Benedicti Ariae Montani Elucidationes in quatuor Euangelia, Matthaei, Marci, Lucae & Iohannis ; quibus accedunt eiusdem elucidationes in Acta Apostolorum

발행: 1575년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

a sen; ve rem ad Nemtentiam , quae est ianua de via ad iustitiain Exisitur enim ab hominibuslides oc iustitia moralis , hoc est, virtutu in exercitatio dc habitus ab iis qui iustificationem a Deo cupiunt, quam Luangelium promittit. Sic qui hdeles iustique sunt,oc vere Israelux, inquibus dolus non est , ij obtinebunt illud magnum Dei donum . atque huius. n odi non vocantur: namque m domo sunt hoc est.ipsi vitio conditiones a Deo significatas opomine: seruant. Sed quoniam Deus vult omnes homines saluos fieri, de ad scientiam veritatis peluenire; di plures sunt peccatores ex filias Adae quam iusti Dei misericordia est, ut vocentur ad Poenite iam . euius duae partes sunt, ut iam alias saepe exposuimusisti Et rearis ampuli I -κα er Phariasti ira. --.J vltra ieiunia in lege praescripta , Pharisaei 5: Iohannes ex-oeebant suos discipulos in ieiuniis, quae eo ori tristitiam amet ut, dc earnia impetus reprimere ereduntur: pertinentque ad Nenitentiae rationem. si legitime de purer ineantur: sin aliter, inutiliter aliquando obseruantur,ctum ex contentione. vel nuda tantum coinsuetudine suscipiuntur, sine circunnantiis requistis.

boli eωe inclicauit lesus se salutis & lς-titiae publies non solum nuntium,sed auctorem ipsani esse. docetq; suos ex amore salutis Ec vitae aeternae , non exodio solo vivorum, incipere vitae institutisnem.

d vix eredi potest

quam difficile si eonsueta non e ninsuetis etiam potioribus postponere, in omni genere non solum morum , sed disciplinarum ae scientix:ided promptius est rudes instituere, quam alio modo eruditos. . Caeperunt modisi or viam si M. IDiseipuli non sabbathi violandi eausa. non damni dandi studio. sed quod

esurirent, spicas legebant. Atqui animam pascere . 8e eius eausa ei nos parare sabbathis lieebat: sed mala mens omnia vel simplicissima de fraudis ex-rrtia, in calumniam rapit. Σ-modo intrectarem seu Dei.J Ille solus adiit tabernaculum in Nobe. Letix alicubi comitibus, quibus panes postea attulit. g S rhar principe suerdotum. Ahimeleel, summum pontificatum gere. bat illo tempore, cui successurus erat in ministerio Abiathar filius , vivere suecessit occiso patri: atque ita de sene agebatur. ut iam ili filius celebrati Zecomemorati inciperet. Itaq: illud Sub exponimus, iuxta tempor . vel paulo ante tempora. ut dicere inlemus. sub aduentum meum . dc poctae dicunt, sub sole cadente.

lio E V ANGELI UM CAP. II.

'medico': sed qui male habent no enim veni vocare iustos , sed peccatores. Et erant discipuli Iohannis &Phartisaei ieiunantes: & veniunt, & dicunt illi, Quare discipuli Iohannis & Pharisaeoruieiunant: tui autem discipuli non ieiunant' '' Et ait illis Iesus: Nunquid pos

sunt filij nuptiarum, quandiu sponsus

cum illis est, ieiunare Z Quanto tempore habent secum sponsum, non possunt ieiunare. λ' Venient autem dies cum auferetur ab cis sponsus: de tunc ieiunabulin illis diebus. Nemo assumentum

panni rudis assuit vestimentoveteri: alioquin aufert supplementum nouum a veteri , & maior scissura sit. φρ Et nemo

mittit vinum' novum 'in Vires Veteres:

alioquin 'dirumpit vinum vires, & VLnum effundetur, & vires peribui. sed vi

num nouum in vires nouos mitti debet.

