장음표시 사용
341쪽
Conficiet roris, primo qui saevit in ortu Plurimus; ipsa etiam procul hinc urbs fertur abesse Vix ea: Telemachus stabulumque & septa relinquens Ingreditur celeri passu, tacitusque volutat 3 o Secum sata procis . postquam alta ad limina ventum, Suspenditque serens ad longam hastile columnam, Interiora domus subiit penetralia. nutrix Heic illum fida ante alios, ut forte tegebat Pellibus instratis ornata sedilia circum,
Euryclea prior subeuntem adspexit, & ipsi Adstitit uda genas lacrimis, ac deinde Dequentes
Advenere aliae, famulantia corda, puellae, Complexaeque haerent humeris, dantque Oscula collo. Ecce autem idaliam Venerem Phoebique sororem o Penelope reserens thalamo processit ab aureo, Brachiaque injecit nato, complexaque inhaesit Multa oculis, multa & capiti dans oscula caro; Tum sic illacrimans: venisti o dulce parenti Lumen, gnate, tuael non te spes ulla videndi Jam fuerat, postquam me invita ad Nestoris arces
Furtim ingressus iter cessisti e litore nostro. Dic age, si qua patris famae vestigia nosti, Et quaecumque datum vidisse. ac talia fata Conticuit regina: ille imo e pectore rumpens soDat gemitum, maestisque haec vocibus insuper addit. Ne lacrimas ne quaere meas: quid saucia figis
Corda mihi, fugi qui vix elapsus ab Orci
Faucibus, o genitrix λ quin tu nunc flumine puro
ta manus, niveaque artus circumdata veste
In superas ascende domos comitata puellis,
Ferque diis jam rite preces, sollemnia spondens Munera, si placidus sors tandem rector olympi Ad nuat,
342쪽
Adnuat, ingratumque velit mutare laborem. Contra ego nunc populi in coetum progressus abibo εα Adducamque virum, qui me simul alta sequutus
Per maria has tetigit sedes, missusque praeivit Cum sociis: illum jussius Piraeus amico
Hospitio fovit, dum me procul area tenebant. Dixerat: illa autem volucri velut incita penna Exsequitur mandata. manus jam flumine sacro Abluit, ac pura rutilans in veste per aras Vota facit divis, persectaque munera spondet,
Auxilium si sorte paret, si Iuppiter adsit. Contra Telemachus se fert e postibus hastam roConcutiens, gressumque canes comitantur herilem; Ae Pallas dios oculis actavit honores Lumine persundens claro. miratur euntem Vulgus, & agglomerat se turba affusa procorum Laetitiam vultu simulans, dirumque furorem Corde premens. quorum paullatim ex agmine cessit,
Et qua Mentor erat, quaque Antiphus, atque Alitherses Cum patre jam longo conjuncti temporis usu, Parte stetit. varios dumque illi ex ordine casusA juvene exquirunt, comitatus ab hospite sortis 8o Ibat Piraeus, mediisque ingressus Achivis
Telemachum adversa cernentem e sede petebat.
Tum sic adstanti loquitur: sate sanguine Ulicti Magnanimo, jam dona meis tibi serre jubeto
E laribus famulas, abeunti flavus Atrides Ipse dedit quae multa heros . nec plura loquuto relemachus reddit: dubio sortuna periclo Pendet adhuc incerta; procum namque effera pubes Si patrias populata domos me funere perdat, Te potius, Piraee, velim gaudere potitum 9o
343쪽
Muneribus; sin & nobis victoria laudem Adnuat, atque hostes poenam cum sanguine solvant, Tunc eadem servata mihi in penetralia serto. Sic dicens, dextraque virum, qui pulsus ab Argis Venerat, accipiens secum alta ad limina ducit. Quo simul advenere, toris rutilantia ponunt Tegmina, & exutos lustrant in sontibus artus Marmoreo ingressi labro, dein flumine lotos, Atque oleo ut nitidos rursum de more ministrae Vestibus induerunt pictis tunicaque recenti, Ioci Ε solio egressi se circum ad strata reclinant.
Dat manibus rores, urnaque effundit ab aurea In niveam argento choncam formosa puella, Insternitque eadem mensam. seri altera puris In calathis Cererem, patulis & lancibus escas Expediens, sua dona ultro servata, ministrat.
