장음표시 사용
61쪽
neraliter de gradibus metaphysicis disp. so
. Explicatur et per unitatem intelligitur ratio excludens pluralitatem, at quia hoc multipliciter fieri potest, unitas alia est per
se, alia per accidens, utraque multifariam subdividenda, ut rite pateat,quaenam unitas sit transicendentalis ac incomplexa &passio entis. Unitas per se optime dicitur illa, quae importat unicam essentiam in indivisiniti reali consistentem, dc haec alia est simplieitatis, alia eompositionis; prior est ubi non fiant partes physicae sed metaphysicae, quae fiant realiter idem, & haec reperitur in substantijs spiritualibus creatis V. g. ange
lis ; posterior est in habente partes physi-Cas ex quibus non resultat tertium, ipsae tamen simul in recto sumptae int unum' Compositum, V. g. ex corpore & anima componitur homo , qui est unum per se Mnitate eompositionis, id est, licet seorsim sine essentiae, una tamen fiunt eo quod una sit substantialiter actus, altera potentia: Ita plieitatis unitas alia est sine compositione metaphysica ut in Deo,alia cu compositione ut in creatis substantijs spiritualibus; unitas vero compositionis physicae per se alia est partium essentialium, alia integralium, alia punctorum in continuo; quarum posterior semper est minor, ita ut ex
62쪽
dictis illa in Deo sit maxima, esto detur alia major scilicet irresolubilitatis in distinctos
conceptus obiectivOS. Unitas vero per arendens quae diversitatem essentiarum impo tat , vel saltem non realiter indivisibilem naturam patitur, alia est subjecti assecti acti- dente v. g. Petrus Logicus, vel accidentibus v. g. lac album & dulce; alia aggregationis variorum corporum v. g. acervus lapidum; alia ordiniti quando talia corpora non quomodocunque sunt aggregata, sed unum CenIeatur prius , alterum posterius V. g. exercitus, quo facile aliae unitates reducuntur, quae sunt per accidens; sicut ad
illam per se , ac membra subdivisa supra
explicata spectant unitas totalitatis , univer
salitatis ,singularitatis, cte. Et si quaeras,
quaenam unitas sit passio ξ dico unitatem praesci dentem ab unitate per se,& per a eidens quae est ratis objectiva irresolubilis ex cludens pluralitatem, nam sicut ens communius objectum est, ita & unitas CorrespondenS, maXime cum unitas per accidens
cum fuis membris huc proprie spectet nec valet dicere, qubd unitas per accidens foret passio entis, hoc falsium pst, quia illa unitas praesicindit , imb aliae unitates omnes lunt resolubiles in alios conceptus, ut unitas per se, vel nimis depressae ut illa singularitatis, &c. cujus oppositum per
63쪽
varios dicendi modos est intricatius quam utile, unde jubet hic Plato prudens quie
Per Veritatem non intelligitur veritas repraesentativa in intellectu circa obiectum, qualis est in propositione sermali, sed sumitur pro eo, quod unumquodque ensnatum est manifestare seipsum ubi vides& entia rationis per dissensium se sic mani festare, quod enim ipsium sit a parte rei impossibile, est atque verum, quam qu6d tamalitas sit quid metaphysici, sensibile quid physici Nec valet dicere, esse in rebus duntaxat veritatem fundamentalem. Contra: sicut se aliter aliquid est ens, ita &manifestativum Hi, Ergo labiective & non tantum radicaliter ens est Verum. Per bonitatem non sumitur hic moralis persectio, sed formalitas, quam alij explicant per integritatem istius essentite; alii& essentiae & accidentium; alii per ordinem ac relationem convenientiae ad appetitum, vel etiam ad aliam rem bonam, alii aliter, sed vix unquam bene, nisi dicendo qu od sit ratio motiva ad sui appretiationem,uel aestimationem , sicut enim bonum morale dicitur illud quod laude dignum praeter honitatem fundamentalem , quae est hujus ratio, ita ad esse entis unius, Veri,
64쪽
ος σν sequitur quod sit testimandum, quaeratio
motiva est bonitas transcendentalis. His proprietatibus si immorarer lorumus adderem quartam memitatem, quae Umni enti metaphysice considerato comvenit, & pullulat aeque ac aliae, ex eo enim quod aliquid sit ens & unum, Verum, b num , aeternum tale est, ubi bene pondera metapb τὸ ne temere errorem putes. his declaratis Probatur universim prima pars: tum quia Conveniunt omni, seli &semper enti;
Ergo simi propriae passiones. Confirmatur de singulis seorsim : eo ipso quo quidens est, non simi entia; Ergo eo ipso pullulat unitas quaedam praescindens an per se Vel per accidens, cum sit irresolubilis; deinde quod est ens & nnum, potest tale agnosci, ac proinde tale aestimari, & amari, vel appeti ; Ergb est verum&bonum. Nec dicas, esse fundamenta ibi concipiendi i Ira gradus. Contra: omnis ratio oblectiva independens ab ope intellectsis est actualis a pare rei & actualiter distincta, vide disput. sequentem, ubi & altera pars
Obiicies: unum & multa dividunt ens; Eri unitas nequit esse passio, cum non conveniat omni: ad hoc sunt varii modi.