Et factum est iterum cum sabbathis ambularet per sata, & discipuli eius coeperui progredi & vellere spicas. '' Pharisas autem dicebant ei, Ecce, quid fa

ciunt ' sabbathis quod non licet 3 ' Et ait illis, Nunquam legistis quid secerit

David, quando necessitatem habuit,&esuriit ipse dc qui cum eo erantὶ φ quo modo introiuit in domu Dei sub Abi thar principe sacerdotum, & panes prO- positionis maducauit, quos non licebat manducare, nisi sacerdotibus, & dedit eis

dirumpet

disse puli

142쪽

eis Qui cum eo crant 3

. Sabbathum propter hominem factum ereavi , inter quas illi ponuut abba-

- g l . in 't. 3 - Done. Sabbaitium quietem ii nificat.

itaque Vominus eli tillus hominis, de quies relationem qualudam. indicat.

etiam sabbathi.

CAP. III.

I l ψT' introiuit iterum in synagogam: &A erat ibi homo habes manum aridam.

M. quies enim eccatro est a labore, ac reis creatio: sed haec ad hominc ni re seiuntur, ut scilicet homo cecet M recreetur. QMdd s non sit homo, nullsi esse notest sabbathum. Potuit quidciti e Cenomo, Ec tamen sal bathum non esse. aut institui. Vt autem labbathum instituatur, hom ne nullo exister te scri. v v l . . non potest. igitur sabbathum factum

Et obicruabant cum . si labbathi S cu- est, ut in illo mo su testem a laboraret: vi accularent illum. Et ait ho- graues iam fames. ab hac a quie-

in . - . scele rotesi homo sabbatho: alia, li

mini habenti manum aridaian . Surge In homo ex fame miret, abbathis lab

medium. ' Et dicit eis. Licet sabbathis erile esset hominem aut sabbailiti pe-

- . Tre, omnino prς staret sabbathum ho-

benefacere. an male Z animam saluam muli posthaberi .dummodo nulla esset

Q . . . culpam homine contra veram oblem uationem sabbathi. Animam autem seruare sabbatho non labori. sed quieti est adscribetidum. itaque ut Ahirnelech eopiam secit panis Dauidi sabbatho , nee eam rem violationis nomine

notauit i se de filius hominis , id est,

eendi 5e benefaciendi studio alio sabbatho introiuit in synagogam. b Si s Maiis in. J Medicina sa-eere Iudaei inter seruilia Opera ponebant. Nullum autem servile opus fieri in sabbathis lieere allirmabant. Non solum quiem obseruabant Iesum , arisabbathis eurareti sed an id fieris posiet rogabant: ut si direret licere , ae saret eum doctrina eorruptae: si negaret, & faceret, accusarent magis eum : sina tirmaret & faceret, multo magis accusarent. sed Iesus sua. hoc est. ciuina sapientia instructus , de Cratione di re illos conuicit, sua ipsotum doctrina redargutos. Namque rem ad interpretationem reuocauiti definiens curatio nem non esse seruile opus. sed beneficentiam: bene fieentix autem exercitationem omnibus diebus. etiam sabbactis. nullo diuino praecepto prohiberi. sed perpetuo commendari. Deinde esie in illorum Misnaioth, hoe est Repetationum libro, aperie exceptum periculum animae in sabbatho. ibi enim intractatu De sabbatho prohibetur omne opus, nisi sit pro anima, hoc est, in salutem animantis alicuius, ut ovis, bovis, asini, & e nedum hominis iatri: hae exceptio freque ter repetitur in illo libro. ita ut ad salute amniae referatur cibi ac potus exhibitio, di acti Pecorum ad sontem dc flumen etiam remotum. de alia. Cum igitur huiusmodi interrogatio esset illis obiecta argumentatione, ut dici solet, ad hominem .illi tacebant. Non poterant enim inficiari id quod manitest c exceptum erat in illotum traditionibus. Iam vero eurationem etiam medicam apinis referri ad animae lalutem, quam adseruile opus, illi apetie videbant: atque ideo etiam tacebant, conuicti inscitiae : nee tamen aperte , id quod reser x, respondere volebanti utpote obexeati eorti, de inuidentia occupati maxima. Postquam vero illo, oratione dc argumentatione conuicerat, te ipsa magis etiam oppressit . utpote qui curarit homine clo verbo de tuitu, cum nemo siserit qui verba Se orationem aut sermonem die sabbaihi prohibita esse unquam putauetit. Ita si curasses medicamento apposito. non debebat reprehendi. ex interpretatione iam expolii r nedum eum verbo solo curam dc restituent. e mon Hire nis.J eum iis qui Herodis partes agebant . atque Romanorum imperium desendebant. nam Herodes a Romanis constitutus erat Galilaeae tetrarcha : lesus autem Galilaeus eumesio, in suspieionem adducebat ut i Pharisaeis apud Herodianos.quod populos sibi eonciliaret tanquam nouas tes obsurus: atque ita agebatur per vuosque, ut sacto impetu in eum irrueretur, aliquo subito inuento nomine,