At genitrix adversa stetit, soribusque sub ipsis
Nixa toro est, tereti mollissima pollice versans Stamina, dum gaudent epulis vinoque Duuntur. Inde ubi pulsa fames, ita voce exorsa profatur: IIo Telemache, infelixne iterum conscendere tristem Cogar ego in thalamum, lacrimisque cubile rigatum Usque meis, geminos ex quo comitatus Atridas Dardanias Ithacus cessit bellator ad arces pNec tamen, heu diri quam sese in tecta reportent Nostra proci, referes certo prius ore loquutus, Audisti si sorte tuum qua parte parentem Vivere finierat genitrix, cui talia natus
orsa refert: equidem, fuerint quaecumque, fatebor, Μater, vera tibi: Pylias advenimus Oras, Iao
Contigimusque manus Nelidae Nestoris . ille Hospitio exceptum diti me ad regia duxit
344쪽
Limina laetatus; gnatumque ut tempore longo Accipit absentem genitor, fruiturque recepto obvius exsiliens, sic me complexus amore Excoluit seniorque simul, generosaque nati Progenies. sedenim miserandi ignarus Ulyssei, Incertusque heros sive ipsum vivere, sive Passum extrema putet, Menelai ad moenia jussit In hijugo vectum longe contendere curru. I 3
Illic Tyndarida aspexi, quam propter Achivi
Pergameique duces multos hausere labores Caelicolum fato. postquam me vidit Atrides, Continuo, quae vis, quae me fortuna tulisset In Spartam, poscit. mox illi ut certa roganti Exposui, contra mihi talia reddidit heros. Proh superil qua mente viro, quo robore claro Eripere imbelles adeo voluere cubile lCerva velut magni si quando in lustra leonis Ingreditur, parvosque locans necdum ubere pulsos I 4o Uinnuleos campis it late herbosaque quaerens Pascua per saltus & valles errat: at ille
Improvisus adest, notoque receptus in antro Saevus utrique inhians laceros depascitur artus, Visceribusque haerens spumas agit ore cruentas:
Sic Laertiades feret illis horrida fata. Iuppiter o faciat, Phoebusque, & bellica virgo, Talem se reserat, qualem videre Ρelasgi Luctantein in Lesbo, quum surgens arduus ictu Stravit humi Philomelidem, gavisaque casu ISO
Ingenti est omnis Danaum mirata corona. Talem ol se reserat, turbamque aggressus inertem Eripiat vitamque brevem, & connubia rumpat s
Nequidquam sperata horrendo funere mersis.
345쪽
Illa autem, quae poscis, ego haud mendacia fingens
omnia nunc reseram, nec te quoque certa latebunt,
Quae docuit quondam senior me gurgite vasto Caeruleus Proteus fatorum haud inicius augur. Namque tuum vates vidisse in litore patrem Ogygio flentem dicebat , ubi alma Calypso I 6o Sedibus in vitreis invitum detinet. omnis Clausa via est; socii desunt, & curva carina, Qua freta devectus pelagi spumantia tentet. Haec Atrei soboles, bello Mavortius heros, Edidit, hisque actis relegens iter omne redivi In patriam, dederuntque auras di pone sequentes. Sic ait, & luctu matris praecordia fixit Telemachus. quos inter ab Argis advena fatus Cuncta Theoclymenus superis par: o hona Ulysset
Magnanimi conjux, non haec tibi vulneret aures I7 Fama incerta viri; quin huc advertere mentem Ne dubita, tibi namque canens ego vera profabor Audiat haec divum genitor, mensaeque sacratae, Quas adii, sedesque Ithaci, sanctique penates: In patria salvus certe Laertius hems Seu graditur, seu sorte sedet, scelerisque nefandi Conscius exitium pubi mulitur acerbum. Augurium e puppi nam nuper in aethere vidi Certum ego, nec tacui monstrans felicia signa Telemacho. dixit vates; atque omine laeta I 8o Penelope: haec utinam superi rata vota secundent, Hospes, ait; magnis a me cumulabere donis, Scilicet ac ditem mirabitur Obvia turba.
