Benedicti Ariae Montani Elucidationes in quatuor Euangelia, Matthaei, Marci, Lucae & Iohannis ; quibus accedunt eiusdem elucidationes in Acta Apostolorum

발행: 1575년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

ta non dorini emibus, iura. ut in prouerbio est. subueniunt. hoe est diuina prom lia ad eos perimcnt, qui in vigilia. slatione re obseruatione prostito licii perseuerant,non ad eos qui tan- tu .ri credunt ec dormiunt. poli eaqued cunt. Dom:ne, Doniane aper. notu :

id quod sublucta parabola manifestὀ

b E: tria rit illis bonasQ. J V ver insimum est virtutem omnem te facultatem turri ani- ,tum corporis ad aliqvulundum Dradon uiueste. troiderum trabes quod non aecepistit sed uni tradita sunt oc accepta . d. bet v- nusquisque existimare non scus ita sibi tradita aut accepta sa.de, ted quanqua .paria. tamen vi exerceantur cile ac cς dia : neque tationem habeti deberea quoquam quatum tibi traditum siti ita ut qui minus acceperit, ideo negligat tuas partes quas ipse acceperit, tedidis strenue exerceat, Ic sat agat atque Domino lati,iaciat non tantii in vero satisfaciet magnitudine operi a se trς- stiti de multitudine . quantum fidelitate de se inlaate . Non enim laudan- tui singiui illo elogio , quia multa luis cratus es, sed . quin super pauca fitilli fidelis. Hoc ivxtar quaerit ut inter dinpensatores , ut fidelis quis inueniatur: ut inquit D. Paulus Nota est autem fidelis qui nihil asit aliud . nisi ut peea-a .am damiai sui tu verram defodiat. e super x tau IA, .a Hoe loco fian meat Praeceptor, dc indicat quamuνraestet status viri pij per c licisti in se aduentum iam ampliticati . ei in quo fuerit ante aduentum Christi, atque Spiritus cincti. uterque status status L eo propiet fidem rc pietatem . scdyo ictior longe statior priori. Opeta item in utroque statu facta graia sunt Deo. in priori grata sunt,quanquaai pauca de exi sua, si cum n astra alterius i latus perfectione conse tantur. sed tamen stata, ita ut aiarat , se u er . n. ea demum uibus negleactis non coit.tuetur semus super multa, nec inuabit in gaudium Domini sui. Magna de mu ta sunt ad quae age damni triuuntarii qui Christa in tuis animis habitan em ac perl nt.

christi ei sanctificatio hominum in illa mysteriis plena nuptiarum solenis nitate. D litiae mea esse eum filiis hominum , inquit Sapientia. Et Paultu.

Haee enun est voluntas Dei, sinsi. sit eatici vestra: ubi volautas idem quod 1 o sigaificat.

9o EVANGELIUM CAP. XXV.

vos. 'Τ' Vigilate itaque, quia ne stitis diem neque horam. ' Sicut enim homo peregre proficiscens, vocavit scruos suos de tradidit illis bona sua. 'in Et uni dedit quinque talenta, alij autem duo, alij vero unum,unicuiqj sic cundum pro

priam virtutem: dc proscctus cst statilia. Abiit autem qui quinque talenta acceperat, de Operatus cst in cis, & lucratus

est alia quinque. '' Similitcr & qui duo

acceperat, lucratus est alia duo. Qui aut cm Vnum acceperat, abicias fodit in terram, & abs indit pecuniam domini sui. - Post multum vero temporis Venit dominus seruorum illorum,&p suit rationem cum eis. 8' Et accedens

qui quinque talenta acceperat, Obtulit alia quinque talenta, dicens, Domine, quinque talenta tradidisti mihi: ecce alia cluinque supellucratus sum. - Ait illi dominus eius, Euge serue bone 5c fidelis,

quia super pauca fuisti fidelis super multa te constituam: intra in gaudium do mini tui. φρ Accessit autem de qui duo talenta acceperat, & ait, Domine, duo

talenta tradidisti mihi: ecce alia duo lu- ccratus sum. 'in Ait illi dominus citis, Euge serue bone de fidelis , quia super pauca sutili fidelis, super multa te constitua: intra in gaudium domini tui. '' Accc-

dens autem dc qui unum talentum acceperat, ait, Domine , scio quia homo du

112쪽

CAP. XXV. SEC. MATTH. 9 Irus es ,' nactis ubi non seminasti, S con his pia με a indicabat hoc loco

C 'n' 1s o, lesus atrumenta eorum. qui sola fide

C erestas ubi non i partilli. Iim SaolJa contenti existimat sibi imputari iusti

& aD scondi talentum tuum in terra: ecce

o 26 o C I lina. & tanquam pannus menstruatae

habes quod tuum Cit. l ei ponGens inquinata gicum non modo necesῖ

ἰ . . C ma non esie . sed abominanda : quin

autem dominus CIUS, UIX It cl, o erue ma' Lieu, inquit , maiorem periectionem

- . exigit, quam qua humanis operibus

te & niger. sciebas Quia metOVUI non piastari possit. hoc est.