facere, an perdere ξ At illi tacebant. Et circunspiciens cos cum ira, contria status super caecitate cordis cosum , dicit tendit: & restituta est manus illi. ρ Exeuntes autem Pharisaei, statim cum Herodianis consilium faciebant aduersus eum, quomodo eum perderent. 7 Icsus

143쪽

122 EVANGELIUM CAP. III.

quo tes In id om 2Aduel posset. Illorum veto eonsuunt Iesus en noscens. reeessit inde ad mare. ita irritum fecit 'ciidquid u.i cogitabant & tune maior turba hominum sectita est eum. ita vi minus id postent Herodiam aureai quod cogitabant, maxime eum publiea fama, qua omnes alliciebantur . esto sanxiatum Ac miraculorum diuinorumque beneficiorum cupiditas & copia ipsis per Iesum facta , quae res in ealumniam cum rapi uon posset, illo m i inprobo vin eonsilia dissipabat. A. temnionitim atque fama lesu ipsiusque Euangelii notitia augebatur in horas unctique apud omnes. atque adeo a spiria ibus immundis prodebatur , quos Lamen ipse reprimebati exos illorum testimonium.

y Iesus autem cum discipulis suis secessit ad mare: & multa turba a Galilaea&Iudaea secuta est cum, &ab Icrosolymis

de ab Idumaea,&'trans Iordanem, &qui' denti circa Tyrum, de Sidonem, multitudo magna, audientes quae faciebat,ue nerui Bad eum. Et dixit discipulis suis ut nauicula sibi deseruiret propter turbam, ne

comprimerent eum. '' multos enim sanabat, ita ut irruerent in cum ut illu tangerent quotquot habebant plagas UEt

a -- ---a liuem ulli spiritus immundi, cum illum videbant.

diebus. quibus superiora gesta fuerat, L . -

iam asstet distet lesus in montςm vi- procidebant ei: & clamabant dicentes.

citium stagno Generareth .electurus C I

Apostolo,.quotum ossicio o: dilis n- Tu es filius Dei. Et vehementer com

ita vietetur in Evangelio Iudaeis tunc, - -

ecpostea aliis semibus edon manabatur eis ne manifestarent illum.

Noctauit in precibus, comendatis L eo

' Et ascendens in montem vocavit ad se quos voluit ipse: & venerunt ad eum. '' Et fecit ut estent duodecim cum illo:

QVocationem qua tibi fi & ut mitteret eos praedicare.

eiusdem ntinistrati euangelici eonior illis ' potestatem curandi infirmitates.&

tes . quibus spiritum auctoritatemque L . in C

:ia impo su it eis nomina Boanerges , quod est, filu tonitrui. '' Et Andream de Phi- ' lippum,& Bartholomaeum & Matth qu,& Thonium & Iacobu Alph i,& Thad-

Iudam , F Et dedit

144쪽

CAP. III. SEC. MARCUM. I 23

Iudam 1scariotem qui tradidit illum.

