Homeri Odyssea Latinis versibus expressa a Bernardo Zamagna Ragusino

발행: 1777년

분량: 493페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

441쪽

3ρ 6 HOMERI ODYSSE AE

Haec super insultans inimico fatur ab ore. Ο Ρolytherside, suerant cui semper amica Jurgia, Vesano tandem jam parce furori Magna loquens, potiusque diis minitantia cede Dicta serox, homines quorum vis praestat in omnes. Hoc tibi taurino, dederas quem perfide regi, 3ao Pro pede nunc munus refero. sic ille nefandum Ultus caede viri facinus dicebat; at heros Cominus interea longa Laertius hasta Fata Damastoridi properat, sternitque superbum. Mox Euenoridem Leocriton impiger ictu Telemachus figit, medioque per ilia ventre Transadigit serrum: penitus fera cuspis adacta Haesit, & ille ruens prono sola perculit Ore. Tunc Dea bellipotens tecti de culmine summo Aegida terrificam concussit: stigidus horror 33o Insinuans turbata procum per pectora gliscit,

Praecipitesque fugam tentant; ceu territa quondam Diffugiunt armenta boum, queis tempore verno,

Incipiunt. longi quum jam procedere soles, Asper acerba sonans furias immisit asilus. Contra bis gemini heroes palantibus instant

A tergo, attonitosque metu late omnibus urgent Sedibus. ac veluti quum rostro atque unguibus uncis

Vulturii insiliunt celsis de montibus agmen In volucrum, campis hae sese ad nubila tollunt 3 o Praecipites, illi trepidas laniantque premuntque Immensam aggressi caedem: via nulla salutis, Nulla fuga est, vulsis labuntur ab aethere pennis

Condensae, praeda gaudet Venator Opima. Sic illi per tecta procos agitantque, tenentque, Et caedunt passim: morientum tristis ad auras It

442쪽

LIBER VICES: SECUNDUS. 3s

It gemitus, sparsoque exundant sanguine sedes. Atque heic Liodes astu subit, imaque Ulysei

Genua manu amplectens essatur talia supplex: Dux O magne, sine hanc animam, & miserere precantis; 3so Non ego vel dictis incessi turbidus umquam, Vel turpi famulas violavi crimine; quin &Saepe alios vetui vim talem in serre parantes. Haud tenuere manus moniti; nunc foeda luentes Supplicia expendunt scelerum, caesique recumbunt; Quos super ipse quidem, meritus nil tale, jace Infelix, vatem neque gratia digna sequetur. Illum immane tuens contra sic excipit heros: His vates si fata olim haud ingrata canebas, Credo equidem longum exsilium & crudelia saepe 3 6o Funera pro reditu mihi fueras poscere, & idem Uxoremque tibi aC dulces promittere gnatos: Proin morere, & socios socius ne desere vates. Sic fatus dextra correptum sustulit ensem Ille solo, qui pridem Agelao in caede ruenti Exciderat, mediaque actum cervice recondit Arduus assurgens. cadit ille, & stacta loquentis mundo cervix commixta in pulvere sedit. Terpiades vero letum exitiale tremiscens Phemius, ille procos cantu mulcere coactus, 37o Stabat adhuc, citharamque manu retinebat eburnam Limine secreto latitans. cunctatur, & aestu In vario nunc huc animum nunc dividit illuc Anceps, Ercaeine Iovis progressus ad aram Marmore de solido structam considat, ubi exta Multa boum soliti fuerant incendere flammis, Laertesque olim natusque; an cominus adstans, Ac genua amplexus precibus pervincere tentet Haec

443쪽

Haec potior dubio visa est sententia; jamque Ponit humi soliumque inter rutilantibus aptum 38o

