Metaphysica transcendens, sive Disputationes scholasticae, super universam materiam naturalem clarâ brevitate, & magnâ claritate concinnatae, ... Authore P. Woltero Schopen, de Juliaco, ..

71쪽

Instabis: istae rationes metaphysical v rissime fiunt entia rationis, sit enim haec&sim ilia non fingerentur, quid & ubi essent Respondeo: hoc ex imbecillitate intellectus obiici, quia fiunt rationes istae and quam de sis judicetur, si non quoad nos, saltem secundum se uti adhuC declarabitur assignando distinctionem Scoti. ΗseC de passionibuS.

QUAESTIO III.

In 9 qmdsint modi intrinsteri.

et ens contrahitur ad Deum perre litatem quae vocatur modus intrins cus, &est infinitas ipsa; ad creaturam V rb per realitatem finitatis , quae α corre spondentia ad infinitatem vocari solet elis modus intrinsecus, licet alias differentiae nomen, & omen habere queat. Haec Coninclusio non tantum est contra O. ac RR.

sed etiam SCotistas, qui docent eum Sco. in I. d. 8. q. ens contrahi ad Deum &creaturas per modos intrinsecos, sed in e plicatione vel maxime disconVeniunt. Declam me autem siC: quod admittam realitatem entis formaliter distinctam ab inferioribus , uti cum alijs Scotistis de mdi disp. praecedenti q. I. & quod haec realistas Contrahatur diversimodo, quantum ad praesens vero dico, qudd per duas alias rea

72쪽

tates ad Deum scilicet per infinitatem, ad creaturam vero per finitatem descendat,

deinde dico, quod infinitas debeat dici

modus intrinsecus , finitas verb tantum propter correlationem ad infinitatem modus intrinseCus dicatur, clim alias sit diffe

rentia.

Probatur itaque primo: qubd ens contrahatur ad Deum per infinitatem , &quod haec debeat dici & sit modus intri secus et per modum intrinsecum intelligorealitatem, qua ens contrahitur sine potentialitate acl essendum actualiter, id est axistendum, sed. ens per talem realitatemzontrahitur ad Deum s Ergo &c. Maior ronstat ex eo, qubd sic appareat, in quo nodus a disterentia discrepet. Minor rohatur et Deus necessarici est & met,

hysice, & physice; i Ergo licet ratio entis

a Deo sit praescisa, tamen non contrahi-ur cum simili potentialitate. Confirma-ar alijs verbis: ad illud ens descendit petiodOS , Cui repugnat omnis Compositio im Physica, quam metaphysica, sed utra-

a C TCPugnat Deo, ut omneS uno ore esa-ant ; Ergo &c. & hoc passu consentiisit uiscipuli Scoti, licet aliter modum deinibant petendo principium. Probatur Secundo: siCut in causis prinis assirmatio est causa affirmationis, ita

73쪽

. 66 - . negatio est causa negationis , sed praecisa

causa cur realitas entis dicatur ad Deum Contrahi per modum intrinsecum haec est, quia in Deo nequit esse compositio , vel quod idem est, quia respectu Dei nequit habere rationem contrahibilis Cum potentialitate; Ergo cum in ente finito non rea pugnet compositio , ad illud contrahitur per disserentiam & non per modum. Coninfirmatur: Deo repugnat differentia & g nus , & hinc alia ratio non est petenda , quam quia necesse est existens juxta illud, ego sum qui sum in Exodo, enti finito vero haec non repugnant, Ergo &c. Dixi tamen finitatem posse modum vocari, non quod vere ut modus intrinsecus ens sine pote tialitate Contrahat, sed quia correspondet modo intrinseco. Responsiones ubi aliquando Videro , vel audivero, conabor impugnare , sed sic omnis difficultas facile solvitur,quam cum tanto strepitu plus inter se, quam cum alijs movent Scotistae. Obiicies I. si ens destenderet ad Deum& creaturam, vel illi modi essent aliquid vel nihil , vel ille descensius fieret ad mota dum compositionis , vel additionis , vel explicationis. Respondeo: quod fiat per realitates quarum una est modus sine com-Positione, cui advenit ens sine potentiali-