' Et veniunt ad domum: &couenit iterum turba , ita Vt no possent neque pane manducare. Et cum audissent sui,

exierunt tenere e v. dicebant enim,Quo

niam in surorem versus est. μ' Et Scribae qui ab Ierosolymis descenderant, dice

bant, Quonia Beelzebub habet. & quia in principe daemonioru clicit daemonia. o 'Τ Et conuocatis eis, in parabolis dicebat illis, Quomodo potest satanas fata nam eiicere 3, ' Et si regnum in se diuidatur, non potest regnum illud stare. - Et si domus super scinctipsam dispertiatur: non potest domus illa stare. με Et si se tanas consurrexerit in semetipsum, dis. pertitus est, & non 'poterit stare, sed finem habet. '' Nemo potest vasa fortis nigres Ius in domum ' diripere,nisi prius

sortem alliget, & tunc domum eius diripiet. 8'Ame dico vobis, quoniam om nia dimittentur filiis hominum peccata,& blasphemiς quibus blasphemaverint. ' 'Qui autem blasphemaverit in Spiri

tum sanctum, non 'habet remissionem in aeternum, sed reus erit aeterni delicti. i' 'Quoniam diccbant, Spiritum immu- dumi abet. Τ Et veniunt mater eius &fratres: & foris stantes miserunt ad eum Vocantes cum, Zc sed e bat circa eum turba:& dicunt ei,Ecce mater tua & fratres tui foris quaerunt te. ΤΤ Et respodens etis

nihil in illo eo ouetant in Inni an teacta aetate quod a mera landiriate Ac virtute exciperetur. Nuc veto cum viderent illurn publice inter turbas a. sente m. det eo prxdieantem. dc pericula initidiam, odiaque sit heunti in . interpretati sun t illum in furorem e stavcrium. ex ardenti studio pietatis, Metelo divini honoris . lnde vero cum

sbi ipsis damnum aut aliud diic inieri

parari metui tant proptet exoriam inuidiam; sibique prospicientes, volebat

enete eum. At veic Serrhae rem erauius de peius interpretabantur. aiebat enim non esse fui olim , ted damone, quo die Meletur ec allesel.

potest

hoc est, in manifestum opus spiritus sancti manifeste cognitum : quoniam ille qui potenter peceat , de scienter blaspheniat, reus est aeterni delicti. Mindutationem sibi molitur. i αγ-- ώε - .Ρ-- - - habet. J quod manifestum mendacium erat, eum omnino aduersarius esset ille sermone oc opere spiri us immundi

145쪽

I 2 EVANGELIUM CAP. IIII.

eis, ait,Quς est in ater mea & fratres mei

qui profitebamur studium docti ae ct circu Ialpiclens COS QUI In circuitu

eius ledebant,alt, Ecce mater mea & fratres mei. Τ Qui enim fecerit voluntate Dei, hic frater meus & soror mea & mater est.

die relictis propinquis, tui impedire conabantur illius actiones, exule domo. de secessit ad mare, ut commodius dOcere posset verbum : eominodumque secum e naui o. tauit, unde tanquam e sugustu audiri melius possit, ec videri a consessii tui bae. b Et hiare te res m parabolia - . ra miliaris doeendi ratio ex similitudinibus di simpliciorious discipulis apta, malitiosita obs)ura. Multa autem docebat in parabolis hoc est,multa argumenta proponebat α varia . quae omnia ad talutem pertinebant. ex his au- te multa per similitudines significabat. c Iu disri solet doctores praeter communes iententias e doctrinam generalem, quaedam propria dicta frequenter usurpare singilli, inquam sua, quae vel sensu ipso, vel oratione ac dicendi genere singulare aliquid N ipsi doctori familiare reterant. Atque huiusmqdi multa inuentinus in libris antiquorum: quod hoc modo indicatur. Verbum fuit in ore Gamaliel Verbum fuit in or: Iohann n. Ace. Ad hane phrasin alludit Marcus, dicens, hanc Lmilitudinε. praeier alias, i iesu futile singularit et usurpatam. ita ut huius-Incidi se te iam , tali oratione prolatam. apud alium reperiri no eotingat. d. e exiit stemmanti J Rem certarii de facile notabilem. animaduersione au- tein dignam narrari . signiscat vox Dee. extera legantur inelucidationibus in Matthaeum. e D Lbat fructum asi e lentem di res. 'hoE est. non aequalem in omnibus.sed pros .li ratione variis gradibui auctaei ita ut idem semen. eiusdem generis. in alio loco teriae trigesimu , in alio sexagesimum . in alio cemesim unx etiam ferret pro terrae ipsius vat.o ingenio &cultu nam cultura multum facit ad fructus percipiendi copia & praestantiam. ideat unusquiique quemadmodum propriam terram prataret ac lat.

CAP. IIII.