Argento e puro clavis, crateraque magnnm,

Argutam acclinis citharam; dein ipse volutus Ante pedes Ithaci supplex ita voce profatur. Haec per ego tua te genua Oro, maxime ductor, Insontis.miserere, atque hoc te crimine solve; An non ipse tuo tristis cruciabere corde, Si dabis exitio celebrantem facta deorum Atque hominum vatem Θ cantus vis insita ad omnes, Non ars me instituit, sensusque in pectore fingens Versat agitque meos numen, perque omnia ducit. 39o Tu quoque non impar divis celebrabere nostro Carmine, me tantum stricto ne dejice ferro. Et jam Telemachus tua cara & sola voluptas Me non sponte tuos dicet subiisse penates; Nec pretio aut epulis captum cecinisse, sed una Instantumque minis juvenum numeroque coactum. Vix ea: Telemachus flentemque & multa precantem

Audiit, atque adstans genitori: parce, nec hasta Hunc, ait, insontem Stygias detrude sub umbras. Quin & praeconem libeat servare Medonta, 4oo Cura mei fuerat primo cui plurima in aevo, Ni sors Eumaeusve, acerve Philetius illum Perdidit, aut ipsi tibi dira in caede furenti obvius advenit. sic ille: at callidus hausit Dicta Medon; solio subter nam tergore tauri Abdiderat sese tectus, pavitansque latebat. Sed tunc prosiluit, densumque exutus amictum Telemachi genibus propior stetit, atque ita supplex: Ille ego sum quem poscis, ait; tu parce, tuoque Dic patri, ne 'me serro transfigat acuto 4 Io

444쪽

LIBER VICES: SECUNDUS.

ob scelera iratus juvenum, qui vertere tecta Ipsius institerant, teque heic sprevere furentes. olli subridens pacato pectore Ulysses: Fide, ait, incolumem quando hic te a funere servat ;Jamque animo monitus tu disce; aliisque memento Dicere, quam longe virtus a crimine distat. Verum agite, egressi soribus considite foeda Ambo a caede procul, tuque & clarissimus una Phemius, expediam donec, quod restat agendum. Finierat dicens: illi tecta alta relinquunt, 42o Vicinamque Jovis magni funduntur ad aram omnia lustrantes circum letumque paventes. At contra, fato ne quis subductus Achivum Delitear vivus, tecti latus omne pererrat Luminibus tacitis Ithacus. videt undique stratos Procubuisse omnes nigranti in sanguine & atro Pulvere consertos. ceu quando in litore curvo PIumida lina trahens .vitreis piscator ab undis Squamigeros fundit pisces; illi aequora frustra optantes late sicca glomerantur arena, 43o Jamque animam rapuit miseris lux aurea Phoebi. Haud aliter per tecta proci spatiosa jacebant Alter in alterius mactati sanguine. & heros: Vade age, nate, Voca nutricem, dixit, ut adstans Audiat extemplo, quae fert mihi corde voluntas. Nec plura: ille quidem celerans mandata parentis Εmovitque fores, talique est voce loquutus. Huc ades Euryclaea, uni cui tradita cura In domibus vigili studio servare puellas, Exi agedum, genitor te coram affarier optat. 44οTantum effatus, & in verbo vestigia movit Egrediens soribus reserato limine nutrix, Tele-

445쪽

Telemachus qua monstrat iter, ducitque sequentem. Cernit ibi medium strata inter corpora regem Pulvere sordentem taboque, ut sorte leonem Digressum de caede boum; cui pectora late Sanguinea horrescunt, malaeque utrinque madentes Stant sanie immani; metuendus lumine terret. Sic Ithacus tunc ipse pedes, sic Beda superne Brachia terribilis visu monstrabat . at illa 4so Funeraque ut Vidit glomerata, altumque cruorem, Tollere clamorem ac laeto gestire ululatu Visu improviso perculsa. haud talia passus Continuit subito, atque audentem voce repressit Heros haec fatus: tacito sub pectore gaude, Ac voci nunc parce. nefas in morte virorum Bacchari, quos fata deum quosque impia facta Abstulerunt; nullum veriti nec honore colente Terrigenum, indignus, dignusve accederet hospes, Spernebant omnes pariter; quae propter acerbo 46o Exitio domiti cladem subiere nefandam. Sed tu, semineo famulantum ex agmine quotquot, Dic age, me temnunt, scelerosaque furta sequuntur Cui nutrix: equidem dicam vera Omnia, gnate; uinquaginta intus famulae, haud ignara Minervae Pectora, stant niveas assuetae carpere lanas, Et duram longo vitam tolerare labore Quarum bissenae sanctum violare pudorem Aggressae nec me dignantur honore neque ipsam Penelopen . vixdum natus pubescit, & ante 47o

Haud passa impubem est genitrix dare jura puellis.