74쪽

tate, creterum per me licet quomodocunque illam advenientiam compelles, modbnulla potentialitas vel desectus sequatur: ad primum soepe dictum est. Instabis r ens est univocum ex dictis; vrgli si descendat ad Deum per modum

intrinsecum. etiam ad creaturam. Respondeo Distinguendo Antecedens: ens praecisum. C. Connotans inferiora, ad quae

hoc vel illo modo dekendit. N. Si dicas, aequaliter descendit. Respondeo: similiter quoad rationem praecisam & praescindentem a potentialitate & actualitate, id est necessitate ad existendum physice obiicies II. modus intrinsecus & disserentia sunt formaliter ad minus distincta ;Ergo vel finitas non est modus, vel non est disterentia. Respondeo : esse distincta distinctione estentiali ut quo, &dico finitatem esse differentiam , abusive dici mo-.dum. Si dicas ;Ergh etiam infinitas; non sum Mastrius, quod eadem toties r petam , disparitas iam data est. Instabis: disserentia nequit esse principium conveniendi, sed acCidens & substantia praedicamentalis conveniunt in finitate; siri, Sc. Respondeo : reto quendo argumentum, sied qualitas & relatio conveniunc in inaleitate; Ergo, &c.S Distinguo Antecedens et nequit eme

75쪽

principium conveniendi illi, a quo quid per

illam differt. C. inferioribus propriss. N. nam ct Petrus & Paulus, & rationale A, de B, conveniunt in rationalitate. 'Si dicas, tolli deCem praedicamenta, &esse contra Scotum. Respondeo: cujuscunque sit, doctrina Vera est tenenda, de praedicamentis proxime dicam; Scotus ipsie varijs locis inclinat huC, imo sine re litate formaliter distincta ejus principia ruunt, & hac stante nemo hactenus dissicultatem de futura compositione in Deo evasit, rem quidem tetigerunt sied gordius nodus sisto tactu non lalvitur ue modo ubi desinit disputatio de modis, incipit

DISPUTATIO IV.

De Disine Bonibus entis.

Ibtilis Scoti Metaphysica potissimum' est fundata in materia de distinctionibus, hinc videre est qubd extranei non ita singulas dissicultates praemissas tractent,

quam fundamentum evertere conantur. Sit

s Ico: Distinctio quae est secundaria pase Usio entis consistit in positivo: Colligitur eX SCO. in a. d. 3. q. i. & sequuntur sere

Omnes. ' a

76쪽

-ο36s ρε mnes illi qui defendunt relationem essentitatem sormaliter superadditam extreris, contra Varios Tho. & RR. inter se di- isos. Pro ulteriori intelligentia

Sciendum est prim6 : qubd haec saepisInfundantur disin tio, diversitas, disserena, oppositis; sed immeritb , si distincti

roprie sumitur. Nam sunt termini mas & minus communes,id est omnis di ver- as, omnis differentia, omnis oppossitiot quidem distinctio, sed non econtra Gm-s distinctio' est diversitas, licet unumrte ex his tribus. Porrb diversias prae r distinctionem dicit negationem unio s, disserentia importat dissimilitudinem natura, oppositio aliquam insuper sipe-ilem repugnantiam, quae est quaeruplex..de alphabetum philosophiCum. Sciendum est secundo : distinctionem altipliciter accipi. Primb fundament,& sic sunt ipsae res,quae distinguuntur, g. entitas lapidis, S entitas ligni sunti clamentum distinctionis inter ipsiar, d te formaliter, & sic est ipsa sorma denonans superaddita, de qua disputatur: sit positiva, vel an sit pura negatio non n litatis, & quidem loquimur de distin- Ine inter duo entia pontiva. Nam di-ictio, quae est inter chymeram&hirco-

77쪽

eervum nihil seperaddit, sed est pura nostidentitas: si autem est inter unum eris, Saliud non ens, quoque sormaliter in nouidentitate reponenda videtur: sed de ea, quae est inter duo positiva, quorum unum non est aliud. Probatur Conclusio Primor relatio ibi maliter est entitas superaddita extremis; sed distinctio est relatio; Ergo M. Ma &Mi. ex diCendis constabunt. Probatur Secundo : distinctio est proprietas positivi entis: Ergo est quid posit, vum. Respondent Distinguendo Consequens: formaliter Negant, siundament, liter Concedunt. Contra: fundamentaliter est ipsa rei natura ; sed haec non est pacso : Ε*b pro sermali est quid positivum.