3 - . - . - colligituri et abiicienda tum ope a

' cinortuit ergo te committere pecUnla tanquam mala .5 non eutanda ut ne- . ilariat in tanto maiora studio de meam num talariis & Vcmen S C O Icce- colentione cur adact pixstatula,cuan to perfectiora exiguntur: ti tanto etiatunna utio, Quod meum elicum Vlura. plura . ut ii non possit liomo huma-

Tollite itactae ab co talentum, & date concesta. ad illam perum magnitu-

- 4 . . I 1 . dinem di persectionem peruenire,co

. ei qui habet decem talenta. Omni

autem qui non habet,& quod videtur' babere, auseretur ab eo. '' Et inutilem

seruum elicite in tenebras exterIores. Illic erit fletus de stridor detium. Φ' Cum me:

autem venerit filius hominis in mai: si I: aete sua, dc omnes angeli cum eo, tunc se- Δ': debit super sed cinna alcstatis suae: Τ' &

congregabuntur ante eum omneS ῖς te a stativoli., ita it. quan antea: ita ut

5 separabit eos ab inuicem,sicut pastorseo regat oues ab hordis: Τ'& statuet 0- Gi tiues quidem a dextris suis, haedos autem

a liniitiis . Tunc dicet reae lais qui a dolui bis Em habere fidem. videtur ha

. . . . v vere cognitionem sacratum trima ci

ri dextris citis erunt, Venite Ocncincti Pa di sapientiae atque socruix Dei et tamex g aufereturab eo id quod vel sibi vel a- Ni 2 ti liis Videtur habete.Vtinam nulli Alent e Christi parabola not rettimidi inomini qua in qu inii buris ira prorosii Ole eonsummationes ulimum referriit: in quo qui pubi ed visus est ab hominii, in liuini tale veniem. suo hem et

113쪽

tris possidebunt regnum.quia illis tantum est paratum a constitutione inuis di. Quid signifieet ιι Ititutis m, A. iam alias exposuimus Itaque benedi- is paratur Wgnum . sed quinam emtuli benedicti, nempe illi qui recto in Deum stulto animari, charitatis ossicia proxumis praestiterant maxime autem haec om ia exercentur, Miorum m- Mariu est Imἰs aeter. nus Diopriet ac praecipuer diabolo de angelis eius palatus fuit a principio. antequam homo originali casu rueret. Mςidit autem postea . ut homines suaevi II

inciderint, nee sitam restitutionem a Deo legitime di recte quaesitam obtinuerint. ibunt in ignem aeternum monquia Deus eos ad ignem sternum subeundum produxerit, vel ignem aeter num eorum causa parauerit definite ised quia ipsi se a benedictione Patri subtrahentes , dignos illo igne revi detunt. n Durara, ct mn - . J Homines sua culpa omnino . nullo alio necessario nomine damnatur. Est autem duplea culpa commissionis in manda. ta Dei. quae negativa dcunturi de ob ilionis erga pocepta amtinatiua det hamatis cincia. Multi autem serias fis erunt qui se comissione atque ope re in legem peccasse negem. sed ciuia non satis est ut male non agatur, nisi di bene etiam agatur: Mapister hane partem operum ut neces lariorum ad benedictionem illam a Deo obiurin- .am indicari t.