V T 'iterum coepit docere ad mare: &congregata est ad eum turba multa, Aita ut navim ascendens sederet in mari,& omnis turba circa mare super terram

erat: & docebat eos in parabolis multa, & dicebat illis 'm doctrina sua, 'Audite ecce, exiit seminans ad seminandu.' Et dum seminat, aliud cecidit circa via,

illud. Aliud vero cecidit super petrosa, ubi non habuit.terra multam : & statim

exortum est, quoniam non habebat alti tudinem terrae: & quando exortus est

sol, exaestuavit -; & eo quod non habebat radicem, exaruit. J Et aliud cecidit insipinas: dc ascenderunt spinae, de suffocauerunt illud, & fructum non dedit. Et aliud cecidit in terra bonam : ' de da

bat fructum ascendentem & crescctem,& asserebat unum ' triginta, viati 'sexaginta', & unum 'centum'. ' Et dicebat,

Qui habet aures audiedi, audiat. μ' Et

climellet singularis, interrogaueruleum

hi qui cum eo erant duodecim, parab

lam. Et dicebat cis, Vobis datum est

nosse

146쪽

net veram definitione regni Dei quodientia aut scietia humana exiseos tari possit, mii a Deo significetur.& etiam ratio qua petiimmque potesti, e regnum, & saerorum librotu oracula ac sementiq.quibus haeeratio co- omnis . oc similitudines admum facientes . tam ex na quam ex arte Eceonsuetudine

CAP. IIII. SEC. MARCUM. I 2S nosse 'mysterium regni Dei: illis autem consuum Dei. euiui opositio eontiis

' qui foris sunt, in parabolis omnia fiunt:

'R ut videntes videant,& non vidcant:& audientes audiant, & non intelligant:

nequando conuertantur & dimittantur hoe myst

. M . . l. d o uia. quam ex arte ec conluetudin e

cis peccata. Et ait Illis, melcitis pa- petitae: Haee omnia vohiis cognoscen-rabolam hanc Θ & quomodo omnCS pa- poniti obta discipulis ,qui vele M ex

t c . I . e . c . animo disciplinae meae operam dare

rabolas comolcetis 3 OtII 1c minat: studem, veritatemque cognoscere eu-

γ . t . . v. P . ritu, ut de laiat postulatio interi ga-

verbum seminat. Τ Hi aut in lunt qui tioque vestia.

circa viam : ubi lemmatur Verbum, de audiam . muta dioin t sensetie.

cum audierint . conrelUm VCult latanas, animo sese familiares tradere nolumi

I sed vel eutiolitam vel nouarum retu,

& aufert verbum Quod seminatum eli vel etiam calumniandi aut v ridendi

- . . in studa aguntur, tu indigni sum iancto

in cordibus eorum. ' Et hi sunt imuli iri uiui, iter qui super petrosa seminatur: qui cum audierint verbum , statim cum gaudio accipiunt illud: '' &non habent radi cem in se, sed temporales sunt: deinde

pter verbum, confestim scandalizatur. Qisin Et alij sunt qui insipinis seminantur: hi sunt qui verbii audiunt, & aerumnqsicculi,& deceptio diuitiarum,& circa reliqua concupiscentiae introeuntes su D secant verbum, & sine fructu esticitur.

' Et hi sunt qui super terram bonam sc- ra: ni', zzz:

minati sunt, ut audiunt verbum & suscipiunt, & fructificant, unum 'triginta, unum 'sexaginta , & unum ' centum.' ' Et dicebat illis, Nu quid venit lucerna urti: q*

m 4 4,-GL. h--Μ4. E c. I exactissima 3 VL UU pestilio affeEtionum & euratum Omnium. quae humanos animos a salutis via avertunt re didueunt. t L. aiadnisa verbum ors. a 'rit. J id quod Matthaeus dixerat explicuit Maleus si opiant. Sisnifieat autem si vere verbum. non solum cognitione rei. sed existimationem. studium , Oram 5e conatum i quae si adhibita merint in i Deo proiititia uaprom uentur. ut asserant multiplicem fructum. k D M. -υ ea huiusmoda uatilitudinem. qua ad hoc etiam argumentum

h D d cibas ita. 3 solebat cepe dicere in opportunis argumentia amentum commode allata eii. ne quisquam putatet altiquando