Talthus illi inter sese; dum regia circum Tecta proci jacto gaudent contendere disco, Et jaculo, fas omne obliti ubi ludere suerant. Queis,
346쪽
Queis, simul ac mensae tempus jam venit, & agris Undique pastores lectas de more bidentes Adduxere, Medon subito, qui carior unus Ante alios pubi convivia laetus obibat: I9oo juvenes, inquit, sit ludo insistere juvit;
Ite domum, ac vosmet plenis accingite mensis; Dulcius haud epulis quidquam, quum tempora poscunt. Dixerat: illi alacres surgunt, parentque Vocati. Jamque introgressi sinuosa per atria ponunt, Exutasque toris vestes rutilantibus aptant Mactantes oviumque greges, & pinguia circum Corpora caprigeni pecoris, taurumque nitentem Praeterea, hirsutosque sues. dumque omnia servent Heic dapibus, parte ex alia petere alta parabant acio
Moenia jam stabuli custos, atque impiger una Priamidum ac Trojae domitor; cui talia fatur Sic prior Eumaeus . non te discedere sponte
Hinc patior, potiusque optem sic jussa tulissent
Tecum partiri curas operumque laborem Hoc simul in stabulo. sedenim contraria regis Jussa vetant; vereorque, gravi ne concitus ira
Increpet audentem: dominorum haud mollia glistunt Iurgia. sestinemus iter; processit olympo Alma dies, seroque riget sub vespere frigus. a IoIlle autem: mecum praecepi atque ante peregi Haec animo; properemus, ait. tu dirige gressius Ignotum per iter, baculumque, trementia firmem Quo genua innixus, si quem sors offerat aptum, Da precor, haud facili quoniam via tramite sertur. Continuo haec dicens humeris exstantibus addit
Sordentem peram, retinet quam tortile lorum,
Et multis perfossa locis hiat: haud minus olli
347쪽
Dat cupido Eumaeus sectam de robore virgam. Tandem abeunt: stabulum catulique & rustica pubes aro Interca servant. hic celsa ad moenia regem Inscius assimilemque inopi, senioque trementem Ducit, foedumque & vestigia tarda regentem. Sic adeo propius gressi per scabra viarum Successere urbi, venere & sontis ad undam Irrigui, soliti cives quo semper aquari, Quemque olim struxere Ithaco cum statre Polyctor eritus atque ingens. silvis stat scaena coruscis Curvata in gyrum, ramisque virentibus alni Undique pubescunt; tum vivo e marmore circo a 3 in medio salit unda, & nymphis alta verendis Eminet ara super, florentia serta viator Ponit ubi, meritoque deas veneratur honore. Ηeic Dolii occurrit proles vesana Melantheus Agmen agens pecudum secum, totoque capellas Ε numero testas avidis in munera mensae Sucta procis: juvenes ibant duo pone sequuti. Ergo ut conspexit venientes, dira minatus Increpuit, movitque duci sub pectore bilem et o VOciserans temere, fasque omne oblitus: & heus quam Ecce malum malus ipse, inquit, comitatur euntem lCaelicolae ut similem gaudent submittere semper Ad similemi quonam morosum hunc ducis, inepte ,
Mendicum, cladem mensarum ac triste venenum
Laetitiae Θ multis humeros jam postibus adstans Adteret, haud ullo victor certamine poscens Captivamque sibi nympham, rutilosque lebetas; Frusta sed adrosae cereris. quin si mihi dones, Ut nostra assiduus verrat praesepia custos,
Arbuteasque serat frondes balantibus boedis; aso ille
348쪽
Ille sero pingui pastus protenderet artus Magnos, laxaretque semur . sed tempore longo Nequitiae addictus non ullum serre laborem,
Non opera exercere valet: tantum improbus atram
Ingluviem quaerens aliena pascere mense In populo hac illac tremulo male corpore reptat. Nunc tamen edico, res & mea dicta sequetur:
Si tecum ingressus Laertia tecta subibit,
Multa caput circum dextris jaculata procorum Scamna humeris laterique adtrito illisa sonabunt. 26ci Dixerat, elatoque femur malesanus Ulyssiet Calce petit, turbatque via conatus . at heros Restitit immotus, secumque in pectore versat
Inter utrumque anceps, an stricto robore vitam
Eripiat sonti insiliens, an turbidus alte Sublatum illidat diffracto ad saxa cerebro pFert tamen, obduratque animum: tum protinus illum Torva tuens, dictisque minans Eumaeus amaris Increpitat, tollitque manus, & Voce precatur.