Iamque feram scandens penetrale haec nuncia ad aures Conjugis optatae, cui somnos numen amicum

Exciit irrorans per membra. haec illa; sed heros: Ne

446쪽

LIBER VICES: SECUNDUS. 4or

Ne placidam turbes dominam: tibi cogere tantum Cura sit huc diro pollutas crimine servas. Haec dederat vix ore; & jam mandata facessensibat anus, famulasque vocans per tecta ciebat. Ipse autem gnatum affatus geminosque ministros Ad sese accitos: ite, inquit, corpora caesa 48o Tollite jam celeres pariter; subeantque puellae Triste ministerium: dein pulcra sedilia circum, Et patulas lustrate undis & tergite mensas. Post ubi compositis steterint rite omnia tectis, Sedibus ex altis famulas educite, & inter Surgentemque tholum medias inclusaque septa Perdite caedentes serro, dum spiritus artus Deserat oblitos venerem, quam saepe solebant

Exercere, procis nocturna per otia miXtae. Dixerat: illae autem coram Venere frequentes, 49OAc primum institerunt vectare cadavera & una Aggerere, aulai qua porticus ampla patebat, Sese inter connixae humeris: serus instat Ulysses Ipse operi; hae properant, quamvis non sponte, laborem. Mox etiam mensas varioque sedilia cultu Rore superfusio lustrant, purgataque tergunt. Nec non Telemachus sociique has inter ahenis Stringebantque solum rastris, aspersaque tabo Limina verrebant: raptas illae undique sordes

Subvehere, atque extra sedes effundere certant. soci

Tota renidenti postquam luce aula refulsit,

Femineam educunt turbam, mediisque trementem

Porticibus subterque tholi testudine cogunt Angustum in spatium, nulla unde exire potestas.

Atque ibi Telemachus: turpi jam funere, dixit, Eripiam his animam, capiti quae probra tulere, Ε e e Dira

447쪽

Dira meo, matrisque, procis accumbere quondam Assuetae surtim per opaca silentia noctis. Dixit, & ex alta pendentia vincla columna, Summa tholi jaciens supra fastigia, nectit, sto Ne terram sulpensa pedum vestigia tangant. Ac veluti turdi molles variaeque palumbes Insiliunt densos inter quum stantia dumos Retia, ubi repetunt consueta cubilia sero Vespere; dura quies omnes latitantibus intro Excipit insidiis. sic tum cervicibus illae Pendebant longo pronis ex ordine; circum Colla premunt laquei misero luctantia fato;Jam pedibus tremuere, & vita recessit in auras. Post etiam vinctum traxere Melanthion altis saeΕ soribus; truncas cui foedo vulnere nares Ense metunt, populantque aures; tum cruda voranda

objiciunt canibus dissectis inguina nervis, Inciduntque pedes irati & brachia serro. Et jam tecta petunt abluti a caede recenti, Agglomerantque duci sese, postquam ultima coepto Imposita est operi manus, di deserbuit ira. Ergo ille affatus nutricem: huc ocius affer Sullam, ait, caedis consueta piacula, & ignem, Queis valeam suffre domos; mox ipsa vocata 33o Penelope huc adsit fidis comitata ministris,

Accedantque Omnes, tua cetera cura, puellae, Cui subito Euryclaea resert: certe omnia, nate,

Digna mones, nec tanta sequi me jussa pigebit.