91 EVANGELIUM CAP. XXV.

tris mei, possidete paratum vobis regnua constitutione mundi. Τ Τ esurivi enim,& dedistis mihi manducare. siti ui & de ' 'distis mihi bibere . hospes eram: dc colle

gistis me. Τρ nudus:&operuistiS me. in- .ai, sirinus: dc visitastis me. in carcere eram: dc veni liis ad me. Τ' Tunc respondebutei iusti, dicentes, Domine, quando te Vidimus esse rientem ,& pau im v s: sitietem,

& dedimus tibi potum Z Τ' quando autem te vidimu hospitem, de collegimus

te Z aut nudum, Sc cooperuimus te

Τ' aut quando te vidimus infirmu, aut in carcore: & venimus ad te Z '' Et respondens rex, dicet illis, Amen dico vobis, qua diu fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis. '' Tunc dicet &

his quia sinistris erunt, Discedite a me 'P ca . maledicti in ignem aeternum , qui paratus est diabolo & angelis eius.' μ' esurivi enim: de non dedistis mihi manducare.

sititii: de non dedistis mihi potum.

'Τ hospes eram: & non collegistis me .m1 dus: de non operuistis me. infirmus ,&in carcere: dc non visitastis me. AE' Tunc respondebunt ei & ipsi, dicentes, Domi

ne , quando te Vidimus esurientem, aut sitientem, aut hospitem,aut nudum, aut infirmum, aut in carcere: de non ministrauimus tibi Θ 'Τ Tunc respondebit illis, dicens , Amen dico vobis , quandiu non fecistis uni de minoribus nis, nec

114쪽

ctri x tres partes sunt, quas tenere de-b iis quicunque saluti tuae terub student. PCina asit de fide erea Deum. pioimna. seeunda depcenitd- qua continetur opitu ratio Om-

CAP. XXVI. SEC. MATTH. 93

mihi fecistis. 'ε Et ibunt hi in suppliciu

aeternum: iusti autem, in vitam aeterna. IT ECAP. XXVI

sus sermones hos omneS , UIX It diici- na. xenia de esti leuita Cluisti in eos

pulis suis, Scitis quia poli biduum Pa- Omnes hos letitiones consum nrauerat

1 cna het, & nlius hominIS tradetur Vt nulla iam pati earu in quae adhoemia.

. ἰ Q in . - o . O .. Ga, Sacerdotis ae Reras, ae denique

principes lacerdotum & lentore S POPVli seruatoris hominiim o uraum lese

. in . - . . iatu deinceps parabat. issed enim ve.

Ira atrium principis sacerdotum QUI UI- nerat Ierosolymam valde celeti gradu,

cebatur Caiphas: & consilium Iccc rurb

- . ia Illa coniunctio ct ex possitionis vleem

ut telum dolo tenerent, & occidercnt. obunet sciebat mini distipuli Palesia in Dicebant autem , Non in die fello: ne iς seu iradendus &crucifigendiis.

forte tumultus neret in populo. Cum cuin mimilion E in

s I futurum ut tamen ipse illo biduo ita

autem Iesus ellet in Bethania in domo e Simonis leprosit, y accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi,& effudit super caput ipsius recumbentis. ' Videntes autem discipia ii, in-

potetat fieri , ante festum nimium an-ι 1 ri istum tempus videbatur. dc tamen Trinat Iesus ita sere ut ante Pascha liare omnia fiant. simul vi illos praedictione futuratum rerum paratiores reddat . atque etiam doceat scripturarum & prophetiarum rationem cum veritate ipsa constare: eiusque mortems culti r2 Qit pro nobis ut crucifigeretur. Atque ira quod cxpissime ctitauerunt Iudaei, hoe est. vi Iesum occiderent, e liuino consilio constitutam ess), ad lalutem publicam hominum. e quanquam maxima culpa in ludaeorum improbitate esset, qui ministri fuerunt nutus moliri ignomini 'la Christo auetenda, tamen auctoritas pruna atque infimilio ad Deum reserenda fuit: qui proprium filium s ut crucifigeretur. Atque ua quod cxpissime curauerunt Iudaei, hoe est, ut Iesum occiderent, ef-s se non potuerunt, quamuis longo tempore. & multis consiliis initis, ac tentata lape ι donee hora acessit tum, e potestat tenebrarum. tune en .m adeo breuiter omnia expedita sunt , ut agnosci faciter possit diuinum consilium. maximeque probari expositione ipIa rei gesta, quam Luangelistae ci)ntinuo subiungunte IN Qriris i t. J Eo tempore eademque hora qua Climitias in monte oliuatum p dicebat discipulis hoe, congregati sunt ut eum dolo tenerent. de dolo detentum occiderent: namque hoc illi magis cuperent, quam pu-htice Occidere: quod tutius illis videbatur atque expeditius: led timuerunt tumultum populi , qui facile: oriri pocset ea rumore inopinatae capturae aut occision Di maxime: eo tempore, quo multi ex variis loeis conueniebant Ierosolymam, cupida videndi Iesum. atque ita disterebant consilium vitia festum, cum intelligerent tam breui non posse rem illam adornari. citra periculum seditionis aut tumultus. d IJ- e et in Bethan ista n xur occasio aerepta a luda proditore, qui iam diu proposuerat ulcisci detrimentum factum suis furtis, atque Propositum animo occultauerat tuo, quoad intellexit eoncilium initum esse aduersus lesum eatque Ha pie ultro ccessit Principes, &e. Ex quo manifeste ostenditur consiliu in diu num , quod antea impedierat luda, sacerdotum M aliorum consilia di conatui, nune locum dedisse illis , ut ei ficerent quod cupiebant, cum oportunum mpus fuit ad rem diuinis oraculi, praedictam expediendam. antea illi non potuere qiiicquam efficere, nisi tantiam VI scelus ammo conciperent in suam damnationem 1 5c quia non era; depositum, adhue permittuntur a Deo illud explere si inui, ut ex facto ipso ostendat ut mundo damnationis illortim ratio iustissima. de ex illorum malix a Deus magnum orbi omni usum proserat. pro lua sapient a de mise accud a i ut qui ex veneno medicinam facere nouit salutatem e Via res aurem l Discipuli omnes re non latis eonii delata. indignabantur, e znita n agistri modestia. de moti Iudae detranione , qui primus auctor fuit huius accusitionis, ut fere fit. Vt prima alicuius fraudulenti & improbi oratione simplices alii in eandem senteum subito impcdamar, i SM iarien-uora dicto reuocati potiunt, sed ille improbus auctor non Icu Mur.