147쪽

EVANGELIUM CAP. IIII.

a tulisae dere posse. t elim homo sese bonum iob re praebuerit. tamen diuina statia nor adiuueturi atque ita non ira u. sine fructu emeiatur verbum. Huiu inoda sitationem redarguebat Iesus. a saetem ne minem hontinera a gratia excipi. nisi eum qui se ipie exceperit. v t enim tu ema eum noctu ineinditur in domo. non ad priuatum alLquem & cculium angulum . in quo nullus si usus lucis. relegatur . sed publicer in medio eie

regni, ouo a ponte semina ut a sertima' te . op ante ut nullum granum tine fluctu essietatur. atque ideo nequere ni rationem, neque huius vel bi eap suon m. neque inuitationem hanc priuatam ese . aut prauate exhiberi debete an .e.us. ed ut manat estetur 5 in palam veniat. mod si quis habet autes alid edi vel bu .eo modo quo audiri patest. au tiaralle: de compediet eerte rem ita habere. atque ipse assit marit magister . Meminisse oportet ad huius imi eaplicationem. quis fuerit antiquis usua eandelabri ac lue. matum.

ne ut super candelabruponaturὶ 'ρ Non ia. il hi enim aliquid absconditum quod non

manifestetur: nec factum est occultum, palam veniat. 3Τ Si quis habet. Ita I I au res audiendi audiat. '' Et dicebat illis,

ves simul eum bono scitihi uti . qu. 'Videte quid audiatis. In qua mensura

' quod non

veniat in palam M s.f.

iicietur vobis' '. Qui enim habet,da citiis; bitur illi: & qui non habet, etiam quod

sententiam pronuntiatur a Manis io habet, auferetur ab eo. 'ρ Et dicebat.

nostro, ut unusquisque satagat omni C ' a e c

nulo fe eonata veram diseiplinam olceit regnum Dei, quemadmodum ii

diligentet subire.non solam eognitio. c . . v

ne, sed exercitatione etiam. nam per nomo IacIat lementem in terram. δ &

Deum non stabit . quocunias ea pra- I -- - - . ' in a

studio magnaque diligentia usus tue- germinet, Oc Incrcicat Cum ne icit ille.

agenda rebus. quae in ipse Euangelio Vltro enim terra Iruet ilicat. orimum

re ancietur vobis. ' Immentum in spica. Et cum 'se pro-Quanquom quae unquὸ,s dux zrit fructus e statim mittit falcem, ut vale essint fiuctu, po Ea quoniam adest messis. Τ' Et dicebat. nim ita re, hab i. hiaq rta Cui asilmilabimus remum Dei 3 aut cui

ara . quae a re a Deo iubetur, non pere piat fructuin regi io ut qui non Dara

148쪽

natum Q. in arbore

CAP. IIII. SEC. MARCUM. I 27

parabolae comparabimus illud 3 i' Sicut granum sinapis: quod cum seminatum

ruerit in terra, minus est omnibus seminibus quae sunt in terra: & cum ' seminatum' fuerit, assecndit', & sit maius omnibus oleribus, & facit ramos magnos , ita ut possint sub umbracius aues caeli habitare. Et talibus multis parabolis loquebatur eis Verbii, prout p terant audixe: Τ' sine parabola aute non loquebatur eis. seorsum autem, discipu

lis luis disserebat omnia. Et ait illis in illa die,cum sero esset factum, Transeamus contra. Τρ Et dimittentes turba,

assumunt eum ' ita ut erat in naui: & aliae naues erant cu in illo. ' Et facta est procella magna venti,& fluctus mittebat in nauit , ita ut impleretur nauis. Τ' Et

erat ipse in puppi super ceruical dormies:& cxcitant eum, & dicunt illi,Magister, non ad te pertinet quia perimus 3 Τ' Et

exurgens comminatus est vento, 35 dixit mari, Tace, obmutesce. Et cessauit Ventus: & facta est tranquillitas magna -

'Et ait illis, Quid timidi estis 3 necdum

habetis fidem 3 Et timuerunt timore magno : & dicebant ad alterutrum, Quis, putas, est iste, quia & vetus & mare obediunt ei3

C A P. V.

