiae: At mulieres intrantes ad solum videndum ornatum claustri non seruant formam assignatam a Pio Quinto pro tali ingres sincum in illo nulla inueniatur conditio ex quatuor illis assignatis ab eodem pio Quinto:ergo mulieres taliter ingredientes peccant: & proinde peccant praelati
illas admittentes, & consentientes. Ecce rationibus, Dochoribus , & ex decreto Pontificio manet satis probata nostra conclusio.Neque ego credo aliquem Sum. Pontificem posteriorem Pio V. cocessisse aliquam declarationem ut intrent mulieres ad solum videndum ornatum claustri,cum talis actus sit vanus,ut plurimu, curiosus,& occasionatus ad pericula, & scandala, maxime cum mulieres in hoc ingressu cut fertur) sedeant aliquando in claustro conuersantes, & longam moram trahentes. Quod quam suspectum sit potest pro
848쪽
bari a simili. Nam Leo X.in compendio Mendicatium ver. ingressin in monasteria iamnullium f. 34. Conce dens Minoritis cosessoribus Montalium ut ingrediam tur monasteria Monialium pro Sacramentis eisdem ministrandis quando aegrotant, addit Papa ut intrent, dummodo sacerdos intra non moretur nisi tanto tem Pore quanto indiget ad celebrandum &c. & Pius v. in 4.casu supradicto cocedens Vt mulieres pro causa praedicationis intrent per claustrum modo ibi assignato, addit quod vadant recta via,& recto tramite,quae Verba moram,& detentionem in claustro non admittunt. Quomodo ergo ca edendum est aliquem Sum. Pontificem postea concessisse ut mulieres intrent in claustra Religiosorum ut solum videant ornatum claustri, Mibi sedeant,vel ad libitum morentur
4 Neque vero diei potest legem i Ilam declarativam
Pis V. pro modo illo intrandi ,este abrogatam per contrarium usum. Nam iste vias vel abusus sic intrandi, nouistimus est, & ante annos octo vel decem tantum, sicut audio: Lex autem Ecclesiastica postquam iam est Iadicata,& recepta per multos annos non potest abrogari nisi per Ao annos, ut Doctores communiter do
Lex autem Pij V. assignans modum intrandi lata est anno I 168. & sic iam decurrerunt anni fere sexagi ta.Et saltem in prioribus quadraginta annis suit receptissima, &practicata quoad illum modum intrandi
Pro illis tantum quatuor occasionibus:ac proinde consuetudo ista contraria intrandi eo modo de quo quae Titur per decem tantum annos non potuit abrogare
praediectam legem. Nam licet lex in principio suae publicationis, quamdiu non est radicata , pollit abrogari Per contrarium usum intra annos decem: tamen pom
849쪽
qua lex est recepta,& practicata per annos 4O.non potest abrogari nisi per alios annos 4o. Addo ultimo quod ut consuetudo abroget legem debet esse consuetudo rationabilis,ut est communis Doctorum opinio, α habetur expresse in cap. inali de conseretudine ed ista consuetudo sic ingrediendi monasteria Religiosorum ad solum videndum ornatum claustri , non potest esse rationabilis:Fundatur enim ut plurimum in curiositate videndi: & praeterea dantur in illa occasiones periculorum , & scandalorum. Ergo numquam poterit abrogare legem Pontificiam. Et potest sorte applicari ad hoc intentum exemplum Dinae filiae Iacob , quae sic periclitata est propter curiositatem videndi homines Religionis illius. Genes 34. & scimus ex Psalm. 7 μ Quanta malignatus sit inimicus in sancto ' id est in loco sancto,ut exponit ibidem Lorinus. Sub censura Ecclesiae Romanae,& Doctorum.
An ρσηt Religiosi misistrare saerosanctam Es
charistiam extra suos Conuentus.
1 ad m Domina nobilis cum filia sua habet Ii
centiam Nuncij, vel Ordinarii, ut possit facereri celebrare in priuato Oratorio intra domum suam, sed ordinarius decreuit, ut si illa vellet sacramentum Eucharistiae in tali Oratorio recipere, id solum reciperet de manu parochi proprij, non vero de manu alicuius alterius etiam Religiosi ibidem celebrantis , idque quouis tempore per annum. Quaeritur
850쪽
an si ibi aliquis Religiosus celebret iuxta licentiam feminae cocessam pro missa ibi celebranda, possit eidem
dominae ministrare Sacramentum Eucharistiae, iron
obstante illa prohibitione ordinari, 3 Et videtur quod non possit. Nam F piscopus potest prohibere Religiosos ne eelebrent in Oratoriis priuatis saecularium prout illiseoncessit Concilium Tridentinum sessione 22..in decreto de obseruandis in celebratione Missae. Ergo Episcopus potest impedire ne ijdem Regulares ministrent Sacram Eucharistiam eisdem siecularibus in eisdem oratoriis Ualet consequentia,quia qui potest destruerere id quod principale est , potest destruere id quod minus principale, & annexum est,iuxta legem I. a. Ede pecu.l .ubi dicitur quod perempto principa Ii,perimitur accessorium. At ministrare Eucharistiam est accessotium celebrationi Missae, &Misi a est quid principale: ergo si Episeopus potest prohibere ne Regulares celebrent missam in Oratorio, quod est principale,potest eosdem inhibere ne ibidem ministrent Eucharistiam quod est accestorium. Et confirmatur eX illa maxima Iuristarum deducta ex cap. Per venerabi
lem,qui filii sint legitimi,quae ait: Qui potest quod est
plus, potest utique quod est minus, & videtur quod maius quid est impedire celebrationem missae squod potest Episcopus ut vidimus ) qua impedire ministratiouem Eucharistiae. Secundo principaliter probatur quod id possim prohibere Episcopi non obstantibus priuilegiis Regularium,quia unum , priuilegiis quo muniuntur Religiosi ad dandam sacram Eucharistiam secularibus, est illud concessum a Paulo III. Patribus
Societatis Iesu quod incipit, cum inter cun Ias. In quo tamen Papa addit,ut id fiat.Sine alicuim praeitidicio. Iam vero clarum praeiudicium videtur fieri Parocho , ut in