115쪽

- EVANGELIUM CAP. G.

stemebant aduersus eant .vi Marcii, dignati sunt, dicentes, Ut quid perditiob Iscies e lim Me t . --.J c om sita haec posuit cnim illud vaenudari multa

qui ab huiusmodi vitae delitui alienus ν .

mi motium patius tuerim effutidi in m Ullcri Z Opus cnIm donum operata cit

rarum eorpus hoc unguentum. Mihi . ii r L i .

quod ad deluias pertinet. tamen mor- . t .c - A

tionem vi cxtem mortuis additur lu- lib. . . . . I MMi.

bueratis coxitare aliquid de motu . - 1 . . . t .

n ea ae sepultura in hae ei sui tolle agit culta Iaredecit. ' Aincia dico vobis .vbi

a ictae ideo me admisiue huiusmodi

Deus incitat ut, ut quem post mortem . . - .

rarata Vnus de duodecim, qui Vicebatur u

das Istariores, ad principes sacerdotum: '

cgo vobiscum tradanat At illi constitueruiat ei triginta argenteos. 88 Et exinde

quaerebat oportunitate ut eum traderet.

pG zz: ami: '' Prima autem die Azymorum acces- τα ' serunt discipuli ad Iesum , dicentes, Vbi

vis paremus tibi comedere Pasclia 3

ditione , atque mere dὰ riodi ibris, '' At Iesus dixit, Ite in ciuitatu ad quenta oportunitatent. Iuli aut dam: dc dicite ei, Magister dicit Tempus: bi ἡ ω' o, dii ' ti m cum prope cit, apud te facio Pascha

tebat Christunt pati. hoc est,eum Pascha immolabatur. vi res figurati, mi Pil AAniasciebat. suae obedientiae nepotium ipsis tum inimicorum . tum etiam suo. GL, .i M. - dum d iripvl punx de P chate figuratiuo , ille suum Pascha parabai & sitnis r -- , &e. d J Non quod Christus dixerit. .M. 4: MHu au thoe verbum, ut spmficaret otium fuisse virum a lesu indieatum ortis s nis. inpulis te tyla comperia sunt ita habere. Abi Fuangelistae refer int integram Christi oratione cum N hon genam aquae baiulans r sequimini illum. Ece. Et tandem si ibiungitur, Euntes ristipuli secerunt sicut dixeratillis letus.& parauerum Pascha. Uxe omniavno vel bo suo. ia vitat complem in Maxti M. Pronomen erum cetina aliquam vel personam vellem fiamsicM.