V T venerunt trans fretum maris 'in r - . gionem Gerasenorum. ' Et exeunti

ei de

a' Comarentra. J Erant in littora quod definit terram Israel, hoe est.

Occidentali litiore maris Tiberiadis,& voluit iraiicere in lilius Orientale. b Ira is reat. J Cum sero e ut factu. lassui ex labore diurno & eontcnt One concinnandi, eubuit super ceruical,oc . dormire coepit. Illi qui in nauietant. edin iussi ptita fuissem transire . cum ita dormientem traiicere caperunt. C comminat. ei vento, ct inu mari. Ivi subita tranquillitas fieret. Comminatus est vento,ut sisteret impetum Ecflatum. sed aecidit sa pe,ut moti semel fluctus, etiam vento quiesceti te non quiescant, nisi elapso lana teporis se cio. voluit Iesus vi fimul ventur eeuaret. de mare quiesceret: idhue factum est quum primum ille iuuit, magna tranquillitate, t non posset naturς adseribi. sed miraculo. Fuit aluem tranis quillitas non nullo vento. icdsecundoti lenissimo. a haletissem. J Necdum ere. diti, mihi euram essαvestri .etiam do . mienti. ataue potestatem vos eripiedi. de liberanὸi omnibus periculis I pia opportunitate Oportecigitur vobiicia, . ut eum fide adhuc carentibus. agere. miraculo aliquo edit . nam miracula signa sunt non credcntibus. e Et Religi ne magna sunt perculsi,credentes eum esse plusquam hominem . euius dicto obediat illa naturae pars , in qua Deus magnam suam potentiam ii minibus terribilem .item magna suam elementiam ostendere solet.

149쪽

118 EvM GELIUM CAP. V.

tis ora, ei de naui,statim occurrit de inonum en- ,

tis homo' in spiritu immundo, ' qui do-2z: z- et micilium habebat in monum latis. &ncq catenis iam quisquam poterat eum

ligare: ' quoniam saepe compedibus & et 2 catenis vinctus, dirupisset catenas,&CO--Σ pcdes comminuisset. & nemo poterat eu

iolatei. domare. in & temper die ac nocte in mo-emeaxerat, ut daemonem, Dreissima numentIS 5 In montIbus erat, clamans ν- o nia Od est. Ego nihil tibi nee & concidenS te lap1dibus. Videns au-

tuis lixaelitis noceo: ne ergo me tot- . r e . -

quos tem Ielum a longe, cucurrit & adorauit

multos esse: interrorauit aut .vt ex eUITI: & clamans Voce magna , dixit,

ipsoruni eonfessione ostenderetur suς - . . v c

interrogauit nomen . quod cognoste- i -- 4 6Mstet nomen esse notandum: id quod in adium te Der Ueu In ne me toru ueas.

aliis non secit, qui singularibus ciae- Δ . 1 ε . - .

monibus vexabamur. Dicebat enim illi, Exi 1piritus immuae

poterat lesus quocuque vellet daemo- ab homine. Et interrogabat eu, Quod

demur daemonia regiones ouaidam. tibi nome est Z Et dicit ei,Legio mihi no-

praecipue in quibus noeere plurimum

men est: quia multi sumus. '' Et depre- '' - ' in 'i L. caDatur eum multum,' ne se expellereteXtra regionem. 8' Erat autem ibi circam v montem grex porcoru magnus, pascens.

me et '' Et deprecabantur cum spiritus, dicen- B

eamus. 'i Et ' concessit eis statim Iesus. 2 Et exeuntes spiritus immundi,introierutti in porcos: & magno impetu grex p ci

o, cum da mones ferte cogeremis . .. pitatus est in mare,ad duo millia R D

. ἰ ungues ecbis titi I b, 2 secati sunt in mari. '' Qui autem pa-

do voluit Deus Euantelii Christi no ri W m c

triam Gentibus illi, asserti. beri si ρε HI ciuitatem & Ua agros. Et egresti lunt

renos solet J commemoratione. Ivr o I

ad Iesum,& vidcnt illum qui a daemonio vexabatur,

g Coni IUM. I porcos daemoniis e remearnes ut in Learet homines more vi ueterit

150쪽

Vexabatur, sedentem, vestitum, S sanae mentis': '& timuerunt.' Et narraucrut illis, qui viderant, qualiter factu in esset

ei qui dς monium habuerat:& de s Orcis.