Unum addas, oro: sine me tunicamque nitentem,

Et chlamydem tibi serre novam; sordentiaque isthaec Projice texta, precor, functus jam caede procornm: Talem haud esse decet. sic illa orabat; at heros: I pro-

448쪽

I properans, ignemque seras ante omnia primum, Edico . vix satus erat; nec dicta retardans s o Sullaraque atque ignem nutrix tulit. haud mora, totam Rite domum sanctosque Ithacus adolere penates Institit; at celeri rursum penetralia gressu Scandit anus, famulasque jubet succedere coram. Conveniunt russae, manibusque ardentia quassant Lumina; tum circum susae regemque salutant Osculaque infigunt capitique humerisque decoris, Amplexaeque manus prensant . ille ictus amore Aestuat, ac gemitus inter lacrimasque volutas Ora recognoscit cunctarum & nomina signat. sso

449쪽

HOMERI ODYSSE AE

IBat anus resono complens penetralia risu

Reginae dictura, Ithacum servare penates Incolumem . properae genua aegra ipsique vigebant Laetitia studioque pedes; jamque illius adstans Ad caput: ol surgas, inquit, visura, quod optas Noctes atque dies: tuus ille advcnit Ulysies, Desertasque adiit longo post tempore sedes Ultus Caede procos, ausos vastare nefandis omnia flagitiis, atque ipsi haud parcere nato. Excita Penelope cui tum sic ore vicissim Io orsa refert: di te vesano errore fatigant, o nutrix, curis etiam qui pectora stultis Fallere gnara valent, sanosque avertere sensus Ducentes trepidae subito deliria menti. Illi te laesere: fuit non haec tibi quondam Vis animi: longo quid luctu saucia corda Ludis vana serens Θ quid dulcem abrumpere somnum, Sopierat miserae fetas qui molliter artus, Heu properas 8 numquam placide sic ipsa quievi, Ex quo Dardanias Ithacus discessit ad arces. 2 OVerum age nunc descende, atque isthinc eripe gressum Ima petens: mulier si qua haec mihi dicta tulisset Altera, & optatae turbas Iet munera noctis, Mulctatam graviter retro vestigia ferre Jussistem properata; tibi autem incana senectus Auxilio est . sic illa: at non deterrita nutrix

450쪽

LIBER VICES: TERTIUS. 4os

Excipit, ac tales ultro dat pectore voces.

Haud equidem fallax illudo: verus Ulysses Jam rediit, servatque domos. ille omnibus hospes Despectus per tecta, ille est; jam noverat ipsum 3 o Telemachus, sed fida patris sub corde tegebat

Consilia, immanes ut perderet ultor Achivos. Vix ea; quum subito laeta inter gaudia stratis Prosiluit regina furens, amplexaque collum Longaevae , lacrimisque genas suffusa decentes: Ergo age, cara mihi verax fare omnia, dixit; Ille domi si certus adest, qua Vincere pubem Arte malam valuit, densos & solus in hostes, Irruere, aggressus violento praelia Marte pCui reserens longaeva: haud fas aut cernere quidquam o Aut audire, inquit, fuerat; tantum auribus hausi Ingentem luctum gemitusque in morte cadentum. Ipsa quidem trepidis penetrali in sede latebam Cum sociis; intus cohibebant robore firmo ostia, clausa prius, quam me tua cara propago Telemachus, magno missus genitore, ' VocaVit. Adstantem heic regem conspexi caede Virorum In media: strati circum tellure jacebant Complexu in misero juvenes; tu laeta cruore Horrentem, taboque atro, ceu sorte leonem, soFoedatum totis vidisses undique membris. Elati vero nunc extra limina prima Illi porticibus longis glomerantur; at ipse Instat agens sussire domos caedemque piare Accensis late flammis; utque excita coram Ipsa adeas, huc me primam tibi mist ab aula. Quin sequere, amborum suavi ut dulcedine pectus Gaudia perfundant post multos laeta labores. Parta

SEARCH

MENU NAVIGATION