116쪽

CAP. xx VI. S E C. MATTII. puli sicut constituit illis Iesus: de paraue- , vis r potinns riete a

ovr C C comedistini. nam duplex ul:s coena

runt Palcha. ' Vespere autem tacto, illo die suit: prior et ai legalis figm4.

discumbebat cum duo secim ullcipulis in qua non saturabantur. ron en xx

- b . potetat .aturare agnus tredecim viros,

tuis. Et edentibus illis, cliXlt, 'nacia i di alii et xvi sinouli aliquid de a ro

. . ederent. hςe et lebrabatur astantibus,

dico vobis quia unus Vel trum In C traul - more a lege praescripto. Post hane ce -

, . . nam cinnabitur e iam adhibitis altis

tu rus est. ' Et contrillata Valde, coepe- epulis, ut qui que pro facultate& rarunt si nouli dicere . Nunciuid e o luna, modo otum, illius temporis acti a

Dontine Z in At i pie respondens, ait, istha. quod i infimi genus, qua Oui intingit mecum manum IIa paIO- cinnam, quae animum inci-

i. . peretur, luti erit telua. N lauit pedes

pside . hic me tradet. '' Filius quidem . - mi deinde recubue

in , . ii illis ad communem coenam. o traditur

nominis vadit. sicut scriptum cit de illo: lignifica uic ubi proditionem tibi pa-

autem homini illi, per quem filius

hominis 'tradet uc: borium erat ei, si na-

quid ego sum rabbit Ait illi, Tu di j iij .si Eitam iniitit bam: sed facinus exin ' Coenantibus auic in eis , accepit Iesus

panem, & benedixit, ac fregit: dedi quQ ν bditorem a se re vel saltem reuo

discipulis suis, de ait, Accipite,& come

dite: hoc eli co I pus meum. Et acci .ludin que ea causa praedicitiesus ut

o- Ι - . II fiat. sed ut caueat ille sibi , caeterique

piens calicem, gratiaS egit: aeuit tuis, instilitatu rem non eam acet. ἡ, ea

dicens, Bibite ex hoc omnes. - Hic

o r latet: exteri enim hactenus ecistis sibi

est enim languis meus nouitellamenti, non erat eiusmodi voluntatis: & idea

' mirabantur an repentino aliquo mo- qui tu futurum esseti ob eamque rem sintuli de se locabant. e sti. D t Mit non. J Qui conscius viat sibi confiij inui, pactae mercedis pi mitio facto. Iud Hi: phrasis est antiqua loquendi, qua neque plane ossi matur, neque plane negaturi maprimen vergitur ad affirmationem. Oratio est stesuens in Misnaioth, T. ι, pro, bene habet, satis est, nihil ultra go: quando ita est. non est quod ultra agamus. de eiusmodi significationes abae dissima alae, Quae tantum puniaxere eum pollini, qui tibi conscius fuerit: sed usus est Iesus eodem verbo in remotiore etiam significatione: enim item scat deliberare apud se, dc eonstituere alio ut malum de dolum. vi, Et dixit Cain A L Dι- - .l in posterioli coena, in qua novi Testamenti iactamentum instituebat, abloluta iam figura Paschatis figurativi in priori coena. et Semivir.J Vt communiearet suam benedictionem iis, quibus tuum corpus e mmunicabat: atque ita promissum implemur, In semine tuo benedicentur zmnes gentes in rae racta a communicationem in die . . I, o vite. 4 vere communicaui illis corpus suum verum fac mentali modo, non siemtieationeJed in veritate 5c si iritu:namque in huius sacramenta ratione totum mystcrium redemisptioni: 5e lalutis humanae latet. Hic Christus se e dat suis, hie inse suscipit hominum genus in se vi r o i. o in r- in oppetat. debilumque illud grauit linitim divinae iustulae exolvat. sed hae apud Lucam fusius. nati que ii e Gangi issa 1 tinguit io am rationem, Quam hic & Marcus breuiter referunt. 'i eor ira 3c sanguinem suum νeie & te ipia diu communicaui. euius virtus ut te purissimi A sanctissimi illotum nguinem impurum mundaret α fructi caret, ad mysterium quod aliquando Plinica c3PQ xur, Deo orotinat catera adcreme.