Nymphae Naiades, gnatae Jovis, O bonus umquam 27OSi qua tulit vobis Ithacus pia munera, & aris Pinguia si pecudum sumantia praebuit eXta, Hoc mihi vos contra faciles persolvite votum: Jam redeat dux ille meus, patriosque penates Invisat ducente deo. tibi corpore fastum Detereret bene compto urbis per strata vaganti Assidue, elatoque animis, nitidoque juventa, Improbe: pastorum vitio pecus omne peraesum Interea languet. sic ille, & dicta Melantheus Irridens: proli quanta canis, quam mira loquutus a8oΕdidit i hunc equidem mecum per caerula quondam Longe Ithaca avectum ducam, multoque carebit Nec
349쪽
Nec via mi pretio . nunc ol sic perdat Apollo Telemachum jaculis hodie, vel saeva juventus Sedibus in propriis violento funere sternat, Iampridem ut periit; quem seustra poscis, Ulysses. Haec ait, & placido gradientes tramite linquit Urbis iter celerans, regisque in limina tendens. Nec mora longa; adiit postes, seseque locavit aso
Eurymachum contra, namque hunc eκ omnibus unum
Eximie coluit: famuli dein torrida ponunt Exta viro, cereremque serens dat fida ministra. Jamque adeo Eumaeus gradiens, atque acer Ulysses Adstiterunt propius, cytharaeque impulsus in aura Infremuit sonitus circum, dum carmina nervis Phemius aptabat, jamque ipsis dulce canebat. Restitit, Eumaeumque tenens: pulcherrima, dixit, Regi tecta tuo surgunt educta sub auras, Aedibus & magno reliquis discrimine praestant. Ordine se vario tollunt: hete atria celsis 3 oo Porticibusque nitent, septisque, aptaeque coruscant Arte laboratae bisores ad limina valvae,
Quas non ulla virum valeat perfringere Virtus.
Intro etiam juvenes multi convivia ducunt, Et genio indulgent: it nidor in aethera cantu Cum citharae, sociam dapibus quam numina servant. Ille autem reddit: non te sententia fallit
Haud rerum ignarum; sed qua ratione, quod instat, Conseri possit, prius heic statuamus, Oportet. Si celsas tu sorte velis invadere sedes , 3 Io Atque procis conserta gradum prior, en age limen Ingredere; ipse sequar mox te post terga relictus. Sin aliter, paullum subsiste; ego limine gressus Anteferam, longo nec tempore deinde moratus
350쪽
Tu sequere, heic aliquis ne te speculatus inermem Dedecoret, plagisque fuget; juvat ante videre
Scilicet, atque animo Varios eXpendere casus.
Illi heros: ne plura, inquit; satis Omnia novi: Tu prior ingrediare licet, celsisque manebo
Ueic ego pro soribus; didici jam doctus ab usu 32o
Et foedas ignominias & verbera ferre. Id quoque nunc veniat: non hoc in pectore frustra Stat patiens animus multis jam casibus actus Et pelagi & belli, longumque eX pertus utrumque. At vis nulla valet rabiem compescere ventris Luctificam, quae corda hominum perferre labores Edocuit multos agitans; quam propter & armis Horrentes volitant instructo & remige classes Indomiti per stagna maris, clademque minantur Hostibus, & latos vastant incursibus agros. 33o Talia dicebant; quum collum arrexit, & ambas
Excitus audito sonitu canis ilicet aures Argus amor Laertiadae, quem paverat Olim Ipse fovens, multaque heros eduxerat arte, Praemia nec retulit; nam curva in classe profectus
Ante sacrae petiit surgentia Pergama Trojae. Saepe tamen juvenes crebris venatibus illum In capras egere seras, damasque fugaces. Et lepores. nudo tum forte sub axe jacebat Neglectus caeno immundo, foedataque turpi 3 o Membra fimo stratus, quem longe efferre solebant Agricolae, ac magnos Ithaci jactare per agros.
Heic recubans ricinis exesus turpiter artus Argus ut agnovit dominum, caudamque remulcens, Et motans utrinque aures spectabat euntem;