Confirmatur : diversitas est larmaliter quid positivum in obliquo naturam con- notans; ΕNO &c. Item unitas, quae est

passio entis, ct identitas sunt quid positivi;

Ergo etiam non unitas, vel non identitas,

id est diversitat, dc distinctio sunt quid pin lsitivi, licet saepe permodum negativi e

plicentur.

Obiicies: illa distinguuntur Qrmaliter, quae formaliter non sunt idem; sed non esse idem, est negatio identitatis. Eri distinctio consistit in tali negatione. Probatur Minor : posita hac negatione omni alio

78쪽

cta, quocunque alio ablato. Respondetur Negando Minorem : Probatio Dis stinguitur: non sunt idem fundamentaliis ser. Q formaliter N. vel non fiunt idem negative. C. positive N. Instabis : posita negatione identitatis quocunque positivo sublato non sunt idem positive , nec sunt idem formaliter; Ergb formaliter Spolitive distincta. Consequentia patet: non enim est medium i ter illa. Respondeo : Negando Conse-quentiam, cum Probatione , propter sy Categorem a formaliter: quando verti dic, tur, non fiunt idem positive, hoc lignincac

per aliquid postivum non sunt idem, id est per sormam positivam distinguuntur. Instabis: vel illud positivum esset siubstantia, vel accidens, nihil dictu videtur eongruum 3 Ergo Sc. Respondeo breviter: qudd esset quaedam relatio, vel transcendentalis, vel praedicat fientalis, prout

extrema fuerint.

Instabis: diviso non est quid possitivum, sed omnisiliviso est distiniuio; Εri non omnis distinctio est quid positivum. Ma- sor patet ; quia ad divisionem aliud non

requiritur , quam negatio unionis. Re

spondeo Distinguendo Majorem: divisio reduplicative. C. specificative N. Majo-

79쪽

rem , sic distincta Minore. N. ConPqUer

Resipondeo N. Consequentiam : nam divisio qua talis non est proprietas entIS POlΡ

'' Instabis i altem non omnis distinctio

estquid positivum. Probatur Assumptum: distinctio, quae est inter duoS hircocer Vos, item quae eli inter ens & non eos, inter si-hrum unc &Antichristum. Respondeo illam tantum distinctionem esse quid posetivum, quae Versatur inter duo possitiva, vel saltem unum extremum eXistens, linon est mutua positiva diiunctio. Instabis: maxima distinctio non est quid possitivum ; Ergo nulla. Probatur Ante cedens: maxima est Inter ens & non ens, vel etiam existens & non existens, sied, E ob Resipondeo Distinguo Maiorem . si est inter duo possitiva. N. Majorem, si inter unum positivum aliud non positivum transeatNajor. Dico transeat, nam saepe

quid explicatur per negationem, quod tamen possitivum est, V. g. irrationastaS S.c. imbnon entia per dissensum possitive exsestunt mctaphylicu. in

80쪽

et is . Instabis: principium constitutivum est etiam distinctivum rei, sed illud licet siepositivum, non tamen est quid superadditum g Eri distinctio non est aliud, quamentitas rei cum negatione. Respondeo Distinguo Majorem: vel axioma,est distimctivum fundamentale. C. formale. N. simide erit de albedine , ubi etiam diCemus, qu5d illa sorma superaddatui, non iterum per aliam distinguatur , sed sit illud uuo, non quod: Si dicas relatio supponit extrinma realiter distincta, dic fiundamentaliter, di per fiormam superadditam so aliter.

dividitur in dipanctionem ex natura res & dimnctionem rationis s utraque subdividitur, prima in disinctionem ex natu, a rei realem, & eX natura rei formalem, altera in diffiismonem rationis ratiocinantis, δέ ratio

i rinata. Colligitur ex Scoto in primo distin- ctione R quaestione 8. & distinctione a. quaestione 7. eamque tenent Scotistae contra stholam Thomisticam, ac Neutrist, Cam: cUm autem conclusio habeat varias partes, quoad singulas explicatur, & pro- Datur: Dicitur prim6,qubd distinctio primo dividatur in Hylinctionem ex natura rei