117쪽

qui ' pro multis essundetur in rcinissione

effundi debebat pro ipsorum peccatis: I , I -

sed quoniam inemeax erat animaliis Dio alaa a Iara OGO cle noc genitati ne vitis

catum . neeesie fuit effundi hemini, VlCUC In diem illum, cum illud bibam

diuini sanguinem . pleiij infiniti. pro l . ad multotum ei haurienda MODI multis Iς cata. De hu tram is vcima Alludit ad

vobiscum nouum in regno patris mei. - - Et hymno dicto,exierunt in montem

benedictionem vini , sive religiolam .

vos scandalum patiemini in me, in Ista nocte.Scriptum est elaim,Percutiam pa-

Postquam autem resurrexero, praece-

cita rara dam vos in Galilaeam. Respondens: μ' A autem Petrus, ait illi. Etsi omnes scandat a G2πα III lirati fuerint in te,ego nunquam lcanda-

, bi, quia in hac nocte antequa gallus cai

stauratum zzz, rer me negabis. U Ait illi Petrus, Etiam si oportuerit me mori tecum,non

te negabo. 'Similiter & omnes discipuli

me suscipio seritandam i i hique cor-

dixerunt.

Pus ex ipsa apto. cuius caput VO sum. HIe non solum de eorpore Christi veto, sed de eo ore etiam mymeo sermo fit: nam utrumque eontinetur in integra huius sacramenti ratione: sed alieto modo. alterum corpus verum ut exhibitum , corpus mysticum ut susceptum. S. Lucas hune loca magis explicuit illis verbis, Lonec impleatur in regno Dei: & , Donee veniat regnu Dei. '. J Actionem vel ritum communem dc vulgatissimum omnibus , hoc dieendi modo indieat Euangelista: atque ita erat omnibus Israelitu post cibum mos gratias agendi Deo: qui mos ex praecepto oria habuit: Vt cum eomedetis di saturatus sueris, benedaeas Domino i, tuo.&e. Deut s. e Monti notriam. Totus ille ractus qui est ultra Ierusalem post torrentem ad ortum, dieitur Mons oliveti ,eam mons ipse.quam horti qui in-ra inomem erant ad torrentem. f O--J Ostendiculum omnes inuenieris hae nocte, ita vi ab ea alacritate qua me fueratis secuti, ab eaeonstantia, ab eo denique proposito de studio turbemini, partim pauore inicepto ex cognitione eorum quae in me fient, partim metu ab illis qui mihi iniqui erunt, incusso atque ita aliit ς ς , Mij latebitis, alij distini ulabitis: omnes iadem me deseretis non progressi e a r g- Φ ): atqu di I - in, a 41 ulli intula itis: omnes taclem me ueteretis non progressi metu sed ipsis Ofiendiculis de tenti. hac exit vestra disperso. Vetum enim illud est. de oblato perieulo spectatum.quod Zacharias scripsit ex ve in ei. P--- piamem. dee. Huius loci explicationem maiorem exhibebimus Deo viam monstrante, eum calicrermis de ratione eitandi seriptura . g Df--ιμ---s mi.J Bonorum virorum atque si Pitcium discipulorum Christi spiritus quidem promptus est,sed caro infirma: adeo ut qui plus sibi arrogat grauius ubi periculum moliri videatur, id agente atque studente satana communi hoste, qui Petrum magni ut videbatur. spiruus di promptissimi virum expetebat, ut embraret sicut inticum. ii Termenegatis Nesare grauius est uam scandalizari: scandalum metum 5e trepidationem arguiti negatio abalienationem accusat. mi. J Petrus se vn una omnibus praestare iactabat: omnes verd Petro cedere noluere. nee tamen Mnguli responderunt seorsum. sed omne, simul eum Petro contendentes. ita ut coniuncto etiam studio fiderento lan en omnes in ostendiculum impacturos esse Christus dixerat. Illis autem Christus prospicit de con iubi deductis in villam. ex qua pollent eo oscere quid ageretur, de sibi fuga consulere. Excepit tamen secum πιε. quo testres volvit este omnium actionum suarum M passionum, utpote ab uo Pι imum a umpto .

118쪽

contristari & moestus ei Ie. Τ' Tunc ait illis P Tristis est anima mea usq; ad momtem: sustinete hic, & vigilate mecum. Τ' Et progre siti s p u si ii u ira, procid i t in faciem suam , orans, & dicens, Pater mi, si possibile est, transeatarne calix istc. ve-

CAP. XXVI. SEC. MATTH. 97

dixerunt. H Tunc venit Iesus cum illis

et semam idem Latinis quod ιινtiis octam. velpini in significat: erat locus ille Iesu tam iliaris ad orandum. b Disti. est anima mea. J Duplici m do consideraturaninia nam vel ad vitam trane animalem , cuius tutria , altrix. propugnati ix illa est . refertur; atque adeo ad omnem exterrorem, ut ita dicamus. animae partem. qua v.uit corpus. mouetur ic sentit.a lectibusque excitatur : haec dicitur Hebraiedc c P H E s altero modo cons-runtamen non lac ut C O Volo, feci licui Gratur anima, oua raticine virtutibus

. . . - bitrio: atque hae ratione x xsAM AM

i . spiritum Latini dicunt. illa ad infir-

non potui liis una hora vigilare mecum ' Mi i/tem , haee ad virtutem refertur.