I '' Et rogare coeperunt eum, ut discederet de finibus eorum. ' ' Cumque ascederet navim, coepit illum deprecari quia

daemonio vexatus fuerat ut est et cu illo:

μ' & non admisit eum, sed ait illi,Vade in domum tuam ad tuos,& annuntia illis quanta tibi Dominus fecerit,& misertus sit tui. 3' Et abiit, & coepit praedicare in Decapoli quata sibi fecisset Iesus: dc om

nes mirabantur. - Et cum transcen

C disset Iesus in naui ' rursum tras fretum,

conuenit turba multa ad cu, & crat circa' mare. '' Et venit quidam de archisyna

gogis nomine Iairus:& Videns eum, pro

cidit ad pedes eius, 'i & 'deprecabatur eum multum , dicens, Quoniam filia: προ mea in extremis est,Veni rimpone 'ma nus' super eam, ut salua sit & vivat. Et abiit cum illo, & sequebatur eum

turba multa, & comprimebant eum. Et mulier quae crat in profluuio sanguinis annis duodecim, fuerat multa perpessa a copluribus medicis, & ero gaverat omnia sua, nec quicquam pro '

fecerat, sed magis deterius habebat: ' Cum audisset de Iesu, venit in tu ibaretro , & tetigit vestimentum eius.

' dicebat enim. Quia si vel vestimetum

R eius

a Di -- . I Religiose metu tacti sunt , asia scentes animam vim di e G

b Tt νύare everti, J ncn ex odio, sed ex metu ac religione illa deprecatio protecta est. Existimant enim P eatores homines virum sanctum tibi damnosum aut inec n. mcdim est ei eo qued non possit vitium eum virtute una commorarimamque virtus suo splendore vitium praestrinsit, calore exurit . maxime si sit diuina virius . vi Dei iptius, aut /nselii Deo m m. indignos enim se putant.qui cum huiusmodi natura dc virtute versari possetiatque ex collata ne suae virtutis cum diuina . metuunt sibi periculum . Illaceidit Israelitis in monte sinat : idena patri ae matri Samsonis: id Petro eum diceret. Recede a me . Domine . quia homo peccator sum. e , t est a deo. l Aminaduerte mutationem consiliorum & curarum .atisque actionum hominis i daemomo liberati. Hic fuit Euanselij Christi nuntius in Decapoli. d Rurso, nam Iresion. I versus Israeli.

Iesu eredebat .sed dissicultatem aliqua impetranda metuebar. forsitan sibi co-scius humilitatis & minus dignae conditionis tamen hoc quodeunque esset in se desectus. precatione compensa dum existimabat. I - - ω. J Impositio manus ttentam voluntatis affectionem indicat. 8c potestatem significat imponentis Credebat itaque archisy gogus posse Iesum sua virtute filiam tibi restituere. si modo is id agete vellet leui tantum negotio eundi, dc ma nus imp ςndi. g Et miato p a eratium Mao. J La

rabat infirmitate intem a membroruvitalium, ita ut alimentum Omne eo uerteretur in languinem .eumque ine

ptum ad nutritionem.quem nec poterat nativa virtus in venas digerere t Ac proptet summam imbecillitate quatri auxerant etiam plura genera medi mentorum varie adhibita . Itaque ilmorbo iam victa erat. & ideo ancina bilis omnino, tam internas, quam ex ternis remediis. Tempori, etiam diuturnitas infirmitatis consuetudine in naturam ferer conuerterat. h via HII extrum ι- teri se . JSuper naturalem Iesu viti utem mulier credadit tantam esse .ut vel leuissima externoque contactu vestrum liberati

ipse omnino pollet a morbo, que non potuerat curate plurima remedia,quet non solum tetigerat, sed fuerat per testa plurimorum medicorum eonsi. iis de operis assiduis. Fidei itaque rationibus instructa. te medium ipsa sibi inuenit, inuentum reuit , petitum aD secuta est.

SEARCH

MENU NAVIGATION