dicendi, sed breviter Respondeo : divi-E 3 . unt,
65쪽
dunt ens transcendens. N. aliud Contractum sive finitum sive praedicamentale transeat, nam ista divisio non est ex primis. : Instabis: unitas non convenit soli enti, imo nec bonitas & veritas, quia etiam mOdis S differentijs competunt. Respondeo : sicut modi sint entia, ita & bona, Sc. Si dicas, sequi, qudis unum tantum sit ens, quod contra Parmenidem negant Philosophi. Respondetur: illum voluisse Omnia esse unum ens, at in eo sensu quo hic traditur, vera est propositio, qu6d nihil sitens, nisi & unum p ortione servata. Instabis: multa sunt entia & non unum; Ergo habent rationem entis stipe,&non unitatem. Respondeo & illa multa habitura stepe rationem unius praescindentis contractam ad unitatem aliquam per accidens. Si verb dicas, quando pars tollitur a toto,aCcipit novam unitatem &non entitatem. Respondeo : qudd sicust de novo induat rationem entis non simpluciter, sed totius, ita & unitatem totius
Instabis disinem veritas & honitas non sunt propriae passiones, vel ad siummum indistinctae; tum quia essent entia distincta ab ente; tum quia ens se isto est bonum S Verum plus nihilo, nec est falsitas in rebus nisi per intellectum, imb siCut sine ope
66쪽
intellectus dico: ens est nihil, ita falsum est: em est nihil, & siC quoque ratio falsitatis obijcitur. Respondeo: ad primum p tere ex dictis 3 secundum admitto insensa reali, tertium nego, nam falsum est homunem esse lapidem, sed proinde falsitas non est ratio objectiva distincta, sed explicans veritatem amplius. Si dicas, Elus Deus est bonus ab intrinseco, vitia non sunt bona, Sc. non loqueris de bonitate transce
i . QILESTIO II. Quid sint, vel quid importent oprie
DIco: proprietates entis sunt sermes,
tales positivae et per negationem Citacumscribi solitae. Ita Sco. q. Metaph. q. a. S alibi cum suis, contra extraneos, qui Vel importari solam negationem putant, Vel si inpositivo eas constituant, ipsum positivum actualiter non distinguunt ex natura rei a ratione entis. Probatur Primo: quod importat perfectionem simpliciter & suscipit magis & minus, illud formaliter est positivum, sed passones entis important talem persectiones 3 Eri &c. Probari solet Minor: illud est perfectio simpliciter quod es melius ipsum, piam non μm ex Anselmo. 3. Monol. sed
67쪽
unitas est melior in omni ente, item hon, tas & veritas ; Ergo &c. Sed haec ratio Contradicit doctrinae Scoti de divisione entis in quantum & non quantum ς si enim ens reale ut sic habeat illas passiones velut persectiones simpliciter simpliCes, .cut ratio entis, ita & passiones convenirent membris divisis quanto & non qua
Responderi posset ex P. Ungomski doctrinaTheologica: passiones esse perfectiones secundum quid, vel modales, sed videtur obstare, quod melior sit, v. g. bonitas quam falsitas , id est oppositum incompossibile prout solet explicari definitio Anselmi. Contra tamen et ut sit aliquid perfectio simpliciter simplex, requiritur, ut sit melius ipsum quam non ipsum,id est,quam Oppositum positivum incompossibile, quod de
unitate non sequitur, nec de reliquis, estbsint melius quam negatio, erunt erg6 Pe sectiones secundum quid ad immum , ad hoc ut ratio ista, non annuletur; deinde una unitas est major altera inquit Mastrius, sed nec hoc est verum de unitate ut sic , quae est passio entis, unde haec ratio mihi parum, aut non placet. Probatur Secundo: omnis passio distinguitur a subiecto , sed nequit distingui ut nugativum aliquod 3 Ergo vere positivum
68쪽
erit unitas M. Probatur Minor: negatio est consequens aliquod positivum in quo sundatur ; Ergo &c. Nec dicas, passiones.