I --. . . . Christus e parte animae, iis auectu.

. in . . . . , verus homo, retulat, peccato excepto

lationem. SpIritus Quid c promptus est p xxς qua virius consistit .vltra ori . nem humanam altam fortissimi fuit. cam autem Inhrma. 'R Iterum secvn- pote omnium hominum persectilia

do abiit, & Orauit , diceias . Pater mi . v m omnem comi Marionem pia ia-

non poteti hic calix transire nisi bibam xionem indicauit dicens Tri tu i illum: nat Voluntas tua. 'i Et venit - ςsti morte illa Taemimunt iii alterum, & inuenit eos dormientes. erant - μὰ .a F, eet itione

enim oculi eorum grauati. '' Et relictis litis, Iterum abiit: & orauit tertio, cunde sermonem dicens. Tunc Venit addi- i, bilis

cipulos si ios, & dicit illis . Dormite iam, & requiescite: ecce appropinquauit e

lia & oratione eomitari possitis: sta iatroficisci possiti tantum

N hora,

vobis ipsis eonsularis oportet: nihil postulo i vobis iam quod ad me iuuandum a vobis prvos moneo. ut vestro periculo consulatis, de vigilanies oretii pro vobis'. di deprecemini illam tentationem & periculum fortitudinis velitae, quam scio vobis detecturam propter carnis imbecillitatem: nam SP cm P - Hf. ver. Di r . e Breum sim . a. H. J eeundi; & tertio depreeatur christus illum acerbissinium calicem, ea parte qua infirmus erati sed ea qua sortissimus, deprecationein illam corrisebat, dicens. ω te irinitia. Et voratu .ὶ Non obliuiscitur suorum, quos et, ros habebat, etiani in mediis aneustiis tristit .a, di praeteritis ram discriminis mollis , atque adeo in i pratam prauis di ignominiolae mortis e Opitatione. τ Dor raram ct requissis. J Non est iussio. sed increpatoria pernustio.qua id videtur iuberi, quod neque ea con-LEo cura qui iubet, neque ex re eius qui iubetur .est. vi, Laetare iuuetus ui adolescenua tua.

119쪽

lis, atque a lesu colloquio.Non autem motis erat semper Osculari in omni congressu eos, quibus cum farniliati et ageretur . sed vel nouo aduenta ex via, vel post longiorem absentiam .vei in magno aliquo de subito negotio. Nune te prsbui Iudas vel ut alienum. vel ut qui alius iam esset, aliudque areret, quam hactenus egerat. Hactenus enim apostolum cum e teris age-hat i nune iam separatus ab alus. ipse dux eit satellitum, ministerque inimi. corum Christi. ideoque a Christo illa oratione excipitur, qua possit suum statum agnoscere.si velit. tanqua alienus excipitur . atque unus e numero aliorum qui Apostoli non est ni, novique negotii 5e ab Apostolatu alieni arguitur, cum rogatur, At φuavem' Mord noui negoti ibi est hac hora ista salutatione eum isto eoinitatu' &xamen a clementissimo inagistro bu de . humane dc amanter excipit ut illa

Apostoli officium non est stadio dimicare pro Christo , sed verbo dc spiritu. Gladio tantiam utitur legitime magistratus in re publica : exteri qui ex odio aut dolo vel insidiis gladium ad homicidium accipiunt , obnoxij sunt illi sententiae, Qui effuderit san-ruinem hominis ouandetur . an is ullus per homnia.I.

8 EVANGELIUM CAP. XXVI.

hora, & filius hominis tradetur in ma

nus peccatorum. 'Surgite eamus: ccce' appropinquauit qui me 'tradet.' δ Acl huc eo loquente, ecce Iudas Vnus de duodecim venit , cu eo turba mul

ta cum gladiis & fustibus, missi a principibus sacerdotum & senioribus populi.' ' Qui auicni tradidit cum , dcdit illis

signum, dicens , Quemcuque osculatus fuero, ipse est: tenete cum . M' Et conse-stim accedens ad Iesum, dixit, Auc rabbi. Et osculatus est eum. Τ' Dixitque illi Iesus, Amice, ad quid venisti Tunc accesserunt, & manus iniecerunt in Iesiim:

& tenuerunt cum . ' Et ecce unus ex his qui erant cum Iesu, extendens ma

num , exemit gladium suum: & percutiens seruum principis sacerdotum, amputauit auriculam eius. ' Tunc ait illi Iesus, Couerte gladium tuum in locum suum. Omnes enim qui acceperint gla

diu, gladio peribunt. ΤΤ An putas quia

non possum' rogare patrem meum:&

exhibebit mihi modo plusquam duo decim legiones angelorum Θ Τ' Quo modo ergo implebuntur scripturae, quia sic oportet fieri 3 In illa hora dixit Iesus turbis, Tanquam ad latronem existis cum gladiis & fustibus comprehendere me: quotidie apud vos sedebam docens

in templo: & non me tenuistis. γ' Hoc autem totu factum es ut adimplerentur scripturae

tradit s

120쪽

- nes, percusso pastote .daspergi coepere.

omnes . relicto eo fugerunt.

s tenentes Iesum, duxerunt ad Caipham Comiam eerium illi, esset lesunxilla

1eniores conuenerant. I etrias autem eoncilii auctoritate damnaretiit Iesus.

1equebatur eum a loge, utque in atrium que tentibui.

principis lacerdotum. Et myrcitus Intro, eonclutionem & exitum cupiebat vi-

. , . - a ' dere Petrus: & si auditet illum dam-

ledebat cum mimit rIS: Vt VIucret linem. nari, consuleret sibi ctiam in metu

-- I o erat: s vero absolutum videret. se

r incer, in 'Principes auteIn lacera Otu In Oc OITI- praesto adesse illi ostenderet.at ne ani-

ne concilium Quaerebant Iallum lcitI- ret: sed non bene cessit illi haee simu

. - - . lata animosias.

moniti contra Ie tum , Ut cum morti tra' d di odit Nea

i . eetae erat Hue in verum Hue in salsum

derent: & non inu nerunt cum multi testimonium ut minimum duos eon

- . n. uenire testes, in narratione tam rei,

falsi leues accessissent. Notulit me autem quam circunstantiarum. ut legitur inveneruiu duo falsi testes: & dixerunt, Hie diis ii, Postum destruerc templuDςi, res in L. f.&'post' triduum ' reaedificare illud. Et sumens princzps sacerdotum,aec Illi: Nilin re ondes ad ea quae isti adue sum te testificantur3' Iesius autem ta

cebat. Et princeps sacerdotu ait illi, Adiuro te per Deum viuuin, ut dicas nobis

si tu e, Christus filius Dei'. '' Dicit illi a s habridi aui respondenda. Iesus , Tu dixisti. veruntamen dico VO-bis amodo videbitis filium hominis se-

A infiniri monium Giam si ita esset. nullum a GVlikVm ditebat erimen dignum excommunicatione de morte. nisi ex eonsequentia quod illa saeuitas destimendi& reaedificandi templum posset refelli vel ad magiam. vel ad virtutem diuinam hominibus communicatam: cuiusmodi communicatam prophetis. ad sinis aedenda miracula legimus: vel ad naturam plane diuinam . quam Christum sibi tribuere illi ina gne fetebant. αgrauissimi erimini, nomine accusabant: cupiebat Pontreex vi Iesus te spondete . ut ex resposci ae testimonio saxul conflari ab ipsa erimen postet sed 'esus suo silentio. α obedientiam Patri praestabυ.& patientiam animique e n- stantiam calumniis opponebat: smulque indicabat illis quali indicio uterentur. ad litodipti non esset re pondendum . nimirum eorruptissimo. N ad damnandam innocentiam potius . quam ad veritatem e moscendam com-

i eapi ii .de quo nihil est per I - . . inibant modum sals confandi testimoni j. quid igitur reipondendi. messet in nuiusmodi iudiero h .fix lege superiorem expositionem. litera e. i Cum transiecit haec hora tenebrarum .quae nunc agitur, eumque ab oluta fuerit haec expeditio in qua vetior, videbitis me seden- rem a dextris vir tutia Dei. Et quomodo poterunt videre sedetem a dextri . eum Deus sit inuisibili : & resus etiam subrutus in calvin. noa amplius videri possit ab hominibus , nas linaulati reuelationer mylietium est in orati e

SEARCH

MENU NAVIGATION