entis consequi ipsium ens velut fundamen- tum harum. Contra: esto ens sit ratio aqua pullulant passiones , tamen non simi sola negatio, vel relatio rationis suppera dita; Ergo &c. Probatur Antecedensrmultipliciter a nostris , quia ens saltem identice praedicatur de unitate, non de niabilo, ut sent negationes; tum quia alia persismo est sium ma entitas, alia summa unitas stum quia unitas est ratio fundandi relatio- aes reales. Sed . Respondent adversaris ad haec omnia undamentaliter. C. actualiter N. &siano suotquot legi vel audivi ex nostris, nemotos abunde coerCerVotest,nisi coincidatoctrinae a me positae in hoc trinatu disp. . q. a. Objectione a. ubi dico, ens ut sic,
raescindere a positivo& negativo phym , & tamen esse positivum metaphysice ,3o S hoc negationibus metaphysicomptis tribuo, quod sint gradus metaphri positivi, licet non physice. Ex quo
Probo sic conclusionem: omnis gradus:taphysicus est conceptus positivus Oh-hivus a parte rei, sed passiones entis uni S gradus; Ergo Sc. Confirmatur: l, Comparando ad Physicam unitas soleat E s e
69쪽
4M se primi per negationem, bonitas in Ethtica per resipectum forte rationis &α met . physice sunt rationes objectivae positivae. Resipondere possunt: esse rationes t Ies distinctas a ratione entis fiundamental, ter. C. actualiter. N. Contra: hoc unuversim de omnibus gradibus infringam disp. sequenti. Obijcies I. sequeretur, quddunum esset duo, imo quatuor , quia ens esset unum &duo , quia unitaS esset ens distinctum, imo& bonitas & veritas. Respondeo: jam constare , quod esset unum in recto , Splura in obliquo, illae enim passiones tantum identice sunt ens. , Instabis: licet ens sit unum in recto, tamen unitas nequit esse aliquid positivi. Probatur Assumptum: pluralitas est quid positivi s Ergo.non unitas. Probatur CO sequentia: quia haec duo privative sibi opponuntur. Respondeo: unitatem pluralitati Io: Metaph. opponi Contrarie, si alibi privative, dico secundum id per quos
a nobis comparativo ad entia physica e plicari solet. C. secundum rationem fundandi proximam. N. nam scepe selemus , expliCare per negationem ea,quorum Con ceptus in L vel nos latent, Vel commodius sic exDriminon possunt.
70쪽
ud quam enS; Ergo unitas,v. g. nihil est dustincti praeter.negationem. Probatur Ania tecedens : illud enim distinctum positivum , vel essset unum Vel multiplex. Respondeo : quod sit unum ut q-o, & ens linobliquo. C. in recto & ut quod. N. Nec dicas, ens praecisum jam est unum; Ergo abundat illa unitas positiva superaddita. Respondeo : quod in tali praecisione neci sit unum, nec multiplex, sed sit Ela ratioentis, sicut equinitas abstracta est tantum equinitas, nec uniVeralis, nec singularis ex 'Avicenna, unde nostri dicunt esse unum negative, radiCaliter &c. quia talia praedia Cata non pertinent in rationem essenti lem , sed secundariam et haec paucula in Mastrio centies repetita per idem inve
Obijcies II. si veritas vel bonitas essent quid positivi, vel illud foret absolutum vel relativum, quido id dicetur difficultatem
inveniet Ergo&c. Respondeo breviter: nec esse absolutum nec relativum, siCud' nec ens ut sic, quia nondum censetur con tractum ad ens reale&rationis per dissensiam, nec ad reale quantum vel non quantum , minus ad gradus praedicamentales, vel dic, esie metaphysice absolutas rationes, per relationes describi latitas comparative ad entia physica